WINTER 2015 Gezondheidszorg ook uw zorg!

WINTER 2015 Gezondheidszorg ook uw zorg!

• Koortslip

• Persoonlijke Gezondheidscheck voor alle Nederlanders

• EMC lijfstylemarkt 2015

• Winter in de zomer

• Diabetes Challenge 2015

• Een kerstmenu voor een kleine beurs

WINTER 2015 Gezondheidszorg ook uw zorg!

35e jaargang, nr. 4, 135ste editie, winternummer 2015 Redactiesecretariaat: Mondriaanlaan 7, 3431 GA Nieuwegein Vormgeving: Jaap van der Heijden Druk: drukkerij Van den Boogaard Nieuwegein Fotografie: Heime van der Heu & Henk Burgers (o.a. omslag foto) Coördinatie en verspreiding: J. van den Tempel, 030 607 67 60 Oplage: 7000 exemplaren Verschijning: 4 x per jaar in de wijken Jutphaas/Wijkersloot, Zuilenstein, Huis de Geer, Stadscentrum en Blokhoeve in de gemeente Nieuwegein. Na toestemming van de auteur en de redactie is met bronvermelding overname van artikelen toegestaan. Aan de inhoud van de teksten kunnen geen rechten worden ontleend. Ook uw bijdragen in de vorm van vragen, opmerkingen, verzoeken om artikelen over een bepaald onderwerp blijven zeer gewenst. U kunt altijd contact opnemen met een van de redactieleden of een briefje sturen naar het redactieadres: Redactie Gezondheidskrant, Mondriaanlaan 7, 3431 GA Nieuwegein. E-mail: [email protected]

2

EMC Winterkrant 2015

www.emcnieuwegein.nl

Inhoud

Van de redactie

4

Winterbanden 5 Samenstelling redactie

5

Koortslip 6 EMC lijfstylemarkt 2015

10

Diabetes Challenge 2015

12

Persoonlijke Gezondheidscheck voor alle Nederlanders

14

Winter in de zomer

16

Wat is TODU?

19

Een kerstmenu voor een kleine beurs

20

Kunst in het gezondheids-centrum Mondriaanlaan

22


3

Van de redactie Door N. de Hartog huisarts Mondriaanlaan Geachte lezer,

gevonden op de Mondriaanlaan. Ook op het gebied

Voor u ligt de winteruitgave van de gezondheidskrant

van geestelijke gezondheidszorg zijn er veranderingen

van het EMC. Het jaar loopt ten einde en dat beseffen

opgetreden. Naast de al bestaande mogelijkheid

we al snel door de korte dagen en de naderende

van psycholoog en Indigo, kwam daar binnen de

feestdagen. De commercie weet ons daaraan steeds

huisartsenzorg de POH-GGZ bij.

weer te herinneren om er toch vooral stevig aan mee te doen. Natuurlijk zijn de feestdagen voor velen

Of u nu uitkijkt naar de feestdagen of hoopt dat ze

momenten van gezelligheid, wat extra vrije dagen,

snel voorbij zullen zijn, wij menen u in beide situaties

maar er is ook elk jaar weer een grote groep mensen

een gevarieerd aanbod van artikelen te kunnen

die om uiteenlopende redenen niet zit te wachten op

brengen, waar u deze periode nut van heeft en

deze periode.

wellicht plezier aan beleeft. U vindt zelfs recepten, bij elkaar gezocht en opgesteld door onze diëtistes, die

Zo aan het eind van het jaar maken we de balans op

voor de kleine beurs en voor de gezondheidsfreaks

en kijken nog eens terug naar wat gepasseerd is. Voor

hele verantwoorde en smakelijke ideeën aandragen.

het EMC geldt dat er weer veel te doen was op het

Daarnaast leest u hoe u het best reageert op een

gebied van lijfstyle, zoals bewegen voor mensen met

hinderlijke koortslip. Wederom het vertrouwde gedicht

een chronische aandoening, COPD of diabetes. De

met het seizoen als inspiratiebron en een mooi verhaal

samenwerking tussen de verschillende disciplines, zoals

over de winter en zijn verraderlijke gladheid.

de fysiotherapeut, de diëtist, psycholoog, apotheker en de huisarts komt hiermee steeds beter tot zijn recht.

Laat me besluiten u allen, namens de voltallige

Sinds afgelopen jaar hebben welzijnsorganisaties

redactie, een heel goed eind aan 2015 te wensen en

hun intrede gedaan. Geynwijs heeft zijn vaste plek

daarna een heel gezond en mooi 2016

4


Samenstelling redactie

Winterbanden Sneeuw, mist en soms ijzelregen, daarvoor zijn extra winterbanden voor vaster grip op gladde wegen.

Mw. M. Frankhuisen, apotheker

Is er misschien ook iets voorhanden

Apotheek Nieuwegein Mondriaanlaan 5, 3431 GA Nieuwegein

voor de wat oudere wandelaar?

Mw. S. den Haak, oefentherapeut Cesar

Ja, schoenijzers helpen goed

Paramedisch Centrum Nieuwegein,

en rollator die vierbenig klaar

Mondriaanlaan 9, 3431 GA Nieuwegein

de senior voor valpartij behoedt.

Mw. N. de Hartog, huisarts Huisartsenpraktijk Mondriaanlaan,

In ons landje aan de zee


kan het vriezen, kan het dooien,

Dhr. H. van der Heu, wijkbewoner/patiënt, foto’s

valt het voor de kou niet mee

Salamanderweide 9, 3437 VH Nieuwegein

sloten zo vol ijs te gooien,

Dhr. J. van Liempdt, wijkbewoner/patiënt Goudpluviersingel 7, 3435 EV Nieuwegein

dat een Elfstedentocht dit jaar

Dhr. J. Princen, psycholoog

weer eens kan gereden worden.

Psychologenpraktijk Mondriaanlaan,

Zoveel hoofden, zoveel zinnen


blijf ik toch liever lekker binnen.

Mw. A. Samsom, diëtist Diëtheek

Jonkies houden van winterpret,


buiten schuiven met schoffels.

Mw. C. Swart, praktijkmanager

Binnen verwarming hoger gezet,

Huisartsenpraktijk Mondriaanlaan,

mijn winterbanden mijn pantoffels.

Mondriaanlaan 7, 3431 GA Nieuwegein Dhr. R. Poppen, fysiotherapeut Jos van Liempdt

Paramedisch Centrum Nieuwegein, Mondriaanlaan 9, 3431 GA Nieuwegein


5

Koortslip Bron: apotheek.nl

Koortslip uitlokkende factoren Een koortslip - het actief worden van het virus - kan

Een koortslip betekent uitslag aan of op de lippen. De

worden uitgelokt door bijvoorbeeld zonlicht, kou,

officiële naam is herpes labialis. De oorzaak is het zeer

wind, menstruatie, vermoeidheid, wondjes of koorts

besmettelijke herpes simplex virus (HSV). Twee van de

(bijvoorbeeld bij griep).

drie mensen dragen dit virus bij zich. Verschijnselen Jonge mensen hebben het vaakst een koortslip. Als

• Het begint met een tintelend, jeukend of branderig

ze ouder worden, komt hun koortslip meestal minder

gevoel op de grens tussen de lip en de huid

vaak terug. Mensen die regelmatig een koortslip

eromheen. Veel mensen herkennen dit en weten

hebben, hebben dat gemiddeld 3x per jaar. Wie

dan: er is een koortslip op komst. Al in deze fase is

besmet is, heeft het virus altijd bij zich, opgesloten

een koortslip besmettelijk.

in bepaalde zenuwcellen. Van tijd tot tijd wordt het

• Na enkele uren tot dagen ontstaan er pijnlijke

virus actief en gaat dan via de zenuw naar de huid en

blaasjes. Die zijn gevuld met helder vocht. De

wel altijd naar dezelfde plek. Vanaf dat moment is het

blaasjes gaan stuk, het vocht gaat eruit en er

virus besmettelijk. Er kan dan een koortslip ontstaan.

ontstaat een wondje.

6


• Op het wondje komt een korstje, meestal gelig van kleur. Het korstje valt er na een paar dagen af. De huid

lippenbalsem of vaseline. Gebruik in de zon een lippenbalsem met UV-filter.

eronder is gaaf, en het besmettingsgevaar is voorbij.

• Besmetting tegengaan: Vanaf de eerste tintelingen

• De koortslip geneest dus vanzelf in 7 tot 10 dagen

is de koortslip besmettelijk. Vooral baby`s en jonge

en laat geen littekens na.

kinderen kunnen ernstig ziek worden van een herpesinfectie.

Besmetting Vooral het vocht in de blaasjes geeft een groot besmettingsrisico voor anderen. Niet iedereen die

• Was altijd de handen met zeep voor en na aanraking van de koortslip. • Raak anderen zo min mogelijk aan. Kom met de

besmet is met het virus, krijgt een koortslip. Waarom

koortslip niet te dicht bij baby`s en jonge kinderen

is niet bekend. Een koortslip ontstaat maar bij 10 tot

dus bijvoorbeeld niet zoenen en knuffelen.

20 procent van de mensen die het virus bij zich dragen.

• Breng een medicijn tegen koortslip alleen aan op de

De andere 80 tot 90 procent krijgt geen koortslip,

pijnlijke plek of de blaasjes. Smeer het niet uit, want

maar kan wel anderen besmetten. Dit komt doordat

dan kan het virus juist worden verspreid.

het virus ongemerkt van tijd tot tijd actief is in de mond of keel. Hiertegen is weinig te doen. Mensen

In welke gevallen kunt u beter naar de huisarts gaan?

met een verminderde afweer zijn extra gevoelig voor

Kinderen jonger dan 6 jaar

het herpesvirus: zoals mensen met aids, mensen die

Ga met een kind jonger dan 6 jaar met een koortslip

chemotherapie krijgen of een transplantatie hebben

altijd naar de huisarts. Blaasjes in en om de mond

ondergaan, maar ook mensen met eczeem op grond

kunnen wijzen op een eerste besmetting met het

van hun lichamelijke gesteldheid.

herpes simplex virus. Het kind kan hiervan ernstig ziek zijn: met koorts, opgezette lymfeklieren, met pijn en

Voorkomen

ontstekingen in en om de mond. Soms met kans op

Probeer te voorkomen dat de hierboven genoemde

uitdroging als het kind niet wil drinken. De (huis)arts

factoren een kans krijgen.

kan bepalen of het om een herpesinfectie gaat.

• Zorg voor voldoende weerstand, dus voor een goede

Kinderen vanaf 6 jaar/volwassenen

conditie. Neem voldoende (nacht)rust, rook niet, eet gezond en neem regelmatig lichaamsbeweging. • Bescherm de lippen door ze vet te houden met EMC Winterkrant 2015

• Als u 6x per jaar of nog vaker een koortslip heeft. Dit kan duiden op een verminderde weerstand of een afweerstoornis. 7

• Als de blaasjes niet pijnlijk zijn. Dan kan er iets anders aan de hand zijn. • Als de plekjes na 14 dagen niet verdwenen zijn. Dan is het misschien geen koortslip, maar iets anders.

opkomt. Het gaat om een aanstipvloeistof, crème, gel of olie met zinksulfaat of zinkoxide. Zo`n medicijn bevordert het indrogen van de blaasjes en bestrijdt de jeuk.

• Als de ontsteking zich uitbreidt. Er zijn dan bacteriën in de blaasjes gekomen die nog een

Fase van roodheid en tinteling

andere infectie hebben veroorzaakt.

• Houd de lippen vet en breng zinksulfaatgel,

• Als het vocht in de blaasjes niet helder is, maar

zinksulfaatvaselinecrème of zinkolie aan. Deze

troebel of pussig. Dan is er misschien meer of iets

medicijnen mag u ook gebruiken bij zwangerschap

anders aan de hand. Bijvoorbeeld een infectie met

of borstvoeding. Dosering: 4 tot 6 maal per dag zo

bacteriën zoals impetigo (krentenbaard). Dat is een

dik mogelijk aanbrengen (niet uitsmeren), alleen

zeer besmettelijke bacteriële infectie met gelig pus

op de pijnlijke plek of op de blaasjes. Begin zodra

en korstvorming.

de tinteling en roodheid opkomt (dus zorg dat u

• Als de blaasjes ook op andere lichaamsdelen voorkomen (bijvoorbeeld ogen, vingers, vagina, penis). Houd extra rekening met de besmettelijkheid. • Als iemand met een koortslip ook eczeem op grond van lichamelijke gesteldheid heeft of een verminderde afweer.

een tube in huis of in de tas hebt) en ga door tot de blaasjes zijn ingedroogd. • Was voor en na het aanbrengen de handen goed. U kunt het medicijn aanbrengen met een schoon wattenstaafje. • Neem bij elke nieuwe aanval van koortslip een nieuwe tube. Een onaangebroken tube is houdbaar tot de datum die op de verpakking staat. Maar

Genezen

eenmaal aangebroken, is een crème of gel maximaal

Een besmetting met het herpesvirus is niet te

3 maanden houdbaar. Deel een tube niet met

genezen. Er zijn geen medicijnen die een koortslip

anderen, vanwege het besmettingsrisico.

kunnen voorkomen, al wordt dat wel eens gedacht.

Blaasjesstadium

Er zijn bij de apotheek echter wel vrij verkrijgbare

• Vooral het vocht in de blaasjes is besmettelijk.

medicijnen te koop die de genezingsduur met een

• U kunt het uitdrogen van de blaasjes versnellen

paar dagen kunnen bekorten. Een voorwaarde is wel

met bovengenoemde medicijnen met zinksulfaat of

dat u daarmee begint zodra de tinteling en roodheid

zinkoxide.

8


Koortslip Korstjesstadium • Krab het korstje nooit los; het valt vanzelf af. • Bescherm de lippen met vaseline of lippenbalsem, zo nodig met UV-filter.

over een mogelijke schadelijkheid. • Daarnaast heeft het gebruik van aciclovir of penciclovir tegen een koortslip nóg een nadeel: het virus kan eraan wennen en er resistent voor worden.

Goed om te weten

Dat kan inhouden dat die medicijnen uiteindelijk

• Medicijnen met aciclovir en penciclovir worden

niet meer werken tegen andere virusinfecties die

afgeraden. In vergelijking met zinksulfaat of

veel ernstiger zijn dan een koortslip.

zinkoxide hebben ze wat meer bijwerkingen -

Zink

een licht stekend, branderig of (bij penciclovir)

Zinksulfaat en zinkoxide werken licht samentrekkend en

verdoofd gevoel en kans op overgevoeligheid. Als

beschermend. Zink verlicht jeuk en pijn. Bovendien zou

bij de eerste tintelingen gestart wordt, duurt de

het de groei van virussen remmen. Het moet gebruikt

koortslipperiode hooguit een halve dag korter.

worden tot de blaasjes zijn ingedroogd. Zink voorkomt

In het blaasjesstadium en daarna helpen aciclovir

niet dat de koortslip later weer terugkeert. Het virus blijft

en penciclovir niet meer. Bovendien mogen deze

dus aanwezig in de gezichtszenuwen. Het branderige

medicijnen niet gebruikt worden bij zwangerschap

tintelende gevoel kunt u tegengaan met zinksulfaat. Het

of borstvoeding omdat er niet genoeg bekend is

is verkrijgbaar in een gel of vette crème


9

EMC lijfstylemarkt 2015 Door G. Hoogendoorn, fysiotherapeut Paramedisch Centrum Nieuwegein

10


In de week van 26 tot en met 30 oktober heeft het EMC

behandeling, • COPD (de praktijkondersteuner

Nieuwegein de tweede editie van

en apothekersassistent gaven

de lijfstylemarkt georganiseerd.

uitleg over inhalatoren bij

bij de activiteiten. Ook de

De markt viel dit jaar samen met

longziekten),

appels die werden uitgedeeld op

de griepprik. Gedurende de week

• de website thuisarts.nl,

de diverse locaties gingen als de

was er een afwisselend programma

• voeding bij chronische

spreekwoordelijke warme

van activiteiten rondom de

aandoeningen,

broodjes over de toonbank.

marktkraam in de centrale hal.

• oncologie fysiotherapie,

Het overkoepelende thema:

Zo was er aandacht voor:

• E-health binnen de psychologie.

'gezond(-er) leven' is duidelijk

• het toestemming geven voor het

De medewerkers van het EMC

gepromoot. Al met al kijkt de

delen van medische gegevens

vonden de week een groot succes.

organisatie terug op een leuke

door uw huisarts of apotheek

Er was mede door de griepprik veel

en nuttige week, die zeker weer

aan andere zorgverleners voor

aanloop van belangstellenden

voor herhaling vatbaar is!


11

Diabetes Challenge 2015 Door: A. Ligchaam, praktijkondersteuner huisartsenpraktijk Mondriaanlaan en Y. van Batenburg, directiesecretaresse EMC

In het voorjaar 2015 heeft een geselecteerde groep diabetespatiënten de uitdaging opgepakt om in september te proberen 6 dagen achtereen 10.000 stappen per dag te maken in wandeltempo! Alle deelnemers hadden de beschikking over een stappenteller waarmee ze hun eigen resultaten konden bijhouden en met andere leden van de groep konden vergelijken. De groep trainde vanaf 20 april iedere maandag samen onder begeleiding van een wandeltrainer van Atverni. Gestart werd met een gezamenlijke wandeling van ongeveer een uur. Door een goede opbouw werd al gauw aaneengesloten 1,5 en zelfs 2 uur gewandeld om aan het doel van 10.000 stappen te kunnen komen. De deelnemers hadden plezier in het wandelen door het groene Nieuwegein dat zich in deze voorjaars- en zomermaanden ook van zijn mooie kanten liet zien. De omstandigheden om te wandelen waren over het algemeen ideaal. 12


Belangstelling, aanmoediging

het werken aan leefstijl en conditie

samenwerking met de Bas van de

en meewandelen door de

is bij de meeste patiënten een

Goor Foundation

zorgverleners en andere

gewichtsafname te zien en zijn de

betrokkenen werd door de groep

glucosewaarden sterk verlaagd.

Op de foto de 2.09 m lange Bas

wandelaars zeer gewaardeerd.

Prachtige resultaten!

van de Goor (Olympisch kampioen

In juni heeft een delegatie uit

1996 Nederlands Volleybal Team en

Nijkerk, waar een vergelijkbare

Een impressie van de

diabetespatiënt) met de groep bij

challenge uitgezet was, de groep

wandeltochten en informatie over

de Nedereindse Plas op maandag

tijdens een wandeling vergezeld.

de Nieuwegein Diabetes Challenge

14 september. Bas van de Goor

Naast de wandeltochten hebben

2015 kunt u vinden op de website

heeft als missie om de kwaliteit van

de diabetespatiënten kunnen

van EMC Nieuwegein:

leven voor mensen met diabetes te

deelnemen aan presentaties van

https://www.emcnieuwegein.nl/

verhogen door middel van sport.

een diëtiste en podotherapeuten.

zorgprogrammas/diabetes

De Bas van de Goor Foundation wil

Er waren adviezen over schoeisel,

De Diabetes Challenge

mensen met diabetes informeren

voetverzorging en de voeten van

Nieuwegein is een initiatief van

over de positieve effecten die

de wandelaars gingen bloot voor

de vier gezondheidscentra in

sport voor hen heeft. Daarnaast is

een voetscreening.

Nieuwegein (de Roerdomp, de

Van de Goor ambassadeur van het

Door alle sportieve inspanningen,

Schans, Zorgplein Zuid, EMC) in

Diabetes Fonds.


13

Persoonlijke Gezondheidscheck voor alle Nederlanders Door D. Scholten, directeur EMC Nieuwegein

In februari 2015 is de Persoonlijke Gezondheidscheck

onze eigen richtlijnen. In de praktijk zie ik elke dag

(PGC) gelanceerd: het wetenschappelijke antwoord

patiënten die met een gezondere leefstijl minder last

op het versnipperde aanbod van losse, vaak

van hun ziekte hebben of zelfs een chronische ziekte

onbetrouwbare gezondheidstesten. Alle Nederlanders

hebben kunnen voorkomen.

vanaf 18 jaar kunnen met behulp van de PGC een

Mensen zijn zich vaak onvoldoende bewust van hun

persoonlijk gezondheidsrapport aanmaken.

eigen gezondheid en consequenties van ongezond

Onder het motto: ‘zelf aan de slag met je gezondheid

gedrag. Een pilot met de PGC onder bewoners in

als het kan, alleen professionele hulp als het moet’

Leidsche Rijn laat zien dat velen, na het inzicht dat ze

hebben negen organisaties de krachten gebundeld.

krijgen door deelname, zelf aan de slag gaan met hun

De organisaties lanceerden een website waar

leefstijl. Dat is precies wat we willen, dat mensen zelf

mensen zelf een een persoonlijk gezondheidsrapport

verantwoordelijkheid voor hun gezondheid nemen.

aanmaken: www.persoonlijkegezondheidscheck.nl.

Huisartsen hoeven niet bang te zijn dat het meer werk voor ze oplevert. De PGC helpt mensen juist weg te

In Nieuwegein zijn de gezondheidscentra er

blijven bij de dokter.”

voorstander van dat iedereen zich meer bewust is van zijn of haar eigen gezondheid. Al lange tijd wordt

Persoonlijk Gezondheidsrapport

naast de goede zorg door deze centra aandacht

Deelnemers maken online een persoonlijk

besteed aan gezondheid door onder meer de Lijfstyle-

gezondheidsrapport aan. Met de verkeerslichtkleuren

campagne en een actieve, informatieve rol toe te

rood, oranje of groen maakt het rapport in

bedelen aan de bibliotheek De Tweede Verdieping.

18 kaders duidelijk hoe het gesteld is met díe gezondheidsfactoren waar men zelf wat aan kan doen.

Nieuwe standaard

Door actie te ondernemen aan de hand van het advies

Karolien van den Brekel, huisarts in Leidsche Rijn,

uit het rapport op een manier die past bij de mensen

werkte mee aan de ontwikkeling van de PGC. “Die

zelf en hun motivatie, worden ze vitaler en verlagen

PGC is voor ons een nieuwe standaard op basis van

de kans op veel voorkomende chronische ziekten.

14


Het (regionale) sport- en welzijnsaanbod en online

Samenwerkende partners

hulpbronnen zijn hiervoor in de PGC opgenomen.

Aan de lancering van deze innovatieve

Alleen bij een hoog risico wordt (volgens de medische

gezondheidscheck is meerjarig wetenschappelijk

richtlijnen) naar de huis- of bedrijfsarts verwezen.

onderzoek voorafgegaan.

Er is een kosteloze basisversie van het PGC

De Hartstichting, de Nierstichting, het

beschikbaar. Deze checkt op leefstijl en de risico’s

Diabetesfonds, het Longfonds, de Landelijke

op hart- en vaatziekten, diabetes, nierziekten en

Huisartsenvereniging, het Nederlands Huisartsen

longziekten. Indien nodig of gewenst kunnen

Genootschap, de Nederlandse Vereniging voor

deelnemers hun rapport verfijnen met medische

Arbeids- en Bedrijfsgeneeskundigen, GGD GHOR

modules (labonderzoek/metingen) en aanvullende

Nederland en het NIPED Instituut nemen met dit

online modules. Hiervoor is de Gezondbon

brede samenwerkingsverband het initiatief om

beschikbaar. Voor bloedafname kan men inmiddels

de vitaliteit van Nederlanders te bevorderen, de

bij 1750 landelijke prikpunten van de aangesloten

groei van het aantal chronisch zieken te keren en

laboratoria terecht.

gezondheidsverschillen tussen groepen mensen te verkleinen

Overlappende risicofactoren Uniek aan deze gezondheidscheck is de hoeveelheid verschillende gezondheidsorganisaties die zich aan de PGC verbinden. De partners zijn ervan overtuigd dat ze niet alleen naar hun “eigen” ziekte moeten kijken, maar dat een integrale preventie-aanpak nodig is. Bij verschillende ziekten overlappen de risicofactoren elkaar namelijk. De PGC stelt een breed gezondheidsrapport voor een deelnemer vast, maakt de gebruiker ervan bewust en zet aan tot actie. Daarmee worden de gebruikers vitaler. Ook wordt de kans op chronische ziekten verlaagd. EMC Winterkrant 2015

15

Winter in de zomer Door J. van Liempdt, patiënt, wijkbewoner

Dat lijkt een raadselachtige titel,

hoge bergen op: Eiger, Mönch en

Een paar jaar later

die om een verklaring vraagt. Hier

Jungfrau. Daar kon je als gewoon

Intussen had ik er al een paar

alvast een korte uitleg. In de zomer

mens nooit komen. Met mijn

prachtige bergsportvakanties

is het mogelijk om in de bergen op

verrekijker bekeek ik de kolossale

opzitten als goed uitgeruste en

grote hoogte te komen. Dan kan

wanden en toen viel ik zowat van

geoefende bergwandelaar. Maar

het wel eens gebeuren dat men

mijn campingstoel. Daar over een

ik wilde meer. Ik wilde gaan

bij het naar buiten stappen uit de

soort richel liepen mensen. Ze

klimmen. Via de KNBV (Koninklijke

hut, waar men heeft overnacht,

zagen er gewoon uit en niet als

Nederlandse Bergsportvereniging)

onverwacht de verse sneeuw

die klimmers, die ik wel eens in

schreef ik als 43-jarige in op

instapt. Later op de dag zal die op

het dorp zag paraderen. Je kon

een cursus. Die was in die tijd in

huthoogte wel verdwijnen, maar

daar dus lopen! Dat zou ik ook wel

Woerden, waar in een groothandel

bij hutten op drieduizend meter

kunnen en al gauw ontdekte ik

in Horecakeukens een stenen

of op hoge bergtoppen blijft het

de wandelbordjes, die aangaven

klimmuur was aangebracht.

ook in de zomer winter. Bij slecht

waarheen en hoe lang het lopen

Klimhallen bestonden er in die tijd

weer kan het zelfs in augustus

was. De volgende morgen vroeg

nog niet. Toen de cursus klaar was

al op 1500 meter of lager gaan

ging ik omhoog. Helemaal in een

ging ik met een vaste klimpartner

sneeuwen.

roes liep ik door tot ik op een

echt klimmen op de rotsen in

gegeven moment alleen maar

de Belgische Ardennen. Heel

De bergen in

rotsen zag en geen groen meer.

spannend en na zo’n weekend in

Op een camping in Grindelwald in

Ik liep van angst zo snel ik kon

België begon ik ’s maandags weer

Zwitserland zat ik op een morgen

weer terug naar beneden. Maar de

fris aan mijn taak als schoolhoofd.

voor de tent. Het uitzocht was

volgende dag ging ik weer omhoog

Van het een komt het ander en

fantastisch. Ik keek tegen drie

en durfde zelfs al wat verder!

in de zomervakantie zouden we

16


voor het eerst in de Alpen gaan klimmen. Bij de Steinseehütte ergens in Oostenrijk waren legio wanden met klimroutes voor beginners. De hut lag schitterend aan een diepblauw meer op 2061 meter hoogte. De wand in

aan dubbeltouw over veertig

een spleetje bij de ingang van

De Nederlandse Flachländer

strekkende meters. Ik zou als

de tent zag ik de sneeuwvlokken

(vlakkelanders) vroegen aan de

eerste gaan en hield onderweg

neerdwarrelen. Klimmen was er

huttenbaas advies over de te

mijn adem in. Alles ging goed en

de volgende dag niet bij, maar

kiezen route. De Lange Kante

voldaan bereikten we de hut.

wel een wandeltocht naar een

was voor beginnelingen voor een

hoge plek. En daar overkwam

eerste keer wel geschikt vond

Opnieuw naar de Steinsee

het me. Ik stapte met mijn zware

hij. Dus wij heel serieus met de

Het jaar daarop wilden we bij

bergschoenen door de sneeuw

vereiste touwtechnieken dat advies

die hut wild kamperen. Dus alles

vlakbij het hoogste punt en gleed

opgevolgd. Apetrots keerden we

in de rugzakken zo economisch

zo de helling af. Met mijn handen

in de namiddag weer naar de hut

mogelijk ingepakt. Het weer was

probeerde ik te remmen, haalde ze

terug. Morgen een moeilijkere

niet best, maar ons enthousiasme

beiden open, maar kwam gelukkig

klim. Dat werd de Spiehlerturm,

te groot om te stoppen. In de hut

tot stilstand en wist weer op het

een smalle hoge piek, waar we

aanmelden, eten en dan tegen

bergpad te komen. De schrik was

met ontzag tegenop keken. Maar

de schemer stiekem weg naar een

groot en die nacht sliepen we maar

na anderhalf uur zaten we op

plek tweehonderd meter verderop

weer binnen in de hut. Ook bij

de spits, die zo groot was als een

aan het meer. Goed voorbereid

winters weer in Nederland kunnen

keukentafel en aten een stuk

op de kou gingen we met een

ijsplekken van bevroren plassen,

Mars. Toen moesten we naar

trainingspak en lange bergkousen

die onder de sneeuw onzichtbaar

beneden, want er kwamen al

aan in de donzen slaapzakken.

zijn tot val- en glijpartijen leiden.

nieuwe klimmers aan. Abseilen

Maar het bleef toch koud. Door

Heel verraderlijk is dat.


17

Winter in de zomer Goed voorbereid de winter in

een koude omgeving bevindt. Om zo min mogelijk

Bij sneeuw- of gletschertochten in het hooggebergte

warmte te verliezen zorgt men voor warme kousen

gebruiken bergsporters zogenaamde Steigeisen.

en schoenen, handschoenen en een muts. Dat werkt

Dat zijn een soort stalen zolen met een aantal

uitstekend tegen warmteverlies, want men is er al

scherpe punten. Met riemen worden die onder de

heel lang geleden achtergekomen, dat men de meeste

bergschoenen aangebracht. Ook heeft men altijd een

warmte verliest aan de lichaamsuitsteeksels. In normale

pickel bij zich. Dat is een stalen stok met aan de ene

gevallen zijn dat hoofd, handen en voeten. In de

kant een soort houweel en aan de andere kant een

bergen was het vroeger gebruikelijk om verongelukte

punt. Daarmee kan men zich in een sneeuwwand of

reizigers op te sporen met Sint Bernardshonden. Die

sneeuwhelling vastzetten. Bij een strenge winter in

droegen om hun hals een kruikje met rum. Dat was om

Nederland kan men als Steigeisen stalen puntige ijzers

de verkilde wandelaars of skiërs weer warm te krijgen.

onder de gewone schoenen aanbrengen. Verkrijgbaar

Helaas verergerde dat meestal de toestand. Alcohol

bij de betere schoenen- of sportzaken. Het gebruik

verwarmt schijnbaar, maar maakt de poriën wijder en

van bergstokken zoals bij Nordic Walking werkt bij

werkt ondanks de sympathieke geste van een borrel

gladheid ook prima. Maar een grove wollen sok over

voor het slachtoffer zeer nadelig. In de meer extreme

de schoenen aantrekken en met een veter om de

bergsport komt bij weeromslag of een ongeluk

enkels vastzetten doet ook al wonderen.

onderkoeling nogal eens voor. De bergsportvereniging biedt de sporter cursussen aan en geeft tips om bij

Hoe geen warmte te verliezen?

ongelukken zo handig mogelijk te handelen. En beter

Een lichaam verliest altijd warmte als het zich in

nog: ongelukken zo veel mogelijk voor te zijn

18


Wat is TODU?

Door A. Samsom, dietist Vialente

Transmuraal Overleg Diëtisten

academisch ziekenhuis.

Utrecht.

keer ging dat bijvoorbeeld over meten is weten: naast gewicht

De collega’s van het eerstelijns

Voor u betekent dat, dat als

houden we ook indien gewenst

medisch centrum: Evelien Zijlstra,

een collega in bijvoorbeeld het

het spierpercentage bij en de

Tessa Klop en Agnes Samsom zijn

ziekenhuis u heeft begeleid, maar

taille-omvang. Bij bijvoorbeeld

aangesloten bij het TODU.

er nog coaching thuis nodig is, de

de longziekte COPD willen we

geleverde zorg goed overgedragen

monitoren dat het spierpercentage

TODU is een groep van diëtisten

wordt. Via een beveiligde mail

niet achteruit gaat.

uit alle werkvelden van de

wordt van de diëtist uit het

gezondheidszorg die in de regio

ziekenhuis aan ons een rapportage

Door het TODU loopt de zorg zo

Utrecht vertegenwoordigd

gedaan, zodat u niet alles nog een

soepel mogelijk, na bijvoorbeeld

zijn: thuiszorgorganisaties,

keer hoeft te vertellen.

controle op ondervoeding. Deze

verpleeghuizen, vrij gevestigde

controle gebeurt als u in het

diëtisten, specialistisch werkende

We volgen ook gezamenlijk

ziekenhuis wordt opgenomen.

diëtisten in b.v. psychiatrische

bijscholing, zodat we vanuit

Wanneer er nog zorg na het ontslag

instellingen en diabetescentrum,

verschillende werkvelden kunnen

thuis nodig is, neemt een van de

algemene ziekenhuizen en een

leren van elkaar. De laatste

collega’s in de wijk dat over


19

Een kerstmenu voor een kleine beurs Ieder jaar weer levert het een hoop stress en gedoe op. Wat zet je op tafel tijdens het kerstdiner? Je wilt lekker uitpakken maar geen uren in de keuken staan. We helpen je een handje met een gezond menu voor een kleinere beurs. De kosten voor een volledig kerstdiner willen nog wel eens de pan uit rijzen. En het uitgeven van een klein vermogen aan de kerstmaaltijd is niet voor iedereen weggelegd. Bij het menu voor de kleine beurs gebruik je daarom goedkopere producten. Zonder dat je daarmee bezuinigt op de smaak natuurlijk

Wintersalade met walnoten Een koud voorgerecht Aantal personen: 4 Bereidingstijd: 0-15 minuten

Ingrediënten • 1 limoen • stukje gemberwortel • 50 gram gepelde walnoten • 2 eetlepels (walnoten)olie • 2 eetlepels poedersuiker of honing • 100 gram veldsla • 2 struikjes witlof 20

Bereidingswijze 1. Boen de limoen goed schoon. Snijd er wat dunne schilletjes af en pers de limoen uit. 2. Schil het stukje gember en rasp het. 3. Wrijf 6 halve walnoten fijn. 4. Verwarm de olie in een steelpan en bak hierin de rest van de walnoten. 5. Voeg de poedersuiker toe en verwarm het geheel tot alle walnoten een suikerlaagje hebben. Pas op dat de noten niet te donker worden. 6. Schep de noten uit de pan. 7. Roer voorzichtig 2 eetlepels water door het limoensap, wat limoenschil en de geraspte gember in de pan. 8. Voeg de fijngemaakte walnoten toe en roer dit tot een dressing. 9. Maak de dressing op smaak met peper. 10. Maak de groente schoon. 11. Laat de veldsla goed uitlekken. 12. Snijd het witlof fijn. 13. Meng de groente en schep de dressing er door. Verdeel het over 4 bordjes. Strooi de walnoten en nog wat limoenschilletjes over de salade.

Het koude voorgerecht: Wintersalade met walnoten Het warme voorgerecht: Mosselspiesjes met Romescosaus Het hoofdgerecht: Rode kool met cranberries & Aardappelkoekjes Het nagerecht: Koffiepudding met karamelsaus Voedingswaarden per persoon Energie 185 kcal Eiwit 3 gram Koolhydraten 10 gram Vet 15 gram Verzadigd vet 2 gram Vezels 2 gram

Mosselspiesjes met Romescosaus Een heerlijk warm voorgerecht Aantal personen: 4 Bereidingstijd: 30+ minuten

Ingrediënten • 3 sneetjes (oud) brood • 1 rode paprika • ½ rode peper • 2 tomaten • 1 teentje knoflook • 1 eetlepel olijfolie • 15 gram blanke amandelen • azijn • 1 bakje gekookte mosselen (200 g) EMC Winterkrant 2015

Materialen: 12 spiesjes Bereidingswijze 1. Rooster 2 sneetjes brood in het broodrooster bruin. Snijd het brood diagonaal door en halveer de driehoekjes nog een keer. Houd dit apart. 2. Snijd het laatste sneetje brood in stukken. 3. Maak de groente schoon. 4. Verwijder de pitjes van de peper. Snijd alles klein. 5. Verwarm de olie in een koekenpan en bak hierin het brood goudbruin. 6. Bak de amandelen mee tot ze licht kleuren. 7. Voeg de groente toe en roerbak de groente in een paar minuten gaar. Pureer dit met een staafmixer of in de keukenmachine. 8. Voeg ½ dl water toe en maak de saus op smaak met een beetje azijn en zout. 9. Rijg de mosselen aan spiesjes. 10. Schep de saus terug in de pan en leg de mosselspiesjes erin. Warm de mosselen in een paar minuten mee in de saus. 11. Verdeel de spiesjes en de saus over 4 borden en leg er 2 driehoekjes geroosterd brood bij. Voedingswaarden per persoon Energie 190 kcal Eiwit 15 gram Koolhydraten 20 gram Vet 7 gram Verzadigd vet 1 gram Vezels 2 gram EMC Winterkrant 2015

Rode kool met cranberry’s

Koffiepudding met karamelsaus

Een heerlijk hoofdgerecht Aantal personen: 4 Bereidingstijd: 30+ minuten

Een heerlijk nagerecht voor 4 personen Bereidingstijd: 30+ minuten

Ingrediënten • ½ rode kool of 500 gram gesneden rode kool • 1 dl rode bessensap (flesje) • 2 laurierblaadjes • 4 stuks kruidnagels • 25 gram gedroogde cranberry’s • suiker

Bereidingswijze 1. Maak de rode kool schoon en schaaf de kool fijn. 2. Breng de rode kool met het bessensap, de laurierblaadjes, de kruidnagels en de gedroogde cranberry’s aan de kook. 3. Kook de kool in 20-25 minuten gaar. 4. Verwijder de laurier en kruidnagels. 5. Maak de rode kool op smaak met wat suiker en eventueel wat azijn. Lekker met gevulde vleesrolletjes met sjalotjes en aardappelkoekjes. Voedingswaarden per persoon Recept Menu Energie 120 kcal 510 kcal Eiwit 4 gram 40 gram Koolhydraten 20 gram 50 gram Vet 1 gram 15 gram Verzadigd vet 0 gram 3 gram Vezels 8 gram 15 gram

Ingrediënten • 4 dl halfvolle melk • 40 gram maïzena (5 eetl.) • 35 gram suiker (3 eetl.) • 2 dl sterke koffie • 4 blokjes fudge, zachte karamel • Evt. 1 wit schuimkoekje, beetje geschaafde chocolade Bereidingswijze 1. Meng met een paar lepels van de melk de maïzena aan tot een glad papje. 2. Breng de rest van de melk aan de kook. 3. Giet er al roerend het maïzenapapje bij met de suiker en breng dit aan de kook. Laat het een paar tellen koken. 4. Roer er 1 dl van de koffie door. 5. Spoel de puddingvormpjes om met koud water en schenk de hete pudding er in. 6. Laat de pudding op een koude plek afkoelen en stijf worden. 7. Verwarm de rest van de koffie en smelt de blokjes fudge er in. 8. Stort de puddinkjes op borden en schenk de saus er warm of koud over. 9. Garneer met wat van de kruimels van het schuimkoekje en schaaf er eventueel wat pure chocolade over. Voedingswaarden per persoon Energie 160 kcal Eiwit 4 gram Koolhydraten 35 gram Vet 2 gram Verzadigd vet 1 gram Vezels 0 gram 21

Kunst

in het gezondheidscentrum Mondriaanlaan: Henk Burgers

Mijn naam is Henk Burgers en deze keer mag ik

van Jutphaas en Park Rijnhuizen niet ontbreken.

de foto-expositie in het Gezondheidscentrum

Daarnaast beoefen ik ook de duiksport, waarbij mijn

Mondriaanlaan verzorgen. Van jongs af aan ben ik

vrouw mijn buddy is, en ben dan ook onder water

graag met fotograferen bezig geweest, maar pas

gaan fotograferen. Dit geeft een geheel andere

ongeveer 10 jaar geleden lid geworden van Fotoclub

dimensie aan het fotograferen. Ook dit wil ik aan u

Nieuwegein. Ik wilde de kwaliteit van mijn fotowerk

laten zien. Fotograferen onder water in Nederland

verbeteren, leren van medefotografen. Mijn voorkeur

laat zien wat een prachtige natuur we ook hier in ons

lag bij landschapsfotografie, maar door het zien van

land onder het wateroppervlak aantreffen. Buiten

het werk van andere fotografen zijn mijn interesses

Nederland duiken we voornamelijk in Schotland, wat

breder geworden. Op deze expositie krijgt u dan ook

prachtige plaatjes oplevert. Op de voor- en achterzijde

een gevarieerd beeld te zien van wat ik tegenwoordig

van dit blad treft u alvast wat foto’s van mij aan. Ik

op de plaat vastleg. Daarbij mag het dorpsgezicht

wens u allen veel kijkplezier

22

Henk Burgers


Even voorstellen

Wouter Peeters Ik ben Wouter Peeters en per 1 september 2015 begonnen aan de opleiding huisartsgeneeskunde. Tot september 2016 zal ik werkzaam zijn in de Huisartsenpraktijk Mondriaanlaan en tijdens deze periode ben ik aan dokter Asbreuk gekoppeld. Ik stel mij graag aan u voor. Als kind wilde ik al dokter worden. Het vak van huisarts fascineerde mij. Het persoonlijke contact met patiënten en de diversiteit aan zorg waar je als huisarts mee te maken krijgt, spraken mij bijzonder aan. Voordat ik aan de huisartsopleiding begon, heb ik na de studie geneeskunde in Utrecht promotieonderzoek gedaan naar slagaderverkalking en het risico op het krijgen van een hersen- of hartinfarct. Hierbij werkte ik samen met de afdeling vaatchirurgie in het UMC Utrecht en nadien heb ik 5 jaar in het ziekenhuis bij de chirurgie gewerkt. In die periode merkte ik dat

dochters. In mijn vrije tijd vertoef ik graag buiten in

ik toch het vak van huisarts uitoefenen bleef missen.

de natuur of stap ik graag op de fiets. Daarnaast vind

Vorig jaar besloot ik mijn passie te volgen en mij

ik het leuk om te eten met vrienden en houd ik van

te specialiseren tot huisarts. Als mens en als dokter

bergsport en roeien. Ik verwacht het komende jaar

functioneer ik het liefst tussen de mensen, waarbij ik

veel ervaring op te doen en met veel plezier in deze

de gezondheidszorg in de volle breedte zou willen

praktijk te werken. Ik streef ernaar een goede en

uitoefenen. Ik ben getrouwd en vader van twee

betrokken huisarts te worden!


23

Kunst in het Gezondheidscentrum: foto's van Henk Burgers

WINTER 2015 Gezondheidszorg ook uw zorg!

Recommend Documents