HERFST 2013 Gezondheidszorg ook uw zorg!
EMC
• Allergische reacties op medicijnen
• Tien signalen van dementie
• Voedselallergie: je zult het maar hebben!
• Mindfulness: wat is dat?
EMC Herfstkrant 2013 • 85 % van de mensen krijgt rugklachten!
• Op de duo-fiets met het AHN
nieuwegein
1
HERFST 2013 Gezondheidszorg ook uw zorg!
EMC nieuwegein
EMC
1
33e jaargang, nr. 3, 126de editie, herfstnummer 2013 Redactiesecretariaat: Mondriaanlaan 7, 3431 GA Nieuwegein
nieuwegein
Vormgeving: Jaap van der Heijden Druk: drukkerij Van den Boogaard Nieuwegein Coördinatie en verspreiding: C. Swart, 030 607 67 60 Oplage: 7.000 exemplaren Verschijning: 4 x per jaar in de wijken Jutphaas/ Wijkersloot, Zuilenstein, Huis de Geer, Stadscentrum en Blokhoeve in de gemeente Nieuwegein.
EMC
Na toestemming van de auteur en de redactie is met bronvermelding overname van artikelen toegestaan. Aan de inhoud van de teksten kunnen geen rechten worden ontleend. Redactie Gezondheidskrant,
nieuwegein
Mondriaanlaan 7, 3431 GA Nieuwegein,
[email protected]
3 2 2
EMC Herfstkrant 2013
Inhoud Van de redactie...
4
Allergische reacties op medicijnen
5
Vialente wordt Diëtheek
8
Voedselallergie: je zult het maar hebben!
9
Lekkere én gezonde recepten, kan dat? Natuurlijk!
10
eHealth en het Paramedisch Centrum
11
85 % van de mensen krijgt rugklachten!
12
Extra vitamine D
13
Tien signalen van dementie
14
Het uitwisselen van uw gegevens geeft u daar toestemming voor?
16
Mindfulness: wat is dat?
18
Kunst in het Gezondheidscentrum: een overzicht van 35 jaar
20
Kunst in het Gezondheidscentrum: Sybolt Engelsma
22
Eén hoog achter in het EMC
23
Even voorstellen: Marieke van Ittersum
28
Even voorstellen: Monica de Reede
28
Samenstelling redactie
29
Algemene Hulpdienst Nieuwegein (AHN) biedt begeleide fietstochten aan op duo-fiets
30
Vroeg donker (gedicht)
31
EMC Herfstkrant 2013
3
Van de redactie...
Door N. de Hartog, huisarts Mondriaanlaan
Wat hebben we dit keer voor u in petto? Aandacht is er voor allergische reacties op medicijnen Geachte lezer,
en hoe zorg je via het uitwisselen van medische
Voor u ligt de herfstkrant van 2013. Tijdens mijn
gegevens dat de arts die je op dat moment zorg
overwegingen wat ik voor u zal schrijven bedenk
verleent op de hoogte is van deze allergie. Daarnaast
ik me in welke boeiende tijd wij leven. Het is een
is er aandacht voor voedselallergie. Een overzicht van
snelle wereld waarin social media een enorme
kenmerken bij dementie. Een artikel over vitamine D,
vlucht genomen heeft. Hoelang zullen wij de
waaruit de noodzaak blijkt voor vele ouderen dit extra
gezondheidskrant nog huis aan huis verspreiden?
tot zich te nemen. Zeker nu we de zomer weer achter
Toekomstmuziek is een eigen EMC Nieuwegein-
ons hebben liggen, zeer belangrijk. De huid maakt
app waarmee we u op de hoogte houden van de
namelijk vitamine D uit zonlicht, gezien de periode
ontwikkelingen in ons centrum. Toch horen we ook
die komen gaat zal dat de komende maanden steeds
regelmatig geluiden dat men het prettig vindt om
minder worden. U vindt een aantal handige apps die
ons krantje op de bank te lezen en te bewaren voor
de fysiotherapeut gebruikt om u goed te informeren
het geval het nodig is. Voorop blijft natuurlijk staan
en de uitgelegde oefeningen te ondersteunen. Ook
dat we u allen een dienst willen bewijzen of u nu
leest u een artikel over mindfulness aangeboden door
digitaal voorop loopt of helemaal geen computer ter
de psychologen van het EMC. Het is interessant om
beschikking hebt. In deze snelle tijd is het niet altijd
te merken dat er binnen Nieuwegein steeds vaker
makkelijk om steeds weer een keus te maken tussen
initiatieven zijn waarbij verschillende disciplines ook
alles wat op u af komt. Daarom hebben we in deze
buiten het eigen gezondheidscentrum samenwerken.
uitgave voor u weer een selectie gemaakt van artikelen
Daarbij wil ik graag de aandacht vestigen op een
waarvan wij als redactie menen dat u daar iets aan
informatie avond, 29 oktober a.s. over rugklachten
zult hebben. Het ene artikel zal voor u relevanter zijn
georganiseerd door cliëntenraad in samenwerking met
dan het andere maar ook dit keer is er weer een ruim
de gezondheidscentra van het EMC en de Roerdomp.
aanbod. Voor elk wat wils, zou ik zeggen. De digitale versie is desgewenst ook via de algemene website in te
Ik nodig u namens de hele redactie van harte uit om
zien, www.emcnieuwegein.nl
van de inhoud van deze herfstkrant kennis te nemen.
4
EMC Herfstkrant 2013
Allergische reacties op medicijnen
Bron: www.apotheek.nl
Een enkele keer leidt medicijngebruik tot meer
Verschijnselen
klachten in plaats van tot verbetering. Het kan gaan
Welke verschijnselen kunnen wijzen op een allergische
om een allergische reactie op een bestanddeel van
reactie op een medicijn?
het medicijn. Lees meer over de verschijnselen, de
• Huid: jeukende uitslag, galbulten, zwelling,
middelen die het vaakst leiden tot allergische reacties en wat er tegen te doen is.
roodheid, schilfering, blaasjes • Luchtwegen: benauwdheid, piepende ademhaling, hoesten, jeuk in de neus, loopneus, verstopte neus,
Hoe werkt allergie?
veel niezen
Een allergische reactie op een medicijn ontstaat nooit
• Ogen: rode, tranende, jeukende, opgezette ogen
bij het eerste gebruik van dat medicijn. Dat komt door
• Hart en bloedvaten: duizeligheid, flauwvallen,
de manier waarop allergie werkt. Bij het eerste contact met de stof die de allergie veroorzaakt, signaleert het
‘wegraken’ • Mond: jeuk aan de lippen en/of in de mond- en
lichaam: ‘Dit is vreemd spul; dit hoort hier niet!’ Het
keelholte, zwelling, opgezette keel, benauwdheid,
immuunsysteem ‘onthoudt’ die stof om die bij het eerst
jeuk in de oren
volgende contact te kunnen bestrijden. Die fase heet sensibilisering: voortaan is het lichaam gevoelig voor die stof. De volgende keer dat u weer in aanraking komt met dezelfde stof, reageert het lichaam met een afweerreactie tegen ‘het vreemde spul’.
• Spijsvertering: buikpijn, buikkrampen, misselijkheid, overgeven, diarree • Algemeen: griepachtige verschijnselen, koorts, gezwollen lymfeklieren • Anafylactische reactie (overgevoeligheidsreactie): een combinatie van huid-, spijsverterings- en/ of luchtwegklachten, met ernstige verschijnselen zoals een drukkend gevoel op de borst, hartritmestoornissen (soms hartstilstand), blauwe lippen en bloeddrukdaling leidend tot bewusteloosheid (anafylactische shock). Deze reactie is zeldzaam.
EMC Herfstkrant 2013
5
als u een medicijn zonder recept koopt, want ook vrij verkrijgbare medicijnen kunnen deze stoffen bevatten. Allergie of … Het gebruik van een medicijn kan dus leiden tot een allergische reactie. Maar er zijn ook bijwerkingen die Wanneer treden de allergische verschijnselen op?
op een allergische reactie lijken, maar dat niet zijn.
De reactie kan snel optreden: meestal binnen enkele
Bovendien kunnen sommige mensen sterker reageren
minuten tot uren na het gebruik van het medicijn,
op een medicijn dan anderen, waardoor ze dit
maar ook pas later. Dat maakt het lastig om met
medicijn niet goed verdragen. Dat heet intolerantie.
zekerheid vast te stellen of er sprake is van allergie en
Ook zijn er mensen die bepaalde medicijnen niet
welk middel de allergie heeft uitgelokt.
mogen gebruiken, omdat die hun bestaande klachten kunnen verergeren. Het niet kunnen verdragen van
Welke medicijnen?
een bepaald medicijn en bijwerkingen werken niet via
U kunt ook allergisch reageren op een hulpstof die
het immuunsysteem. Ze kunnen dus – anders dan een
in een medicijn verwerkt is. Dat komt vooral voor
allergie – al bij het eerste gebruik optreden.
bij middelen voor de huid, zoals zalf op basis van
Het is niet gemakkelijk vast te stellen of er sprake
wolvet. Ook conserveringsmiddelen in drankjes of
is van een allergie, een bijwerking of intolerantie
druppels kunnen een allergische reactie uitlokken.
voor een medicijn. Dat is ook niet altijd nodig. Het
In de apotheek kunnen de medewerkers u precies
belangrijkste is, dat er vastgesteld is dat er een
vertellen welke hulpstoffen in welke medicijnen
medicijn is dat u beter niet meer kunt gebruiken.
zitten. Leg daarom in de apotheek uw situatie uit als u weet dat u allergisch bent voor bepaalde
Wat helpt tegen allergie?
medicijnen of hulpstoffen. Dit kan dan opgenomen
Om de allergische reactie te vermijden, is het van
worden in uw elektronisch dossier. Elke keer wanneer
belang vast te stellen op welk medicijn het lichaam
u daarna weer een medicijn op recept komt ophalen
reageert. Bij mensen die meer dan één medicijn
in de apotheek, wordt er op gecontroleerd of u dit
gebruiken kan dat lastig zijn. Als duidelijk is welk
middel kunt gebruiken. Vertel ook over uw allergie
medicijn de boosdoener is, is de beste oplossing:
6
EMC Herfstkrant 2013
stoppen met dat medicijn. Bij een ernstige allergische reactie is dat noodzakelijk. Is de reactie milder, dan kan de arts kiezen: stoppen met dit medicijn en een ander middel voorschrijven of doorgaan met het medicijn als er geen alternatief is. Soms wordt de allergische reactie na verloop van tijd minder. Vaak levenslang Wie eenmaal allergisch is voor een medicijn blijft dat vaak ook de rest van zijn of haar leven. Het is dus van belang te zorgen dat u dat medicijn niet meer krijgt voorgeschreven. In veel gevallen zijn ook medicijnen die erop lijken voortaan taboe. Wat moet u doen? • Draag een geneesmiddelenpaspoort bij u. Daarin kunt u (laten) zetten op welke medicijnen u allergisch reageert. Een geneesmiddelenpaspoort is verkrijgbaar bij de apotheek. • Vraag bij de apotheek en de huisartspraktijk de allergie te vermelden in uw elektronisch dossier. Dat verkleint de kans dat u een medicijn krijgt waar u niet tegen kunt. • Meld uw allergie ook als u een vrij verkrijgbaar medicijn koopt. Ook die middelen kunnen allergie uitlokken. • Meld bij elke arts die u bezoekt waar u allergisch voor bent. Dan kan de arts daar bij het voorschrijven van medicijnen rekening mee houden EMC Herfstkrant 2013
7
>>> Vialente wordt Diëtheek
Voedselallergie:
Door T. Klop, diëtist Diëtheek Vialente bestaat inmiddels meer dan drie jaar en
Bij een voedselallergie reageert het afweersysteem
heeft de ambitie om het grootste landelijke netwerk
op een abnormale manier op bepaalde eiwitten
van eerstelijns diëtisten te worden. Daarom gaat
(allergenen) uit iemands voeding. Het lichaam
Vialente met Diëtheek samenwerken en per 1 januari
maakt specifieke afweerstoffen aan, waardoor men
2014 onder de naam Diëtheek verder. Diëtheek is,
voor een bepaald eiwit gevoelig wordt. Een kleine
net als Vialente op dit moment, gespecialiseerd in
hoeveelheid van deze eiwitten kan al heftige reacties
het geven van voedingsadviezen in de eerstelijns
veroorzaken. Allergie voor voedsel kan voor vele
gezondheidszorg. We bundelen onze krachten en
voedingsmiddelen bekend zijn, o.a. koemelk, ei,
hebben op deze manier een organisatie met een
pinda, vis, schaal- en schelpdieren, noten, sesamzaad
landelijk, professioneel diëtistennetwerk.
en soya. Men kan allergisch zijn voor één of meer van deze voedingsmiddelen.
Vanaf 1 juli 2013 gaan de Vialente diëtisten alvast met Diëtheek-materialen werken, om u en
Omvang van het probleem
ons alvast te laten wennen aan de naam en de
Eén tot drie miljoen Nederlanders denkt allergisch te
bijhorende materialen. Er verandert voor u eigenlijk
zijn voor bepaalde voedingsmiddelen.
niets. U houdt dezelfde contactpersonen (Agnes
Wanneer uitgetest wordt of deze voedingsmiddelen
Samsom of Tessa Klop) en u kunt van ons dezelfde
werkelijk een allergische reactie geven zal dit aantal
professionaliteit verwachten. Wij houden spreekuur
een stuk lager zijn. Men schat dat ongeveer 2 tot 3
op maandagmiddag en -avond en donderdag de
% van de zuigelingen een voedselallergie hebben, 1
gehele dag. Sinds kort zijn we ook soms op dinsdag
tot 3% van de oudere kinderen en 1 tot 2% van de
aanwezig. Wilt u meer informatie over onze diensten,
volwassenen. In Nederland zijn vier- tot zes duizend
kijkt u dan op www.dietheek.nl of bel 088-4253600.
mensen die een zeer ernstige reactie op bepaalde
Wij helpen u graag.
voedingsmiddelen krijgen .
8
EMC Herfstkrant 2013
je zult het maar hebben!
Door A. Samsom, diëtist Diëtheek
Verbreding van de kennis
Plan van aanpak
Diëtist Agnes Samsom heeft de post-hbo opleiding
De diëtist geeft de mensen informatie over welke
over voedselovergevoeligheid ‘Kritisch nadenken
voedingsmiddelen het allergeen bevatten, hoe je kunt
en logisch handelen’ gevolgd, zodat zij aanvullende
zien of een voedingsmiddel het allergeen bevat en
diagnostiek kan doen. Het protocol voor
hoe om te gaan met de allergie. Er wordt een plan
diagnostisch onderzoek door diëtisten bij vermeende
gemaakt met vervangende voedingsmiddelen zodat
voedselovergevoeligheid en de ‘Landelijke standaard
men toch alle nodige voedingsstoffen binnen krijgt.
voedselallergie bij zuigelingen’ bieden houvast. Ze
Als de voeding niet volwaardig is, kan men vermoeid
geven het kader om de juiste conclusies te kunnen
raken, in groei en ontwikkeling achter blijven en/of
trekken uit de informatiebrij en de atypische
in conditie verslechteren. De diëtist is de specialist op
(afwijkend van het gemiddelde) klachten.
het gebied van gezonde voeding bij voedselallergie. Zij of hij geeft ook allergeenvrije recepten en tips
Door een allergische reactie kunnen allerlei klachten
hoe om te gaan met het aangeboden voedsel bij
ervaren worden, zoals bulten, eczeem, jeuk, maag- en
feestjes, etentjes en in de vakantie. Ook bij coeliakie,
darmklachten. In extreme gevallen kan er zelfs een
wanneer men geen gluten mag gebruiken, is de
anafylactische shock (een acute, ernstige allergische
diëtist de aangewezen persoon om het dieet en de
reactie op een lichaamsvreemde stof) na het eten van
inpassing ervan in het dagelijks leven te bespreken.
het allergeen ontstaan. Een anafylactische shock is een
Het advies van een diëtist is persoonlijk: afgestemd
levensbedreigende situatie die binnen enkele minuten
op het voedingspatroon, de voedselallergie(en),
kan ontstaan. Met een injectie kan deze shock
leefgewoontes, eventuele ziektebeelden en (smaak)
worden beëindigd. Om deze klachten te voorkomen
voorkeuren
is het noodzakelijk geen voedingsmiddelen met het allergeen waarvoor iemand allergisch is, te nemen. EMC Herfstkrant 2013
9
Lekkere én gezonde recepten, kan dat? Natuurlijk!
• gezonde en lekkere recepten • eenvoudige recepten die vaak binnen een half uur klaar zijn Dit recept voor pasta met pompoen bevat: • weinig verzadigd vet • weinig zout • weinig calorieën • ruime hoeveelheden groenten en/of groente Het recept is voor 4 personen
• 2 dl kruidenbouillon (natriumarm Met pompoenen kunt u volop
is ook te koop)
variëren. Maak er eens soep van
• 3 theelepels kerriepoeder
of gril ze in de oven. Ook zijn ze
• 250 gr schelpjespasta
prima te verwerken in een hartige
• 125 ml light crème fraîche
taart of rijstgerecht. Hieronder
• 25 gram walnoten
vindt u een heerlijk pastagerecht
• peper
met pompoen.
• 100 gram geraspte kaas (30+)
• fruit de ui in olie • voeg pompoen, broccoli en kerriepoeder toe en fruit dit 10 minuten • voeg 2 dl bouillon toe en kook in ongeveer 15 minuten gaar • roer de crème fraîche door de groente • breng het geheel op smaak met peper en kerriepoeder
Ingrediënten
Bereidingswijze
• 1 ui
• kook de pasta beetgaar en giet
• 250 gram broccoli • 500 gram pompoen • 2 eetlepels olijfolie 10
deze af
• strooi bij het serveren de geraspte kaas en walnoten over het gerecht
• snipper de ui en snijd de broccoli en pompoen in blokjes
Eet smakelijk! EMC Herfstkrant 2013
eHealth en het Paramedisch Centrum Door S. Engelsma eHealth is een van de aandachtspunten van het
Een kleine greep:
Eerstelijns Medisch Centrum Nieuwegein (EMC). Als
De versterk je enkel app, een app met
onderdeel van het EMC is het Paramedisch Centrum
een opbouwschema en instructiefilmpjes
ook druk met de ontwikkeling van eHealth. eHealth
ter preventie en behandeling van
is een ruim begrip. Vaak worden toepassingen onder
enkelklachten. Myfitnesspal, hiermee
het begrip eHealth geschaard die buiten de zorg ook
is het mogelijk alle geconsumeerde
gebruikt worden, zoals social media, nieuwsbrieven
calorieën bij te houden en caloriedoelen
of een website. Natuurlijk maakt het Paramedisch
te stellen. www.myfitnesspal.nl.
Centrum hier gretig gebruik van. Zo kunt u ons volgen
Endomondo is een programma dat
op twitter @paramedischcntr en kun u zich op onze
met gebruik van gps uw geleverde
website, www.ParamedischCentrum.nl en inschrijven
sportprestaties in kaart brengt. Het leuke
voor onze nieuwsbrief.
van Endomondo en Myfitnesspal is dat ze aan elkaar zijn te koppelen. De verbrande
eHealth wordt echter pas echt nuttig en zinvol
calorieën tijdens sport worden direct van
wanneer het de cliënt betrekt bij de behandeling
uw dagelijkse caloriedoel afgetrokken.
van zijn klacht. Die mogelijkheid bieden wij nu
www.endomono.nl. Blokje om is een app
ook. Sinds dit jaar is het voor de fysiotherapeuten
ontwikkeld doorzorgverzekeraar Agis. Het
en de oefentherapeuten Cesar mogelijk geworden
geeft u elke keer een nieuwe wandelroute
om klachtgerichte vragenlijsten via internet met
afhankelijk van hoever u wilt lopen en
u te delen. Door regelmatig te meten, wordt veel
vanaf waar u wilt lopen. Pijndagboek is
duidelijker hoe effectief de therapie is en of de
een makkelijk te gebruiken hulpmiddel
therapie volgens schema verloopt. In de nabije
voor mensen met pijnklachten. U kunt
toekomst wordt het ook mogelijk om een deel van de
uw klachten bijhouden en delen met uw
therapie thuis te volgen via internet. Een behandeling
zorgverlener.
bestaat in dat geval uit afspraken bij de therapeut in
Alle genoemde apps zijn te vinden in de app store of
de praktijk, ondersteund met instructie en live contact
via google play. Mijn wens is om zelf een app te ontwik-
via internet. Ter ondersteuning zijn er inmiddels
kelen waarmee we gemakkelijk en gestructureerd
talloze apps ontwikkeld.
huiswerkoefeningen aan cliënten mee kunnen geven
EMC Herfstkrant 2013
11
85 % van de mensen krijgt rugklachten! Door J. Konter vanuit de cliëntenraad
Gezondheidsinforma Rugpijn is een verzamelnaam voor
Wilt u daar uitgebreide
verschillende klachten aan de rug.
informatie over, kom dan naar
Rugklachten komen heel veel voor,
de gezondheidsinformatieavond.
ongeveer 85% van de volwassenen
Voorkomen is namelijk beter dan
heeft wel eens last van een
genezen. Huisartsen en paramedici
zeurende of stekende pijn, met of
(onder andere A. Denteneer,
zonder uitstraling naar been en
X. Toth Varju, A. Appel en
bil. Bij de meesten van hen blijft
S. den Haak) vertellen over het
het niet bij één keer, maar komen
voorkomen van rugklachten,
de klachten terug. Geen prettig
het ermee omgaan in de
gegeven, maar helaas wel de
thuis- en werksituatie en
realiteit.
behandelmethodes
12
tieavond
Datum: 29 oktober 20
13
Tijdstip: 19.30 uur
Plaats: Bibliotheek De
verdieping Nieuwege
Organisatie: De cliën
tweede
in
tenraad van de gezondheidsce ntra EMC en de Roerdomp Meer info en reservere n: clientenraademc@ezo rg.nl of cliëntenraad@roerdom p.nl. EMC Herfstkrant 2013
Extra vitamine D
Bron: Voedingscentrum
Ook als u gezond eet, krijgt u niet
Suppletie-adviezen Vitamine D
altijd genoeg vitamine D binnen.
Leeftijdsgroep
Wie
Vitamine D heeft u nodig voor
Kinderen
0 t/m 3 jaar
Iedereen
sterke botten en tanden. Zonlicht
Vrouwen
4 t/m 49 jaar Donkere (getinte) huidskleur
en goede voeding zijn belangrijk
en/ of niet genoeg buitenkomen
10
om genoeg vitamine D binnen te
50 t/m 69 jaar
Iedereen
10
krijgen, maar toch kan het zijn dat
70 jaar en ouder
Iedereen
20
u extra vitamine D nodig hebt.
Zwangere vrouwen
Iedereen
10
Mannen
Mensen die extra vitamine D
Vitamine D in microgram (mcg) 10
4 t/m 69 jaar Donkere (getinte) huidskleur
en/ of niet genoeg buitenkomen
10
Iedereen
20
70 jaar en ouder
moeten gebruiken zijn: kinderen, ouderen, zwangere vrouwen
maken minder (snel) vitamine
Supplementen gebruiken
en mensen met een getinte
D aan, of hebben niet vaak
Vitamine D is onder andere te
huid. Maar ook mensen die
genoeg zonlicht op hun huid.
koop bij de drogist en apotheek
onvoldoende zonlicht op hun huid
Zij krijgen het advies om extra
in de vorm van druppels, capsules,
krijgen, omdat ze bijvoorbeeld
vitamine D in te nemen via een
pillen of als onderdeel van een
ploegendiensten draaien of een
supplement. Dat zijn druppels,
multivitamine-supplement. Meestal
hoofddoek of sluier dragen.
tabletten of capsules met vitamine
staat op het etiket vitamine D3 en
D. Vanaf oktober 2012 gelden
soms D2. Goedkopere huismerken
Heeft u een vitamine
nieuwe voedingsnormen en
zijn even goed als A-merken. Kijk
D-supplement nodig?
suppletieadviezen voor vitamine D.
goed op het etiket hoeveel u
Sommige mensen hebben meer
In de tabel kunt u zien om welke
moet nemen en houdt u aan de
vitamine D nodig dan anderen,
groepen het gaat .
voorschriften
EMC Herfstkrant 2013
13
Tien signalen van dementie
Onderstaande signalen kunnen wijzen op dementie,
gepland moeten worden of in een bepaalde volgorde
maar kunnen ook een andere oorzaak hebben.
uitgevoerd, leveren problemen op, zoals koffie zetten
Raadpleeg daarom altijd uw huisarts.
of een maaltijd bereiden.
1. Vergeetachtigheid
3. Vergissingen in tijd en plaats
Een van de meest voorkomende symptomen is het
Het is normaal als u even niet weet welke dag het is
vergeten van nieuwe informatie. Andere signalen zijn:
of waar u naartoe liep. Maar bij beginnende dementie
het vergeten van belangrijke data of gebeurtenissen,
gebeurt dit steeds vaker. Het besef van tijd wordt
dezelfde vraag telkens opnieuw stellen en afhankelijk
minder en uren lijken soms minuten. Ook het vinden
zijn van spiekbriefjes of familie voor dingen die
van de weg wordt moeilijker. U vergeet soms waar u
voorheen zonder hulp onthouden werden.
bent en hoe u daar gekomen bent.
2. Problemen met dagelijkse handelingen
4. Taalproblemen
Gewone dingen gaan steeds moeilijker. Denk aan
Met dementie kan het moeilijk zijn om een gesprek
hobby’s en aan financiën regelen. Ook zaken die
te volgen. U kunt midden in een gesprek stoppen met
14
EMC Herfstkrant 2013
praten en niet meer weten hoe u verder moet of het
8. Veranderingen in gedrag en karakter
voorgaande herhalen. U kunt eenvoudige woorden
Het kan gebeuren dat uw gedrag en karakter
vergeten en komt steeds moeilijker op namen.
veranderen. Dat u verward, achterdochtig, depressief
Bijvoorbeeld “waar is dat ding voor mijn haar?” als u
of angstig wordt. Zonder duidelijke aanleiding wisselt
naar een kam zoekt. Praten gaat ook minder vloeiend.
uw stemming: het ene moment rustig en opeens verdrietig of kwaad. U kunt soms ook dingen doen die
5. Kwijtraken van spullen
u anders nooit zou doen.
U kunt spullen op vreemde plekken leggen, bijvoorbeeld een portemonnee in de koelkast of een
9. Onrust
boek in de oven. U raakt spullen kwijt en kunt niet
Een van de symptomen van dementie is onrust.
meer achterhalen waar u ze gelaten hebt.
Daardoor lijkt het of u telkens iets zoekt, moet opruimen of iets anders moet doen. Dit constante
6. Slecht beoordelingsvermogen
gevoel van onrust en de neiging om steeds weer te
Bij dementie wordt het steeds lastiger om situaties in
moeten lopen leidt vaak ook tot slaapproblemen.
te schatten en keuzes te maken. U kunt aanbiedingen slecht inschatten en onbewust grote sommen geld
10. Visuele problemen
uitgeven. Ook bij het doen van boodschappen kunt u
Voor sommige mensen zijn visuele problemen een
teveel kopen of spullen kopen die niet nodig zijn.
symptoom van dementie. U krijgt problemen bij het lezen, afstand inschatten en het onderscheiden van
7. Terugtrekken uit sociale activiteiten
kleur of contrast. Ook komt het voor dat u zichzelf
U kunt problemen ondervinden bij hobby’s en sport
niet herkent als u langs een spiegel loopt
en het voeren van gesprekken. U trekt zich vaker terug en onderneemt minder dan voorheen. Ook
©2011 Alzheimer Nederland
kunt u urenlang voor de televisie zitten en veel langer slapen dan gewoonlijk. Voor een buitenstaander lijkt
Alle rechten voorbehouden. Alzheimer Nederland heeft deze tekst
het luiheid of gebrek aan interesse. Maar het is een
met grote zorgvuldigheid samengesteld. Wij kunnen echter geen
soort faalangst. Als u niets doet, kunt u ook niets fout
aansprakelijkheid aanvaarden voor eventueel in deze uitgave
doen.
voorkomende onjuistheden.
EMC Herfstkrant 2013
15
Het uitwisselen van uw gegevens met andere huisartsen of apothekers, geeft u daar toestemming voor? Door M.E. Frankhuisen, apotheker Soms kan het nodig zijn dat andere dan uw eigen
de huisartsenpost en maakt een afspraak.
zorgverleners, de gegevens die over u bekend zijn bij uw
De waarnemend huisarts vraagt via het LSP een
eigen huisarts en apotheek, kunnen inzien. Bijvoorbeeld
samenvatting op van het dossier van mevrouw
als u in het weekend of tijdens de avond of nacht naar
De Vries. Dat kan, want ze heeft haar huisarts en
de dienstdoende huisarts of apotheek moet. Als u
apotheek daar toestemming voor gegeven. Snel
daarvoor toestemming heeft gegeven, dan geeft uw
ziet hij dat de huisarts een ander medicijn wil
huisarts en/of apotheek door aan het zogenaamde
voorschrijven als mevrouw De Vries blijft hoesten. Ze
Landelijk SchakelPunt (LSP) dat er gegevens over
krijgt een recept mee voor de nieuwe medicijnen.
u beschikbaar zijn. Andere zorgverleners kunnen
De waarnemer stuurt via het LSP een bericht naar
dan uw actuele medische gegevens opvragen. Dat
de huisarts van mevrouw De Vries. Zo weet deze bij
mag alleen als het nodig is voor uw behandeling.
een volgende afspraak precies wat er is gebeurd. En
Zo beschikken zorgverleners snel over de juiste
de dienstapotheek stuurt een bericht naar de eigen
informatie en kunnen ze u de juiste zorg geven. Ook
apotheek van mevrouw De Vries.
’s avonds en in het weekend. Wie kan gegevens inzien? Een voorbeeld uit de praktijk:
Alleen huisartsen, waarnemend huisartsen
huisarts buiten kantooruren
(bijvoorbeeld op huisartsenposten), apothekers,
Mevrouw De Vries heeft hartklachten. Hiervoor slikt
ziekenhuisapothekers en medisch specialisten kunnen
ze sinds kort nieuwe medicijnen. Ze heeft al een paar
op dit moment gebruik maken van het LSP. Andere
weken last van een nare hoest. Haar huisarts stelt voor
zorgverleners, zoals fysiotherapeuten, psychologen,
het nog even aan te zien. Als de klachten blijven, dan
tandartsen en bedrijfsartsen kunnen de gegevens niet
kan ze andere medicijnen krijgen. Het hoesten wordt
inzien. Zorgverzekeraars krijgen nu en in de toekomst
erger en mevrouw De Vries belt in het weekend naar
geen toegang tot medische gegevens via het LSP.
16
EMC Herfstkrant 2013
Uw huisarts legt vast wat uw klachten zijn en welke
Toestemming geven
behandelingen u krijgt. Uw apotheker registreert
Wilt u dat uw medische gegevens opgevraagd kunnen
welke medicijnen u krijgt en voor welke medicijnen u
worden als u onverwacht bij de huisartsenpost komt
allergisch bent.
of bij een andere apotheek medicijnen gaat halen? Dan is het belangrijk dat u vooraf toestemming
Samenvatting huisartsdossier
geeft. Dat kan direct bij een bezoek aan uw huisarts
Een waarnemend huisarts kan een samenvatting van
of apotheek, middels onderstaande strook, maar
uw huisartsdossier opvragen. Daarin staan:
ook via internet (www.ikgeeftoestemming.nl) .
• uw huidige gezondheidsproblemen;
Als u toestemming geeft, registreert uw huisarts
• de medicijnen die u gebruikt;
of apotheek dit in uw dossier. Vanaf dat moment
• bekende allergieën;
kunnen andere zorgverleners uw gegevens opvragen
• informatie over contacten met u in de laatste vier
via het LSP. Dat mag alleen als het nodig is voor uw
maanden of over de laatste vijf contacten; • andere bijzonderheden die belangrijk zijn voor een waarnemend huisarts.
behandeling. Alleen als u nog geen toestemming hebt gegeven of uw toestemming intrekt, dan zijn uw medische gegevens niet beschikbaar via het LSP
Toestemmingsformulier patiënten voor apotheek en huisarts Ja, ik ga akkoord met het beschikbaar stellen van mijn gegevens voor raadpleging door andere zorgaanbieders via het LSP. Nee, ik ga niet akkoord. Datum: _______________________________________________________________________________________________ Naam: ________________________________________________________________________________________________ Adres: ________________________________________________________________________________________________ Geboortedatum: ______________________________________________________________________________________ Kinderen vanaf 16 jaar vullen alleen een eigen formulier in. Zij hebben uw toestemming niet nodig. EMC Herfstkrant 2013
17
Mindfulness: wat is dat?
Door L. de Jong, psycholoog
Mindfulness is het bewust aandacht geven, op een
Automatische piloot
niet-oordelende manier, aan dit moment. Dus het ‘nu’
Het nadeel hiervan is dat zo bepaalde reacties ook
volledig bewust ervaren en alle aandacht schenken.
een gewoonte kunnen worden. Zo kan een keten
Misschien is het nog wel beter uit te leggen door aan
van gedachten en gevoelens steeds weer opnieuw
te geven wat het tegenovergestelde van mindfulness
terugkomen en een patroon worden (bijvoorbeeld
is. Dit treedt bijvoorbeeld op wanneer u:
bepaalde herinneringen die steeds weer terugkomen,
• Meteen nadat u iemand een hand hebt gegeven en
of de geest die automatisch gaat piekeren als er zich
u hebt voorgesteld diens naam weer vergeten bent. • Niet meer weet waarom u ook alweer naar de keuken liep.
een stressvolle situatie voordoet). Soms fungeert de automatische piloot ook als afleiding, als er emoties zijn die we (onbewust) proberen te vermijden.
• Eet wanneer u geen honger hebt. • U druk maakt dat u te laat komt wanneer u in een file staat.
Mindfulness begint met de erkenning dat we geneigd zijn dingen op de automatische piloot te doen. Door
• Op de automatische piloot over de snelweg rijdt.
vaker uw aandacht te sturen leert u om afstand te
Dit zijn momenten waarop u in gedachten verzonken
nemen van de spinsels in uw hoofd. U traint uw
bent, u niet bewust bent van wat u denkt, voelt of
vermogen om u bewust te zijn van wat er hier en nu
doet, en reageert alsof u op de automatische piloot
omgaat in en buiten uzelf. En zo ontstaat ruimte om
zit. We brengen allemaal op die manier een groot
keuzes te maken, om dingen anders aan te pakken.
deel van ons leven op de automatische piloot door. 18
EMC Herfstkrant 2013
Minder denken, minder stress
Er bestaan inmiddels trainingen gericht op managers,
We zijn geneigd veel waarde te hechten aan onze
maar ook op scholen wordt mindfulness gegeven. Een
gedachten. Denken geeft vaak een gevoel van
mindfulnesstraining bestaat uit 8 bijeenkomsten van
controle, alsof we al onze problemen kunnen
2,5 uur en een stilte bijeenkomst. De bijeenkomsten
oplossen. We willen ons immers goed voelen, het
bestaan uit begeleide aandachts-, concentratie- en
liefst altijd. Door nare gevoelens of negatieve
bewegingsoefeningen. Vervolgens oefent een
ervaringen weg te duwen en positieve ervaringen vast
deelnemer ook dagelijks thuis ongeveer 45 minuten.
te houden proberen we die controle te bemachtigen.
Het doel van de training voor de deelnemer is het
Dan zijn onvoorziene gebeurtenissen soms moeilijk
bewustzijn te vergroten met als doel op een situatie te
te aanvaarden. De denkgeest accepteert moeilijk dat
kunnen reageren vanuit een eigen keuze in plaats van
het regent, u in de file staat, u uw portemonnee hebt
te reageren vanuit een automatisme.
verloren of dat u niet kunt slapen. Hij moppert, verzet zich en beklaagt zich. Hiermee geeft de denkgeest
Effecten van mindfulness
veel aandacht aan zaken die niet te veranderen
Het effect van aandachttraining en mindfulness is
zijn. Hij maakt als het ware problemen. Door te veel
inmiddels veelvuldig wetenschappelijk onderzocht.
te denken, leeft u in uw hoofd. Altijd bezig met
Hieruit komt naar voren dat mindfulness
vasthouden en afstoten, met verleden en toekomst.
veranderingen teweegbrengt in hoe iemand naar
En ondertussen gaat het leven aan u voorbij.
zichzelf en naar de wereld kijkt en daar vervolgens op reageert. Mindfulness is toepasbaar bij een grote
Geschiedenis
verscheidenheid aan problemen. Denk hierbij aan
In 1979 is mindfulness (officieel mindfulness based
psychische klachten zoals angst, stress en somberheid.
stress reduction, oftewel MBSR) ontwikkeld door de
Maar ook bij slaapproblemen, bij het omgaan met pijn
Amerikaanse microbioloog Jon Kabat-Zinn voor mensen
en lichamelijk problemen kan mindfulness helpen
met ernstige aandoeningen. Centraal in deze training staat het ontwikkelen van de kwaliteit van de aandacht.
Praktische informatie
Zijn experiment bleek succesvol en wordt nu wereldwijd
Meer informatie over mindfulness en
in gezondheidscentra en ziekenhuizen aangeboden. En
mindfulnesstrainingen kunt u vinden op volgende
ook daarbuiten krijgt mindfulness toenemend aandacht.
website: www.psychologenpraktijkmondriaanlaan.nl.
EMC Herfstkrant 2013
19
Annemarie Jellema Leenders
Ad Witte
Koos Ket Heime van der Heu
Jeanette Avnon
Kunst
in het Gezondheidscentrum van de afgelopen 35 jaar een overzicht
Gina Gerritsen
Cynthia Verdaasdonk
Coby Ester
20 20
Sybolt Engelsma
Lia Hoogveld
Frank Gudde
Mathilde Kenter
Lucy van der Veer
Pauline van Driel
Ellen Slegt & Rob Blom
21 21
Cor van Schaick
Drie jaar geleden mocht ik mijn foto’s exposeren in het gezondheidscentrum. Het was toen een leuke ervaring en de reacties waren positief. Ik vind het een eer om nogmaals mijn kunsten te mogen vertonen. In het laatste kwartaal van 2013 zijn mijn nieuwe foto’s te bezichtigen in het gezondheidscentrum. Na de vorige expositie heb ik op het gebied van de fotografie niet stil gezeten (als het zou kunnen zou ik er nog veel meer tijd aan willen besteden). Ik fotografeer nog steeds via dezelfde principes, ‘Less is more’ (minder is meer). Ook kleur leidt vaak af van het onderwerp. Daarom fotografeer ik veel in zwart/ wit. Een groot verschil met mijn vorige expositie bestaat uit het feit dat ik nu veel vaker de mens in zijn natuurlijke leefgebied fotografeer. Hierbij isoleer ik een persoon in een scene, waarmee ik een bepaalde emotie bij de kijker probeer op te roepen. Aan architectuurfotografie geef ik mijn eigen draai, waarbij ik me van zeer abstract naar zeer dynamisch werk heb ontwikkeld. Soms is alleen een lijnenspel zichtbaar en soms een heel gebouw met voorbijschietende wolken. U kunt mijn website bezoeken voor een voorproefje: www.fieldsofdepth.com. Op de achterkant van deze
Kunst
in het Gezondheidscentrum Foto’s van Sybolt Engelsma
krant treft u alvast wat voorbeelden aan 22
EMC Herfstkrant 2013
Eén hoog achter in het EMC
Door J. van Liempdt en Y. van Batenburg
Mensen denken bij een
en Jutphaas. Beide dorpskernen
en kreeg er een assistente bij.
gezondheidscentrum meestal
werden tot de stad Nieuwegein
Verloskunde werd inmiddels
het eerst aan een dokter,
samengevoegd. Een artsenpraktijk
door eerstelijns verloskundigen
doktersassistente of de apotheek.
aan huis kon de toevloed van
uitgevoerd. Er ontstond een
Of aan medisch geschoolde
patiënten niet meer aan. Daarnaast
totaal andere wereld voor die
behandelaars die in zo’n centrum
vormden de hoge kosten om een
artsen in een nieuwe nog niet zo
werkzaam zijn. Maar bij veel van
zelfstandige praktijk te beginnen
vertrouwde opzet. Maar geleidelijk
dergelijke centra treft men ook
voor startende artsen een reden tot
wonnen de voordelen het van de
niet-medisch personeel aan. Zij
samenwerking. Uiteindelijk bleek
toch wel gevoelde nadelen.
werken achter de schermen om de
in een samenwerkingsverband
organisatie te ondersteunen. Hoe
de kans efficiënter bezig te
Het medisch centrum aan de
dat zo gekomen is en wat er zoal
kunnen zijn, en dus betere
Mondriaanlaan
bij komt kijken wordt in dit verhaal
zorg te kunnen bieden, een
Aan de Mondriaanlaan werd de
uiteengezet.
stuk groter. Het Ministerie van
gezamenlijke huisartsenpraktijk
Volksgezondheid stelde in die tijd
met centrale apotheek steeds
Het ontstaan van medische centra
onder voorwaarden zelfs subsidies
groter en de samenwerking met
In de jaren zeventig van de
ter beschikking om een en ander te
andere praktijken intensiever.
vorige eeuw begon het proces
stimuleren. Het viel voor sommige
Er gingen langzamerhand naast
van huisartsenpraktijken die
huisartsen niet altijd mee hun
de huisartsen en de apotheek
in een medisch centrum of
praktijk met een apotheek aan
andere zorginstanties binnen
gezondheidscentrum opgingen.
huis, hun tot dan toe zelfstandig
dat centrum functioneren.
Dit werd door een aantal
gevoerde administratie in een
Eerstelijns verloskundigen, een
ontwikkelingen versneld. Als eerste
gezondheidscentrum te laten
eerstelijns psycholoog, diëtisten,
de grote instroom van mensen in
opgaan. Bovendien verloor de
fysiotherapeuten, kruiswerk
groeikernen zoals bij Vreeswijk
huisarts zijn eigen werkrooster
(wijkverpleging, consultatiebureau
EMC Herfstkrant 2013
23
en maatschappelijk werk) sloten zich aan en kregen er een plek. Deze ontwikkeling vergde zowel juridisch als praktisch aanpassing van de organisatie. Er kwam een stuurgroep, waarin professionals en patiënten zitting namen. Zij ondertekenden daarvoor een samenwerkingsovereenkomst. Externe invloeden Zowel vanuit het Ministerie van Volksgezondheid als vanuit de zorgverzekeraars werd via bekostigingsmodellen invloed uitgeoefend op de opzet van gezondheidscentra. Een belangrijke eis schreef bijvoorbeeld bewonersparticipatie voor. Patiënten vanuit de wijk dienden op een of andere manier invloed uit te oefenen op de gang van zaken binnen hun gezondheidscentrum. Bij de Mondriaanlaan werd hieraan gestalte gegeven door de bovengenoemde stuurgroep, maar Y. van Batenburg
ook door de oprichting van een Gezondheidskrant. Zowel in de
24
EMC Herfstkrant 2013
stuurgroep als in de redactie van
secretaris met ervaring in het
heette het EMC toen nog) kwam
de krant begonnen patiënten zich
schrijven van verslagen voor
op het goede moment en sloot
naast vertegenwoordigers van alle
een parttime secretariaatsbaan,
goed aan bij haar ervaring. Ze
medische sectoren in te zetten
vooral voor de vergaderingen
solliciteerde en werd aangenomen.
voor het samenwerkingsverband.
van de stuurgoep. Nu had
Bij haar start in oktober 1984
De stuurgroep groeide uit
Yvonne van Batenburg dergelijke
bestond haar werkruimte uit een
tot een raad van toezicht en
werkzaamheden al een tijd verricht
soort speciaal getimmerde kast
de Gezondheidskrant wordt
bij de Nationale Kruisvereniging
in een vergaderruimte annex
nog steeds viermaal per jaar
en later bij Nederlands Huisartsen
koffiekamer en door haar ruimte
samengesteld en krijgt vanuit de
Instituut NHI (het latere Nivel). De
heen kon dokter Van de Zandt
wijk veel waardering.
laatst genoemde instantie hield
op de kortste manier via het
zich bezig met onderzoek naar
consultatiebureau die de ingang op
Ondersteunende activiteiten
de eerstelijns gezondheidszorg,
nummer 3 had, naar zijn praktijk
Het secretariaat ondersteunt
maar ook met ontwikkeling van
vanuit zijn woning op nummer 1.
deze activiteiten vanaf
samenwerking. Yvonne is altijd
1984. Voor die tijd werd er
bestuurssecretaresse geweest en
Betere huisvesting en steun
secretariaatswerk gedaan door een
beheerste onder andere het steno.
van de computer
wijkverpleegkundige. Die deed
Dat is een manier om met vaste
Computers waren er in het
dat er belangeloos bij. Maar in
tekens tijdens een vergadering
gezondheidscentrum in 1984 nog
genoemd jaar werd het te veel, er
snel op te schrijven wat er allemaal
niet. De typiste vertrok, Yvonne’s
was inmiddels al een typiste voor
gezegd wordt. Ze was bij dat NHI
werk groeide met de uitbreiding
een paar uur per week om alle
gestopt vanwege de geboorte van
van het Samenwerkingsverband
vergaderstukken uit te werken,
haar eerste kind, hoewel het NHI
en het werk voor de Stichting
maar het werd te specialistisch
nog af en toe een beroep op haar
Gezondheidscentrum mee en
werk om door een collega als
kon doen voor de vergaderingen.
werd uitgebreid naar meer uren.
vrijwilliger te worden uitgevoerd.
Een baan van een uur of tien
Vanwege haar jonge gezin bleef
Het gezondheidscentrum plaatste
was binnen haar gezin goed te
ze part-time werken. Kort daarop
een advertentie in een regionaal
organiseren. De advertentie van
werden de eerste toepassingen
blad. Men zocht een ambtelijk
het Samenwerkingsverband (zo
gestart voor het werken met
EMC Herfstkrant 2013
25
computers. Vrij snel daarna
verloskundigen en de gezinszorg.
rechtspersonen: aan de ene kant
volgden de eerste verbouwingen,
Vanaf 1986 zijn er intensieve
de Coöperatie EMC (het vroegere
verhuisde het secretariaat van de
contacten met het naastgelegen
Samenwerkingsverband) met
kast in de vergaderruimte naar een
Paramedisch Centrum. Een speciale
accent op de zorgaspecten en
eigen kamer, naar weer een andere
plaats heeft het contact met de
aan de andere kant de Stichting
kamer, naar een uitbouw, naar een
apothekers altijd gehad door hun
Gezondheidscentrum met accent
tijdelijk bureau in de koffieruimte
rol in het bestuur van de Stichting
op de facilitaire aspecten. Dus:
zelfs, en uiteindelijk werkt Yvonne
Gezondheidscentrum, hun inzet
gebouw, verhuur van ruimten,
nu voor 18 uur per week op de in
voor vooral ook de financiële
beheer directe omgeving,
2007 gerealiseerde verdieping in
administratie en de rapportages,
inrichting, bestellingen en
het gezondheidscentrum.
maar ook hun betrokkenheid
dergelijke. Het ondersteunen
bij het functioneren van het
van het bestuur van de Stichting
Geschiedenis
secretariaat. En dan was er het
is op dit moment voornamelijk
Yvonne heeft een omvangrijk
samenwerken met de diverse
Yvonne’s taak, naast een aantal
archief opgebouwd van historische
redactieleden, zowel zorgverleners
EMC-projecten. Het secretariaat is
stukken en van alle uitgebrachte
als mensen uit de wijk, soms ’s
in 2009 uitgebreid met een collega
Gezondheidskranten. Ik kon
avonds, soms op een vrije dag, al
die zich meer richt op de EMC-
daar volop uit putten om de
naar gelang het uitkwam.
werkzaamheden.
uit te pluizen. Gevraagd naar
Aanpassing van de organisatie
Samenwerking
personen, die haar vanaf lang
Door verandering van het
Yvonne is niet alle dagen aanwezig
geleden zijn bijgebleven, noemde
zorgstelsel en de bekostiging in
en ervaart het als haar taak
ze Gerard Tijs, die als zzp-er vanuit
2006 is de oorspronkelijke opzet
toch overzicht zien te houden
de organisatie Stoa de eerste
van het Samenwerkingsverband
op zaken. Ook geeft ze niet toe
opzet van het centrum realiseerde
en het gezondheidscentrum
aan een soort eilandgevoel, dat
en uitbouwde. De huisartsen van
aangepast door toenmalige
haar soms overvalt binnen de
het eerste uur: E. Hendrickx, T.
coördinator Winfried van der
drukte van het centrum waar
de Groot, L. Truijens, maar ook
Bom met hulp van Jan Princen.
zoveel verschillende collega’s met
de leuke samenwerking met de
De organisatie ging van 1 naar 2
zoveel uiteenlopende activiteiten
geschiedenis van het centrum
26
EMC Herfstkrant 2013
bezig zijn. Samenwerken
vragen aan de huisartsen, er kwam
voor de krant of omdat er iets
blijft toch het belangrijkste
informatie van een betrokkene
getimmerd moest worden, dat
aspect van het werken in het
die onderzoek naar het water had
natuurlijk niet met patiënten erbij
gezondheidscentrum. Want
verricht, er verschenen verhalen
kon gebeuren. Het is zelfs wel eens
dat hebben alle bij het EMC
in de plaatselijke krant. Conclusie
voorgekomen dat Yvonne hinkend
betrokkenen herhaaldelijk ervaren.
was dat het prima zwemwater
op een been de servicemonteurs
Elke solist heeft kansen gemist.
was en dat je er heerlijk kon
toegang moest geven omdat ze
Collega’s werken doorgaans heel
recreëren. Een mooi artikel voor
net een ingreep aan een voet
lang bij het centrum en daardoor
het zomernummer en om aan de
had moeten laten verrichten. En
leert men elkaar goed kennen. Die
ongeruste patiënten tegemoet te
ja, je zorgt dan toch gewoon dat
vertrouwdheid met collega’s maakt
komen. Echter, op de dag voor het
alles door kan gaan. Ook dat is
het werken binnen het EMC en
verschijnen van de krant werd de
werken binnen het EMC, in het
gezondheidscentrum heel plezierig.
Nedereindse Plas op last van de
gezondheidscentrum.
Dat maakt ook dat je soms een
gemeente gesloten. De monsters
Als Yvonne kans ziet de zaken
stapje meer zet, een uurtje langer
van het zwemwater bleken goed,
op rolletjes te laten lopen kijkt
werkt.
maar er was puin aangetroffen
ze met voldoening op haar werk
in de plas, waardoor het
van die dag terug. Gelukkig is
Een anekdote
onverantwoord bleek om mensen
dat heel vaak het geval en hoopt
Er is het wonderlijke verhaal van
van de plas gebruik te laten maken.
ze nog heel lang een bijdrage te
een Gezondheidskrant die dreigde
De oplage van de kranten werd
mogen leveren aan het prachtige
te verschijnen met een artikel dat
onderschept. Er moest een erratum
gezondheidscentrum aan de
inmiddels ingehaald was door de
bij elke krant toegevoegd worden
Mondriaanlaan
actualiteit. De redactie had na
en er werd meer dan een uurtje
lang twijfelen toegegeven aan het
langer doorgewerkt…
verzoek om iets te schrijven over de Nedereindse Plas. Er gingen
Betrokkenheid
verhalen over het onbetrouwbare
En zo werd er wel eens vaker een
zwemwater en wat je daarmee
avondje extra gewerkt, hetzij voor
zou kunnen oplopen. Er kwamen
het klaarmaken van de kopij
EMC Herfstkrant 2013
27
Even voorstellen
mijn vakgebied en ben de afgelopen jaren bezig geweest
Marieke van
om mijn registratie tot cognitief gedragstherapeut te realiseren.
Ittersum
Ik merk dat de cognitiefgedragstherapeutische benadering
Via deze weg wil ik me graag
veel cliënten aanspreekt. Het
aan u voorstellen. Mijn naam
gegeven dat gedachten, gevoel
is Marieke van Ittersum en
en gedrag kunnen samenhangen
sinds april 2013 ben ik met
en elkaar beïnvloeden is voor
veel plezier als GZ- psycholoog
veel mensen herkenbaar.
werkzaam bij Psychologenpraktijk
Bij Psychologenpraktijk
Mondriaanlaan. In 2003 heb ik
Mondriaanlaan werk ik op
mijn studie psychologie afgerond
maandag, woensdag en
aan de Universiteit van Utrecht.
Marieke van Ittersum
donderdag
Vervolgens heb ik een aantal jaren als basispsycholoog gewerkt
(sociale) angst, eetproblematiek,
Daarna heb ik me door middel
ADHD en burn-out. Ik heb hier
van de postdoctorale opleiding
zowel met volwassenen gewerkt
tot gezondheidszorgpsycholoog
als met adolescenten. Aansluiting
Mijn naam is Monica de Reede en
verder verdiept in zowel
vinden bij verschillende
ik werk sinds juni als front-office
behandeling als diagnostiek.
belevingswerelden is iets wat
medewerkster bij het Paramedisch
Tijdens dit opleidingstraject was
mij goed af gaat en ik vind
centrum Nieuwegein. Ik woon
ik werkzaam bij een instelling
het boeiende van mijn werk
in Nieuwegein en mijn hobby's
voor verslavingszorg. Hier heb
als psycholoog om met veel
zijn lezen en fotoboeken maken.
ik - naast de behandeling van
verschillende soorten mensen te
Verder vind ik het plezierig om
verslavingsproblematiek - ruime
maken te krijgen.
in mijn vrije tijd leuke dingen te
ervaring opgedaan met de
Ik hecht er waarde aan om mij
doen met mijn zoontje, die nu 15
behandeling van depressie,
te blijven ontwikkelen binnen
maanden is.
28
Monica de Reede
EMC Herfstkrant 2013
Samenstelling redactie Mw. C. Bartels, psycholoog Psychologenpraktijk Mondriaanlaan, Mondriaanlaan 7, 3431 GA Nieuwegein Mw. M. Frankhuisen, apotheker Apotheek Nieuwegein Mondriaanlaan 5, 3431 GA Nieuwegein Mw. S. den Haak, oefentherapeut Cesar Paramedisch Centrum Nieuwegein, Mondriaanlaan 9, 3431 GA Nieuwegein Monica de Reede
Mw. N. de Hartog, huisarts Huisartsenpraktijk Mondriaanlaan,
Bij het Paramedisch Centrum
Mondriaanlaan 7, 3431 GA Nieuwegein
achter de balie sta ik u zowel
Dhr. H. van der Heu, wijkbewoner/patiënt, foto’s
persoonlijk als telefonisch te
Salamanderweide 9, 3437 VH Nieuwegein
woord, bijvoorbeeld voor het
Dhr. J. van Liempdt, wijkbewoner/patiënt
maken van afspraken. Dit doe
Goudpluviersingel 7, 3435EV Nieuwegein
ik op maandagmiddag, dinsdag,
Mw. A. Samsom, diëtist Diëtheek
woensdagochtend en op vrijdag.
Vialente, Mondriaanlaan 7, 3431 GA
Het bevalt mij heel erg goed
Mw. C. Swart, praktijkmanager
bij het Paramedisch Centrum
Huisartsenpraktijk Mondriaanlaan,
Nieuwegein en ik doe het werk
Mondriaanlaan 7, 3431 GA Nieuwegein
met veel plezier.
Mw. M. Wijna, fysiotherapeut Paramedisch Centrum Nieuwegein,
Graag tot ziens! EMC Herfstkrant 2013
Mondriaanlaan 9, 3431 GA Nieuwegein 29
Algemene Hulpdienst Nieuwegein (AHN) biedt begeleide fietstochten aan op duo-fiets De Algemene Hulpdienst Nieuwegein (AHN) beschikt
waarborgen fietsplezier voor twee.
sinds kort over een ‘Fun2Go’ duo-fiets. Hiermee bieden
De fietstochten met de nieuwe fiets zijn, evenals onze
wij inwoners, die niet meer zelfstandig aan het verkeer
andere dienstverlening, gratis voor zieken, ouderen en
deel kunnen nemen, de mogelijkheid om samen met
eenzame in hun functioneren beperkte medeburgers.
één van onze vrijwilligers fietstochtjes te maken.
Belangstellenden kunnen contact opnemen met de
Doordat de fiets geen instap heeft, is het voor iedereen
AHN. Telefoon 030 - 60 67 409 (ma t/m vrij van 10:30 -
eenvoudig om op de fiets plaats te nemen. Een
12:00 uur bereikbaar)
[email protected] of
comfortabele zitting met uitgekiende aanpassingen
via www.hulpdienstnieuwegein.nl
30
EMC Herfstkrant 2013
Vroeg donker Zomertijd is afgezet, het licht gaat op de loop en voor zover het zomer was gaf zon soms blauwe hoop, de hemel vaak nat gras. Wolkenfile aangezet door westerstormgeweld. Daar ligt een paraplu kapotgewaaid en uitgeteld; een tak trof ook dat lot. Hoe komen we er doorheen? Laat de schemerlamp het doen, pak vaker een gezelschapsspel, gezelligheidsseizoen. Ach, u weet het zelf wel.
EMC Herfstkrant 2013
31
Apotheek Nieuwegein 030 607 67 76 Mondriaanlaan 5, 3431 GA Nieuwegein
Dienstapotheek
fax: 030 607 67 75
Spoedrecepten buiten onze openingstijden:
www.apotheeknieuwegein.nl
Dienstapotheek St. Antonius Ziekenhuis,
E-mail:
[email protected]
Koekoekslaan 1, Nieuwegein tot 22.00 uur Spoedrecepten 's nachts:
Apothekers
Na 22.00 uur worden de medicijnen op recept van de
Mw. M.E. Frankhuisen en mw. M. Bouwens-Brugman
huisartsenpost kosteloos bij u thuisbezorgd door:
Openingstijden
Dienstapotheek Utrecht, Burgemeester Fockema
Maandag tot en met vrijdag van 8.00 tot 18.00 uur.
Andrealaan 60, Utrecht
Spoedrecepten buiten de openingstijden
Bezorgen
Buiten de openingstijden van de apotheek kunt u
Wij bezorgen maandag tot en met vrijdag dagelijks,
voor spoedgevallen terecht bij de dienstapotheek.
’s morgens en ’s middags in heel Nieuwegein.
32 32
EMC Herfstkrant 2013
Huisartsenpraktijk Jutphaas 030 603 13 60 Diepenbrocklaan 3, 3438 XZ Nieuwegein
Telefonisch spreekuur
www.huisartsenpraktijkjutphaas.nl
U wordt verzocht voor 10.00 uur aan de assistente
Openingstijden 8.00 - 17.00 uur. Tussen 12.00 en
door te geven welke arts u wilt spreken. U wordt dan
14.00 zijn wij alleen voor spoedgevallen te bereiken.
teruggebeld door de betreffende huisarts.
Spoedgevallen 030 604 56 74. Buiten praktijkuren en
Behandelspreekuur
in het weekend 0900 420 14 20.
U kunt bij de doktersassistente terecht voor
Werkdagen huisartsen
wondverzorging, oren uitspuiten etc. Wanneer
Mw. A. Hogendoorn
Ma Di Wo Do Vr -
-
Mw. J. Tukker
-
Mw. W. van Stuijvenberg
-
Dhr. D. Kievit
-
urine-onderzoek moet plaatsvinden dan bij voorkeur -
ochtendurine. De urine (die u tot afleveren in de koelkast dient te bewaren) graag voor 10.00 uur inleveren bij de assistente.
Inloopspreekuur Dagelijks van 8.00 - 8.15 uur, voor
Herhaalrecepten aanvragen (3 mogelijkheden)
korte behandeling en vragen. Spreekuur Afspraken
- Via internet: www.huisartsenpraktijkjutphaas.nl
dienen voor 12.00 uur te worden gemaakt. ‘s Mid-
- Via de receptenlijn: 030 630 19 96 (24-uur per dag)
dags worden er alleen spoedafspraken gemaakt.
- Door receptendoosjes in de brievenbus in de hal
Een standaardafspraak duurt 10 minuten; genoeg
te deponeren. Zijn de recepten voor 11.00 uur
om één probleem te behandelen. Hebt u meerdere
aangevraagd, dan liggen ze de volgende werkdag
problemen, vraag dan meer tijd aan. Afspraken voor
klaar in de apotheek.
dezelfde dag graag aanvragen vóór 8.30 uur.
EMC Herfstkrant 2013
33
Huisartsenpraktijk Mondriaanlaan 030 607 67 60 Mondriaanlaan 7, 3431 GA Nieuwegein
Spreekuur en vragen Voor het maken van afspraken,
www.HuisartsenpraktijkMondriaanlaan.nl
het opvragen van uitslagen en het aanvragen van
E-mail:
[email protected]
herhaalrecepten kunt u bellen tussen 8.00-17.00 uur.
Fax: 030 607 67 59
De telefoonlijnen worden veel gebruikt en kunnen dus wel eens bezet zijn. U helpt de assistente door het
Openingstijden 8.00-17.00 uur
gesprek kort en duidelijk te houden. Om u beter van
Spoedgevallen Binnen praktijkuren 030 607 67 60
dienst te kunnen zijn, zal de assistente vragen naar
keuze 9. Buiten praktijkuren 0900 420 1 420.
de aard van uw klachten. Vaak zult u verrast worden door de kennis van de assistente die zelfstandig
Werkdagen huisartsen
Ma Di Wo Do Vr
een groot aantal vragen kan beantwoorden en
Dhr. E. Asbreuk
-
adviezen heeft om uw klachten weg te nemen. Zij
Dhr. J. Blommestein
-
is hiervoor speciaal opgeleid. Wanneer een afspraak
Dhr. I. Brouwer
Mw. A. Denteneer Mw. N. de Hartog Mw. Y. van der Helm
-
-
met de dokter wenselijk is, zal zij deze samen met u inplannen. De assistente heeft genoeg ervaring en
-
instructies van de arts om het spoedeisende karakter
van uw vraag in te schatten. Herhaalrecepten Bij voorkeur aanvragen via onze
Inloopspreekuur
website www.huisartsenpraktijkmondriaanlaan.nl. U
Dagelijks van 8.00-8.15 uur voor een korte vraag en
kunt ook de doosjes afgeven op de praktijk, deponeren
behandeling zonder lichamelijk onderzoek.
in onze brievenbus of u kunt de assistente bellen.
34 34
EMC Herfstkrant 2013
Paramedisch Centrum Nieuwegein 030 600 02 02 Mondriaanlaan 3 en 9, 3431 GA Nieuwegein
beschadigde huid, met daarin de bloed- en lymfevaten.
www.paramedischcentrum.nl
Bijv. littekens, oedeem, acne en overbeharing.
E-mail:
[email protected]
Therapeutische elastische kousen: Hulpmiddelen die
Aangesloten bij SurPlus, www.surplusnieuwegein.nl
worden gebruikt bij veneuze of lymfatische klachten en maken deel uit van ambulante compressietherapie.
Behandelmogelijkheden
Ergotherapie: Voor mensen die problemen ervaren
Fysiotherapie: Dat bewegen niet zo vanzelfsprekend
tijdens activiteiten. Zoals bij de verzorging, huishou-
is, beseft u pas als u ergens last van krijgt. Uw
ding, school, werk, hobby’s en zelfstandig verplaatsen.
fysiotherapeut adviseert, behandelt en begeleidt.
Podologie: Het vervaardigen van steunzolen en
Manuele therapie: Specialisatie binnen de fysio-
ortheses, bij voet-, been- en rugklachten.
therapie, waarbij onderzoek- en behandelmethoden
Orofaciale fysiotherapie (ook wel kaakfysiotherapie
gebruikt worden voor rug, nek, armen en benen.
genoemd): Specialisatie binnen de fysiotherapie
Kinderfysiotherapie: Motorische of sensorische
waarbij de behandeling gericht is op het functioneren
problemen belemmeren het kind in zijn ontwikkeling.
van spieren en gewrichten in het hoofd, het halsgebied
Het kind leert zich spelenderwijs te ontwikkelen.
en het kauwstelsel.
Psychosomatische fysiotherapie: Behandeling van
Trainingsprogramma’s: Medische fitness,
psychosomatische klachten door langdurige stress van
Beweegprogramma’s voor diabetes, COPD en
lichamelijke en of geestelijke aard.
obesitas Beweeggroep Parkinson, Vitaal zwanger,
Oefentherapie Cesar: Een behandelmethode gericht op
Running-therapie, Belastbaarheid therapie voor
de behandeling en voorkoming van klachten, door een
diabetespatiënten, Basis Revalidatie Therapie (BRT) en
onjuist houdings- en bewegingspatroon.
Belasting Belastbaarheid Therapie (BBT), ZAP, zoals die
Huid-/ Oedeemtherapie: Behandeling van een zieke of
door het Samenwerkingsverband worden aangeboden.
EMC Herfstkrant 2013
35
Psychologenpraktijk Mondriaanlaan 030 607 67 87 Mondriaanlaan 7, 3431 GA Nieuwegein
Behandeling
www.psychologenpraktijkmondriaanlaan.nl
De behandeling is over het algemeen kortdurend
Psychologen: Jan Princen, Laura de Jong en
en klachtgericht. Wij werken hoofdzakelijk
Cathrien Bartels.
vanuit het referentiekader van de cognitieve
Doelgroep
gedragstherapie. Uit onderzoek blijkt dit vaak de
U kunt bij ons terecht indien u problemen ervaart in
meest effectieve vorm van therapie te zijn. Wij zijn
het dagelijks leven. Hierbij kunt u denken aan emo-
onder meer gespecialiseerd in EMDR, chronische pijn
tionele problemen (angst, somberheid), problemen in
(waaronder fibromyalgie en whiplash), het chronisch
uw relatie of op het werk (overspannen-heid, burnout),
vermoeidheidssyndroom, werk- en psychische klachten
lichamelijke klachten waar geen medische verklaring
en ADHD bij volwassenen.
voor gevonden wordt of angst voor ernstige ziekten en dwangmatige handelingen / gedachten. Ook voor
Afspraak maken
het verwerken van een ingrijpende gebeurtenis zoals
Voor het maken van een afspraak of inlichtingen
verlies van een dierbare, een scheiding of een ongeval
kunt u terecht op het telefonisch spreekuur op
kunt u bij ons hulp zoeken.Onze praktijk is niet de
werkdagen van 13.00 uur tot 14.00 uur. Ook kunt u
juiste plek voor acute crisissituaties of ernstige
zich aanmelden via de website. U wordt dan binnen
psychiatrische problematiek. Wij vinden onze praktijk
enkele dagen teruggebeld voor een afspraak.
ook minder geschikt voor jonge kinderen.
36 36
EMC Herfstkrant 2013
Dietheek diëtisten 088 425 36 00
Saltro 030 236 11 36
Mondriaanlaan 7, 3431 GA Nieuwegein
Mondriaanlaan 7, 3431 GA Nieuwegein
www.dietheek.nl
www.saltro.nl
E-mail:
[email protected]
E-mail:
[email protected]
Diëtisten: Tessa Klop, Agnes Samsom. Doelgroep graag bij het veranderen van uw voeding. Kinderen
Praktijk voor Verloskunde De Lekbrug 088 430 04 30
en volwassenen kunnen bij ons terecht voor een
Mondriaanlaan 7, 3431 GA Nieuwegein
voedingsadvies en dieet op maat. U kunt van ons
www.delekbrug.nl
een deskundig advies verwachten bij voorbeeld op
E-Mail:
[email protected]
Voeding staat centraal in ons leven. Wij helpen u
het gebied van diabetes, hoge bloeddruk, allergie, overgewicht, darmklachten, eetstoornissen en te hoog cholesterol enz. Samen met u bespreken we de veranderingen in uw voeding, waarbij we rekening houden met uw leefstijl en u krijgt van ons informatie
Indigo 030 230 85 10
mee naar huis. Met wat kleine veranderingen in uw
Mondriaanlaan 7
voeding wordt al veel bereikt.
3431 GA Nieuwegein www.indigo.nl
Afspraak maken Voor het maken van een afspraak kunt u dagelijks tussen 8.30 uur en 17.00 uur bellen op email sturen naar dië
[email protected] dan wordt u zo
VitrasCMD Algemeen Maatschappelijk Werk 0900 821 23 82
spoedig mogelijk teruggebeld voor het maken van
Mondriaanlaan 7, 3431 GA Nieuwegein
een afspraak. U kunt op de Mondriaanlaan bij ons
www.vitrascmd.nl
terecht tussen 8.00 uur en 20.00 uur
E-mail:
[email protected]
telefoonnummer 088 - 425 36 00. Ook kunt u een
EMC Herfstkrant 2013
37
Vraagbon Ik heb een vraag over:____________________________________________________________________________________ Mijn naam is:_____________________________________________________________________________________________ Adres:___________________________________________________________________________________________________ Opsturen naar: ”Gezondheidszorg, ook uw zorg”, of afgeven bij één van de dependances van het Samenwerkingsverband Eerstelijns Gezondheidszorg Jutphaas/Wijkersloot, Zuilenstein, Huis de Geer, EMC Nieuwegein, Mondriaanlaan 3, 5, 7, 9 of Diepenbrocklaan 3. U kunt uw vraag of buitenbon ook mailen naar:
[email protected]
Buiten-bon Woont u buiten het verspreidingsgebied van ”Gezondheidszorg ook uw zorg”, maar bent u wel als patiënt ingeschreven bij het Gezondheidscentrum aan de Mondriaanlaan of bij Huisartsenpraktijk Jutphaas? Dan kunt u het blad thuisbezorgd krijgen als u deze bon even invult. Ja, ik woon buiten het verspreidingsgebied, ben patiënt van het Gezondheidscentrum aan de Mondriaanlaan/ Huisartsenpraktijk Jutphaas en wil het blad ”Gezondheidszorg ook uw zorg” thuisbezorgd krijgen. Naam:___________________________________________________________________________________________________ Adres:___________________________________________________________________________________________________ Postcode:________________ Plaats:__________________________________________________________________________ Opsturen naar: Het Redactiesecretariaat ”Gezondheidszorg, ook uw zorg”, of afgeven bij een van de dependances van het EMC Nieuwegein, Mondriaanlaan 3, 5, 7, 9 of Diepenbrocklaan 3. 38 38
EMC Herfstkrant 2013
1 1) Huisartsenpraktijk Jutphaas Diepenbrocklaan 3,
2
3438 XZ Nieuwegein, 030 603 13 60 2) Gezondheidscentrum Mondriaanlaan Mondriaanlaan 7, 3431 GA Nieuwegein, 030 607 67 60 EMC Herfstkrant 2013
39
Kunst in het Gezondheidscentrum: Sybolt Engelsma
EMC Herfstkrant 2013