Erica Post Kinderarts St Antoniusziekenhuis Utrecht/ Nieuwegein
Alle afbeeldingen in deze presentatie zijn afkomstig van Google of eigen materiaal
Colostrum is de eerste vaccinatie
De normale afweer Afweer is opgebouwd uit: Barriere (mechanisch en chemisch) Huid longen darmen urinewegen Eigen bacterien Niet specifieke afweer Slijm, zuur, enzymen Macrofaag, Granulocyt, NK-cel Specifieke afweer T-cellen, B-cellen, Geheugencellen, antistoffen.
Afweer bij de baby schiet tekort!:
Barriere (mechanisch en chemisch) Huid is kwetsbaar, darmen onrijp Nog geen eigen bacterien Niet specifieke afweer Weinig Maagzuur Macrofagen minder geactiveerd Specifieke afweer T-cellen, B-cellen, Geheugencellen en eigen antistoffen te weinig of onrijp.
Voor de geboorte word afstoting (dus afweer) onderdrukt Na de geboorte moet de afweer juist optimaal zijn Eigen afweer opbouwen kost tijd! Deze tijd moet worden overbrugd!
Wat moeder direct meegeeft: Ter overbrugging: “Goede bacteriën”! (bij vaginale partus en huid-op-huid) Antistoffen via de placenta naar de baby-bloedbaan! (vooral in de laatste maand)
en vervolgens moedermelk... Moedermelk zorgt voor afweer door: 1. De indringers buiten het weefsel te houden 2. Het infectiegeheugen te verbeteren 3. Het lichaam als geheel gezonder te houden
..en allemaal zonder een nadelige ontstekingsreactie te veroorzaken
“Indringers” die de weefsels zijn binnengedrongen veroorzaken een ontstekingsreactie waardoor:
Weefselschade Koorts Pijn Moeheid en verminderde eetlust Energieverlies Dit is niet goed voor de baby die snel aan het groeien is De beste “afweertruc” is de indringers buiten de weefsels te houden
Borstgevoede kinderen hebben minder: KNO-infecties Lagere luchtweg-infecties (ook RSvirus) Maag-darm-infecties (ook Rotavirus) Hersenvliesontsteking Urineweg-infecties Necrotiserende enterocolitis Koemelk-eiwit allergie Auto-immuunziekten (Diabetes, colitis oa) Etc. Etc.
effect is het sterkst als > 6 maanden BV wordt gegeven
Borstvoeding is “puur” “Uitsluitend borstvoeding” voorkomt: blootstelling aan niet hygiënisch bereide
melkproducten of andere voedingsbronnen
Moedermelk boordevol afweer Moedermelk bevat: cellen Afweerstoffen (immuunglobulines) beschermende enzymen “andere beschermende stoffen”
“Risico-kinderen” wat betreft afweer Prematuur Minder “afweer meegekregen” Hogere infectiedruk door NICU-bacteriën
en invasieve technieken
Ziek en/of ondervoed
Afweerstoffen bij het kind
bevruchting
Afweerstoffen bij het kind Prematuur 36 wk
0
bevruchting
4
8
1. Prematuren hebben dus nog maandenlang
minder antistoffen dan AT 2. Veel gezonde kinderen gaan naar de crêche op het dieptepunt van hun “antistof-dip” !
Op weg naar goede afweer.... Afweer is opgebouwd uit: 1. Barriere (mechanisch en chemisch) Huid longen darmen urinewegen Eigen bacterien 2. Niet specifieke afweer Slijm, zuur, enzymen Macrofaag, Granulocyt, NK-cel 3. Specifieke afweer T-cellen, B-cellen, Geheugencellen, antistoffen.
Op weg naar goede afweer.... Afweer is opgebouwd uit: Barriere (mechanisch en chemisch)
Huid longen darmen urinewegen Eigen bacteriën
Niet specifieke afweer Macrofaag, Granulocyt, NK-cel
Specifieke afweer T-cellen, B-cellen, Geheugencellen, antistoffen.
Op weg naar goede afweer.... Barriere-afweer v/d baby schiet tekort Barriere (mechanisch en chemisch) Huid is kwetsbaar, darmen onrijp Nog geen eigen bacterien
Niet specifieke afweer Maagzuur verminderd Macrofagen minder geactiveerd
Specifieke afweer T-cellen, B-cellen, Geheugencellen, eigen antistoffen te weinig of onrijp.
Op weg naar goede afweer.... Natuurlijke aanvulling op dit tekort: is opgebouwd uit: Barriere (mechanisch en chemisch)
goede bacteriën van moeder Tijdens de geboorte overgedragen Moedermelk: Bevordert groei van goede bacteriën Bevat groeifactoren voor darmrijping
Niet antistoffen.
Op weg naar goede afweer.... Afweer is opgebouwd uit: 1. Barriere (mechanisch en chemisch) Huid longen darmen urinewegen Eigen bacterien jm, zuur, enzymen, antigif 2. Niet specifieke afweer Slijm, zuur, enzymen Macrofaag, Granulocyt, NK-cel
Specifieke afweer T-cellen, B-cellen, Geheugencellen, antistoffen.
Op weg naar goede afweer.... Afws opgebouwd uit: Niet specifieke afweer Verwijdert indringers mechanisch door: Speeksel-, snot-, urine-, faecesflow en hoesten Doodt en ruimt indringers op door: Chemische stoffen (oa zuren) Cellen
Specifieke afweer T-cellen, B-cellen, Geheugencellen, antistoffen.
De cellen Beenmerg onder de microscoop
Plaatsen in het lichaam waar afweercellen geproduceerd worden
De cellen T-lymfocyt
B-lymfocyt
Neutrofiel Stamcel
Macrofaag
De cellen Fagocyten (= “op-eet-cellen”)
ruimen alles op Reageert op chemische signalen uit Bacterien (stranger-signals) Dood weefsel (danger-signals)
Op weg naar goede afweer.... Niet specifieke afweer v/d baby schiet tekort
Hoest minder effectief
Minder maagzuur
Fagocyten
minder in aantal en
minder actief (bv ook tegen Candida)S
Ontstekingsreactie minder goed gereguleerd
Op weg naar goede afweer.... Afws opgebouwd uit: Natuurlijke aanvulling op dit tekort Niet specifieke afweer
In moedermelk: Chemische stoffen Cellen
Nog meer afweer in moedermelk.... Lysozyme: Beschadigt celwanden van bacterien Neemt toe in concentratie na 6de maand
Colostrum: 1 maand: 6maanden:
70 ng/ml 20 ng/ml 250 ng/ml
130 euro/gram
Nog meer afweer in moedermelk.... Lactoferrine:
1 euro/gram runderlactoferrine
Nog meer afweer in moedermelk.... Lactoferrine: Bindt ijzer en houdt het weg bij bacterien Geeft het ijzer actief af aan de darmwand
(wel soort-specifiek!) Wordt ook uitgescheiden in de urine (En zorgt bovendien dat moeder’s ijzer optimaal benut wordt)
Nog meer afweer in moedermelk.... Koolhydraat componenten: Bevorderen groei goede bacterien 900 verschillende soorten in MM!! Blokkeren de aanhechtingspunten voor de
schadelijke bacterien en virussen op het darm slijmvlies
Op weg naar goede afweer.... Afweer is opgebouwd uit: 1. Barriere (mechanisch en chemisch) Huid longen darmen urinewegen Eigen bacterien 2. Niet specifieke afweer Slijm, zuur, enzymen Macrofaag, Granulocyt, NK-cel 3. Specifieke afweer T-cellen, B-cellen, Geheugencellen, antistoffen.
Specifieke afweer Antigeen presenterende cellen Eet de bacterie op Zet dan stukjes van de bacterie op zijn celwand Presenteert zich bij de T-lymfocyt
Specifieke afweer Rol daarna van de Thymus/T-lymfocyten Een hele kettingreactie op gang brengen.......
APC T-cel
Specifieke afweer
Specifieke afweer
Specifieke afweer Antistofproductie
Specifieke afweer
Specifieke afweer Antistofproductie bij re-infectie
Specifieke afweer
Op weg naar goede afweer.... Specifieke afweer van de baby schiet voorlopig nog tekort:
Antistoffen (van moeder) verdwijnen en nog weinig eigen antistoffen
Antigeen presenterende cellen zijn onrijp
Geheugencellen zijn nog “blanco”
Op weg naar goede afweer.... De hele kettingreactie is nodig maar gaat met ontstekingsreactie gepaard en kost veel energie Meer bacterien in de weefsels kost ook meer energie
APC T-cel
Op weg naar goede afweer.... De grootste kracht van moedermelk is het buiten de weefsels houden van de indringers!!
Secretoir IgA (SIgA)
Op weg naar goede afweer.... Zo bereiken minder indringers de baby-bloedbaan en wordt hij minder ziek terwijl hij wel eigen afweer opbouwt
Op weg naar goede afweer.... Moedermelk: een bron van antistoffen (SIgA) !! Extreem hoog in colostrum
Neonaat 125 mg/k/d (Volw. 40 mg/k/d)
Bij prematuren nog veel hoger!
Ook actief tegen gekapselde bacterien
Op weg naar goede afweer.... Lactatiehormonen zorgen ook voor verplaatsen van SIgA producerende cellen van moeders darm naar de borstklier!!!
Op weg naar goede afweer....
Darm-borstklier-link (=entero-mammaric link) Een baby met eenzelfde infectie als moeder kan zo deze infectie doorstaan zonder ziekteverschijnselen (oa door beschermende antistoffen uit de moedermelk).
Op weg naar goede afweer....
Darm-borstklier-link Van elke indringer in de omgeving geeft moeder zo, via de melk, antistoffen door.
Elke voeding is een persoonlijke vaccinatie aangepast aan de directe omgeving
Nog meer afweer in moedermelk.... Nucleotides: Nodig voor groei
Darmslijmvlies Afweersysteem (Thymus) Zenuwstelsel
Betere opbouw van
afweergeheugen
Nog meer afweer in moedermelk.... Cytokines: Bevorderen groei en ontwikkeling van het
afweersysteem en -geheugen Hoeveelheid IL-7 in voeding correleert met de thymusmassa (correleert weer omgekeerd met ziekte)
4.680 euro/mg !!
Nog meer afweer in moedermelk.... Hormonen en groeifactoren Epidermal GF Fibroblast GF Insulin-like GF Vascular endothelial GF Hepatocyt GF Leptine Reguleert eetlust Verschillende effecten op afweer (cellen)
Nog meer afweer in moedermelk....
Nog meer afweer in moedermelk.... Afweercellen van moeder: Leucocyten Fagocyten Lymfocyten (B en T cellen) Stamcellen
Werken al in de borst (tegen mastitis) Gaan door met antistoffen maken in de melk. Baby kan moeders T-cellen opnemen in de
bloedbaan? Gevolg: Uitwisselen van afweer gegevens (Betere uitkomsten bij evt. orgaantransplantatie)
Nog meer afweer in moedermelk.... Met in rood de besproken stoffen en cellen
Adaptive immunity compounds: Immunoglobulins sIgA (11S), 7S IgA, IgG, IgM, IgE, IgD, free secretory component, antiidiotypes Innate immunity agents: Complement, chemotactic factors, properdin factors, interferon, a-fetoprotein, antistaphylococci factors, mannose binding lectin, b-defensin-1, antiadherence substances (oligosaccharides, mucins, lactadherin, glycolipids and glycosaminoglycans, k-casein), milk fat globule, hormones and growth factors (prolactin, cortisol, insulin, thyroxin, prostaglandins, vascular-endothelial growth factor, nerve growth factor, TGF, erythropoietin), antiviral factors (fatty acids and monoglycerides), migration inhibition factor, a-lactalbumin Cytokines, chemokines, and receptors: IL-1b, IL-2, IL-4, IL-5, IL-6, IL-8, IL-12, IL-13, IL-16, IL-18, IFNg, TNFa, G-CSF, M-CSF, GM-CSF, GROa, monocyte chemotactic protein-1, TGFb1 and -2, sCD14, Toll-like receptor, sFas, sFasL Antiinflammatory factors: IL-10, TGFb2, glucocorticoids, antioxidants (a-tocopherol, b-carotene, lutein, vitamin E, catalase, glutathione peroxidase,), lactoferrin, IL-1Ra, soluble TNFa receptors I and II, CD59 Prebiotics: Bifidus factor, oligosaccharides, Histocompatibility antigens Carrier proteins: Lactoferrin, transferrin, vitamin B-12 binding protein, steroid binding protein Enzymes: Lysozyme, lipoproteinlipase, leukocyte enzymes, antiproteases, platelet-activating factor-acetylhydrolase Others: Nucleotides, long-chain polyunsaturated fatty acids Cellular Cell types: Macrophages, ;60%; neutrophils, ;25%; lymphocytes, ;10%; epithelial cells
Nafweer in kunstvoeding Grijs is afwezig, zwart is aanwezig
Adaptive immunity compounds: Immunoglobulins sIgA (11S), 7S IgA, IgG, IgM, IgE, IgD, free secretory component, antiidiotypes Innate immunity agents: Complement, chemotactic factors, properdin factors, interferon, a-fetoprotein, antistaphylococci factors, mannose binding lectin, b-defensin-1, antiadherence substances (oligosaccharides, mucins, lactadherin, glycolipids and glycosaminoglycans, k-casein), milk fat globule, hormones and growth factors (prolactin, cortisol, insulin, thyroxin, prostaglandins, vascular-endothelial growth factor, nerve growth factor, TGF, erythropoietin), antiviral factors (fatty acids and monoglycerides), migration inhibition factor, a-lactalbumin Cytokines, chemokines, and receptors: IL-1b, IL-2, IL-4, IL-5, IL-6, IL-8, IL-12, IL-13, IL-16, IL-18, IFNg, TNFa, G-CSF, M-CSF, GM-CSF, GROa, monocyte chemotactic protein-1, TGFb1 and -2, sCD14, Toll-like receptor, sFas, sFasL Antiinflammatory factors: IL-10, TGFb2, glucocorticoids, antioxidants (a-tocopherol, b-carotene, lutein, vitamin E, catalase, glutathione peroxidase,), lactoferrin, IL-1Ra, soluble TNFa receptors I and II, CD59 Prebiotics: Bifidus factor, oligosaccharides, Histocompatibility antigens Carrier proteins: Lactoferrin, transferrin, vitamin B-12 binding protein, steroid binding protein Enzymes: Lysozyme, lipoproteinlipase, leukocyte enzymes, antiproteases, platelet-activating factor-acetylhydrolase Others: Nucleotides, long-chain polyunsaturated fatty acids Cellular Cell types: Macrophages, ;60%; neutrophils, ;25%; lymphocytes, ;10%; epithelial cells
Restactiviteit na bevriezing
Restactiviteit na verhitting
maar…... zelfs bevroren en daarna verhit ..
Moedermelk blijft een betere bescherming tegen infecties dan kunstvoeding!!!
Aristoteles
