we zijn in beeld VPTZ-ZU/ Hospice Nieuwegein
Beleid 2012-2013
WIJ ZIJN IN BEELD Beleidstuk VPTZ-ZU/ Hospice Nieuwegein 2012-2013
Inleiding Dit beleidsstuk is geschreven om in beeld te brengen wat onze organisatie doet, waar we voor staan en waar we goed in zijn, hoe we dit denken te borgen en wat onze ambities zijn voor de komende tijd. Sinds januari 2009 zijn Hospice Nieuwegein en VPTZ-ZU een nauwe samenwerking aangegaan, met als doel een goede ketenzorg te kunnen bieden in de vrijwilligers palliatieve terminale zorg in de regio. Wij stellen ons tot doel dat de vrijwilligers aan een ieder in de laatste levensfase en diens naasten, daar waar nodig, tijd, aandacht en ondersteuning bieden. Deze ondersteuning wordt in de thuissituatie en de Hospice geboden. Na twee jaar is de organisatie toe aan concreter neerzetten wat wij ons tot doel stellen en hoe we dat willen doen. Enkele overdenkingen De zorg in Nederland is van hoog niveau. Wij worden ouder en daarmee wordt de zorg die nodig is steeds meer, langer en duurder. De palliatieve terminale zorg bij de ouder wordende samenleving, neemt een steeds grotere plek in. Het wordt steeds duidelijker dat de formele zorg op langere duur steeds moeilijker betaalbaar wordt en dat de informele zorg door mantelzorg en vrijwilligers een essentiële rol gaat spelen in de zorg binnen onze samenleving. Aangezien onze samenleving in de loop der tijd steeds meer zorg geïnstitutionaliseerd heeft door middel van ziekenhuizen, verzorgingshuizen en verpleeghuizen was men lange tijd niet alleen aangewezen op de mantelzorg. Partners, kinderen en familie hebben oa werk en verplichtingen en kunnen niet zo maar de zorg voor ernstig zieken en/of terminale zieken op zich nemen. Deze zorg leveren binnen een instituut blijkt nu steeds duurder en zelfs te duur te worden. Naast de kosten blijkt dat de zieke vaak niet die ondersteuning en begeleiding krijgt waar behoefte aan is. Dan hebben wij het niet over de medische zorg maar over de menselijke aandacht en begeleiding, het “er zijn” voor de zieke en zijn naasten. In deze laatste vorm van zorg is onze organisatie een specialist. Wij zijn gespecialiseerd in, we zijn in beeld als het gaat om: Vrijwilligers die geschoold zijn en begeleid worden in het geven van kleinschalige, op maat gegeven, warme zorg. De nadruk van de zorg ligt niet op het medische vlak maar op de comfort en welzijn van de zieke en zijn omgeving. Kleinschalig: wij geven begeleiding, ondersteuning en aandacht in de eigen omgeving van de zieke (thuis) of in een Bijna Thuis Huis (hospice) waar 4 gasten een eigen kamer hebben in een gewoon woonhuis in een gewone woonwijk waar gast en familie zoveel mogelijk hun eigen leven kunnen leven en waar zij de eigen regie kunnen voeren. Zowel thuis als in de Hospice in samenwerking met thuiszorg verpleegkundigen en huisarts. Op maat: de vrijwilligers komen thuis in overleg met zieke en familie, ondersteunen op de momenten dat daar behoefte aan is, bv in de nacht, zodat familie kan slapen. Overdag, zodat familie boodschappen, een visite of sport kan doen. In de Hospice vullen de vrijwilligers de zorg aan in overleg met zieke en familie. Dat kan betekenen dat de vrijwilligers de gehele zorg overnemen, maar vaak is de zorg een samenwerking tussen familie, formele zorg (thuiszorg verpleegkundigen, huisarts) en vrijwilligers. C:\Users\Gossens\Downloads\Beleid-20122013-11341310866 (2).doc Ineke
Pagina 2
7-4-2014
WIJ ZIJN IN BEELD Beleidstuk VPTZ-ZU/ Hospice Nieuwegein 2012-2013 Warme persoonlijke zorg: deze zorg richt zich voornamelijk op kwaliteit van leven. Gericht op comfort en welzijn van de mens. Het richt zich op de hele mens. Aandacht, tijd, betrokkenheid en “er zijn” voor de mens is de essentie van deze zorg. Bovenstaande betekent dat wij een attitude verwachten van onze vrijwilligers die het mogelijk maakt deze zorg en aandacht te leveren op een respectvolle wijze. Een aantal voorbeelden van vaardigheden die aanwezig of leerbaar zijn bij de vrijwilligers: het kunnen bieden van onvoorwaardelijke en niet oordelende aandacht en respect
flexibel, geduldig, evenwichtig
openheid en bereidheid om te leren
terughoudendheid in eigen reacties
in staat tot reflectie
kennis en/ of inzicht hebben in de eigen waarden, grenzen, onmachtgevoelens en eigen verlies ervaringen
kunnen observeren, signaleren en rapporteren
kunnen samenwerken
zelfstandig kunnen handelen
C:\Users\Gossens\Downloads\Beleid-20122013-11341310866 (2).doc Ineke
Pagina 3
7-4-2014
WIJ ZIJN IN BEELD Beleidstuk VPTZ-ZU/ Hospice Nieuwegein 2012-2013
Waar staat VPTZ-ZU/Hospice Nieuwegein op dit moment?
Organigram Bestuur Hospice Nieuwegein
Bestuur VPTZ Zuid Utrecht
Directeur
Hospice Nieuwegein Coördinatoren
VPTZ Zuid Utrecht Coördinatoren
Financiële administratie
Vrijwilligers Vrijwilligers Regio teams Vrijwilligers Regio teams Vrijwilligers Regio teams Vrijwilligers Regio teams Regio teams
Vrijwilligers
C:\Users\Gossens\Downloads\Beleid-20122013-11341310866 (2).doc Ineke
Pagina 4
7-4-2014
WIJ ZIJN IN BEELD Beleidstuk VPTZ-ZU/ Hospice Nieuwegein 2012-2013
SWOT analyse organisatie. Sterkten Duidelijke doelgroep Betrokken opgeleide vrijwilligers. Snelle inzet zorg op hulpvraag. Gehele keten palliatieve zorg is aanwezig, korte lijnen. Door “stichting Vrienden” is er extra financiële ondersteuning. Zwakten Aantal zorginzetten thuis geringe terugloop. Vermindering subsidiegelden. Continuïteit aantal vrijwilligers. Plek in de keten binnen de formele en informele palliatieve zorg. Naamsbekendheid VPTZ. Kansen Economie Doelgroep (vergrijzing). Financieel draagvlak Kennisoverdracht.
Bedreigingen Economie. Wet en regelgeving Concurrentie formele en informele zorg.
C:\Users\Gossens\Downloads\Beleid-20122013-11341310866 (2).doc Ineke
Pagina 5
7-4-2014
WIJ ZIJN IN BEELD Beleidstuk VPTZ-ZU/ Hospice Nieuwegein 2012-2013 De koppeling van sterkten en zwakten aan kansen en bedreigingen leidt tot de volgende analyse: Interne
Sterkten
Zwakten
Externe Kansen
A. Betrokken opgeleide vrijwilligers Economie
C. Naamsbekendheid Doelgroep
Bedreigingen
B. Ketenzorg Concurrentie
D. Continuïteit aantal vrijwilligers Economie
A. De vrijwilligers van onze organisatie zijn betrokken en goed opgeleid. De zorg die zij leveren wordt zowel thuis als in de Hospice gegeven. Gezien de huidige economie zal opgeleide informele zorg een steeds belangrijkere plek innemen in de keten van de palliatieve zorg. B. Onze organisatie levert de keten van palliatieve zorg. Wij kunnen snel zorg leveren op maat door de korte lijnen. Doordat de formele zorg zich ook steeds nadrukkelijker op de markt zet als zorgaanbieder in de palliatieve zorg, bestaat de kans dat de zorgvrager niet in beeld komt bij de informele zorgaanbieder. C. De naam VPTZ is vaak onbekend bij verwijzers en doelgroep. Een goed PR beleid kan ervoor zorgen dat wij zichtbaar en herkenbaar zijn voor mn de groeiende doelgroep (vergrijzing). D. Het vergt een blijvende inspanning van de organisatie om voldoende vrijwilligers aan te trekken en te behouden. De huidige economie (ook kans zie A) kan ook een bedreiging zijn wanneer het gaat om de vraag of wij een beroep kunnen blijven doen op een grote aantal vrijwilligers. (vaker twee verdieners, langer doorwerken van “oudere” werknemers).
C:\Users\Gossens\Downloads\Beleid-20122013-11341310866 (2).doc Ineke
Pagina 6
7-4-2014
WIJ ZIJN IN BEELD Beleidstuk VPTZ-ZU/ Hospice Nieuwegein 2012-2013
Ambities/ speerpunten naar aanleiding van de overdenkingen en SWOT analyse. Interne organisatie Het samengaan van de VPTZ-ZU en Hospice Nieuwegein is een enorme kans om goede ketenzorg “palliatieve zorg” binnen onze regio te bewerkstelligen. Cliënten en verwijzers kunnen binnen één organisatie terecht voor zorg thuis of buitenshuis. Lijnen zijn kort en zorg kan vanuit huis eenvoudig over naar “bijna thuis”. Financieel draagvlak is groter en overhead verspreid over twee organisaties. Het aantal vrijwilligers op peil houden, goede selectie en goed opleiden zijn een constante factor van aandacht. Kwaliteit van de organisatie zal in de toekomst een grote rol gaan spelen voor financiering en voor het wel of niet kiezen voor de organisatie door de potentiële klant.
Speerpunt 2012-2013 voor de interne organisatie is: Kwaliteit Kwaliteit zal in de toekomst een belangrijke pijler zijn wanneer het gaat om ”in beeld zijn”. Verwijzers en cliënten hebben vele mogelijkheden om zich te informeren over welke zorg er is en welke zorg hen aanspreekt. Goed en transparant zichtbaar zijn is van essentieel belang. De volgende onderdelen zijn speerpunten voor de kwaliteit: Goede PR is essentieel voor onze organisatie. Wij hebben het dan over zichtbaar zijn voor de buitenwereld, maar ook over werving van vrijwilligers, het kapitaal van onze organisatie. Wij hebben een werkgroep PR bestaande uit vrijwilligers. De directeur sluit zo nodig aan bij de vergaderingen. Zij werken met een jaarlijks werkplan. Er is een werkgroep deskundigheidbevordering, bestaande uit vrijwilligers en een coördinator. Zij maken ieder jaar een scholingsplan voor vrijwilligers. Onderdeel van het scholingaanbod is het aanbieden van intervisie aan de vrijwilligers. Deze intervisie wordt begeleid door een externe coach. In 2012 zijn voor de VPTZ-ZU en Hospice Nieuwegein up-to-date kwaliteitshandboeken gereed. In deze handboeken zijn alle werkprocessen beschreven, zodat de organisatie transparant en toetsbaar is. Twee opgeleide interne auditoren zullen deze kwaliteitshandboeken toetsen. De selectie, het inwerken en begeleiden van nieuwe vrijwilligers ligt vast in het kwaliteitshandboek. Er is een groep vrijwilligers die optreden als “mentoren” voor de nieuwe vrijwilligers. Zij verzorgen het inwerken en de evaluaties van de inwerkperiode.
C:\Users\Gossens\Downloads\Beleid-20122013-11341310866 (2).doc Ineke
Pagina 7
7-4-2014
WIJ ZIJN IN BEELD Beleidstuk VPTZ-ZU/ Hospice Nieuwegein 2012-2013
Externe organisatie Als we naar de externe organisatie kijken is het “in beeld zijn” erg belangrijk. Voor verwijzers is de vrijwilligers palliatieve terminale zorg, thuis of bijna thuis, een belangrijk onderdeel in de palliatieve ketenzorg. In deze keten zijn we een kleine, maar belangrijke partner. Het is zaak dat we ons steeds profileren bij verwijzers. Vooral bij de huisartsen, thuiszorgorganisaties en ziekenhuizen moeten we ons met regelmaat laten horen en zien. Speerpunt 2012-2013 voor de externe organisatie is: In beeld zijn Met ” in beeld zijn” bedoelen we zichtbaar zijn voor de buitenwereld als vrijwilligers organisatie die breed inzetbare palliatieve terminale zorg leveren. Onderstaande onderdelen zijn speerpunten voor “In beeld zijn”: Via een goed PR beleid zorgen wij ervoor dat we op de goede plekken laten zien en horen dat we er zijn en wat we te bieden hebben. Deze externe contacten richten zich vooral op verwijzende organisaties (ziekenhuis, huisartsen, wijkverpleegkundigen). Daarnaast moeten wij ons laten zien en horen in de netwerken van palliatieve zorg en ons meer profileren als organisatie die kennis heeft in de inzet van vrijwilligers zowel in Hospice als Thuis in een groot werkgebied. Warme zorg op maat leveren aan onze gasten/cliënten. Door nadruk te leggen op een goed deskundigheidsbevorderings en aanname beleid voor vrijwilligers maken wij duidelijk aan de potentiele cliënt dat zij bij ons in goede handen zijn. In de veranderende maatschappij en politiek/economie is het van belang dat we meer gaan samenwerken met de VPTZ organisaties uit het land. We moeten onze krachten als vrijwilligers organisaties meer bundelen. Binnen de landelijke vereniging VPTZ moeten de organisaties meer laten horen wat er speelt, waar zij behoefte aan hebben en waar we de samenwerking kunnen vinden. Via een goed landelijke communicatie structuur kunnen we, in samenwerking met de landelijke vereniging, meer met elkaar afstemmen wat onze positie is en welke positie we willen binnen het speelveld van de palliatieve terminale zorg. In deze tijd is een veel gehoorde opmerking “ de zorg wordt onbetaalbaar”. De zorg kost te veel en er moet bezuinigd worden. De mensen worden ouder en de palliatieve, terminale zorg groeit. De vele vrijwilligers in deze vorm van zorg kunnen de kosten enigszins in toom houden. Van belang is dat de politiek en de formele zorg aanbieders weten dat wij er zijn en dat zij gebruik kunnen maken van ons als het gaat om inzet in de zorg. Wederom is het van belang dat wij onze krachten bundelen en meer als eenheid naar de overheid en verwijzers opereren. Goed en verantwoord omgaan met de financiële middelen, onze kracht en sterkte als vrijwilligers organisaties duidelijk zichtbaar maken naar de politiek en verwijzers, zal van belang zijn in de mate waarin wij door de hen worden gezien als belangrijke speler in de palliatieve terminale zorg.
C:\Users\Gossens\Downloads\Beleid-20122013-11341310866 (2).doc Ineke
Pagina 8
7-4-2014
WIJ ZIJN IN BEELD Beleidstuk VPTZ-ZU/ Hospice Nieuwegein 2012-2013
Conclusie. In deze tijd van bezuinigingen en daardoor sterk veranderend zorgbeleid is het van groot belang dat wij als vrijwilligers organisatie(s) laten zien dat wij een goede en betaalbare zorgaanbieder zijn in de palliatieve terminale zorg.
Als we in deze tijd van economische onzekerheid een kans kunnen en willen zien, richten formele en informele zorgaanbieders zich meer op samenwerking. Ieder met zijn specifieke kwaliteiten aanvullend op elkaar in de palliatieve terminale zorg. Zichtbaar zijn voor de zorgvragers, verwijzers en politiek!
In 2012 en 2013 zullen de speerpunten leidraad zijn voor de jaarplannen.
Ineke Aalderink
C:\Users\Gossens\Downloads\Beleid-20122013-11341310866 (2).doc Ineke
Pagina 9
7-4-2014