/^ groningen Aan Provinciale Staten
Datum Briefnummer Zaaknummer Behandeld door Telefoonnummer E-mail Antwoord op Bijlage Onderwerp
- 3 SEP. 2013 2013-35.049/36/A.18, FC
477103
Oosterling J.A. (050)316 4241
[email protected] 1 Paragraaf Financiering Begroting 2014 inclusief eerder ontbrekende pagina's
Geachte dames en heren, Gebleken is dat in de onlangs gepresenteerde Begroting 2014 een tweetal pagina's van de paragraaf Financiering (pagina 211 en verder) ten onrechte ontbreken. Omdat te herstellen sturen wij u bijgaand de volledige tekst van de paragraaf Financiering inclusief de in de Begroting 2014 ontbrekende pagina's (pagina 214a en 214b).
1/)
Wij vertrouwen erop u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd. Hoogachtend,
ec
Gedeputeerde Staten van Groningen:
voorzitter.
secretaris. Bijlagen; Nr.
Titel
1
Paragraaf Financiering Begroting 2014
Bijgevoegd
Ter inzage in de Statenkast
X
UJ
O 06-HB-SG-001
De provincie Groningen werkt volgens normen dis zijn vastgelegd in een handvest voor dienstverlening. Dit handvest vindt u op onze v/ebsite of kunt u opvragen bij de afdeiing Communicatie en Kabinet, PubtieksvoorMchting: 050 3164160
2.
Financiering
2.1.
Financieringsbeleid 2014
De uitvoering van het treasury- en financieringsbeleid wordt naast het gestelde in door de rijksoverheid vastgestelde wet- en regelgeving, zoals Provinciewet, Wet Financiering Decentrale Overheden (wet FIDO), ministeriële regelingen, het Besluit Begroting en Verantwoording, bepaald door de Financiële Verordening Provincie Groningen en de hierop gebaseerde nadere uitvoeringsregels van Gedeputeerde Staten, het Financieringsstatuut voor de provincie Groningen, het Bevoegdhedenbesluit Gedeputeerde Staten, het Bevoegdhedenbesluit Commissaris van de Koning evenals de Administratieve Organisatie (AO) Treasury. Door de ontwikkelingen op de geld- en kapitaalmarkt, de verdere decentralisatie van overheidstaken, de middelen verkregen uit de verkoopvan Essent-aandelen en de kassiersfunctie die de provincie uitoefent voor het Samenwerkingsverband Noord-Nederland (SNN) en andere samenwerkingsverbanden, wordt de provincie gedwongen een actief financiering- en treasurybeleid te voeren. De treasuryfunctie bij de provincie Groningen richt zich op: • het beheersen van de in- en uitgaande geldstromen; • het beschermen van vermogen en resultaten tegen financiële risico's zoals beleggings- en renterisico's; • het verkrijgen en behouden van vermogensverschaffers, evenals de toegang tot de geld- en kapitaalmarkt; • het rendabel maken van tijdelijke liquiditeitsoverschotten. De kaders van de vigerende wet- en regelgeving zullen worden gevolgd bij de uitvoering van de treasuryfunctie. De uitvoering hiervan is nader geconcretiseerd in het financierinqsstatuut. De provincie Groningen heeft een voorzichtig en degelijk beleggingsbeleid, passend binnen de kaders van het financieringsstatuut. Dit heeft tot gevolg dat niet het hoogste rendement wordt behaald, zoals mogelijk zou kunnen zijn bij uitzettingen in onder andere aandelen. Het risicoprofiel kan getypeerd worden als risicomijdend en defensief. Concreet is het treasurybeleid erop gericht binnen de beleids- en financiële kaders van de provincie Groningen een optimaal rendement te verkrijgen op de portefeuille waarbij financiële risico' s worden vermeden tegen de meest gunstige tarieven. Schatkistbankieren Begin 2013 is een akkoord bereikt tussen de koepels van de decentrale overheden en het Rijk over onder andere verplicht schatkistbankieren. Verplicht schatkistbankieren (VSK), houdt in dat de provincie haar liquide middelen aanhoudt bij het ministerie van Financiën in de vorm van een rekening-courant of deposito's. Het wetsvoorstel is zodanig aangepast dat ook onderling lenen aan medeoverheden, onder nader te bepalen voorwaarden, mogelijk wordt. Door de invoering van VSK voor alle decentrale overheden per ultimo 2013, worden de middelen die vrijvallen uitgezet bij financiële ondernemingen tot ultimo 2013. Het blijft wel mogelijk om langlopende uitzettingen te doen bij de Staat. Uitzonderingen op het VSK zullen beperkt blijven tot situaties waarvoor wettelijk is bepaald dat een ander regime geldt, zoals voor de nazorgfondsen. Welke uitzonderingen naast de nazorg onder een ander regime vallen, zijn bij het schrijven van deze financieringsparagraaf nog niet bekend. Overgangssituatie Na 1 januari 2014 worden alleen nog gelden geplaatst bij het ministerie van Financiën. Overeenkomsten die voor 4 juni 2012 zijn overeengekomen mogen aflopen onder de voorwaarden zoals die voor 4 juni 2012 van kracht waren. Het gedeelte van de provinciale treasuryportefeuille dat onder de overgangsregeling valt is ongeveer € 120 miljoen groot. Na 2014 zal dit aandeel afnemen door vrijval van de uitzettingen. In het jaar 2024 zijn deze uitzettingen ven/allen.
211
Risicobeheersing In 2009 werd de streefportefeuille als instrument gepresenteerd om risico's te beheersen. Door het VSK is de productmix die werd gehanteerd binnen de streefportefeuille niet meer mogelijk. Binnen de kaders van VSK is het plaatsen van deposito's bij de staat en het onderling uitlenen van gelden tussen overheden mogelijk. Door spreiding in looptijden en een correcte en actuele liquiditeitsprognose worden rente risico's beheerst. Het kader van risicomanagement, zoals beschreven in het Financieringsstatuut van de Provincie Groningen 2013, is van toepassing op alle uitzettingen. Publieke taak Binnen het kader van wet- en regelgeving bepaalt de provincie wat zij onder de publieke taak verstaat en hoe deze zal worden uitgeoefend. De provincie kan in het kader van de publieke taak leningen aangaan, middelen uitzetten en garanties verlenen voor de uitoefening van haar publieke taak. De uitoefening van de publieke taak valt buiten het VSK. De uitoefening van de publieke taak is ook aan voorwaarden gebonden. Zo moeten de voorwaarden van de in het kader van de publieke taak verstrekte leningen en garanties marktconform zijn. Over een uitzetting in het kader van de publieke taak zullen wij pas besluiten nadat een ontwerpbesluit aan Provinciale Staten is toegezonden en in de gelegenheid zijn gesteld om wensen en bedenkingen ter kennis van ons college te brengen.
2.2.
Rentevisie
Vanaf het begrotingsjaar 2014 wordt de raming van de rentebaten gebaseerd op de renteprognoses van het Centraal Planbureau (hierna: CPB). De uitgangspunten van deze prognoses zijn gebaseerd op de rente die het Rijk voor haar financiering zal betalen. De renteprognoses van het CPB worden gepubliceerd in het voor- en najaar. In de Begroting 2014 zijn de gepubliceerde prognoses van het najaar 2012 (september 2012) verwerkt. In onderstaande tabel, zijn de gemiddelde rekenrentes die als uitgangspunt worden gebruikt voor de Begroting 2014 opgenomen. De prognoses van het voorjaar 2013 waren nog niet beschikbaar tijdens de raming van de rentebaten, deze worden verwerkt in de Integrale Bijstelling 2013. De gehanteerde prognose van het CPB wijkt enigszins af, van de meest recente prognose door financiële instellingen. De toekomst zal moeten uitwijzen hoe betrouwbaar de CPB prognoses zijn, de ontwikkelingen zullen nauwlettend worden gevolgd. De ramingen van het CPB vormen wel ons uitgangspunt maar worden op dit moment door ons als te hoog ingeschat. Op basis van een globale herberekening is bij de Voorjaarsnota 2013 jaarlijks een stelpost van € 900.000,-- opgenomen voor de jaren 2014 tot en met 2017. Zonder deze stelpost lopen wij het risico dat nu begrote rentebaten in de toekomst niet gerealiseerd kunnen worden. Prognose CPB (september 2012) Rekenrente 2014 Korte termijn (tot 1 jaar) 0,75% Lange termijn (vanaf 1 jaar) 2,75%
2015 1,00% 3,00%
2016 1,50% 3,25%
2017 2,00% 3,50%
In de hierna opgenomen grafiek zijn de renteverwachtingen tot 2017 opgenomen.
212
De renteverwachtingen voor 2014-2017 4,00 -, 3,50 -
o
v.^
.y t
^, — - ^ ^ i ^ ^ — - '
V O
3,00 =
2,50-
^
~
g» 2,00 -
^ S
1,50 -
^
_^,„—-—"''*■''*''
■*• 1,00 ^ - — ^ — ^ Cl r\f\
'^''"
1
2014 —*—korte rente (obv CPB)
1
2015
1
2016
1
2017
- ^ ^ l a n g e rente (obv CPB)
)l( gem. korte rente (afgelopen 8jr) = 0 = g e m . lange rente (afgelopen 8jr)
2.3.
Liquiditeitsprognose
Voor het bepalen en beheersen van de kasstromen van de gelden, die de provincie Groningen onder haar beheer heeft, wordt een meerjarige prognose opgesteld. De bronnen voor deze meerjarige liquiditeitsprognose zijn: • de geïntegreerde Programma- en Productenbegroting van de provincie Groningen inclusief de meerjarenramingen en de wijzigingen hierop (Voorjaarsnota en Integrale Bijstelling); • liquiditeitsprognoses van het Samenwerkingsverband N oord-N ederland, de Regio GroningenAssen en het OV-bureau Groningen Drenthe; • de werkelijke en geprognosticeerde uitgaven en ontvangsten van RSP, MIT en ESFI. De meerjarige liquiditeitsprognose wordt periodiek bijgesteld. De liquiditeitsprognose 2014 zal wekelijks worden bijgesteld. De prognose 2014 heeft als grondslag de meerjarige liquiditeitsprognose 2014-2017.
2.4.
Uitgezette gelden
In het volgende overzicht wordt de geraamde opbouw van de treasuryportefeuille in uitzettingen voor de korte en de lange termijn als mede in het kader van de publieke taak inzichtelijk gemaakt. Uit het overzicht blijkt dat in de komende jaren de omvang van de portefeuille afneemt. Deze afname is het gevolg van de uitvoering van het RSP en MIT. Daarnaast neemt het aandeel van lang uitgezette middelen toe terwijl het aandeel van kort uitgezette middelen afneemt.
213
Overzicht opbouw totaal uitgezette gelden 1200,0 o" 1000,0 o o 800,0 lu)
■ publiek 600,0
Diang ■ kort
2014
dd
2015
2016
2017
Het totale bedrag dat per 1 april 2013 uitstaat, voor zowel de treasury als de publieke taak, is als volgt samengesteld. Opbouw treasury en publieke taak gelden per 1 april 2013 (in euro) Treasurv kort ftot 1 jaar): 0 callgeld 8,0 0 deposi to's 730,0 738,0 Treasurv lana (vanaf 1 jaar): 0 garanti eproducten 45,6 o deposi to's 230,4 o obli gati es 25,0 301,0 Totaal Treasury Totaal Publi eke taak Totaal ui tgezette gelden
miljoen miljoen miljoen miljoen miljoen miljoen miljoen
1.039,0
miljoen
138,0
miljoen
1.177,0 miljoen
De treasurygelden, die de provincie uitzet, zijn de eigen middelen van de provincie alsmede gelden van de derde partijen waarvoor de provincie de treasuryfunctie ui tvoert. In het onderstaand overzi cht wordt de stand weergegeven van het saldo van de rekeningcouranten van de derden en de provincie per 1 april 2013.
214
Opbouw treasurygelden per 1 april 2013 (in euro) Totaal Treasury waarvan gelden van derden: 0 SNN 0 Regio Groningen - Assen 0 Regiotram 0 Nazorggelden 0 OV-bureau Groningen Drenthe 0 St. Landinrichting en Bodemverontreiniging Totaal gelden derden Eigen middelen provincie (inclusief vooruitontvangen rijksmiddelen)
1.039,0
miljoen
100,0%
153,2 26,4 -1,0 25,5 -0,6 2,3 205,9
miljoen miljoen miljoen miljoen miljoen miljoen miljoen
14,7% 2,5% -0,1% 2,5% -0,1% 0,2% 19,8%
833,1 miljoen
80,2%
2.4.1. Kortlopende uitzettingen Vanaf 1 januari 2014 wordt voor het uitzetten van de tijdelijke liquiditeiten met een looptijd korter dan één jaar gebruikt gemaakt van daggelden en deposito's bij het ministerie van Financiën. In de praktijk zal het saldo van de rekeningcourant bij de huisbankier op werkdagen, conform de voorwaarden van de Wet FIDO, worden afgeroomd naar dan wel aangevuld van de rekeningcourant van de provincie Groningen bij het ministerie van Financiën. Deposito's met een looptijd korter dan één jaar worden, conform de procedure zoals opgenomen in het financieringsstatuut 2013, bij het ministerie van Financiën geplaatst. Voor de van VSK uitgezonderde uitzettingen geldt, dat deze conform de voorwaarden van de Wet FIDO en het Financieringsstatuut 2013 zullen worden uitgezet.
2.4.2. Kortlopende opgenonnen nniddelen In het verleden werd incidenteel, ter aanvulling van een tijdelijk liquiditeitstekort, middelen opgenomen. Voor de kortlopende geldbehoefte werd gebruik gemaakt van dag- en kasgelden. Door een iets ruimere kaspositie aan te houden verwachten wij geen kortlopende middelen op te nemen.
2.4.3. Toezicht kortlopende middelen Voor de bepaling van de liquiditeitspositie wordt gebruik gemaakt van de kasgeldlimiet. De kasgeldlimiet is een bedrag ter grootte van een bij ministeriële regeling vastgesteld percentage van het begrotingstotaal. Het saldo van de netto vlottende schuld mag deze limiet niet structureel overschrijden. Een vlottende schuld ontstaat als de kortlopende schulden hoger zijn dan de kortlopende activa, waardoor liquiditeitstekort zal ontstaan. Dit percentage is voor 2014 vooralsnog geraamd op 7,0%. Voor de provincie Groningen bedraagt de kasgeldlimiet voor 2014 7,0% van € 320.248.500,-- is € 22.417.400,--. Vera/acht wordt dat deze limiet zal in 2014 niet zal worden overschreden.
2.4.4. Langlopende uitzettingen Vanaf 1 januari 2014 zal voor het uitzetten van tijdelijk overtollige middelen langer dan één jaar gebruik worden gemaakt van meerjarige deposito's bij het ministerie van Financiën en het onder voorwaarden uitzetten van gelden bij medeoverheden. Voor de overeenkomsten die onder de overgangsregeling vallen, blijven de voonwaarden van voor 4 juni 2012 van kracht. Voor de van VSK uitgezonderde uitzettingen geldt, dat deze conform de voorwaarden van de Wet FIDO en het Financieringsstatuut 2013 zullen worden uitgezet.
2.4.5. Langlopende opgenomen middelen Op 1 januari 2014 zijn er geen langlopende middelen opgenomen. Gelet op de omvang van het te beheren vermogen van de provincie hebben wij de inschatting dat er voorlopig geen langlopende middelen meer worden opgenomen.
2.4.6. Toezicht langlopende middelen Het renterisico op de vaste schuld kan worden berekend door te bepalen welk deel van de langlopende leningen in enig jaar moet worden hergefinancierd. De provincie Groningen heeft geen langlopende leningen te herfinancieren. Daarom zal de renterisiconorm niet worden overschreden.
214a
2.4.7. Leningen in het kader van de publieke taak: In onderstaand overzicht zijn de leningen in het kader van de publieke taak per 1 april 2013 opgenomen. Leningen in het kader van de publieke taak (in euro) Achtergestelde lening Enexis Diverse brugleningen Enexis Achtergestelde lening Groninger Monumenten Fonds Hypotheken betreffende waterberging Renteloze len. Provinciaal Accommodatie Fonds Achtergestelde lening De Hoven Rabobank StreekRekeninaen: 0 Provincie 0 Regio Groningen-Assen Overige Totaal
214b
26,6 81,1 0,5 5.1 0,2 3.2
miljoen miljoen miljoen miljoen miljoen miljoen
10,0 10,0 1.3 138,0
miljoen miljoen miljoen miljoen