Wat hebben wij u te bieden? 1. Achterstand in gezondheid is een belangrijk probleem in de achterstandswijken dat mensen in die wijken in hun ontwikkeling en groei belemmert. Die achterstand wordt veroorzaakt door: a. Meer dan gemiddeld ongezond gedrag: roken, alcohol, drugs, ongezond eten, te weinig bewegen, seksueel ongezond gedrag, onveilig vrijen (leefstijl); b. Meer dan gemiddelde ongezondheid: hart- en vaatziekten, kanker, diabetes longziekten, seksuele ongezondheid, soa/hiv, psychosociale problemen (ziektelast); c. Meer dan gemiddelde aanwezigheid van kwetsbare groepen waaronder allochtonen/ vluchtelingen/pardonners, voortijdige schoolverlaters, sekswerkers en druggebruikers; d. Minder dan gemiddeld aanwezigheid van veilige en gezondheidsbevorderende omgevingen; e. Een concentratie van a t/m d. 2. De aandachtsgebieden van onze negen instituten bestrijken al de hierboven genoemde probleemgebieden. De negen instituten hebben elk op hun gebied een gezaghebbende landelijke kennispositie en hebben jarenlange ervaring hun kennis te vertalen in praktische interventies/ activiteiten (onder andere) binnen wijken. Elk van de instituten verbindt inhoudelijke kennis en expertise met ervaring die toe te passen en daarin in het bijzonder kwetsbare groepen te bereiken. 3. De negen instituten beschikken over uitgebreide landelijke en regionale netwerken die zijn opgebouwd door jarenlange samenwerking met diverse ministeries, GGDen, gemeenten, professionals in zorg en welzijn, en met diverse maatschappelijke betrokken organisaties zoals gezondheidsfondsen. Bovendien hebben de instituten ervaring in de bundeling van elkaars kracht door samenwerking. 4. De negen instituten hebben bestaande en effectieve interventies en programma’s beschikbaar die (optimaler) kunnen worden ingezet in de prachtwijken. Er liggen kansen voor het oprapen.
Voor aantal onderwerpen zijn die kansen al beschreven in handleidingen lokaal gezondheidsbeleid die zo toepasbaar zijn. Diverse instituten adviseren en begeleiden ook lokaal op maat en bieden deskundigheidsbevordering op maat. 5. Een dergelijke aanpak sluit goed aan bij het door VWS geëntameerde integrale preventiebeleid, waarbij de bedoeling is dat andere Ministeries en sectoren gezondheid bij hun plannen betrekken, en dat nu vorm wordt gegeven.
Ons voorstel aan u: Formeer een platform gezonde en actieve leefstijl ten behoeve van de krachtwijken. Dit platform kan gemeenten ondersteunen bij het opstellen en bewaken van een doelgroep gerichte, specifieke gezondheidsagenda per wijk, die aansluit bij de landelijke ambities op het gebied van roken, overgewicht, alcoholgebruik, depressie/ psychische problematiek, seksuele gezondheid en soa/hiv en een goede, gezonde ontwikkeling van kinderen en jongeren (preventie jeugdbeleid). Wij stellen voor dat dit platform onze expertise en dat van anderen bundelt. Geef dit platform een vliegende start door ons de mogelijkheid te geven voor een drietal krachtwijken een 'foto' van de wijk te maken en een gezamenlijke voorstel voor aanbod uit te werken. Wij ontwikkelen dan een specifieke gezondheidsagenda voor drie wijken die als inspiratiebron kan dienen voor de andere krachtwijken.
Bijlage: een beknopt overzicht van onze instituten
Algemene doelsteling
Aard van activiteiten
In opdracht van
Consument en Veiligheid
Kenniscentrum op het gebied van ongevalpreventie in de privé-sfeer: Thuis, in de wijk, in de recreatie, in het verkeer en op het werk.
Onderzoek Publiekscampagnes Maatregelen
VWS maar ook BZK, VROM, SZW, LNV, OCW,
NISB
Kennis- en innovatiecentrum voor sport en bewegen
advisering, begeleiding ontwikkeling en deskundigheidsbevordering
VWS maar ook andere ministeries, ZonMw, VSB Fonds, Stichting Doen, Johan Cruijff Foundation en via partnerships met bijvoorbeeld NOC*NSF, gemeenten, provincies of bedrijven. Min VWS, maar ook Justitie SZW en daarnaast GGZinstellingen, GGD’en, CJG’s, huisartsen, scholen, maatschappelijk werk, opleidingsinstituten, onderzoek- en kenniscentra, organisaties van vluchtelingen/migra nten, gemeenten.
accent ligt op een lokale, wijkgerichte aanpak
Pharos
Kennis- en adviescentrum dat gespecialiseerd is in • gezondheid van vluchtelingen, nieuwkomers en andere migranten • interculturalisatie van de preventie en zorg
Onderzoek, advisering, deskundigheidsbevorde ring en nterventies/ good practices gericht op: 1. verkleining gezondheidsachterstan den vluchtelingen en allochtonen 2. toegankelijkheid en interculturele competentie van voorzieningen Accent op raktisch bruikbare kennis voor zorgverleners, preventie, opvoedingsondersteuners, scholen, CJG’s en
Projecten 2006/ omvang 8,7 miljoen
Mogelijke projecten/activiteiten voor prachtwijken Diverse mogelijkheden zijn nader uit te werken.
Ca 70 medewerkers
Diverse mogelijkheden zijn nader uit te werken.
55 medewerkers
Diverse projecten; o.a. - monitoring en preventie gezondheid nieuwkomers - ondersteuning CJG’s in bereiken allochtone jongeren en hun ouders - bereiken allochtone vrouwen met psychosomatische klachten en ongezonde leefstijl - diverse methodieken laagdrempelige gezondheidsbevordering en terugdringen psycho sociale problemen vluchtelingen/pardonners, allochtone jongeren/volwassenen /ouderen - schoolprogramma’s voor bevorderen welbevinden, sociale
Algemene doelsteling
Aard van activiteiten
In opdracht van
Projecten 2006/ omvang
andere wijkpartijen Groot netwerk onder en toegang tot allochtone zelforganisaties
Rutgers Nisso Groep
Kenniscentrum seksualiteit
Onderzoek Praktisch toepasbare diensten en producten voor verschillende doelgroepen, zoals lespakketten, (lokale) advisering, trainingen, leerstraffen, websites, boeken en brochures. Ervaring met specifieke doelgroepen als jongeren, chronisch zieken, gehandicapten, allochtonen en ouderen.
VWS maar ook andere ministeries, diverse fondsen en overige opdrachtgevers
Ca 5 miljoen 45 medewerkers
Mogelijke projecten/activiteiten voor prachtwijken competenties allochtone kinderen/jeugd en ouderbetrokkenheid - project inzet allochtone sleutelpersonen in gezondheidsbevordering - deskundigheidsbevordering interculturele communicatie en vaardigheden - advies en handreikingen op maat Laag opgeleiden hebben een slechtere seksuele gezondheid Abortusonderzoek: allochtone vrouwen 3-10 x meer risico Jeugdige seksuele grensoverschrijders: vaak laag opgeleid, rel. vaak allochtoon Merkbaar op wijkniveau: tienermoeders, school/werkuitval, seksuele intimidatie, sociale onveiligheid, opvoedingsproblematiek RNG: Onderzoek en probleemanalyse Advisering m.b.t. beleid en voorzieningen (1e lijns voorzieningen, opvoedingsondersteuning) Deskundigheidsbevordering en ondersteuning professionals in de wijk, op basis van veelbelovende methodieken Uitvoering leerstraffen
Algemene doelsteling
Aard van activiteiten
In opdracht van
Schorer
Bevorderen dat homo- en biseksuele vrouwen en mannen en transgenders toegang hebben tot informatie, kennis en faciliteiten die nodig zijn om optimale gezondheid en welzijn te bewerkstelligen.
VWS en BUZA gemeente Amsterdam, Aidsfonds, GGD Nl etc.
Soa Aids Nederland
Bundeling van Stichting soa-bestrijding en het Aids Fonds. Stichting is expertisecentrum bevorderen van de kwaliteit van de soa- en aidsbestrijding, de ondersteuning van mensen met hiv en soa, informatievoorziening en het ijveren voor een maatschappelijk en politiek draagvlak voor de activiteiten.
Websites, campagnes, brochures en informatiemateriaal met informatie over seks en gezondheid, Buddyzorg Opvang allochtone homojongeren, infolijn beleidsadvies, publiekscampagnes, pleitbezorging en programma’s
STIVORO
Expertisecentrum tabaksontmoediging: ondersteuning stoppen met roken, preventie bij jeugd, bescherming meeroken.
Eigen fondsenwerving, VWS en andere overheden.
Projecten 2006/ omvang 5,9 miljoen euro 40 medewerkers
Mogelijke projecten/activiteiten voor prachtwijken Diverse mogelijkheden zijn nader uit te werken.
90 mensen 13,8 miljoen
Soa/hiv komen vaker voor in achterstandswijken en in grote steden. Soa Aids Nederland (o.a.): Deskundigheidsbevordering en informatiepakken huisartsen en huisartspraktijken in achterstandsgebieden, Het nieuwe pakket: veilig vrijen en seks, voorlichtingspakket voor het jeugdwelzijnswerk Info mbt condoomautomaten op goed toegankelijke plekken Out reach op terrein van sekswerk en etnische minderheden (drugsgebruikers en soa/hiv doet Mainline)
gericht op de overheid, het algemene publiek, diverse beroepsgroepen en doelgroepen die extra kwetsbaar zijn voor hiv en andere soa.
Publiekscampagnes, Interventies tbv zorg Voorlichting Telefonische hulp stoppen met roken
VWS, KWF Kankerbestrijding, Nederlandse hartsstichting, Astma Fonds
7 miljoen
Zie richtlijn behandeling tabaksverslaving lokaal beleid. Roken is de belangrijkste oorzaak van gezondheidsverschillen tussen welvaartsgroepen. • Bij mensen met alleen lager onderwijs is het percentage rokers ruim 1,5 keer zo groot als bij mensen met een hbo- of universitaire opleiding. • Bij mannen rookt 36%
Algemene doelsteling
Aard van activiteiten
In opdracht van
Projecten 2006/ omvang
Trimbos
kennisinstituut voor de geestelijke gezondheidszorg, de verslavingszorg en de maatschappelijke zorg.
Onderzoek en voorlichting psychische en verslavingsproblemen en kwaliteit en effectiviteit van preventie en hulpverlening. Ontwikkelen van nieuwe methoden, protocollen, richtlijnen en programma's voor preventie, behandeling en organisatie van de zorg.
VWS maar ook opdrachten van GGZ-instellingen, zorgverzekeraars, cliëntenorganisatie s, GGZ Nederland, gemeentelijke overheden
200 medewerkers
Voedingscentrum
Het Voedingscentrum wil het inzicht in de kwaliteit van voedsel vergroten en stimuleren dat de consument gezond en veilig eet, met als doel een bewust kiezende consument en gezondheidswinst.
Voorlichting Campagnes Agendering
LNV en VWS
70 medewerkers
Daarbij laat het Voedingscentrum zich leiden door de volgende kernwaarden: - onafhankelijk, integer en betrouwbaar - gebaseerd op actuele
Mogelijke projecten/activiteiten voor prachtwijken van de laagste SES-groep en 23% van de hoogste SES-groep, bij vrouwen liggen deze percentages op 31% (laagste SES) en 19%; • Bij vrouwen tussen de 3039 jaar zijn de verschillen nog groter – tussen 53% (laagste SES) en 25% hoogste SES. Zie Trimbos handleiding lokale gezondheidsbeleid voor diverse mogelijkheden. Verslavingsproblematiek ook aan de orde in wijken. Specifiek gericht op allochtonen bv het project 'Power, het empowerment project voor allochtone jongeren'
Zie Voedingscentrum handleiding lokaal gezondheidsbeleid preventie overgewicht voor diverse mogelijkheden. Integrale aanpak, push en pull: Omgeving (bijvoorbeeld vestigingsbeleid, infrastructuur, schoolkantines, werkplek) maar ook individu via Programma onderwijs Programma werkplek Centra Jeugd en Gezin
Algemene doelsteling wetenschappelijke kennis - dichtbij de consument www.voedingscentrum.nl
Aard van activiteiten
In opdracht van
Projecten 2006/ omvang
Mogelijke projecten/activiteiten voor prachtwijken Campagne ouders