wijkenkrant
eel gevuld door Deze eenmalige uitgave is in zijn geh van SchrijversZoetermeerders onder begeleiding n wijkenkrant school Zoetermeer. Na deze papiere eblog onder gaat dit initiatief verder als wijkenw overmijnwijk www.schrijversschoolzoetermeer.nl/ november 2012
Seghwaert
dorp
‘Wij serveren met een lach’ Midden in de Dorpsstraat is het bijzondere lunchcafé De Zoetelaar gevestigd. Onder professionele begeleiding werken er mensen met een verstandelijke beperking. Eén van de markantste, al dertien jaar verbonden aan het lunchcafé, is Peter Holleman. Rood stekeltjeshaar, ondeugende ogen, een brede lach en altijd in voor een geintje: Peter Holleman is bij de vele bezoekers van De Zoetelaar een bekend gezicht. ‘Als ik met Peter in het Stadshart loop kan ik daar rustig een uur voor uittrekken. Iedereen kent Peter en Peter kent iedereen!’, aldus zijn vader. Peter geeft een rondleiding in De Zoetelaar. Hij begint in de kantine annex linnenkamer. Deze combinatie geeft een warm huiselijk tafereel: een aantal medewerkers is aan het lunchen terwijl een ander deel bezig is met wassen en strijken. Met een brede lach geeft Peter een ‘work-
shop mangelen’. Keurig netjes haalt hij een schort door het apparaat om het vervolgens secuur op te vouwen.
Pictogrammen Peter werkt in De Zoetelaar volgens een pictogrammenschema. Zo betekenen de pictogrammen emmer/ bezem/blad bijvoorbeeld dat hij het
terras buiten aan moet vegen. Het programma ligt op een vaste plek en als hij het even niet meer weet kan hij er zelfstandig op terugvallen. Intussen babbelt Peter vrolijk verder. Over zijn tenniswedstrijden bij ALTV, ‘zijn’ voetbalcluppie Feyenoord, en zijn passie voor Sinterklaas. Het feest? Nee, Sinterklaas zelf. ‘Ik vind hem een fantastische man!’, zegt Peter. Ook laat hij trots zijn vriendschapsring zien. Al tien jaar heeft hij vaste verkering met Miranda.
Workshops Sinds twee jaar fabriceren de werknemers van De Zoetelaar in de
‘Choko Toko’ diverse lekkernijen: appeltaarten, boterkoeken, chocoladeletters. Direct te koop of op bestelling. Ook vinden hier workshops chocolade en cupcakes plaats. Na afloop krijgen de cursisten de zelfgemaakte lekkernijen mee naar huis.
De keuken Peters favoriete werkplek is de keuken. Onder begeleiding van drie professionele koks worden diverse klusjes verricht zoals komkommers snijden en tosti’s maken. Dit laatste is Peters specialiteit, tosti Hawaï en de Spaanse tosti. En het aller-, allerleukste vindt Peter kroketjes bakken. Nou, aller-lekkerste eigenlijk. ‘Ik ben gek op kroketjes!’
Restaurant
het aller-, allerleukste vindt Peter kroketjes bakken
De kaart laat een variatie zien aan diverse warme dranken, luxe broodjes, soepen, pasta’s en natuurlijk tosti’s. Bezoekers noteren hun bestelling zelf. Ze krijgen een kaart met pen erbij en vullen hierop hun keuze in. Peter en zijn collega’s serveren vervolgens alle maaltijden keurig uit. Zodra het weer het toelaat ook buiten op het terras. En alles wordt natuurlijk geserveerd met een lach!
Sint welkom op kbs De Touwladder Het lijkt ieder jaar hetzelfde: nerveuze kleuters kruipen dicht bij elkaar, tienjarige jongens gooien pepernoten keihard terug, twaalfjarige meisjes giebelen om nagellak en jongens, geluidsinstallaties werken weer eens niet, spontaan vergeten dansjes en de angstige blik in Sints ogen bij het afdalen van zijn paard. Wat anders is: de crêpepapieren kragen zijn vervangen door complete outfits, foto’s maken de kinderen zelf met hun Blackberry’s, pepernotenallergieën en pietenmutsen over hoofddoekjes heen. Verder is alles nog precies hetzelfde gelukkig. Carla van Vliet
Zoetermeer Avondmaal thuis afhalen
Openingstijden Het enthousiasme van de medewerkers en de oprechte betrokkenheid van hun begeleiders zorgen er samen voor dat De Zoetelaar een professionele uitstraling heeft met een warme huiskamersfeer. Voor diegenen die Peter graag eens persoonlijk willen ontmoeten, het lunchcafé is geopend op maandag van 11.30 - 17.00 uur en op dinsdag tot en met zaterdag van 09.30 -17.00 uur. Hanny Kamphuis zal in het blog Over Mijn Wijk schrijven over haar dagelijkse ervaringen maar ook herinneringen in en om Zoetermeer. Foto Jan van Es
Zin om te koken? Geen zin om te koken? Voor elk wat wils bij Thuisafgehaald.nl. Sinds kort is Zoetermeer onderdeel van deze groep van aanbieders en afhalers en deze groep groeit met de dag. Heerlijk toch. Je zit op je werk, denkt met afkeer aan de boodschappen die je nog moet doen voor het avondmaal en ineens krijg je via de mail een seintje dat iemand in je buurt een lekkere ‘home-cooked meal’ aanbiedt. Reageren, afhalen, smullen! Marty Bax
2 |
over mijn wijk | november 2012 PALENSTEIN
Foto: Margreet Bakker
Vrijwilligershulp brengt rust In Zoetermeer zijn heel wat vrijwilligers actief. Palenstein bijvoorbeeld mag een kleine wijk zijn qua oppervlak, hij is groot op het gebied van wat hier wekelijks aan vrijwilligerswerk gebeurt. Lesgeven, kinderen helpen, gezinnen ondersteunen, lotgenotencontact leiden, vriendschap bieden, bemiddelen in maatschappelijke stages, tweedehands spullen verkopen, meehelpen in een buurthuis of speeltuin. Stichtingen en organisaties als Humanitas, stichting Mooi, Piezo, Rondom Mantel-
zorg, Resto Van Harte en het Leger des Heils maken dit mogelijk en coördineren. Vrijwilligers van Maatschappelijke stage Kinderwerk van Stichting Mooi bijvoorbeeld zorgen voor stagiairs die activiteiten begeleiden voor kinderen van zes tot tien jaar. Een ander voorbeeld is Homestart van Humanitas. Daar ondersteunt één vrijwilliger een gezin met kleine kinderen. Een coördinator zoekt uit wat de hulpvraag is en welke vrijwilliger er bij dit gezin past. Eens per week
komt hij of zij helpen. Bij één gezin in Palenstein luidde de hulpvraag ‘Zoetermeer leren kennen voor dagjes uit met de kinderen’. Gaandeweg werd duidelijk dat dit gezin veel meer had aan gesprekken. Omdat er een heleboel gebeurd was in het leven van deze mensen. Na een jaar van gesprekken en een luisterend oor nam de vrijwilliger afscheid van dit gezin. De rust is terug. Marga Kessenich
Zij maakten deze wijkenkrant Twaalf Zoetermeerders werkten wekenlang aan de speciale krant ‘Over mijn wijk!’. Zij werden hiervoor geselecteerd uit veertig vrijwilligers die zich hadden aangemeld bij Schrijversschool Zoetermeer.
Na vandaag gaat de redactie verder met schrijven en fotograferen op een speciaal wijkenweblog dat u kunt vinden onder www.schrijversschoolzoetermeer.nl/overmijnwijk.
n staan vier grote houten Midden in het winkelcentrum Rokkevee een praatje te maken, of banken. Winkelend publiek zit daar om boodschappen doen en men zit er om even bij te komen van het rmarkt. Soms worden genieten van de gratis koffie van de Supe en voor een modemak deze banken verschoven om plaats te regelmatig terugkerende show of een bakkerskraam. Ook voor de ten de banken plaatsHobby-, Kunst- en Creatieve markt moe ekers van het winkelmaken. Dit is geen probleem voor de bezo en rollatorgebruioelcentrum, zij ‘verhuizen’ gewoon mee. Rolst Een beetje angstig is het kers kunnen hier ook makkelijk komen. g van het winkelcentrum. publiek wel voor de mogelijke verbouwin ‘Het is toch goed zoals het is?’ Wijk Margreet Bakker zal in het blog Over Mijn tsen. plaa es plekj specifiek Zoetermeerse
regelmatig foto’s van
Op de foto staand vanaf links: Peter Bergman, Joke Ligterink (eindredacteur), Rob Reimerink, Margreet Bakker, Jannie van Maldegem, Carla van Vliet. Zittend vanaf links Elsje Veth, Marty Bax, Jan van Es, Hanny Kamphuis, Ellen Richter en Fred Holleman. Op de foto ontbreekt Marga Kessenich.
NOORDHOVE
Noord Aa: van boezemwatertje tot grote plas Wie, in Zoetermeer, kent het Noord Aa niet? Het natuurgebied met de grote Zoetermeerse plas waarop je kunt (kite)surfen en varen. In kunt zwemmen, vissen en duiken. Aan kunt picknicken en zonnen. Omheen kunt wandelen, fietsen en skeeleren. Maar ook, op de naastgelegen strandjes, naar hartenlust kunt scheppen, voet- en volleyballen. Het Noord Aa dankt zijn naam aan een poldergebied met een boezemwatertje wat in open verbinding stond met de Oude Rijn. We hebben het hier over begin 1600, toen er nog weinig te recreëren viel. Tegen het eind van de 19e eeuw werd de polder drooggelegd. De grote groei die Zoetermeer door zou gaan maken, kreeg pas vorm rond 1960. Men groef een zandwinningsput voor aanleg van wegen en bouw van huizen. Zo ontstond er een enorme plas van 90 hectare groot en 20 meter diep. Het Noord Aa. Zo is het kleine boezemwatertje van destijds uitgemond tot een groot en uniek recreatiegebied, omringd door prachtige natuur. Marty Bax
Banken Winkelcentrum staan er voor iedereen
november 2012 |
over mijn wijk | 3
OOSTERHEEM
Stadsboerderij De Weidemolen nieuw en toch vertrouwd Donderdag Een gewone donderdagmorgen bij De Weidemolen in Oosterheem. Een opa speelt kiekeboe met zijn tweejarige
kleinzoon in het speelhuisje nabij de ingang. Opeens klinkt: ‘Opa! Konijntjes!’ Een priemend vingertje wijst en het speelhuisje is vergeten. Twee
medewerkers van deze stadsboerderij, die in 2010 is geopend, doen net de deurtjes van het immense konijnenverblijf open. De dieren springen
Ontdekken hoe leuk en zinvol de natuur is, dat kan bij Stadsboerderij De Weidemolen. Foto: Fred Holleman
alle kanten uit. Het jongetje schatert. Hij rent hij weer verder. Naar de stal. Duidelijk onder de indruk van de grote varkens, bewaakt en verzorgd door cliënten van de Ipse de Bruggengroep, blijft hij even met open mond staan kijken. Al snel huppelt hij verder naar de paarden, de koeien, de kleinere dieren die hier wonen en niet te vergeten de kippenvilla. Hij wil pas vertrekken als opa hem een traktatie uit het winkeltje belooft.
Andere dagen
BUYTENWEGH DE LEYENS
Wijk veroordeeld tot ‘de nieuwe truttigheid’ De wijk Buytenwegh De Leyens is een goed voorbeeld van het andere denken over wonen uit de late jaren ‘70. Gebouwd op de ‘menselijke maat’, in reactie op de hoogbouw in Palenstein en Meerzicht. Dit idee werd al snel ‘de nieuwe truttigheid’ genoemd. Nog steeds wordt deze truttigheid gewaardeerd om zijn kleinschaligheid, afwisseling en ‘knusheid’. Aan de rand van het Zoetermeersemeer ontstond rond het begin van onze jaartelling een kleine nederzetting. Mogelijk dat de eerste bewoners vanaf de (Oude) Rijn via het riviertje de Swiete bij het moerasachtige hoogveengebied langs het meer uitkwamen en er hun hutjes bouwden. Voedsel als vis en klein wild was er in overvloed. Het veen werd gebruikt als brandstof voor koken en verwarming. Door de opkomst van steden als Leiden, Delft en Den Haag werd de vraag naar brandstof groter; er ontstond een levendige turfhandel met het dorpje Zoetermeer. Door de afgraving kwam de grond om het meer lager te liggen. Het meer vormde
bij storm en hoge golfslag een gevaar op overstroming. Daarom werd het in 1611 drooggelegd met drie molens. De bewoners verhuisden naar de nog overgebleven hoogte van de Broekwegzijde en de Zwaartslootseweg. Door de droogleggingen ontstond nieuwe bedrijvigheid. Langs de Broekweg kwamen boomgaarden met fruitbomen en weilanden voor veeteelt.
Nieuwe bewoning Van de oude bewoners is door de afgravingen voor de drooglegging niets meer teruggevonden dan wat resten van een begraafplaats. In De Leyens zijn nog resten van boomgaarden te vinden en de boerderij
Luctor et Emergo. De oude structuren maakten plaats voor de wijk Buytenwegh De Leyens. Nieuwe denkbeelden deden hun intrede: bouwen op menselijke maat, met ruimte om te spelen, gescheiden van het autoverkeer. In die tijd ontstonden de ‘Dekwoningen’, waar spelen en wonen van het autoverkeer zijn gescheiden. De straten werden rodes, hoven, stroken, werven en kaden, reden en zijdes, die namen kregen van componisten, schrijvers, filmmakers, scheepstypen, ontdekkingsreizigers en toneelstukken. Wijkontsluitingswegen maakten de straten toegankelijk. De kleinschaligheid werd al snel ‘de nieuwe truttigheid’ genoemd, omdat het deed denken aan de ‘truttige’ stedenbouwkundige opzet van de jaren ‘30. In die truttigheid is het nog steeds fijn wonen. Rob Reimerink zal in het blog Over Mijn Wijk regelmatig publiceren over (eigen)aardigheden uit Zoetermeers heden en verleden.
Naast de dieren heeft de Weidemolen veel meer te bieden. Er zijn thematuinen, een kruiden-, een bloemen-, maar ook een soeptuin. De boomgaard en groenten en fruit zijn onbespoten. Een behoorlijk grote wijktuin biedt ruimte voor 700 schooltuintjes. Voor iets grotere kinderen is er een natuurspeelplek met een avonturenpad. In het bezoekerscentrum zijn natuurlessen en regelmatig wisselende exposities. Ook vindt hier de verkoop plaats van eieren, honing en ijs. Op het terras is het goed toeven, want naast de streek- en biologische producten is ook patat met kroket verkrijgbaar. Bereid door een professionele keuken. Veel activiteiten zijn georganiseerd in het weekend: een zomerfeest, speurtochten of imkerdagen. Allemaal geschikt voor een leuk gezinsuitje.
Duurzaam Wat De Weidemolen vooral zo bijzonder maakt is de toepassing van
Het geknuffel met de dieren blijft
vele milieumaatregelen. Het dak van het bezoekerscentrum gaat geheel schuil onder zonnepanelen en naast de boerderij staat een windmolen. Het dak van de stal heeft een vegetatiebedekking en er wordt gewerkt met warmtepompen, die gebruik maken van de bodemwarmte en het gebouw en het water van warmte voorzien. De gebouwen zijn klimaaten CO2-neutraal. Op informatiepanelen is dit alles duidelijk af te lezen. De slogan die alle stadsboerderijen in Zoetermeer hanteren ‘Ontdek hoe leuk en zinvol de natuur om je heen is’ wordt hier wel heel duidelijk.
Nieuw en toch vertrouwd De Weidemolen is heel nieuw, alle hekken en hokken zijn nieuw, alle spullen zijn nieuw. De mogelijkheid tot vergaderlocatie of lunch- en receptiegelegenheid is nieuw. Maar het geknuffel met dieren blijft en de verwondering voor de natuur blijft. Met een ferme zwaait zet opa zijn kleinzoon voor op de fiets, een handkusje volgt. ‘Dag koei!’ Carla van Vliet zal ook in het blog Over Mijn Wijk proberen te laten zien hoe opmerkelijk het gewone kan zijn, in mensen, gebeurtenissen en gedachten.
4 |
over mijn wijk | november 2012
Indrukken van nieuwe stadsgenoten Jaarlijks krijgt Zoetermeer er nieuwe bewoners bij. Elke nieuwkomer in de stad moet meer of minder wennen aan de lokale gewoontes. Zo ook de kersverse burgermeester Charlie B. Aptroot. Een gesprek met hem maakt meteen duidelijk dat hij met volle overtuiging gekozen heeft voor het burgemeesterschap van Zoetermeer. De ambitie om ooit burgemeester te worden heeft hij al heel lang. ‘Maar dan wel van Zoetermeer, geen enkele andere gemeente. Een spannende stad met een legio aan mogelijkheden. Ik ben vastbesloten Zoetermeer, derde stad van Zuid-Holland (122.000 inwoners, red.) positief op de kaart te zetten.’ Andere nieuwe Zoetermeerders verbazen zich soms over eigenaardigheden van de stad, maar zijn overwegend net zo positief als hun burgemeester.
Het enthousiasme voor Zoetermeer spat er bij de nieuwe burgervader van af. ‘Het unieke aan Zoetermeer is dat de inwoners de stad maken. Tijdens Cultuur Lokaal maakte ik kennis met de vele verenigingen die Zoetermeer rijk is. Ik sta versteld
van de diversiteit en de inzet van de mensen. Buitenstaanders reageren soms laconiek op Zoetermeer. Maar het is een groene, waterrijke gemeente met prima openbaar vervoer en ook per fiets kom je overal.’ Aptroot heeft gezien hoe de wijken
in goede samenwerking met de wijkagent initiatieven ontplooien. ‘Dat is iets om trots op te zijn’, vindt hij. Hij somt op wat hem nog meer in positieve zin is opgevallen: ‘Zoetermeer biedt 50.000 arbeidsplaatsen. De ICT–academie biedt studenten toekomst in de gemeente’. Tijdens felicitatiebezoeken aan huwelijksjubilarissen maakt de nieuwe burgervader kennis met de verhalen van het Zoetermeer van voor de groei. ‘Tijdens zulke informele bezoeken hoor ik ook kritiek op het gemeentebeleid. Dat is niet erg, daar leer ik van.’ De burgemeester woont sinds enkele weken in Zoetermeer. Nu heeft hij meer tijd om samen met zijn vrouw de stad en de activiteiten te verkennen. ‘Het kinderprogramma van het Stadstheater biedt zoveel ongekende mogelijkheden, daar gaan we zeker met de kleinkinderen gebruik van maken.’ Tot slot: ‘Zoeter-
meer is een onbekende parel in ZuidHolland. Als ik hier over straat ga spreken mensen mij spontaan aan. Een stad met de saamhorigheid van een dorp. Dat is Zoetermeer.’
Vaarwel saaie winkelrondes In navolging van hun burgemeester reageren andere nieuwkomers op de vraag ‘Niets te doen in Zoetermeer?’
Burgemeester Aptroot: ‘Zoetermeer is een stad met de saamhorigheid van een dorp’
Jitske uit Friesland: ‘Niet mijn idee. Ik geniet van de vele activiteiten in Zoetermeer. Mijn man moest even wennen aan de aanblik van mooie, schaars geklede danseressen tussen het winkelend publiek tijdens het Caraïbisch festival.’ Karel, ambtenaar Binnenlandse Zaken: ‘Ik heb geen spijt van de verhuizing naar Zoetermeer. Mijn vrouw navigeert feilloos naar de winkels in het Stadshart. Vaarwel lange ritten en saaie winkelrondes op mijn vrije zaterdag. Alles op loopafstand van ons (t)huis’. ‘Mondige Randstad collega’s vragen van mij een meer assertieve houding,’ zegt Zeeuwse Liesbeth. ‘Patat bestel ik niet, dat is zoiets als een gekookte aardappel bestellen, frietje mèt klinkt veel smakelijker.’ Elsje Veth zal in het blog Over Mijn Wijk schrijven over nieuwe stadsgenoten en hun ervaringen.
Geertjes varkenshaas in filodeeg
Zoetermeerse ingrediënten voor kerstmenu Een tweegangenmenu voor vier personen dat zijn oorsprong vindt in Zoetermeer en omstreken. Met (h)eerlijke biologische producten, zo van de boerderij op uw kerstbord. Bijvoorbeeld van Boerderij ’t Geertje, bekend bij jong en oud. Ook al staat deze boerderij net binnen de grenzen van Zoeterwoude, dat scheelt maar een paar lettertjes. Want welke Zoetermeerder heeft hier niet, bijvoorbeeld, de scharrelvarkens gezien die tevreden snuivend en wroetend van hun biologische voedsel smullen? Of de appeltjes die aan de bomen op het erf hangen, die daarna glimmend van plezier in een mand bij het winkeltje liggen te wachten om te worden uitge-
kozen? En alle zuivelproducten die biologisch zijn vervaardigd en die qua smaak hun weerga niet kennen? Juist. Varkensvlees en appels vormen van oudsher al een fantastische culinaire combinatie. Met dit voorbeeld kunt u met uw kerstdiner hoge ogen gooien. Wat dacht u van Geertjes varkenshaasjes in filodeeg met een romige saus en warme appelcompote? En vervolgens, om uw culinaire inspanningen luister bij te zetten, als dessert een tongstrelende tiramisu? Was het maar vast kerst.
• 4 biologische varkenshaasjes van Geertje • 1 klont roomboter van Geertje • 30 g verse spinazie • 1/2 zakje basilicum • 2 el olijfolie + 50 ml • zeezout • 8 vellen filodeeg, ontdooid • 5 bospeentjes, in stukjes • 50 ml slagroom van Geertje • 1/2 el citroensap
Marty Bax zal in het blog Over Mijn Wijk regelmatig een culinair idee plaatsen.
Warme Appelcompote • 10 (geschilde) appels van Geertje • 1 klontje roomboter van Geertje • 5 el rozijnen • 1 gesnipperde zoete ui • 3 kruidnagels • 1 tl kardemompoeder • 1 kaneelstokje • 6 el suiker • 2 el witte wijnazijn
Fruit de ui in de boter. Snijd de appels, zonder klokhuis, in blokjes. Doe ze samen met de rozijnen, kruidnagels, kardemom, kaneel, suiker en azijn in de pan. Laat 15 min. op laag vuur koken. Breng op smaak met peper en zout.Serveer de varkenshaas met de warme appelcompote en de romige wortelsaus. Geglaceerde worteltjes en/of verse spinazie met geroosterde pijnboompitjes en gegratineerde aardappelpuree (met kaas van Geertje) smaken hier heerlijk bij.
Dep het vlees droog met keukenpapier. Verhit boter in een braadpan en bak de varkenshaasjes rondom bruin. Haal ze uit de pan en laat ze even afkoelen. Bestrooi met zout en peper. Snijd het vlees over de lengte tweederde in. Maal pijnboompitten, spinazie, basilicum en 2 el olijfolie tot een pasta. Op smaak brengen met zeezout en peper en in het vlees smeren. Leg 2 vellen filodeeg overlappend op elkaar. Leg er een varkenshaasje op en pak het in. Bestrijk het filodeeg met wat bakvet van de varkenshaasjes en bak ze in een voorverwarmde oven (200 gr.) in 20-25 min. gaar en knapperig. Kook intussen de peentjes in de room met wat water 10-15 min. Giet af en maal ze met het citroensap, 50 ml olijfolie, zout en peper tot een romige saus.
Tiramisu • 250 ml vanillevla van Geertje • 500 ml mascarpone • 2 zakjes vanillesuiker • 4 el witte basterdsuiker • 2 tl geraspte citroenschil • Ca. 20 lange vingers • 3 dl. koffie vermengd met een scheut amandellikeur of amandelessence • cacaopoeder
Meng de vla, mascarpone, suikers en citroenschil goed door elkaar. Doop de lange vingers in het koffiemengsel en leg ze, met de gesuikerde kant naar boven, in een rechthoekige ovenschaal naast elkaar. Verdeel het vlamengsel erover en zet minimaal vier uur in de koelkast. Vlak voor het serveren de cacaopoeder met een fijn zeefje over de tiramisu verdelen.
Illustraties: Marty Bax
november 2012 |
noordhove
rokkeveen
Stadsgenoot blijkt subbuteospeler op wereldniveau Subbuteo (met het accent op ‘but’) laat zich het best omschrijven als micro-tafelvoetbal. Het spel is in 1947 bedacht in Engeland door een invalide oorlogsveteraan. Het mag sinds de jaren ’70 ook sport genoemd worden. Marco de Bruin (43), directeur van een eigen bedrijf in brandveiligheidsadvies, getrouwd, vader van twee dochters, speelt dit spel al 33 jaar en geeft graag een toelichting. Marco de Bruin zet de speeltafel op. Met daarop een voetbalveld van 120 bij 90 cm, gedrukt op groen biljartlaken. ‘Eerst goed stofzuigen!’ aldus De Bruin. Dan zet hij een van zijn elftallen op het veld; voetballertjes van 2,5 cm hoog op een voetstukje van 1 cm doorsnee. Een tegenstander doet precies hetzelfde, nu nog een bal en het spel, met dezelfde spelregels als het gewone voetbal, kan beginnen. ‘Door een voetballertje aan te tik-
over mijn wijk | 5
ken met je wijs- of middelvinger verplaats je de kracht via het spelertje naar de bal.’
Geen eelt Het spel lijkt eenvoudig, maar dat de wedstrijd niet langer duurt dan twee keer vijftien minuten heeft een reden. ‘Het vergt namelijk behoorlijk wat mentale energie. Je moet technisch gezien natuurlijk goed kunnen richten en schieten, maar dat kun je
ger. Er is zelfs een topspeler die zijn twee vingers heeft verzekerd!’
tijdens het wk is heel wat emotie te zien en dat heeft niets met geld te maken. trainen. De tactische kant is wellicht belangrijker; anticiperen, razendsnel beslissen en reageren. Dit kan ook getraind worden maar zit deels in je. Het zijn dan ook vooral mensen die deze eigenschappen beroepsmatig gebruiken die dit spel beoefenen,’ volgens de Bruin. Weinig eelthanden te zien dus. ‘Het grootste blessureleed bestaat uit…een gekneusde vin-
Foto met dank aan Marco de Bruin
EK en WK In Nederland beoefenen zestig mensen deze sport, dan is een NK snel geregeld. Over de grens kijken naar bijvoorbeeld een land als Italië, waar zo’n 10.000 mensen actief subbuteo spelen, is dan een kleine stap. Dit resulteert in afwisselend het ene jaar een EK en het andere jaar een WK, steeds door en in een ander land georganiseerd. ‘Wij mochten in 2009 het WK regelen in Rotterdam. Denk aan speelschema’s maken, locaties, sponsoren, scheidsrechters en tafels regelen voor 460 deelnemers uit 21 landen. Een hele happening; serieus sporten maar ook de liefde en het enthousiasme voor deze sport delen! Er is heel wat emotie te zien die dagen en dat heeft niets met geld te maken.’ Een overwinning van een van de vier jaarlijkse ‘majors’ kan 250 euro opleveren. Meedoen aan de world-ranking kan het hele jaar door en levert slechts een beker op.
Laatste pleidooi ‘Oké, het ziet er soms wat maf uit, volwassen mannen die de voetstukjes van hun spelertjes staan op te poetsen met een speciaal doekje om zo min mogelijk weerstand te ondervinden op het veld. Maar deze sport biedt hetzelfde als andere sporten, namelijk grensverleggende uitdagingen, solistisch of in teamverband maar vooral ook ontspanning!’ Carla van Vliet
Inspiratie in wijk 18 De ambtenaar belast met straatnaamgeving zucht; weer iets nieuws bedenken. Gedachteloos pakt hij het parelgrijze fotolijstje en glimlacht naar zijn vrouw. Haar herfstbruine haar en hemelsblauwe ogen steken indrukwekkend af tegen de ivoorwitte trouwjapon. Het boeket van koraalrode en ambergele rozen losjes in de hand. Ontspannen leunt zij tegen een evoragroene auto. Op de achtergrond vaag zichtbaar een regenboog. Kleurrijke inspiratie gevonden? Hanny Smits
De Leijens Pet af voor Lange Land Ziekenhuis Recent heb ik in het Lange Land Ziekenhuis gelegen, derde verdieping. Op een kamer waar de zonneschermen losgescheurd, luidruchtig en desondanks vrolijk wapperden in de wind. En waar de muren dringend aan een likje verf toe waren. ‘Achterstallig onderhoud’, werd mij verteld. Jammer. Maar zeker niet achterstallig was de goede zorg door het verplegend en verzorgend personeel. Ondanks de hoge werkdruk vanwege een volbezette afdeling, was er solide aandacht en zorg voor iedere patiënt. Chapeau! Marty Bax
Rokkeveen
Visserslatijn
column
Als Zeeuwse nieuwkomer op zoek naar een visboer in Zoetermeer. Volgens culinair ingewijden is er een prima visboer te vinden op de weekmarkt van Rokkeveen. Mooie uitdaging om op de fiets vanaf Buytenwegh de juiste en vooral kortste weg te vinden naar de vrijdagmarkt van Rokkeveen. De zonnige zomerdag maakt de uitdaging heel aantrekkelijk. Vol goede moed en met het recept voor een smakelijke visschotel in mijn hoofd stap ik op de fiets. De wirwar aan hoven, dreven, vaarten en zijdes maakt me wat onzeker. Na tien minuten fietsen passeer ik een bekend huis waar twee blij verraste honden voor het raam staan: ‘Hee fijn het vrouwtje komt weer thuis.’ Blijkbaar de verkeerde linkerkant op gegaan. Nieuwe ronde, nieuwe kansen. Ditmaal de juiste richting gekozen. Via een met graffiti beschilderde tunnel fiets ik richting Mandelabrug. Ik arriveer zonder oponthoud. Onderaan de trap staat duidelijk aangegeven hoe wel en vooral hoe niet te handelen met een fiets op de roltrap. Als chronisch onhandig persoon een behoorlijke hindernis in het fietsparcours. De lift blijkt tijdelijk buiten gebruik te zijn. Na enig
gestuntel van mijn kant, en gemopper van ongeduldige voetgangers achter mij, bereik ik de top van de roltrap. Op naar de afdaling. Met het zweet in de handen en knikkende knieën arriveer ik ongeschonden aan de andere kant. Via kleuren en houtsoorten bereik ik de plaats van bestemming. De markt en vooral de viskraam voldoen aan mijn verwachtingen. Met volle bepakking op de weg naar huis. De beklimming en afdaling van de Mandelabrug verloopt al een stuk vlotter. Ik besluit via een omweg door Meerzicht richting Buytenwegh te fietsen. Fietsend door het ene bos na het andere passeer ik een winkelcentrum met als blikvanger een viswinkel met uitgebreid assortiment. De zoek- en fietstocht naar de markt in Rokkeveen, het nemen van de roltrap met volle fietstassen, het geeft de visschotel extra cachet. ‘Lekker,’ zegt mijn lief. ‘Heb je vis gekocht in de winkel in de Dorpsstraat?’ Er valt nog veel te ontdekken in Zoetermeer. Elsje Veth
Verveloze Machtilda Vlak bij station Zoetermeer, in de Tweede Stationsstraat, ligt huize Machtilda. Eens de trots van een tuindersfamilie met veel kinderen. Nu bewoond door keurige anti-krakers, al jaren te koop maar niemand wil het hebben. Ouderdom, asbest en locatie. Het huis staat er verveloos bij tussen de vele kleurenstraten. De tijd doorstaan maar uiteindelijk gelegen op de verkeerde plek. Arme Machtilda. Hanny Smits
6 |
over mijn wijk | november 2012 Seghwaert
Driemanspolder
Foto’s: Fred Holleman
Dwalen door de stad Zoetermeer is rijk aan natuur. Wanneer je de tijd neemt om even te dwalen, de doorgaande wegen voor één keer te verlaten, kom je in iedere wijk van Zoetermeer natuurparkjes en binnentuinen tegen. Allemaal stukken natuur waar kinderen spelen alsof ze ergens buiten de stad wonen. Waar iedereen kan wandelen of op een bank van het zonnetje kan genieten. Dat kan bijvoorbeeld ook in de wijken Driemanspolder en Seghwaert. Driemanspolder. De zon schijnt en daar, verstopt tussen de snelweg en de flats, achter de Boerhaavelaan, wacht je een verrassing: het Prinses Arianepark. Zodra je erin staat lijkt het enorm. Het eerste dat opvalt, is een veld. Door de open ruimte die omzoomd wordt door bomen en paden lijkt het een volwaardig park. Een oase van rust. Met een bankje geplaatst waar de grond net iets hoger ligt. Hier kun je genieten van het uitzicht. Erachter een paar vlinderstruiken. Ze bloeien nog net. De vlinders vliegen af en aan. Naast de paden schieten konijnen de beschutting in. Volgens een bewoonster die daar met haar hond loopt, kun je over een bruggetje nog doorsteken naar het Burgemeester Vernède-Sportpark. En inderdaad, volg je het pad na het bruggetje dan kom je weer een brug tegen. Op deze brug een prachtig vergezicht. Op de flats na in de verte, ziet het er op deze manier helemaal niet uit of je midden in de stad staat. Behalve allerlei sportvelden is er in dit park ook heel veel te beleven. Bankjes om bij te komen en paden en velden om te voetballen.
dreef af, loop je recht op een veld met een boomgaard af. Er zijn wat schuine paden in aangebracht, waardoor het speels aandoet. Je krijgt meteen zin om een mand te pakken en wat fruit te plukken. Volg je het labyrint van paden, dan kom je weer op een voetbalveldje uit. Alles is even groen. Nog wel. De herfst heeft inmiddels zijn intrede gedaan, de bladeren beginnen te vallen. Maar het gras is vol, het ziet er gezond uit. Ook al is het bewolkt. Het is heerlijk om hier rond te struinen. Ga je de Parkdreef de andere kant weer uit, dan kun je na het Weigeliapark opnieuw een park in. Ongelooflijk hoe het lijkt of je midden in een bos staat. Het begint met een basketbalveldje en een speeltuin. Dan begint de ontdekkingstocht. Doordat de grond waarop de bomen staan op sommige paden hoger ligt, vallen de paddenstoelen extra goed op. Via allerlei kronkelige paadjes krijg je weer het gevoel van spelen. Van verdwalen tussen de bomen. Een sfeer van kind zijn en van ravotten.
Hofstede Meerzigt, een boerderij uit 1640.
meerzicht
Met ‘architectuur-bril’ kijken naar een wijk Van de wijk Meerzicht denk je misschien niet direct dat daar bijzondere architectuur te zien is. Met de juiste bril op blijkt dat een vergissing. Fred Holleman zal in het blog Over Mijn Wijk regelmatig foto’s plaatsen van architectuur, landschap en macro.
IPSE Langenberg (2011), een woonvoorziening voor 24 mensen met een verstandelijke beperking
Marga Kessenich
Gevoel van ravotten In Seghwaert is het al heel groen door alle tuinen, bomen langs de wegen en de beplanting langs de vele watertjes. Toch heb je ook daar veel kleine parken. Wanneer je het winkelcentrum voorbij gaat bijvoorbeeld, de Park-
De Balijbrug (sinds 21 mei 2005) die Rokkeveen en Meerzicht met elkaar verbindt.
Galerijflat Hoevenbos (1973)
Alferbos ‘Onder moeders parasol’ aan het Alferbos (1970/71)
De koepeltjeswoningen uit 1969, beschermd stadsgezicht sinds 2006.
november 2012 |
over mijn wijk | 7
Buytenwegh
Reken je Reiki Rijk wordt ze er nog niet van, maar ze wil graag mensen en dieren helpen en hoopt dat haar cliënten in spiritueel opzicht rijker worden. Zelfstandig therapeut Georgine Mol is een ondernemende vrouw in Buytenwegh. Ze geeft onder andere Reiki-behandelingen in haar natuurgeneeskundige praktijk ‘Molendier’ aan huis. Daarnaast geeft Georgine ook voedingsadviezen. ‘Eigenlijk is het allemaal begonnen toen ik een workshop ‘spiritueel schilderen’ volgde,’vertelt Georgine Mol. ‘Ik raakte met de workshopleidster in gesprek en terwijl ik haar hond aaide, viel het haar op dat er ‘iets’ gebeurde. Zij attendeerde mij op de cursus ‘Dierentolk’, die ik met veel enthousiasme ben gaan volgen. Bij die cursus ontmoette ik collegacursisten die bekend waren met Reiki, waardoor mijn interesse ervoor ontstond. Ik besloot de opleiding tot Reiki-master te volgen; deze heb ik afgesloten met de scriptie ‘Reiki en dieren’, zodat ik ook dieren goed kan behandelen.’ Georgine besloot de opleiding HBOnatuurgeneeskunde te doen. ‘Daardoor kan ik mijn cliënten op verschil-
lende manieren helpen op basis van hun klachten. Met Reiki, maar ook bijvoorbeeld met maatwerkvoeding. Veel cursussen en opleidingen heb ik gevolgd terwijl ik een reguliere baan als communicatie-adviseur/ perswoordvoerder had. Het ging steeds meer prikkelen om mijn hart te volgen en mijn energie te beste-
De reiki-master geeft energie door om blokkades op te heffen
Georgine Mol behandelt mensen én huisdieren. Foto met dank aan Georgine Mol.
den aan iets waar mijn passie lag. In 2010 heb ik mijn vaste baan opgezegd en ben ik voor mezelf begonnen. Mijn praktijk ‘Molendier’ werd werkelijkheid!’
Directe handoplegging ‘Reiki is een heelmethode. Het komt uit Japan en er zijn verschillende stromingen. Ik pas de zogeheten Usui-methode toe. Dat houdt in dat er directe handoplegging over het hele lichaam plaatsvindt. Rei betekent zon en ki betekent kracht in het Japans. Universele energie is overal; een Reiki-master is eigenlijk het medium, het kanaal, dat de energie doorgeeft om blokkades op te heffen en het zelfherstellend vermogen van het lichaam te stimuleren.’ ‘Wanneer iemand komt met een klacht, heb ik eerst een gesprek met hem of haar om erachter te komen wat er precies aan de hand is. Dan bespreken we samen een behandelplan, waarbij ik ga kijken welke kwaliteiten ik te bieden heb. Dus bijvoorbeeld Reiki-behandelingen in combinatie met voedingsadviezen.’ En Reiki bij dieren? ‘Een dier behandel ik nadat zijn baasje mij ingeschakeld heeft. Wanneer ik lichamelijk contact heb met het dier, voel ik waar ‘iets’ zit. Vaak geeft een dier het ook zelf aan waar het wil dat ik het
dorp
aanraak. Als ik ze behandel, kom ik naar ze toe. Het voordeel hiervan is dat ze geen stress hebben van het reizen of van een vreemde omgeving. Daar komt bij dat het makkelijker is om aanvullende adviezen te geven als ik de omgeving van de dieren zie.’ Georgine Mol is als ondernemende vrouw aangesloten bij verschillende netwerken. Een voorbeeld daarvan is het Vrouwen Netwerk Zoetermeer
Cees Nusteling (links) en Jan Hoogduin realiseerden hun droom in het Dorp. Foto Jan van Es
op 4 januari 2004 door Jan en Cees als Café Lautrec geopend.
De kunst van het gewoon zijn
Gewoon bij Jan en Cees in Café Lautrec De Dorpsstraat is vanaf het Stadshart goed te voet bereikbaar. Een vlotte route loopt via het marktplein en het Marseillepad. De route wordt schilderachtig bij het knusse dorpsstraatje Leidsewallen langs de Leidsewallenwetering. De woonhuizen kijken uit op de oude vaart waarover boten met graan en handelswaar in vroeger tijden richting Leiden voeren. Midden tussen die oude authentieke woonhuizen bevindt zich Café Lautrec. Een ware verrassing. Rond de recente tachtiger jaren vatte de gemeente het plan op de Leidsewallen om te vormen tot een aanlokkelijke loopverbinding tussen
Dorpstraat en Stadshart, met leuke authentieke winkeltjes. De bewoners werd de mogelijkheid geboden iets op te zetten. Cees Nusteling en
Jan Hoogduin woonden al een aantal jaren aan de Leidsewallen en zagen het aanbod van de gemeente wel zitten. Een klein café was hun droom. Ze startten de procedure om hun woonhuis om te vormen tot horecagelegenheid. Terecht worden dergelijke procedures zorgvuldig uitgevoerd en er stroomde daarom nog veel water door de wetering alvorens de droom ook werkelijkheid werd. Na de nodige verbouwingen, wettelijke procedures en veel geduld, werd dan toch het voormalige woonhuis aan de Leidsewallen 44,
Het café is vernoemd naar de laatnegentiende-eeuwse Franse kunstenaar Henri de Toulouse-Lautrec. Van diens composities over het Parijse nachtleven sieren diverse replica’s de wanden van het café. Eén daarvan is door Cees persoonlijk geschilderd. Het hangt als logo van de zaak hoog boven de bar in een fraaie nis, vanwaar het neerkijkt op de gemoedelijke gezelligheid in het café. In het leven en werk van Lautrec zien Jan en Cees hoe mensen elkaars gelijke kunnen zijn, ongeacht hun afkomst, hun talenten of hun gebreken. ‘Dit is precies wat we willen zijn’, zegt Cees dan ook, ‘een ontmoetingsplaats waar iedereen zich welkom kan voelen.’
De huiskamer In de volksmond heet Café Lautrec gewoon ‘Café Jan en Cees’ of ‘Café de Huiskamer’. Niet verwonderlijk, als je bedenkt dat Jan en Cees zelf achter de bar staan in een ruimte die vroeger huiskamer was. Het café wordt goed bezocht, vanuit heel
en Omgeving. Bij dit netwerk zijn nog veel andere onderneemsters aangesloten, waarvan enkelen op hun beurt weer met een artikel in ‘R.O.O.S.’ verschenen, een special voor vrouwen die een paar keer per jaar als bijlage bij onder andere Het Postiljon verschijnt. Ellen Richter zal in het blog Over Mijn Wijk vaker schrijven over Zoetermeerse onderneemsters.
Zoetermeer en omstreken weten bezoekers de weg naar de Leidsewallen te vinden. Vanaf drie uur ‘s middags ben je welkom, behalve maandag en dinsdag. Wie op een middag of avond het café binnengaat, treft een warme gezellige sfeer. Mensen zitten aan de bar of aan de kleine stamtafel. Als het weer het toelaat zitten mensen achter op het knusse terras in de zon. Ze praten over alledaagse dingen en genieten van hun drankje. Cees of Jan staat achter de bar. Op een prettige en onopvallende manier zorgen ze ervoor dat
Zo kunnen mensen elkaars gelijke zijn, ongeacht afkomst of talenten iedereen het naar de zin heeft. De uren sluipen ongemerkt voorbij en voor je het weet is het alweer tijd om te vertrekken. Het café sluit op het middernachtelijk uur. Peter Bergman zal in het blog Over Mijn Wijk regelmatig schrijven over actualiteit met een vleugje fictie (faction).
8 |
over mijn wijk | november 2012 De Leyens]
De Stadshart ballade Melodie: Streets of London (Ralph McTell) | Tekst: Peter Bergman | Foto’s: Jan van Es
Haar scoot rijdt door het Stadshart De mand vol nieuwe spullen Met weemoed in de ogen kijkt ze naar de klok Hoe lang is het geleden Dat ze in de bosjes speelden De tijden zijn veranderd Maar toch voelt ze geen wrok
Niets blijft ooit hetzelfde Eeuwige strijd Geen winkel staat toch voor altijd Neem je liefste bij de hand, ga samen naar het Stadshart Geniet van de momenten Het is zo snel voorbij
De bankjes in het Stadshart Jongens, meiden, hangen, kletsen Zie ze lekker chillen, ze zitten vol bravoure Ze spreken eigen talen Vertellen hun verhalen Zij weten wat ze zeggen En dat is echt wel stoer
Niets blijft ooit hetzelfde Eeuwige strijd Stop, ander woord, je taal verrijkt Haal die doekoe uit je zak en koop wat in het Stadshart Geniet maar van een snackie De tijd glijdt zo voorbij
De fietsen in de rekken Waar is hun baas gebleven Shoppen, of op doorreis met de Randstadrail Naar school of naar je werk Scholier, minister of een klerk Ze moeten op tijd wezen Er ligt weer een berg mail
Niets blijft ooit hetzelfde Eeuwige strijd OV biedt ook geen zekerheid Dus neem je chipkaart in je hand en reis dan naar het Stadshart Vergeet niet uit te checken De reis is weer voorbij
Wat is Janny’s volgende plan, een pluktuin, een theetuin of een kookcursus? Foto: Agnes Zaal
Oase aan de Broekwegzijde Een oude roestige kruiwagen vol potgrond staat op een dag ineens langs het fietspad bij de wijktuin aan de Broekwegzijde in de Leyens. Een vriendelijk glimlachende mevrouw met een opvallende bos grijze krullen is er plantjes in aan het planten. Het is juf Janny van de wijktuin. Zij is hier al meer dan tien jaar de vriendelijke en creatieve tuinvrouw. Janny Scholtze loopt met belangstellende bezoekers mee en maakt graag een praatje over de tuin. Op zonnige voorjaarsdagen is daar geen tijd voor. Dan is ze, op de dagen dat de tuin open is, druk aan het werk. Haar advies aan beginnende tuinders is vaak onmisbaar. Vragen als: ‘Hoe diep poot je een aardappel? Is dit onkruid of een bloem? Mag ik een gieter pakken?’ hoort ze dagelijks. Vanaf begin april tot half oktober is de tuin geopend en wordt er gewerkt. Tegelijkertijd is de tuin een heerlijke plek om even te ontspannen, een plek waar iedereen welkom is.
Activiteiten Als kinderen zin hebben in een creatieve natuurworkshop dan zijn ze op verschillende woensdagmiddagen tussen de zomer en herfstvakantie hartelijk welkom in de wijktuin. Wat zal Janny’s volgende plan zijn? Een pluktuin of een theetuin? Een kookcursus? Een ding is zeker: Juf Janny maakt de Leyens mooier. Jannie van Maldegem zal in het blog Over Mijn Wijk vaker schrijven over mensen die De Leyens mooier maken.
In de zomer Als alles wat gezaaid is gaat groeien, is de wijktuin op z’n mooist. Overal bloeien bloemen, de bijen vliegen zoemend de korven in en uit, aan de appel en perenbomen zijn de beginnetjes te zien van het nieuwe fruit. De kruidenhoek is misschien wel de fijnste plek van de hele tuin. De speciale geuren van knoflookbieslook en lavendel vermengen zich met de scherpe geur van maggiplant en rozemarijn. Achter het schuurtje staat een picknicktafel. Hier zou best je even kunnen gaan zitten en een kopje thee drinken.
Open avond Eens per jaar organiseert juf Janny een open avond op de wijktuin. Er komen dan honderden mensen. Het is een van de drukst bezochte sociale activiteiten in de Leyens. Er kunnen broodjes aan een stok gebakken worden. Je zit daarbij op dikke boomstammen rond de vuurplaats. Het deeg is op zulke avonden niet aan te slepen, kinderen staan geduldig een half uur in de rij op hun beurt te wachten. Kruidenboter maken is ook een favoriete bezigheid. Er wordt een speurtocht uitgezet door de tuin. Imker Jeroen verkoopt mooie potjes honing. Ieder jaar is er een natuurvereniging die zich presenteert. Vele vrijwilligers zijn druk bezig en daar midden in, als een spin in het web, werkt juf Janny, inspirerend en vernieuwend.
Opdracht Graag wil ik al mijn bijdragen, gepubliceerd in de krant Overmijnwijk!, opdragen aan mijn vader Fred Bax. Hij was mijn inspiratiebron. Helaas is hij, als gevolg van zijn ziekte, overleden terwijl het proces van de totstandkoming van deze eenmalige krant nog in volle gang was. Hij staat vast van gene zijde toe te kijken met zijn duimen omhoog: ‘Goed gedaan, Martje!’ Marty Bax
Colofon 15 november 2012 | Deze eenmalige wijkenkrant werd gevuld door Zoetermeerse vrijwilligers. Met hun schrijf- en fotowerk gaan zij ‘digitaal’ verder op www.schrijversschoolzoetermeer.nl/ overmijnwijk De wijkenkrant ‘Over mijn wijk!’ is in een oplage van 60.000 huis-aan-huis verspreid in Zoetermeer als bijlage bij Het Streekblad. Deze krant kwam tot stand met financiële steun van Fonds 1818, Gemeente Zoetermeer, VSB Fonds en Prins Bernard Cultuur Fonds. Eindredactie en begeleiding: Joke Ligterink, Zeef Initiatief: Emmy Rijsdijk, Bibliotheek Zoetermeer Vormgeving: Mirjam Wilbrink, studioBoven