WHITEPAPER: DE TOEGEVOEGDE WAARDE VAN DE TD
HOEVEEL ZEKERHEID BIEDT DE WET WERK EN ZEKERHEID
ONDERDEEL VAN SPIE NUMAC GROEP
INHOUDSOPGAVE
Hoeveel zekerheid biedt de Wet Werk en Zekerheid (en voor wie)?
3
De wet werk en zekerheid in een notendop
5
Imperial Tobacco: een vijver met flexwerkers
9
Primus Ouwelfabriek: gevolgen zijn nog niet te overzien
11
Apollo Vredestein: kansen voor werkgever én werknemer
13
Conclusie: de wet werk en zekerheid als stok achter de deur voor een excellent HR-beleid
15
Mijn aandachtspunten
17
Hoeveel zekerheid biedt de Wet Werk en Zekerheid
Pagina 2 van 19
HOOFDSTUK 1
HOEVEEL ZEKERHEID BIEDT DE WET WERK EN ZEKERHEID (EN VOOR WIE)?
Zelden was er zoveel te doen rondom een nieuwe sociale wet als over de, op 1 juli 2015 ingevoerde Wet Werk en Zekerheid. Met de nieuwe ‘flexwet’, zoals deze ook wel eens wordt genoemd, wil het kabinet de rechten van deze flexibele schil beter beschermen.
Hoeveel zekerheid biedt de Wet Werk en Zekerheid
Pagina 3 van 19
HOOFDSTUK 1
De aanleiding van de wet
Experts aan het woord:
De aanleiding van de wet is duidelijk, een steeds groter deel
van de Nederlandse beroepsbevolking bestaat inmiddels uit flexwerkers en zelfstandige professionals. Werken in loondienst
Zanders Advocaten.
is inmiddels geen vanzelfsprekendheid meer, laat staan een baan voor het leven. Wat houdt deze wet nu eigenlijk precies
De heer Henk van Harten, manager Human Resources bij Primus Ouwel B.V.
In deze whitepaper komen verschillende specialisten en experts
Rob Brouwer van Boels Zanders uit wat de belangrijkste
Mevrouw Hieke Hiemstra, manager Human Resources bij Imperial Tobacco Group.
in? En hoe gaan productiebedrijven om met deze maatregelen?
aan het woord. Eerst legt advocaat arbeidsrecht de heer mr.
De heer mr. Rob Brouwer, advocaat arbeidsrecht bij Boels
De heer Marco Heerze, HR manager bij Apollo Vredestein BV.
De heer Wim Bisschop, directeur HR bij SPIE Numac Groep.
gevolgen zijn van de nieuwe wet. In de volgende hoofdstukken zoomen we in op Imperial Tobacco, Primus Ouwelfabriek en Apollo Vredestein. Wat merken zij van deze wet, en wat voor gevolgen heeft deze op de manier waarop ze omgaan met hun flexibele schil?
Om alvast een tipje van de sluier op te lichten: hoewel de wet al even van kracht is, bestaan er nog de nodige twijfels over de effectiviteit ervan. Wel blijkt dat iedereen op zijn eigen manier naar oplossingen zoekt om een gezonde balans te houden tussen vaste krachten en de flexibele schil.
Hoeveel zekerheid biedt de Wet Werk en Zekerheid
Pagina 4 van 19
HOOFDSTUK 2
DE WET WERK EN ZEKERHEID IN EEN NOTENDOP
Wat zijn de belangrijkste gevolgen van de nieuwe Wet Werk en Zekerheid? De heer mr. Rob Brouwer, advocaat arbeidsrecht en partner bij advocatenkantoor Boels Zanders, zet de belangrijkste gevolgen op een rijtje.
1. mr. Rob Brouwer – advocaat arbeidsrecht
Hoeveel zekerheid biedt de Wet Werk en Zekerheid
Pagina 5 van 19
Van 3 naar 2 jaar
na twee jaar wel of niet doorgaan met een werknemer. Met
“Eén van de wijzigingen voor werkgevers is dat je nog maar
name bij grotere werkgevers verwacht ik dat ze eerder het
maximaal twee jaar een tijdelijk contract mag aanbieden.”
risico nemen om iemand vast aan te nemen, omdat de
Volgens de arbeidsrechtadvocaat betekent dit in de praktijk
transitievergoeding niet zo hoog is. Je moet nu rekening
waarschijnlijk dat werkgevers eerder afscheid zullen nemen
houden met een derde maandsalaris per gewerkt jaar; als je
van tijdelijk personeel. “En dat terwijl de bedoeling van de
iemand vier jaar in dienst wilt houden om bijvoorbeeld een
wetgever eigenlijk was om flexwerkers sneller aan een baan
piek in het werk op te vangen, dan kost je dat aan het einde
te helpen. In de praktijk zie je dan vooral dat werkgevers
1 1/3e maandsalaris. Dat soort kosten kun je incalculeren.
besluiten om na twee jaar te stoppen met het dienstverband,
Voor kleinere werkgevers verwacht ik dat de
waar flexwerkers eerder nog redelijk zeker waren van drie
transitievergoeding een grotere tegenvaller is; zij waren
tijdelijke contracten.”
voorheen gewend om naar het UWV te gaan, om het ontslag van een werknemer aan te vragen en dan geen vergoeding te
Tussenpozen
betalen.”
De nieuwe wet krijgt veel invloed op seizoensarbeid, zo verwacht Rob Brouwer. “Je mag nu nog maar twee jaar lang
Dossiervorming
in totaal drie tijdelijke contracten afsluiten. Vroeger was het zo
De kosten om een arbeidsrelatie te beëindigen zijn dan
dat als je iemand drie maanden niet had ingehuurd, er weer
misschien lager geworden; in de nieuwe wet is het wel
een nieuwe ronde begon. Dat is nu verlengd naar zes
ingewikkelder om ontslag aan te vragen. Rob Brouwer: “Dat
maanden. Dat heeft met name impact op bedrijven met
heeft alles te maken met dossiervorming, ik verwacht dat veel
seizoenwerkers; eerst konden zij bijvoorbeeld een werknemer
werkgevers daar nog tegenaan gaan lopen. In de praktijk
van oktober tot en met december niet inhuren en dan begon
komt het best vaak voor dat er een verstoorde arbeidsrelatie
je in januari weer met een schone lei. Nu is dat zes maanden
is als gevolg van het feit dat een medewerker niet meer
en kun je iemand dus pas weer op 1 april inhuren. Dat maakt
functioneert. Als zo’n zaak voor de rechter kwam, kreeg je als
je als werkgever een stuk minder flexibel.”
werkgever nog vaak het voordeel van de twijfel en werd dit vertaald naar een gepaste vergoeding voor de werknemer.
Transitievergoeding
Dat was een soort smeerolie voor praktische oplossingen in
Werkgevers die na de eerste twee jaar afscheid willen nemen
dit soort situaties. In de nieuwe wet moet je als werkgever
van een werknemer, moeten rekening houden met een
echt een goed dossier opbouwen, waarin je de
transitievergoeding. “Die vergoeding is een stuk lager dan de
ontbindingsgrond goed kunt aantonen De eisen worden dus
kantonrechtersformule; ongeveer een derde van dat bedrag.
zwaarder; als je als werkgever ziet dat het de verkeerde kant
Dat zal wel meespelen in de afweging van werkgevers, of ze
op gaat, moet je op tijd beginnen met dossiervorming.”
Hoeveel zekerheid biedt de Wet Werk en Zekerheid
Pagina 6 van 19
Scholing “Ook scholing wordt belangrijker”, vervolgt Rob Brouwer. “Als werkgever heb je de plicht om een werknemer in staat te stellen scholing te volgen die noodzakelijk is voor de uitoefening van zijn functie. Dat betekent dat er een extra toets komt bij de rechter en het UWV als je een arbeidscontract wilt beëindigen; heb je er eigenlijk wel alles aan gedaan om een werknemer te kunnen behouden? Als de rechter of het UWV ziet dat je niet hebt gekeken naar andere mogelijkheden en de rol van scholing daarbij, dan loop je het risico dat je het contract niet kunt beëindigen. Het is daarom belangrijk om een scholingsplan te hebben: leg vast wat je aan scholing aanbiedt en welke mogelijkheden er binnen de organisatie zijn. Dat is niet alleen goed voor de werknemer, maar je kunt ook bij de rechter of het UWV aantonen dat je er alles aan hebt gedaan om ontslag te voorkomen.”
Flexibele schil De arbeidsrechtadvocaat verwacht dat productiebedrijven zoeken naar alternatieven om te kunnen op- en afschakelen. “Zeker in sectoren waar veel fluctuatie is, wil je de flexibele schil groot genoeg houden. Dus in plaats van mensen een tijdelijk of vast arbeidscontract aan te bieden, kun je bepaalde werkzaamheden bijvoorbeeld uitbesteden. Ook daarbij zijn overigens alle plussen en minnen goed in het oog te houden.”
Hoeveel zekerheid biedt de Wet Werk en Zekerheid
Pagina 7 van 19
Ruimte voor aantekeningen.
Hoeveel zekerheid biedt de Wet Werk en Zekerheid
Pagina 8 van 19
HOOFDSTUK 3
IMPERIAL TOBACCO: EEN VIJVER MET FLEXWERKERS
Imperial Tobacco is een internationaal tabakverwerkend bedrijf, met circa vijftig productielocaties en 38.000 medewerkers wereldwijd. Het bedrijf verwerkt tabaksbladen in sigaretten, sigaren en shag. Dat laatste wordt vooral gedaan vanuit de vestiging in Joure; wereldwijd is deze productievestiging leidend voor het product dat internationaal ook wel RYO (‘Roll Your Own’) wordt genoemd.
2. Hieke Hiemstra – Manager Human Resources
Hoeveel zekerheid biedt de Wet Werk en Zekerheid
Pagina 9 van 19
HOOFDSTUK 3
Het belang van de flexibele schil
De gevolgen van de flexwet zijn voor het tabaksbedrijf nog
“In dit productieproces wordt de flexibele schil steeds
moeilijk te overzien, aldus Hiemstra. “We zijn nog zoekende
belangrijker voor het bedrijf,” aldus Hieke Hiemstra. Als
naar passende oplossingen. Het wordt voor ons wel minder
Manager Human Resources is ze eindverantwoordelijk voor HR
aantrekkelijk om mensen vast te leggen. Aan de andere kant
binnen Imperial Tobacco. “Er is voor ons veel veranderd door
werken we met redelijk hoogwaardige techniek en dat betekent
toegenomen accijns. Op de tabak die wij produceren zit meer
dat we mensen normaal gesproken wel een half jaar moeten
dan 50 procent accijns. We moeten deze belasting al afdragen
opleiden voordat ze de verpakkingstechniek onder de duim
op het moment dat onze producten van de band af rollen. Je
hebben. Dan heeft het weinig zin om na twee jaar weer
kunt je wel voorstellen dat er al snel miljoenen euro’s in je
afscheid van ze te nemen.”
voorraad gaan zitten. Daarom proberen we die nu zo laag mogelijk te houden en veel korter op de vraag te produceren.
Onze oplossing
Dat betekent dat we te maken hebben met grotere pieken en
Een van de mogelijke oplossingen voor de vestiging in Joure is
dalen. Het komt regelmatig voor dat bijvoorbeeld Griekenland
samenwerken met andere bedrijven. “We zijn bijvoorbeeld aan
vraagt om extra productie, omdat de accijns daar de volgende
het kijken om een poel met medewerkers op te zetten met
maand omhoog gaat. Dat kunnen we nu niet meer opvangen
andere bedrijven met een vergelijkbare verpakkingstechniek.
met onze voorraad.”
Met hen zouden we samen één vijver van medewerkers kunnen maken waar we allebei uit kunnen vissen.
Opvang pieken en dalen
Ook overwegen we om de opleidingsprocedures te verkorten,
Om die pieken en dalen op te vangen, werkt Imperial Tobacco
zodat mensen sneller kunnen worden ingezet.”
met een flexibele schil. “Daarmee kunnen we voorkomen dat we in een dalperiode mensen op de bank hebben zitten.”
Hoeveel zekerheid biedt de Wet Werk en Zekerheid
Pagina 10 van 19
HOOFDSTUK 4
PRIMUS OUWELFABRIEK: GEVOLGEN ZIJN NOG NIET TE OVERZIEN
Die eetbare papiertjes onder je kokosmakronen; die worden geproduceerd door Primus Ouwelfabriek. Het bedrijf in Oostzaan is marktleider in de wereld in eetpapier.
3. Henk van Harten - Manager Human Resources
Hoeveel zekerheid biedt de Wet Werk en Zekerheid
Pagina 11 van 19
HOOFDSTUK 4
Overal eetpappier
Naar de toekomst
Niet alleen zoals je dat kunt kopen in de snoepwinkel; het
Henk van Harten verwacht dat de nieuwe flexwet voor zijn
product ouwel wordt met name verwerkt in andere producten,
bedrijf weinig gevolgen zal hebben. “Er zal voor ons niet zo heel
zoals fruitrepen en dus kokosmakronen. Het voorkomt dat ze
veel veranderen. Je past je aan aan de mogelijkheden die je
aan elkaar of de verpakking vast plakken. “Waar wij ons met
hebt. Natuurlijk kunnen we mensen straks niet drie jaar een
name in onderscheiden, is dat we ouwel kunnen produceren op
tijdelijk contract bieden, maar slechts twee jaar. Maar als je na
een rol. Daardoor is het beter toepasbaar in een industriële
twee jaar nog niet zeker weet of iemand geschikt is, moet je er
omgeving en kan het worden verwerkt in andere producten”,
misschien maar niet mee verder willen gaan.”
aldus Henk van Harten. Hij is als Manager Human Resources verantwoordelijk voor het personeelsbeleid bij Primus
Het beoogde effect bij Primus Ouwel
Ouwelfabriek.
Of de flexwet het beoogde effect gaat hebben, daar is Van Harten eigenlijk nog niet over uit. “Het is best complexe materie.
Instroomregulering
Er is veel commotie over geweest, omdat de wet averechts zou
Het bedrijf maakt wel gebruik van een flexibele schil. Niet
werken. Ik denk dat het wel eens zou kunnen kloppen dat het
zozeer om seizoensinvloeden op te vangen (de productie is vrij
de beoogde flexibiliteit niet gaat brengen. Denk bijvoorbeeld
constant), maar om de instroom te reguleren. “Tijdelijke
aan de transitievergoeding; het feit dat werkgevers al na twee
contracten zijn voor ons een prachtige mogelijkheid om mensen
jaar moeten uitkeren bij het beëindigen van een
langere tijd aan het werk te zien en hen op te leiden, te
arbeidsovereenkomst, dat is natuurlijk best heftig. Dat zal er
beoordelen of diegene geschikt is of niet.” Zo’n 10 procent van
eerder toe leiden dat werkgevers zich een keer extra achter de
de productiemedewerkers bij Primus Ouwel heeft een tijdelijk
oren krabben, voordat ze iemand een vast contract aanbieden.”
contract. “In het vakantieseizoen ligt dat percentage een stuk hoger.”
Hoeveel zekerheid biedt de Wet Werk en Zekerheid
Pagina 12 van 19
HOOFDSTUK 5
APOLLO VREDESTEIN: KANSEN VOOR WERKGEVER ÉN WERKNEMER
Apollo Vredestein is de enige bandenfabrikant in Nederland. Sinds de overname door het Indiase Apollo is Vredestein onderdeel van een grote internationale holding. Op dit moment zijn er grootse plannen om het bedrijf ook een meer internationale uitstraling te geven.
4. Marco Heerze - HR Manager
Hoeveel zekerheid biedt de Wet Werk en Zekerheid
Pagina 13 van 19
HOOFDSTUK 5
Europese productielocatie in Enschede
dat we vaker in korte tijd moeten opschalen óf afschalen en dat
Zo is de vestiging in Enschede de enige Europese
we veel gaan werken volgens het just-in-time-principe.”
productielocatie, maar dit verandert spoedig. “Een tweede komt eraan in Hongarije”, aldus Marco Heerze, HR Manager bij
Flexibele schil naar de toekomst
Apollo Vredestein. “We zitten als organisatie in een boeiend
Dat snelle schakelen vergt ook een aanpassing in het
integratieproces. Daarnaast loopt bij de productielocatie in
personeelsbestand. Nu werkt Apollo Vredestein nog met een
Enschede een ambitieus groeiplan dat ‘Drive to Success’ wordt
flexibele schil van rond de 15 procent. “Dat zijn allemaal
genoemd.”
uitzendkrachten”, aldus Heerze. “Wij zijn nu aan het onderzoeken hoe die flexibele schil er in de toekomst uit moet
Veranderende organisatie
zien, wat er mogelijk is vanuit de wetgeving en hoe dit past
De veranderingen in de bedrijfsvoering maken dat ook het
binnen onze cultuur.”
personeel anders wordt georganiseerd. De nieuwe flexwet kan hieraan bijdragen, vertelt Heerze. “Met onze fabriek in
“De nieuwe wet zegt dat we werknemers vijf en een half jaar via
Enschede staan we voor een aantal nieuwe uitdagingen. De
een uitzendbureau in mogen zetten (Fase A en Fase B). Dat
belangrijkste is dat we ons op een nieuwe markt gaan richten.
was drie jaar. De grootste kans voor ons ligt hem overigens in
Tot nu toe was onze locatie gericht op de consumentenmarkt.
het flexibel zijn met onze vaste bezetting en daaromheen een
Dat is een vervangingsmarkt; als een autobezitter nieuwe
flexibele schil te creëren. Met dat eerste bedoelen we dat we
banden wil, dan komen de banden van het merk Apollo en
wellicht wat meer flexibiliteit van medewerkers gaan vragen in
Vredestein uit onze fabriek. We gaan ons nu ook richten op de
hun inzetbaarheid. Het kan bijvoorbeeld zo zijn dat het nodig is
OEM-markt, wat staat voor Original Equipment Manufacturer.
dat ze in het eerste kwartaal wat meer uren draaien en dat dat
Dat houdt in dat we ook gaan verkopen aan autofabrikanten. Je
wordt gecompenseerd in het kwartaal daarna. We zijn daarover
kunt je voorstellen dat het een andere business is en gevolgen
nog in gesprek, maar daar zal voor ons wel een deel van de
heeft op de manier waarop we zijn georganiseerd.”
oplossing liggen. Ook het inzetten op meerdere werkplekken is een methode. De betrokkenheid en vakmanschap van onze
De markt vraagt flexibilisatie
medewerkers blijven de belangrijkste randvoorwaarden.”
De OEM-markt vertoont met name wat meer fluctuaties dan de consumentenmarkt. Dat vraagt meer flexibiliteit van de
Ook voordelen voor de medewerkers
productielocatie in Enschede. Heerze: “Momenteel is het nog zo
De nieuwe aanpak heeft ook voordelen voor de medewerkers,
dat we banden eerst produceren op basis van een
benadrukt Heerze: “Ik denk dat het werk voor een operator nog
verkoopprognose en vervolgens aan consumenten verkopen.
interessanter wordt. Nu kan het nog zo zijn dat je in dertig jaar
Als we aan autofabrikanten gaan verkopen, zullen we moeten
slechts op een beperkt aantal werkplekken hebt gewerkt.
werken met een wisselende vraag van onze producten. We
Doordat we personeel flexibeler inzetten, betekent dat niet
sluiten contracten af met fabrikanten, waarbij de risico’s van
alleen meer afwisseling in het werk, maar ook dat de waarde op
deze wisselingen bij ons komen te liggen. Daardoor kan het zijn
de arbeidsmarkt hoger wordt.”
Hoeveel zekerheid biedt de Wet Werk en Zekerheid
Pagina 14 van 19
HOOFDSTUK 6
CONCLUSIE: DE WET WERK EN ZEKERHEID ALS STOK ACHTER DE DEUR VOOR EEN EXCELLENT HR-BELEID
Is de Wet Werk en Zekerheid nu wel of geen stimulans voor flexwerk? Als er één ding duidelijk wordt uit de voorgaande interviews, dan is het wel dat de gevolgen van de nieuwe wet nog niet helemaal zijn te overzien. “Bedrijven zullen zich hoe dan ook eerder achter de oren krabben voordat ze iemand in vaste dienst nemen”, aldus Wim Bisschop, directeur HR bij SPIE Numac Groep. “De wet is voor bedrijven wel een stok achter de deur om hun HR-beleid excellent in orde te hebben. Het is meer dan ooit van belang om je af te vragen hoe HR bijdraagt aan de bedrijfsdoelstellingen. Op basis daarvan kan een HR-strategie worden uitgestippeld. Dat een flexibele schil daar steeds meer een onderdeel van uitmaakt, dat spreekt voor zich.” Volgens Bisschop zit daar ook wel weer een voordeel aan: “De beweging naar een flexibelere arbeidsmarkt stimuleert bedrijven om zich meer te richten op hun core business, zoals de productie.
5. Wim Bisschop – directeur HR
Alles wat daar omheen zit, zoals machineonderhoud, is uit te besteden aan partners. Het gaat dan met name om het inhuren van specialistische skills. Bovendien kun je het risico van wetgeving bij een externe partij neerleggen.”
SPIE Numac Groep
Hoeveel zekerheid biedt de Wet Werk en Zekerheid
Pagina 15 van 19
HOOFDSTUK 6
Uw ervaringen
ook bij u spelen; want u als deelnemer bepaalt de
Bij SPIE Numac Maintenance zijn we uiteraard erg benieuwd
gespreksthema’s.
naar uw ervaringen. Zijn deze uitdagingen herkenbaar, of juist
Uitgangspunt is dat de netwerkevenementen roulerend bij
niet? Heeft u wellicht andere adviezen die nog niet zijn
verschillende productielocaties van de deelnemers worden
genoemd?
gehouden. Dit is tevens een mooi moment om een kijkje te nemen in de keuken bij de buren.
We horen graag uw mening De denkers en doeners van SPIE Numac Maintenance helpen
Meer weten?
hun relaties dagelijks om hun bijdrage aan de doelstellingen te
Neem contact op met onze contactpersoon in uw eigen regio.
leveren. Heeft u ook interesse om verder te praten over dit
Kijk op www.numac.nl/contact voor de dichtstbijzijnde vestiging
onderwerp? Meld u dan aan bij een van de tien lokale
of neem contact op met ons kantoor via 0478-578444.
'Ingenieus in Onderhoud' netwerkbijeenkomsten. Samen met regionale asset owners wordt hier vier keer per jaar gediscussieerd en ideeën uitgewisseld over actuele thema’s die
Hoeveel zekerheid biedt de Wet Werk en Zekerheid
Pagina 16 van 19
HOOFDSTUK 7
MIJN AANDACHTSPUNTEN
Ruimte voor notities
Hoeveel zekerheid biedt de Wet Werk en Zekerheid
Pagina 17 van 19
Disclaimer De in deze publicatie neergelegde opvattingen zijn gebaseerd op door SPIE Numac Maintenance betrouwbaar geachte gegevens en informatie, die op zorgvuldige wijze zijn verwerkt. Noch SPIE Numac Maintenance noch functionarissen van SPIE Numac Maintenance kunnen aansprakelijk worden gesteld voor in deze publicatie eventueel aanwezige onjuistheden. De weergegeven opvattingen houden niet meer in dan onze eigen visie en kunnen zonder nadere aankondiging worden gewijzigd.
SPIE Numac Maintenance ©, november 2015
Deze publicatie is alleen bedoeld voor eigen gebruik. Het gebruik van tekstdelen en/of cijfers is toegestaan, mits de bron duidelijk wordt vermeld. Verveelvoudiging en/of openbaarmaking van deze publicatie is niet toegestaan, behalve indien hiervoor schriftelijke toestemming is verkregen van SPIE Numac Maintenance. Teksten zijn afgesloten op 18 november 2015.
Dit is een uitgave van SPIE Numac Maintenance
Auteur Marketing Services SPIE Numac Groep
Fotografie SPIE Numac Groep Diverse externe bronnen
Commercieel contact SPIE Numac Maintenance Bezoekadres: Keizersveld 59 5803 AP Venray Telefoon: 0478 578444 www.numac.nl en typ de titel van het hoofdstuk
Hoeveel zekerheid biedt de Wet Werk en Zekerheid
Pagina 18 van 19
SPIE Numac Maintenance: T. 0478 578444 / E.
[email protected]
ONDERDEEL VAN SPIE NUMAC GROEP
