Werkplan 2016 Regionaal Orgaan verkeersveiligheid Fryslân
Regionaal Orgaan verkeersveiligheid Fryslân Werkplan 2016
Regionaal Orgaan verkeersveiligheid Fryslân
ROF Werkplan 2016
1
2
Voorwoord
Geachte lezer, Voor u ligt het ROF Werkplan 2016, het eerste uit een nieuwe reeks van vijf. Het tweede Meerjaren Uitvoeringsplan beslaat immers de jaren 2016 t/m 2020. Zoals het ROF aan een nieuwe periode begint, ben ik aan mijn tweede periode als gedeputeerde Verkeer en Vervoer en daarmee voorzitter van het ROF begonnen. Keep up the good work! is mijn insteek voor het inmiddels 35-jarige ROF. Kernwaarden van de ROF-partners zijn Verbinden, Betrokken, Dichtbij, Deskundig en Vernieuwend. De uitdagingen waar we voor staan zijn groot! De daling van het aantal verkeersdoden in Fryslân lijkt tot stilstand gekomen te zijn, terwijl het aantal ernstig verkeersgewonden (met name onder fietsers) stijgt. Dat laatste baseer ik op landelijk data. Ik vind het verontrustend dat regionale data nog steeds niet of onvoldoende voor handen zijn. Vernieuwing is mede daarom nodig. Blij word ik daarom van de betrokkenheid van de afdeling Spoedeisende hulp van Medisch Centrum Leeuwarden. Het MCL helpt ons om data van verkeersslachtoffers te verzamelen. Met name zullen we, naar verwachting, meer inzicht verwerven in de problemen waarin fietsers terecht komen. Verder hoop ik dat we onze contacten met de basisteams van de politie in NoordNederland, district Fryslân kunnen herstellen. Hoewel tijdens de vorming van de nationale politie de winkel open gebleven is, moeten we elkaar toch hervinden. Bijzondere aandacht blijven we houden voor de negatieve gevolgen die alcohol in het verkeer heeft. Zowel de algemene Bobacties als de Bobsportacties zetten we onverminderd voort. Het is en blijft volkomen onacceptabel dat er mensen met drank op achter het stuur stappen. Met moderne technieken zoals de Oculus Rift mensen kunnen wij mensen laten ervaren hoe negatief rijden met alcohol op achter het stuur uitpakt. Dit is één van de vernieuwende voorbeelden, in dit geval van de organisatie Responsible Young Drivers, waar ik de ROF-partners graag toe stimuleer. Sietske Poepjes, Voorzitter ROF, Gedeputeerde Verkeer enVervoer
3
Basispakket Permanente Verkeers Educatie
0-4 jarigen Bij deze jonge kinderen gaat het voornamelijk om de rol van de ouders/verzorgers bij de verkeersopvoeding van hun kinderen. Instellingen in de voorschoolse periode besteden met het project JONGLeren van Veilig Verkeer Nederland district Fryslân (VVN) structureel aandacht aan verkeersveilig gedrag in de activiteiten met jonge kinderen. De beroepskrachten van voorschoolse instellingen worden samen met de ouders betrokken bij praktische verkeersoefeningen met de kinderen. Optioneel is een voorlichtingsavond voor de ouders over veilig verkeersgedrag en een verkeerswandeling voor de peuters. We streven er naar om 500 kinderen en hun ouders te bereiken..
4-12 jarigen Het overgrote deel van de Friese basisscholen besteedt op een goede en structurele manier aandacht aan verkeerseducatie. In samenwerking met onze uitvoeringspartners zorgen wij er voor dat scholen kunnen kiezen uit een doordacht pakket aan verkeerseducatieve projecten en activiteiten. Het project Verkeersveiligheidslabel
4
Fryslân, uitgevoerd door VVN, biedt scholen een ondersteunende structuur die waarborgt dat verkeerseducatie voortdurend voldoende aandacht krijgt. Scholen die deelnemen aan het Verkeersveiligheidslabel gebruiken een goede onderwijsleermethode voor het verkeersonderwijs en doen ook aan praktische verkeerseducatie. Er zijn meer dan 120 scholen die voldoen aan de kwaliteitseisen van het Verkeersveiligheidslabel. Met het Dode Hoekproject van de Chauffeurs Vereniging Friesland (CVF) worden scholieren uit het basis- en voortgezet onderwijs voorgelicht over de gevaarlijke situaties die kunnen ontstaan in het verkeer tussen fietsers en het vrachtverkeer. De CVF bezoekt scholen met haar vrachtwagens om ter plekke les te geven in het in de oplegger ingerichte leslokaal. In 2016 zal op 100 scholen een les worden verzorgd. De betrokkenheid van ouders en verzorgers bij verkeerseducatie aan 4-12 jarigen is van groot belang. Daarom ondersteunen we het project Verkeersouders van VVN. Verkeersouders bevorderen de betrokkenheid van de ouders en hebben een aanjagende rol bij het bedenken en uitvoeren van verkeerseducatieve activiteiten in en om de school. Ter ondersteuning stelt VVN vier maal per jaar een productpakket beschikbaar voor een verkeerseducatieve activiteit op of rond de school. Op 210 Friese scholen zijn inmiddels verkeerouders actief. We streven naar verhoging van dit aantal en besteden zorg aan het onderhouden en verstevigen van het netwerk. Basisscholen kunnen bij VVN kosteloos een week de Verkeerskar lenen. Het materiaal in de kar is zeer geschikt om leerlingen vertrouwd te maken met de wereld van het verkeer en kan dienen als ondersteuning bij verkeerslessen. VVN heeft twee verkeerskarren beschikbaar die gedurende het gehele jaar kunnen worden aangevraagd. VVN verzorgt jaarlijks in de hele provincie de Praktische Verkeersexamens. De Fietsersbond voert in Leeuwarden het Schoolfietsplan Leeuwarden uit. Dit plan is er op gericht om fietsvaardigheid op jonge leeftijd te verbeteren door kinderen te stimuleren om dagelijks te fietsen. Naar school, de sportvereniging of andere bezigheid buitenshuis en natuurlijk ook recreatief in de wijk of verder weg. Het praktische verkeersexamen van VVN maakt onderdeel uit van het plan. Ook wordt er een avondfiets4daagse georganiseerd. Voor leerlingen van groep 7 en 8 die naar het voortgezet onderwijs gaan heeft VVN het project Fiets zonder beats ontwikkeld. Fiets zonder beats is een interactieve verkeersles over de risico’s van mobiel bellen, sms’en en muziek luisteren tijdens het fietsen. De ANWB bezoekt Friese scholen met het praktijkproject Streetwise. ANWBinstructeurs verzorgen per leeftijdsgroep (groepen 1/2, 3/4, 5/6 en 7/8) in één dag een programma op maat dat gericht is op praktische vaardigheden en gevaarherkenning. Aan bod komen onder meer veilig oversteken, de remafstand van auto’s en het correct gebruik van autozitje en gordel. De Fietsersbond is in Fryslân actief met de Friese Fietsschool. De Fietsschool bevordert veilig fietsgebruik door het verhogen van de fiets- en verkeersvaardigheid en de verkeerskennis van drie doelgroepen: leerlingen van basisscholen, burgers van niet-Nederlandse afkomst en senioren. Met het project Rond de wereld in 80 dagen van het bureau Mobycon worden bassischoolleerlingen uitgedaagd om vaker en veiliger te fietsen. In een competitie tussen verschillende klassen moet in een zo kort mogelijke tijd 40.000 kilometer worden gefietst. Rond het thema van de campagne worden 5 lessen voor de kinderen verzorgd met de focus op verkeer, fietsveiligheid en cultuur.
5
12-16 jarigen Binnen het voortgezet onderwijs is het minder eenvoudig dan op de basisscholen om verkeerseducatie structureel op het lesrooster te krijgen. Er is voortdurend heel veel concurrentie van andere thema’s. De Stichting Bevordering Verkeerseducatie (SBV) heeft echter in de afgelopen jaren met bijna alle scholen in het voortgezet onderwijs een duurzame relatie opgebouwd. De SBV is binnen het voorgezet onderwijs actief met het Verkeersveiligheidslabel Fryslân. Met het project Verkeersmarkt wil de SBV een verbetering bewerkstelligen van praktische vaardigheden, inzicht, risicoperceptie en kennis van scholieren. De Verkeersmarkt maakt onderdeel uit van de permanente verkeerseducatielijn en is bedoeld voor de brugklassen. De SBV bereikt jaarlijks rond de 6500 leerlingen met dit project. Voor het tweede en het derde leerjaar verzorgt de SBV de zogenaamde Gastlessen VEVO (verkeerseducatie voortgezet onderwijs). Gekwalificeerde instructeurs verzorgen als gastdocent in een doorgaande lijn lessen over bijvoorbeeld de risico’s van alcohol en drugs in het verkeer. Maar ook over het gevaar van al fietsend luisteren naar muziek. Er wordt gebruik gemaakt van actueel lesmateriaal en moderne multimediale middelen. We streven er naar dat de gastdocenten van de SBV structureel op alle scholen voor het voortgezet onderwijs in onze provincie actief zijn. Op Asielzoekerscentra en op scholen met een Internationale Schakel Klas worden op deze wijze ook verkeerseducatielessen verzorgd. De Stichting NAH Zorg is binnen het voortgezet onderwijs, in samenwerking met de SBV, actief met het project Traffic Informers. Door middel van het pakkende verhaal van een verkeersslachtoffer probeert men in gesprek te raken met jongeren en hen te motiveren in het verkeer geen risico’s te nemen. De lessen met de Traffic Informer zijn bedoeld voor de oudste leerjaren en worden alleen verzorgd op scholen die verkeerseducatie een structurele plek hebben toegekend binnen het jaarprogramma. Op scholen voor het speciaal voortgezet onderwijs kan de SBV in het vierde leerjaar op aanvraag klassikaal Bromfietscursussen verzorgen waarmee de leerlingen zich kunnen voorbereiden op het CBR-examen. Stichting TeamAlert bezoekt in Fryslân MBO scholen met het project ScooterElite. Met een scootersimulator en een serious game worden jongeren op een interactieve manier geprikkeld om na te denken over het verkeer en hun eigen rol daarin.
Beginnende Bestuurders Stichting Responsible Young Drivers Nederland (RYD) is met het project DriveClean actief binnen de rijschoolbranche. Tijdens de Drive-Clean training gaat het promotieteam van RYD een intercatieve discussie aan met de leerling-bestuurders. Deze training maakt een geïntegreerd onderdeel uit van de theorielessen van de rijschoolhouder of wordt met ondersteuning van de SBV gegeven op het VerkeersEducatieCentrum in Drachten. Aan beginnende bestuurders tot 27 jaar bieden wij het programma Trials aan. Tijdens deze praktijkdag wordt op gevarieerde wijze aandacht besteed aan het onderschatten van risico’s en het overschatten van de eigen vaardigheden. We streven voor 2016 naar een deelname van 250 deelnemers. Ter voorkoming van het rijden onder
6
invloed van jonge bestuurders is Verslavingszorg Noord Nederland actief met het project Alcoholvrij op Weg. Jongeren die nog niet zo lang hun rijbewijs hebben en regelmatig (veel) drinken maken kennis met de risico’s van het rijden onder invloed. Werving en aanmelding geschiedt via rijschoolhouders. De cursus vindt plaats op het VerkeersEducatieCentrum in Drachten. In 2016 worden er tien cursusdagen georganiseerd. Jaarlijks nemen er rond de 80 jongeren deel aan Alcoholvrij op Weg.
Rijbewijsbezitters De mogelijkheden voor structurele verkeerseducatie aan rijbewijsbezitters van middelbare leeftijd zijn beperkt. Het ROF probeert met het geven van voorlichting, handhaving en infrastructurele maatregelen de verkeersveiligheid voor deze doelgroep te verhogen. Op commerciële basis worden op het VerkeersEducatieCentrum in Drachten gedurende het gehele jaar rijvaardigheidstrainingen aangeboden voor individuele particulieren en bedrijven. Voor bestuurders van landbouwvoertuigen heeft de SBV op aanvraag de Veiligheidstraining Landbouwvoertuigen beschikbaar. De cursus bestaat uit theorie, verkeerspraktijk en voertuigbeheersing. Rode draad vormt de gevaarlijke conflictsituatie tussen het zware landbouwverkeer en de kwetsbaardere overige verkeersdeelnemers. Naast het geven van veiligheidstrainingen is de SBV actief met het verzorgen van voorlichtingsbijeenkomsten aan agrariërs en loonwerkers over actuele thema’s en ontwikkelingen rondom landbouwverkeer. De Koninklijke Nederlandse Motorrijders Vereniging (KNMV) is in Fryslân actief met de Verhoogde Rijopleiding Risicoinschatting. De VRO-R training heeft als doel om de gevaren die voor een motorrijder schuilen in het verkeer vroegtijdig te herkennen en te analyseren zodat het eigen verkeersgedrag daarop kan worden aangepast. De training is geschikt voor jong en oud, ongeacht de rijervaring. De KNMV organiseert de training vanuit het VerkeersEducatieCentrum in Drachten. In 2016 kunnen 150 motorrijders deelnemen. Kreeft Opleidingen organiseert een speciale Veiligheidstraining voor bestelverkeer. Door chauffeurs die aan het verkeer deelnemen met een bestelauto een aanvullende cursus aan te bieden kan de verkeersveiligheid worden verhoogd. De cursus is gericht op bewustwording van dagelijkse risico’s in het verkeer, gevaarherkenning en verkeersinzicht en wordt verzorgd op het VerkeersEducatieCentrum in Drachten. Voor in totaal 180 deelnemers is er in 2016 een cursusplek beschikbaar.
Ouderen Het aandeel ouderen onder de Friese bevolking is toegenomen. In de nabije toekomst zal dit blijven groeien. Ouderen blijven langer mobiel dan vroeger. Ouderen vormen in het verkeer een kwetsbaardere doelgroep. Om die reden investeert het ROF al vele jaren in goede verkeerseducatieve producten voor senioren. Met name de SBV is op dit vlak actief. De Rijvaardigheidscursus bestaat uit meerdere workshops en duurt in totaal drie
7
uur. Er kan gekozen worden uit verschillende workshops: verkeerstheorie, zit- en stuurhouding, remmen op nat en stroef wegdek, behendigheid (manoeuvreren met de auto), praktijkrit, dode hoek, alcoholparcours, voorlichting medicijnen en de workshop waarnemen en gedrag. Een training kan op locatie worden gegeven, maar ook (deels) op het Verkeerseducatiecentrum (VEC), of een andere oefenlocatie. Op aanvraag kan de SBV ook de cursus Bijtanken en Oppoetsen verzorgen die is uitgespreid over drie dagdelen van drie uur. In deze cursus wordt ruim aandacht besteed aan de nieuwste verkeers- en gedragsregels en de kennis van verkeersborden. Ook komen andere zaken aan bod zoals waarnemen en gedrag, beperkingen door het ouder worden, vermoeidheid, alcohol, gebruik gordel en autostoeltjes, zit- en stuurhouding, lading, remweg en dode hoek. De Scootmobielcursus duurt een dagdeel en bevat ondermeer een theorieles en een behendigheids- en vaardigheidstest. Verder gaan de deelnemers onder begeleiding van rijinstructeurs van de SBV de weg op. Tijdens deze praktijkrit worden diverse moeilijke en/of gevaarlijke verkeerssituaties doorgenomen. De Fietsersbond organiseert met de Friese Fietsschool een speciale fietscursus voor senioren. Door deze cursus wordt de fiets- en verkeersvaardigheid van de deelnemers verhoogd en de verkeerskennis opgefrist. Aan de cursus kan zowel worden deelgenomen met de E-bike als met de normale fiets.
8
Basispakket Publieksvoorlichting
Voorlichting Gedurende het hele jaar onderneemt de verkeersveiligheidsgroep van het ROF acties om alle verkeersdeelnemers bewust te maken van risico’s in het verkeer. We doen dit aan de hand van de jaarlijkse ROF campagneplan verkeersveiligheid. Dit plan is mede gebaseerd op de nationale campagnekalender van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu en bevordert een goede afstemming tussen landelijke, provinciale en lokale voorlichting. Terugkomende thema’s zijn onder andere verlichting, snelheid, gordel en alcohol (BOB). Het ROF campagneplan verkeersveiligheid 2016 kunt u downloaden via www.rof.nl. Wij bereiken de weggebruikers via onze mottoborden langs de provinciale wegen, door het plaatsen van advertenties in regionale en lokale bladen en bijvoorbeeld door stickers op bussen in het openbaar vervoer. Ook maken we gebruik van CineFox Bioscoopreclame om ons publiek te bereiken. Het ROF stelt ook campagnebudget beschikbaar aan VVN. Met deze middelen
9
organiseert VVN jaarlijks de campagne De scholen zijn weer begonnen. Verder is VVN al een aantal jaren zeer succesvol met de Friese Fiets APK. Deze actie vindt plaats in de donkere maanden van het jaar. Alle scholen van het voortgezet onderwijs worden uitgenodigd deel te nemen. De Friese Fiets APK is een keuring waarbij de fiets op veiligheid en wettelijke regels wordt getest. Ieder jaar worden er duizenden fietsen gecheckt. We streven dit jaar naar een deelname van 5000 scholieren. Een deel van het VVN-campagnebudget wordt beschikbaar gesteld aan de lokale afdelingen. Op deze wijze worden de afdelingen in staat gesteld om op maat gesneden campagneactiviteiten te ontplooien in de eigen regio. De Stichting Responsible Young Drivers (RYD) organiseert in discotheken en bij evenementen vrijwillige alcohol- en drugscontroles voor jonge bestuurders. Aan het begin van de avond worden de jongeren benaderd om mee te doen aan de actie en worden zij geïnformeerd over de gevaren van het rijden onder invloed van alcohol en/ of drugs. Bestuurders die meedoen aan de actie leggen aan het einde van de avond een alcohol- en/of drugstest af. Voor jongeren die onder invloed zijn, wordt een veilige oplossing gezocht. In 2015 worden er achttien acties uitgevoerd in discotheken, feesttenten en tijdens grotere evenementen. Met de Alcokart laat RYD jongeren op een realistische manier ervaren wat de effecten zijn van alcohol en drugs op het besturen van een voertuig. De Alcokart wordt ingezet binnen het voortgezet onderwijs en tijdens evenementen. Stichting TeamAlert is in onze provincie actief met het project StreetTalk. TeamAlert richt zich met StreetTalk op de leeftijdscategorie 16 tot en met 24 jaar en heeft als doel om jongeren bewust te maken van hun eigen gedrag en verantwoordelijkheid in het verkeer. StreetTalk wordt met name ingezet in uitgaansgebieden en tijdens festivals en evenementen. Studenten hebben allemaal een fiets en fietsen veel. Niet alleen overdag maar zeker ook in het donker als ze uitgaan. Maar de fietsen zijn niet altijd tip top in orde. Op een verassende wijze maakt TeamAlert met het project Show Yourself studenten bewust van het belang van goede fietsverlichting. In samenwerking met huisartsen, apothekers, drogisterijen en de opleidingsinstituten voor apothekersassistenten organiseert het Instituut voor Verantwoord Medicijngebruik (IVM) in de tweede helft van het jaar de campagne Geneesmiddelen in het verkeer. Het doel van deze campagne is om voorlichting te geven over geneesmiddelen die de rijvaardigheid kunnen beïnvloeden. In het voorjaar voeren we de campagne BobSport uit. Dit campagneproject richt zich op sportbeoefenaars en supporters. De projectleiding is in handen van SportFryslân. Tijdens lokale publieksmanifestaties organiseert de SBV, in opdracht van de gemeente en in samenwerking met loonbedrijven en agrariërs, een informatiemarkt. Op deze markt hebben verkeersdeelnemers de gelegenheid om kennis te maken met landbouwers, loonwerkers én hun zware materieel. Het belangrijkste doel van dit project is het over en weer tot stand brengen van begrip voor elkaars positie in het verkeer. De nadruk ligt op het samenspel fiets – landbouwverkeer.
10
Probleemgebieden en innovaties
De verkeersveiligheidsanalyses van de afgelopen jaren leren ons dat er naast een daling in het aantal dodelijke verkeersslachtoffers sprake is van een stijgend aantal ziekenhuisgewonden. Bij het bestuderen van de ongevalgegevens tekenen zich hierbij duidelijke probleemgebieden af. Uit de statistieken blijkt dat we te maken hebben met een aantal structurele thema’s die wij zonder extra inzet niet adequaat kunnen beïnvloeden. Het ROF heeft er daarom voor gekozen om - naast het basispakket - gericht in te zetten op de onderkende probleemgebieden en ontwikkelthema’s. We gaan dit doen met een nieuwe aanpak en met afzonderlijk gereserveerd budget van tweemaal € 150.000.
Probleemgebieden Door collega-regievoerders worden elders in het land met succes projecten ontwikkeld die zich richten op de aanpak van de door ons gedefinieerde probleemgebieden. Met een afzonderlijk budget worden samenwerkingspartners en eventuele nieuwe partijen in staat gesteld om mee te liften op deze projecten en om deze te implementeren in Fryslân. Subsidieaanvragen kunnen het gehele jaar worden ingediend. De maximale looptijd van de projecten is twee jaar. De focus van de projecten moet nadrukkelijk liggen op beïnvloeding van de probleemgebieden: beginnende fietsers, beginnende bromfietsers, beginnende automobilisten en ouderen.
11
Innovaties Uit onderzoek blijkt dat alcohol, medicijnen en drugs (al dan niet in combinatie met elkaar) een steeds grotere rol zullen gaan spelen bij verkeersongevallen. Ditzelfde geldt voor snelheid en voor het thema vergrijzing (ouderen in het verkeer). Met een afzonderlijk budget wil het ROF innovatieve ontwikkelingen stimuleren die de ongevalrisico’s met betrekking tot deze thema’s positief kunnen beïnvloeden. Het moet hierbij gaan om actieve, nieuwe en ‘Frysk eigen’ initiatieven. De subsidie voor deze projecten kan tijdens het hele jaar worden aangevraagd en kan worden verleend voor hooguit twee jaar.
12
Handhaving
De politie en het Openbaar Ministerie zetten in 2016 onverminderd in op verkeershandhaving. In onze provincie krijgen de vijf bekende speerpunten (helmen, gordels, rood licht, alcohol en snelheid) daarbij nadrukkelijk aandacht. Ook wordt ingezet op verlichting, handheld bellen en landbouwverkeer. Als ROF ondersteunen we de Friese verkeershandhaving met een vaste overleg- en samenwerkingsstructuur. We wisselen gegevens uit en voeren gezamenlijk analyses uit op provinciale schaal maar ook op trajectniveau. Het ROF blijft verder structureel inzetten op communicatie rondom de handhavingsactiviteiten omdat wij handhaving zien als een sluitstuk van verkeersveiligheidscampagnes. VVN en Politie Noord Nederland gaan met het project Klachten en knelpunten Fryslân de onveiligheidsgevoelens bij burgers verminderen door politie-inzet te realiseren naar aanleiding van klachten over het negeren van de maximum snelheid.
13
Infrastructuur
De aanpak van de provinciale infrastructuur is gericht op verkeersveiligheid, bereikbaarheid en leefbaarheid. Maatregelen hebben meestal invloed op meer dan één doelstelling. Door infrastructurele maatregelen zijn er in provincie Fryslân geen blackspots meer. Dat wil niet zeggen dat de infrastructuur nu klaar is, en er geen maatregelen meer nodig zijn. De aanpak van verkeersveiligheid richt zich onder andere ook op het tegengaan van sluipverkeer, het verbeteren van fietspaden en oversteken, en de verkeersveiligheid in verband met de steeds groter en zwaarder wordende landbouwvoertuigen. De maatschappij veranderd continue, en daarmee ook het verkeer. Hier moet de provincie op blijven inspelen. Nieuwe thema’s zijn bijvoorbeeld de komst van de elektrische fiets in het verkeer. Naast het gemak ervan, heeft dit ook consequenties voor de veiligheid van de bestuurder zelf en van de overige fietsers. Verder zijn er nog veel provinciale wegen die nog niet zijn ingericht volgens de beoogde functie van die wegen.
14
In 2016/2017 zullen een aantal complexe projecten worden afgerond. Verder zullen er in de komende jaren diverse kleine infrastructuurprojecten worden uitgevoerd. Nieuwe projecten zullen voor de komende jaren meer gericht zijn op fietsers en landbouwverkeer. De provincie blijft de gemeentelijke wegbeheerders stimuleren om hun wegennet Duurzaam Veilig in te richten om de kwaliteit van het gehele Friese netwerk te verbeteren en nieuwe blackspots te voorkomen. VVN heeft met onze steun in Fryslân het Meldpunt Verkeersonveiligheid ontwikkeld voor klachten en vragen van burgers over verkeersonveiligheid. Inmiddels is dit meldingssysteem centraal en op nationaal niveau ingericht en bereikbaar via de landelijke website. Onder Burgerparticipatie verstaat VVN alle activiteiten die zijn gerelateerd aan dit meldpunt verkeersonveilige situaties, buurtacties en het buurtlabel. Het doel van Burgerparticipatie is om wijken en buurten te ondersteunen bij initiatieven om in samenwerking met de wegbeheerder verkeersonveilige situaties in hun omgeving op te lossen.
15
Onderzoek, beleidsontwikkeling en ondersteuning
Onderzoek, analyse
en verbreding samenwerking
Het ROF onderzoekt voortdurend mogelijkheden om de samenwerking met partners te verbreden en om nieuwe partners aan ons te binden. Een belangrijke stimulans voor samenwerking is het delen van verzamelde informatie. Als regievoerder is het ROF voortdurend bezig met het monitoren van behaalde resultaten. Deze resultaten worden zoveel als mogelijk benut in het besluitvormingsproces bij het ontwikkelen van nieuw beleid. Daarnaast houden wij de ontwikkelingen in de verkeersongevallengegevens nauwlettend in de gaten. Samen met VeiligheidNL en het Medisch Centrum Leeuwarden (MCL) zijn wij een pilot begonnen waarbij ongevalsdata verzameld wordt op de afdeling Spoedeisende Eerste Hulp. Met de collegae van Groningen en Drenthe ondersteunen we gezamenlijk de communicatie rond het initiatief MobielSchadeMelden van het Verbond van Verzekeraars, Politie Nederland en VIA.
16
Beleidsontwikkeling Met het project Agendasetting fusies en nieuwbouw basisscholen zet VVN in Fryslân het onderwerp verkeersveiligheid op de agenda in het voortraject en tijdens de visievorming bij nieuwbouw, bij fusietrajecten en/of bij de ontwikkeling van brede scholen. Hiervoor gaat VVN een database opzetten van (voorgenomen) fusie- en nieuwbouwprojecten. Op die manier kan VVN vroegtijdig signaleren, informeren en assistentie verlenen bij de planvorming en uitwerking van de inrichting van de schoolomgeving. De Fietsersbond zet zich in de provincie Fryslân in voor betere fietsvoorzieningen en de verkeersveiligheid van fietsers en wil het (veilig) fietsgebruik stimuleren. Met ondersteuning van het ROF is de Fietsersbond in de gelegenheid gesteld het Kaderplan Fietsersbond Fryslân uit te voeren. De belangrijkste opgave uit dit plan is het op een actieve wijze onderhouden van een breed netwerk van betrokkenen bij het provinciale en gemeentelijke fiets- en verkeersbeleid.
Ondersteuning Het ROF stelt zich ten doel om al haar partners adequaat te ondersteunen bij het uitvoeren van Permanente Verkeers Educatie. Wij doen dit bijvoorbeeld door het ter beschikking stellen van voorlichtingsmateriaal en het onderhouden en beheren van verschillende websites. Verder verzorgen wij didactische ondersteuning en promoten wij het Verkeersveiligheidslabel Fryslân door het uitgeven van waardecheques. De Vereniging Verkeersslachtoffers Noord verzorgt tweejaarlijks een Regionale Herdenking Verkeersslachtoffers in Fryslân. Deze herdenking wordt gehouden op de derde zondag in november. Het ROF verleent ondersteuning in de meest brede zin en maakt deze plechtigheid financieel mogelijk. Het is voor de verkeersveiligheid van uitermate groot belang dat wij in onze provincie kunnen beschikken over een VerkeersEducatieCentrum. Op dit centrum in Drachten heeft de provincie een bedrijfsverzamelgebouw ingericht en in beheer waarin de samenwerkingspartners van het ROF zijn ondergebracht. Door het bijeenbrengen van denk- en uitvoeringskracht wordt het totaalproces merkbaar versterkt. Daarnaast heeft deze wijze van huisvesten een positief effect op de totale overheadkosten. Op het centrum ontstaat chemie en worden waardevolle contacten gelegd tussen de ideële verkeersveiligheidsorganisaties en de commerciële vervoerswereld. Ten behoeve van onze partners is op het centrum een huismeester werkzaam.
17
Manifest
In Fryslân zijn de provincie Fryslân, Rijkswaterstaat Dienst Noord Nederland, gemeenten, Openbaar Ministerie, Politie Noord Nederland evenals Veilig Verkeer Nederland district Fryslân (VVN), ANWB Noord, Fietsersbond afdeling Fryslân, CBR, BOVAG en Vereniging Verkeersslachtoffers Noord (VVS) sterk betrokken bij het verbeteren van de verkeersveiligheid van de inwoners en bezoekers van de provincie Fryslân. Daarnaast is ook een aantal vaste uitvoeringspartners zoals de Stichting Bevordering Verkeerseducatie (SBV), Verslavingszorg Noord Nederland (VNN), Stichting Responsible Young Drivers Nederland (RYD), Chauffeurs Vereniging Friesland (CVF) en Stichting NAHzorg hierbij betrokken. Zij doen dit allen vanuit hun eigen rol en verantwoordelijkheid. Om voor de komende vijftien jaar een fundament te leggen onder de gezamenlijke uitvoering van de Friese Strategie Verkeersveiligheid 2010-2025, hebben alle betrokkenen het Manifest Verkeersveiligheid Fryslân 2011-2025 ondertekend. Met dit manifest hebben wij onze gezamenlijke ambities en uitgangspunten vastgelegd. De Friese gemeenten ontvingen op grond van het Manifest Verkeersveiligheid voor de periode 2011-2015 van de provincie Fryslân een financiële bijdrage van € 1, - per inwoner. Dit geld is bedoeld voor het uitvoeren van een jaarlijks uitvoeringsplan Permanente Verkeers Educatie, onder de voorwaarde dat zij zelf hetzelfde bedrag beschikbaar stellen. Inmiddels is door alle betrokken partijen besloten dat deze financiële regeling ook geldt voor de periode 2016-2020. De complete tekst van het manifest en een overzicht van de voortgang van ondertekening kunt u downloaden van onze site www.rof.nl. 18
Wat is het ROF?
Het Regionaal Orgaan verkeersveiligheid Fryslân is onder de regie van het Overleg Verkeer en Vervoer Fryslân een onafhankelijk overlegplatform voor alle organisaties die zich in Fryslân inzetten voor het verhogen van de verkeersveiligheid. Verkeersveiligheid heeft vele aspecten. De organisaties die zich bezig houden met verkeersveiligheid zijn dan ook heel divers. Op hoofdlijnen is er een driedeling te maken tussen overheden, politie/justitie en particuliere en maatschappelijke organisaties. Kort en bondig is de missie van het ROF: het bevorderen van de verkeersveiligheid. Onze doelstellingen zijn: • Het verhogen van de inspanningen voor de verkeersveiligheid • Regie voeren over de verschillende verkeersveiligheidactiviteiten die in de regio plaatsvinden • Het coördineren van en afstemmen met de organisaties die zich in de provincie bezig houden met verkeersveiligheid. Het ROF stemt activiteiten op elkaar af en waakt ervoor dat er geen dingen dubbel worden gedaan. Vanuit het ROF ondersteunen we organisaties met adviezen en subsidies. Maar vooral proberen we de samenwerking tussen de organisaties te bevorderen. Wij zijn van mening dat goede samenwerking een absolute voorwaarde is om de verkeersveiligheid te verhogen.
19
Hoe ziet het ROF eruit? Het ROF kent een eenvoudige structuur. De Gedeputeerde Verkeer en Vervoer van de Provinsje Fryslân is voorzitter van het ROF. De vaste medewerkers van de Verkeersveiligheidsgroep (VVGr) van het ROF zijn binnen de provinciale organisatie ondergebracht bij de Afdeling Verkeer en Vervoer. De senior beleidsmedewerker Verkeer en Vervoer stuurt hen aan en coördineert de werkzaamheden. Binnen het ROF kennen we werkgroepen die zich bezighouden met verschillende beleidsonderdelen, zoals educatie, handhaving en voorlichting. De werkgroepen worden deels voorgezeten door medewerkers van het ROF. Ze werken de hoofdlijnen van het beleid uit tot concrete activiteiten. Bijvoorbeeld in de vorm van campagnes, verkeerseducatieve producten, publiciteit, enzovoorts. Voor de ondersteuning van het ROF en zijn activiteiten is een secretariaat ingericht. Het is het aanspreekpunt voor de dagelijkse gang van zaken binnen het ROF.
Wie nemen deel aan het ROF? De volgende organisaties zijn lid van het ROF: Overheden Provincie Fryslân Rijkswaterstaat Dienst Noord Nederland De gemeenten Heerenveen, Leeuwarden, Smallingerland en Súdwest-Fryslân De gemeenten Het Bildt, Terschelling en Lemsterland op voordracht van de Vereniging van Friese Gemeenten (VFG) Politie/Justitie Politie Noord Nederland Openbaar Ministerie Leeuwarden Particuliere en Maatschappelijke Organisaties ANWB BOVAG (rijscholen) CBR Fietsersbond VVN Vereniging van Verkeersslachtoffers Daarnaast zijn er vele andere organisaties waarmee we, zowel structureel als ad-hoc, samenwerken op het gebied van de verkeersveiligheid.
20
21
Bijlage Contactinformatie verkeersveiligheidspartners en projectbeschrijvingen
23
Contactinformatie verkeersveiligheidspartners
24
Veilig Verkeer Nederland www.vvn.nl De Knobben 100 9202 XJ Drachten 0512-370485
[email protected]
Stichting Bevordering Verkeerseducatie www.stichtingsbv.nl De Knobben 100 9202 XJ Drachten 0512-544610
[email protected]
Chauffeurs Vereniging Friesland www.chauffeursvereniging-frieslan.nl Orionweg 10 8938 AH Leeuwarden 058-2674222
[email protected]
Stichting Niet-aangeboren Hersenletsel Zorg www.nahzorg.nl Postbus 94 9062 ZJ Oenkerk 058-2563839
[email protected]
ANWB www.anwb..nl Wassenaarseweg 220 2596 EC Den Haag 088-2698543
[email protected]
TeamAlert www.teamalert.nl Lijsterstraat 3-5 3514 TA Utrecht 030-2232893
[email protected]
Fietsersbond www.fietsersbond.nl Nicolaas Beetsstraat 2a 3511 HE Utrecht 030-2918171
[email protected]
Responsible Young Drivers www.ryd.nl De Knobben 100 9202 XJ Drachten 06-30006025
[email protected]
Mobycon www.mobycon.nl Badhuiswal 3 8011 VZ Zwolle 038-4225780
[email protected]
Trials www.trials.nl De Stroom 1 7901 TG Hoogeveen 0528-240699
[email protected]
Verslavingszorg Noord Nederland www.vnn.nl Oostergoweg 6 8932 PG Leeuwarden 058-2847647
[email protected] Koninklijke Nederlandse Motorrijders Vereniging www.knmv.nl Zijpendaalseweg 1 6814 CA Arnhem 026-3528510
[email protected] Kreeft Opleidingen www.kreeftopleidingen.nl De Stroom 1 7901 TG Hoogeveen 0528-265577
[email protected]
25
Projectinformatie
JONGleren in het verkeer
26
Uitvoeringspartner
Veilig Verkeer Nederland, district Fryslân
Projectnaam
JONGleren in het verkeer
Gereserveerde bijdrage
€ 15.820
Samenwerking
Voorschoolse instellingen
Aanleiding
In het kader van permanente verkeerseducatie is het van belang van wieg tot rollator aan educatie te doen. “JONGleren in het verkeer” is een educatief verkeersproject speciaal ontwikkeld voor kinderen van nul tot en met vier jaar. Hierdoor is het bij uitstek geschikt om te worden uitgevoerd op peuterspeelzalen en kinderdagverblijven.
Doel (wat willen we met het project bereiken)
Met “JONGleren in het verkeer” willen we leidsters, ouders, verzorgers en de kinderen zelf laten beleven wat veilig bewegen in het verkeer inhoudt. Kinderen maken op speelse wijze kennis met het verkeer. Ouders leren wat zij kinderen al op jonge leeftijd kunnen bijbrengen over verkeersveiligheid. Het gaat dan o.a. om goed voorbeeld doet volgen en veilig vervoer van kinderen.
Wat gaan we daarvoor doen
De kern van het educatieve programma “JONGLeren in het verkeer” bestaat uit een themaweek over verkeer. De praktische invulling bestaat primair uit het informeren over verkeersopvoeding en –educatie aan jonge kinderen. Met behulp van een “Materialenkist Peuters” kunnen allerlei concrete verkeerseducatieve activiteiten met peuters worden uitgevoerd. Optioneel kan een ouderavond of –ochtend worden verzorgd over verkeersveiligheid en de eigen rol in de verkeersopvoeding. Ook is het voor de instelling mogelijk om samen met VVN een informatieve verkeerskrant te laten maken. Bovendien bestaat de mogelijkheid om een verkeerswandeling voor peuters aan te vragen waarbij vrijwilligers van VVN met de peuter een route lopen rondom de school.
Prestatie-indicatoren (kwantitatief en/of kwalitatief)
Met dit project bereiken we ongeveer 500 kinderen, 1.000 ouders en/of verzorgers en 50 medewerkers van voorschoolse instellingen.
Verkeersveiligheidslabel Fryslân Aanvrager
Veilig Verkeer Nederland, district Fryslân
Projectnaam
Verkeersveiligheidslabel basisonderwijs Fryslân
Gereserveerde bijdrage
€ 32.205
Samenwerking
Primair onderwijs
Doel (wat willen we met het project bereiken)
Door middel van het labelkeurmerk waarborgen dat er op basisscholen aan praktische en theoretische verkeerseducatie wordt gedaan op een kwalitatief hoog niveau en er structureel aandacht wordt besteed aan een veilige schoolomgeving en ouderparticipatie.
Wat gaan we daarvoor doen
• Het aantal bestaande labelscholen op niveau houden door persoonlijk contact en het bieden van een helpdesk. • Labeltrajecten starten op basis van vraag vanuit het onderwijs. • Het adviseren en begeleiden in het traject naar het label toe. • Rapporteren naar labelcommissie over scholen in het labeltraject. • Het uitvoeren van herijkingen.
Prestatie-indicatoren (kwantitatief en/of kwalitatief)
• Handhaven van het bestaande aantal labelscholen, afronden lopende trajecten, incl. helpdesk labelscholen. • De herijkingen verrichten.
Dode hoek Aanvrager
Chauffeurs Vereniging Friesland
Projectnaam
Zwaar Verkeer
Gereserveerde bijdrage
€ 20.000
Samenwerking
Basisscholen en scholen voor voortgezet onderwijs, gemeenten en de SBV
Doel (wat willen we met het project bereiken)
Kinderen uit de basis- en speciaal onderwijs, en jongeren uit het voortgezet onderwijs, toerusten met kennis en inzicht over gevaarlijke situaties die kunnen ontstaan in het samenspel tussen het vrachtverkeer en fietsers. Hoofdthema is het gevaar van de Dode Hoek.
Wat gaan we daarvoor doen
De Chauffeurs Vereniging Friesland gaat met haar trekkeropleggers naar scholen toe om ter plekke lessen te verzorgen in de oplegger ingerichte mobiele leslokaal.
Prestatie-indicatoren (kwantitatief en/of kwalitatief)
In 2016 is in Fryslân op 100 scholen een les van minimaal 30 minuten verzorgd.
27
Verkeersouders
28
Aanvrager
Veilig Verkeer Nederland, district Fryslân
Projectnaam
Verkeersouders
Gereserveerde bijdrage
€ 49.579
Samenwerking
Landelijk helpdesk, basisscholen, verkeersouders, VVNafdelingen in Fryslân, gemeentelijke verkeerscoördinatoren, SBV en Fietsersbond.
Doel (wat willen we met het project bereiken)
VVN wil ouders en verzorgers actief bij verkeersveiligheid betrekken via basisscholen. Het structureel uitvoeren van verkeersveiligheidsactiviteiten gericht op het leren en ervaren van het deelnemen aan het verkeer en het bespreekbaar maken van verkeersveiligheid rondom scholen.
Wat gaan we daarvoor doen
• VVN verkeersouders en scholen stimuleren om structureel aandacht te besteden aan verkeersveiligheid van het kind en de rol van de ouder/verzorger hierin voor een duurzame gedragsbeïnvloeding. • Ouders en scholen stimuleren om deel te nemen aan het project. • Het verkeersouderlidmaatschap op zoveel mogelijk scholen invoeren als middel om ouderparticipatie te bewerkstelligen. Het ROF draagt de kosten voor het lidmaatschap van alle deelnemende scholen. • Vanuit het lidmaatschap verkeersouders vier maal per jaar een landelijk productpakket beschikbaar stellen. In samenwerking met de SBV wordt in Fryslân een pluspakket geboden. • Samenwerking en betrokkenheid creëren bij school, verkeersouder en gemeente. • De heldeskfunctie richting scholen en ouders verzorgen. • Het ondersteunen van samenwerking tussen verkeersouders onderling, met als doel méér samen te werken en ervaringen met het organiseren van projecten uit te wisselen. Dit gebeurt door inzet van verkeersoudercontactpersonen (vrijwilligers). • Het verkeersouderproject is hét communicatiemiddel voor alle projecten van VVN rondom basisscholen.
• Prestatie-indicatoren (kwantitatief en/of kwalitatief)
• Het streven is om alle basisscholen in Fryslân deelnemer te laten worden van het VVN verkeersouderlidmaatschap. • De deelnemende scholen voeren minimaal één actie uit. • In 2016 doen tenminste 25.000 kinderen mee aan VVN activiteiten vanuit het lidmaatschap en is het indirecte bereik 50.000 ouders en/of verzorgers. • Actieve brede communicatie over het project door persuitingen. • Alle gemeenten worden op de hoogte gehouden van de activiteiten in hun gemeente.
Verkeerskar Aanvrager
Veilig Verkeer Nederland, district Fryslân
Projectnaam
Verkeerskar
Gereserveerde bijdrage
€ 11.922
Samenwerking
Verkeersouders, basisonderwijs en kinderdagverblijven, vrijwilligers VVN
Doel (wat willen we met het project bereiken)
Leerlingen van het basisonderwijs spelenderwijs vertrouwd maken met de complexe wereld van het verkeer. Het materiaal in de verkeerskar is geschikt als ondersteuning bij verkeerslessen en/of een projectweek met thema verkeer.
Wat gaan we daarvoor doen
• De verkeerskar kosteloos inzetten op basisscholen in Fryslân. • De inhoud en de handleiding voor de materialen in de kar worden up to date gehouden. • De verkeerskar onder de aandacht brengen bij scholen en verkeersouders. • Het verzorgen van een persoonlijke introductie en demonstratie op scholen die nog geen ervaring hebben met de verkeerskar..
Prestatie-indicatoren (kwantitatief en/of kwalitatief)
• De verkeerskarren worden op 40 basisscholen ingezet waarmee gemiddeld 100 leerlingen per school worden bereikt. • De kar twee maal per jaar volledig controleren en updaten met de nadruk op een praktische invulling van de kar. • Persoonlijke toelichting van het gebruik van de materialen van de kar bij nieuwe scholen.
Practische Verkeersexamens Aanvrager
Veilig Verkeer Nederland district Fryslân
Projectnaam
Verkeersexamen
Gereserveerde bijdrage
€ 11.865
Samenwerking
Veilig Verkeer Nederland landelijk Steunpunt, gemeenten, politie en de VVN afdelingen in district Fryslân, (verkeers)ouders.
Doel (wat willen we met het project bereiken)
• Het stimuleren van deelname aan het praktisch verkeersexamen. • De algehele kwaliteit van het praktisch examen verbeteren door het informeren van afdelingen en gemeenten met betrekking tot de eisen waaraan het examen moet voldoen.
Wat gaan we daarvoor doen
• Aandacht vragen van media in Fryslân voor de praktische verkeersexamen. • Hulp bieden bij- of het organiseren van het praktische verkeersexamens daar waar nodig. • In 2016 focussen we ons op het verbeteren van de routes voor het praktische examen. • Via de scholen worden ouders en hun kinderen opgeroepen de examenroute vooraf te verkennen. • Beschikbaar stellen van een gadget voor alle deelnemers aan het praktische verkeersexamen. • Inventariseren van aantallen deelnemers en vrijwilliger
Prestatie-indicatoren (kwantitatief en/of kwalitatief)
• Organiseren van een provinciaal startmoment praktisch verkeersexamen. • Door middel van persbericht media aandacht vragen voor het verkeersexamen. • Alle examenroutes worden door een verkeerskundige beoordeeld en daar waar nodig aangepast. • 6.000 leerlingen doen mee aan het praktische verkeersexamen en hiermee worden gemiddeld ook 12.000 ouders en/of verzorgers bereikt.
29
Schoolfietsplan Leeuwarden
30
Aanvrager
Fietsersbond
Projectnaam
Schoolfietsplan Leeuwarden
Gereserveerd budget
€ 20.000
Samenwerking
BV Sport, LWV de Friesche Leeuw, MindUp, TFC Frisia, Fietsersbond en VVN
Doel (wat willen we met het project bereiken)
Het schoolfietsplan Leeuwarden is erop gericht om de fietsvaardigheid op jonge leeftijd te verbeteren. Die vaardigheid ontstaat bijna vanzelf door vaker te fietsen. Op het moment dat fietsen een automatisme wordt, is er tijd en ruimte over om op gevaarlijke verkeerssituaties te letten. Dit project wil kinderen stimuleren om dagelijks te fietsen. Naar school, de sportvereniging of andere bezigheid buitenshuis en natuurlijk ook recreatief in de wijk of verder weg. Het project heeft daarbij ook oog voor de aanschaf en onderhoud van een fiets. Voor veel gezinnen is een fiets als bezit geen vanzelfsprekendheid. Dit kan zowel culturele als financiële redenen hebben.
Wat gaan we daarvoor doen
• Fietspakket aanbieden voor BO scholen met deelname praktisch verkeersexamen en voorbereiding hierop door Fietsersbond. • Het organiseren van een informatieavond voor scholen. • Aandacht voor fietsverkeersgedrag zoals bijv. linksaf slaan, hand uitsteken en oogcontact maken. • 30 basisscholen 1 dagdeel voorbereiden op het praktisch verkeersexamen. • Een avondfiets4daagse organiseren voor jong en oud met specifiek marketing gericht op de groepen 8 van de lagere school. • Op 20 basisscholen gaan onze sportcoaches 1 uur per week een fietsactiviteit organiseren / begeleiden. • Op een aantal scholen / scholieren kennis laten maken met recreatief en sportief fietsen. • Met partners zoals MindUp en / of het Vrijwilligersservicepunt jaarlijks 50 fietsen beschikbaar stellen. • Opzet van onderhoudsvoorziening.
Prestatie-indicatoren (kwantitatief en/of kwalitatief)
• 10 % meer deelnemende scholen in Leeuwarden aan het praktisch verkeersexamen. • 10 % hogere slagingspercentage op het praktisch verkeersexamen. • 200 deelnemers avondfiets4daagse in 2016, waarvan 130 schoolkinderen. • 10% meer fietsgebruik door schoolkinderen. • 10% meer schoolexcursies op de fiets. • Minimale deelname van 100 leerlingen aan het onderdeel ‘kopoverkop’. • 50 betaalbare en veilige 2handsfietsen beschikbaar stellen.
Fiets zonder beats Aanvrager
Veilig Verkeer Nederland, district Fryslân
Projectnaam
Fiets zonder Beats
Gereserveerd subsidie
€ 16.526
Samenwerking
Fietsersbond
Inleiding
Afleiding speelt ook bij ongelukken op de fiets een steeds grotere rol. Voordat leerlingen van groep 7 en 8 op de fiets naar het voortgezet onderwijs gaan, willen we ze wijzen op de gevaren van afleiding in het verkeer. Fiets zonder beats is een interactieve verkeersles waarbij in gesprek met en met name tussen de leerlingen het eigen verkeersgedrag aan de orde komt. Wat doet het bellen, sms’en en muziek luisteren met je verkeersgedrag?
Doel (wat willen we met het project bereiken)
Met deze les over mobiel bellen, sms’en en muziek luisteren op de fiets worden de leerlingen bewust van hun huidige gedrag, kennen ze de gevaren, horen ze wat het wenselijke gedrag is en bedenken ze oplossingen om hun gedrag blijvend te verbeteren.
Wat gaan we daarvoor doen
• Naast het rijden op een veilige fiets, waar het praktisch verkeersexamen in voorziet, worden alle scholen van het basisonderwijs uitgenodigd deel te nemen aan het project Fiets zonder Beats. • De lessen worden gegeven door een daartoe opgeleide docent. • Aan de leerlingen van de deelnemende scholen wordt ook een praktische les aangeboden, zodat wat in het theoretische deel is geleerd ook in de praktijk kan worden ervaren. • Ouders worden betrokken via een ouderbrief en er wordt een tekst aan de school aangeboden voor een speciale nieuwsbrief.
Prestatie-indicatoren • Alle basisscholen benaderen met het aanbod om zonder kosten voor de (kwantitatief en/of kwalitatief) school Fiets zonder beats te verzorgen. • Posters en sleutelhanger uitdelen ter ondersteuning van het doel van de actie. • Deelname van 2.000 scholieren en het bereiken van 4.000 ouders en/of verzorgers.
Streetwise Aanvrager
Koninklijke Nederlandse Toeristenbond ANWB
Projectnaam
Streetwise
Samenwerking
ROF-partners, Primair Onderwijs en Gemeenten
Doel (wat willen we met het project bereiken)
Op een goede en verantwoorde manier kinderen leren omgaan met verkeerssituaties. ANWB Streetwise is een verkeerseducatieprogramma voor kinderen op de basisschool. De ANWB bezoekt de school en biedt voor alle leeftijdsgroepen een educatief programma aan.
Wat gaan we daarvoor doen
• Met speciaal ontwikkelde lesmaterialen als elektro- en rijlesautos’s, zebrapaden, verkeerslichten en opblaasbare auto’s de praktijk zo veel mogelijk nabootsen. • Voor de groep 1 en 2 staat het herkennen van (gevaarlijke) verkeersgeluiden en het oefenen met oversteken centraal met het programma Toet toet. • Bij Blik en klik ligt de nadruk op de actieve verkeersveiligheid voor de kinderen in de groep 3 en 4. Ze leren veilig oversteken en begrijpen waarom ze in de auto een gordel en kinderzitje moeten gebruiken. • Hallo auto leert kinderen van groep 5 en 6 over de remweg van een auto en de invloed van reactietijd op die remweg. • Trapvaardig traint de kinderen van groep 7 en 8 in de praktische fietsvaardigheid. • Aan alle deelnemende scholen wordt per leeftijdsgroep een voorbereidingsles én een evaluatieles beschikbaar gesteld voor het digibord.
Prestatie-indicatoren
De ambitie voor 2016 is om het project op 25 scholen uit te voeren.
31
Friese Fietsschool
32
Aanvrager
Fietsersbond
Projectnaam
Friese Fietsschool 2016
Gereserveerde subsidie
€ 115.000 en € 25.000
Samenwerking
Basisscholen, voortgezet onderwijs, gemeenten, ouderenbonden, welzijnsorganisaties, SBV, VVN, BV Sport, beweegdocenten, gezondheidscentra, wielerverenigingen, fietsspecialisten/winkels.
Doelstellingen en achtergrond
Het algemeen doel van de Fietsschool Fryslân is het bevorderen van veilig fietsgebruik door het verhogen van de fiets- en verkeersvaardigheid en verkeerskennis én het blijven bewegen van de hoofddoelgroepen: • leerlingen op de basisschool en voortgezet onderwijs. • 55-plussers. • nieuwe Nederlanders.
Wat gaan we daarvoor doen
Coördineren en uitvoeren van Fietsvaardigheidslessen in voorjaar en najaar 2016 voor: • Leerlingen van basisscholen. • Brugklassers van voortgezet onderwijs. • 55-plussers via gemeenten en ouderenorganisaties. • Nieuwe Nederlanders. • Ouders en leerkrachten basisonderwijs.
Prestatie-indicatoren (kwantitatief en/of kwalitatief)
• Fietslessen aan 1.600 leerlingen op basisscholen (keuze uit 5 modules binnen de Leerlijn Fietsen). • Praktijklessen aan 250 leerlingen op basisscholen voor Fiets zonder beats (in samenwerking met VVN). • Fietsvaardigheidslessen aan 550 leerlingen op verkeersmarkten op voortgezet onderwijs (in samenwerking met SBV, aantal is afhankelijk van de aanvragen bij SBV). • Ontwikkeling van nieuw lesmateriaal voor huidige en nieuwe doelgroepen, zoals brochure/filmpje gericht op ouders & school over verwachtingen van fietsvaardigheid van kinderen. • 3 E-bike dagen en Fietsinformatiedagen voor senioren, in nauwe samenwerking met gemeenten. • 10 E-bike en Fietsinformatie voorlichtingsbijeenkomsten, in nauwe samenwerking met ouderenbonden. • 5 E-bike voorlichting, in nauwe samenwerking met fietsspeciaalzaken en/of gezondheidscentra (huisarts, fysiotherapeut, etc.). • 3 cursussen voor Nieuwe Nederlanders. • 2 opleidingscursussen voor fietsdocenten (o.a. sportcoaches en specialisatie voor huidige fietsdocenten).
Rond de wereld in 80 dagen Aanvrager
Mobycon
Projectnaam
Rond de wereld in 80 dagen
Gereserveerd budget Gereserveerde subsidie
€ 29.600 Mobycon € 5.283 VVN
Samenwerking
VVN, Verkeersouders, basisonderwijs
Doel (wat willen we met het project bereiken)
Basisschoolleerlingen stimuleren om vaker en veiliger te fietsen (en zo de fietsvaardigheden te verbeteren).
Wat gaan we daarvoor doen
• We zetten een sportieve en competitieve fietscampagne op, waarbij kinderen worden gestimuleerd om samen in zo kort mogelijke tijd 40.000km te fietsen. Als kern van deze campagne worden een website en een app ontwikkeld. • Rond het thema van de campagne worden daarnaast 5 lessen ontwikkeld, die deelnemende docenten in klassikaal behandelen. • Daarmee wordt de focus op het verkeer, fietsveiligheid en cultuur gelegd. • Aan het eind van de campagne wordt een feestelijke eindbijeenkomst georganiseerd waar de winnaars in de prijzen vallen.
Prestatie-indicatoren (kwantitatief en/of kwalitatief)
Aantal leerlingen/deelnemers (streven = max. 200).
Verkeersveiligheidslabel Fryslân Aanvrager
SBV
Projectnaam
Verkeersveiligheidslabel Voortgezet Onderwijs
Gereserveerde subsidie
€ 17.037
Samenwerking
Scholen, Labeladviescommissie, VVN.
Doel (wat willen we met het project bereiken)
Bevorderen dat scholen verkeerseducatie structureel in hun lesprogramma opnemen. Scholen ondersteunen bij het structureren van praktische en theoretische verkeerseducatie. Scholen doorlopen het certificeringtraject tot ze het label hebben behaald en blijven dit hierna ook onderhouden.
Wat gaan we daarvoor doen
• Acquisitie en begeleiding van scholen in het VO voor het volgen van een labeltraject. • Contact opnemen met scholen die herijkt moeten worden en het herijkingsproces regelen.
Prestatie-indicatoren (kwantitatief en/of kwalitatief)
• Nieuwe scholen in het VO werven en begeleiden voor het labeltraject. • Herijking van alle daarvoor in aanmerking komende scholen.
33
Verkeersmarkt Aanvrager
SBV
Projectnaam
Verkeersmarkt Voortgezet Onderwijs
Gereserveerde subsidie
€ 79.500
Samenwerking
Scholen voor voortgezet onderwijs, verkeersscholen, VVN, Politie/ veiligheidsorganisaties, ProRail/NS, Oogvereniging, CVF, Medical Team Nederland, Rode Kruis/EHBO, Friese FietsAPK, Fietsersbond Fryslân.
Doel (wat willen we met het project bereiken)
De verkeersmarkt maakt onderdeel uit van de permanente verkeerseducatielijn in het voortgezet onderwijs. Met deze markt willen we een verbetering bewerkstelligen van praktische vaardigheden, inzicht, risicoperceptie en kennis van kinderen in het voortgezet onderwijs. Wij verzorgen de verkeersmarkt voor het speciaal voortgezet onderwijs in nauw overleg met de school en goed afgestemd op het niveau van de leerlingen.
Wat gaan we daarvoor doen
• Organiseren van 48 verkeersmarkten op schoollocaties voor voortgezet onderwijs. • Zoveel mogelijk maatwerk: een verkeersmarkt die per school zoveel mogelijk is aangepast aan de wensen, waarbij uiteraard wel binnen de kaders van PVE moet worden gewerkt. • Organiseren van 5 verkeersmarkten voor het voortgezet speciaal onderwijs. • Evalueren per school van verkeersmarkt(en) en het verzorgen van terugkoppeling hiervan.
Prestatie-indicatoren (kwantitatief en/of kwalitatief)
• Acquisitie, planning en uitvoering van de verkeersmarkten bij gemeente en scholen. • Totaal bereik ± 6500 leerlingen.
Gastlessen VEVO
34
Aanvrager
SBV
Projectnaam
Gastlessen VerkeersEducatie Voortgezet Onderwijs
Gereserveerde subsidie
€ 111.694
Samenwerking
Voortgezet onderwijs, verkeersscholen.
Doel (wat willen we met het project bereiken)
Verbetering van praktische vaardigheden, inzicht, risicoperceptie en kennis van kinderen in het voortgezet onderwijs. Verzorgen van een doorgaande leerlijn van verkeerseducatie in het voortgezet onderwijs.
Wat gaan we daarvoor doen
• Verzorgen gastlessen in het 2e, 3e en 4e leerjaar. • Verzorgen gastlessen in het basisonderwijs (incidenteel). • Verzorgen van VerkeersEducatie voor buitenlanders op AZC’s, op scholen met een Internationale Schakelklas en binnen het HBO aan buitenlandse studenten tijdens de introductieweek. • Op aanvraag verzorgen van voorlichting aan scholieren en studenten over veilig omgaan met landbouwverkeer. • Acquisitie en planning van de lessen in overleg met gemeenten en scholen. • Op basis van een matchingssyteem zo veel als mogelijk koppelen van een school aan een vaste docent. • Evalueren, bij- en nascholen van de docenten in een 2-daagse cursus. • Voortdurend ontwikkelen van nieuw en aansprekend lesmateriaal.
Prestatie-indicatoren (kwantitatief en/of kwalitatief)
• Totaal bereik ± 8000 leerlingen voor gastlessen 2e, 3e en 4e klas. • Inzet van gecertificeerde gastdocenten. • Gebruik van actueel lesmateriaal. • Gebruik van multimediale middelen. • Kwaliteitsbewakingssysteem functioneert. • Scholen en docenten zijn zo veel als mogelijk naar voorkeur gekoppeld. • 2-daagse na- en bijscholingscursus is door de docenten gevolgd.
Traffic Informers Aanvrager
Stichting NAH Zorg
Projectnaam
Traffic Informers
Gereserveerd budget
€ 12.800
Samenwerking
Slachtofferhulp Noord Nederland, het voortgezet onderwijs, de Friese gemeenten en Veilig Verkeer Nederland district Fryslân.
Doel (wat willen we met het project bereiken)
Doormiddel van het verhaal van het verkeersslachtoffer met jongeren in gesprek raken en hen motiveren veilig verkeersgedrag toe te passen.
Wat gaan we daarvoor doen
• In de beslotenheid van een leslokaal en eigen groep confronteren zichtbaar gehandicapte verkeerslachtoffers jongeren met de gevolgen van hun verkeersongeval. • Selecteren, trainen, begeleiden, coördineren en coachen van Traffic Informers. • Het selecteren van scholen op geschiktheid voor deelname aan dit project. Van groot belang hierbij is aantoonbare structurele inbedding van verkeerseducatie in het jaarprogramma. Het aantal sessies zal beperkt zijn tot maximaal 10 waarbij er geen sprake zal zijn van confectie maar juist van maatwerk. • Het begeleiden van scholen door onder andere het houden van een kennismakingsgesprek en evaluatie. • Regievoering en supervisie op het project.
Prestatie-indicatoren (kwantitatief en/of kwalitatief)
Het aantal en de kwaliteit van de daadwerkelijk uitgevoerde sessies.
Bromfietscursus Aanvrager
SBV
Projectnaam
Bromfietscursus (Klassikaal)
Kosten
De SBV verzorgt de bromfietscursus op offertebasis tegen kostprijs.
Samenwerking
Scholen voor Speciaal Voortgezet Onderwijs en verkeersscholen.
Doel (wat willen we met het project bereiken)
• Verbetering van de praktische vaardigheden, inzichten, risicoperceptie en kennis van beginnende bromfietsers vanaf 15 jaar en ouder door middel van het geven van bromfietscursussen. • Deze cursussen kunnen gegeven worden in het 4e leerjaar van het voortgezet onderwijs. • Voor scholen in het VSO/ZML kunnen cursussen op maat worden aangeboden.
Wat gaan we daarvoor doen
Op aanvraag organiseren van bromfietscursussen binnen het Speciaal Voortgezet Onderwijs.
Prestatie-indicatoren (kwantitatief en/of kwalitatief)
Volgens afspraak verzorgen van de lessen.
35
ScooterElite Aanvrager
Stichting TeamAlert
Projectnaam
ScooterElite
Gereserveerd budget
€ 13.750
Samenwerking
ROF partners, gemeenten en MBO scholen
Doel
TeamAlert richt zich met ScooterElite op jongeren tussen de leeftijd 15 en 20 jaar. ScooterElite heeft als doel jongeren op een interactieve manier te prikkelen na te denken over het verkeer en hun eigen gedrag daarin en dan met name op de scooter. Met dit project wordt gewerkt aan een positieve intentie richting veilig gedrag in het verkeer.
Wat gaan we daarvoor doen
• Het project Scooter Elite bestaat uit twee componenten. De scootersimulator en een serious game. • De serious game is gelijk aan de simulator, maar kan thuis op de computer gespeeld worden. Deze serious game wordt op locatie gecommuniceerd, zodat ook leerlingen die niet plaatsnemen op de scooter de game kunnen spelen. • De simulator biedt de mogelijkheid om nieuwe en complexe situaties te oefenen en te leren van fouten zonder dat er ongelukken gebeuren. Er zijn bijvoorbeeld oefeningen toegevoegd waarbij de deelnemers gedwongen worden om te anticiperen op andere weggebruikers. Hierdoor worden de jongeren bewust van de risico’s die misschien veroorzaakt kunnen worden door andere weggebruikers maar waarop zij door middel van hun rijstijl op kunnen anticiperen. De jongeren krijgen na afloop feedback op de prestatie en deze wordt nabesproken met een van de medewerkers van TeamAlert. • Om het competitie-element te vergroten, worden de beste scores genoteerd op een scorebord. Degene met de hoogste score wint een (kleine) prijs.
Prestatie-indicatoren (kwantitatief en/of kwalitatief)
• Uitvoering op vijf dagen op MBO scholen in de provincie Fryslân. • Per dag kunnen er gemiddeld 60 jongeren op de simulator plaats nemen en worden gemiddeld 300 jongeren betrokken bij het project.
Drive-Clean
36
Aanvrager
Stichting Responsible Young Drivers NL
Projectnaam
Drive-Clean
Gereserveerde subsidie
€ 23.990
Samenwerking
Stichting Bevordering Verkeerseducatie en de Friese Rijschoolhouders
Doel (wat willen we met het project bereiken)
• Responsible Young Drivers wil jonge bestuurders overtuigen van de ernst van de gevaren van het rijden onder invloed. Het gaat hierbij om alcohol, drugs of de combinatie hiervan. • Deze actie is specifiek gericht op jonge leerling bestuurders, dus jongeren die rijlessen volgen. • Het uiteindelijke doel is dat de jonge bestuurder geen alcohol en drugs gebruikt in combinatie met het besturen van een auto.
Wat gaan we daarvoor doen
• De promotieteamleden van RYD krijgen een training en worden opgeleid tot een goede ‘peer’ die in staat is de discussie op gang te brengen en te houden. • Tijdens de Drive Clean training gaat het promotieteam van Responsible Young Drivers een interactieve discussie aan met de leerling-bestuurders. Deze training maakt onderdeel uit van de theorielessen van de rijschoolhouder of wordt samen gegeven met een korte ROSO-training van de SBV. • De trainingen worden verzorgd door twee goed opgeleide jonge promotiemedewerkers. In het voorjaar starten we met een opfristraining voor alle promotieteamleden van RYD. • 16 trainingen/discussies: – 6 sessie op locatie van een rijschoolhouder – 10 sessie in combinatie met ROSO-training op het VEC
Prestatie-indicatoren (kwantitatief en/of kwalitatief)
• 16 trainingen/discussies met minimaal 12 jonge leerling-bestuurders per training. • Tijdens elke training vullen de aankomende bestuurders 2 keer een vragenlijst in (voor en na de training) om hun bewustwording te meten.
Trials Aanvrager
Stichting Trials
Projectnaam
Trials, the ultimate driving test
Gereserveerde subsidie
€ 45.000
Samenwerking
Verbond van Verzekeraars, Provincie Fryslân, VEC Drachten
Doel (wat willen we met het project bereiken)
Jonge automobilisten (19-26 jaar) zich bewust laten worden van de invloed van hun gedrag op de verkeersveiligheid.
Wat gaan we daarvoor doen
Uitvoeren programma met daarin de volgende onderdelen: • Ervaringsuitwisseling. • Uitvoeren noodstop op stroef wegdek. • Uitvoeren noodstop op glad wegdek. • Praktijkrit in personenauto. • Praktijkrit in vrachtauto. • Reactie- oefening bij in de berm raken.
Prestatie-indicatoren (kwantitatief en/of kwalitatief)
• Inzet promotieteam. • Exploitatie van een website. • 300 deelnemers
Alcoholvrij op Weg Aanvrager
Verslavingszorg Noord Nederland, Voorlichting en Preventie, regio Friesland
Projectnaam
Alcoholvrij op Weg
Gereserveerde subsidie
€ 30.000
Samenwerking
VNN Voorlichting & Preventie, regio Friesland, OM Arrondissementsparket Leeuwarden, Regiopolitie Friesland, Stichting Bevordering Verkeerseducatie, Veilig Verkeer Nederland
Doel
Preventief project, ter voorkoming van het rijden onder invloed van jonge bestuurders
Wat gaan we daarvoor doen
• Jongeren in de leeftijd van 18-25 jaar, die nog niet zo lang een rijbewijs hebben en regelmatig (veel) drinken, bewust kennis laten maken met de risico’s van het rijden onder invloed van alcohol. • In 2016 kunnen 10 x 8 = 80 deelnemers meedoen aan een dergelijke cursus. • Aanmelding geschiedt via de rijschoolhouders, die ook verantwoordelijk zijn voor het vervoer van de deelnemers van en naar het testcircuit. • De dag start met een theorieles over alcohol en verkeer. Daarna beoordeelt een ter zake kundige rij-instructeur de verrichtingen, eerst tijdens een nuchtere rit, later op de dag tijdens een rit onder invloed van alcohol. Aan het eind van de cursusdag volgt de evaluatie, samen met de deelnemers.
Prestatie-indicatoren kwantitatief en/of kwalitatief)
• Organiseren van 10 cursusdagen (80 deelnemers). • Rijtests onder begeleiding van een hiertoe opgeleide rijinstructeur. • Schriftelijk verslag na afloop, waarin opgenomen de scores en de evaluaties van de deelnemers.
37
Veiligheidstraining landbouwvoertuigen Aanvrager
SBV
Projectnaam
Veiligheidstraining landbouwvoertuigen (VTLV).
Kosten
De SBV verzorgt de veiligheidstraining op offertebasis tegen kostprijs.
Samenwerking
Branchevereniging Cumela, BOVAG verkeersopleidingen, verkeersscholen, VEC, CBR, verzekeringsmaatschappijen, AOC’s, gemeenten.
Doel (wat willen we met het project bereiken)
• Vergroten van de verkeersveiligheid door het structureel verbeteren van de vaardigheden, inzichten, kennis en attitude van bestuurders van landbouwvoertuigen.
Wat gaan we daarvoor doen
• Organiseren van cursussen voor bestuurders van landbouwvoertuigen. • Verzorgen van trainingen voor AOC’s • Het geven van algemene voorlichting over landbouwverkeer aan geïnteresseerde partijen en organisaties.
Prestatie-indicatoren (kwantitatief en/of kwalitatief)
Volgens afspraak verzorgen van de trainingen.
VRO-R training
38
Aanvrager
Koninklijke Nederlandse Motorrijders Vereniging (KNMV)
Projectnaam
Verhoogde Rijopleiding Risicoinschatting
Gereserveerd budget
€ 20.000
Samenwerking
Motorverenigingen en –clubs, ROF partners, Provincie Fryslân, de Friese gemeenten en het VEC Drachten
Doel (wat willen we met het project bereiken)
“Voorkomen is beter dan genezen” is de belangrijkste slogan in dit project. Als bestuurder van een motorfiets heb je altijd een minimale motorvaardigheid nodig. Echter vanuit natuurkundig oogpunt en de menselijke grenzen zijn vaardigheden tot op bepaalde hoogte gelimiteerd. Daarom heeft de KNMV de VRO Risico in het leven geroepen. Dit is een totaal nieuwe manier van training op de motor, bestemd voor jong en oud, met en zonder ervaring. De cursus VRO Risico heeft als doel om de gevaren (risico’s) die schuilen in het verkeer, te herkennen en te analyseren om vervolgens het verkeersgedrag daarop aan te passen. Groepsdiscussies met theoretische onderbouwing zijn daarom belangrijke elementen in de cursus. Hoe lastig gevaarherkenning in het verkeer soms kan zijn, kunnen de deelnemers in de twee praktijkritten zelf ervaren.
Wat gaan we daarvoor doen
• Verzorgen van de VRO Risico cursus voor 150 motorrijders uit Fryslân. • Vanuit het KNMV ledenbestand motorrijders in Fryslân benaderen om ze te informeren over de actie van het ROF. • Vanuit het KNMV ledenbestand motorclubs in Fryslân benaderen om ze te informeren over de actie van het ROF.
Prestatie-indicatoren (kwantitatief en/of kwalitatief)
In de periode half april tot eind september 150 motorrijders opleiden.
Bestelverkeer Aanvrager
Kreeft Opleidingen
Projectnaam
Bestelverkeer
Gereserveerd budget
€ 20.000
Samenwerking
Vervoersorganisaties EVO en TLN, Fleetowners, Leasemaatschappijen, Bedrijfsautodealers, Verkeersveiligheidsorganisaties
Doel (wat willen we met het project bereiken)
Bestelauto’s die bij het achteruitrijden een voetganger of fietser aanrijden, of bestelauto’s die door te hoge snelheid, door een te zware belading, of van wege de dode hoek, een aanrijding veroorzaken: het zijn ongevallen die vaak ernstig letsel tot gevolg hebben, maar die met – veelal bestaande – maatregelen kunnen worden voorkomen.
Wat gaan we daarvoor doen
• Door chauffeurs die dagelijks aan het verkeer deelnemen met een bestelauto een aanvullende cursus aan te bieden, kunnen verkeersveiligheidsrisico’s worden teruggebracht. • De cursus is gericht op bewustwording van de dagelijkse risico’s in het verkeer, gevaarherkenning en verkeersinzicht en wordt verzorgt op het VerkeersEducatieCentrum in Drachten.
Prestatie-indicatoren (kwantitatief en/of kwalitatief)
• 180 deelnemers. • Deelnemers doen mee aan een Driver Risk Assessment door middel van een voor- en nameting.
Rijvaardigheidscursus Aanvrager
SBV
Projectnaam
Rijvaardigheidscursus voor senioren.
Gereserveerde subsidie
€ 77.183
Samenwerking
Ouderenbonden en –organisaties, Stichting Welzijn Ouderen, VVN, politie, verkeersscholen, gemeentes, apothekers, e.d.
Doel (wat willen we met het project bereiken)
• Structurele verbetering van de vaardigheden, inzichten, kennis en attitude van ervaren bestuurders. • Toename van het aantal oudere bestuurders dat de rijvaardigheidscursus volgt. • Bevorderen dat er voldoende aanbod is van kwalitatief goede bij- en nascholings- producten.
Wat gaan we daarvoor doen
• Organiseren en uitvoeren van de rijvaardigheidscursus op locatie in Fryslân. • Aanbieden van een cursusmodel waarbij men uit meerdere onderdelen kan kiezen waaronder de baanmodule op het VerkeersEducatieCentrum in Drachten. • Acquisitie plegen bij gemeentes en ouderenbonden. • Bijscholing van theoriedocenten en praktijkritadviseurs.
Prestatie-indicatoren (kwantitatief en/of kwalitatief)
• Minimaal 10 cursussen • Minimaal 1 cursus met baanmodule • Totaal bereik van 350 cursisten • De theoriedocenten en de praktijkritadviseurs hebben nascholing gevolgd
39
Bijtanken en Oppoetsen Aanvrager
SBV
Projectnaam
Cursus Bijtanken en Oppoetsen.
Kosten
De SBV verzorgt de cursus Bijtanken en Oppoetsen op offertebasis tegen kostprijs.
Samenwerking
Gemeenten, ouderenbonden en –organisaties, Stichting Welzijn Ouderen, garagebedrijven.
Doel (wat willen we met het project bereiken)
• Senioren zo lang mogelijk veilig en vertrouwd aan het verkeer laten deelnemen. • Structurele verbetering van de vaardigheden, inzichten, kennis en attitude van ‘oudere’ auto en fiets bestuurders. • Bevorderen dat er voldoende aanbod is van kwalitatief goede leermiddelen c.q. bij- en nascholingsproducten. • Bevorderen dat de deelnemers mee gaan doen aan autotechnische zelfredzaamheid door het organiseren van bijeenkomsten bij een garagebedrijf. • Bevorderen dat de deelnemers een praktijkrit afleggen.
Wat gaan we daarvoor doen
Het organiseren en verzorgen van de cursus Bijtanken en oppoetsen.
Prestatie-indicatoren (kwantitatief en/of kwalitatief)
Volgens afspraak verzorgen van de cursussen.
Scootmobielcursus
40
Aanvrager
SBV
Projectnaam
Scootmobielcursus (groepstraining)
Gereserveerde subsidie
€ 8.518
Samenwerking
Leveranciers scootmobielen, Stichting Welzijn Ouderen, ouderenorganisaties en -bonden, gemeenten en WMOorganisaties.
Doel (wat willen we met het project bereiken)
• Structurele verbetering van de vaardigheden, inzichten, kennis en attitude van scootmobielers door het aanbieden van een combinatie van theorie, praktijk en behendigheid. • Bevorderen dat er voldoende aanbod is van kwalitatief goede bij- en nascholings- producten.
Wat gaan we daarvoor doen
• Organiseren van scootmobielcursussen. • Evaluatie- en bijscholingsdag voor de docenten.
Prestatie-indicatoren (kwantitatief en/of kwalitatief)
• Totaal bereik van 130 scootmobielers in Fryslân. • Uitreiken van theorieboekje aan deelnemers aan de scootmobielcursussen. • Evaluatie- en bijscholingsdagen voor de docenten hebben plaatsgevonden.
Voorlichting & Campagnes Aanvrager
VVN + Verkeersveiligheidsgroep ROF
Projectnaam
Voorlichting & Campagnes
Gereserveerde subsidie Gereserveerd budget
€ 50.000 VVN € 135.000 VVGr
Samenwerking
Min. van V & W, provincie Fryslân, de Friese gemeenten, politie, ROF-partners, RYD, VNN, de NVBS, en externe communicatie bureaus
Doel (wat willen we met het project bereiken)
Alle verkeersdeelnemers bewust maken van risico’s in het verkeer door in te spelen op landelijke campagnes en het zelf organiseren van regionale en lokale campagnes. Belangrijk element is het plaatsen van mottoborden langs de provinciale wegen.
Wat gaan we daarvoor doen
• Meerjarenprogramma Campagnes Verkeersveiligheid (MPCV): Regie en coördinatie van alle uit het MPCV voortvloeiende regionale activiteiten. • Mottoborden: Onder de aandacht van het publiek brengen van de verkeersveiligheidscampagnes. • CineFox bioscoopreclame: Onder de aandacht van het publiek brengen van de verkeersveiligheids-campagnes. • Campagne ‘Je ziet meer met 30’: Het aan de Friese gemeenten beschikbaar stellen van campagnemateriaal wat zich richt op verkeersveiligheid in de 30 km/u-zones. • Verstrekken campagnebudget aan VVN Met deze middelen organiseer VVN diverse bewustwordingsacties en campagnes. Zowel op District- als op Afdelingsniveau. • Verstrekken campagnebudget aan IVM: Met dit budget organiseert het IVM een campagne die wijst op de gevaren van medicijnen die de rijvaardigheid kunnen beïnvloeden. • Verstrekken campagnebudget aan TeamAlert: Deze ondersteuning stelt TeamAlert in staat het project Show Yourself uit te voeren waarmee jongeren worden aangesproken op hun gedrag en verantwoordelijkheid in het verkeer.
Prestatie-indicatoren (kwantitatief en/of kwalitatief)
• 6 maal wisseling van uitingen op de mottoborden. • 6 maal wisseling van CineFox bioscoopreclame. • Gedurende het gehele jaar op aanvraag beschikbaar stellen van campagnemateriaal ‘Je ziet meer met 30’. • Beschikbaar stellen van campagnebudget aan IVM. • Beschikbaar stellen van campagnebudget aan TeamAlert.
Friese Fiets APK Aanvrager
Veilig Verkeer Nederland, district Fryslân
Projectnaam
Friese Fiets APK
Gereserveerde subsidie
€ 22.883
Samenwerking
Voortgezet onderwijs, VVN afdelingen district Fryslân, tweewielerspecialisten, SBV
Doel (wat willen we met het project bereiken)
Het terugdringen/voorkomen van verkeersongelukken van leerlingen van voortgezet onderwijs op de fiets. Dit willen we bereiken door bewustwording van de noodzaak van het rijden op een goedgekeurde, veilige fiets. Tijdens de Friese Fiets APK worden de fietsen van leerlingen gekeurd door vrijwilligers van VVN en tweewielerspecialisten.
Wat gaan we daarvoor doen
• Alle scholen van het voortgezet onderwijs worden uitgenodigd deel te nemen aan de Friese Fiets APK. • De Fiets APK behelst een keuring van fietsen waarbij deze op veiligheid en wettelijke regels worden getest. • Voorafgaand aan de fietskeuringen worden alle leerlingen van de deelnemende scholen uitgenodigd mee te doen aan de Kennisquiz, waarmee ze onder andere kennis vergaren over de eisen die VVN stelt aan een verkeersveilige fiets. • De quiz is online beschikbaar en er is een prijsvraag aan gekoppeld.
Prestatie-indicatoren (kwantitatief en/of kwalitatief)
• Alle Friese scholen voor het voortgezet onderwijs aanschrijven voor deze actie. • Aantal deelnemers van 5000 scholieren (ruim 40 scholen). • Beschikbaar stellen van de online kennisquiz.
41
Vrijwillige alcohol- en drugscontroles Aanvrager
Stichting Responsible Young Drivers NL
Projectnaam
Vrijwillige alcohol-en drugcontroles voor jonge bestuurders
Gereserveerde subsidie
€ 36.000
Samenwerking
Verkeersveiligheidpartners in Friesland, discotheken en organisatoren van feesten
Doel (wat willen we met het project bereiken)
Responsible Young Drivers wil een reeks van 18 activiteiten organiseren in Friesland voor jonge bestuurders, waarbij naast de gevaren van rijden onder invloed van alcohol ook specifiek op de gevaren van rijden onder invloed van drugs gewezen wordt. Einddoel is dat jongeren overtuigd raken van de ernst van de gevaren en onderling afspraken zullen maken wie van hen die avond nuchter zal blijven, geen drugs zal gebruiken en terug zal rijden.
Wat gaan we daarvoor doen
18 acties in/bij discotheken, feesttenten of evenementen: • de bestuurders krijgen aan het begin van de avond een armband omgeplakt als teken van hun gemaakte afspraak. • op het eind van de avond kunnen de bestuurders een vrijwillige alcohol- en/of drugtest afleggen. • met jongeren die onder invloed van alcohol en/of drugs zijn, zoeken we een veilige oplossing.
Prestatie-indicatoren (kwantitatief en/of kwalitatief)
• Aanwezigheid in/bij 18 discotheken, feesttenten of evenementen, verspreid over het hele jaar met een RYD-promotieteam van jongeren. • Bij alle acties alcohol- en drugtesten afnemen. • Plaatsing van foto’s van de acties op de RYD Facebookpagina en website.
Alcokart
42
Aanvrager
Stichting Responsible Young Drivers NL
Projectnaam
Friese Alcokart
Kosten
RYD zet de Alcokart in op offertebasis tegen kostprijs.
Samenwerking
Verkeersveiligheidspartners in Fryslân, scholen, organisatoren van evenementen en jongerenwerkers.
Doel (wat willen we met het project bereiken)
• Responsible Young Drivers wil jonge bestuurders overtuigen van de ernst van de gevaren van het rijden onder invloed. Het gaat hierbij om alcohol, drugs of de combinatie hiervan. • Karten met drank op! Niet zomaar een kart maar een speciale ‘Alcokart’ waarmee de effecten van alcohol in het verkeer ervaren kunnen worden. De kart kan op afstand in de stand “rijden onder invloed” worden gezet. Hierdoor zal de kart reageren alsof de bestuurder onder invloed van alcohol is. Jongeren kunnen zo op een speelse en veilige manier ervaren wat de gevaren en gevolgen zijn van rijden onder invloed.
Wat gaan we daarvoor doen
• Onder begeleiding van personeel van RYD inzetten van de Alcokart op locatie. • Het geven van voorlichting over de risico’s van alcohol in het verkeer. • Het verstrekken van voorlichtingsmateriaal. • Er wordt gebruik gemaakt van een opblaasbare stand/tent. • In overleg met de opdrachtgever zoeken van publiciteit.
Prestatie-indicatoren (kwantitatief en/of kwalitatief)
Inzet van de Alcokart volgens gemaakte afspraken.
StreetTalk Aanvrager
Stichting TeamAlert
Projectnaam
StreetTalk
Gereserveerd budget
€ 12.500
Samenwerking
ROF partners, gemeenten en organisatoren van evenementen en festivals.
Doel (wat willen we met het project bereiken)
TeamAlert richt zich met StreetTalk op jongeren van 16 t/m 24 jaar. StreetTalk heeft als doel om jongeren bewust te maken van hun eigen gedrag en verantwoordelijkheid in het verkeer. Doordat TeamAlert groepen jongeren aanspreekt wordt het onderwerp op een laagdrempelige manier bespreekbaar gemaakt in vriendengroepen en wordt er gewerkt aan een positieve norm binnen de groep. Met dit project wordt gewerkt aan een positieve intentie richting veilig gedrag in het verkeer.
Wat gaan we daarvoor doen
• StreetTalk kan ingezet worden in binnensteden, op dorpsfeesten, kermissen, festivals of andere evenemen ten waar jongeren te vinden zijn. StreetTalk is een mobielproject en heeft dus geen vaste standplaats nodig. • Bij StreetTalk gaan een camera- en fototeam op pad om met jongeren in gesprek te gaan. • Het camerateam vraagt de jongeren om voor de camera te reageren op prikkelende vragen en stellingen. Dit alles wordt gefilmd. Het gesprek dat ontstaat tussen de vrienden wordt begeleid door een interviewer. Na de uitvoering monteert TeamAlert een filmpje hiervan. • Ook gaat er een fototeam op pad. Dit team spreekt groepen vrienden aan en zet hen op de foto. Voor de foto wordt een speciale lens gebruikt waardoor het lijkt alsof de jongeren een tunnelvisie hebben. Aan de hand van deze foto worden de effecten van alcohol in het verkeer besproken. • Zowel de foto’s als het gemonteerde filmpje zijn na de uitvoering op de website van TeamAlert terug te kijken. Hier komen de jongeren nog een keer met de verkeersveilige boodschap van TeamAlert in aanraking.
Prestatie-indicatoren (kwantitatief en/of kwalitatief)
• aanwezigheid bij evenementen in de provincie Fryslân • Uit ervaring weten we dat per uitvoering het camerateam ongeveer 40 jongeren voor de camera krijgt, er gemiddeld 135 jongeren op de foto gezet worden en er gemiddeld 125 jongeren het filmpje terugkijken op het internet.
Voorlichting geneesmiddelen in het verkeer Aanvrager
Instituut voor Verantwoord Medicijngebruik
Projectnaam
Campagne Geneesmiddelen in het verkeer
Gereserveerd budget
€ 10.000
Samenwerking
Provinciale en lokale apothekers, huisartsen, ziekenhuizen, drogisterijen en opleidingsinstituten voor dokters- en apothekersassistenten
Doel (wat willen we met het project bereiken)
• Publiek de ogen openen voor risico’s, hen stimuleren met huisarts of apotheker(assistent) contact op te nemen bij gebruik van rijgevaarlijke geneesmiddelen. • Artsen en apotheker(assistent) stimuleren het onderwerp actief op te pakken.
Wat gaan we daarvoor doen
• Organiseren en verzorgen van gastlessen aan opleidingsinstituten voor dokters- en apothekersassistenten.
Prestatie-indicatoren (kwantitatief en/of kwalitatief)
• Deelname van minimaal 100 deelnemers aan de gastlessen.
43
Klachten en knelpunten Fryslân Aanvrager
Veilig Verkeer Nederland, district Fryslân
Projectnaam
Klachten en knelpunten Fryslân
Gereserveerde subsidie
€ 12.430
Samenwerking met:
Politie Fryslân Wegbeheerders Noordoost Fryslân
Doel (wat willen we met het project bereiken)
Om burgers de gelegenheid te geven gevoelens van verkeersonveiligheid in de eigen leefomgeving te melden, voert Politie Fryslân structureel het project Klachten en knelpunten uit. Dit doet zij in nauwe samenwerking met Veilig Verkeer Nederland en de betreffende gemeenten. Het project behoort hiermee tot het vaste takenpakket van de Politie. VVN dient als eerste loket via het Meldpunt Veilig Verkeer. Voor VVN is het doel gelijk aan dat van de politie, met als toevoeging dat VVN in contact wil komen met burgers en hen wil helpen bij het verbeteren van de verkeersveiligheid.
Wat gaan we daarvoor doen
In het handhavingsplan, dat door de Politie wordt opgesteld per traject/project, worden de rollen en verantwoordelijkheden van de verschillende samenwerkingspartners beschreven. Korte omschrijving van de te ondernemen stappen: • Via het Meldpunt Veilig Verkeer worden klachten die betrekking hebben op snelheidsoverschrijdingen binnen verblijfsgebieden (30 en 60 km) in behandeling genomen. • Nieuw is dat ook overige klachten en knelpunten kunnen worden gemeld, waarbij voor VVN de nadruk op snelheid ligt. • De ‘klachtlokaties’ worden waar gewenst ‘geschouwd’. • Er worden waar nodig nul-metingen/snelheidsmetingen uitgevoerd. • Er wordt waar gewenst onder bewoners en eventueel overige berokkenen een digitale enquête uitgezet. • Er vinden waar nodig tussen- en eindevaluaties en –metingen plaats.
Prestatie-indicatoren (kwantitatief en/of kwalitatief)
44
• Klachten worden gemeld via het Meldpunt VVN. • Er vinden afstemmingsoverleggen met politie en gemeenten plaats. • Melders worden geinformeerd. • Enquêtes, metingen en evaluaties worden, waar nodig, uitgevoerd.
Burgerparticipatie Aanvrager
Veilig Verkeer Nederland, district Fryslân
Projectnaam
Burgerparticpatie: meldpunt, buurtacties, buurtlabel.
Kosten
VVN maakt in overleg met initiatiefnemers en regionale regievoerders een lokaal plan met een kostenverdeling op maat.
Samenwerking
ROF partners, wijkagenten, welzijnsorganisaties.
Doel (wat willen we met het project bereiken)
Wijken en buurten in Fryslân mobiliseren en ondersteunen bij het zelf aanpakken van verkeersonveilige situaties in hun omgeving. Daarnaast aandacht vragen voor verkeersonveilig gedrag van eigen bewoners en bezoekers door het opzetten en uitvoeren van buurtacties. Werkgroepen stimuleren verkeersveiligheid structureel op de agenda te zetten en daarmee in aanmerking te laten komen voor het VVN buurtlabel. Naast aandacht voor verkeersgedrag is er ondersteuning voor het in kaart brengen van verkeersknelpunten.
Wat gaan we daarvoor doen
• De beroepsorganisatie onderhoudt de contacten met de regionale regievoerders en zorgt voor de acquisitie van buurtacties/buurtlabel. Daarnaast worden meldingen die niet (geheel) infrastructureel van aard zijn vanuit het meldpunt van VVN doorgezet naar Buurtacties/ Buurtlabel. • Werkgroepen worden in principe ondersteund door de coachende vrijwilligers. Deze worden vanuit Veilig Verkeer Nederland geworven en opgeleid.
Prestatie-indicatoren (kwantitatief en/of kwalitatief)
De acties en activiteiten worden volgens afspraak uitgevoerd.
Onderzoek, Monitoring & Analyse Aanvrager
Verkeersveiligheidsgroep ROF
Projectnaam
Onderzoek, Monitoring & Analyse
Gereserveerd budget
€ 30.000
Samenwerking
Rijkswaterstaat Dienst Verkeer en Scheepvaart (afdeling Veiligheid), Ministerie van I&M, Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid, Politie Noord-Nederland, Justitie, Gemeenten en Verkeersveiligheidspartners
Doel (wat willen we met het project bereiken)
• Monitoring van behaalde resultaten. • Onderbouwing van het beleid.
Wat gaan we daarvoor doen
• Beleids Effect Rapportage (BER). • Periodiek Reg ionaal Onderzoek Verkeersveiligheid (PROV). • Actueel houden van de Verkeersveiligheidsatlas. • Haalbaarheidsonderzoek naar Proactief Meten van Verkeersveiligheid (ProMeV) met gebruikmaking van snelheidsgegevens uit ‘floating car data’. • Monitoring van het gebruik van alcohol in het verkeer door het houden van representatieve steekproeven. • Monitoring van het gebruik van gordel, kinderbeveiligingsmiddelen, helm en lichtvoering door middel van tellingen en observaties.
Prestatie –indicatoren (kwantitatief en/of kwalitatief)
Bovengenoemde onderzoeken hebben plaatsgevonden. Onderzoeksresultaten zijn meegenomen in de beleidscyclus.
45
Verbreding samenwerking Aanvrager
Verkeersveiligheidgroep ROF
Projectnaam
Verbreding samenwerking in Fryslân
Gereserveerd budget
€ 10.000
Samenwerking
De Friese gemeenten, Politie Noord Nederland, Openbaar Ministerie, Rijkswaterstaat directie Noord-Nederland, Centrum voor Criminaliteitspreventie en ROF-partners
Doel (wat willen we met het project bereiken)
• Door nieuwe partners te betrekken bij verkeersveiligheidsvraagstukken, een nog bredere en integrale aanpak bewerkstelligen. • Door samenwerking met huidige en nieuwe partners aandacht en kansen creëren voor het verhogen van de verkeersveiligheid in de provincie Fryslân. • Samen met de betrokken partners verkeersveiligheidproducten en – projecten op elkaar afstemmen.
Wat gaan we daarvoor doen
• Themagewijs zoeken/aantrekken nieuwe partners. • Jaarlijks organiseren van een plenaire bijeenkomst van de gemeentelijke Verkeersveiligheidcoördinatoren (GVVC) en de partners. • Jaarlijks 1 of meerdere 1 op 1 adviesgesprekken met de GVVC’ers mbt het opstellen van het gemeentelijk activiteitenplan Permanente Verkeerseducatie (PVE) in het kader van het Manifest Verkeersveiligheid Fryslân 2011-2025.
Prestatie-indicatoren (kwantitatief en/of kwalitatief)
• Afhankelijk van thema is/zijn nieuwe partner(s) aangetrokken. • 1 Plenaire bijeenkomst GVVC/partners heeft plaatsgevonden. • Minimaal 1 op 1 gesprekken zijn met de gemeenten gevoerd in het kader van PVE en het Manifest Verkeersveiligheid Fryslân.
Agendasetting schoolsluiting en -fusies
46
Aanvrager
Veilig Verkeer Nederland district Fryslân
Projectnaam
Signalering en agendasetting fusies en nieuwbouw basisscholen
Gereserveerde subsidie
€ 25.482
Samenwerking
Primair Onderwijs VVN geledingen, adviseurs, verkeersouders, gemeenten en indien aan de orde buurtbewoners, dorpsbelangen en wijkverenigingen
Doel (wat willen we met het project bereiken)
VVN is dé organisatie die inzicht heeft in het basisonderwijs ten aanzien van verkeersveiligheidsvraagstukken die te maken hebben met krimp en samenvoeging. VVN wil het thema verkeersveiligheid in het voortraject en tijdens de visievoming al op de agenda zetten. In geval van nieuwbouw maar ook bij fusietrajecten en/of bij de ontwikkeling van brede scholen.
Wat gaan we daarvoor doen
• VVN signaleert, informeert en adviseert het thema verkeersveiligheid vroegtijdig op de agenda te zetten bij de planvorming en uitwerking van de inrichting van de schoolomgeving. • VVN gaat hiervoor een database opzetten van (voorgenomen) fusietrajecten, nieuwbouwprojecten en dergelijke. • VVN zorgt dat de onderwijskoepels, de betrokken scholen en verkeersouders enerzijds en de gemeenten anderzijds op de hoogte zijn van de checklist van VVN. • Alle betrokken scholen krijgen een informatiepakket aangeboden. Het informatiepakket bestaat uit de checklist, een stappenplan, de digitale ouderenquête en andere werkdocumenten.
Prestatie-indicatoren (kwantitatief en/of kwalitatief)
• Database nieuwe en fusiescholen is actueel. • Alle relevante partijen en actoren zijn geïnformeerd. • Het informatiepakket is complet, up to date en beschikbaar gesteld.
Ondersteuning PVE Aanvrager
Verkeersveiligheidsgroep ROF
Projectnaam
Ondersteuning PVE in Fryslân
Gereserveerd budget
€ 41.998
Samenwerking
ROF-partners, en externe communicatiebureaus
Doel (wat willen we met het project bereiken)
Ondersteunen, informeren en motiveren van alle betrokkenen bij het implementatieproces PVE in Fryslân
Wat gaan we daarvoor doen
• PVE activiteiten: Het ter beschikking stellen van communicatiemateriaal zoals brochures, DVD’s en instructiemiddelen. • Lidmaatschapskosten VVN Verkeerouders: De lidmaatschapskosten voor de Friese basisscholen worden betaalt door het ROF. • Verkeersveiligheidslabel Fryslân (VVL-F): Ondersteunen van het VVL-F door het ter beschikking stellen van promotiemateriaal en PVEwaardecheques aan gelabelde scholen. • Verzorgen van ouderbijeenkomsten: Op aanvraag aanbieden van PVE-ouderbijeenkomsten voor het basis-onderwijs en voorschoolse instellingen. • Vrijwilligers: Ondersteunen van de vrijwilligers die ouderbijeenkomsten op scholen verzorgen door het verstrekken van vergoedingen. • Traffic Informers: Ondersteunen van Traffic Informers die lessen op scholen verzorgen door het verstrekken van vergoedingen. • Themadag Vereniging van Verkeersslachtoffer: Ondersteunen van de Vereniging Verkeersslachtoffers Noord door het bieden van een financiële bijdrage ten behoeve van de organisatie van een regionale herdenkingsbijeenkomst.
Prestatie-indicatoren (kwantitatief en/of kwalitatief)
• Voldoen aan de vraag naar communicatie- en promotiematerialen. • De lidmaatschapskosten voor de VVN Verkeersouders zijn betaald. • Tijdens de uitreiking van het VVL-F ontvangt iedere school van het ROF een waarde cheque die besteedt mag worden aan een verkeerseducatief doel. • Op aanvraag verzorgen van PVE- ouderbijeenkomsten. • Per verzorgde ouderbijeenkomst uitkeren van een vergoeding en bijdrage in de reiskosten aan de desbetreffende vrijwilliger. • Per lessencyclus van het project Traffic Informers de vergoeding uitkeren. • Na afloop van de Themadag de afgesproken bijdrage uitkeren aan de Vereniging Verkeersslachtoffers Noord.
Themabijeenkomst Aanvrager
Vereniging Verkeersslachtoffers Noord
Projectnaam
Themabijeenkomst en Herdenking Verkeersslachtoffers
Gereserveerd budget
€ 7.500
Samenwerking
Bureau NAH-zorg Slachtofferhulp Noord Nederland
Doel (wat willen we met het project bereiken)
Het houden van een Regionale Herdenking wanneer de landelijke herdenking zich op een te grote afstand bevindt. Eventueel het laten samenvallen van de Regionale en Nationale herdenking in Fryslân.
Wat gaan we daarvoor doen
• Het organiseren van een Regionale Herdenking.
Prestatie-indicatoren (kwantitatief en/of kwalitatief)
• De Herdenking is in samenwerking met Bureau NAH-zorg en Slachtofferhulp Noord Nederland georganiseerd.
47
VEC Service-, beheer- en inrichtingskosten
48
Aanvrager
Verkeersveiligheidgroep ROF
Projectnaam
VEC Service-, beheer- en inrichtingskosten
Gereserveerd budget Gereserveerde subsidie
€ 120.000 VVGr € 56.068 SBV
Samenwerking
Kreeft Friesland B.V., Provinsje Fryslân en huisvestingspartners bedrijfsverzamelgebouw VEC
Doel (wat willen we met het project bereiken)
Het beheren en in bedrijf houden van het bedrijfsverzamelgebouw op het VerkeersEducatieCentrum in Drachten en het faciliteren van de gehuisvest partners van het ROF.
Wat gaan we daarvoor doen
• Faciliteren van de huisvestingspartners en het beheren van het bedrijfsverzamelgebouw.
Prestatie-indicatoren (kwantitatief en/of kwalitatief)
• In het bedrijfsverzamelgebouw is een huismeester actief welke het gebouw op een goede wijze beheerd en de huisvestingspartners ondersteund op facilitair gebied.
Colofon Uitgave en tekst Regionaal Orgaan verkeersveiligheid Fryslân Ontwerp en uitvoering Afdeling Communicatie Provincie Fryslân Druk Afdeling Facilitaire Zaken Provincie Fryslân November 2015
Het Regionaal Orgaan verkeersveiligheid Fryslân is onder de vlag van het Overleg Verkeer en Vervoer Fryslân een onafhankelijk overlegplatform voor alle organisaties die zich in Fryslân inzetten voor het verhogen van de verkeersveiligheid. Bezoekadres: Tweebaksmarkt 52, 8911 KZ, Leeuwarden Telefoon: 058-2925354 E-mail:
[email protected] Webadres: www.rof.nl Postadres: Postbus 20120, 8900 HM, Leeuwarden
49
Werkplan 2016 Regionaal Orgaan verkeersveiligheid Fryslân
Regionaal Orgaan verkeersveiligheid Fryslân Werkplan 2016