WERK VAN DEN AKKER
Afdeling Herentals PELARGONIUM EN GERANIUM . Lesgever: Bart Peers
29 - 01 - 2012
Verslag: Michel Peeters
1. PELARGONIUM. 1.1 Inleiding Pelargonium ofwel in de volksmond geranium is een veel gebruikte perkplant en balkonplant. Deze dankbare plant is terug in opmars, zeker door de nieuwe rassen en kleuren . Deze plant heeft zowel kleur in de bloem als in het blad . Hij kan absoluut geen koude verdragen (bevriest bij 0°C ) . Men kan hem wel overwinteren, niet te donker tussen de 8°C en 10°C . De populariteit van de plant is vooral te danken aan zijn grote bloemenrijkdom . Vanaf mei tot de koude invalt in de herfst blijft hij steeds nieuwe bloemen vormen . Bijkomend voordeel is dat deze plant zeer onderhoudsvriendelijk is . Ook kunnen we hem redelijk eenvoudig zelf vermenigvuldigen . Pelargonium behoort tot het geslacht van de geraniaceae . De naam komt uit het woord pelargos wat vrij vertaald ooievaarsbek betekend . De oerouders van de pelargonium zijn afkomstig uit Zuid-Afrika, Australië en Azië . Het is een meerjarige kruidachtige plant die deels verhout in de oudere delen . Bij ons wordt hij meestal als eenjarige gehouden, aankoop in april-mei en na de zomer verdwijnt hij op de composthoop . Enkelingen houden de plant binnenshuis verder om hem na de winter terug aan de praat te krijgen . Ook kan men stekken nemen en met jonge planten terug beginnen . Dit vergt een beetje tijd en inzet maar het zal ruimschoots beloond worden . Enkele soorten die vrij veel gebruikt worden : - Pelargonium zonale: staande pelargonium in vele kleuren - Pelargonium peltatum: hangend, zeer veel variatie - Pel. grandiflorum: grootbloemig, Franse geranium - Pel. graveolens: geurgeranium zoals citroengeranium en andere . - Franse mini pelargonium Zie afbeeldingen op de volgende bladzijden .
1
2
3
1.2 Verzorging . - Potgrond: Een goede potgrond is de basis voor het mooi houden van de planten . De grond moet dan aan een aantal eisen voldoen - luchtig - vochthoudend - doorlatend - voedzaam - licht zuur (pH 5,5 tot 6,5 ) Voorbeeld van label op de potgrond
4
Terraplant Balkonplantenpotgrond (Compo ) Teeltsubstraat Potgrond op basis van bonkveen, meststof op basis van calcium en magnesium en meststof . Organische stof : 23 % pH(water) - zone:5,5-6,5 Elektrische geleidbaarheid (EC) 45,0 mS/m Droge stof 30 % Meststoffen: 1,75 kg/m³ NPK -meststoffen 14-16-18 (+2) 0,3 Kg/m³ samengestelde organische meststof 14-82 Dit is wat men in de handel kan verkrijgen . Men kan zelf ook experimenteren met een potgrond . Recept: 1/3 zand + 2/3 rijpe fijne compost of 1/3 zand + 1/3 rijpe fijne compost + 1/3 oude potgrond Met deze mengsels kan het wel zijn dat men een te fijne structuur krijgt, waardoor de lucht en water huishouding niet goed zit . Indien men twijfelt mag men grove turf of houtsnippers toevoegen .(oppassen met hout, dit neemt stikstof weg uit de grond, dus regelmatig bijmesten ). Vergeling duidt dikwijls op stikstofgebrek . Om bij deze mengsels nog voedingsstoffen toe te voegen , liefst onder de vorm van organische meststoffen . Denk hierbij aan gedroogde koemest of soortgelijke meststof . De meststof in de potgrond is niet voldoende voor de gehele groeiperiode, daarom zal men gedurende de groeiperiode om de 2 weken gieten met een oplossing van vloeibaar mest . Er zijn ook speciaal samengestelde meststoffen op de markt . Deze zijn zeer goed, maar ze kosten vaak veel . We mengen ongeveer 2 kilo korrel in een m³ . Eventueel ook een kg. kalk toevoegen . Dit is een goede start, tijdens het groeiseizoen regelmatig bijmesten . - Inplanten: Plant de planten in je bloembak of pot op dezelfde diepte zoals ze in het potje stonden . Te diep planten geeft aanleiding tot stambasisrot en andere schimmelziekten . Duw de planten goed aan, maar zorg ervoor dat ze in een luchtige grond blijven staan . Als er een steunstokje bij de planten staat haalt men dit best na 2 weken weg . De plant heeft zo de kans zich te settelen alvorens de steun verdwijnt . Direct water geven . De plant tijdens de groei niet te nat zetten, het gevaar hierbij is dat de wortels wegrotten . - Versleten bloemen wegnemen . Dit doet men best wekelijks . Hierdoor zal de plant reageren en meer bloemen vormen . Neem de volledige bloemstengel weg tot tegen de stengel, anders zie je na verloop van tijd vele bruine stengeltjes zitten . - Bijmesten: zeker om de veertien dagen bijmesten met een vloeibare meststof . De meststof kan best een niet te hoge N waarde hebben . De groei zal toenemen maar de bloemvorming kan verminderen of stilvallen ( Vb. NPK 5-6-8 ) . - Verdere verzorging: slechte blaadjes wegnemen, water geven (grond mag niet uitdrogen).
1.3 Zelf kweken . Men kan de pelargonium zelf kweken . Dit kan op 2 (3) manieren: stekken en zaaien . Soms spreekt men ook van scheuren maar dit is bij een pelargonium minder toepasbaar . - Stekken: Neem een mooie top van een volwassen plant van 7 tot 10 cm lang . Snij schuin onder een knoop . Een knoop is een actief punt van de plant en dit geeft aanleiding tot wortelvorming . Neem de onderste bladeren voorzichtig weg en ook de schutblaadjes . Men houdt 2 tot 3 blaadjes over . De stek steken we in goede potgrond of in zaai en stekgrond . ( dit is beter omdat er weinig voeding aanwezig is ) . Plaats de stek op een lichte liefst warme plaats ( 15°C tot 20°C ) . Geef water om de grond vochtig te houden maar zeker geef zeker niet te veel! Na 3-4 weken zijn de stekken geworteld en kan men ze overpotten in voedzame potgrond . Na de ijsheiligen kunnen ze naar buiten . Indien nodig kan men de jonge planten toppen om mooi vertakte planten te bekomen .
5
De stek neemt men best in september van sterke planten, de beste planten . - Stekgrond . In de handel zijn meerdere soorten verkrijgbaar die zeer goede resultaten geven Men kan werken met Cocopeat, dit is zeer goed stekmateriaal ( op basis van kokos ) maar men moet regelmatiger bijmesten daar dit materiaal geen voedingsstoffen vasthoud . - Zaaien . Dit is mogelijk . In de zaadhandel zijn regelmatig zaadjes te koop . Zaaien doet men best in januari op een lichte warme ( 20°C ) plaats . Zaai in bakjes en dek de zaden zeer licht af . Als de jonge plantjes 2 echte blaadjes hebben kan men ze inpotten . Wel best voeding geven in het kweekbakje .
1.4 Overwinteren . Dit is mogelijk maar minder gemakkelijk . Men zou de planten moeten voorbereiden vooraleer ze naar binnen gaan . Men geeft ze wat minder water en laat ze in rust gaan door de temperatuur te laten dalen . Haal ze binnen op een lichte koele ( 7°C ) plaats . Men geeft spaarzaam water gedurende de winter . ( voorkom uitdrogen )
1.5 Ziekten en plagen . Luizen, witte vlieg, spint, rupsen: Pyrethrum Schimmelziekten ( witziekte, roest ): blad droog houden, stuiven of spuiten met zwavel, aangetast blad wegnemen en verwijderen .
2. GERANIUM . Dit is een bekende vaste plant in borders en perken . Zeer gemakkelijke plant die van een bijna neutrale voedzame bodem houdt . Graag een zonnige standplaats . Vermeerderen door scheuren of wortelstek .
6
7
