Welkom bij Restaurant Amsterdamse Bos

FoliaMagazine weekblad voor HvA en UvA

nr. 03 19/09/2012

Welkom bij Restaurant Amsterdamse Bos

(advertentie)

De Amsterdamse starter kan inpakken.

Nieuw: de Starters Verhuisservice De Makelaarsvereniging amsterdam helpt starters de komende tijd een handje. of eigenlijk moeten we zeggen een paar heel sterke handjes. Want iedere starter die een huis koopt in regio groot amsterdam met

zowel een Mva aan- als verkoopmakelaar, wordt gratis verhuisd door de gespierde mannen van verhuisbedrijf de Wit en Zonen. kijk voor meer informatie en de actievoorwaarden op mva.nl.

www.mva.nl De Makelaarsvereniging aMsterDaM is De grootste regionale afDeling van De nvM

inhoud #03 Duurzaamheidsdame 6

redactioneel Dicht op de huid Toen ik nog studeerde – zowel aan de HvA als UvA – had ik helemaal niets met medezeggenschap. Sterker nog, ik wist niet eens wat het inhield, laat staan dat ik vrijwillig het College van Bestuur gevraagd en ongevraagd van advies had willen voorzien. Sinds ik hoofdredacteur ben is dat veranderd en volg ik de medezeggenschapsraden professioneel. Daarom vind ik het interessant dat die van de HvA voor de tweede keer in zijn bestaan een student als voorzitter heeft. Sebas Veeke, student informatica, die eerder een rechtszaak aanspande tegen zijn domein omdat hij vond dat docenten meer tijd voor hun werkzaamheden moesten hebben. Met succes. In een interview heeft Veeke laten weten dat er wat hem betreft drie belangrijke HvA-dossiers zijn: het al dan niet voortbestaan van de minoren; de bezuinigingen en de onderwijskwaliteit. Veeke kennende zal hij het bestuur dicht op de huid zitten, precies de reden waarom hij verkozen is tot voorzitter.

Ralien Bekkers is VN-jongerenvertegenwoordiger. En is daar zéér druk mee.

Salade uit de berm 12

Vergeet de zakjes verlepte sla van de Appie. In het bos is alles vers.

Herstelwerkers 24

Bij conservering & restauratie van cultureel erfgoed veranderen studenten in ambachtslieden.

Anna de MP 28

Hoge cijfers halen? Studenten met een beetje ambitie gaan voor het premierschap.

Gek van hardlopen 34

Communicatieadviseur Frank Aarts is een fanatieke hardloper. Zoals iedereen tegenwoordig.

Jim Jansen, hoofdredacteur Folia Magazine, [email protected], @jimfjansen

en verder

(twitter)

de week/het moment/navraag 4-5 passie 11 drift 17 objectief 18-19 opinie 20-22 Asis Aynan 21 Emma Curvers 22 brief/promoties 23 op de tong 27 lezingenladder 30 overigens 31 Folia maakt kennis 32-33 prikbord 38-39 wasdom 40-41 stage 41 toehoorders 42 de lezer/deining 43

FoliaMagazine

3

de week Studenten werden verlost van de langstudeerboete en de androgologen komen eraan.

D

e stemmen zijn geteld. Het verkennen is begonnen. Wat er in het regeerakkoord komt te staan is ongewis, maar dat de langstudeerboete zijn langste leven (of eerder kortste) heeft gehad is een ding dat zo goed als zeker is. Want wat bleek deze verkiezingen? Alle partijen vinden het eigenlijk een gedrocht van een regeling, inclusief het CDA en de VVD die hem hebben ingevoerd. Waarom die regeling er dan überhaupt is gekomen? Dat zouden wij ook wel eens willen weten. Noem ons naïef, maar we hebben in ieder geval goede hoop op een kabinet waar studerend Nederland de vingers bij aflikt.

Het verdwijnen van de boete moet in ieder geval een enorme opsteker zijn voor Tofik Dibi, die weer de collegebankjes induikt omdat hij de kamerbankjes is uitgemieterd. Deze schalkse GroenLinkser verloor dit jaar glansrijk de strijd om het lijsttrekkerschap van Jolande Sap en stortte daarmee tussen neus en lippen door de hele partij de afgrond in. Hij zei deze week tegen Folia zijn studie media & cultuur aan de UvA weer te willen oppakken. Een langstudeerder zou hij zichzelf niet willen noemen. ‘Ik ben een dikke vette langstudeerder.’ Nee, nog erger: ‘een megalangstudeerder’. Die malle Tofik toch. Dibi, nu we het toch over hem hebben, zou wellicht een prima onderwerp van studie kunnen zijn voor de andragologen van de UvA. Nee, we hebben het hier niet over een obscure, sektarische aftakking van het christendom, maar over een heus wetenschapsgebied. Androgologen onderzoeken ‘het beïnvloedingsproces waarbij gestreefd wordt naar verbetering van een bepaalde toestand bij volwassenen’ (vrij naar Wikipedia). Misschien dat zij ervoor kunnen zorgen dat onze Tofik zo snel mogelijk zijn bul in ontvangst kan nemen? De alumnivereni-

4

FoliaMagazine

Kamerlid in ruste en zelfverklaard megalang­ studeerder Tofik Dibi liet zich graag voorstaan op het feit dat hij wel een jointje lustte. Die mellow vibes kan hij vasthouden nu hij weer gaat studeren en geen langstudeerboete hoeft te vrezen. yyy foto Hans van Egdom

van studentenbond Asva om een ‘ambitieuze studiecultuur’ te creëren. En daar is kennelijk toch meer voor nodig dan een vrolijke sticker in je schrift, als je zo braaf bent geweest een hoorcollege bij te wonen. yyy Eva Rooijers en Gijs van der Sanden

ging – ja, dit was ooit een studie – publiceert binnenkort een door prominenten ondertekend manifest in de hoop de leerstoelgroep, die in de jaren tachtig werd opgeheven, opnieuw aan de UvA te vestigen. Zou Tofik, als hij op de HvA zou hebben gestudeerd, een excellentiecertificaat hebben gekregen voor zijn extracurriculaire activiteiten? Deze week kwam ons ter ore dat de hogeschool ‘de mogelijkheid onderzoekt’ een certificaat in het leven te roepen waarop studenten activiteiten als bestuurswerk of stage-ervaring kunnen laten opnemen. Het is een van de adviezen

13 september 2012

tweet van de week Sid van Wijk @Sid van Wijk Kan weer ademhalen. Internet doet het weer op de #Hva ^^ Was bijna een boek gaan lezen.. https://twitter.com/sidvanwijk/status/

Op 14 september organiseerde de Hogeschool van Amsterdam op het Andreas Bonnplein het kookevenement ‘What’s cooking @Amstelcampus?’ Op het gratis evenement konden bewoners van de buurt rondom de Amstelcampus gratis proeven wat Oost te bieden heeft. Vrouwen van Buurtvereniging De Bloem en uit Transvaal bereidden wereldse gerechten in een professionele keuken van de hogeschool, die normaal gesproken alleen door studenten van de lerarenopleiding horeca & voeding wordt gebruikt. Op de foto ziet u de pompoensoep geserveerd worden. yyy foto Danny Schwarz

navraag Myrthe Rijken De facultaire studentenraad (FSR) van de Faculteit der Maatschappij- en Gedragswetenschappen won een geschil over de ingangseis van het honoursprogramma: decaan Edward de Haan wilde die veranderen van een 7 naar een 7,5 gemiddeld, maar de FSR stak daar een stokje voor. Voorzitter Myrthe Rijken is tevreden.

Waarom willen jullie de ingangseis voor een honoursprogramma op een 7 gemiddeld houden? ‘Het onderscheid tussen honoursstudenten en de cum laude-regeling vervaagt dan. Het verschil tussen een 7,5 of een 8 gemiddeld is niet zo groot. Daarnaast heeft de faculteit zich ten doel gesteld dat tien procent van de studenten in de honoursregeling moet vallen: met de nieuwe ingangseis gaat dat natuurlijk nooit gebeuren. Ook valt de tussencategorie, van gemotiveerde studenten die misschien een 7,3 gemiddeld staan, buiten de boot. Andere faculteiten hebben misschien wel die ingangseis van een

7,5, maar “hullie doen het ook” vind ik een slecht argument.’

Maar is een student met een 7 gemiddeld wel ‘excellent’? ‘Ja. Ik vind dat een excellente student niet per se heel hoge cijfers hoeft te halen: persoonlijk noem ik een student “excellent” als die een actieve bijdrage levert aan het studentenleven.’ Decaan Edward de Haan en rector magnificus Dymph van den Boom zijn aan jullie instemmingsrecht voorbijgegaan. Voel je je wel serieus genomen? ‘Ik kan niet voor de studentenraad van vorig

jaar spreken, maar de stap naar de geschillencommissie was een duidelijk signaal. Er was het gevoel dat de FSR werd gepasseerd en dat onze decaan dacht “dat dat wel even kon”. Nou, dat kan dus niet. Conflictbemiddeling werd niet vruchtbaar geacht, we moesten echt een duidelijk standpunt innemen. Dat hebben we door naar de geschillencommissie te stappen gedaan.’

Je bent pas dit jaar voorzitter van de FSR geworden: strijk je niet alle eer op? ‘Het heeft wel iets raars. Ik krijg felicitaties voor iets wat ik niet zelf heb bereikt. Alle credits gaan naar de vorige raad. We hebben er met z’n allen op getoost.’ yyy Fien Veldman

FoliaMagazine

5

Het duurzame meisje in rood Zes uur slaap is veel voor Ralien Bekkers, VN-jongerenvertegenwoordiger Duurzaamheid. Als een wervelwind trekt ze door het land, en overal waar ze komt pleit ze onvermoeibaar voor bewustwording. ‘Ik vind dat je moet proberen de wereld een stukje beter te maken.’ tekst Eva Rooijers / foto’s Jan Maarten Hupkes

‘D

aar zat ik dan, een twintigjarig meisje in een rood jasje, naast Ban Ki-moon, de hoogste baas van de Verenigde Naties (VN). Hij is zo’n machtig man en ik mocht hem toespreken. Bizar.’ Het is alweer drie maanden geleden, maar Ralien Bekkers, derdejaarsstudent Future Planet Studies en VN Jongerenvertegenwoordiger Duurzame Ontwikkeling, lijkt het nog steeds niet helemaal te kunnen bevatten. ‘Normaal ben ik nogal hyperactief, maar die dag was ik heel rustig. Ik had de hele nacht doorgewerkt aan mijn speech en was doodmoe. Ik hoorde namelijk pas een dag van tevoren dat ik Ban Ki-moon namens alle VN Jongerenvertegenwoordigers mocht toespreken. Waarom ze mij hebben gekozen, weet ik nog steeds niet.’ De eerstejaarsstudenten Future Planet Studies aan wie Ralien deze dinsdagmorgen een gastcollege geeft, beginnen te roezemoezen bij het horen van de naam Ban Ki-moon. Ondertussen voert Ralien de collegezaal in rap tempo mee naar de VN duurzaamheidstop in Rio de Janeiro waar de ontmoeting met de secretaris-generaal deze zomer plaatsvond. ‘Daar moesten de VNlidstaten tot een gezamenlijke visie komen over duurzaamheid en armoedebestrijding. Ieder

6

FoliaMagazine

land stuurt een delegatie diplomaten om te onderhandelen en op de laatste dagen worden de staatshoofden of ministers van Buitenlandse Zaken ingevlogen om het eindrapport te tekenen. Ik maakte als jongerenvertegenwoordiger deel uit van de Nederlandse delegatie.’ Ralien vertelt de studenten dat ze naar Brazilië ging met het idee ‘dat we daar met zijn allen de wereld gingen redden. Dat er eindelijk grote stappen op het gebied van internationale duurzaamheid gemaakt gingen worden. Dat werd een enorme deceptie. Er werd alleen maar vergaderd over punten en komma’s. De uitein-

‘Ik blijf altijd optimistisch’ delijke tekst is niet concreet, niet tijdsgebonden en niet ambitieus.’ De verontwaardiging en frustratie klinken nog steeds door in haar stem. Toen ze de kans kreeg om Ban Ki-moon te spreken, nam ze dan ook geen blad voor de mond. ‘Ik heb gezegd dat wij ons als jongeren niet gehoord voelden. We werden niet betrokken bij het onderhandelingsproces. Onze belangen zag je nauwelijks terug in de eindtekst. Terwijl onze generatie, onze kinderen, onze kleinkinderen

moeten leven met de gevolgen van klimaatverandering. Dus luister naar ons.’ Een dag eerder vertelt Ralien in de trein naar Den Haag hoe ze de afgelopen maanden van middelbare school naar jongerenclub trok om te horen wat de jeugd belangrijk vindt op het gebied van duurzaamheid. ‘De twee belangrijkste punten zijn onderwijs en groene banen. Het is heel belangrijk dat lessen over duurzaamheid een vast onderdeel uit gaan maken van onderwijsprogramma’s. Wij als jonge generatie horen te leren wat voor gevolgen onze acties hebben op de wereld om ons heen. Neem het eten van vlees, dat is enorm slecht voor het milieu. Volgens wetenschappers zorgen vleeskoeien voor bijna een kwart van de totale uitstoot van broeikasgassen. Daarnaast is de jeugdwerkloosheid enorm hoog. Het bedrijfsleven en de politiek zouden daarom veel meer in groene banen moeten investeren. Sectoren als zonne-energie leveren twee keer zo veel werkgelegenheid op als de kolenindustrie, blijkt uit onderzoek van de University of Massachusetts.’ Als je Ralien zo hoort praten, lijkt ze geen twintigjarige studente, maar een geroutineerd lobbyist. Ze heeft dit betoog duidelijk al tientallen keren afgestoken. Voor het debat in Nieuwspoort dat ze vandaag

FoliaMagazine

7

Jongerenvertegenwoordiger naar de VN Er zijn in totaal acht jongerenvertegenwoordigers op vier gebieden: Verenigde Naties, Unesco, Europa en Duurzame Ontwikkeling. Ze worden gekozen door de leden van de Nationale Jeugdraad (NJR). De vertegenwoordigers vormen een brug tussen jongeren en instanties. Aan de ene kant moeten ze de mening van jongeren overbrengen op de politiek, bedrijven en organisaties als de VN. Aan de andere kant geven ze gastlessen over hun onderwerp aan jongeren. Ook reizen de vertegenwoordigers mee met de Nederlandse delegatie naar de VN, bijvoorbeeld tijdens de Algemene Vergadering in New York. Jongerenvertegenwoordiger ben je voor twee jaar. Zie www.njr.nl.

bezoekt, heeft ze haar rode jasje weer uit de kast getrokken. Hetzelfde jasje dat ze droeg toen ze Ban Ki-moon toesprak. Het is haar handelsmerk geworden. Want rood straalt kracht en energie uit. En belangrijker nog: ‘Ik val op in een zaal vol grijze pakken. Jan Peter Balkenende zei me eens na afloop van een duurzaamheidsbijeenkomst met het internationale bedrijfsleven: “Aha, dus jij bent the lady in red.”’ Niet dat ze het rode jasje nodig heeft om op te vallen. Met haar twintig jaar, heldergroene ogen en stralende glimlach is ze sowieso al een frisse verschijning. En energie? Ralien is de vleesgeworden energie. Praten doet ze in sneltreinvaart. Om haar zinnen af te sluiten gebruikt ze geen punt maar een lach. Haar agenda zit propvol activiteiten: lobbyen bij Kamerleden, deelnemen aan debatten over duurzaamheid of sponsoring regelen bij de duurzame ASN Bank voor haar reis naar de volgende VN-top in Qatar in november. Studeren doet ze noodgedwongen tussen de bedrijven door. ‘Even in de trein of als ik tussen twee bijeenkomsten door niets te doen heb.’ Ze heeft een studievertraging van een jaar ingecalculeerd. ‘Als het goed is, loop ik net een langstudeerboete mis.’ Mailtjes handelt ze meestal af voor acht uur ’s ochtends of na twaalf uur ’s avonds. ‘Zes uur nachtrust is veel,’ lacht Ralien. Hoe ze dat in vredesnaam volhoudt? ‘Ik vind het vooral heel erg leuk wat ik doe: lobbyen, netwerken, interessante mensen ontmoeten, heerlijk! En ik heb ontzettend veel energie omdat ik me inzet voor een goede zaak. Het klimaat verandert, de fossiele brandstoffen raken op. Daar moeten we echt iets aan doen. Als ik weer eens een nacht van drie uur maak, is dat wat me staande houdt. Of eerder rennende.’ Ralien lacht hard. ‘En natuurlijk ga ik ook naar

8

FoliaMagazine

feestjes. Je blijft toch student.’ Het helpt dat veel van haar vrienden ook actief zijn in het duurzame wereldje. ‘Je komt elkaar vanzelf tegen.’ Ralien kwam in dat duurzame wereldje terecht toen ze zestien jaar was. ‘Ik ging naar school, deed leuke dingen met vriendinnen, maar verveelde me dood. Toen ben ik eens gaan kijken wat er in de rest van de wereld gaande was. Ik schrok me rot. Global warming, armoede, oneerlijke handelsverdragen, er is zo veel onrechtvaardigheid. Het voelde als mijn plicht om daar iets aan te doen. Want ik vind dat je moet proberen de wereld een stukje beter te maken.’

‘Hoge piefen zijn ook maar mensen’ Dus sloeg ze aan het googelen om te kijken wat zij als jong meisje kon doen en kwam terecht bij de Nationale Jeugdraad (NJR), een overkoepelende jongerenorganisatie waar onder andere de VN-jongerenvertegenwoordigers, de club Jongeren Milieu Actief maar ook de Landelijke Studentenvakbond deel van uitmaken. ‘Ik stortte me in allerlei vrijwilligersprojecten.’ Tegen de tijd dat ze achttien was en begon met studeren had ze het geschopt tot coördinator van de werkgroep duurzaamheid, die de VN-jongerenvertegenwoordigers ondersteunt. ‘Ik ging er helemaal voor, stopte er meer dan twintig uur per week in. We begonnen met een groep van zes of zeven mensen en uiteindelijk waren het er vijfentwintig en hadden we allerlei projecten uit de grond gestampt, bijvoorbeeld het geven van gastlessen over duurzaamheid op middelbare scholen.’ Het verbaast dus ook niet dat ze uiteindelijk zelf voor de post van VN-jongerenvertegenwoor-

diger ging. In maart verkozen de leden van de Nationale Jeugdraad haar met tachtig procent van de stemmen boven haar tegenkandidate. Ralien denkt zelf dat haar ‘drive en passie’ de doorslag hebben gegeven. ‘En het feit dat ik een echte netwerker ben.’ Dat ze niet terugschrikt voor netwerken blijkt tijdens het debat in Nieuwspoort over duurzame energie. Bijna alle Tweede Kamerleden die het woord voeren op dat terrein zijn aanwezig. De meesten heeft Ralien nog niet persoonlijk ontmoet, maar op Twitter hebben ze al veel contact. ‘Shit, dat is niet de bedoeling,’ grapt ze als een lange man in een felpaarse blouse recht voor haar gaat zitten. ‘Zo valt mijn rode jasje een stuk minder op.’ Even later zet ze dat rode jasje handig in. Via Twitter kunnen vragen gesteld worden. Ralien tweet of de Kamerleden in gesprek willen gaan met het meisje met het rode jasje. ‘Natuurlijk,’ tweet Martijn van Dam van de PvdA direct terug. Na het debat voegt ze de daad bij het woord en spreekt de Kamerleden zonder blikken of blozen aan. ‘Ik ben eigenlijk nooit zenuwachtig als ik met hoge piefen praat. Dat zijn ook maar mensen, denk ik dan.’ Ze ziet er alleen tegenop om VVD’er René Leegte te benaderen. ‘Maar dat komt omdat ik hem nogal wat brutale tweets heb gestuurd. Zoals de vraag of hij niet goed bij zijn hoofd is. Want hij maakt vaak zulke domme opmerkingen op Twitter. Bijvoorbeeld dat het opwekken van kernenergie geen schadelijke gevolgen heeft voor toekomstige generaties. Seriously? Daar moet ik dan wel tegenin gaan natuurlijk. Want de komende generaties zitten opgescheept met radioactief kernafval dat duizenden jaren gevaarlijk kan blijven. Er is nog lang geen goede oplossing voor de opslag van dat afval gevonden.’

Duurzame tips van Ralien - Start een duurzaam bedrijfje naast je studie. Goed voor je carrière en goed voor de wereld. - Ga bij een groene bank, bijvoorbeeld ASN of Triodos. Het kan niet makkelijker. - Haal je ouders/huisbaas over om zonnepanelen op het dak te zetten. - Wees bewust van je eigen koopgedrag. Koop biologisch. Experimenteer vaker met vegetarische gerechten. Koop vintage. En vraag je af: heb ik dat nieuwe kledingstuk echt nodig? - Beweeg duurzaam. Pak de fiets en de trein of een elektrische Car2Go nemen. - Volg een vak/minor/studie over duurzame ontwikkeling of maatschappelijk verantwoord ondernemen.

Na een paar keer diep ademhalen tikt ze Leegte op de schouder en steekt haar hand uit. ‘Hallo, Ralien Bekkers. Ik ben VN Jongerenvertegenwoordiger Duurzaamheid en…’ ‘Ja, jou ken ik wel,’ onderbreekt Leegte haar. ‘Van Twitter.’ Raliens wangen krijgen een lichte blos. ‘Eeeuh, dat klopt. Maar ik zou graag een keer in levenden lijve met u spreken over de standpunten van jongeren.’ Leegte zegt vriendelijk dat hij na de verkiezingen graag met haar om tafel gaat zitten. Alle andere Kamerleden doen dezelfde toezegging. Al houdt CDA’er Marieke van der Werf een slag om de arm. ‘Ik wil graag met je spreken, maar dan moet ik na de verkiezingen wel weer in de Tweede Kamer komen.’ Ralien: ‘Ik ga ze in die gesprekken vertellen dat ze eindelijk eens vaart moeten maken met duurzaamheid. Politici praten, praten en praten, maar concrete maatregelen doorvoeren, ho maar. Laat ze bijvoorbeeld hogere belastingen heffen op het gebruik van vervuilende producten als benzine, plastic, niet-biologisch vlees of het reizen met het vliegtuig. En neem het potje met geld voor zonnepanelen. Dat was binnen een dag op. Dat moet toch niet kunnen?’ Gedesillusioneerd door het gebrek aan daadkracht van politici en bureaucratische VN-toppen is Ralien nog niet. ‘Ik heb echt het gevoel dat ik een verschil kan maken,’ zegt ze zonder spoor van cynisme. ‘Juist door mensen op hoge posities ervan te overtuigen dat duurzaamheid belangrijk is. Dat ze moeten investeren in onderwijs en groene banen.’ Is ze niet bang dat de hoge heren en dames haar niet serieus nemen? ‘Nee, helemaal niet,’ antwoordt Ralien zelfverzekerd maar met de vertrouwde lach. ‘Ik blijf altijd optimistisch.’ Ze concludeert: ‘Politici hebben gewoon een schop onder hun kont nodig. Dus hier ben ik!’ yyy

FoliaMagazine

9

(advertenties)

‘MAAR WIE LEERT HAAR MOEDER NEDERLANDS?’ Geef geïsoleerde moeders een eerlijke kans. Leer ze Nederlands. Steun daarom het ABC. Meld je nu aan als vrijwilliger of stort € 10,op ING 95 53 720.

www.abcamsterdam.org

passie Wijn Na het proeven van een wijn uit Alexe-Corton, een dorpje in de Bourgogne, sprong Bart Rossmark (29, docent psychologie, UvA) in zijn auto om met eigen ogen te zien hoe deze wijn gemaakt wordt. ‘Dat was een typische Bourgognewijn uit 2006, een Pinot Noir met heerlijke houttonen. Ik ben ook meerdere malen in de Elzas geweest om wijn te proeven, en afgelopen zomer ben ik naar Hunter Valley in Australië gereisd, bekend om zijn Shiraz en Cabernet Sauvignon. Geweldig. Toen ik jonger was, dronk ik alleen wijn om aangeschoten te worden. Maar acht jaar geleden, toen een wijnwinkel in de buurt proeverijen ging organiseren, begon ik wijn interessant te vinden. In het begin waren alle Franse namen abracadabra voor mij. Maar ik voelde dat er een wereld van wijnen was, waar ik – al proevende – heel veel van zou kunnen leren. Als ik een wijn lekker vind, wil ik er zo veel mogelijk over weten. Dan kan ik uren achter m’n computer zitten om alle informatie te bemachtigen. In drukke periodes doe ik rustig aan, en drink ik dus ook minder wijn. Het is lastig lesgeven met een kater. Financieel gezien heb ik er wel wat voor over: ik heb een wijnklimaatkast aangeschaft met meerdere temperatuurzones: duur, maar absoluut de moeite waard. Een wijn bestaat uit meerdere facetten. Er zijn wijnen met een dieprode kleur, soms zijn ze een beetje paarsig. Sommige hebben de kleur van limonade. Daarnaast is de geur belangrijk: ruik je aardbeien, bramen of kersen? In Frankrijk heb je de vijf klassieke wijnen van Bordeaux: die zou ik alle vijf nog wel eens willen drinken. Ze beginnen bij 200 euro per fles en voor de duurste betaal je 1100 euro. Als ik echt iets bijzonders te vieren heb, dan kan ik me voorstellen dat ik die twee honderdjes wel zou neertellen.’ yyy tekst Fien Veldman / foto Fred van Diem

FoliaMagazine

11

Braam

Pastinaak

Slak

Zevenblad

Kniptor larve

‘Je moet een beetje lijden voor je voedsel’ Het loopt tegen het einde van de maand en je stufi is op. Van pannenkoeken met stroop heb je je buik wel vol. Gelukkig kun je met een beetje inspanning gratis een gezond maaltje bij elkaar sprokkelen. Gewoon in de stad. tekst Marieke Buijs / foto’s Bas Uterwijk

P

uur, lokaal en ambachtelijk eten is met een opmars bezig. De ene na de andere boerenmarkt vestigt zich in de stad, de Youth Food Movement heeft een deel van park Frankendael tot moestuin omgebouwd, in Amsterdam-West wordt het oogstfeest gevierd en restaurants zetten steeds meer lokale producten op de kaart. Maar het kan nog meer back to basic, door je laarzen aan te trekken en het bos in te gaan. Op zoek naar eetbare natuur. ‘Ik hoop maar dat we geen politie achter ons aankrijgen,’ zegt kok Baaf Vonk (28, in juli afgestudeerd geschiedenis, UvA) bij aankomst in het Amsterdamse Bos. ‘Vorige keer dat ik ging wildpukken met een vriend kwam de politie vragen waar we mee bezig waren. Waarschijnlijk dachten ze dat we seks hadden in de bosjes.’ Bij de ingang van het bos treft Baaf universitair docent Gerard Oostermeijer. Oostermeijer, bruine rijglaarzen en een loep aan een leren koord om zijn nek, is botanicus en weet alles van Nederlandse bloemen en planten. Ook entomoloog (insectendeskundige) Ben Brugge komt aanfietsen, goed uitgerust voor de zoektocht, met vlindernet, houten stok en witte paraplu. De drie gaan op foerageertocht om te

12

FoliaMagazine

kijken of het lukt om gratis eten bij elkaar te scharrelen. Baafs leven draait om eten en hij is niet vies van ongebruikelijk voedsel. ‘In Londen heb ik eekhoorns gegrild en opgegeten. De grijze Amerikaanse, want de rode inheemse zijn beschermd. Ze smaken heerlijk! Met een heel eigen wildsmaak en een goede structuur, als

‘Bloempjes zijn echt de shit!’ eendenborstfilet.’ Oostermeijer en Brugge zijn mee als gids. Dat is voor hen niets nieuws, want ze geven samen het vak ‘Organismen in het milieu’, waarbij ze met biologiestudenten de natuur intrekken om planten en dieren te determineren. Ze benutten hun kennis echter meestal niet om in hun voedsel te voorzien. Brugge: ‘Ik ben benieuwd of het zal lukken om een lekkere maaltijd te vinden.’ Maar terwijl ze nog maar nauwelijks het bos binnen zijn gefietst, staat Oostermeijer al op de rem. ‘Kijk, daar staat zevenblad.’ Ze stappen af. Een onbeduidend strookje gras tussen het fietspad en de bosrand blijkt een keur aan salade-ingrediënten te bevatten. Naast het

zevenblad groeit hondsdraf en ridderzuring. Oostermeijer raadt aan de planten goed te wassen voor consumptie, vanwege passerende honden, maar Baaf is blijkbaar niet bang voor een beetje hondenplas en steekt ieder plantje meteen in zijn mond. Vooral het pittige, kruidige zevenblad valt bij hem in de smaak. Ook de madeliefjes en de rode en witte klaver die er staan blijken eetbaar te zijn. ‘Bloempjes zijn echt de shit!’ roept Baaf. ‘Gasten zijn altijd blij als je ze voorschotelt.’ De mannen plukken van alles wat en stappen weer op de fiets. Op zoek naar eiwitten Om een volwaardige maaltijd samen te stellen, zijn ze niet alleen op zoek naar planten, maar ook naar eiwitten. En dat blijkt lastiger. Er staan hazelaars, beuken en tamme kastanjes, maar de noten zijn pas rijp in oktober. Brugge: ‘Als je jezelf echt in leven moet zien te houden in dit bos, dan zou ik voor de karpers gaan die hier in de sloten zwemmen.’ Maar daar heb je wel een visvergunning voor nodig, en die kost vijftien euro voor drie dagen. Op de vogels en zoogdieren mag überhaupt niet worden gejaagd. Voor Baaf draait foerageren gelukkig niet om overleven, maar zijn de vondsten een culinaire

Berenklauw

Hondsdraf

Madeliefje

Brandnetel

Look-zonder-look

De oogst uit een hazelaar: spinnetjes, een rups, een wants en wat slakken

inspiratiebron. ‘Er zijn zo veel eetbare producten, zoals de planten die we vandaag vinden, die niet in de winkel liggen omdat het niet rendabel is om ze commercieel te exploiteren. Ik vind het leuk om die nieuwe smaken te ontdekken.’ Bij een omgevallen boom houdt Brugge stil: ‘Veel insecten kunnen giftige stoffen uit planten verdragen en slaan die op om muizen of vogels op afstand te houden, of ze hebben op uitwerpselen of rottende kadavers gezeten. Om dat risico te omzeilen, moet je de diertjes uit een

gecontroleerde omgeving halen. Van larven die in dode bomen leven weet je dat ze geen schadelijke stoffen of bacteriën bevatten. Bovendien hebben maden in tegenstelling tot volwassen in-

‘Deze larve kun je zo frituren en opeten’ secten geen hard skelet, dus zijn ze makkelijker te eten. Maar smakelijke larven? Nee, die bestaan niet. Je moet het hebben van andere smaak-

makers om er iets lekkers van te brouwen.’ Een passerend groepje hardlopers kijkt de mannen wat bevreemd aan terwijl ze naast de boomstam gehurkt zitten. Wanneer Brugge de boomstam omrolt schieten pissebedden en een miljoenpoot weg. ‘Dat is geen goed teken, want pissebedden eten de keverlarven op. Weinig kans dat we ze hier nog aantreffen.’ Toch haalt hij een verweerde schroevendraaier tevoorschijn en begint in het dode hout te poeren. Het brokkelt makkelijk af, maar veel eetbaars is er niet in te vinden. Alleen wat witte schimmeldra-

FoliaMagazine

13

Hulplijnen Om wildplukkers op weg te helpen heeft de werkgroep Oogsten Zonder Zaaien de Wildpluk Wiki opgesteld, een maandelijks overzicht van al het eetbaars dat te vinden is. Verder kun je op de interactieve kaart van wildplukwijzer.nl vindplaatsen bij jou in de buurt ontdekken en jouw tips met andere foerageerders delen. Op de kaart staan niet alleen wilde planten in parken en bossen aangegeven, maar ook stadsvondsten als een vijgenboom in een geveltuin of pruimen die over een schutting heen hangen. Voor het serieuze wildplukwerk is een goed geïllustreerde gids noodzakelijk, Van nature van Ria Loohuizen krijgt lovende recensies op diverse eetblogs.

Zoeken naar voedzame eiwitten – of het smaakt is een tweede

den, tussen de vermolmde houtvezels. Brugge: ‘Als je echt honger hebt zou je dit kunnen eten, het is wel voedzaam. Maar helemaal niet lekker.’ ‘Ha!’ roept Brugge opgetogen, terwijl hij razendsnel z’n vingers in het hout wurmt en een kleine made tevoorschijn trekt. Het donkerbruin-witgestreepte beestje is de larve van een kniptor. ‘Deze kun je zo frituren en opeten,’ zegt Brugge. Baaf loopt er niet warm voor: ‘Je kunt alles wel frituren, maar smakelijk is het niet.’ Bij een grote hazelaar, waarvan de noten nog groen zijn, zet Brugge zijn laatste troef in op zoek naar eiwitrijk voedsel. Hij klapt een grote witte paraplu uit, houdt hem omgekeerd tegen de boom en slaat met een houten stok in het bladerdek. Een paar spinnetjes, een wants, een groene rups, een tuinslak en twee segrijnslakken vallen in de paraplu. De slakken zijn eetbaar,

14

FoliaMagazine

maar, waarschuwt hij: ‘Voor slakken geldt hetzelfde als voor insecten, zorg ervoor dat ze geen vervuilde voedingsstoffen in hun lichaam hebben. Je moet deze slakken dus eerst een paar dagen op een dieet van wortels of ander aanvaardbaar voedsel zetten.’ Pal naast de hazelaar groeit wederom een keur aan eetbare planten. Oostermeijer ontdekt friszure veldzuring, pittige look-zonder-look en jonge berenklauw in de berm. Hoewel de reuzenberenklauw giftig is en blaren veroorzaakt, zijn de jonge scheuten van de gewone berenklauw heerlijk. Je moet ze alleen even blancheren om de prikkende blaadjes zacht te maken. Aan de rand van het veld staat nog een plant met een slechte reputatie, de brandnetel. Voor wildplukkers een veelzijdig ingrediënt. Je kunt er soep van maken, thee van trekken

en zelfs een lekker biertje van brouwen. Baaf doorstaat de prikkels en trekt ze zonder een kik te geven uit de grond: ‘Je moet een beetje lijden voor je voedsel.’ Gif en kerosine Het lijkt haast wel alsof al het groen in de berm eetbaar is. Maar dat is niet zo, waarschuwt Oostermeijer. ‘Er zijn simpelweg te veel giftige planten om zo maar wat blaadjes in een salade te verwerken. Gevlekte scheerling lijkt bijvoorbeeld sprekend op het onschuldige kervel en ruikt ook nog eens lekker zoet, maar is zo giftig dat het zelfs verwerkt werd in de gifbeker die Socrates doodde. Als je niet zeker weet wat je in handen hebt, moet je het niet in je mond stoppen.’ Giftige planten vormen niet het enige gevaar. Ook natuurvervuiling als uitlaatgassen

Insecten eten Het eten van insecten voelt misschien wat onwennig, in werkelijkheid krijg je sowieso veel insecten binnen. E120, de rode kleurstof die onder meer in M&M’s wordt gebruikt, is gemaakt van schildluis. Maar ook in chocolade zitten veel insectenresten. Entomoloog Ben Brugge: ‘De cacaobonen liggen vaak lange tijd opgeslagen en trekken cacaomotten en kevers aan. Die worden met de cacao mee vermalen en tot chocola verwerkt. Vervolgens worden monsters van de chocola genomen om te meten hoeveel dekschildjes erin zitten. Amerika heeft de strengste richtlijnen en krijgt de chocola met de minste dekschildjes, terwijl Europa de insectenrijke chocola krijgt toebedeeld.’

Pesto van zevenblad, look-zonder-look en hazelnoten • 80 gram zevenblad • 20 gram look-zonder-look • 50 gram geroosterde hazelnoten • 100 gram pittige harde kaas, bijvoorbeeld parmezaan of pecorino in kleine blokjes • 150 ml goede olijfolie Verwijder de zevenbladblaadjes van de stelen. Was en droog het zevenblad en de look-zonder-look zorgvuldig. Maal alle vaste ingrediënten met de helft van de olijfolie fijn in een keukenmachine of met een staafmixer. Roer daarna de rest van de olijfolie erdoor en breng op smaak met peper en zout.

Berenklauw frittata uit Van nature van Ria Loohuizen Voor brandnetels lijden wildplukkers met liefde

en bodemvervuiling eisen hun tol. Hij kijkt naar een vliegtuig dat bulderend overkomt. ‘Het zou niet gezond zijn om iedere dag uit dit bos te eten, dan krijg je te veel kerosine binnen.’ De tas met de opbrengst van de dag zit al aardig vol, maar Oostermeijer doet nog een vondst. Hij trekt een plant met kleine gele bloempjes uit de grond en plukt een blaadje af. Het ruikt zoetig, naar kokos. Het blijkt pastinaak te zijn. De minuscule wortel ruikt onmiskenbaar naar de anijsachtige groente. Baaf is in zijn nopjes. Vooral wanneer hij grotere planten vindt, met wortels die bijna hetzelfde formaat hebben als de exemplaren die in de supermarkt liggen. Hij kan met een rijke oogst naar huis. Daar blijkt echter dat plantenkennis alleen nog geen garantie vormt voor het vinden van een smaakvol maal. Baaf roostert de pastinaak om

de zoete smaak naar boven te halen, maar de grote wortels zijn hard, droog en vezelig en laten zich eigenlijk alleen als zoethoutstokjes afkluiven. In de wildplukhandleiding Puur natuur op tafel van Roger Phillips leest hij dat juist de wortels van de jonge, kleine planten lekker mals zijn. Dat de dikke wortels uit de winkel eetbaar zijn, is het resultaat van jarenlange genetische selectie. Gelukkig is er meer dan de pastinaak. Baaf is wel te spreken over de friszoete geblancheerde berenklauw afgemaakt met boter en citroen. En over de pittig kruidige gemengde salade van zevenblad, ridderzuring, look-zonder-look en hondsdraf, met klaver en madeliefjes en een vlierbessenazijndressing. Baaf: ‘Dit vind ik mooi. Pure, spannende smaken die recht uit de natuur komen.’ En nog gratis ook. yyy

• 20 g boter • 1 sjalot, gehakt • 1 teentje knoflook, gesnipperd • handje vers afgesneden berenklauw scheuten • 6 eieren • scheutje room • evt. parmezaanse kaas Verwarm de oven voor op 180 graden. Snijd de berenklauwscheuten in stukjes van 4 cm. Smelt de boter in de ovenschaal op een middelhoog vuur en fruit de sjalot en de knoflook aan tot ze glazig zijn. Doe de berenklauwscheuten erbij en sauteer ze op een laag vuur gedurende ongeveer 8 minuten. Bestrooi met zout en peper. Klop de eieren los met een scheutje room en schenk de massa bij de berenklauwscheuten in de ovenschaal. Roer alles even snel door elkaar en zet de schaal in de oven tot de eieren gestold zijn, ongeveer 15 minuten.

FoliaMagazine

15

(advertenties)

‘Huiveringwekkende multimediashow’ de Volkskrant

van william shakespeare regie ivo van hove met hélène devos, roeland fernhout, fred goessens, janni goslinga, marieke heebink, fedja van huêt, hans kesting, hugo koolschijn, chris nietvelt, frieda pittoors, alwin pulinckx, bart slegers, eelco smits, karina smulders

vr 28 - zo 30 sep, vr 5 okt - zo 7 okt betaal slechts €15,00 met de sprintpas van de stadsschouwburg | ssba.nl exclusief in stadsschouwburg amsterdam | tga.nl

Exclusief verkrijgbaar bij Selexyz Scheltema:

IJNS

NSE

E& VAN TOL

A AN

& VA N TO L

DE S TUD IE

Folia maakt kennis... ...met Radboud

A AN DE B AL IE

unte nd rtoon e keuze s. n advo caten.

REID , GELE

rwer ke falen) n liggen op der de de de loer. kkin g e inzic hten van

REID , GEL EIJ

FOK KE & SUK KE

groe p en m van dit boek eest , du waar er titel , alth s onde ans tuss en 1 r begrep nder en janu w ar hoge ijsinstel i 1936 lin r het Ri onderw g (als ijs n he jk gelege en t Rijk n gem als be ge ee nkrij ne bepa doeld k. linge n elijk e fu op de nc tie al s aken weg, te rwijl .

DE B ESTE

STUD ENTE NGR

Uitgev erij Ca tullus

Fokke & Sukke aan de studie APPE N

De beste studentengrappen Reid, Geleijnse & Van Tol Uitgeverij Catullus Hardcover, 96 pagina’s, € 12,50 ISBN 9789078753551

En echt overal alweer te koop: Fokke & Sukke scheurkalender 2013

365 cartoons om je vingers bij af te scheuren Reid, Geleijnse & Van Tol Uitgeverij Catullus Paperback, 370 pagina’s, € 13,95 ISBN 9789078753452

Winkels

Voorzitter COR UvA, hoofddocent Computer Science LCL UvA

Woensdag 19 september tussen 16.00 en 17.00 uur in de OBA (Oosterdokskade 143) Live te beluisteren op AmsterdamFM (106.8 in de ether en 103.3 op de kabel)

Vanaf 20 september terug te luisteren op

www.foliaweb.nl

26 september • Joop Zinsmeister (docent en onderzoeker HRM HvA)

Folia het platform voor hoger opgeleid Amsterdam www.catullus.nl

Amsterdam FM.nl de stem van de hoofdstad

illustratie Denise van Leeuwen

drift

Het geloof verloren

G

eorge (27), vierdejaars student Engels aan de Faculteit der Geesteswetenschappen: ‘Het is vier jaar geleden dat ik voor het laatst verliefd was. Ik ontmoette Chris tijdens het uitgaan in een donker hol. Vijf jaar daarvoor had ik hem daar ook gezien, we hadden elkaar kort gesproken. Maar hij had een vriend. De bewuste avond dat ik hem daar weer zag gaf ik hem een knik. Het was een soort bevestiging van elkaars bestaan. De volgende dag had Chris mij toegevoegd op Facebook. Ik was zo blij, niet normaal. Vervolgens hebben we een keer gechat toen we allebei online waren. Voor ik het wist had ik hem mee uit gevraagd. Zoiets doe ik normaal gesproken nooit. We spraken af om wat te eten. Het was supergezellig en hij vertelde mij wat hij deed. Hij was danser bij een groot gezelschap, dat vond ik ontzettend interessant. We hebben daarna twee weken gedatet. Toen ging hij voor zijn werk een maand naar Parijs. Ik ben hem achterna gereisd. Verliefd was ik rond die tijd al lang. Ik voelde het gewoon: het was

“de vlinder”, het hart dat sneller klopt. Dat hij de wereld zo anders zag dan ik vond ik fascinerend: ik was van de woorden, hij van het lichaam. Chris kwam net uit een relatie van vijf jaar. Hij was niet op zoek naar een vriend. Ik dacht dat ik dat wel aankon. Na een paar maanden verhuisde ik voor een jaar naar New York, om daar te studeren. Hij kwam mij opzoeken. En ik zocht hem nog een keer op, weer in Parijs. Het was

‘Hij was niet op zoek naar een vriend’ de laatste keer. Opeens was alles anders. Ik had het gevoel dat ik geen grip had op de situatie en mijn gevoelens. In Parijs zocht ik het gesprek op, ik wilde iets van hem horen. Ik zocht duidelijkheid, een soort geruststelling. “Nee,” zei hij, “dat gaat niet, het voelt nu niet goed.” Terug in New York voelde ik me zo slecht, zo alleen. In Nederland heb ik Chris nog een paar keer gezien. Ik wilde eigenlijk vooral van hem weten of ik iets had betekend voor hem. Hij kon dat niet zeggen.

Vier jaar later weet ik dat het niet bestaat: iets betekenen. Lees Foucault, lees Nietzsche. Zij laten zien dat het bullshit is om verwachtingen te hebben van de liefde. Ik was gevallen voor het idee van wat ik zou kunnen hebben met Chris, die hele Hollywood-crap. Ik geloof niet meer in de liefde. En ook niet in onenightstands. Jonge homo’s denken vaak dat ze heel goed zijn in bed. Mijn ervaring is dat veel jongens vooral egoïstisch bezig zijn. Ik vind dat niet per se goed, en zeker niet interessant. Seks moet geen gebed zijn waarin je zegt: “God geef me dit en dat.” Het gaat om communicatie tussen twee mensen. Niet: I’m stuck on your dick, and you’re stuck on mine. Dan ben ik liever alleen. Mensen vinden dat maar bizar. Het idee leeft toch nog steeds dat iedereen een tweede helft nodig heeft, en daar naar op zoek moet zijn. Ik doe dat niet, ik heb het opgegeven.’ yyy Roos Menkhorst De naam van de geïnterviewde is op zijn verzoek gefingeerd. Wil je ook meedoen aan deze rubriek, mail dan een korte motivatie naar [email protected].

FoliaMagazine

17

tijdens de verbouwing op 3 mei 2012

na de verbouwing op 13 september 2012

18

FoliaMagazine

objectief Iedereen is welkom in Studio HvA ‘Studio HvA moet een plek zijn waar studenten zich op en top thuis voelen,’ aldus Martin Haring, docent bedrijfskunde en coördinator van de minor ondernemerschap aan de HvA. De minor ondernemerschap, het onderzoekscentrum voor innovatieve en interactieve mediaproducten MediaLAB en hoofdhuurder Urban Management, een centrum gericht op het oplossen van grootstedelijke problemen, vestigen zich in de nieuwe studio op de Amstelcampus. Studenten krijgen er de kans om zich te ontwikkelen en om te experimenteren, en ‘het zou prachtig zijn als buurtbewoners zich er ook welkom voelen,’ vindt Haring. ‘Iedereen kan binnenlopen, er gebeurt van alles.’ yyy tekst Fien Veldman / foto’s Danny Schwarz Linksboven: Studenten bouwkunde Joep van Scheppingen, Jorick Jongerius en Gerben Mulckhuyse van de minor ondernemerschap. Rechtsonder: Coördinator Medialab Gijs Gootjes, opleidingsmanager Urban Management David de Vries en coördinator van de minor ondernemerschap Martin Haring.

tijdens de verbouwing op 26 juni 2012

tijdens de verbouwing op 25 mei 2012

na de verbouwing op 13 september 2012

FoliaMagazine

19

opinie

Niet pieken maar plannen Het onderwijs zou hervormd moeten worden om piekbelasting tegen te gaan, betoogt Martijn van Schaik. illustratie Marc Kolle

N

u de zomer echt voorbij is, scroll ik door de vele na-de-vakantieweer-naar-school-tweets van collega’s. Voor de vakantie kondigden verschillende tweets in mijn timeline de vakantie ruim van tevoren aan. Meestal gingen die gepaard met verzuchtingen over de laatste loodjes van het schooljaar. Docenten (van primair tot academisch onderwijs) moeten aan het einde van het jaar zorgen dat leerlingen/studenten voor de vakantie weten waar ze aan toe zijn: gaan ze over of hebben ze herkansingen? Daarnaast moet het onderwijs van het afgelopen jaar geëvalueerd worden en voor volgend jaar aangepast zijn. Pas dan kunnen we met vakantie, waar we onder de luifel van de tent de klusjes doen waar we de rest van het jaar niet aan toegekomen zijn, zoals vakliteratuur bijhouden. Die piekbelasting heeft zijn hoogtepunt voor de zomervakantie, maar wordt door docenten eigenlijk voor elke vakantie gevoeld. En na de vakantie lijkt het soms wel of niemand had verwacht dat de studenten zo snel weer de lokalen binnenstromen. Al dertien jaar vind ik dat een vreemde praktijk. Hoe kan het toch dat we in het onderwijs zo systematisch onze eigen piekbelasting organiseren? Als je voltijd werkt in het onderwijs

20

FoliaMagazine

betekent dat 1659 uur werken per jaar. Dat verdelen over 52 weken zou 32 uur werken per week betekenen. Lekker ontspannen lijkt me.

Aynan

Maar zo werkt dat dus niet. Studenten zijn er niet 52 weken, dat trekken zij en wij niet. In de meeste gevallen persen we onze werktijd in ongeveer 41 à 42 weken; dat is vragen om werkdruk (bijna 40 uur per week). Met enige regelmaat roept er wel weer iemand dat docenten door zouden moeten werken in de vakantie, die zeven (of zes) weken zomervakantie zijn toch belachelijk. Dat krijgt vervolgens vrijwel nooit navolging in beleid. Ik vrees ook dat het niet zo eenvoudig is. De meesten in het onderwijs werken namelijk al in de vakantie(s). Het gaat er volgens mij om hoe we het onderwijs zelf organiseren. In het huidige systeem zijn we met zijn allen gefocust op een leerjaarsysteem. Na een jaar moeten de studenten en leerlingen naar het volgende niveau, naar de volgende klas. En we hebben afgesproken dat die overgang in augustus/september plaatsvindt. Dat is historisch zo gegroeid, omdat kinderen ooit in de zomer moesten meehelpen met oogsten. Die overgang dynamischer organiseren zou een oplossing kunnen zijn om piekbelasting te verminderen. Dynamischer in die zin, dat leerlingen of studenten niet meer ‘overgaan’ naar het volgende jaar, maar dat ze gewoon verdergaan waar ze zijn gebleven. Sommigen zullen dan in maart al met de stof van het volgende jaar beginnen, anderen misschien in oktober. Een verwant probleem is dat alle studenten op hetzelfde moment getoetst worden. Hoewel in het onderwijs volop gedifferentieerd wordt, is flexibele examinering en toetsing eerder uitzondering dan regel. Dus krijg je dertig verslagen tegelijk binnen en moeten die (terecht) in tien werkdagen beoordeeld zijn. Ik denk dat als je die vaste momenten van collectief toetsen loslaat er vanzelf een harmonieus model ontstaat tussen studen-

ten en docenten. Tenminste, als de docent niet gevangen is in strakke regels en protocollen. Je kan opdrachten in delen nakijken, je kan onderscheid maken in begeleiden en beoordelen, je kan permanent online toetsen aanbieden et cetera. Hierachter zit mijn pedagogisch-didactische veronderstelling dat niemand zich in hetzelfde tempo en op dezelfde manier ontwikkelt en dat studenten en docenten in de eerste plaats te vertrouwen zijn. Helaas is een groot deel van het huidige onderwijssysteem niet op die veronderstellingen gebouwd. In het huidige onderwijssysteem wordt namelijk in uren gedacht in plaats van in verantwoordelijkheden. En elke vakantie weer erger ik me aan het geweeklaag van collega’s over de (piek)belasting in het onderwijs. Waar ik voor pleit is dat professionals de ruimte krijgen, maar zich ook professioneel gedragen. Dus ten eerste heffen we vaste collectieve vakanties op en geven de ruimte aan docenten om met de leiding afspraken te maken over hun beschikbaarheid. Taakuren en urentabellen verdwijnen en in hun plaats komen afspraken over verantwoordelijkheden met daarbij de manier waarop de docent daarop kwalitatief afgerekend gaat worden. Ten tweede doen we niet meer aan een ‘overgang’ in het onderwijs. We gaan er gewoon vanuit dat elke leerling of student telkens, in eigen tempo, verder werkt en op een hoger niveau uitgedaagd wordt. Daartegenover staat dat van professionals verwacht mag worden dat ze kunnen plannen. Klagen over piekbelasting is dan dus klagen over je eigen onvermogen. Een chefkok zou zeggen: ‘If you can’t stand the heat, get out of the kitchen.’ yyy Martijn van Schaik is docent bij Domein Onderwijs & Opvoeding.

Musa-tetralogie (1)

In de onderbouw van de lagere school ging onze klas wekelijks met de bus naar De Planeet. In mijn herinnering is het een immens groot bad waar altijd gebrek aan licht was. Afgelopen zomer ging ik na meer dan twintig jaar terug. Mijn herinneringen waren de realiteit niet trouw gebleven; het is een klein bassin met ramen van plafond tot vloer. De meeste klasgenootjes hadden één of meer zwemdiploma’s op zak. Ik had voor mijn eerste les nog niet eerder een zwembad van binnen gezien. Samen met een klasgenoot kreeg ik les in het ondiepe deel. Mijn zwemleraar was weinig geïnteresseerd in zijn pupillen. Gedurende het uurtje was hij meer bezig met de lerares die zich ontfermde over het diepere deel naast ons. Bij gebrek aan onderricht bewogen we onze armen en benen zonder plan in het water. Als de badmeester weer was afgewimpeld, reageerde hij dat op ons af. ‘Lang, wijd en sluiten! Is dat nou zo moeilijk? Sjesus.’ Elk woord werd hard en duidelijk gearticuleerd en boezemde angst in. Niets van wat hij zei kwam aan, want ik vroeg mij af: wanneer springt hij in het water om onze koppen langdurig onder water te duwen? Toen wist ik nog niet wie mondacrobaat Johnny van Doorn was. De dichter van het Kom-tocheens-klaar-klootzak-gedicht vergeleek in een van zijn radio-optredens zwemleraren met concentratiekampbeulen. Ik heb geen oorlog meegemaakt, maar onveilig heb ik mij altijd bij die watertoezichthouder gevoeld. Op een van die lesdagen dat de zwemleraar ons had uitgekafferd, stond ik met de klas onder de douchejes. De volgende groep stond langs de kant te wachten om zich nat te maken voor het zwemmen gaan. Uit de groep wurmde zich een mannetje met zwart sluikhaar. ‘Opsjauwdemieterop! Wij zijn.’ ‘Mond dicht, Musa,’ blafte de beul hem toe. Tien jaar later zouden Musa en ik elkaar weer tegen komen. yyy Asis Aynan

g

FoliaMagazine

21

Curvers

opinie

Intakegesprek moet helpen Een intakegesprek moet niet gaan over uitvalcijfers, maar bijdragen aan een goede match tussen student en studie, vindt Michiel Stapper.

T

ed van Gaalen (docent HvA) beargumenteerde vorige week in Folia Magazine #2 (12 september) dat intakegesprekken aan de HvA geen effect hebben. Opvallend is dat hij stelt dat intakegesprekken bedoeld zijn om de ongemotiveerde of kansloze student te herkennen. Maar dat is niet waar intakegesprekken voor bedoeld zijn; het gaat immers niet om selectie aan de poort. Intakegesprekken zijn er om studenten te helpen in het maken van de juiste studiekeuze. Van Gaalen haalt drie argumenten aan waaruit zou blijken dat intakegesprekken niet werken aan de HvA. Zo zouden docenten niet zijn toegerust voor het afnemen van intakegesprekken. Daarnaast blijkt in de praktijk geen relatie te bestaan tussen het door de opleiding verwachte en het feitelijke studiesucces van studenten. Ten slotte beweert Van Gaalen dat studenten niet geïnteresseerd zijn in cijfers over uitval, de hoogte van hun studieresultaten en de snelheid waarmee een studie afgerond kan worden omdat ze zich ook bezighouden met zaken naast hun studie – denk bijvoorbeeld aan topsport. Dat er bij sommige opleidingen van de HvA gekozen wordt voor intakegesprekken juicht Asva toe. Het voeren van intakegesprekken maakt deel uit van matching, waarbij studenten samen met docenten kijken of een studie bij ze past. Zo kunnen studenten beter inschatten aan wat voor een studie ze beginnen. En daar is de student – en de HvA – bij gebaat.

22

FoliaMagazine

Maar intakegesprekken die gefocust zijn op uitvalcijfers, de hoogte van de studieresultaten en de snelheid waarmee een studie wordt afgerond, bevatten niet de informatie die een student nodig heeft om een gemotiveerde studiekeuze te maken. Om dat te bereiken, zou in een intakegesprek uiteengezet moeten worden wat er verwacht wordt van de student en wat een opleiding de student kan bieden. Dat betekent dat studenten er ook op gewezen moeten worden dat ze zich al dan niet bezig kunnen houden met bijvoorbeeld een bijbaan of een bestuurs­ jaar. Op die manier ontstaat een realistisch beeld van de studie en de tijdsbesteding die er mee gepaard gaat. In gesprekken met studenten, bijvoorbeeld tijdens debatten over onderwijs die wij als Asva organiseren, zeggen studenten vaak dat zij intakegesprekken een goed middel vinden om studenten te helpen een juiste studiekeuze te maken, maar komen ze ook – op basis van hun eigen ervaring met een intakegesprek – met suggesties voor verbeteringen. De Asva denkt dan ook graag mee met Ted van Gaalen over hoe de intakegesprekken bij HvA-opleidingen verbeterd kunnen worden. yyy Michiel Stapper studeert filosofie en sociale geografie en is voorzitter van de Asva Studentenunie.

De helft Gister hielp ik mijn moeder met verhuizen. Mijn vader en de hond zag ik voor het eerst in tijden weer. De hond toonde de meeste interesse, maar verstopte zich al gauw onder het bed. Ik denk omdat mijn ouders alleen nog maar op heel onaangename toonhoogten dingen tegen elkaar kunnen zeggen. Terwijl verhuizers met plaatsvervangende schaamte langs het gekift probeerden te sjouwen, vatte ik woorden op als ‘de helft’, ‘over mijn lijk’ en ‘bodemprocedure’. Steeds meer stellen van mijn ouders’ leeftijd gaan scheiden. Huwelijken waarin de vrouw vaker parttime werkte of huisvrouw was, een eventuele carrière vaak heeft opgeofferd. Meneer bouwde het vermogen op, mevrouw werkte soms parttime voor de boodschappen (maar dat heeft nooit iemand bijgehouden), weet niet precies wat van haar is en gaat er bij een scheiding ineens veel harder op achteruit. Als je eruit wilt stappen, blijkt een huwelijk een bedrijf. Een afhankelijkheidsconstructie, een verstrengeling van zaken, percelen en belangen die met geen mogelijkheid op een redelijke manier uit elkaar getrokken kan worden. Logisch, een van de grondslagen ervan is eigenlijk dat het niet al te aantrekkelijk moet zijn ermee te stoppen. Als zorgtaken en carrière dan, na ongeveer zeventien feministische golven, binnenshuis zogenaamd gelijk gewaardeerd worden, waarom hebben we ze dan niet gelijk gekwantificeerd? Waarom geen prikklok in elk huis gehangen? Geld is geld en een gezin runnen verdient slecht. Dat lege huis, waarin al dat werk was gestoken – geen spoor van te bekennen, niets van over. Aan alle muren had mijn vader foto’s gehangen van zijn nieuwe vriendin. De nieuwe vriendin die aan het wandelen is, de nieuwe vriendin die champagne drinkt. Veel foto’s voor maar één vriendin. Het schijnt dat de nieuwe vriendin van mijn vader altijd haar handen wast als ze de hond geaaid heeft. Als we weggaan, zoek ik de hond onder het bed. Hij wil niet komen. yyy Emma Curvers

brief Te paard

promoties dinsdag 25/09

Fijn dat Jim Jansen zo betrokken is bij mijn domein en in het bijzonder bij onze Pabo, blijkens zijn redactioneel in Folia Magazine van 12 september. Fijn ook dat hij een oud-student is. Maar soms… In zijn redactioneel komt hij terug op een ‘relletje’ dat er bij de Pabo zou zijn omdat de opleiding geen diploma-uitreiking wil organiseren voor studenten die in september afstuderen. Ik kan Jim geruststellen; ook voor studenten die in september afstuderen zal er een diploma-uitreiking zijn, waar de studenten toegesproken worden, waarbij hun ouders welkom zijn en waar men na afloop nog even na kan praten met een hapje en een drankje. Er is alleen geen Pabo-koor, want dat is er alleen bij de hoofd-diplomering. De studenten weten dit. Er is nog meer waarmee ik Jim gerust kan stellen. De afgelopen jaren is er gestaag gebouwd aan de verbetering van de kwaliteit van het onderwijs van de Pabo en het afgelopen jaar hebben we daar nog een schepje bovenop gedaan. Kom eens kijken. Er staat een prachtig programma, er zijn enthousiaste docenten en studenten en het veld worden actief betrokken.

En jaar voor jaar krijgen we weer meer mannelijke studenten bij de Pabo en de UPvA. Het gaat niet snel, maar het gaat gestaag. We hopen dat daarbij helpt dat de lat van onderwijs steeds verder omhooggaat, dat er meer aandacht voor de bètavakken is en dat er meer mogelijkheden zijn om gedifferentieerd stage te lopen en dus niet te starten bij de kleutergroepen. Reputatie komt te voet en gaat te paard. Bij de Pabo lopen we al weer een hele tijd de goede kant op. yyy Marjan Freriks, voorzitter Domein Onderwijs & Opvoeding Naschrift redactie: Jim Jansen baseerde zich op informatie die is gecheckt en bevestigd door Johan Jelsma, opleidingsmanager van de P∆abo.

10.00 uur: Umberto Grandi – Logica (Agnietenkapel)

12.00 uur: John Ottersbach – Deeltjesfysica (Agnietenkapel)

woensdag 26/09 10.00 uur: Ruud Wetzels - Psychologische methodenleer (Agnietenkapel)

11.00 uur: Dominik Sieh – Pedagogiek (Aula)

12.00 uur: Etje Hulzebosch – Scheikunde (Agnietenkapel)

13.00 uur: Maria Versloot – Geneeskunde (Aula)

14.00 uur: Martin Fransen – Natuurkunde (Agnietenkapel)

donderdag 27/09 10.00 uur: Marja Jager-Vreugdenhil – Sociologie (Agnietenkapel)

De redactie verwelkomt ingezonden brieven en opiniestukken. We behouden ons het recht voor

12.00 uur: José Alejandro Rosero Moncayo – Economie

deze zo nodig in te korten. Vermeld altijd uw naam

(Agnietenkapel)

en relatie tot de UvA/HvA; anonieme reacties worden

14.00 uur: Mercy Derkyi – Geografie

niet geplaatst. Mail naar [email protected].

(Agnietenkapel)

vrijdag 28/09 10.00 uur: Constanza Ihnen – Argumentatietheorie (Agnietenkapel)

(advertenties)

12.00 uur: Janneke vd Pol – Onderwijskunde (Agnietenkapel)

Luister naar Radio AmsterdamFM: De stem van de hoofdstad!

Van 07:00 tot 19:00 uur op 103.3 op de kabel, 106.8 in de ether. En 24 per dag op www.amsterdamfm.nl Als het in Amsterdam gebeurt, hoor je het hier!

Radio AmsterdamFM: De stem van de hoofdstad!

is de publieke radio van Amsterdam. Nieuws, kunst en cultuur en politiek: als het in Amsterdam gebeurt hoor je het op AmsterdamFM. Kijk voor meer informatie op www.amsterdamfm.nl

13.00 uur: Johan van der Meer – Geneeskunde (Aula)

Heb jij een arbeidsbeperking?

WIL JE WERKEN? BANENMARKT Vrijdag, 28 september 2012 11.30 uur – 17.00 uur Ministerie Binnenlandse Zaken (VROM-gebouw) Rijnstraat 8, Den Haag

MEER INFORMATIE:

WWW.STUDERENOPMAAT.COM Kijk voor meer informatie op www.amsterdamfm.nl

14.00 uur: Marieke de Hoog – Geneeskunde (Agnietenkapel)

oraties

woensdag 26/09 16.00 uur: Mw. prof. dr. Marja Boermeester, hoogleraar chirurgie van abdominale infecties Bouwkunst en besliskunde in de buikchirurgie (Aula)

vrijdag 28/09 16.00 uur: Dhr. prof. dr. Peter Hordijk, bijzonder hoogleraar moleculaire celbiologie van celmigratie Je weet niet wat je ziet! Beeldvorming in de celbiologie (Aula) Voor uitgebreide informatie zie www.uva.nl/agenda.

FoliaMagazine

23

‘Ik vind restaureren het mooiste wat er is’ De UvA-opleiding conservering & restauratie van cultureel erfgoed begint na zes jaar volwassen te worden, nu restauratoren uit bijna alle disciplines gisteren hun diploma kregen. Drie van hen vertellen over hun ambacht. tekst Merel Straathof / foto’s Maarten Steenvoort

Nienke Woltman (27)

Specialisatie: schilderkunst Restaureerde De bewening van Christus van Colijn de Coter uit 1510, van het Rijksmuseum. ‘Ik heb kunstgeschiedenis gestudeerd, maar ik wil niet alleen discussiëren over de vraag waarom die kunstenaar een kind zo positioneerde; ik zoek liever naar de feiten. Misschien blijkt uit pigmentonderzoek dat dat kind er twee eeuwen later bij is geschilderd; daar gaat je discussie. Tijdens het restaureren blijft mijn respect voor de kunstenaar groeien. De schilderijen zijn zo ingewikkeld opgebouwd; zo veel laagjes om een effect te creëren, dat is ontzettend knap. Als ik met mijn loepbril naar de tranen van Maria in

24

FoliaMagazine

Saskia SmuldersDe Jong (35)

Specialisatie: hout en meubelen Werkte mee aan de restauratie van een Hollandse servieskast, een privéstuk uit eind achttiende eeuw. ‘Voordat je het weet ben je een vakidioot. Ik keek een keer met mijn vriend naar The Godfather 2, toen ik na vijf minuten de film móést stopzetten. Don Corleone zat in een met marmer ingelegde houten stoel die zo bij de negentiende-eeuwse Italiaanse toilettafel zou passen die ik op dat moment aan het restaureren was bij Paleis Het Loo. Het was fantastisch te zien hoe het helemaal klopte qua tijdstelling. Met een collega heb ik vier maanden aan die ruim drie meter hoge, majestueuze toilettafel gewerkt, die ooit werd aangekocht door koning Willem III. Het ingelegde natuursteen was prachtig, maar het hout was enorm beschadigd. In totaal ontbraken 61 lijststukken; we hebben ruim twaalf meter lijst bij moeten maken. Het is bevredigend te zien hoe met elk stukje de verbetering komt. Vanaf volgende week is de tafel weer te zien in Het Loo, in de slaapkamer van Willem III.

De bewening van Christus kijk, zie ik slechts een dun grijs streepje en een wit puntje dat de reflectie moet voorstellen. Op afstand is het een perfect traantje. Wat de Spaanse vrouw uit Borja met die honderd jaar oude fresco van Christus heeft gedaan [zie kader, red.], zal een restaurator niet snel overkomen. Wij verven de schade met een penseel; we smeren niet met dikke kwasten. We besteden nu veel tijd aan het verwijderen van eerdere restauraties.

Vroeger waren restauratoren kunstenaars die hun eigen interpretatie gaven. Onze ethiek is nu heel anders: het moet het origineel zo veel mogelijk benaderen. Wij leren al onze restauraties omkeerbaar te maken, zonder het origineel te beschadigen. Je weet namelijk nooit hoe ze er over veertig jaar over denken. Het moeilijkste van restaureren vind ik beslissen wanneer ik klaar ben. Na een tijdje ken je het object zo goed dat je steeds iets nieuws ziet: een kleine verfschade of barstenpatroon.’

Tijdens mijn stage bij het nationale museum van Denemarken heb ik een schilderijlijst gerestaureerd uit 1679. Uit onderzoek bleek dat er tot dan toe niets of nauwelijks iets aan was gedaan. Dat was heel bijzonder, puur bijna, dat jij iets oppakt dat ruim driehonderd jaar met rust is gelaten. Ik heb geluk, ik begin maandag meteen als junior restaurator bij het Rijksmuseum. Ik zal dan onder andere wandpalen en meubelstukken restaureren voor de heropening volgend jaar.’ >>

FoliaMagazine

25

Tamar Davidowitz (25) Specialisatie: metaal

Restaureerde een mechanisch drinkspel van zilver en verguld zilver uit 1613, van het Rijksmuseum. Het apparaat werd opgewonden en degene bij wie het tot stilstand kwam, moest het hert of de hond, beide gevuld met wijn, leegdrinken. ‘Ik kan zeggen dat ik mijn droombaan heb gevonden. Vanaf volgende week behandel ik sieraden en emaille uit de collectie van het Rijksmuseum – van archeologische vondsten tot moderne sieraden met edelstenen. De laatste vijf jaar heb ik aan prachtige objecten gewerkt, van de beschadigde De denker van Rodin tot een collectie Javaanse sieraden van honderden jaren oud. Tijdens mijn stage bij het British Museum kwamen na een archeologische opgraving een paar brokken aarde binnen. Er bleken twee delen van een broche in te zitten, die we helemaal gerestaureerd hebben. Uiteindelijk is het weer een prachtig glanzend stuk geworden, van goud, zilver, niello en edelstenen. Alle objecten nemen je mee terug in de tijd, zeker als je de geschiedenis een beetje kent. Het drinkspel is in 1613 gemaakt in Augsburg, in Duitsland. Het is van een Nederlandse verzamelaar geweest, totdat de Duitsers het tijdens de Tweede Wereldoorlog meenamen. Het is zelfs onderdeel geweest van Hitlers privécollectie. Na de oorlog is het aangemerkt als Nederlands cultureel erfgoed en hebben de Amerikanen het in 1955 overgedragen aan het Rijkmuseum. Ik vind restaureren het mooiste wat er is; ik snap niet dat niet iedereen voor dit vak kiest. Je werkt telkens aan een stukje geschiedenis, het is vakmanschap en werken met metaal blijft bijzonder. Als ik zilver moet gieten en ik dat edelmetaal zie smelten, heeft dat iets mysterieus.’ yyy © Het Parool

26

FoliaMagazine

Een vak apart Eind augustus zorgde een tachtigjarige Spaanse vrouw, Cecilia Giménez, voor opschudding in de kunstwereld met een faliekant mislukte poging zelf een beschadigde fresco (Ecce Homo) van Christus met de doornenkrans te restaureren. Het werk van de bejaarde parochiaan van de Santuario de la Misericordia, een katholieke kerk in Borja, is wel omschreven als het slechtste kunstrestauratieproject aller tijden. De gerestaureerde heiland ziet eruit als een misvormde manvrouw met vier kinnen en

overgewicht. De autoriteiten in Borja zeiden dat Giménez alleen en zonder medeweten van wie dan ook heeft gehandeld, maar volgens de vrouw zelf wist de priester van de kerk waar ze mee bezig was. Giménez wilde de fresco herstellen, omdat het haar favoriete representatie van Jezus is, en ze zich zorgen maakte omdat er door het vocht in de kerk stukken afschilferden. Onder de supervisie van kunsthistorici en professionele restaurateurs zal er worden gekeken of de fresco nog hersteld kan worden.

op de tong

foto Danny Schwarz

€ 29,50 krijgen we in drie gangen acht kleine porties van de gerechten op de kaart. Aangezien mijn tafelgenoot een voorkeur voor vis heeft en ik mij vanavond voordoe als carnivoor, proeven wij gezamenlijk bijna de hele kaart. Om te voorkomen dat dit een wedstrijd der opsommingen wordt, spreken we af dat we beiden één gerecht als favoriet mogen kiezen. En de winnaars zijn: de ravioli met parmaham, zoete aardappel en saliecrème en de rauw gemarineerde zeebaars met hangop, bietjes en luchtige aardappel. Beide een heerlijke en verrassende combinatie van smaken. Een klein nadeel van het Chef ’s Menu is dat ook de wat zwaardere gerechten de revue passeren. Helaas heb ik, als niet zo grote eter, na drie gangen met onder andere risotto geen plek meer voor een dessert. Die bewaren we dan maar voor de volgende keer. Als het zomerzonnetje onder is, verhuizen we naar binnen en doen daar de belangrijkste negatieve ontdekking: Quatfass blijkt groot fan van Sky Radiomuziek. Het personeel neuriet enthousiast mee met ‘Have a Little Faith in me’ van John Hiatt en ‘Feel’ van Robbie Williams. Iets wat in ons geval alleen de drankinname bevordert. yyy Vera Lentjes

Quatfass Ringdijk 3 (Oost)

H

et is absoluut geen straf om in het nazomerzonnetje neer te strijken op het terras van Quatfass. Een vlug geserveerd witbiertje maakt het plaatje compleet. Quatfass ligt aan de Ringdijk in Watergraafsmeer en is de fietstocht meer dan

Sunday Brunch Iedere week organiseert Quatfass de ‘Sunday Brunch’ met een speciaal thema. Zondag 30 september vindt de eerstvolgende brunch plaats met als thema ‘Fruit de Mer’. Men kan voor € 24,50 genieten van een vijfgangenbrunch met verschillende zeevruchten. Let op: reserveren is noodzakelijk.

waard. De kaart bestaat niet uit voor-, hoofd- en nagerechten, maar uit gerechten in kleine porties. Door verschillende van deze ‘grote tapas’ te bestellen stel je je eigen unieke menu samen. Vanavond besluiten wij ons helemaal te laten verrassen en bestellen het Chef ’s Menu. Voor

Pand

Het pand aan de Ringdijk 3 waar Quatfass is gevestigd, is van oudsher een smederij, beheerd door de familie Quatfass. Toen de smederij door een volgende generatie Quatfass werd overgenomen, werd er een hout- en ijzerwarenwinkel van gemaakt. In de Watergraafsmeer staat het pand op de Ringdijk 3 nog steeds bekend om deze beruchte en nostalgische winkel.

Folia Magazine ontvangt graag je restaurant­recensie en vergoedt tot € 50,-. Maximaal 270 woorden, (suggesties voor de) kaders zijn welkom, maar niet verplicht. Mail je recensie naar [email protected]. Stuur je bon naar Folia Magazine, t.a.v. Stephanie Gude, Prins Hendrikkade 189b, 1011 TD, Amsterdam.

Quatfass

Iedereen in Nederland met de naam Quatfass stamt af van voorvader Johann Friedrich Quatfass. Die kwam halverwege de negentiende eeuw naar Nederland vanuit Lippe, Duitsland. Het verhaal gaat in de familie dat Johan Friedrich koetsier was van een Duitse graaf uit de omgeving van Lippe. Die was gevangen gezet en vluchtte, waarbij Johann Friedrich zijn koets bestuurde. In 1832 komt hij terecht in Amsterdam waar hij trouwt met Hermina Wigand. Ze krijgen drie kinderen.

FoliaMagazine

27

Premiers in opleiding Hoewel de strijd om het premierschap tijdens de verkiezingen alleen tussen veertigers Mark Rutte en Diederik Samsom leek te gaan, zijn er ook genoeg jonge mensen die Nederland willen leiden. Drie deelnemers aan het VPRO-programma Premier gezocht over politiek en leiderschap. tekst Vera Lentjes / foto’s Marieke Haafkes

Gor Khatchikyan (25) Geneeskunde Waarom doe je mee? ‘Ik doe mee om veel te leren. Je groeit ontzettend in je debatskills en presentatie. Van mijn coach Barbara Baarsma leer ik hoe ik moet omgaan met de pers. Het advies om vooral bij je eigen punt te blijven en je niet gek te laten maken is heel waardevol. Ik heb mijzelf opgegeven voor Premier gezocht, maar ik doe het niet om met mijn kop op tv te komen. Ik doe mee omdat het een programma is met inhoud en visie. Alleen voor de aandacht zou ik het niet doen.’ Wie is in jouw ogen een gedroomde leider? ‘Jozef [die van Maria, red.] is in mijn ogen een gedroomd leider. Maar in de politiek is André Rouvoet een voorbeeld. Hij is altijd consequent, betrouwbaar en geloofwaardig gebleven. Je weet wat je aan hem hebt. Dat is uniek en het siert hem. Ik vind het waanzinnig dat hij in de jury zit.’ Wat trekt jou aan in het leiderschap? ‘Het is zo interessant om mensen het vertrouwen te kunnen geven dat ze veel kunnen bereiken. De twinkeling in hun ogen als ze zien dat het echt gaat lukken, dat is echt fantastisch.’ Heb je politieke ambities? ‘Ik ga vol gas voor een medische specialisatie, maar tegenwoordig hoeft het een het ander niet te bijten. Kijk maar naar André Kuipers die als arts de ruimte in is geweest. Uiteraard zijn de contacten die je opdoet bij een programma als Premier gezocht interessant. Als ik nu gescout zou worden voor een politieke functie, dan zou ik dat sterk overwegen. Ik denk dat ik een goede minister van Volksgezondheid zou zijn.’

28

FoliaMagazine

Anna Schutte (21) Future Planet Studies Waarom doe je mee? ‘Politiek is ontzettend leuk. Ik heb eerder deel uitgemaakt van het bestuur van Dwars, de jongerenpartij van GroenLinks. Ik ben altijd een groepsspeler geweest. Zelf het voortouw nemen heb ik niet vaak gedaan. Van mijn coach, hockeycoach Marc Lammers, kan ik wat dat betreft veel leren.’ Wie is in jouw ogen een gedroomde leider? ‘Niet origineel, maar ik vind Barack Obama een groot leider. Hij overtuigt het publiek van zijn toekomstbeeld en van wat hij kan bereiken. De clou van goed leiderschap is moeilijke, impopulaire keuzes durven maken en deze goed uitleggen. En een beetje optimisme kan geen kwaad. Ik ben optimistisch en overtuigend, maar kan mezelf nog meer ontwikkelen.’ Wat trekt jou aan in het leiderschap? ‘Persoonlijk trekt de politieke visie mij meer aan dan het leiderschap. Ik wil graag mijn visie uiten en echt iets veranderen in Nederland. Daarvoor is leiderschap nodig. Maar het leiderschap zelf is voor mij niet het belangrijkst.’ Heb je politieke ambities? ‘Op mijn achttiende heb ik een ernstig wielrenongeluk gehad. Daarbij heb ik een hersenbeschadiging opgelopen. Een grote carrière in de landelijke politiek is daarom niet echt een optie. In de toekomst wil ik wel graag politiek betrokken blijven. Misschien werken bij een ngo of als beleidsmedewerker.’

Marco Olij (22) Politicologie Waarom doe je mee? ‘Vanaf kinds af aan vind ik politiek interessant. Op mijn negentiende ben ik namens D66 gemeenteraadslid van Oostzaan geworden. Als je eenmaal iets met politiek hebt gedaan, rol je automatisch van het een in het ander. Ik kreeg een mail met het verzoek om mee te doen aan een screening voor Premier gezocht. En dat leek me wel wat.’ Wie is in jouw ogen een gedroomde leider? ‘Mijn ideale leider is een combinatie van Gerrit Zalm en Edward Kennedy. Gerrit Zalm is zakelijk. Hij is niet van de mooie praatjes en leidde zijn ministerie op een deskundige manier. Edward Kennedy had een sterk verhaal en kon het publiek opzwepen. Een leider die beide eigenschappen in zich heeft is voor mij ideaal. Ervaring is ontzettend belangrijk. Het gaat om kilometers maken.’ Wat trekt jou aan in het leiderschap? ‘Leiding geven kan op veel verschillende manier. Momenteel loop ik stage

als docent maatschappijleer en dat is ook een vorm van leiding geven. Wat me vooral aanspreekt is het motiveren van mensen. Met de juiste argumenten kun je de richting van een debat compleet omgooien. Inhoud en argumenten zijn belangrijker dan zetelaantallen.’ Heb je politieke ambities? ‘Een combinatie tussen de politiek en lesgeven lijkt me leuk. In de lokale politiek wil ik sowieso actief blijven. In een coalitie samenwerken of wethouder worden. Burgemeester van mijn eigen dorp zou geweldig zijn. Ook de landelijke politiek is een optie, maar ik denk dat dat iets is waar je langzaam inrolt. Over een halfjaar ben ik klaar met mijn opleiding, daarna ligt alles nog open. Misschien dat mijn deelname aan Premier gezocht nog tot mooie dingen leidt.’ yyy Premier gezocht wordt uitgezonden op Nederland 3 op donderdagavond. Aflevering 2 wordt 20 september uitgezonden. De livefinale is op 18 oktober. De eerste aflevering is te bekijken via programma.vpro.nl/premiergezocht.

FoliaMagazine

29

lezingenladder

het cultureel studentencentrum van de UvA & HvA

CREA RoeterSeiland Adres: Nieuwe Achtergracht 170 Voor een ieder die geïnteresseerd is in lezingen en debatten is er de Folia Magazine-lezingenladder. Wij streven ernaar hierin de meest interessante lezingen en debatten in Amsterdam op één plek te verzamelen.

SLAA | Aftandse Ruimte De Balie WO 19/09, 20.15 uur Welke brokstukken worden anno 2012 in taal gevangen, welke vragen roept dit terugkijken vervolgens op, wie laat zich werkelijk door erosie meeslepen? Met o.a. Hafid Bouazza.

Adorno-symposium Goethe-Institut DO 20/09, 14.00 uur Symposium over cultuurkritiek en maatschappij en de betekenis van Adorno’s visie voor de hedendaagse cultuurkritiek. Voertaal Engels.

Soup for your Thoughts Mediamatic Fab. DO 20/09, 18.30 uur Het herfstproject ‘Ruilen’ van Mediamatic bestaat uit een tentoonstelling en serie evenementen gericht op ruilen. Inclusief soep.

Yes We Campaign! P.C. Hoofthuis 1.04 DO 20/09, 19.30 uur Bijeenkomst in het teken van de Amerikaanse presidentsverkiezingen en de standpunten en campagnestrategieën van Obama en Romney. Georganiseerd door Jonge Atlantici.

Privacycafé: de kinddossiers Felix Meritis VR 21/09, 17.00 uur

do 20 / 20.00 uur

De poëzie van Ramsey Nasr

Kuijk en Matroesjka, breakdancers, theaterspel

De Nieuwe Liefde ZO 23/09, 15.00 uur Middag over en met Ramsey Nasr, de Dichter des Vaderlands. Verder met o.a. hoogleraar Nederlandse letterkunde Thomas Vaessens.

Norman Finkelstein Hoofdgebouw VU MA 24/09, 18.00 uur De Amerikaanse politicoloog Norman Finkelstein gaat in debat met UvA-historicus Bart Wallet over de situatie in Israël.

Café Europa: privacydebat Rode Hoed MA 24/09, 19.30 uur In Europa worden talloze besluiten genomen die ingrijpen in jouw privéleven. Laat je door experts precies vertellen hoe het zit en laat weten wat jij ervan vindt. Met o.a. Europarlementariërs Sophie in ’t Veld (D66) en Emine Bozkurt (PvdA).

De Balie DI 25/09, 20.30 uur

Mythe & fictie

Waakhond of windhond?

Spui25 VR 21/09, 20.00 uur

De Nieuwe Liefde DI 25/09, 20.00 uur

Ter gelegenheid van de opening van het academische seizoen houdt politiek filosoof John Gray de Spui 25-lezing. Hij probeert de ficties van het westerse denken bloot te leggen.

Lezing door Yves Desmet, politiek hoofdredacteur van De Morgen, over het tekort van de parlementaire journalistiek. U organiseert een lezing of debat en wilt daarmee graag op deze pagina staan? Stuur tijdig een mailtje

Felix Meritis VR 21/09, 20.00 uur

naar [email protected] onder vermelding van ‘Aanmel-

De jongeren van Hope XXL hebben de

ding lezingenladder’.

FoliaMagazine

CREA-fest II Seizoen ‘12 | ‘13 wordt feestelijk geopend! Bereid je voor op Goedkoop Cabaret met Jasper van van STA!, improvisatie-comedy van easylaughs en Placebo, een streberig praatje van Nerd Nite, karaoke met Carlo en nog veel meer. Open en dans met ons mee tot in de kleine uurtjes! Plaats: CREA Theater en CREA Muziekzaal. Toegang: gratis.

FilmfeStival vr 21 t/m zo 22 / diverse tijden

Balkan Snapshots 2012 Naast bands uit zowel de Balkan als Amsterdam kun je kijken naar innovatieve kunst en een debat over social media in de Balkan bijwonen. Bij Kriterion kun je terecht voor indringende films. Plaats: CREA Muziekzaal. Toegang: n.n.b. Reserveren debat en eindfeest: 020 525 1400. Kijk op www.crea.uva.nl voor de exacte tijden en prijzen

lezing & film ma 24 / 20.15 uur

Moderne Klassieker: Paris, Texas Filmwetenschapper Rudi de Boer vertelt over o.a. het gebruik van geluid in Paris, Texas (1984). Na de

Formatiecafé

Inmiddels worden ook kinderen in verschillende domeinen digitaal gevolgd. Maar wordt er wel goed gekeken naar de werkbaarheid van deze digitale kinddosiers?

30

feeSt

Liemers List opgesteld: een manifest met de visie van jongeren op de toekomst. Historici Willem Post, Thomas von der Dunk en Rutger Bregman geven hun visie op de inhoud ervan.

Nederland heeft snel een nieuw kabinet nodig, maar gaat dat ook lukken? Ervaringsdeskundigen Hans Wiegel, André Rouvoet, Klaas de Vries en Ger Koopmans over hoe zij tegen deze onderhandelingen aankijken.

Hope XXL

Bereikbaar via de Sarphatistraat en de Plantage Muidergracht

lezing kan men de film zien in Filmtheater Kriterion. Plaats: CREA Theater. Toegang lezingen: studenten E 2,50, anderen E 5,-. Toegang film: E 5,-, gratis voor Cinevillepashouders.

Lezing di 25 / 20.00 uur

Lincoln - A brilliant president In the first Dutch biography of Lincoln in more than half a century, Frans Verhagen, gives a balanced and nuanced overview of the man every American schoolchild knows as “Honest Abe,” and the president whom Barack Obama considers his model. Moderated by George Blaustein, assistant professor of American Studies at the University of Amsterdam. In collaboration with the John Adams Institute Location: CREA Theater. Admission: students free, others E 5,-. Reservations: 020 525 1400

WWW.CREA.UVA.NL

overigens

In deze rubriek reflecteren wetenschappers op een actuele stelling.

Studenten moeten worden getoetst op taalvaardigheid en bij een onvoldoende de opleiding verlaten. Jean Tillie hoogleraar electorale politiek

Sjoerd Repping hoogleraar voortplantingsgeneeskunde

Raoul Engelbert lector fysiotherapie

Jean Tillie ‘Ik vind inderdaad dat beheersing van de Nederlandse taal een vereiste is voor studenten. Althans, voor die studenten die worden opgeleid voor de Nederlandse arbeidsmarkt. Als zij het Nederlands niet voldoende beheersen, zouden ze hun opleiding niet moeten kunnen afronden. Maar ik vind niet dat er specifiek getoetst moet worden op taalvaardigheid. Bij de propedeuse politicologie doen we het als volgt; als studenten meer dan tien spelfouten maken in een paper, dan krijgen ze een één. We zijn daar heel streng in, want je kunt als politicoloog toch geen beleidsvoorstel indienen dat bol staat van de spelfouten? Het is wel treurig dat wij op de universiteit tegen deze problematiek aanlopen. Ik weet niet wat de officiële cijfers zijn, maar in mijn beleving wordt het taalniveau van studenten steeds slechter. Soms zie ik fouten in teksten staan die in groep acht al niet meer gemaakt zouden moeten worden. Gegeven dat slechte niveau moeten we studenten dan maar alsnog de gelegenheid geven om een spoedcursus Nederlands te volgen.’

Raoul Engelbert ‘Niet mee eens. Een bindend afwijzend studieadvies moet gebaseerd zijn op de vakken van een opleiding. En bij veel opleidingen, zoals bijvoorbeeld fysiotherapie, is taalvaardigheid geen vak. Je kunt een student die al zijn vakken haalt niet van de opleiding wegsturen op basis van onvoldoende taalniveau. Als opleiding heb je wel de verantwoordelijkheid studenten aan te moedigen het beste uit zichzelf te halen en moet je ze klaarstomen voor de arbeidsmarkt. Goede beheersing van het Nederlands is daarbij een voorwaarde. Dat taalvaardigheid belangrijk is moet je er zowel voor als aan de poort inhameren bij toekomstige studenten. En daar moet gedurende de opleiding op worden gelet. Als studenten een werkstuk, verslag of scriptie inleveren moet het taalniveau meewegen in de beoordeling. Is dat onvoldoende, dan kan de student studievertraging oplopen. Daarnaast moeten studenten de kans krijgen hun taalvaardigheid te verbeteren. De instelling moet in het eerste jaar van de opleidingen een bijspijkercursus van een aantal maanden aanbieden.’

Sjoerd Repping ‘Ik vind niet dat de universiteit of de hogeschool moet toetsen op taalniveau. Iedere student die daar zit is al getoetst bij het centraal schriftelijk eindexamen. Al vanaf de basisschool worden kinderen onderwezen in spelling en grammatica. Als het niveau dan niet op orde blijkt, moet het ministerie in Den Haag met een plan komen om het taalonderwijs op scholen te verbeteren. In studierichtingen waar het perfect beheersen van de Nederlandse taal ook echt van belang is voor de toekomstige carrière kan de universiteit of hogeschool in de tussentijd natuurlijk bijspringen met extra scholing. In de bètawetenschap is dat minder noodzakelijk. Studenten worden hier bij uitstek opgeleid voor een carrière in de wetenschap, waar Engels de taal is waarin wordt gepubliceerd en gediscussieerd. Het eindproduct dat studenten afleveren is dan ook meestal een Engelstalig wetenschappelijk artikel. Als studenten bij Nederlandstalige tentamens spelfouten maken, worden ze daar niet op afgerekend. We beoordelen ze primair op hun begrip van de lesstof.’ yyy Marieke Buijs

FoliaMagazine

31

Een natuurlijke voorzitter Deze week in Folia maakt kennis: Radboud Winkels, de nieuwe voorzitter van de Centrale Ondernemingsraad van de UvA. tekst Dirk Wolthekker / foto Danny Schwarz

Z

ijn studietijd bestond uit een aaneenschakeling van studentenbaantjes, het ene baantje nog ludieker dan het andere. Radboud Winkels was stukjesschrijver bij de KRO-televisiegids Studio, hij was schoonmaker in een kauwgomballenfabriek en gespjesaanzetter en gaatjesponser in een ceintuuratelier. ‘Ik verdiende in dat atelier niet alleen geld, maar ik kon tijdens het gaatjes ponsen ook nadenken. Over mezelf, over het leven. Heel zen allemaal,’ zegt Winkels. ‘Ik studeerde parttime en deed er daardoor tien jaar over. Lang studeren vind ik prima. Studenten moeten de tijd hebben om zich breed te oriënteren. Ik geloof niet in fulltime studeren, trouwens ook niet in fulltime werken.’ Radboud Winkels (Hilversum, 1959) is sinds begin juli de nieuwe voorzitter van de centrale ondernemingsraad (COR) van de UvA. Van huis uit is hij psycholoog, afstudeerrichting kunstmatige intelligentie, gestudeerd en gepromoveerd aan de UvA. Aanvankelijk wilde hij geneeskunde studeren. ‘Als kind al. Mijn opa had de ziekte van Parkinson. Heimelijk wilde ik hem natuurlijk beter maken.’ Maar de jonge Radboud werd uitgeloot voor medicijnen. ‘Dus begon ik

32

FoliaMagazine

maar aan psychologie, als parkeerstudie, totdat ik zou worden ingeloot.’ Dat gebeurde het jaar erop al. ‘Maar wat viel dat tegen zeg. Na een jaar hield ik het voor gezien. Al die botjes, spiertjes, vaatjes en de citroenzuurcyclus. Niets voor mij. Ik ging terug naar psychologie.’ Inmiddels is Radboud Winkels al jaren als hoofddocent informatica werkzaam bij het Leibniz Center for Law van de UvA, een interdisciplinaire onderzoeksgroep die deel uitmaakt van

‘Lang studeren vind ik prima’ de Faculteit der Rechtsgeleerdheid. De groep ontwikkelt software voor de juridische wereld. Naast onderzoek aan het Leibniz Center geeft hij ook les aan de FNWI en aan de HvA heeft hij gastcollege gegeven. In zijn vrije tijd gaat hij graag met dochter Emma, net afgestudeerd aan het Amsterdam University College, naar concerten. ‘Folk, singer-songwriters, van alles wat. En na afloop napraten,’ zegt ze. ‘Muziek bindt ons.’ Zijn drukke leven heeft niet verhinderd dat hij zich ook al lange tijd met de medezeggenschap

bemoeit. Hij zat (en zit) al jaren in de facultaire ondernemingsraad van de rechtenfaculteit en was de afgelopen drie jaar vicevoorzitter van de COR. ‘Zijn verkiezing tot voorzitter verbaasde mij niet,’ zegt Emma Winkels. ‘Het is een natuurlijke rol voor hem. Hij wil iets voor de mensen van de UvA doen en weet dat op een beheerste manier bij bestuurders aan te kaarten. Hij is zeker niet iemand die aan de onderhandelingstafel ruzie gaat maken en de confrontatie aangaat. Hij pakt het eerder wetenschappelijk aan: hij gaat een gesprek aan, neemt op basis van redeneren een standpunt in en probeert te overtuigen. Hij is niet iemand van grote statements, maar wil een logisch opgebouwd verhaal vertellen.’ ‘U maakt een geschreven portret van Radboud? Dan toch wel twee pagina’s hè, want dat verdient hij,’ zegt collega en lid van de facultaire ondernemingsraad Eric Breuker. ‘Waarom hij dat verdient? Omdat hij de beste COR-voorzitter is die de UvA zich had kunnen wensen. Hij is zeer intelligent, warm, geeft iedereen de ruimte, walst over niemand heen en heeft een groot verantwoordelijkheidsgevoel. Radboud doet dit niet omdat hij ambitieus of verwaand is, integendeel. Hij voelt zich geroepen zich met

Folia maakt kennis

de medezeggenschap te bemoeien, want hij wil iets doen voor medewerkers en studenten. Die zitten nu nog beiden in een gescheiden raad – medewerkers in de ondernemingsraad en studenten in de studentenraad – maar Radboud zou daar liever één raad van willen maken. Hij maakt zich zorgen over de afnemende invloed van studenten op het onderwijs.’ Joost Breuker, de broer van Eric, is inmiddels met emeritaat, maar was Radbouds promotor bij diens promotieonderzoek. Joost Breuker noemt Winkels ‘een goed onderzoeker die heel nauwgezet en systematisch werkt, met een zeer grote vakkennis’. Niettemin begrijpt hij wel dat Winkels zo actief is in de medezeggenschap. ‘Hij moest verschillende reorganisaties overleven en zijn eigen positie veiligstellen. Daarnaast, hij is mensgericht en neemt iedereen voor zich in. Zo iemand komt vaak beter tot zijn recht in de medezeggenschap dan in het onderzoek.’ yyy Folia Radio zendt op 19 september een interview uit met Radboud Winkels. Aan de orde zullen komen de toekomst van de medezeggenschap en wat de UvA daarover van de HvA kan opsteken, de samenwerking tussen de UvA en de VU en Winkels liefde voor muziek. Te beluisteren via Amsterdam FM, in de ether op 106.8 en op de kabel op 103.3, tussen 16.00 en 17.00 uur. Vanaf de volgende dag terug te luisteren via foliaweb.nl/radio. De uitzending is op zaterdagmiddag 15.00 uur terug te zien op Salto TV. Daarna via salto.nl.

FoliaMagazine

33

Rennen voor je leven Aan de vooravond van de Dam tot Dam laat anti-sporter Bob van Toor zich door hardloop­ fanaat Frank Aarts uitleggen wat er nu zo leuk is aan hardlopen. Al rennende. Want dat heeft Aarts nodig. ‘Ik word heel onrustig als ik niet kan hardlopen.’ tekst Bob van Toor / foto’s Jan Maarten Hupkes

J

e hebt er alleen tijd en schoenen voor nodig, het schijnt gezond te zijn en je ziet nog eens wat van je buurt. Hardlopen is bovendien gratis en dus ideaal voor de student die zich geen abonnement op Fit For Duur kan veroorloven. Maar simpelweg een rondje hollen is uitgegroeid tot een ware cultus. De joggerdichtheid van de parken wordt ieder jaar dichter, evenementen als de Dam tot Damloop worden steeds massaler, en niemand kijkt gek op als je aankondigt morgen een halve mara-

thon te gaan lopen. Wat bezielt die parksjokkers met rood hoofd en zweetplekken toch om tegelijkertijd hun knieën en imago te ruïneren? Frank Aarts (37), communicatieadviseur aan de UvA en de HvA, marathonloper en coach, kan al mijn vragen beantwoorden – mits ik hem kan bijbenen in een rondje Vondelpark. Aan het begin van iedere gymles op de middelbare school moest mijn klas altijd ‘een rondje’ lopen. Tegen de tijd dat ik gierend en

gutsend de nogal forse afstand rond de velden had afgelegd, was de rest doorgaans al halverwege het eerste potje softbal. Sinds die tijd heb ik er dan ook een punt van gemaakt om nóóit meer mijn ene voet op te tillen, voordat de andere weer stevig op de grond staat – met een uitzondering voor de nachtbus. Toch ben ik vooral nieuwsgierig aan de vooravond van mijn eerste hardlooptraining met Frank Aarts. Ik wil allereerst weten wat er nou zo leuk is aan hardlopen, en ten tweede ben ik erg benieuwd na hoeveel meter rennen ik hyperventilerend instort in een bosje. We hebben afgesproken in het Vondelpark – een hardloopwalhalla, aan de hoeveelheid renners te zien. De moeilijkheden beginnen al bij vertrek van huis. Moet je de renschoenen al aan doen? Jogt men dezer dagen in een lange of korte broek? Het is fris, maar waar laat ik die jas straks? Met enige trots arriveer ik in het Vondelpark met slechts mijn fietssleutel en een flesje water. Frank biedt lachend zijn grote, praktische rugzak aan om de sleutels zo lang te stallen – je kunt je spullen blijkbaar gewoon bij de plaatselijke bar inleveren als je je rondje rent. ‘Ze zeggen dat dat het verschil is tussen een jogger en een atleet: het gerinkel van sleutels uit zijn broekzak,’ zegt Frank lachend. Wat dat mij maakt blijft nog even in het midden.

‘Het leidt af van je werk of je studie, en het is lekker om met je lichaam bezig te zijn’

34

FoliaMagazine

Saai gaat het vandaag niet worden. We gaan warmlopen en techniek oefenen, dan volgt een intervaltraining en vervolgens een krachttrai-

Een pasfrequentie van 45 passen per halve minuut is ideaal

ning. Ik reken er min of meer op dat ik tegen die tijd al op een stretcher of in foetushouding op het asfalt lig, maar het lijkt vooralsnog mee te vallen. Tijdens het warmlopen mag gewoon worden gekletst. ‘Hardlopen is nog steeds enorm aan het opkomen,’ zegt Frank. Dat blijkt wel uit het feit dat het aantal deelnemers aan de Dam tot Damloop sinds de jaren negentig is verzesvoudigd, tot zestigduizend deelnemers in 2009. Frank zal natuurlijk van de partij zijn; het was de eerste grote loop waar hij tien jaar geleden aan deelnam en heeft sindsdien elk jaar meegerend. ‘Ik was vroeger op school een fanatiek voetballer, maar ik kreeg de ene na de andere blessure. Tijdens mijn studie ben ik minder gaan sporten, toen dijde ik ook wat uit. Ik heb me bij een hardloopclubje aangesloten, en merkte dat ik fit werd en vooruit ging. Daardoor word je snel fanatieker. Ik ben marathons gaan lopen, en zette een loopteam op met collega’s. Dat team ging ik ook trainen, en uiteindelijk ben ik zo zelf loopcoach geworden.

Ondertussen lopen we wat Frank het ‘rondje Picasso’ noemt, naar de maker van de grote sculptuur die we steeds passeren. Het is niet onprettig. Maag en benen protesteren een beetje, maar ik heb niet het gevoel dat ik mijn knieën aan het verbrijzelen ben: een schrikbeeld dat nog altijd om het joggen heen hangt. ‘Het is een heel blessuregevoelige sport,’ beaamt de coach. ‘Je ziet het vooral bij beginners die te snel

‘De kunst is om het eerste rondje niet te hard te lopen’ vooruit willen als hun spieren er nog niet klaar voor zijn, en zeer gevorderde lopers. Die willen allebei steeds nét iets verder gaan.’ Het helpt daarom om te lopen met een groep, of bij een trainer – Frank heeft er zelf ook nog steeds één. We lopen dan ook met beleid: ik leer over passen tellen, en het ideale looptempo. Beginnende

of vermoeide lopers hebben een lage pasfrequentie, dat is niet goed: je wordt er sneller moe van. De ideale pasfrequentie ligt volgens onderzoekers op 45 per halve minuut. Dat is het gemiddelde tempo van Ethiopische hardlopers – veruit de beste ter wereld – als ze een langeafstandsloop winnen. Ik blijk 42 passen per halve minuut te maken, Frank 40. Nu al beter dan de coach, dat is prettig. Daarna oefenen we verschillende passen, goed rechtop lopen (voorover lopen is wederom onnodig vermoeiend) en om stevig met je voorvoet van de grond af te zetten. De voorbijkomende renners bieden handig lesmateriaal: ‘Die jongen daar heeft al een wat soepelere pas, maar loopt een beetje gebogen. En die met dat rode haar daar tilt zijn knieën helemaal niet op, zie je?’ We rennen terug naar het rondje Picasso. Frank laat zien waar je door de struiken kruisende fietsers kunt zien aankomen, want we gaan nu toch echt een paar rondjes niet-lullen-maar-rennen. We doen een piramide-oefening: een rondje, een minuut pauze, dan twee rondjes, dan drie,

FoliaMagazine

35

Dam tot Dam Het begin van het renseizoen wordt gemarkeerd door de Dam tot Damloop, dit jaar op 23 september, met een parcours van Amsterdam tot Zaandam. Beide steden lopen ervoor uit, en het deelnemersaantal groeit sinds de eerste loop in 1985 gestaag. Er is inmiddels ook een wandeltocht op het parcours en een kinderloop. Bijzonder is het grote aandeel van de bedrijventeams: collega’s kunnen zich samen inschrijven en lopen in een apart klassement. In 2009 liepen er maar liefst 3961 bedrijventeams mee. Winnaar dat jaar: het team van de UvA/HvA.

Frank zette een loopteam op met collega’s en is later zelf loopcoach geworden

en dan weer afbouwen. Het streven is om steeds min of meer dezelfde rondetijd te halen. ‘De kunst is om het eerste rondje niet al te hard te lopen, want dan kom je jezelf later tegen.’ Liever mezelf dan de man met de hamer, denk ik, maar loop stug door. Een angstig gevoel bekruipt me na het tweede rondje. Ik ben inmiddels toch al erg lang aan het bewegen, en met kloppende slapen en natte rug realiseer ik me dat ik dit nog eens moet doen, met nóg een rondje extra. Maar er zit niets anders op dan het ene been voor het andere te blijven zetten, en af en toe nog een vraag af te vuren op Frank, die fris en onvermoeibaar naast me rent. Hij doet het dan ook zo’n vier keer per week en maakt zelfs een jaarplanning met evenementen waar hij aan deel wil nemen, zoals een marathon. ‘Dat is het mooie van hardlopen: er zijn veel legitieme en goede redenen om het te gaan doen. Zo’n Dam tot Damloop is het grootste loopfestijn van Nederland, dat moet je toch eens

36

FoliaMagazine

gedaan hebben. Het genre “we doen een keer mee”-hardlopers is zeer aanwezig. De aantrekkingskracht zit hem ook in het lopen met mensen die je kent, gezamenlijk een prestatie leveren. Amsterdam en Zaandam staan een dag lang in het teken van de loop. Drommen mensen doen mee, en nog meer staan langs de

‘Het helpt om te lopen met een groep of een trainer’ kant in een lange haag, dat is heel gezellig en geeft een goede stimulans. Je kunt ook proberen je eigen prestaties te verleggen, de volgende keer je eigen tijd verbeteren. Het leidt af van je werk of je studie, en het is lekker om met je lichaam bezig te zijn.’ Lekker zou ik het niet direct noemen, maar ik ploeg moedig voort door het tweede rondje, en

dan het derde. Een beetje uitkijken voor fietsers, genieten van de halvegaren op hun bankjes, je slikt eens een vlieg in en kopt een takje hulst uit de weg, en inderdaad denk je verder aan niet zo heel veel. Zou dat dan het geheim zijn? ‘Als je lang hardloopt maak je een endorfine-achtige stof aan, dat voelt fijn. Maar de cadans, het herhalen, is ook prettig. Ik word heel onrustig als ik niet kan hardlopen. Als ik geblesseerd ben geweest is mijn vrouw blij als ik weer kan gaan hardlopen, anders zit ik maar ongedurig thuis.’ Terwijl de studenten ons links en rechts voorbij rennen, vraag ik me af: is hardlopen niet een beetje een bezigheid van hoger opgeleiden? Hardloper-schrijvers als Haruki Murakami en Dolf Jansen hebben er de mond vol van: fijn je hoofd leeg maken, meditatief met je lichaam bezig zijn na een dag piekeren achter je bureau. Het lijken de kenmerken van een typische elitesport. ‘Daar zit wel wat in,’ beaamt Frank. ‘Het is natuurlijk zo dat iedere sport zijn sociaal-economische segment heeft waar het merendeel uit voortkomt,

Loopclubs Wie begint met hardlopen doet er goed aan om een groep uit te zoeken. Dat stimuleert, leidt af en zorgt dat je regelmatig terugkomt. Atletiekvereniging Aquila van het USC geeft elke week looptrainingen. Leden kunnen bovendien met korting deelnemen aan loopevenementen. Extra bonus: trainen in het Olympisch Stadion. Daarnaast zijn tientallen andere clubs en coaches actief in Amsterdam, bijvoorbeeld te vinden op hardlopenamsterdam.nl. Speciale vermelding verdienen de zeer geruststellend genaamde ‘Rustig Aan-trainingen’, die in meerdere stads­ delen worden aangeboden.

maar ik moet zeggen dat het de afgelopen jaren erg is veranderd. Waar het vroeger echt de sport was van oudere, hoogopgeleide mannen, zie je nu dat steeds meer vrouwen, jongeren en mensen met andere sociaal-economische achtergronden meedoen aan hardloopwedstrijden. En je hebt natuurlijk alleen schoenen nodig, je kunt de deur uitgaan en lopen. Aan een laag inkomen kan het niet liggen.’ En dan is het klaar. De finishlijn van het derde rondje is even onindrukwekkend als de eerste twee keer, maar stilstaan voelt inmiddels als hemelse verwennerij. Zelfs de krachtoefeningen die Frank er dan nog eens tegenaan gooit kunnen me niet deren; trillend probeer ik mijn vijftien seconden in push-up houding te volbrengen. ‘Uitlopen’ blijkt uitrennen te zijn. Aan alles komt een eind, en ook het uithoudingsvermogen dat mij vandaag zo verraste laat me nu in de steek. Rennen wordt joggen, joggen sjokken en uiteindelijk slenter ik traag terug naar Vertigo. Frank vindt het niet erg,

‘Hemels’ stilstaan, krachtoefeningen en het vochtverlies aanvullen

en als we na afloop het glas heffen op de goede afloop is mijn zielige strompelgang erheen alweer vergeten. Na minder dan twee uur

voel ik me al bijna een echte hardloper. ‘Nee,’ verbetert Frank. ‘Een atleet.’ yyy Meer voorbereidingstips op foliaweb.nl/videos

FoliaMagazine

37

prikbord HvA

38

ideëen voor deze rubriek: [email protected]

DMR Accreditatie

DEM Ouderen

Deze herfst wordt een reeks opleidingen van het domein onderworpen aan een keuring. Maar liefst zes opleidingen moeten zich bewijzen in een audit of de zogeheten accreditatie. Het gaat om de master Social work, de opleiding culturele & maatschappelijke vorming, sociaal juridische dienstverlening, Urban Management, de nieuwe master Legal Management en HBO-rechten. De audits moeten eventuele gebreken blootleggen waar opleidingen aan kunnen werken, bij de accreditatie gaat het om een nieuwe goedkeuring voor de komende zes jaar.

Docent Human Resource Management Joop Zinsmeister deed onderzoek naar de mogelijkheden om oudere werknemers langer zinvol aan het werk te houden. Tijdens een seminar over de inzetbaarheid van oudere werknemers bespreekt Zinmeister zijn onderzoeksresultaten. Een opvallende conclusie: de overheid wil dat mensen langer werken, maar slechts vijf procent van de bedrijven en organisaties in de regio Amsterdam nodigt veertigplussers uit voor sollicitatiegesprekken. Aanmelden is gratis en kan via [email protected]. Het seminar vindt plaats op 18 september 15.00-18.00 uur, Wenckebachweg.

DG CMR

DT Facebook

Studenten en medewerkers zullen dit studiejaar meer gaan horen van de Centrale Medezeggenschapsraad. De raad wil de bekendheid vergroten en nadrukkelijker opkomen voor de belangen van medewerkers en studenten. Dat zegt de nieuwe voorzitter Sebas Veeke. De student informatica én medewerker Facility Services wil de centrale raad en deelraden versterken omdat de hogeschool het mes dit studiejaar flink in eigen vlees zal moeten zetten. Prestatieafspraken met de overheid dwingen de hogeschool kritisch te kijken naar de opleidingen die zij aanbiedt.

De opleiding Aviation Studies is goed vertegenwoordigd op Facebook en wil studenten erop wijzen de pagina goed te gebruiken. Op de pagina worden studenten op de hoogte gehouden van de meest recente ontwikkelingen in het vakgebied. Verder zijn er foto’s te vinden van bijzondere gebeurtenissen zoals de uitreiking van de diploma’s. De opleiding hoopt dat de pagina uitgroeit tot een platform waarop studenten met elkaar in contact komen. De pagina is te vinden op www.facebook.com/pages/AviationStudies/220817281267856.

DOO Inloggen

DMCI Cinekid

De verschillende manieren om in te loggen op de ICTvoorzieningen van de HvA leveren af en toe verwarring op. Wanneer moet je inloggen mét en wanneer zonder ‘@hva.nl’ achter je HvA-ID (gebruikersnaam)? De toevoeging ‘@hva.nl’ is nodig bij het inloggen op een pc of laptop van de HvA en bij het inloggen op de website apps.hva.nl. Ook bij de mailvoorziening voor studenten log je op deze manier in. (Let op: je logt dus nergens in met je e-mailadres!) Op alle andere plekken zoals webmail (medewerkers), intranet, BSCW, enzovoort gebruik je je HvA-ID.

Cinekid organiseert jaarlijks, voor en tijdens de herfstvakantie, het internationale Film-, Televisie- en Nieuwe Mediafestival voor kinderen. Het festival wordt dit jaar gehouden van woensdag 17 oktober tot en met vrijdag 26 oktober in Cultuurpark Westergasfabriek. Voor studenten is Cinekid een kans om kennis te maken met het reilen en zeilen van een cultuurfestival dat zich bezighoudt met media en jeugd. Er zijn vrijwilligers nodig voor kaartcontrole en voor begeleiding bij media-installaties en workshops/masterclasses. Check [email protected].

DBSV Volleybal

HvA Certificaat

Geïnteresseerd in het trainen en coachen van een derdedivisiedamesvolleybalteam? Het team Utrecht D3 is met spoed op zoek naar een enthousiaste en fanatieke trainer/coach. De trainingen en wedstrijden worden gespeeld in de Galgenwaard. Een uitgelezen kans voor sportstudenten die ervaring willen opdoen in het geven van trainingen. Voor de trainingen wordt een vergoeding betaald. Studenten die geïnteresseerd zijn kunnen een e-mail sturen naar het volgende mailadres: [email protected].

De HvA onderzoekt de mogelijkheid een certificaat in het leven te roepen waarop studenten bestuurswerk of stage-ervaring kunnen laten opnemen. Het moet studenten stimuleren ook aan hun persoonlijke ontwikkeling te werken. Het is een van de adviezen die rector Jet Bussemaker overneemt uit een rapport van studentenbond Asva over het creëren van een ambitieuze studiecultuur. Kern van dat plan is dat de HvA en UvA plekken moeten worden waar studenten zich zowel inhoudelijk als persoonlijk ontwikkelen.

FoliaMagazine

prikbord UvA AUP Alphons

Diepenbrock

ideëen voor deze rubriek: [email protected]

Alumni Andragologie

Amsterdam University Press heeft een bijzonder boek uitgegeven: een biografie van de Amsterdamse componist Alphons Diepenbrock, die 150 jaar geleden werd geboren in Amsterdam en tussen 1900 en 1920 de bekendste componist van Nederland was. Alphons Diepenbrock. Componist van het vocale is geschreven door musicoloog Leo Samama. Diepenbrocks leven werd gekenmerkt door de opkomst van het Concertgebouworkest en dirigent Willem Mengelberg, door de heropleving van katholieke cultuuruitingen in Nederland en door zijn vriendschap met Gustav Mahler.

De alumnikring andragologie neemt op 20 september zijn nieuwe kantoortje in de Valckenierstraat 65-67, kamer 3.10, officieel in gebruik. Tijdens het feestje zullen de alumni een plan ontvouwen om opnieuw een leerstoel andragologie aan de UvA te vestigen. Die verdween in 1986. De alumnikring gaat een manifest naar buiten te brengen, ondertekend ‘door prominente bestuurders’, om te proberen de leerstoel weer tot leven te brengen. Andragologie is de wetenschap die sociaal en educatief werk en de volwasseneneducatie wetenschappelijk bestudeert.

UvA QS

FEB Commandeur

De UvA is net als vorig jaar de hoogst genoteerde Nederlandse universiteit in de ranglijst van onderzoeksbureau QS. De UvA bezet plek 62, vorig jaar was dat nog plek 63. In de beoordeling per wetenschappelijke discipline staan Social Sciences & Management en Arts & Humanities opnieuw in de top 50, respectievelijk op plaatsen 41 en 43. Natural Sciences is gezakt van plek 64 naar 75. Life Sciences & Medicine neemt net als vorig jaar de 69e plaats in. Ook Leiden, Utrecht en Rotterdam staan in de top 100. Het Amerikaanse MIT staat op de eerste plaats.

Universiteitshoogleraar economie & bedrijfskunde Alexander Rinnooy Kan, tot voor kort voorzitter van de SER, is door minister Kamp van Sociale Zaken & Werkgelegenheid benoemd tot Commandeur in de Orde van de Nederlandse Leeuw. Bij de uitreiking van de onderscheiding roemde Kamp Rinnooy Kans visie en diens kracht om bruggen te slaan en resultaten te boeken in een tijd van politieke instabiliteit. Rinnooy Kan leidde de SER de afgelopen zes jaar, daarvoor was hij onder meer VNO-NCW-voorzitter. Sinds 1 september is hij universiteitshoogleraar.

FEB Bankraad

FMG Starting

Hoogleraar financiële markten & corporate finance Arnoud Boot is benoemd tot voorzitter van de Bankraad van De Nederlandsche Bank (DNB). De invloedrijke raad functioneert als klankbord van de directie. De president van DNB brengt verslag uit aan de Bankraad over de algemene economische en financiële ontwikkelingen en bespreekt het door DNB gevoerde beleid. Twee leden van de Raad van Commissarissen van DNB hebben zitting in de Bankraad, daarnaast zijn ook de sociale partners, de financiële sector en onafhankelijke deskundigen erin vertegenwoordigd.

Sociaal geograaf Manuel Aalbers, antropoloog Alexander Edmonds en psycholoog Birte Forstmann ontvangen ieder een ‘Starting Grant’ van de European Research Council (ERC). Het onderzoek van Aalbers gaat onder meer over de relaties tussen de vastgoedsector, financiële markten en de staat. Edmonds doet een studie naar oorlogstrauma in drie landen en Forstmann richt zich met een modelmatige benadering op versnelde besluitvorming. De subsidie bedraagt maximaal 1,5 miljoen euro per onderzoeker. In totaal ontvangen 51 Nederlandse onderzoekers de ERC-subsidie.

Acta Ronald

UB Ria

Gorter

Psycholoog en universitair hoofddocent sociale tandheelkunde Ronald Gorter heeft in Lyon, tijdens het congres van de Association for Dental Education in Europe de jaarlijkse ‘Excellence in Dental Education Award’ ontvangen. Deze prijs is bedoeld voor wetenschappers die een grote bijdrage leveren aan tandheelkundig onderwijs op nationaal en internationaal gebied. Doel van de prijs is het promoten en belonen van kwalitatief hoogstaand leren en onderwijzen op het gebied van de tandheelkunde. Gorter is gespecialiseerd in tandarts-patiëntcommunicatie.

Grant

Winters

Ria Winters, hoofd bedrijfsvoering van de UB, kan nog wel iets meer dan efficiencycontroles uitvoeren: ze schildert namelijk verdienstelijk uitgestorven vogels. Daarover heeft ze nu het boek A Treasury of Endemic Fauna of Mauritius and Rodrigues uitgebracht, dat specifiek gaat over uitgestorven diersoorten op de eilanden Mauritius en Rodrigues, zoals de reuzenschildpad van Rodrigues en de blauwe duif van Mauritius. Het boek is te koop bij onder meer de Artisbibliotheek en Nijhoff & Lee, de boekwinkel van de Bijzondere Collecties. Prijs: € 24,95.

FoliaMagazine

39

wasdom

De drive voor muziek Finn Kruyning Leeftijd: 41 (geboren op 28 januari 1971) Beroep: Drummer bij Moss Studie: Ecologische microbiologie (UvA) en muziektechnologie (Hogeschool voor de Kunsten Utrecht) Afgestudeerd: 1995 (UvA) en 1999 (HKU) Docent: ‘Lucas Stal, bij hem volgde ik ecologische microbiologie. Ik vond dat een ontzettend tof vak en hij gaf het op een goede, no-nonsensmanier met veel eigen verantwoordelijkheid voor de studenten.’ Locatie: ‘De Kruislaan, waar nu het Science Park zit. Daar volgde ik een vak bij de biologievakgroep en dat beviel heel goed, zowel qua sfeer van de locatie als de mensen die er rondliepen.’ Café: ‘Kriterion. Ik had mijn meeste colleges bij Roeterseiland, dus Kriterion was lekker dichtbij.’ Afknapper: ‘Ik had meer uit mijn stagejaar kunnen halen. Ik liep een jaar mee met de vakgroep ecologische microbiologie en vond het heel leuk, maar miste denk ik nog de focus om alles uit mezelf te halen.’

40

FoliaMagazine

stage Hij studeerde ecologische microbiologie en muziektechnologie en werd drummer van de band Moss: Finn Kruyning. tekst Julie de Graaf / foto Bob Bronshoff

‘N

a de middelbare school heb ik even overwogen of ik niet naar het conservatorium wilde, want ik hield erg van muziek. Ik vond mezelf alleen niet goed genoeg en heb mijn opleiding aan de hand van een andere interesse gekozen: biotechnologie. Ik was altijd al een bèta geweest en bezocht voorlichtingen van biologie en scheikunde. Met beide richtingen kon ik later in de biotechnologie werken, maar ik kreeg het idee dat ik met scheikunde net iets beter technisch onderlegd zou zijn. Achteraf gezien had ik misschien toch voor biologie moeten kiezen, want daar ben ik nog steeds in geïnteresseerd. Scheikunde was best saai, al vond ik vakken als kwantumfysica of heel heftige wiskunde wel uitdagend. In mijn derde jaar kreeg ik het vak ecologische microbiologie, over de relatie tussen microorganismen en een ecologische omgeving. Vanaf dat moment ging er een wereld voor mij open. Opeens had mijn studie betrekking op het echte leven. Ik heb gelijk aan mijn docent, Lucas Stal, gevraagd of ik mijn stagejaar in zijn vakgroep kon doen. Dat mocht en het jaar daarop heb ik met een klein team onderzoek gedaan naar twee lagunes in Frankrijk met een vergelijkbare ecologische omgeving. Bij de ene lagune was er elk jaar een explosie van blauwalg en bij de andere gebeurde dat niet. Wij onderzochten hoe dat kon gebeuren. Voor en tijdens mijn studie speelde ik in bandjes. Ik had me voorgenomen om na mijn afstuderen een jaar of twee alleen maar met muziek bezig te zijn en te kijken waar dat mij zou brengen. Niet dat die bandjes waarin ik zat nu zo succesvol waren, maar

ik had wel de drive om wat met muziek te doen. Het voelde niet alsof ik afscheid nam van de ecologische microbiologie, maar meer als een uitstapje om nieuwe mogelijkheden te verkennen. Nog voordat ik afgestudeerd was, hoorde ik van een vriend over de opleiding muziektechnologie aan de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht. Dat leek me heel interessant en ik schreef me in. Mijn laatste jaar aan de UvA overlapte met mijn eerste jaar bij muziektechnologie. Ik ben in 1999 afgestudeerd aan de HKU en heb toen een tijd lang een studio gehad voor geluidsbewerking van reclame- en bedrijfsfilmpjes. Daarnaast bleef ik in bandjes spelen en zo’n tien jaar geleden ben ik bij Moss terechtgekomen. De vorige bassist en drummer stopten met de band en Jasper Verhulst en ik kwamen erbij. Het voelde voor de hele band als een nieuwe start. We wilden er alle vier hard voor werken en waren supergemotiveerd om ons helemaal te geven. Inmiddels hebben we onze derde plaat uitgebracht. Het afgelopen jaar hebben we veel opgetreden, onder andere op Lowlands en Pinkpop. De afgelopen jaren heb ik naast Moss wel wat ander werk gehad, maar muziek is voor mij het belangrijkst. Dat geldt ook voor de rest van de band. Ik ben nog steeds geïnteresseerd in biologie, evolutietheorie en natuurkunde. Ik zou het dan ook hartstikke leuk vinden om op een gegeven moment weer wat met ecologische microbiologie te gaan doen. Een aantal jaar geleden ben ik zelfs nog naar mijn oude vakgroep gegaan om te kijken of ik daar niet een paar dagen per week kon komen werken. Dat is er toen niet van gekomen, maar wie weet wat de toekomst brengt.’ yyy

Esther Elligens (20) Studie Literatuurwetenschap Stage Literair agentschap Sebes & Van Gelderen Verdiensten € 100,- per maand Beoordeling JJJJJ ‘Er is een continue instroom van stagiairs bij literair agentschap Sebes & Van Gelderen: het was niet moeilijk om er binnen te komen. Ik stuurde een mail, kwam op gesprek en kon er in de zomer drie maanden terecht. Sebes & Van Gelderen kijkt naar manuscripten die na een strenge selectieprocedure verbeterd en geredigeerd worden. Daarna sturen ze het manuscript naar de meest geschikte uitgeverij. Ik schreef leesverslagen en gaf aan waar een manuscript veranderd moest worden. Ik kreeg dus veel verantwoordelijkheid en had echt iets in te brengen, dat was erg leuk. Ik heb niet veel begeleiding gehad, maar eigenlijk vond ik het wel fijn om aan mijn lot overgelaten te worden. Toch kenmerkt een goede stage zich denk ik wel door feedback. Wat ik lastig vond, waren de lange dagen. Ik ben niet geschikt voor een kantoorbaan van negen tot half zes. Ik móést af en toe echt naar buiten, en als ik achter de computer zat, stond m’n Facebook open, want ik kan me niet zo lang op één ding concentreren. Het wereldje vind ik interessant: iedereen kent elkaar. Ik werd uitgenodigd op feestjes met collega’s, auteurs en uitgevers – het netwerk is erg belangrijk. Er werd ook echt wat afgeroddeld. Als we om twee uur een vergadering hadden, zaten we er om halfzeven nog, omdat Paul [Sebes, de eigenaar, red.] ons allerlei anekdotes over auteurs aan het vertellen was. Mijn medestagiair verslikte zich van het lachen. De sfeer was heel nonchalant en informeel: iedereen slofte lekker op z’n sokken door het pand.’ yyy Fien Veldman

FoliaMagazine

41

FoliaMagaz ine weekblad

toehoorders

voor HvA

en UvA

nr. 03 19/09/201 2

cover Pascal Tieman Welkom bij R estaurant Amst

erdamse Bos

Hoorcollege ‘Conflict Studies’ door David Laws, dinsdag 11 september, 9.00 uur, Oudemanhuispoort tekst en foto’s Linda Leestemaker Haardracht: Knotjes Laptopbureaublad: Tropische eilanden Amerikaanse studenten: 75 procent Scrabblewoorden: Omnipresent, dissension, sense-making

C

onflict Studies is een steeds populairder onderwerp aan het worden. Overgewaaid vanuit Amerika heeft de studie ook aan de UvA vaste grond onder de voeten gekregen. David Laws, docent van het Amsterdam Centre of Conflict Studies, begint het college op lichte toon, over conflicten die iedereen kunnen overkomen. Je wordt ontslagen, hebt ruzie met je vriend/vriendin of raakt verstrikt in een discussie over een cijfer. Dagelijkse dingen. De collegezaal is nog ontspannen. Het is vroeg en niemand heeft zin in zware kost. Maar dan hadden ze het college vandaag misschien moeten overslaan. Laws is namelijk een Amerikaan en vandaag is het 11 september. Als je halve collegezaal is gevuld met studenten die oorspronkelijk uit Amerika komen, dan is het thema 9/11 iets wat het onderwerp ‘conflict’ wel heel snel een bepaald bijsmaakje geeft. Terroristen, oorlog, doden, de zaal valt stil als Laws zijn onderwerp aan het licht brengt. Hij vraagt zijn studenten naar hun ervaringen. ‘Ineens stond er allemaal politie bij mijn school.’ ‘Brandweer rukte uit, maar waarom wisten we niet.’ ‘Toen ik thuis kwam zag ik de beelden pas. Ik vond het net een spannende film.’ Laws knikt vanaf zijn lessenaar. De studenten vertellen het verhaal van het conflict dat sinds die ene dag in 2001 is aangewakkerd. De Amerikaanse studenten zagen de maatregelen die er genomen werden, de Nederlanders kennen alleen de beelden. Oorlogen, indringers, invasies, racisme, dit zijn volgens Laws allemaal onderwerpen voor ‘conflict studies’. Hij vertelt dat je ook moet kunnen terugkijken op de gebeurtenissen. ‘Amerika vraagt zich nu af: hadden ze 9/11 kunnen voorkomen? En zo ja, hoe?’ Bedrukt zitten de studenten in hun stoelen. Ze hadden zich misschien een ander eerste college voorgesteld. yyy

42

FoliaMagazine

colofon

Weekblad voor de HvA en

UvA Folia Magazine is in 2011 voortgekomen uit Folia (1948) en

Nina van Douwen

(20, algemene sociale wetenschappen: internationale betrekkingen en conflicten)

Havana (1996). Redactieadres Prins Hendrikkade 189b, 1011 TD Amsterdam, telefoon 020-5253981,

‘Conflicten zijn goed en slecht tegelijk. Laws zette het wel heel zwart wit neer met voorbeelden als racisme en oorlog, bovendien geeft 9/11 er ook een bepaald beeld bij. Door middel van een conflict ontstaan de veranderingen die nodig zijn om vooruit te komen. Een conflict is in essentie dus niet slecht, alleen weten wij nog niet goed hoe we het op de juiste manier moeten oplossen en grijpen we te snel naar wapens.’

e-mail: [email protected]

Daphny Roggeveen

Aan dit nummer werkten

(24, algemene sociale wetenschappen: Conflict Studies)

Hoofdredacteur Jim Jansen Chef redactie Mirna van Dijk Art director Pascal Tieman Redactie (print/web) Marieke Buijs, Luuk Heezen, Wim de Jong, Linda Leestemaker, Vera Lentjes, Jeff Pinkster, Eva Rooijers, Gijs van der Sanden, Danny Schwarz, Rosa van Toledo, Fien Veldman, Annemarie Vissers, Dirk Wolthekker mee Asis Aynan, Bob Bronshoff, Emma Curvers, Fred van Diem, Julie de Graaf, Marieke Haafkes,

‘Conflicten ontstaan doordat partijen altijd andere belangen hebben. Door die belangen met elkaar te combineren ontstaat er dynamiek, wat stagnatie van een land of cultuur tegengaat. Laws zette conflicten als iets slechts neer, maar dat hoeft dus niet. We leren van conflicten. Ik ben als pacifist principieel tegen gewapende conflicten, omdat we daar niet van leren en ons niet door ontwikkelen. Bij wapens is sprake van dominantie, niet van dynamiek.’

Jan-Maarten Hupkes, Marc

Alexander Witte

Redactieraad Wouter Breebaart,

(25, International Business Studies) ‘Conflicten zijn niet slecht, en ik vind niet dat Laws zoiets liet doorschemeren in het college. Zonder conflicten zouden er nog altijd veel problemen onopgelost zijn gebleven. Dan zouden de mensen in Afghanistan nog altijd worden onderdrukt door Saddam Hoessein en de taliban. De conflicten die we zijn aangegaan met Irak, Afghanistan en Libië zijn humanitaire oplossingen. Conflicten horen nu eenmaal bij de menselijke aard.’

Kolle, Denise van Leeuwen, Roos Menkhorst, Maarten Steenvoort, Merel Straathof, Bob van Toor, Won Tuinema, Bas Uterwijk, Tjebbe Venema Eindredactie Harmen van der Meulen Correctie Martien Bos Opmaak Hannah Weis, Carl Zevenboom Uitgever Stichting Folia Civitatis Simon Dikker Hupkes, Ilse Duijn, Jurriaan Gorter, Jaap Kooijman, Ronald Ockhuysen (voorzitter), Jean Tillie, Sebas Veeke Secretariaat Stephanie Gude (projectbegeleider) Zakelijke leiding Paul van de Water Drukker Roularta Printing, Roeselare België Advertenties Bureau van Vliet, Zandvoort, 023-5714745, [email protected]

deining ‘We kennen in Nederland ook plagiaat-affaires. Neem René Diekstra of Margriet Sitskoorn. Beide zaken zijn ontdekt door journalisten. Dat geeft te denken. Waarom heeft het wetenschappelijk forum dat plagiaat niet opgemerkt?’ Emeritus hoogleraar sociologie Kees Schuyt stelt dat het zelfcorrigerend vermogen van de wetenschap zo nu en dan faalt, in MindOpen. ‘De vraag is niet of de Europese Unie kan overleven, maar wanneer zij sterft.’ Jurist Thierry Baudet is op zoek naar een uitweg uit de EU, in Elsevier. ‘Ik had nooit gedacht dat hij zo veel zou verliezen, zeker omdat hij zo goed is in campagnevoeren.’ Emeritus hoogleraar politicologie Meindert Fennema is verbaasd over verkiezingsnederlaag van Geert Wilders, op volkskrant.nl. ‘Ik wil de bèta’s uit hun instituten lokken,’ aldus organisator van het Science Park Amsterdam Film Festival Jan van den Berg over zijn beweegredenen, in de Volkskrant. ‘Bij het verkiezingsfeestje woensdagavond in een strandtent in Scheveningen was geen driedelig grijs te bekennen. Jeanine Hennis-Plasschaert zag eruit alsof ze net uit de sportschool kwam, en verder waren er veel blauwe en oranje polo’s.’ Columniste Floor Rusman analyseert het veranderende imago van de VVD, in nrc.next. ‘Diederik Samsom is een eyeopener gebleken.’ VVD-coryfee Hans Wiegel toont zich van zijn sportieve kant over de PvdA-lijsttrekker, in de Volkskrant. ‘Liever driehonderd lezers dan geen.’ Classicus en dichter Piet Gerbrandy vindt het niet erg om voor een klein publiek te schrijven, in de Volkskrant. Opvallende quotes uit de afgelopen week van

de lezer

In de rubriek ‘de lezer’ blikt wekelijks iemand terug op het vorige nummer. Wil jij diegene een keer zijn? Meld je dan aan via [email protected].

Auke Rick Akkerman (22), Communication & Media Design, HvA ‘Ik mis de politiek in het nummer dat op de dag van de verkiezingen uitkomt. Het was leuk geweest als daar aandacht aan was besteed. De opmaak van Folia Magazine vind ik goed, strak. Al geldt dit vooral voor de grotere artikelen. Op pagina’s waar meer gebeurt, komt de opmaak soms rommelig op me over. De beelden vind ik mooi, vooral “Objectief ”. Ik ben Ajaxfan dus het artikel over het boek van Menno Pot valt in de smaak. Leuk dat de hoofdredacteur in dit nummer kritiek uit op een eigen cover in het artikel over censuur bij hogeronderwijsbladen. De rubriek “Drift” doet me niets. De verhalen zijn meestal of over de top of een zeikverhaal. Ik zou deze rubriek schrappen en in plaats daarvan een rubriek beginnen voor proza en/of poëzie, verhalen van jonge schrijvers. En een science-rubriek met aandacht voor promotieonderzoek lijkt me een leuke toevoeging. Over het algemeen vind ik Folia Magazine een aardig blad, maar er zijn grote kwaliteitsverschillen tussen de artikelen en nummers. Een centraal thema per nummer waar de artikelen aan kunnen worden gerelateerd zou het blad ten goede komen.’ yyy tekst en foto Vera Lentjes

meer folia Deze week op FoliaWeb

Volgende week in Folia Magazine

Uitslag Damloop

Godendochter

Volg de prestaties van de HvA- en UvAlopers tijdens de Dam tot Damloop op zondag 23 september.

Sociologiestudent Tessel Middag speelt vanaf dit seizoen in het damesteam van Ajax.

Het Begin

Spui25

Win 2 kaarten voor het feest Het Begin, op woensdag 26 september in Escape met Erick E, Funkerman en anderen. Check www.foliaweb.nl/prijsvraag.

Lezing- en debatcentrum Spui25 bestaat vijf jaar. Verslag van een avondje intellectueel vermaak.

(voormalig) HvA’ers en UvA’ers. Iets leuks gezien,

foliaweb.nl, twitter.com/foliaweb

mail het naar [email protected].

facebook.com/FoliaWeb.en.Magazine

FoliaMagazine

43