Impressie Themabijeenkomst BC Publieke Gezondheid 13 februari 2014 De voorzitter heet iedereen welkom. Een bijzonder woord van welkom aan Hans Haveman (gemeente Enschede) en Miriam Vollenbroek (Roessingh Dienstengroep/Universiteit Twente), Toos Harmsen (gemeente Losser) en Betty Sibbel ( GGD Twente). Zij hebben gezorgd voor het programma met als titel ‘Gezond ouder worden’, Kansen voor de regio. Hoe het allemaal begon… In de bestuurscommissie Publieke Gezondheid van 5 april 2012 maakte wethouder mevrouw Oude Alink melding van een nieuw advies vanuit de Raad voor de Volksgezondheid inzake kwetsbare ouderen. Mevrouw Oude Alink is namens de VNG commissie Zorg en Welzijn hiervoor geïnterviewd. De strekking van het advies is dat mensen moeten worden gestimuleerd om te investeren in hun oude dag o.a. door zo lang mogelijk vitaal te blijven. Dit om de zorg betaalbaar te houden. Naar aanleiding hiervan adviseerde ze de Bestuurscommissie informatie en uitdagingen over dit onderwerp met elkaar te delen in een afzonderlijk themaoverleg. De meeting van vandaag voorziet in deze behoefte en is vooral gefocust op de Europese pilot ‘Actief en gezond ouder worden’. Europese pilot 'Actief en gezond ouder worden' Regio Twente is in april 2013 door gemeente Enschede en Kennispark aangemeld in de pilot European Innovation Partnership on Active and Healthy Ageing. Een Europees project over innovatieve samenwerkingen op het gebied van actief en gezond ouder worden. Medio 2013 maakte Brussel bekend dat Twente is aangewezen als voorbeeldregio. Enschede gaat uit van een geïntegreerde aanpak in de wijk, waarbij technologie en sociale innovatie een rol spelen om ouderenzorg te verbeteren, goedkoper te maken en ouderen langer gezond te houden. Bekijk het filmpje dat is ingestuurd. Roessingh Research Development participeert in drie van de zes actielijnen. Om in aanmerking te komen als voorbeeldregio zijn vragen beantwoord over activiteiten gericht op technologie en sociale innovatie voor ouderen. Ook is een notitie Technology supported social innovation for care in elderly in Twente opgesteld die een beeld geeft van de onderlinge samenwerkingsverbanden en de huidige inzet van regio Twente. Hans Haveman vertelt…. Gemeenten staan voor grote maatschappelijke opgaven. Met de komst van nieuwe taken is er een transformatie binnen het sociale domein gaande. Twentse gemeenten bereiden zich daar op voor. ‘Zorg en technologie’ kunnen daarbij helpen. De gemeente Enschede vervult landelijk steeds meer een koploperpositie en creëert een living lab informatievoorziening. Ook binnen de G32 is Enschede trekker informatisering. Daarnaast is Enschede aan zet binnen de Digitale Steden Agenda. Wethouder Marijke van Hees is hiervan bestuurlijk trekker. De uitdaging is om meer lopende projecten in de regio te binden, om meer actiekracht te generen op wat we willen:
Wat willen we doen
EIGEN REGIE OP ONDERSTEUNINGSBEHOEFTE/HULPVRAAG BIJ BURGER - Versterken eigen verantwoordelijkheid met digitale toepassingen. -Regie houden op eigen informatie - Mogelijkheid om zelf regie te voeren over ondersteuningsbehoefte en –vraag. DIGITALE ONDERSTEUNING SOCIALE TEAMS Een goede inf.voorziening (ICT systeem) ter ondersteuning van sociale teams ter versterking van de professionele regie (1 gezin, 1 plan, 1 regisseur) op basis van landelijk PVE 0.91
RANDVOORWAARDEN
ZELFREDZAAMHEID/BURGERKRACHT -Versterken mogelijkheden inschakelen netwerk van burger met digitale toepassingen. -Bij elkaar brengen van vraag en vrijwillig aanbod etc.
HORIZONTALE EN VERTICALE VERANTWOORDING EN EFFECTIVITEITSMETING Goed en eenvoudig systeem voor horizontale en verticale verantwoording en het meten van effecten van ingezet beleid/ICT
1
Met uiteindelijk als resultaat versterken van de burger en de professional die bij die burger over de vloer komt met als doelen: • Afvangen van de vraag naar professionele zorg • Doelmatige dienstverlening voor degenen die ondersteuning nodig hebben • Termen: zelfredzaamheid, gezond ouder worden, eigen regie, zorg op afstand (eHealth), community care, participatie • Thema’s: – Burgerparticipatie – eHealth toepassingen – Burgerdossier/persoonlijk gezondheidsdossier Wat doen we al? • Living lab Enschede: infovoorziening + zelfredzaamheid (samenwerking tussen Enschede, Rijssen-Holten, Noaberkracht (Tubbergen-Dinkelland), Losser, Apeldoorn, Zwolle) • Voorbeeldregio Twente: gezond ouder worden (EIPAHA) • Proeftuin zelfredzaamheid (Kennispark Twente met Ariëns Zorgpalet, de Posten, ZorgAccent, Windesheim en bedrijven) • Bewustwordingscampagne: Lang zult u wonen • Kennishuis - Huis van Gezonde Technologie • Informele marktplaatsen (o.a. Haaksbergen, Rijssen-Holten en Enschede met WeHelpen) • Onderzoek regionale sociale kaart door Saxion • En…de goede voorbeelden uit de interventie database op www.twentsegezondheidverkenning.nl van GGD Twente. Wat is hierbij de sterkte van de Twente? Twente heeft een sterke positie omdat men beschikt over een familie van technologieën, die afzonderlijk en samen een impuls kunnen geven aan zorg thuis, zelfredzaamheid: nano, telegeneeskunde, telerevalidatie, lab-on-a-chip, robotica, domotica, e-health. Naast deze technologie heeft Twente ook de kennis en kunde om voor de hele waardeketen te implementeren zoals op het gebied van financiering, gebruikersgemak, validering, etc. Dus sterkte is samen werken en slim verbinden. Ook het European Innovation Partnership on Active Healthy Ageing, GEZOND OUDER WORDEN haakt in op dat samen werken en slim verbinden in Twente . Doel van dit project: toename van twee gezonde levensjaren - door verbetering gezondheid en kwaliteit van leven met specifieke focus op ouderen - door ondersteunen van duurzaamheid en efficiëntie van zorg- en welzijnssystemen
European Innovation Partnership on Active & Healthy Ageing innovative collaboration crosscutting, connecting & engaging stakeholders across sectors, from private & public sector
specific actions
+2 HLY by 2020 Triple win for Europe
2
Waarom willen we dit? • Op zoek naar nog meer regionale verbreding en opschaling; Versterken van afzonderlijke initiatieven. • Vanuit samenwerking meer mogelijkheden voor Europese middelen Miriam Vollenbroek vertelt over de praktijk met goede voorbeelden…
Trends 1. Toename van het aantal ouderen
2. Toename van het aantal mensen met een chronische ziekte Diabetes type II
Hartfailure
Musculoskeletal complaints Artritis CVA
COPD Astma
Dementia
Anxiety
Huidige behandelingen Behandelingen voor chronische ziekten richten zich op : •symptoom reductie •optimaliseren van het dagelijks functioneren
Huidige behandelingen bestaan veelal uit • • • •
Medicatie Promoten van een gezonde levenstijl Fysiotherapie (Cognitieve) gedragstherapie
3
Huidige behandelingen Kwaliteit van zorg laat te wensen over
Onvoldoende samenwerking/communicatie tussen de vele betrokken zorgprofessionals
Zorg is onvoldoende gericht op het vergroten van het zelfmanagenent van de patient
Behandeling is vaak te generiek This building is handicapped
Zorg is onvoldoende gericht op de dagelijkse leefsituatie van de patient Gulmans et al, 2009
Uitdaging
Demand on care Care capacity
Meer zorg, met hogere kwaliteit, meer op maat gemaakt maar tegen lagere kosten en met minder personeel
Oplossing is telemedicine!?!
4
Telemedicine: waar denken we aan ? Diensten die patiënten in staat stellen behandeling/ondersteuning te krijgen vanuit hun dagelijkse omgeving waarbij; [1] Afstand wordt overbrugt door ICT en [2] er is op zijn minst 1 BIG geregistreerd zorgprofessional betrokken of er wordt gehandeld onder verantwoordelijkheid van. Traditional care
Telemedicine
patient
clinician clinician
patient
Continuous feedback Professional feedback
Feedback (partly) replaced by technology
Direct 1 on 1 feedback
Telemedicine vandaag de dag
Teleconsultatie tussen professionals
Teleconsultatie tussen patiënt en professional
Thuismonitoring (diabetes, hartfalen) 9
Telemedicine binnen revalidatie, denk aan teleconsultatie, webbased oefenen, zelfmanagement en activiteiten coaching, is effectief gebleken. Europees onderzoek toont aan, dat thuis behandelen als gedeeltelijke vervanging van de huidige zorgstandaard even effectief is. Deze onderzoeksresultaten geven een extra uitdaging aan het zoeken naar nieuwe invalshoeken, waarbij de kanteling wordt gemaakt van individueel gerichte zorg naar de meer collectieve (welzijn/wijk))aanpak.
5
Uitdaging
www.perssilaa.eu PERsonalised ICT Supported Service for Independent Living and Active Ageing “ no: 610359
Wat betekent Perssilaa? De afkorting staat voor PERsonalisedICT Supported Service for Independent Living and Active Aging. (zie ook bijlage A.)
Doel What is PERSSILAA ? •PERSSILAA develops and validates a new service model for older people, to screen for and prevent frailty. •This multimodal service model, focusing on nutrition, physical and cognitive function, is supported by an interoperable ICT service infrastructure, utilising intelligent decision support systems and gamification. •PERSSILAA, offered to older adults (> 65 years) through local community service, will be seamlessly integrated with health care services.
Overall goals we want to achieve with PERSSILAA •Improve quality of life for older adults •Increase every day functioning of older adults •Increase awareness about physical & cognitive functioning and nutrition •Decrease the risk on adverse health outcomes 20 19/02/2014
6
Overall Concept
21 19/02/2014
Modules
Multimodal focus by its attention on physical, cognitive and nutrition aspects
22
7
Validatie • • •
•
350 ouderen zullen participeren in de studie en gebruik maken van de PERSSILAA service modules De eerste ouderen worden in 2014 geincludeerd. In Nederland begint dit met de screening en fysieke trainingsmodules Evaluatie wordt gestandaardiseerd en richt zich op: • Gezondheidsstatus • Dagelijks functioneren • Bewustwording • Tevredenheid • Risico op kwetsbaarheid • Kosten Business modellen worden ism de stakeholders ontwikkeld voor blijvende implementatie na afloop van het project 30
Internationale samenwerking Binnen dit project werkt Roessingh Research and Development (RRD) samen met zeven andere partijen uit vijf Europese landen (Ierland, Spanje, Portugal, Italië en Nederland). Het project wordt financieel ondersteund door de Europese Unie.
Consortium Partner name
Partner Type
Partner main expertise
FPING
University
Cognitive functioning
CHARGECHARGE- University UCC
Geriatrics, Cognitive functioning
RRD
SME
Physical functioning
FFCUL
University
Nutrition
UPM
University
UT
University
Interoperability, Decision support Motivational tools
Nexera
SME
Interoperability
FOUND
University
Integrated care programs
FPING
University
In and outpatient rehabilitation care
Validation regions: Campania region, Region Enschede End users representatives: UNIE KBO, Caritas
19/02/ 2014
31
Zie ook: http://issuu.com/utnieuws/docs/utnieuws-2013-10-03/18
Meer informatie? Neem dan contact op met Miriam Vollenbroek-Hutten,
[email protected] of Hans Haveman,
[email protected]
8
De dialoog… Vanuit de gedachte ‘slim delen en slim verbinden’ hebben de gemeente Enschede, Roessingh/UT de wethouders Publieke Gezondheid van Twentse gemeenten meegenomen en bewust gemaakt van de vele mogelijkheden die ‘de techniek’ kan bieden in het proces van de (her)inrichting van het sociale domein en de transformaties van de nieuwe verantwoordelijkheden hierin. Bestuurders wijzen er op 1 dat ook ambtenaren Wmo/AWBZ hierin moeten worden meegenomen.
Actiepunt: BS zorgt er voor dat dit punt wordt meegenomen op actielijst Wmo/AWBZ / Monique Schothorst.
Daarnaast geven wethouders aan, dat er al diverse goede lokale initiatieven zijn, ook vanuit de sportstimulering. In dit kader wordt SOEK, senioren op eigen kracht, Consultatiebureau voor Ouderen, de buurt- en sportcoach, de integrale wijkaanpak in Groot Driene (Hengelo) genoemd. Verzoek aan Miriam Vollenbroek is vooral geen zaken over te doen of dubbel te doen. Opgeroepen wordt om aan te sluiten waar mogelijk en de putten uit deze lokale best practises. Aangegeven wordt dat ondermeer middels de interventiedatabase uit de digitale Twentse Gezondheidsverkenning (TGV) aansluiting wordt gezocht en zo nodig contact wordt gelegd met passende interventies. Verbinden van gezondheid, technologie en innovatiemiddelen Met een actieve/proactieve benadering in de (her)inrichting van het sociale domein kan meer dan nu met preventieactiviteiten ingespeeld worden op beperkingen en klachten die komen gaan bij bepaalde risicogroepen en doelgroepen, zoals ouderen. Wanneer burgers een goede gezondheid hebben, zijn ze zelfredzaam en hebben ze de regie over hun leven in handen. Een goede gezondheid als instrument in de participatiesamenleving. De presentatie van Miriam Vollenbroek laat zien, dat de er diverse mogelijkheden zijn in de technologie om een aansprekende proactieve benadering in de gezondheidszorg te ondersteunen en te faciliteren. Techniek als middel. Financiële middelen (vouchers) uit het innovatiebudget zijn daarom nodig om tot een noodzakelijke proactieve inrichting van het sociale domein te komen, waarbij preventie van klachten (lees: onnodige kosten) voorop staat. Sociale kaart In het gesprek kwam ook de continuering van de sociale kaart voorbij. Mee Twente vervult hierin nu een belangrijke rol, maar door het stopzetten van Mee Twente verdwijnt ook de regierol in het onderhouden van de Sociale Kaart
Actiepunt: Regio Twente/Wim Meester stelt een AO-voorstel op voor het AO Wmo/AWBZ van maart 2014 met daarin toegelicht: 1. op welke wijze de Twentse gemeente de bestanden uit de sociale kaart kunnen behouden; 2. de trajectbeschrijving van de continuering van de sociale kaart in de context van de ontwikkeling van Mee Twente in 2014 en volgende jaren.
1
Met hen is al eens gesproken over zorg en technologie door Jantsje op de Hoek van Kennispark en door Hans Haveman.
9
