Collegeproduct
8.8.01 Duurzaamheid
Programmaonderdeel:
8.9 Duurzaamheid
Portefeuille:
Mobiliteit, Milieu, Sport en Evenementen
Sector:
ORVM
Wat willen we bereiken? Omschrijving: Dit collegeproduct omvat de beleidsactiviteiten en projecten in het kader van duurzaamheid (niet zijnde duurzame energie) waarop binnen de gemeente Eindhoven wordt ingezet. Belangrijke onderdelen zijn het scheppen van duidelijkheid en aanreiken van kennis en contacten ten aanzien van de mogelijkheden om de verschillende aspecten van duurzaamheid in de eigen organisatie vorm te geven. Het creëren van bewustwording ten aanzien van duurzaamheid bij de gemeentelijke medewerkers en partijen in de stad en het aanjagen en oppakken van nieuwe thema’s om een duurzame stad te worden
Doelstelling Het programma duurzaamheid is onderverdeeld in 5 pijlers. Elke pijler kent haar eigen subdoelstellingen die bijdragen aan het bereiken van het uiteindelijke doel. Implementatietraject Duurzaamheid De meerderheid van de medewerkers weet wat duurzaamheid is, hoe ze dat zelf mee kunnen nemen in de eigen werkzaamheden en doet dat ook. Energie & klimaat
b b b b
Het energiegebruik in de stad leidt niet tot uitputting van eindige voorraden aan energiedragers Het energiegebruik in de stad draagt niet bij aan negatieve effecten op het klimaat door uitstoot van CO2 Het energiegebruik in de stad draagt niet negatief bij aan milieuaspecten (fijn stofproblematiek, luchtverontreiniging, etc.), Beëindiging olieafhankelijkheid van politiek instabiele regio’s door lokale en regionale duurzame energieopwekking
Deze beleidsdoelstelling is vertaald in de ambitie van de gemeente om energieneutraliteit te bereiken in de periode 2035-2045 Kwaliteit in Bouwen en Wonen Nieuwbouw: een hoge kwaliteit in bouwen en wonen. Dat houdt in: energiezuinig, gezond binnenklimaat, waterbesparend, milieubewust materiaalgebruik, toegankelijk, functioneel, sociaal veilig, toekomstbestendig en flexibel. Voor de eigen nieuwe gebouwen wordt gestreefd naar energieneutraliteit, een gezond binnenklimaat, waterbesparend, milieubewust materiaalgebruik, toegankelijk, functioneel, sociaal veilig, toekomstbestendig en flexibel. Bestaande bouw: meer kwaliteit en duurzaamheid in de bestaande gemeentelijke gebouwen, met name gericht op rendabele energiebesparing, corporatiebezit en particulier woningen/gebouwen. Duurzame mobiliteit Een bereikbare stad die voor haar mobiliteit geen gebruik meer maakt van fossiele brandstoffen, geen schadelijke uitlaatgassen uitstoot, de natuur geen structurele schade berokkent en op een veilige manier plaatsvindt. Maatschappelijk verantwoord ondernemen Het MVO doel is 2 –ledig. We willen als gemeente zelf maatschappelijk verantwoord gaan besturen (ondernemen). Daarnaast willen we MVO bij het bedrijfsleven in Eindhoven stimuleren. Ten aanzien van duurzaam inkopen is als doel geformuleerd 100% duurzaam inkopen in 2015.
Effectindicatoren
Collegeproduct
8.8.01 Duurzaamheid
Programmaonderdeel:
8.9 Duurzaamheid
Portefeuille:
Mobiliteit, Milieu, Sport en Evenementen
Sector:
ORVM
Indicatoren:
Rek. 2010
Begr. 2011
Begr. 2012
Begr. 2013
Begr. 2014
Begr. 2015
1%
1,5%
2%
2,5%
3%
4%
Besparing t.o.v. 2009 in PJ en %
PM
PM
PM
PM
PM
PM
Hoeveelheid opgewekte
PM
PM
PM
PM
PM
PM
Energie en klimaat % duurzame energie van het totale energieverbruik
duurzame energie t.o.v. 2009 in PJ Bovenstaande PM posten kunnen pas gevuld worden na vaststelling meetmethoden. Wordt verwacht eind 2011. Kwaliteit in bouwen en wonen nieuwbouw Aantal en % van de gebouwen
pm
met berekeningen van GPRgebouw van 7 of meer Bestaande bouw aantal duurzaam gerenoveerde
Pm
woningen van woningbouwcorporaties en aantal labelsprongen Duurzame mobiliteit % getankte biobrandstoffen van
23.000 L
Bio-ethanol
Bio-ethanol
Bio-ethanol
Bio-ethanol
Bio-ethanol
de totale hoeveelheid getankte
bio-ethanol
1%
1%
1%
1%
1%
brandstoffen in Eindhoven in
<1%
Stijging
liters
CNG
aardgas
(aardgas)
wordt
onbekend
verwacht maar (nog) niet geregistreerd
Collegeproduct
8.8.01 Duurzaamheid
Programmaonderdeel:
8.9 Duurzaamheid
Portefeuille:
Mobiliteit, Milieu, Sport en Evenementen
Sector:
ORVM
Ontwikkelingen Implementatietraject Duurzaamheid Bij steeds meer mensen binnen en buiten de gemeentelijke organisatie ontstaat het besef dat de huidige manier van produceren en consumeren anders moet om als mensheid te overleven Dat de grondstoffen langzaamaan opraken, dat het klimaat verandert, dat natuur aan oppervlak blijft verliezen en dat grote groepen mensen op deze wereld in structurele armoede leven. Bij velen ontstaat dan de vraag wat duurzaamheid precies is en wat ze daar zelf mee kunnen doen. Vaak ziet men door alle verschillende methoden en thema’s door de bomen het bos niet meer: C2C, GPR, duurzaam inkopen, energieneutraliteit, klimaatbeleid etc. Energie en Klimaat De economische crisis is een belangrijke factor die invloed heeft op de ontwikkelingen in de energiesector. Enerzijds is het energiegebruik rechtstreeks gerelateerd aan de economische activiteit, anderzijds leiden overheidsbezuinigingen tot uitstel of afstel van investeringen in duurzame energie. Het huidige kabinet heeft de ambities voor duurzame energie inmiddels naar beneden bijgesteld. De ontwikkelingen in het Midden-Oosten lijken het besef van de noodzaak van energie-onafhankelijkheid echter wel weer te benadrukken. Ook komt er steeds meer besef dat door gedragsverandering al veel besparingen gerealiseerd kunnen worden. Kwaliteit in Bouwen en Wonen Vanwege de crisis op de huizenmarkt, wordt er weinig nieuwbouw gerealiseerd. Wel gaan veel mensen op dit moment hun woning renoveren. De grootste opgave van energiebesparing ligt in de bestaande bouw. Met name bij de woningbouwcorporaties waar de minder kapitaalkrachtigen wonen levert energiebesparing niet alleen CO2 winst op maar ook sociale voordelen zoals een bijdrage aan armoedebestrijding. Bij nieuwbouw is naast energiebesparing steeds meer aandacht voor materiaalgebruik, levensduur, intensief ruimtegebruik en milieuaspecten. Duurzame mobiliteit Elektrische voertuigen zijn in opkomst. In snel tempo verbetert de kwaliteit, neemt de actieradius toe en daalt de prijs. Elektrische fietsen en scooters hebben al grote delen van de markt veroverd. Naast elektrische voertuigen zijn ook alternatieve brandstoffen zoals bioethanol, biogas en waterstof in opkomst. Eindhoven biedt een groeiend aantal passende tankmogelijkheden als elektrische oplaadpalen en multifueltankstations. MVO Steeds meer bedrijven in de stad krijgen interesse in MVO en vragen gemeente of Stichting Duurzaam Eindhoven om hulp hierbij. December 2010 is de Nederlandse versie van de ISO 26000 gepresenteerd. Deze richtlijn is ook geschikt voor overheden. Naast het stimuleren van MVO bij bedrijven willen we als gemeente ook zelf MVO vorm gaan geven.
8.8.01 Duurzaamheid
Collegeproduct Programmaonderdeel:
8.9 Duurzaamheid
Portefeuille:
Mobiliteit, Milieu, Sport en Evenementen
Sector:
ORVM
Wat doen we daarvoor? Bestaand beleid:
Pijler Implementatie duurzaam heid
Actiepunten •
Workshops geven per bestaand project of thema. Tijdens de workshops wordt uitgelegd wat duurzaamheid in de volle breedte is. Doordat de workshops gegeven worden a.d.h.v. concrete projecten waar de mensen zelf mee werken, kan het geleerde meteen in de praktijk toegepast worden.
•
Presentaties geven bij directieraad, college, sectorhoofden om kennis en bewustwording te creëren.
•
Opstellen strategisch plan dat aangeeft hoe we de komende jaren duurzaamheid gaan verankeren door middel
•
Communicatieplan opstellen dat gekoppeld is aan de strategie.
van workshops en communicatie om de organisatie en de stad duurzamer te maken.
Energie & klimaat
•
De projecten uit het Uitvoeringsprogramma Klimaatbeleid 2009-2012 worden conform wijzigingen n.a.v. evaluatie eind 2010, verder uitgevoerd. Denk hierbij aan Keurmerk Duurzaam Eindhoven, energievoorlichtingsavonden, energiebesparingslening, project ‘energiebesparing door deuren dicht’ bij winkeliers e.d.
•
Er wordt in samenwerking met de provincie , BrabantWater en andere gemeenten gewerkt aan onderzoek naar de kansen voor geothermie in Brabant. Vooruitlopend hierop is reeds door de gemeente bij het ministerie van EL&I een opsporingsvergunning voor geothermie in Eindhoven aangevraagd.
•
Rendabele maatregelen om de eigen gebouwen energiezuiniger te maken worden uitgevoerd.
•
vanaf 2011wordt gewerkt aan een logisch vervolg op het Uitvoeringsprogramma Klimaatbeleid vanaf 2013. Dit Masterplan Energieneutraal Eindhoven 2013-2017 wordt samen met partijen in de stad opgesteld en vormt de volgende stap naar een energieneutrale stad
•
Om hiertoe te komen worden meerdere bijeenkomsten met partijen in de stad georganiseerd om concreter en realistischer in kaart te brengen welke kansen er zijn om duurzame energie in Eindhoven op te wekken en om hoeveel het dan gaat; hoeveel er door technische maatregelen bespaard kan worden en hoeveel er door gedragsverandering bespaard kan worden.
•
In navolging van het Urgenda ‘wij willen zon’ project willen we in Eindhoven grootschalig PV panelen uitrollen waarbij de eigen daken ook van PV panelen voorzien worden.
Kwaliteit in bouwen en wonen
•
uitvoeren van Plan van Aanpak Kwaliteit in Bouwen en Wonen
•
nadruk op samenwerking met de woningbouwcorporaties en de link met armoedebestrijding
•
verduurzaming eigen vastgoed
•
nauwe samenwerking met TU/e in KENWIB (kenniscluster energieneutraal wonen in Brainport) project
Duurzame mobiliteit MVO
•
Vanaf 2010 is elektrisch vervoer in Eindhoven opgepakt en samenwerking met rijk, provincie en andere gemeenten in gang gezet om ook in Eindhoven elektrisch vervoer van de grond te krijgen.
•
In 2011 wordt in kaart gebracht wat MVO voor een gemeente inhoudt, wat we daaraan goed doen, wat we kunnen verbeteren, wie dat op moet pakken en wat ons dat kost aan menskracht en maatregelen. In 2012 gaan we met die resultaten aan de slag.
•
Het duurzaam inkoopbeleid wordt landelijk gemonitord en aangepast. Ook binnen Eindhoven bekijken we hoe we het inkoopbeleid kunnen verbeteren om de ambitie van 100% duurzaam inkopen te bereiken. Hierbij wordt TNS en de ISO 26.000 meegenomen.
Collegeproduct
8.8.01 Duurzaamheid
Programmaonderdeel:
8.9 Duurzaamheid
Portefeuille:
Mobiliteit, Milieu, Sport en Evenementen
Sector:
ORVM
Beleidswijzigingen: Kadernota 2012-2015: Voor 2012 is in ‘werkend aan morgen’ €550.000 voor het programma duurzaamheid gereserveerd. Voor de jaren 2013, 2014 en 2015 is dat bedrag €750.000. Dat geld wordt ingezet voor de implementatie van duurzaamheid, de verankering van MVO en vanaf 2013 ook voor de uitvoering van het energie en klimaatbeleid.
Outputdoelstellingen De outputdoelstelling zijn gedeeltelijk af te lezen per onderdeel bij de outputindicatoren. Er is daarom gekozen deze niet nogmaals hier te herhalen.
Outputindicatoren: Indicatoren:
Rek. 2010
Begr. 2011
Begr. 2012
Begr. 2013
Begr. 2014
Begr. 2015
0
100
100
100
100
100
0
100
200
200
250
250
50%
75%
100%
-
-
-
Hoeveelheid bespaarde energie
1.431.600
3%
3%
3%
3%
3%
in kwh door maatregelen in
kWh (=6%)
Implementatie duurzaamheid Aantal voorgelichte medewerkers (presentaties en gesprekken) Aantal getrainde medewerkers Energie & klimaat % uitgevoerde projecten van het Uitvoeringsprogramma Klimaatbeleid
eigen vastgoed Kwaliteit in bouwen en wonen Advisering in aantal en %
onbekend
onbekend
100%
100%
100%
100%
onbekend
Onbekend
60%
65%
70%
75%
onbekend
onbekend
60%
65%
70%
75%
opgeleverde bouwprojecten op GPR gebouw bij eigen vastgoed. Advisering in aantal en % opgeleverde bouwprojecten op GPR gebouw bij woningbouwcorporaties Aantal adviezen overige opgeleverde bouwprojecten (bouwprojecten meer dan 30 woningen) Duurzame mobiliteit Aantal elektrische
0
50
50
50
50
50
0
0
1
2
3
4
oplaadpunten Eigen wagenpark: aantal auto’s op niet fossiele brandstoffen
Collegeproduct
8.8.01 Duurzaamheid
Programmaonderdeel:
8.9 Duurzaamheid
Portefeuille:
Mobiliteit, Milieu, Sport en Evenementen
Sector:
ORVM
Indicatoren:
Rek. 2010
Begr. 2011
Begr. 2012
Begr. 2013
Begr. 2014
Begr. 2015
75
150
200
250
300
350
95%
96%
97%
98%
99%
100%
MVO Aantal aanmeldingen keurmerk duurzame ondernemer % duurzaam ingekochte producten in €, vooralsnog volgens lijsten van AgentschapNL
Wat mag het kosten?
(bedragen x € 1.000) 2010
Totaal (netto)investering
-
2010 realisatie
2011 -
2011
2012 -
2013 -
2014 -
2015 -
2012
2013
2014
2015
Exploitatie: - Exploitatielasten - Exploitatiebaten
-
-
956 -
956 -
954 -
834 -
Exploitatiesaldo voor mutaties reserves
-
-
956
956
954
834
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
956
956
954
834
Exploitatie (meerjarig) per kostencategorie
2012
2013
2014
2015
E43 Goederen en diensten E44 Overdrachten E46 Verrekeningen
461 119 376
461 119 376
461 119 374
461 373
Lasten
956
956
954
834
-
-
-
-
Mutaties in reserves: - Stortingen - Onttrekkingen Totaal mutaties in reserves Saldo na mutaties reserves
Baten