Wat hee' de leerling….nodig? Alyce Zandbergen Spring, scholen in de prak6jk www.burospring.nl
• Waarom deze focus? Wat levert het ons op? • Hoe weten we wat een leerling nodig heeft? • Wat zijn de gevolgen van deze vraag? • Waar kun je beginnen?
2
Handelingsgericht werken HGW concre6seert goed onderwijs en doel-‐ treffende leerlingbegeleiding, zodat docenten beter kunnen omgaan met de overeenkomsten en verschillen tussen leerlingen in hun klas.
Breed en veelomvaEend: o.a. onderwijsbehoeGen docentengedrag pedagogische houding klassenmanagement en goede instruc6e mo6veren van leerlingen klassenbespreking en leerlingbespreking rol van voorziEer lesobserva6es gesprekken met leerlingen samenwerken met ouders HGW-‐cyclus in de klas en onderwijs-‐ en begeleidingsroute • kernpartners • …………….. • • • • • • • • • • •
Centraal bij HGW Het gaat niet (alleen) om de vraag: ‘Wat heeG deze leerling?’ Maar vooral om de vraag: ‘Wat heeG deze leerling nodig?’ en ‘Wat gaan we nu doen?’ (handelen)
Centraal bij HGW Niet alleen focus op leerlingkenmerken maar kijken in samenhang: Het gaat om deze leerling, in deze klas, met deze mentor en deze docenten, in deze school, met deze vrienden, en deze ouders Wat biedt aanknopingspunten voor aanpak?
Zeven uitgangspunten 1. De werkwijze is doelgericht 2. Het gaat om afstemming en wisselwerking 3. OnderwijsbehoeGen van leerlingen staan centraal 4. Mentoren en docenten maken het verschil 5. Posi6eve aspecten zijn van groot belang 6. Betrokkenen werken construc6ef samen 7. De werkwijze is systema6sch en transparant
Standaard basisondersteuning en handelingsgericht werken: 1. Zicht op de leerontwikkeling en opbrengstgericht. 2. Handelingsgericht en versterkt personeel. 3. Een goed pedagogisch klimaat en is veilig 4. Zorgvuldige aanname en overdracht 5. Samenwerking kernpartners 6. Vastleggen verantwoordelijkheden 7. Effectiviteit vaststellen. 8. Ondersteuningsprofiel opgenomen in het schoolplan.
1. 2. 3. 4.
Doelgericht Afstemming en wisselwerking Onderwijsbehoeften centraal Mentoren en docenten maken het verschil 5. Positieve aspecten benutten 6. Constructieve samenwerking 7. Systematisch en transparant
9
Waarom deze focus? Wat levert het ons op? Van de site passend onderwijs: ‘Het accent verschui6 van het medisch labelen van kinderen naar wat zij daadwerkelijk nodig hebben om onderwijs te kunnen volgen. De onderwijsbehoe6e is vanaf nu het uitgangspunt. In de Wet passend onderwijs wordt expliciet gesproken over onderwijsondersteuning van leerlingen.’
10
Ø meer concrete handvatten Ø vragen gericht op omgaan met verschillen Ø afstemming in de praktijk Ø sneller handelen 11
Hoe weten we wat een leerling nodig heeft?
Onderwijsbehoe6en,
componenten:
-‐ Doel -‐ Wat is nodig om doel te bereiken? 12
Informatiebronnen: Ø informatie uit de (warme) overdracht Ø toetsen en analyses van schriftelijk werk of overhoringen Ø gegevens uit observatie Ø gesprekken met collega’s Ø gesprek met ouders Ø gesprek met de leerling zelf 13
Praten met leerling (en ouders)
i.p.v. over of tegen hen
Planma6g handelen
Roel Fatima Tim
Olga Emma Hester
Husein Anna Mees
Voorbeeld groepsoverzicht Hessel (PDD-NOS-aanpak)
Jimmy (ODDaanpak)
Jan Jimmy
Veel voorbeelden geven
Werken met een maatje
Gedrags contract Abdelkader Simon
Achmed Victor Marvin Oppassen met humor
Vooraan zitten Beperk hoeveelheid oefening
Meer tijd geven Duidelijk zijn
Organisatie Verrijking
Omgaan met
Frederike (faalangstaanpak)
Leren relativeren
Leerstof
KLAS 2B Frederike (faalangst-aanpak) Carmen
Roel Imme Jesse
Beurt aankondigen
Instructie Structuur
Extra instructie
Visuele ondersteuning
Muammer Raymond Marvin Jens (ADHDaanpak)
Hulpmiddelen
Leren spelling controleren Taken helpen structureren
Hulp bij planning Sanne Marvin
Reken machine Laura (dyslexieaanpak)
Jens (ADHDaanpak)
Simon Jimmy (ODDaanpak)
Laptop
Laura (dyslexieaanpak)
Maaike
Format leerlingplan
17
Wat zijn de consequenties van de vraag? Ø Omgeving betrekken is een must: niet alleen leerlingkenmerken! Ø Ondersteuningsbehoeften team in beeld Ø Zoco en ondersteuningsteam: gericht op leerling en docenten Ø Ook hgw/ hgd bij kernpartners 18
19
Waar kun je beginnen? Ø wees bewaker van de vraag: Wat heeft de leerling nodig? Ø denk oplossingsgericht ipv probleemgericht Ø stel de vraag: wat kunnen wij doen om tegemoet te komen aan? Ø heb oog voor de ondersteuningsbehoeften van mentoren en docenten Ø vraag de leerling (en) ouders naar onderwijsbehoeften Ø nodig leerling (en) ouders en uit bij besprekingen Ø zorg voor een handelingsgerichte overdracht 20
Tot slot • Zie voor gratis downloads www.acco.be; downloads bij ‘Handelingsgericht werken in het voortgezet onderwijs’, 2012
• Zie artikel LBBO Magazine april 2013 • Zie www.burospring.nl
21
