‘Waar staat Sliedrecht nu?’ Kerntakendiscussie Sliedrecht De gemeente Sliedrecht staat voor een grote bezuinigingsopgave. Deze opgave is alleen te realiseren door een deel van de gemeentelijke taken, dan wel het niveau waarop deze uitgevoerd worden, ter discussie te stellen. Om deze kerntakendiscussie te voeren wil de gemeente Sliedrecht inzicht in de stand van zaken op de tien programma’s. De gemeente Sliedrecht heeft daarom ons, het Onderzoekcentrum Drechtsteden (OCD), gevraagd de stand van zaken per programma weer te geven.
Inhoud: 1. Samenvatting 2. Bevolking 3. Veiligheid & handhaving en sociaal domein 4. Ruimtelijk, fysiek domein 5. Dienstverlening en organisatie
Dit najaar wordt in de gemeenteraad van Sliedrecht een kerntakendiscussie gestart. Dit als onderdeel van de bezuinigingsoperatie STOER (Sliedrecht TOekomstvast En financieel Robuust) die het college gaat starten om invulling te geven aan de nieuwe bezuinigingsopgave waar Sliedrecht voor staat. De kerntakendiscussie behelst een herbezinning op de activiteiten die de gemeente uitvoert voor zover ze niet tot de wettelijke taken van de gemeente gerekend kunnen worden.
Doel kerntakendiscussie Het doel van de kerntakendiscussie is om vanuit de raad een opdracht, kaders en richting aan het college mee te geven voor het verder uitwerken van de gemeentelijke kerntaken – en het niveau en de wijze waarop deze uitgevoerd worden – en het doen van concrete bezuinigingsvoorstellen. Uiteindelijk moet dit leiden tot een politiek-bestuurlijk antwoord op de vraag “waar ben je als gemeente van en waarvan niet (meer)?”
In deze factsheet geven we een beeld van waar Sliedrecht momenteel staat. We zetten de factsheet op volgens de drie hoofdindelingen. We beginnen met een sociaal domein, gevolgd door een ruimtelijk en fysiek domein. En als laatste gaan we in op dienstverlening en bestuur en financiën. De indeling van deze factsheet is dus als volgt: Veiligheid & handhaving en sociaal domein (programma’s 2, 3, 5 en 6); Ruimtelijk, fysiek domein (programma’s 4, 7, 8 en 9); Bestuur, dienstverlening en organisatie (programma’s 1 en 10).
• • •
Binnen deze hoofdindeling lopen we de bijbehorende programma’s langs en kijken we waar Sliedrecht momenteel staat ten opzichte van de andere Drechtsteden gemeenten. Dit doen we op basis van diverse onderzoeken en statistieken van het OCD en andere bronnen. Een referentiekader is hiervoor namelijk belangrijk. Daar waar mogelijk splitsen we uit naar de verschillende gemeenten en/of nemen we de Drechtsteden in zijn totaliteit mee. We beginnen met een algemeen beeld van de bevolking waarna we verder ingaan op de programma’s. In de bijlage staat een overzicht van de baten, lasten en saldi van de verschillende gemeentelijke functies van Sliedrecht in vergelijking met die van de Drechtsteden (exclusief Dordrecht)1. Daar waar mogelijk leggen we aan het eind van elk domein een relatie tussen de stand van zaken van de programma’s en de uitgaven van Sliedrecht op de verschillende gemeentelijke functies.
1
Samenvatting
Bevolkingsontwikkeling De samenstelling van de Sliedrechtse bevolking verandert. Het aantal inwoners is de voorbije jaren iets gegroeid, en blijft dit de komende jaren ook nog doen. Wel vergrijst de bevolking. De verwachte vergrijzing vraagt om strategisch beleid. Veiligheid & handhaving en sociaal domein Op dit gebied zijn de inwoners van Sliedrecht redelijk tevreden. In vergelijking met de andere Drechtsteden gemeenten scoort Sliedrecht goed op het gebied van leefbaarheid en veiligheid. De sociale cohesie is in Sliedrecht vergelijkbaar met die in Hendrik-IdoAmbacht. Alleen in Alblasserdam is de sociale cohesie groter. 1
Bron: CBS, Gemeenterekeningen 2010 1
Inwoners van Sliedrecht zijn verder ook tevreden over de aanwezige mogelijkheden voor vrijetijdsbesteding, maar de gemeente doet het hierop niet beter of slechter dan de andere gemeenten. Met uitzondering van de horeca, daar is de Sliedrechtse bevolking meer dan gemiddeld tevreden over. Op het terrein van onderwijs scoort Sliedrecht op enkele indicatoren gemiddeld. Het aandeel gewichtenleerlingen2 in het basisonderwijs en het verzuim in het voortgezet onderwijs is gemiddeld. Het opleidingsniveau in het voorgezet onderwijs is echter wel iets lager. Er gaan namelijk minder leerlingen naar het VWO en iets meer naar het VMBO in vergelijking met het gemiddelde in de Drechtsteden. Daarentegen heeft Sliedrecht iets minder voortijdig schoolverlaters in het mbo dan gemiddeld in de regio. Het aandeel arbeidsongeschikten is hoger dan in de Drechtsteden en hoger dan in Nederland. Dit heeft te maken met de aanwezigheid van een grote zorginstelling in Sliedrecht. Het aandeel inwoners met een WW-uitkering of een bijstandsuitkering is in Sliedrecht lager dan gemiddeld in de Drechtsteden en Nederland. Het ondernemingsklimaat wordt in Sliedrecht ook goed gewaardeerd. Ruimtelijk, fysiek domein Over dit domein zijn Sliedrechtse burgers zeer positief. Men is tevreden over de afvalinzameling. Mogelijk deels vanwege de lage afvalstoffenheffing in de gemeente Sliedrecht. Daarnaast is de stank- en geluidsoverlast vergelijkbaar met de andere gemeenten. Ook op het gebied van verkeer en vervoer is men meer tevreden dan andere Drechtstedelingen. Sliedrecht krijgt een ruime voldoende op verschillende onderdelen (voor verkeer en vervoer). En valt in vergelijking met de andere Drechtsteden in de hoogste scores. De oordelen over de openbare ruimte zijn echter vergelijkbaar met de andere gemeenten. Onder dit domein valt ook de directe woonomgeving. Hierover zijn inwoners van Sliedrecht ook positief. Zij zijn even positief als inwoners van Alblasserdam, HendrikIdo-Ambacht en Papendrecht. Echter, de gemiddelde waarde van de woningen in Sliedrecht blijft achter bij de andere gemeenten. De gemiddelde woningwaarde ligt voor huurwoningen in Sliedrecht op € 149.232. Voor koopwoningen ligt dit op € 241.881. Sliedrecht blijft met name achter bij Alblasserdam en Hendrik-Ido-Ambacht. Bestuur en dienstverlening Sliedrechtse burgers zijn hier wat minder positief over dan over het ruimtelijk, fysieke domein. Het oordeel van inwoners over bestuur is middelmatig tot slecht. De communicatie naar de burgers krijgt wel een ruime voldoende en is vergelijkbaar met de andere gemeenten. De dienstverlening daarentegen is wel in orde. Burgers geven een rapportcijfer van een 8,0. Financiën en organisatie In vergelijking met de andere Drechtsteden gemeenten zijn de woonlasten in Sliedrecht laag. Dit zien we uiteraard terug in de uitgaven van de gemeente Sliedrecht afgezet tegen het aantal inwoners. In vergelijking met de andere kleine Drechtsteden gemeenten heeft Sliedrecht lagere kosten per inwoner. Sliedrecht geeft minder geld uit aan de volgende gemeentelijke functies: • • • • •
verkeer, vervoer, waterstaat; economische zaken; cultuur en recreatie; sociale voorzieningen en maatschappelijke dienstverlening; ruimtelijke ordening en volkshuisvesting.
Sliedrecht geeft meer geld uit aan: • • • •
algemeen bestuur; openbare orde en veiligheid; onderwijs; volksgezondheid en milieu.
Ten opzichte van het voorzieningenniveau in Sliedrecht zijn de inwoners redelijk tevreden over de hoogte van de gemeentebelastingen. Sliedrecht scoort hierop beter dan de meeste andere Drechtsteden gemeenten. Alleen Hendrik-Ido-Ambacht heeft een kleiner ambtelijk apparaat dan de gemeente Sliedrecht. 2
Gewichtenleerlingen zijn kinderen van laag opgeleide ouders (niet hoger dan vmbo bk ). 2
2
Bevolking
Sliedrecht is de op één na kleinste gemeente van de zes Drechtsteden. De totale bevolking van Sliedrecht is de afgelopen jaren iets gegroeid van 23.703 in 2000 naar 24.232 in 2012 (tabel 1). Ook de komende jaren zal het inwoneraantal groeien. Maar vanaf 2025 zal de groei wat afvlakken (figuur 1). Op basis van het aantal inwoners kan Sliedrecht het beste vergeleken worden met Alblasserdam en Hendrik-Ido-Ambacht. We maken daarom wat vaker een vergelijking met deze twee Drechtsteden dan met de anderen.
Tabel 1
Aantal inwoners 2000-2012
Alblasserdam Dordrecht
2000
2012
ontwikkeling 2000-2012
18.183 119.821
19.467 118.862
+1.284 -959
20.986 29.694 23.703 41.515
28.257 32.032 24.232 44.499
+7.271 +2.338 +529 +2.984
253.902
267.349
+13.447
Hendrik-Ido-Ambacht Papendrecht Sliedrecht Zwijndrecht Drechtsteden Bron: Structuurtelling
Figuur 1 Bevolkingsprognose Sliedrecht 2012-2040
30000 28000 26000 24000
25.400 24.200
24.500
2012
2015
26.100
26.400
26.600
2025
2030
2035
27.100
22000 20000 18000 16000 2020
2040
Bron: Pearl, 2011
Hieronder gaan we nader in op de bevolkingssamenstelling. Dit is belangrijk omdat deze nauw verbonden is met het woonklimaat, de leefbaarheid, arbeidsmarkt en ook op het gebied van recreatie kunnen hierdoor verschuivingen gaan plaatsvinden. Leeftijd In Sliedrecht is duidelijk te zien dat 25-44 jarigen en 45-64 jarigen meer vertegenwoordigd zijn dan jongeren. Op basis hiervan lijkt het erop dat de Sliedrechtse bevolking in de toekomst flink zal vergrijzen. Dit is overigens ook zo in de andere Drechtsteden.
Tabel 2
Bevolking naar leeftijd, per 1.1.2011 (%) 0-14 15-24 jaar jaar Alblasserdam 20 12 Dordrecht 17 12 Hendrik-Ido-Ambacht 21 12
25-44 jaar 25 27 27
45-64 jaar 25 29 26
65-74 jaar 10 8 8
75+ jaar 8 7 6
Papendrecht Sliedrecht Zwijndrecht
18 18 16
11 12 12
26 27 25
28 26 28
10 9 10
7 8 9
Drechtsteden
18
12
26
27
9
8
Bron: Structuurtelling
3
In tabel 3 is nu al te zien dat Sliedrecht met een flinke demografische druk te maken heeft. De grijze druk ligt ruim twee procentpunt hoger dan in de totale Drechtsteden. Hierdoor ligt ook de demografische druk hoger dan in de andere Drechtsteden, met uitzondering van Alblasserdam. Daar ligt de groene druk veel hoger. Dat is voor de toekomst van Alblasserdam mogelijk een winst omdat de vergrijzing dan iets minder hard zal toeslaan dan in Sliedrecht.
Tabel 3
Groene en grijze druk 1.1.2011 A groene druk 33
D 26
H 32
P 28
S 28
Z 25
DS 27
grijze druk demografische druk
23 48
21 53
26 54
27 55
29 54
25 52
28 61
Toelichting: ‘groene druk’ is het aantal 0-14 jarigen t.o.v. het aantal 15-64 jarigen; ‘grijze druk’ is het aantal 65-plussers t.o.v. het aantal 15-64 jarigen; ‘demografische druk’ is groene en grijze druk bij elkaar opgeteld Bron: CBS, bewerking OCD
Huishoudensamenstelling en herkomst Het aandeel één-oudergezinnen met kinderen is in Sliedrecht Drechtsteden. Het aandeel autochtonen (tabel 4, 5) en oudergezinnen met kind(eren) zijn, in vergelijking met Drechtsteden), in Sliedrecht iets groter. Hoewel dit relatief verschillen zijn.
Tabel 4
Huishoudenverdeling, per 1.1.2011 (%) eenpers. tweepers. hh. hh.
het laagst van alle het aandeel tweeNederland (en de gezien geen grote
eenoudergezin met kind(eren)
twee-oudergezin met kind(eren)
Alblasserdam Dordrecht
27,7 34,3
31,9 31,6
6,3 8,8
34,1 25,3
Hendrik-Ido-Ambacht Papendrecht Sliedrecht Zwijndrecht
23,3 27,2 30,9 31,2
34,1 35,3 33,3 34,5
6,2 7,2 5,4 7,8
36,4 30,3 30,3 26,5
Drechtsteden Nederland
31,2 34,6
32,9 27,1
7,7 6,3
28,2 32,0
Bron: Structuurtelling en CBS voor Nederland
Tabel 5
Bevolking Drechtsteden naar herkomst, per 1.1.2011 (%) niet- westers autochtoon allochtoon
Alblasserdam Dordrecht
87 73
6 17
7 10
Papendrecht Sliedrecht
88 85 89
5 7 7
6 8 5
Zwijndrecht
82
11
7
Drechtsteden Nederland
80 80
12 11
8 9
Hendrik-IdoAmbacht
Schaalscores zijn samengestelde scores die de mate aangeven waarin iets zich voordoet. Schaalscore ‘sociale overlast’: dronken mensen op straat, mensen worden op straat lastiggevallen, drugsoverlast, overlast door groepen jongeren.
westers allochtoon
Bron: Structuurtelling, CBS voor Nederland
3
Veiligheid & handhaving en sociaal domein
In deze paragraaf gaan we in op de programma’s Openbare orde en Veiligheid (programma 2); Jeugd en onderwijs (programma 3); Cultuur, Sport en Recreatie (programma 5) en Werk, Inkomen, Zorg en Welzijn (programma 6). Openbare orde en Veiligheid De gemeente Sliedrecht wil een veilige woon- en leefomgeving voor haar inwoners. Tabel 6 presenteert de uitkomsten van enkele vormen van overlast en de veiligheidsbeleving van inwoners in hun eigen buurt. In Sliedrecht is het onveiligheidgevoel in de eigen buurt het laagst van alle Drechtsteden. Ook ervaren de inwoners van Sliedrecht relatief weinig ‘sociale overlast’ en ‘vermogensdelicten’. Zij ervaren echter evenveel ‘verkeersoverlast’ als de inwoners van de Drechtsteden. 4
Tabel 6
Schaalscores leefbaarheid en veiligheid en % dat zich onveilig voelt A D H P S
schaalscore sociale overlast schaalscore vermogensdelicten schaalscore verkeersoverlast % bewoners dat zich wel eens in de eigen buurt onveilig voelt
1,6
2,3
1,4
Z
Drechtsteden
1,5
1,3
2,0
1,6
2,4
2,9
2,8
2,8
2,4
3,2
2,8
3,9 22
4,4 22
3,7 19
3,8 25
3,8 18
4,1 29
3,9 24
Toelichting: hoe hoger de schaalscore, hoe slechter het gesteld is met de verschillende onderdelen. Bron: OCD omnibus, 2011/waarstaatjegemeente.nl, 2011/veiligheidsmonitor
Schaalscore ‘vermogensdelicten’: diefstal uit auto’s, fietsendiefstal, beschadiging aan/diefstal vanaf auto’s, inbraak in woningen. Schaalscore ‘verkeersoverlast’ bestaat uit: te hard rijden, parkeeroverlast, agressief verkeersgedrag, geluidsoverlast door verkeer.
Het aandeel misdrijven per 1000 inwoners ligt in Sliedrecht in vergelijking met de andere kleine gemeenten iets hoger, maar veel lager dan Dordrecht en Zwijndrecht (zie figuur 2).
Figuur 2 Aantal misdrijven per 1.000 inwoners
Alblasserdam
50,2
Dordrecht
82,1
Hendrik-Ido-Ambacht
46,4
Papendrecht
47,9
Sliedrecht
51,7
Zwijndrecht
60,3
Drechtsteden
65,7 0
20
40
60
80
100
Bron: CBS, 2011
Jeugd en Onderwijs Doelstellingen die Sliedrecht zich op het gebied van jeugd en onderwijs stelt zijn het realiseren en in stand houden van voorzieningen en het vergroten van de scholingsgraad, het bieden van gelijke kansen en het bestrijden van de onderwijsachterstanden. Aan de hand van deze doelstellingen zoomen we in op de verschillende vormen van onderwijs. We beginnen bij het basisonderwijs. Basisonderwijs In 2011 gingen er 2.286 leerlingen naar het basisonderwijs. Dit aantal is de laatste jaren redelijk stabiel gebleven. Gewichtenleerlingen Het aandeel gewichtenleerlingen (in het basisonderwijs) ligt in Sliedrecht in 2011 op 14% (tabel 7). Dat aandeel is kleiner dan gemiddeld in de Drechtsteden maar iets hoger dan in Nederland. Gewichtenleerlingen zijn kinderen van laag opgeleide ouders (niet hoger dan vmbo bk ).
Tabel 7
Aantal leerlingen basisonderwijs waarvan gewichtenleerlingen in aantal en aandeel basisschool waarvan gewichtenleerling percentage
Alblasserdam Dordrecht
2.059 10.618
315 1.998
15% 19%
HI-Ambacht Papendrecht
2.979 3.080
271 266
9% 9%
Sliedrecht Zwijndrecht
2.286 3.962
311 542
14% 14%
24.984 1.517.481
3.703 187.014
15% 12%
Drechtsteden Nederland Bron: Onderwijsmonitor 2011
Voorgezet onderwijs De helft van de Sliedrechtse jongeren volgt lager voortgezet onderwijs en de andere helft volgt hoger voortgezet onderwijs (figuur 3). Het aandeel jongeren dat naar het vmbo gaat ligt iets hoger dan in de Drechtsteden en in Nederland. Het aantal vwoleerlingen ligt iets lager. 5
Figuur 3 Aandeel leerlingen per onderwijstype naar woongemeente
Sliedrecht 2010/11* 5% Drechtsteden 2010/11*
17%
25%
19%
Nederland 2010/11* 5%
19%
0% praktijkonderwijs
27%
26%
20%
27%
30%
19%
27%
30%
20%
40%
vmbo bk 3-4
60%
vmbo t-gl 3-4
80% havo 3-5
100% vwo 3-6
Bron: OCD onderwijsmonitor
In Sliedrecht ligt het aandeel gewichtenleerlingen onder het regionale aandeel.
Beroepsonderwijs In figuur 4 zien we dat het aantal leerlingen dat voortijdig stopt in het mbo afneemt sinds het schooljaar 2008/2009. Het aandeel voortijdig schoolverlaters is momenteel in Sliedrecht 5,4% in de regio ligt dit op 8,8% in 2010/2011. In Sliedrecht vallen dus minder leerlingen uit. Voor het voortgezet onderwijs bestaat slechts een miniem verschil. In Sliedrecht ligt het aandeel voortijdig schoolverlaters dan op 1,2% en in de regio op 1,8%.
Figuur 4 Nieuwe voortijdig schoolverlaters
20%
15%
10%
5%
0% '05/'06
'06/'07
'07/'08 Sliedrecht mbo
'08/'09
'09/'10
'10/'11
regio mbo
Bron: VSV-verkenner (ministerie van OC&W).
Het aandeel leerlingen dat verzuimt is in Sliedrecht lager dan in de Drechtsteden.
Daarnaast is het belangrijk of leerlingen wel daadwerkelijk onderwijs volgen. Het verzuim is daarom belangrijk want dit is vaak een voorbode voor voortijdig schoolverlaten. Bij het schoolverzuim onderscheiden we twee soorten verzuim: absoluut (leerling staat niet ingeschreven) en relatief (leerling is afwezig). Twaalf Sliedrechtse leerlingen verzuimden absoluut in 2011/2012 (figuur 5). Dit is hoger dan voorgaande jaren. Het relatieve verzuim is aanzienlijk toegenomen in het laatste jaar. Toen verzuimden 75 leerlingen. Dit komt ongeveer overeen met Hendrik-Ido-Ambacht, maar is iets hoger dan in Alblasserdam. In 2011 zijn de inwoners van de Drechtsteden bevraagd over hun tevredenheid rondom de onderwijsvoorzieningen in hun gemeente (zie tabel 8). Zij zijn meer dan gemiddeld tevreden over de onderwijsvoorzieningen in hun gemeente. Vooral over het basisonderwijs zijn ze erg tevreden, meer dan gemiddeld in de Drechtsteden.
6
Figuur 5 Aantal leerlingen uit Sliedrecht op het vo, vso en mbo met schoolverzuim absoluut verzuim
relatief verzuim
140
14
120
12 12
10
100
8
80
6
60 40
4 4
2
20
0
0
2009/10
0
2010/11
2009/10
2011/12 luxe
2010/11
relatief
2011/12
te laat
ziekte
overig
Bron: Bureau Leerplicht en Voortijdig Schoolverlaten, jaarverslag, bewerking OCD.
Tabel 8
Oordeel burgers over (basis)onderwijs A onderwijs in de gemeente 7,2
D 7,1
H 7,6
P 7,7
S 7,7
Z 7,5
DS 7,4
basisonderwijs in de buurt
7,7
8,1
7,9
8,3
7,8
7,9
8,0
Bron: OCD Omnibus, 2011
Andere jeugdzaken We gaan in deze factsheet niet in op de zorgvoorzieningen zoals het CJG en de decentralisaties Jeugdzorg omdat de gemeente momenteel bezig is met het herijken van het Jeugdbeleid. Het OCD ondersteunt de gemeente hierbij. Cultuur, sport en recreatie De gemeente Sliedrecht heeft als doelstelling om op het gebied van sociaal-culturele activiteiten voldoende voorzieningen voor bewoners te ontplooien. Hierbij willen ze het verenigingsleven en de organisatie van activiteiten door inwoners stimuleren. Om te zien hoe de cultuur-, sport- en recreatievoorzieningen er in Sliedrecht momenteel uit zien kijken we naar burgeroordelen van waarstaatjegemeente.nl uit 2011 en naar recente gegevens uit het vrijetijdbestedingsonderzoek (2012). Burgers zijn redelijk tevreden over de mogelijkheden ten behoeve van vrijetijdsbesteding. Over de horeca zijn inwoners van Sliedrecht het meest tevreden van de Drechtstedelingen, met een 6,8. Ze zijn iets minder tevreden over de cultuurvoorzieningen in vergelijking met de anderen. Maar verder scoort Sliedrecht gemiddeld op het gebied van vrijetijdsbesteding.
Tabel 9
Oordeel burgers over cultuur, sport en recreatie
cultuur uitgaansmogelijkheden, horeca verenigingen en clubs sportvoorzieningen
A 7,1 6,6 7,4 7,3
D 6,5 5,8 7,2 7,4
H 6,8 5,0 7,7 7,8
P 6,4 6,1 7,4 7,5
S 6,2 6,8 7,5 7,5
Z 5,2 5,7 7,1 7,3
DS 6,3 5,9 7,3 7,4
Bron: waarstaatjegemeente.nl, 2011
Ondernemen burgers nu ook activiteiten? Tabel 10 geeft een overzicht van de deelname van inwoners aan sportieve, culturele en recreatieve activiteiten. Hieruit blijkt dat, ten opzichte van het Drechtsteden gemiddelde, minder inwoners van Sliedrecht aan sport doen en deelnemen aan culturele activiteiten. De deelname van de inwoners van Sliedrecht aan recreatieve activiteiten is gemiddeld.
Tabel 10 % inwoners dat wel eens sport, culturele of recreatieve activiteiten onderneemt A
D
H
P
S
Z
DS
sport cultuur
57 75
63 74
56 73
63 76
57 69
59 73
61 74
recreatie
83
84
81
81
84
82
83
Bron: vrijetijdbestedingsonderzoek OCD, 2012
7
Werk, inkomen, zorg en welzijn Hoe ziet de Sliedrechtse arbeidsmarkt eruit? Hoeveel inwoners met een uitkering telt Sliedrecht en is Sliedrecht een gunstige vestigingsplaats? Rondom deze vragen heeft Sliedrecht een aantal doelstellingen opgezet. Zij wil namelijk zoveel mogelijk werkgelegenheid creëren, een gunstige en aantrekkelijke gemeente zijn voor bedrijven en kwetsbare burgers ondersteunen. Allereerst kijken we naar de beroepsbevolking. De totale beroepsbevolking ligt in Sliedrecht op 9.900 inwoners. Hiervan is 26% laag opgeleid, en een kwart hoog opgeleid. Dit is iets minder dan in de andere gemeenten. Daar is het aandeel hoog opgeleiden groter (tabel 11).
Tabel 11 Beroepsbevolking naar opleidingsniveau (%) A D laag 22 25 midden hoog
55 23
44 30
H 22
P 17
S 26
Z 29
DS 24
48 29
53 29
51 22
46 25
48 28
Bron: CBS, bewerking OCD
Werkloosheid, bijstand en arbeidsongeschiktheid Het aantal niet-werkende werkzoekenden tussen de 15 en 64 jaar ligt in Sliedrecht op 3%. Dat is het laagste aandeel van de hele Drechtsteden (zie figuur 6). Het aandeel arbeidsongeschikten (14%) is wel hoog in vergelijking met de andere Drechtsteden.
Figuur 6 Aandeel niet-werkende werkzoekenden, arbeidsongeschikten, ww-uitkeringen en bijstandsuitkeringen, per 1.1.2012
15%
12%
9%
6%
3%
0% A
D
H
niet w erkende werkzoeken den uitkeringsgerechtigden WWB
P
S
Z
DS
WW-uitkeringen arbeidsongeschikten*
Bron: Bestand werkzoekenden, UWV WERKbedrijf, CBS
Het aandeel arbeidsongeschikten is in Sliedrecht veel hoger dan in de Drechtsteden. Het aandeel met een WW-uitkering of bijstanduitkering is echter lager.
Werkgelegenheid In Sliedrecht nam de werkgelegenheid meer dan gemiddeld toe voor beide periodes. Sliedrecht wist ondanks de crisis toch banen te creëren. Alleen in Alblasserdam nam de werkgelegenheid in 2010-2011 nog sterker toe met 8,2% (figuur 7). Op het gebied van werkgelegenheid gaat het in verhouding dus erg goed met Sliedrecht. In tabel 12 zien we dat in Sliedrecht in verhouding veel mensen in de sector gezondheid en welzijn werken. Dit is ook meteen de sector waarin de meeste Sliedrechtse burgers werkzaam zijn. Verder zijn veel inwoners werkzaam in de handel/reparatie.
8
Figuur 7 Toe/afname werkgelegenheid (%)
8,2% 7,8%
Alblasserdam
Dordrecht
0,1% -1,0%
HI-Ambacht
1,1% -2,1% 0,8%
Papendrecht
4,0%
Sliedrecht
Zwijndrecht
2010-2011
8,1%
2008-2011
7,6% -2,1% 2,1% 0,8%
Drechtsteden
1,9%
-5%
0%
5%
10%
15%
Bron: BIR
Tabel 12 Aantal werkzame personen per gemeente, 1.1.2011 A D H landbouw en visserij 19 84 22 industrie/delfstoffen/energie bouwnijverheid handel/reparatie vervoer/opslag
P 6
S 8
Z 39
DS 178
1.402 454 1.886 1.004
6.695 3.925 8.205 3.240
570 559 2.074 328
1.756 3.232 2.025 717
1.789 1.276 2.342 514
2.260 2.218 3.250 1.373
14.472 11.664 19.782 7.176
horeca informatie/communicatie financiële instellingen
137 101 40
1.236 1.071 544
118 224 60
147 103 112
103 275 353
350 117 194
2.091 1.891 1.303
zakelijke dienstverlening overheid onderwijs gezondheid en welzijn
990 93 168 631
6.231 3.933 3.482 10.077
1.010 124 249 451
1.242 147 738 939
1.782 232 400 2.739
3.032 293 906 2.952
14.287 4.822 5.943 17.789
cultuur/recreatie/overige dienstverlening
120
1.431
164
307
189
386
2.597
7.045
50.154
5.953
11.471
12.002
17.370
103.995
totaal
Maar hoe staat het naast de werkgelegenheid met het ondernemingsklimaat in Sliedrecht? Onder het ondernemingsklimaat kan bijvoorbeeld bestuurlijke organisatie economisch beleid, beleid betreffende de economische crisis en dienst- en vergunningverlening worden verstaan. In 2010 beoordeelden ondernemers in Sliedrecht dit met een 7,1 (figuur 8). Samen met Alblasserdam is dit het hoogste cijfer.
Figuur 8 Algemeen rapportcijfer ondernemingsklimaat 2010
Alblasserdam
7,1
Dordrecht
6,8
Hendrik-Ido-Ambacht
6,7
Papendrecht
6,6
Sliedrecht
7,1
Zwijndrecht
6,5
Drechtsteden
6,8 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Bron: OCD 9
Indicatoren en financiën Voor enkele onderdelen in het domein ‘veiligheid & handhaving en sociaal domein’ kunnen we aangeven waar Sliedrecht staat ten opzichte van de andere Drechtsteden gemeenten én de uitgaven (of baten) per inwoner ten opzichte van de andere Drechtsteden. Tabel 13 geeft hiervan een overzicht. Op basis van de gepresenteerde indicatoren doet Sliedrecht het goed op openbare orde en veiligheid, maar geeft het daar ook veel geld aan uit. Hetzelfde geldt voor (basis)onderwijs, openbaar groen en openluchtrecreatie en bijstandsverlening. Op het gebied van sport zijn de inwoners van Sliedrecht gemiddeld tevreden over de voorzieningen, maar blijft de sportdeelname enigszins achter. In vergelijking met de andere gemeenten geeft Sliedrecht hier minder geld aan uit. Inwoners van Sliedrecht zijn minder tevreden over de culturele voorzieningen in hun gemeente en ook de deelname aan culturele activiteiten blijft achter. In vergelijking met de Drechtsteden geeft Sliedrecht minder geld uit aan kunst.
Schaalscore ‘verloedering’: bekladding van muren en/of gebouwen, rommel op straat, hondenpoep op straat en vernieling van straatmeublilair.
Tabel 13 Indicatoren versus financiën op ‘Veiligheid & handhaving en sociaal domein’ gemeentelijke indicatoren taak financiën bovengemidondergemidgemiddeld deld gemiddeld gunstig deld openbare orde en veiligheid
ongunstig
(basis)onderwijs sport kunst openbaar groen en openluchtrecreatie bijstandsverlening Bron: OCD en CBS
4
Ruimtelijk, fysiek domein
In deze paragraaf gaan we in op de programma’s openbare ruimte (programma 4), verkeer en vervoer (programma 7), ruimtelijke ordening en milieu (programma 8) en wonen (programma 9). Allereerst bespreken we de openbare ruimte. Openbare ruimte Gemeente Sliedrecht zet zich op dit vlak in voor een aantrekkelijke woonomgeving. De inwoners van Sliedrecht ervaren, in vergelijking met de inwoners van de meeste andere Drechtsteden, weinig verloedering. Ook zijn zij tevreden over de kwaliteit van de buurtvoorzieningen (zie figuur 9).
Figuur 9 Schaalscores verloedering en fysieke kwaliteit buurtvoorzieningen
A lbla sse rdam
Schaalscore ‘fysieke kwaliteit buurtvoorzieningen’ bestaat uit de stellingen over de buurt: wegen, paden en pleintjes zijn goed onderhouden; perken, plantsoenen en parken zijn goed onderhouden; buiten is het goed verlicht; er zijn goede speelplekken voor kinderen; er zijn goede voorzieningen voor jongeren.
3,5
Dordre cht
5,8 4,4
H e nd rik- Ido-
5,8
4 ,1
Ambacht Pa pe ndre cht
5 ,7
4 ,1
Sliedre cht
5,5
3,5
Zwijndre cht
5,9 4,7
Dre ch tsteden
5,2
4 ,1 1
2
3
5 ,7 4
5
6
7
8
9
10
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Bron: OCD Omnibus, 2011 Toelichting: schaalscore verloedering: hoe hoger de schaalscore, hoe meer verloedering de inwoners ervaren; schaalscore kwaliteit buurtvoorzieningen: hoe hoger de schaalscore, hoe hoger de kwaliteit die inwoners ervaren.
10
Ook afvalinzameling en- verwerking valt onder het programma openbare ruimte. De afvalstoffenheffing in de gemeente Sliedrecht is het laagst van alle Drechtsteden. In nauwe verbondenheid is men dan ook zeer tevreden over de afvalinzameling in vergelijking met de andere Drechtsteden. Sliedrecht krijgt een 8,3 hiervoor (figuur 10). Het rioolrecht daarentegen is gemiddeld.
Figuur 10
Van alle Drechtsteden zijn de inwoners van Sliedrecht het meest tevreden over de afvalstoffeninzameling in hun gemeente.
Oordeel van burgers over afvalinzameling
Alblasserdam
7,5
Dordrecht
7,5
Hendrik-Ido-Ambacht
7,7
Papendrecht
7,7 8,3
Sliedrecht Zwijndrecht
7,4
Drechtsteden
7,6 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Bron: OCD, 2011
Verkeer en vervoer Op het gebied van verkeer en vervoer wil de gemeente Sliedrecht een veilig en bereikbaar Sliedrecht. Dat houdt in: een goede bereikbaarheid per fiets en auto, versterking van het openbaar vervoer, verhoging van de verkeersveiligheid en een verantwoord onderhoud van de wegen. Tabel 14 presenteert de tevredenheid van inwoners over deze onderwerpen. Hieruit blijkt dat Sliedrechtse burgers meer dan gemiddeld tevreden zijn over het openbaar vervoer, de parkeermogelijkheden en over het onderhoud van wegen en fietspaden. Op de andere onderdelen (bereikbaarheid, doorstroming op de hoofdwegen, fietsvriendelijkheid en de verkeersveiligheid) scoort Sliedrecht gemiddeld.
Tabel 14 Oordelen van burgers over verkeer en vervoer A
D
H
P
S
Z
DS
7,3
7,0
6,9
6,9
7,4
6,4
7,0
parkeermogelijkheden in de gemeente
6,6
5,7
6,5
6,3
6,8
6,1
6,1
bereikbaarheid buurt met auto
7,6
7,4
7,7
7,7
7,6
7,6
7,5
doorstroming op de hoofdwegen in de gemeente
6,3
6,1
7,1
6,3
6,2
6,5
6,3
fietsvriendelijkheid in de gemeente
6,9
6,9
7,3
7,3
7,1
7,1
7,0
onderhoud wegen en fietspaden
6,8
6,7
6,6
6,6
6,9
6,4
6,7
verkeersveiligheid in buurt
6,2
6,4
6,3
6,3
6,3
6,3
6,3
openbaar vervoer in de gemeente
Bron: OCD omnibus, 2011/waarstaatjegemeente.nl 2011
Ruimtelijke ordening en milieu Op het gebied van ruimtelijke ordening wil de gemeente een aantrekkelijke plaats zijn om te wonen, werken en te verblijven en de milieukwaliteit verbeteren. Burgers kunnen geluidsoverlast en/of stankoverlast ervaren. In tabel 15 staat hoeveel inwoners van Sliedrecht en de andere gemeenten deze vormen van overlast ervaren. Hieruit blijkt dat inwoners van Sliedrecht niet meer geluidsoverlast en stankoverlast ervaren dan de inwoners van de andere gemeenten.
Tabel 15 % burgers dat overlast ervaart A geluidsoverlast door 12 verkeer andere vormen van geluidsoverlast stankoverlast door verkeer andere vormen van stankoverlast
D
H
P
S
Z
DS
18
11
16
15
16
15
8 5
13 nnb
7 4
10 4
9 9
10 8
10 6
6
nnb
4
5
7
7
6
Bron: OCD, 2011
11
Andere onderdelen op dit terrein waar de gemeente zich voor wil inzetten, zoals duurzame energie, kunnen we niet zeggen of de gemeente goed op weg is. Op dat vlak beschikken wij niet over cijfers. Wonen Hoe aantrekkelijk wonen is het in Sliedrecht? Hoe ervaren inwoners de sociale samenhang? Hoe ziet de woningvoorraad er uit? Zijn er voldoende voorzieningen? De gemeente streeft naar een evenwichtige bevolkingsopbouw met passend woningaanbod. In deze paragraaf gaan we hier nader op in. Bewoners van Sliedrecht waarderen hun directe woonomgeving met een 7,5 (zie figuur 13), even hoog als die in de andere kleine gemeenten. Bewoners van Dordrecht en Zwijndrecht waarderen hun directe woonomgeving iets lager.
Figuur 13
Oordeel van burgers over directe woonomgeving
A lblasserdam
7,5
Do rdrecht
7,3
Hendrik-Ido-A mbacht
7,6
P apendrecht
7,5
Sliedrecht
7,5
Zwijndrecht
7,2
Drechtsteden
7,4 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Bron: OCD, 2011
Figuur 14
Schaalscore sociale cohesie, 2011
Alblasserdam
6,4
Dordrecht
5,8
Hendrik-Ido-Ambacht
6,2
Papendrecht
5,9
Sliedrecht
6,2
Zwijndrecht
5,9
Drechtsteden
Schaalscore ‘sociale cohesie’ bestaat uit vier stellingen over de buurt: mensen kennen elkaar nauwelijks, ze gaan op een prettige manier met elkaar om, ik woon in een buurt waar veel saamhorigheid is, ik voel me thuis bij de mensen in de buurt.
6,1 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Bron: OCD Omnibus, 2011 Toelichting: hoe hoger de schaalscore, hoe beter het gesteld is met de sociale cohesie.
In figuur 14 geven we de sociale samenhang in de Drechtsteden weer. De sociale cohesie in Sliedrecht is gelijk aan het gemiddelde van de Drechtsteden. In Alblasserdam is het wat hoger dan gemiddeld en de grotere gemeenten wat lager. Uit deze cijfers valt te concluderen dat in grotere gemeenten de sociale cohesie minder is. Sliedrecht heeft in totaal ruim 10.000 woningen. Het Sliedrechtse woningaanbod bestaat voor 52% uit koopwoningen (zie tabel 16). Samen met Zwijndrecht is dit het laagste aandeel koopwoningen in de Drechtsteden. Ook zijn er relatief gezien veel sociale huurwoningen (38% van de huizen wordt via een corporatie aangeboden).
12
Tabel 16 Aantal woningen naar bezit, per 1.1.2011 in aantallen huur huur corporaparticuties lier
koop 4.347 28.689
Alblasserdam Dordrecht Hendrik-IdoAmbacht Papendrecht
in procenten huur huur corpora- particuties lier koop
totaal
2.552 17.172
1.086 7.626
7.985 53.487
54 54
32 32
14 14
7.145 8.452
2.740 4.062
1.249 1.233
11.134 13.747
64 62
25 30
11 9
Sliedrecht Zwijndrecht
5.258 10.500
3.833 7.929
1.089 1.638
10.180 20.067
52 52
38 40
11 8
Drechtsteden
64.391
38.288
13.921 116.600
55
33
12
Bron: WOZ
De waarde van de koop- en huurwoningen liggen in Sliedrecht lager dan in vergelijkbare gemeenten.
De gemiddelde woningwaarde voor huurwoningen in Sliedrecht lag in 2011 op € 149.232. Voor koopwoningen ligt dit op € 241.881 (figuur 15). Voor koopwoningen ligt dit iets boven het Drechtstedengemiddelde. Maar Sliedrecht blijft wel achter bij de drie meest vergelijkbare gemeenten, Alblasserdam, Hendrik-Ido-Ambacht en Papendrecht. Ook als het gaat om huurwoning is de waarde in vergelijking met andere gemeenten laag. Alleen in Dordrecht is de gemiddelde waarde nog lager.
Figuur 15
Woningwaarde (gemiddelde WOZ-waarde), per 1.1.2011
300.000 250.000
246.901
241.881
236.910
235.725
220.591
200.000 150.000
267.579
254.536
189.848
177.172
173.044 149.232
138.602
162.293
154.049
100.000 50.000 0 Alblasserdam Dordrecht Hendrik-Ido- Papendrecht Sliedrecht Ambacht huur
Zwijndrecht Drechtsteden
koop
Bron: WOZ
Indicatoren en financiën Voor enkele onderdelen in het ruimtelijke, fysieke domein kunnen we aangeven waar Sliedrecht staat ten opzichte van de andere Drechtsteden gemeenten én de uitgaven (of baten) per inwoner ten opzichte van de andere Drechtsteden. Tabel 17 geeft hiervan een overzicht. Op basis van de gepresenteerde indicatoren op openbare ruimte doet Sliedrecht het goed in vergelijking met de andere gemeenten en geeft het ook relatief minder geld hieraan uit. Hetzelfde geldt voor openbaar vervoer. Inwoners van Sliedrecht zijn erg tevreden over de afvalinzameling in hun gemeente, maar de gemeente geeft hier ook veel geld aan uit3. De inwoners van Sliedrecht ervaren de verkeersveiligheid in hun gemeente gemiddeld, terwijl de gemeente hiervoor relatief veel geld uitgeeft.
Tabel 17 Indicatoren versus financiën op ‘Ruimtelijk, fysiek domein’ indicatoren gemeentelijke taak financiën bovengemidondergemidgemiddeld deld gemiddeld deld gunstig wegen, straten en pleinen
ongunstig
openbaar vervoer afvalverwijdering en verwerking verkeersmaatregelen te land Bron: OCD en CBS
3
Op basis van deze gegevens kan geen conclusie worden getrokken over de hoogte van de afvalstoffenheffing. 13
5
Dienstverlening en organisatie
In deze paragraaf gaan we nader in op de programma’s Bestuur en dienstverlening (programma 1) en Financiën en organisatie (programma 10). Bestuur en dienstverlening Als eerste doelstelling op dit vlak wil de gemeente een moderne en slagvaardige gemeente zijn. Hierbij staat de communicatie en resultaatgericht werkwijze naar de burger centraal. Allereerst bekijken we het oordeel van burgers over het bestuur in Sliedrecht. Daarna belichten we kort de dienstverlening en als laatste gaan we in op de communicatie. Bestuur Burgers geven de gemeente en B&W een krappe voldoende op enkele onderdelen. In vergelijking met andere gemeente is het oordeel van inwoners over bestuur en dienstverlening middelmatig tot slecht (tabel 18). Het vertrouwen in burgermeester en wethouders is in Sliedrecht het laagst met een 6. Evenals het waarmaken van beloften door B&W.
Tabel 18 Burgers over bestuur A
D
H
P
S
Z
DS
vertrouwen in B&W waarmaken beloften B&W
6,5 5,8
6,5 5,8
6,9 6,2
6,6 5,9
6,0 5,5
6,3 5,6
6,5 5,8
goed gemeentebestuur betrekken burger bij totstandkoming plannen interesse gemeente in mening burgers voldoende inspraakmogelijkheden plannen
6,2
6,3
6,9
6,4
6,2
6,1
6,3
5,6
5,6
5,8
5,5
5,5
5,2
5,5
6,1
6,3
6,4
5,8
5,9
5,7
6,0
5,7
5,9
5,9
5,5
5,7
5,6
5,7
Bron: OCD, omnibus 2011/waarstaatjegemeente.nl 2011
Communicatie en voorlichting Sliedrecht scoort op het gebied van communicatie gemiddeld. Op de verschillende vlakken krijgen ze een ruime voldoende van de burgers (tabel 19). De gemeente wijkt hierin niet af van het gemiddelde in de Drechtsteden. Ook het rapportcijfer dat burgers gaven voor de gemeentelijke informatie wijkt niet af van het gemiddelde in de Drechtsteden. Met een 6,8 scoort Sliedrecht gemiddeld (figuur 16).
Tabel 19 Gemiddelde scores gemeentelijke informatie, per gemeente (%) de gemeente geeft in het algemeen duidelijke informatie ik kan gemakkelijk aan gemeentelijke informatie komen de gemeentelijke informatie via lokale kranten is goed de informatie op de gemeentelijke website is goed
A 6,9
D 6,9
H 7,2
P 6,9
S 6,8
Z 6,7
DS 6,9
6,9
6,9
7,0
7,0
7,0
6,7
6,9
7,3
7,1
7,3
7,1
7,3
7,0
7,1
6,6
7,1
7,2
7,0
6,8
6,7
7,0
Bron: OCD monitor communicatie en bestuur, 2011
Figuur 16
Rapportcijfer voor gemeentelijke informatie, per gemeente, 2011
Alblasserdam
6,6
Dordrecht
6,6
Hendrik-Ido-Ambacht
6,8
Papendrecht
6,7
Sliedrecht
6,8
Zwijndrecht
6,5
Drechtsteden
6,6 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Bron: OCD
14
Dienstverlening Naast burgeroordelen over de politiek binnen de gemeente hebben we ook cijfers met betrekking tot de baliedienstverlening. De baliedienstverlening werd in 2011 zeer goed gewaardeerd en kreeg van bezoekers een 8,0 als rapportcijfer. Slechts drie procent gaf hier een onvoldoende voor. De bezoekers hebben we ook gevraagd hun oordeel te geven over enkele onderdelen van de dienstverlening. Op alle onderdelen scoort Sliedrecht zeer goed, op de meeste onderdelen van alle gemeenten zelfs het hoogst (tabel 20).
Tabel 20 Burger als klant: oordeel van burgers/bezoekers over . . . A D H P openingstijden 7,0 7,7 6,9 7,7 wachttijd aan het loket vriendelijkheid ambtenaren aan het loket verzorgdheid loketmedewerker duidelijkheid informatie aan het loket deskundigheid ambtenaren aan het loket inleving loketmedewerker doorlooptijd
S 7,4
Z 7,6
DS 7,4
8,6
7,7
7,4
8,3
8,9
8,2
8,2
8,5
8,2
8,3
8,4
8,9
8,5
8,5
8,4
8,1
8,2
8,3
8,7
8,4
8,4
8,1
8,0
8,1
7,9
8,7
8,5
8,2
8,2 8,0 8,0
8,1 8,0 7,8
8,1 8,0 7,7
8,3 8,0 7,9
8,7 8,7 8,6
8,5
8,3 8,2 8,0
8,2
8,2
Bron: waar staan de Drechtsteden, OCD 2011
Naast cijfers van bezoekers hebben wij in 2011 ook aan inwoners van alle Drechtsteden gevraagd wat zij over het algemeen vinden van de gemeentelijke dienstverlening. Het gaat hier dus niet om bezoekers. De toegankelijkheid en beschikbaarheid wordt in vergelijking met de andere Drechtsteden gemeenten gemiddeld gewaardeerd. De baliedienstverlening daarentegen wordt juist hoog gewaardeerd in vergelijking met de andere gemeenten (tussen de 8,9 en 9,7). Ondernemers in Sliedrecht waarderen de gemeentelijke dienstverlening met een 6,7, gelijk aan het regionaal gemiddelde.
Financiën en organisatie Financiën Naast een sluitende begroting is de doelstelling van de gemeente Sliedrecht dat de gemeentelijke belastingen in goede verhouding moeten staan tot het aanwezige voorzieningenniveau. In 2012 bedragen de woonlasten van een meerpersoonshuishouden in Sliedrecht € 584, lager dan het landelijk gemiddelde. Binnen de Drechtsteden zijn de woonlasten, samen met die van Dordrecht, veruit het laagst (zie figuur 17). Met deze lage woonlasten staat Sliedrecht op een 32e positie in de ranglijst met alle gemeenten. De baliedienstverlening in Sliedrecht wordt goed gewaardeerd en krijgt van bezoekers een rapportcijfers van een 8,0.
Figuur 17
Woonlasten, 2012
Alblasserdam
758
Dordrecht
587
Hendrik-Ido-Ambacht
726
Papendrecht
687
Sliedrecht
584
Zwijndrecht
707
Nederland
683 0
200
400
600
800
Bron: Coelo
15
Hoe staan deze woonlasten in verhouding tot hetgeen de inwoners van Sliedrecht ervoor terugkrijgen? Op dit vlak hebben we burgers in 2011 naar hun mening gevraagd. De gemeente krijgt hiervoor net een voldoende (figuur 18).
Figuur 18
Oordeel burger verhouding gemeentelijke belastingen en voorzieningenniveau, 2011
5,5
Alblasserdam Dordrecht
5,7 6,1
Hendrik-Ido-Ambacht
5,7
Papendrecht Sliedrecht
6,0
Zwijndrecht
5,4 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Bron: OCD
In vergelijking met de Drechtsteden heeft de gemeente Sliedrecht lagere kosten. In de bijlage staat een overzicht van de baten, lasten en saldi per inwoner op verschillende gemeentelijke functies van Sliedrecht en van de Drechtsteden. Bij de berekening van het Drechtsteden gemiddelde is Dordrecht erbuiten gehouden. Waar staat Sliedrecht op die verschillende gemeentelijke functies ten opzichte van de andere vergelijkbare Drechtsteden? In de onderstaande tabel (21) zien we waar Sliedrecht in verhouding veel en waar weinig geld aan uitgeeft. Hoe de gemeente Sliedrecht haar geld uitgeeft op onderdelen van deze gemeentelijke functies zie verder de bijlage.
Tabel 21 Gemiddelde scores gemeentelijke informatie, per gemeente (%) hoge uitgaven Algemeen bestuur Openbare orde en veiligheid
lage uitgaven Verkeer, vervoer en waterstaat Economische zaken
Onderwijs Volksgezondheid en milieu
Cultuur en recreatie Sociale voorzieningen en maatschappelijke dienstverlening Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting
Organisatie De gemeente Sliedrecht heeft een totale formatie van 112,6 fte. Hoe verhoudt deze omvang zich tot die van de andere gemeenten? Figuur 19 geeft een overzicht van het aantal fte per 1.000 inwoners. Alleen de gemeente Hendrik-Ido-Ambacht heeft een kleinere organisatie. Alblasserdam, Papendrecht en Zwijndrecht hebben ten opzichte van het aantal inwoners een grotere organisatie dan Sliedrecht.
Figuur 19
Aantal fte per 1.000 inwoners, 2012
Alblasserdam
5,6
Hendrik-IdoAmbacht
3,7
Papendrecht
5,9
Sliedrecht
4,7
Zwijndrecht
5,3 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Bron: gemeenten (bewerking OCD)
16
Indicatoren en financiën Voor enkele onderdelen in het domein ‘bestuur, dienstverlening en organisatie’ kunnen we aangeven waar Sliedrecht staat ten opzichte van de andere Drechtsteden gemeenten én de uitgaven (of baten) per inwoner ten opzichte van de andere Drechtsteden. Tabel 22 geeft hiervan een overzicht. Op basis van de gepresenteerde indicatoren over het bestuur kunnen we stellen dat Sliedrecht het in vergelijking met de andere gemeenten niet goed doet en bovendien ook nog eens veel geld daaraan uitgeeft. De dienstverlening van burgerzaken van Sliedrecht scoort bijzonder goed, terwijl de gemeente Sliedrecht hier minder geld aan uitgeeft dan de andere Drechtsteden gemeenten.
Tabel 22 Indicatoren versus financiën op ‘Bestuur, dienstverlening en organisatie’ indicatoren gemeentelijke taak financiën bovengemidondergunstig gemidgemiddeld gemiddeld deld deld
Ongunstig
algemeen bestuur bestuursorganen en bestuursondersteuning college van B &W dienstverlening burgerzaken Bron: OCD en CBS
drs. J.H. van Laarhoven drs. A.L.C. Leijs november 2012
Postbus 619 3300 AP Dordrecht (078) 770 39 05
[email protected] www.onderzoekcentrumdrechtsteden.nl
17
Bijlage Tabel 1
Baten en lasten Sliedrecht en Drechtsteden naar gemeentelijke functie, 2010 (uitgedrukt in euro’s per inwoner) Sliedrecht vs Sliedrecht Drechtsteden* Drechtsteden** Openbare orde en veiligheid baten lasten
3 77
14 86
-++
saldo
-74
-72
-
Onderwijs baten lasten
49 212
83 198
--
-163
-115
--
60 264 -204
43 253 -210
++ +
337 605 -268
310 589 -280
+ +
40 198
33 213
++ +
-158
-180
++
36 16
35 21
+ ++
20
15
++
Volksgezondheid en milieu baten
240
306
--
lasten saldo
284 -44
267 39
--
Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting baten lasten
328 232
502 478
-++
96
24
++
41 237 -196
34 197 -162
++ ---
baten lasten saldo
1.186 194 992
1.218 276 942
++ +
totaal (baten en lasten)
2.578
2.736
+
saldo Cultuur en recreatie baten
lasten saldo Sociale voorzieningen en maatschappelijke dienstverlening
baten lasten saldo Verkeer, vervoer en waterstaat baten lasten
saldo Economische zaken baten
lasten saldo
saldo Algemeen bestuur baten
lasten saldo Financiering en algemene dekkingsmiddelen
Toelichting: * exclusief Dordrecht ** - en +: negatieve resp. positieve afwijking Sliedrecht tov Drechtsteden van minder dan 10%; -- en ++: negatieve resp. positieve afwijking van 10% en meer Bron: Gemeenterekeningen 2010 (CBS)
18
Tabel 2 Indicatoren versus financiën indicatoren bovengemidondergemiddeld gemiddeld deld
gemeentelijke taak
financiën
gunstig
gemiddeld
ongunstig
Openbare orde en veiligheid Brandweer en rampenbestrijding Openbare orde en veiligheid Cultuur en recreatie Openbaar bibliotheekwerk
Sport Groene sportvelden en – terreinen Kunst Oudheidkunde/musea Openbaar groen en openluchtrecreatie Overige recreatieve voorzieningen Onderwijs Openbaar basisonderwijs (excl. huisvesting) Openbaar basisonderwijs (huisvesting) Bijzonder onderwijs (excl. huisvesting) Bijzonder onderwijs (huisvesting) Bijzonder voortgezet speciaal onderwijs (excl. huisvesting) Bijzonder voortgezet speciaal onderwijs (huisvesting)
Bijzonder voortgezet onderwijs (excl. huisvesting) Bijzonder voortgezet onderwijs (huisvesting) Gemeenschappelijke baten en lasten onderwijs Sociale voorzieningen en maatschappelijke dienstverlening
Bijstandsverlening Werkgelegenheid Gemeentelijk minimabeleid Maatschappelijke begeleiding en advies Huishoudelijke verzorging Participatiebudget Sociaal-cultureel werk Kinderdagopvang Voorzieningen gehandicapten Verkeer, vervoer en waterstaat Wegen, straten en pleinen Verkeersmaatregelen te land
Openbaar vervoer Binnenhavens en waterwegen Waterkering, afwatering, landaanwinning Economische zaken Handel en ambacht
Baten marktgelden Industrie Nutsbedrijven
19
Tabel 2 Indicatoren versus financiën (vervolg) indicatoren gemeentelijke taak bovengemidgemiddeld onderdeld gemid-deld
financiën
gunstig
gemiddeld
ongunstig
Volksgezondheid en milieu Openbare gezondheidszorg
Centra voor jeugd en gezin (onderdeel WMO) Afvalverwijdering en – verwerking Riolering Milieubeheer Lijkbezorging Baten reinigingsrechten en afvalstoffenheffing Baten rioolheffing Baten begraafplaatsrechten Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting Ruimtelijke ordening
Woningexploitatie/ woningbouw Stads- en dorpsvernieuwing Overige volkshuisvesting Bouwvergunningen Bouwgrondexploitatie Algemeen bestuur
Bestuursorganen Bestuursondersteuning college van B&W Burgerzaken Baten secretarieleges Burgerzaken Bestuurlijke samenwerking Bestuursondersteuning raad en rekenkamer Financiering en algemene dekkingsmiddelen Geldleningen en uitzettingen < 1 jaar Overige financiële middelen
Geldleningen en uitzettingen ≥1 jaar Algemene uitkering gemeentefonds Baten onroerende zaakbelasting gebruikers Baten onroerende zaakbelasting eigenaren Baten hondenbelasting Baten reclamebelasting Baten precariobelasting Lasten heffing en invordering gemeentelijke belastingen Bron: OCD en CBS
20
