Voortgangsrapportage Moerdijk MeerMogelijk Mei 2011
Inhoudsopgave 1
De kracht van Moerdijk MeerMogelijk .......................................................................................... 3
2
Het kader ......................................................................................................................................... 4 2.1 Plan van Aanpak Moerdijk MeerMogelijk 2010-2012............................................................ 4 2.2 De plannen van Moerdijk MeerMogelijk ................................................................................ 4 2.3 Randvoorwaarden ................................................................................................................. 4 2.4 Resultaten ............................................................................................................................. 4
3
Overzicht plannen .......................................................................................................................... 5 3.1 Logistiek Park Moerdijk ......................................................................................................... 5 3.2 Intensivering ruimtegebruik Zeehaven- en Industrieterrein Moerdijk .................................... 5 3.3 Noordrand Zevenbergen ....................................................................................................... 6 3.4 Waterfront Moerdijk ............................................................................................................... 6 3.5 Stationsgebied Lage Zwaluwe .............................................................................................. 7 3.6 Leefbaarheidsprojecten Moerdijk MeerMogelijk.................................................................... 7
Bijlage 1 .................................................................................................................................................. 9 Restcapaciteit Zeehaven- en Industrieterrein Moerdijk per 1 januari 2011 ..................................... 9
Niets van deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar worden gemaakt door middel van fotokopie, druk, microfilm of op welke wijze ook en evenmin in een retrievel systeem worden opgeslagen, zonder voorafgaande toestemming van de opsteller.
2
1
De kracht van Moerdijk MeerMogelijk Moerdijk MeerMogelijk omvat 9 plannen die onderdeel uitmaken van de gebiedsontwikkeling Moerdijk-Oost. Moerdijk MeerMogelijk is een kracht achter de verbetering en verdere ontwikkeling van de leefbaarheid en economie in Moerdijk. Ter verduidelijking, het gaat enerzijds om ruimtelijke ontwikkelingen waarbij de leefbaarheid centraal staat en anderzijds om de ruimtelijk-economische ontwikkelingen die dat mogelijk maken. Wat van Moerdijk MeerMogelijk een bijzonder project maakt is de financiële koppeling tussen de deelplannen. Het één kan niet zonder het ander. Daarmee vormt het concept een voorbeeld voor integrale gebiedsontwikkeling. Op 3 juli 2009 is de Bestuursovereenkomst Realisatie Gebiedsontwikkeling Moerdijk (hierna: de Bestuursovereenkomst) ondertekend door Rijk, provincie en gemeente. In juli 2009 hebben Provinciale Staten en de gemeenteraad ingestemd met deze overeenkomst en daarmee is het besluit een feit. Leidend principe is de volgende dubbeldoelstelling: 1. Het creëren van ruimte voor economie (regionaal en bovenregionaal) door optimaal gebruik te maken van het bestaand Zeehaven- en Industrieterrein Moerdijk (intensivering en herstructurering) en door het realiseren van het Logistiek Park Moerdijk (LPM). 2. Het verbeteren van de kwaliteit van de leefomgeving op andere locaties binnen de gemeente Moerdijk, door daar vooral in te zetten op versterking van de leefbaarheid, het milieu en de ruimtelijke kwaliteit. De voorliggende “voortgangsrapportage Moerdijk MeerMogelijk mei 2011” geeft een beeld van de actualiteit en processen van Moerdijk MeerMogelijk. De rapportage bouwt verder op het geactualiseerde Plan van Aanpak zoals dat in november 2010 is vastgesteld door het college.
3
2
Het kader
2.1
Plan van Aanpak Moerdijk MeerMogelijk 2010-2012 Op 2 maart 2010 heeft het college het “Plan van Aanpak Moerdijk MeerMogelijk 2010-2012” vastgesteld. Dit Plan van Aanpak vormt de basis voor de aanpak en communicatie van Moerdijk MeerMogelijk. Op 25 maart 2010 is het Plan van Aanpak besproken in de commissie Bestuur en Middelen.
2.2
De plannen van Moerdijk MeerMogelijk De onderstaande plannen maken onderdeel uit van Moerdijk MeerMogelijk. Nr.
Project
Code
1
Logistiek Park Moerdijk
120
2
Intensivering ruimtegebruik industrieterrein Moerdijk
120
3.1
Noordrand Zevenbergen
029
3.2
Noordelijke randweg Zevenbergen
4
Waterfront Moerdijk
080
5
Stationsgebied Lage Zwaluwe
164
6
Herinrichting bedrijvencentrum Schansweg
147
7
Huizersdijk-Zuid Zevenbergen
147
8
Campinaterrein Zevenbergschen Hoek
147
9
825 “Moerdijk MeerMogelijk” woningen
147
1
162
2.3
Randvoorwaarden De Bestuursovereenkomst biedt samen met het raadsbesluit van 16 juli 2009 het kader voor de uitvoering van Moerdijk MeerMogelijk. De ambities, financiële relaties en ontwikkelrichtingen spelen in deze documenten de hoofdrol.
2.4
Resultaten Het programma Moerdijk MeerMogelijk heeft een doorlooptijd tot en met 2025. Het “Plan van Aanpak Moerdijk MeerMogelijk 2010-2012” zoals vastgesteld in maart 2010 zet een structuur neer voor de periode tot aan de onherroepelijke planologische titel voor het LPM (2013). Voor de individuele projectresultaten wordt voor deze periode in hoofdstuk 3 een kort overzicht geboden van piketpalen die geslagen moeten worden.
1
Het project 162 (Noordelijke randweg Zevenbergen) maakt onderdeel uit van project 029 (Noordrand Zevenbergen)
4
3
Overzicht plannen In dit hoofdstuk komen alle Moerdijk MeerMogelijk plannen aan de orde. Per plan wordt een terugblik gegeven op de afgelopen periode en wordt een doorzicht geboden naar de periode 2011. Wat zijn de piketpalen die (moeten) worden geslagen en welke relatie hebben de plannen onderling in de tijd?
3.1
Logistiek Park Moerdijk Stand van zaken per mei 2011 Op 22 februari hebben Gedeputeerde Staten van Noord-Brabant het ruimtelijk ontwerp voor het Logistiek Park Moerdijk (LPM) vastgesteld. Er is sprake van een projectstructuur waarin gemeente Moerdijk en provincie Noord-Brabant gezamenlijk optrekken. Naast een projectgroep, met vertegenwoordigers van provincie, gemeente, Havenschap Moerdijk en Waterschap Brabantse Delta, is er een klankbordgroep ingesteld met vertegenwoordigers vanuit het bedrijfsleven en (lokale) belangengroeperingen. Deze heeft invloed gehad op het ontwerpproces. Ook is tijdens het ontwerpproces diverse keren overleg gevoerd met vertegenwoordigers uit de logistieke sector. Het open proces heeft duidelijk meerwaarde gehad, zeker gelet op de keuzes die in het ruimtelijk ontwerp zijn gemaakt. In de Bestuursovereenkomst is aangegeven dat provincie en gemeente onderzoek doen naar de samenstelling van de ontwikkelentiteit voor het Logistiek Park Moerdijk, waarbij beide partijen bereid zijn om Havenschap Moerdijk een nader te bepalen risicodragende rol te geven in de ontwikkelentiteit. De mogelijke rol van het Havenschap Moerdijk hangt nauw samen met de toekomstige financieringslast. Op basis van een actuele grondexploitatie worden hierover thans gesprekken gevoerd het Havenschap Moerdijk en de gemeente Moerdijk als deelnemer in het Havenschap Moerdijk. In verband met de grondstrategie wordt daarin meegenomen de positie van de twee grootste grondeigenaren. De volgende stap na vaststelling van het ruimtelijk ontwerp is de fase tot het voorontwerpinpassingsplan en het definitieve MER. In het kader van het voorontwerp inpassingsplan zal de gemeenteraad formeel gehoord worden (mogelijkheid hoorzitting) en kunnen inspraakreacties worden ingediend. De verdere planning van het Logistiek Park Moerdijk is er op gericht dat Provinciale Staten in 2012 het provinciaal inpassingsplan vaststellen en dat in 2013 wordt gestart met de gronduitgifte. Dat is ook in overeenstemming met de Bestuursovereenkomst. Activiteiten 2011 De volgende aspecten staan voor 2011 op de planning: e 4 kwartaal: ter inzage legging voorontwerp inpassingsplan e 4 kwartaal: ter inzage legging milieueffectrapportage
3.2
Intensivering ruimtegebruik Zeehaven- en Industrieterrein Moerdijk Stand van zaken voorjaar 2011 Onderdeel van de Bestuursovereenkomst is de intensivering van het ruimtegebruik op het bestaande Zeehaven- en Industrieterrein Moerdijk. Het ruimtegebruik wordt door het Havenschap Moerdijk regelmatig in beeld gebracht. Een uitgebreide toelichting op deze monitor is opgenomen in bijlage 1 van deze rapportage.
5
3.3
Noordrand Zevenbergen Stand van zaken per mei 2011 Het plan Noordrand Zevenbergen bestaat, op basis van de Bestuursovereenkomst, in deze fase uit drie onderdelen, te weten de verwerving van Caldic, de verwerving van Wolst en de Noordelijke randweg Zevenbergen.
Verwerving van Caldic: de verwerving is geregeld en onherroepelijk. De gemeente heeft een bedrag afgedragen als bijdrage voor de grondwaarde van het bedrijf. Na het vertrek van Caldic (uiterlijk 1 januari 2016) vindt levering van de grond door de provincie aan de gemeente plaats. De overnamecondities moeten vastgelegd worden in een overdrachtovereenkomst. Daarvoor wordt eerst een risicoanalyse uitgevoerd. Deze activiteiten moeten afgerond zijn vòòr de levering van de grond (uiterlijk 1 januari 2016). Verwerving van Wolst: met regelmaat vinden verwervingsgesprekken plaats. Gelet op de financiële relatie is de aanpak gericht op het hebben van een overeenkomst op het moment dat de onherroepelijke titel voor het LPM een feit is (deze wordt verwacht in 2013). Noordelijke randweg Zevenbergen: met de provincie Noord-Brabant is op hoofdlijnen overeenstemming bereikt over het plan van aanpak N285 noordelijke randweg e Zevenbergen. De ondertekening zal naar verwachting in het 2 kwartaal 2011 plaatsvinden. Voor de aanleg van de noordelijke randweg moet een milieueffectrapportage (en een bestemmingsplan) worden opgesteld. Eerst zal een e milieueffectrapportage worden uitgevoerd. In het 3 kwartaal kan worden gestart met het opstellen van de aanbestedingsstukken voor de milieueffectrapportage. In de milieueffectrapportage worden de modellen betrokken uit de door de gemeenteraad vastgestelde Visie Noordrand Zevenbergen, juli 2008. Uit de milieueffectrapportage volgt het voorkeurstracé voor de noordelijke randweg. Nadat de voorkeursvariant uit de milieueffectrapportage is vastgesteld kan worden gestart met het opstellen van het voorontwerpbestemmingsplan. Beide sporen, milieueffectrapportage en bestemmingsplan, lopen gedeeltelijk parallel. Nadat de milieueffectrapportage is afgerond moet met de provincie Noord-Brabant een realisatieovereenkomst voor de noordelijke randweg Zevenbergen worden gesloten.
Activiteiten 2011 De volgende aspecten staan voor 2011 op de planning: e 2 kwartaal: ondertekening Plan van Aanpak noordelijke randweg Zevenbergen e 2 kwartaal: opstellen communicatieplan noordelijke randweg Zevenbergen e 3 kwartaal: voorbereiding milieueffectrapportage noordelijke randweg Zevenbergen e 4 kwartaal: opdrachtgunning milieueffectrapportage
3.4
Waterfront Moerdijk Stand van zaken per mei 2011 Er ligt een visie voor de inrichting van het Waterfront welke gezien de ervaringen bij het interactieve proces (overleggen met belangenverenigingen Moerdijk en de resultaten van de inspraak en informatieavond) mag rekenen op een breed draagvlak. Met Ballast Nedam is tevergeefs geprobeerd om te komen tot een vorm van samenwerking in de ontwikkeling van dit gebied. Om die reden heeft het college in 2010 besloten de regie voor de ontwikkeling op zich te nemen. De verbroken samenwerking met Ballast Nedam alsmede de economische crisis en de veranderde markt, zijn aanleiding voor een herijking van zowel aanpak als visie. Thans bevinden we ons nog midden in dit proces. Het is de bedoeling dat de gemeente in algemene zin twee sporen doorlopen gaat doorlopen. Allereerst het 'publiekrechtelijk spoor', waarbij verder wordt gewerkt aan het aanscherpen van het functioneel programma en stedenbouwkundig ontwerp van het gebied en vervolgens het opstellen van het bestemmingsplan én het exploitatieplan.
6
Anderzijds blijft de gemeente in gesprek met de grondeigenaren in het gebied om te kijken wat de 'privaatrechtelijke mogelijkheden' zijn voor de ontwikkeling van dit gebied. Dat kan via een samenwerkingsverband met een private partij, maar dat kan ook door bijvoorbeeld het overnemen van gronden. Beide sporen worden parallel doorlopen. Mede bepalend in de te maken afspraken zijn onherroepelijke planologische titels voor het LPM èn Waterfront Moedijk, omdat de afdracht van € 10,5 mln. daaraan gekoppeld is. De titel voor het LPM wordt verwacht in 2013. Activiteiten 2011 De volgende aspecten staan voor 2011 op de planning: e 2 kwartaal: afronding Plan van Aanpak e 3 kwartaal: vaststelling Plan van Aanpak e 4 kwartaal: afronding aanvullend haalbaarheidsonderzoek e 4 kwartaal: opstellen visie (na afronding aanvullend haalbaarheidsonderzoek)
3.5
Stationsgebied Lage Zwaluwe Stand van zaken per mei 2011 In de afgelopen jaren zijn diverse verkenningen uitgevoerd naar het ruimtelijk en functioneel programma van Stationsgebied Lage Zwaluwe. De ontwikkeling is gericht op het verbeteren van de ruimtelijke kwaliteit en leefbaarheid van de locatie en draagt in belangrijke mate bij aan de financiering van een aantal andere gemeentelijke projecten binnen het programma Moerdijk MeerMogelijk. Om de functionele mogelijkheden (het functioneel programma) goed in beeld te brengen en te onderbouwen, is een functionele analyse opgesteld door onderzoeksbureau Stogo onderzoek + advies. Op 1 maart 2011 heeft het college deze functionele analyse vastgesteld. Parallel aan het opstellen en vaststellen van de functionele analyse zijn gesprekken gevoerd met alle grondeigenaren. De functionele analyse is een bestuurlijk werkdocument en geen officieel start- of kaderdocument. De conclusies uit de functionele analyse vormen input voor een op te stellen kaderdocument. Het kaderdocument vormt het begin voor de initiatieffase waarin de integrale haalbaarheid van de ontwikkeling van het Stationsgebied Lage Zwaluwe moet worden onderzocht (ruimtelijke, financiële en maatschappelijke haalbaarheid). De vaststelling van het kaderdocument is een bevoegdheid van de gemeenteraad. Deze besluitvorming is voorzien in e het 3 kwartaal 2011. Op dat moment kan een integrale discussie plaatsvinden over het kader waarbinnen het Stationsgebied Lage Zwaluwe ontwikkeld kan worden. Activiteiten 2011 De volgende aspecten staan voor 2011 op de planning: e 2 kwartaal: opstellen kaderdocument e 3 kwartaal: vaststelling kaderdocument
3.6
Leefbaarheidsprojecten Moerdijk MeerMogelijk De volgende planonderdelen maken deel uit van de leefbaarheidsprojecten: Herinrichting bedrijvencentrum Schansweg [1], Huizersdijk-Zuid Zevenbergen [2], Campinaterrein Zevenbergschen Hoek [3], 825 “Moerdijk MeerMogelijk” woningen [4]. [1] Herinrichting bedrijvencentrum Schansweg Op 25 januari 2011 heeft het college ingestemd met de aankoop van de locatie van transportonderneming Leijten BV aan de Schansweg 22a te Klundert. Op 31 januari 2011 heeft het notarieel transport plaatsgevonden en is de gemeente Moerdijk eigenaar geworden. Leijten BV heeft tot uiterlijk 1 januari 2012 het recht op voortgezet gebruik op de huidige locatie. Op basis van de Structuurvisie Moerdijk zal een herontwikkeling worden voorgesteld. Activiteiten 2010-2011 De volgende aspecten staan voor 2011 op de planning: e 4 kwartaal: voorstel tot herontwikkeling locatie voorbereiden
7
[2] Huizersdijk-Zuid Zevenbergen Met Transportbedrijf Mulders zijn een aantal gesprekken gevoerd over de aankoop van de bestaande opstallen en ondergrond. Deze gesprekken krijgen in 2011 een vervolg. [3] Campinaterrein Zevenbergschen Hoek De sanering van de bedrijvigheid op het Campinaterrein is in de Bestuursovereenkomst benoemd om een oplossing te bieden voor de problemen met het vrachtverkeer in de kern (geluidsoverlast en veiligheid). De hoge investeringslast welke is gemoeid met de verplaatsing van de bestaande bedrijven noodzaakt een kritische heroverweging. Alternatieve oplossingen voor de problematiek moeten in goed overleg met de betrokken partijen in beeld worden gebracht alvorens een definitieve keuze kan worden gemaakt. Dit alles moet plaatsvinden binnen de kaders van de Bestuursovereenkomst. Gelet op artikel 3.6 in de Bestuursovereenkomst kan een locatie uit het gemeentelijk programma worden omgezet naar een andere locatie, onder de voorwaarde dat de positieve gevolgen voor de leefbaarheid vergelijkbaar zijn. Een dergelijke omzetting kan aan de orde zijn indien de financiële investering in redelijkheid niet opweegt tegen de beoogde winst op het gebied van leefbaarheid. Activiteiten 2010-2011 De volgende aspecten staan voor 2011 op de planning: e 2 kwartaal: alternatievenstudie aanpak geluidsoverlast en verkeershinder e 3 kwartaal: besluitvorming keuze en omzetting Moerdijk MeerMogelijk plannen (artikel 3.6 Bestuursovereenkomst) [4] 825 “Moerdijk MeerMogelijk” woningen In de regionale afspraken over de woningbouwopgave zijn de 825 “Moerdijk MeerMogelijk” woningen opgenomen en vastgelegd in de “Voortgangsrapportage Wonen 2009”. Deze rapportage is op 23 december 2009 vastgesteld door de regionale portefeuillehouders volkshuisvesting in het voormalig regionaal planningsoverleg wonen. Daarmee zijn deze woningen geborgd in de regionale woningbouwopgave voor de gemeente Moerdijk. De 825 “Moerdijk MeerMogelijk” woningen zijn inmiddels opgenomen in de totale woningbouwplanning van de gemeente tot 2020. Met andere woorden; de totale omvang van de woningbouwplanning (circa 2000 woningen) wordt mede mogelijk gemaakt door de 825 “Moerdijk MeerMogelijk” woningen.
8
Bijlage 1 Restcapaciteit Zeehaven- en Industrieterrein Moerdijk per 1 januari 2011 Het Havenschap Moerdijk maakt als exploitant/beheerder van de gronden van het Zeehaven- en Industrieterrein Moerdijk een overzicht de restcapaciteit van gronden op het terrein. Het betreft een globale inventarisatie aangezien de werkelijkheid per dag kan veranderen. Op hoofdlijnen geeft dit overzicht een betrouwbaar beeld. Bij de inventarisatie (zie paragraaf 4.2) is de volgende indeling2 gehanteerd: 1. 2. 3. 4. 5.
Direct uitgeefbare gronden Havenschap; Niet direct uitgeefbaar terrein; Reserve bedrijven in de verkoop; Overige reserve bedrijven; Oneigenlijk gebruik.
1. Direct uitgeefbare gronden Havenschap Moerdijk In de afgelopen periode (november 2009/juni 2010) heeft het Havenschap Moerdijk diverse percelen grond in erfpacht uit kunnen geven. Daarnaast zijn er ook gronden in optie genomen (totaal 21 ha.). Vervolgens heeft het Havenschap Moerdijk de voormalige strategische grondreserve Shell aangekocht (119 ha. netto ex leidingstroken3). Op 1 januari 2011 bedroeg de hoeveelheid uitgeefbaar terrein ca. 159,9 ha. 2. Niet direct uitgeefbaar Het Havenschap Moerdijk beschikt over diverse gronden met een gezamenlijk oppervlak van 59 ha. die mogelijk in aanmerking zouden kunnen komen voor vestiging van nieuwe bedrijven, maar die niet zondermeer uitgeefbaar zijn. Dat kan zijn vanwege de huidige bestemming, maar ook omdat zij thans deel uit maken van de hoofd planstructuur of buiten het huidige beheergebied liggen. Deze gebieden kunnen niet worden beschouwd als beschikbaar terrein. Ook het gebied (12 ha.) aan de oostzijde van de Roode Vaart, dat eigendom is van het Havenschap Moerdijk, wordt niet meegenomen in dit overzicht. 3. Strategische reserve bedrijven in de verkoop Diverse bedrijven hebben hun strategische grondreserve aan het Havenschap Moerdijk aangeboden. Het Havenschap Moerdijk heeft hierbij vooral belangstelling voor kavels die direct gelegen zijn aan het diepe vaarwater. Zo is o.a de grondreserve van Tetra Pak (16 ha.), Talke Logistics (2,5 ha.) en Delta Milieu (8 ha.) aangekocht. Inmiddels zijn deze aangekochte kavels ook weer in erfpacht uitgegeven aan bedrijven. Op 1 januari 2011 resteert nog ca. 13,5 ha. 4. Overige reserve bedrijven Door actief grondaankoopbeleid van het Havenschap Moerdijk hebben diverse bedrijven aangegeven hun strategische gronden (nog) niet in de verkoop te doen. Bedrijven geven aan dat zij plannen hebben om binnen 3 jaar de vrije grondreserve een bestemming te zullen gaan geven. Naast de al verkochte zuidelijke grondreserve van SNCM, is er ook nog een westelijk gelegen grondreserve aan het Hollandsch Diep (72 ha.). SNCM wil deze grondreserve voor eventuele bedrijfsuitbreidingen aanhouden. De totale reserve bij de bedrijven bedraagt per 1 januari 2011 ca. 80 ha. 5. Oneigenlijk gebruik In 2006 waren op drie locaties op het Zeehaven- en Industrieterrein Moerdijk bedrijven gevestigd waarvan het de vraag was of ze niet beter op een andere plek gevestigd zouden kunnen worden. Het ging om bedrijven die nauwelijks of geen gebruik maken van de milieuruimte uit het bestemmingsplan, niet op hun plaats zijn binnen de themaparken en/of een relatief extensief gebruik kennen. Op dit moment is met een van de drie bedrijven overeenstemming bereikt om tot verplaatsing te komen. Van een tweede bedrijf is bekend dat deze zijn activiteiten heeft beëindigd. Er loopt op dit moment een justitieel onderzoek in verband met een aangetroffen bodemverontreiniging. Inmiddels heeft dit bedrijf overeenstemming bereikt over verkoop van haar gronden (8 ha.) aan een nieuw te vestigen bedrijf, wat wel passen is in het cluster. Dit bedrijf heeft op zijn beurt weer een optie genomen op 4 ha. die recentelijk was aangekocht van Shell. In de totaal telling zijn deze hectares niet meer meegenomen omdat deze impliciet zijn verrekend in de optelling van inmiddels heruitgegeven kavels.
2
Methodiek “afsprakenkader Zeehaventerrein Moerdijk/RBOI 20 juni 2006” In de Bestuursovereenkomst wordt gesproken over de aankoop van de Shell gronden met een omvang van 131 ha., het betreft hier een aankoop met een omvang van 119 ha.. Het verschil heeft te maken met de bruto/netto berekening. 3
9
