Bijlage 1 Laatste voortgangsrapportage 2011 actieprogramma Meetellen en Meedoen In onderstaand schema staat overzichtelijk weergegeven welke actiepunten zijn geformuleerd en in welk jaar dit actiepunt is uitgevoerd. Per actiepunt is kort de doelstelling zoals beschreven in het actieprogramma geformuleerd. Bij ‘Omschrijving’ wordt kort beschreven hoe het actiepunt is vorm gegeven. Daarna worden de behaalde resultaten in 2011 (beknopt) genoemd. Ten slotte wordt er met een vooruitblik aangegeven hoe het actiepunt zijn vervolg krijgt in 2012 en of welke specifieke punten betrokken moeten worden bij de evaluatie.
ACTIEPUNT
planning
1.
Werk(en) ondernemen
2009-2010
2.
Buurtvaders
2009-2010
3.
Vrouw(en) werk
2009-2010
4. 5. 6. 7. 8.
Jongeren Promotieteam Werken aan (vooroor)delen School het bestuur Inburgering andersom Inburgering & ouderbetrokkenheid
2010-2011 2010-2011 2010-2011 2009-2010 2009-2011
9.
Databank integratie
2010-2011
10.
Huisvesting zelforganisaties
2009-2011
11. 12.
Regionalisering ADB Intercultureel stage- en personeelsbeleid Netwerk Samen voor Ede
2009-2011 2009-2011
13.
2009-2011
1. Financiële verantwoording actiepunten Bij de vastgestelde tussenrapportage van april jl. is een grofmazige benadering gegeven van de tijdsinvestering (in fte per jaar) die ambtelijk is gedaan, en de directie kosten die voor de uitvoering zijn gemaakt door derden. De ambtelijke tijdsinvestering van 0,5 fte per jaar is ongewijzigd gebleven verdeeld over 6 (beleids) medewerkers van verschillende organisatieonderdelen van de gemeente die werkzaamheden ten aanzien van integratie en participatie als vast onderdeel van hun reguliere werkpakket hebben. Kosten per actiepunt: Per actiepunt is bij de voortgangsrapportage in april j.l. in een schema een inschatting gemaakt van de kosten die voor het actiepunt zijn gemaakt. Dit schema is opgewerkt van april tot en met december 2011. Het verschil is nihil ten opzichte van de rapportage van april. Onder punt 2 is het schema toegevoegd. In totaal is dit: € 123.240,- ( excl. Fte’s) cumulatief over de periode 2009-2011. Daarnaast heeft Welstede een migrantenopbouwwerker (0,4 fte,subsidie: € 48.900,-pj) in dienst die specifiek is vrijgemaakt voor het ondersteunen van migrantengroepen. Ook is een beheerder toegevoegd aan de Juliana van Stolbergschool (0,4 fte. subsidie € 30.000,- pj) die aanspreekpunt is voor de migrantenorganisaties ter plekke, het gebouw beheert en de zelforganisaties ondersteunt met het plannen van de wissellokalen. Toelichting Zoals ook met u besproken in april, is bij de vaststelling van het actieprogramma Meetellen en Meedoen in 2009, er voor gekozen om geen specifieke financiering te benoemen bij de actiepunten maar gebruik te maken van de reguliere budgetten van de verschillende beleidsterreinen. In paragraaf 1.3. Financiën van het actieprogramma is destijds de volgende passage opgenomen:
1
“Voor de uitvoering wordt aansluiting gezocht bij bestaand sectoraal beleid en vindt verantwoording plaats volgens het reguliere financiële verantwoordingsproces. 1. Voor de uitvoering van de reguliere activiteiten zal gebruik gemaakt worden van de reguliere budgetten van de programmabegroting. 2. Voor aanvullende financiering wordt zoveel mogelijk gezocht naar particuliere, provinciale en landelijke budgetten zoals bijvoorbeeld het participatiebudget. 3. De regie behoort tot de reguliere taken: daarvoor zijn geen extra middelen nodig”. Verantwoording De actiepunten worden uit de reguliere budgetten betaald.Er is voor de actiepunten niet specifiek begroot binnen de reguliere budgetten. De verantwoording gebeurt via het reguliere verantwoordingsproces. Iedere gemeentelijke afdeling heeft te maken met Edese burgers van allochtone afkomst. Elke afdeling levert (in)direct zijn bijdrage aan het gemeentelijk integratiebeleid. Afdelingen zijn in samenwerking verantwoordelijk voor het uitvoeren van een aantal actiepunten zoals die in het actieprogramma staan beschreven. De uitvoering van de actiepunten is daarmee niet afhankelijk van specifieke (incidentele) middelen en daarmee wordt de continuïteit beter gewaarborgd. Bij sommige actiepunten nemen niet uitsluitend allochtone burgers deel aan de activiteit, maar is er wel meer gerichtheid gekomen voor de allochtone deelnemers. Op die manier is het werk opgenomen in de reguliere processen, wat ook de bedoeling was. Enkele voorbeelden ter illustratie School en bestuur: Via de vrijwilligersorganisatie “De Medewerker” is er een cursusaanbod voor stichtingen en verenigingen over hoe een non-profit organisatie te besturen. De Medewerker ontvangt daarvoor reguliere subsidie. In het kader van Meetellen en Meedoen is dit aanbod speciaal bij verschillende zelforganisaties onder de aandacht gebracht. Besturen en leden van zelforganisaties nemen deel aan deze cursussen. Databank integratie De uren van de migrantenopbouwwerker maken onderdeel uit van het reguliere subsidiecontract met Welstede. Als een van de taken ondersteunt de migrantenopbouwwerker de zelforganisaties met het maken van een activiteitenkalender. Deze kalender bevat alle activiteiten van de zelforganisaties en is verspreid onder alle zelforganisaties. Zij kennen hierdoor elkaars activiteiten, kunnen de weg naar samenwerking beter vinden en nemen deel aan elkaars activiteiten. Activiteiten zelforganisaties Binnen het reguliere budget van de afdeling Maatschappelijke Ondersteuning, programma 9 “Maatschappelijke Ondersteuning” is een budget opgenomen om zelforganisaties te faciliteren bij hun activiteiten. Samen met de AMNE wordt gekeken welke activiteiten worden aangevraagd en worden dubbelingen zoveel mogelijk voorkomen. De beleidsmedewerker Integratie en Participatie ondersteunt vanuit reguliere formatie dit proces. Uit de voorbeelden blijkt hoe de aandacht voor actiepunten Meetellen en Meedoen deel uitmaken van het reguliere werk.
2
2. Schema ureninzet, kosten per actiepunt, reguliere dekking Specifieke Kosten
Tijds investering in dagen
Tijds investering in dagen
Tijds investering in dagen
2009 20 10
2010 20 9
2011 2 9
€ 30.400,€ 10.000,-
3. Vrouw(en) werk 4. Jongerenpromotieteam 5. Werken aan (vooroor)delen 6. School het bestuur
7 0 0
7 10 0
1 10 0
€ 26.000,€140 geen
0
1
2
geen
7. Inburgering andersom 8. Inburgering en ouderbetrokkenheid 9. Databank Integratie
3 10
1 15
0 17
geen € 22.500
0
0
4
€ 400
10. Huisvesting zelforganisaties 11. Regionalisering ADB
30
30
30
geen
16
11
11
8
15
2
€ 31.000,(wordt betaald uit rijksmiddelen ) geen
0,5
0,5
0
€ 2.800,-
104,5 (0,53 fte)
119,5 (0,6 fte)
88 (0,26 fte)
Actiepunt
1. Werk(en) ondernemen 2. Buurtvaders
12. intercultureel stage- en personeelsbeleid 13. Netwerk Samen voor Ede Totaal in dgn / fte
Betaald uit budget:
(cumulatief 2009-2011)
afd WIZ (participatiebudget) afd V&R (gemeentelijke begroting) afd WIZ (participatiebudget) afd OCS (door het ROC) afd WIZ (gemeentelijke begroting) afd OCS (budget De Medewerker) afd WIZ (door het ROC) afd WIZ en O&J (participatiebudget) afd OCS (budget migrantenopbouwwerk) afd OCS (gemeentelijke begroting) afd OCS (rijksmiddelen en gemeentelijke begroting)
afd P&O (gemeentelijke begroting) afd OCS (gemeentelijke begroting)
3
3. Voortgang per actiepunt 1 t/m 13 Actiepunt 1 Werk(en) ondernemen Doel Het bevorderen van etnisch ondernemerschap door middel van voorlichting en begeleiding. Omschrijving Zelfstandig ondernemerschap als uitstroom of participatie instrument wordt in het huidige beleid nog onvoldoende benut. Het zelfstandig ondernemerschap is een goede optie om deel te nemen aan het arbeidsproces en het realiseren van financiële zelfstandigheid. Met deze pilot promoot de gemeente Ede het zelfstandig ondernemerschap en begeleidt ze burgers om deze stap succesvol te maken. Voor deze pilot is de samenwerking gezocht met de gemeente Wageningen, het UWV en IOGV. Deze laatste partij voert voor de gemeente Ede de BBZ- regeling uit. De regeling is niet alleen beschikbaar voor mensen met een WWB- uitkering. Ook NUGgers kunnen deelnemen. Voortgang en geboekte • Eind 2009 zijn ongeveer 1500 mensen uit het uitkeringsbestand resultaten aangeschreven in verschillende wervingsrondes. • Uit 80 intakes zijn 20 mensen gestart met het traject naar zelfstandig ondernemerschap. • Ongeveer 50% hiervan is van allochtone afkomst • Per 01-01- 2012 zijn 4 oud- WWB’ ers gestart met een eigen onderneming. • Er zijn 3 personen met een KvK- traject gestart • 1 persoon zit nog in traject bij CUBE (nail- head), na eerst opleiding tot schoonheidsspecialiste te hebben afgemaakt. • 3 personen zijn afgewezen voor een starterlening voor de start van hun eigen onderneming. Deze mensen hebben het traject bij CUBE voor het schrijven van hun plan afgerond. • 3 mensen zijn uit de uitkering gegaan om een andere reden. 3 trajecten zijn niet succesvol verlopen, betreffende personen hebben nog een WWB- uitkering. • In 2011 zijn de lopende trajecten afgerond • In 2011 is weer een aantal plekken bij CUBE ingekocht voor de begeleiding naar zelfstandig ondernemerschap. Na deze trajecten wordt geëxperimenteerd met een zogenaamd ‘nailhead’-concept. Voor dit traject hebben zich 8 kandidaten gemeld. Op dit moment zijn er 3 kandidaten over die het traject nog volgen. • De startende ondernemers kunnen ook deelnemen aan het programma ‘Ik start smart’ van de Kamer van Koophandel. Dit is gericht op het begeleiden van startende ondernemers en sluit aan op het programma van CUBE. Voor veel potentiële ondernemers van de WWB-doelgroep is dit echter te hoog gegrepen vanwege vereiste vaardigheden. • Per 01-01-2011 is het bureau voor zelfstandig ondernemerschap in Ede gevestigd. Voorheen werd gebruik gemaakt van de diensten van het IOGV in Barneveld. Mogelijke knelpunten • het merendeel van de startende ondernemers is niet in staat zelfstandig het ‘Ik start smart’-programma van Kvk te doorlopen. Als dit wel mogelijk is, wordt een klant hiertoe gestimuleerd. Toekomst • gemotiveerde en geschikte kandidaten structureel laten uitstromen uit uitkering • Het is van belang een instrument ter beschikking te hebben om WWB- uitkeringsgerechtigden te laten uitstromen uit de uitkering als zelfstandig ondernemer. Er wordt binnen regulier beleid onderzocht welk instrument / werkwijze het meest gewenst is.
4
Actiepunt 2 Buurtvaders Doel Omschrijving
Voortgang en geboekte resultaten
Mogelijke knelpunten Toekomst
Marokkaanse vaders houden toezicht in de wijk. In 2009 is het project ‘Wijkmentoren’ gestart. Het doel is om toezicht in de wijk te krijgen met medewerking van de allochtone gemeenschap, vooral in de middag- en avonduren. Jongeren dienen te worden aangesproken op hun gedrag waardoor overlast en vernielingen afnemen. Bewoners voelen zich meer veilig in de wijk. • In 2009 is gestart met het buurtvadersproject. Het project werd als werkervaringplek gebruikt voor een opleiding tot beveiliger in samenwerking met het ROC. In 2010 is deze aanpak geëvalueerd en is geconcludeerd dat dit niet aansluit bij de wensen van de Marokkaanse vaders. • In 2010 was de jaarwisseling een groot succes. Zowel in Veldhuizen als in Ede-Zuid was er een groot aantal buurtvaders actief. • Twee Marokkaanse zelforganisaties waren betrokken bij het organiseren en mobiliseren van de Marokkaanse vaders. Er was voldoende vooroverleg en een goede samenwerking met politie en het wijkbeheer. • Naar aanleiding van de jaarwisseling is in 2010 geprobeerd de buurtvaders structureel te maken. Hiervoor heeft de gemeente, in samenwerking met een Marokkaanse zelforganisatie, 3 bijeenkomsten georganiseerd. • Bij de jaarwisseling 2011/2012 zorgde de Marokkaanse zelforganisaties wederom voor buurtvaders in Ede Zuid en Veldhuizen. Dit gaat al jaren goed en zal naar verwacht komende jaarwisselingen weer gebeuren. Opvallend was dat er dit jaar naast Marokkaanse buurtvaders ook Turkse buurtvaders meededen. Het aantal buurtvaders is de laatste 2 jaar voldoende voor de geplande taken. • In 2011 is n.a.v. de overlast in de Rietkampen geprobeerd om een samenwerking tot stand te brengen tussen de toenmalige buurtwacht (autochtone bewoners van de Rietkampen) en de buurtvaders uit Ede Zuid. Uiteindelijk lieten de buurtvaders het afweten. Voor de toekomst wordt niet verwacht dat naast de inzet van buurtvaders tijdens de jaarwisseling nog andere buurtvader activiteiten nodig zijn. • Afstemming en communicatie tussen verschillende partijen • Behouden van buurtvaders voor de jaarwisseling • In 2012 wil de gemeente de rol van de buurtvaders voor de komende jaarwisseling in samenwerking met AMNE en de Turkse vereniging weer oppakken. • Buurtvaders nemen hun verantwoordelijkheid. Van belang is deze inzet te continueren en de samenwerking tussen AMNNE en de zelforganisaties verder te ondersteunen. • Binnen regulier beleid is in 2011 voorzien van inzet van Toezicht/Jeugd BOA’s i.s.m. politie en de wijkteams.
5
Actiepunt 3 Vrouw(en) werk Doel Het verbeteren van de arbeidspositie van allochtone vrouwen. Het volgen van een opleiding, gericht op deelname aan het arbeidsproces. Omschrijving Dit project beoogt dat vijftig allochtone vrouwen per jaar re-integreren naar werk. De intentie is om dit gedurende 3 jaar mogelijk te maken. Het eerste jaar dient hiervoor als een pilot. Mogelijkheden om te reintegreren zijn via een beroepsopleiding, coaching, en / zelfstandig ondernemen. Voortgang en geboekte • In 2010 is de brede wervingscampagne afgesloten. Ongeveer resultaten 100 mensen hebben gereageerd. • Er zijn 2 intakerondes geweest, in totaal zijn 52 intakegesprekken gevoerd, waarvan 22 hebben geresulteerd in een trajectvoorstel van ROC A12. • 13 hiervan zijn geaccordeerd. Betreffende personen zijn een beroepsopleiding gaan volgen. Het merendeel nietuitkeringsgerechtigden (NUGers) die in het kader van dit project deelnemen is vrouw. Hiervan is ongeveer 50% van allochtone afkomst. • Een groep van 10 personen heeft de opleiding inmiddels afgerond. 3 personen doen een opleiding voor kinderopvang (MBO3). Deze beroepsopleiding duurt 3 jaar. De opleiding is nog niet afgerond. • Enkelen die de opleiding hebben afgerond, hebben een baan gevonden. Het merendeel niet. Wellicht speelt hierin de slechte arbeidsmarkt mee of de leeftijd van de deelnemers. • In het begin was er veel interesse totdat bleek dat er een eigen bijdrage werd gevraagd. • In 2011 zijn de gestarte trajecten afgemaakt c.q. vervolgd. • Er is in 2011 geen nieuwe (grote) wervingsronde gestart vanwege de beperkter beschikbare middelen voor NUGgers. Mogelijke knelpunten • De eigen bijdrage was voor veel mensen een belemmering om een opleiding te gaan volgen. 30 intakegesprekken zijn zonder gevolg gebleven omdat men onder meer de eigen bijdrage te hoog vond. Ook hebben mensen ondertussen een baan gevonden. • Vanwege bezuinigingsdoelstellingen zijn er beperkte middelen voor de NUGgers beschikbaar. • uiteindelijke uitstroom naar werk is beperkt, wellicht relatie met slechte arbeidsmarkt Toekomst • binnen de nieuwe Wet Werken naar Vermogen liggen nieuwe kansen voor aanbod voor NUGgers. Dit onderwerp zal ook aandacht hebben bij de uitwerking van de Wet werken naar vermogen (WWNV)
6
Actiepunt 4 Jongeren Promotie team Doel ‘Geslaagde’ jongeren worden als rolmodel ingezet voor de participatie van allochtone jongeren in het onderwijs en de arbeidsmarkt. Omschrijving • In samenwerking met het ROC-A12 en de Gemeente Ede is er een maatjesproject opgericht dat zich specialiseert in het begeleiden van allochtone jongeren (15 t/m 17 jaar) die een nieuwe opleiding gaan volgen op het ROC-A12. Deze jongeren komen van het VMBO en hebben een verzuimverleden. • Voor dit project wordt een team van 10 tot 15 rolmodellen samengesteld. De coaches onderhouden op vrijwillige basis regelmatig contact en coachen de jongeren. Zij richten zich vooral op het aanbrengen van structuur, regelmaat en het motiveren van de jongeren voor hun opleiding, stages en/of werk. De coach heeft duidelijk een functie als ‘rolmodel’. Deze rol is gericht op het laten zien “dat het ook anders kan”. • De coaches worden ondersteund door een coördinator van het ROC-A12. Hij is aanspreekpunt en contactpersoon voor zowel de jongeren als de coaches. Ook verzorgt de coördinator, samen met mentoren van de school, de match tussen student en coach. Voortgang en geboekte • In het voorjaar van 2010 is gestart met de voorbereiding van resultaten het project. Producten zoals een coachmap en wervingsmateriaal werden ontwikkeld. • Gesprekken met ROC-A12 over de invulling van het project. • Presentatie in de adviesraad over het project. • Contact met leerplicht voor het signaleren van studenten met een verzuimverleden. • In de zomer 2010 gestart met de werving van de coaches. o.a. via de adviesraad Participatie & Integratie uitgezet. • De werving leverde 7 coaches op waarvan 2 leden van de adviesraad. Er kwam geen respons uit de overige zelforganisaties. • Het koppelen van de studenten verloopt moeizaam. De studenten hebben het gevoel gecontroleerd te worden. Uiteindelijk is elke coach aan een jongere gekoppeld. Student en coach houden onderling contact via hyves, sms, email en regelmatige ontmoeting. • Meerdere coaches zijn met het project gestopt omdat studenten niet meewerken en de coördinatie vanuit het ROC-A12 als onvoldoende wordt ervaren. Het verwachtingspatroon van de coaches speelt ook een rol ; zij steken vrije tijd in deze rol terwijl studenten afspraken niet nakomen. Dit demotiveert de coaches terwijl de student juist daar op gecoacht moet worden. • De 4 goedlopende coachtrajecten zijn in 2011 afgemaakt. • In december 2011 is een nieuwe impuls gegeven in contact met het ROC. De verwachting is dat er in 2012 weer coaches tarten. Nodig blijft het betrekken van de koepelorganisaties, zelforganisaties en/of moskee bij het werven van de coaches. • ROC beraadt zich op het aantal beschikbare uren voor coördinatie Mogelijke knelpunten • Vinden van coaches en de vrijblijvende houding van studenten • Beschikbare uren bij ROC-A12 voor coördinatie. Toekomst Samen met ROC en AMNE te beoordelen of deze aanpak succesvol kan blijven. De inspanning staat momenteel niet in verhouding tot het resultaat. In overleg met ROC en AMNE te bepalen hoe coaching minder vrijblijvend kan worden en welke nieuwe werkvormen werken.
7
Actiepunt 5 Werken aan (vooroor)delen Doel De werkloze achterban van de zelforganisaties bereiken. Omschrijving Er worden drie presentaties gehouden voor de zelforganisaties en hun achterban. Bij de presentatie kunnen rolmodellen worden betrokken. In de presentaties is speciaal aandacht voor de mogelijkheden van het Werkplein en/of Stichting Voorwerk. Het doel is vooroordelen wegnemen, informatie verstrekken en eventuele misvattingen te ontkrachten. Voortgang en geboekte • Verschillende zelforganisaties hebben ook in 2011 het onderwerp resultaten werk in hun programmering opgenomen, in samenhang met opleiding en scholing. • Rolmodellen binnen de gemeenschap wonen de activiteiten bij. • AMNE is actief in de Marokkaanse gemeenschap. Juist de rol van werk en uitkering is een belangrijk speerpunt (speerpunt 3) in het plan van aanpak van AMNE. In 2011 wordt de functie van de rolmodellen verder uitgewerkt vanuit de gemeenschap zelf. • Voor 2011 heeft AMNE een aantal doelen op het gebied van werk benoemd, waaronder het verbeteren van het imago van werken ten opzichte van het genieten van een uitkering. De gemeente trekt hierin samen met AMNE en de aangesloten zelforganisatie op. • Medewerkers van Werk, Inkomen en Zorg hebben aangeboden een drietal informatiebijeenkomsten te houden rond de wijzigingen van de WWB (m.n. de gevolgen van de huishoudtoets). De zelforganisaties zijn uitgenodigd hiervan gebruik te maken. Met AMNE is afgesproken dat zij de planning ondersteunen. Vanwege de vele wetswijzigingen is deze informatiebijeenkomst opgeschoven naar begin 2012. Mogelijke knelpunten • Opkomst vanuit de gemeenschap Toekomst • Blijvend inspelen op concrete vragen vanuit zelforganisaties op dit belangrijke terrein. Daarin kunnen koepelorganisaties een belangrijke rol spelen. Met hulp van de koepelorganisaties kunnen t mensen beter de weg beter vinden en kan de stap minder groot worden om gebruik te maken van beschikbare faciliteiten. Er bestaan voldoende mogelijkheden om voorlichting te geven. Daarbij kan de locatie Juliana van Stolberg goed benut worden.
8
Actiepunt 6 School het bestuur Doel Besturen van zelforganisaties faciliteren om zelfstandig een stichting of vereniging te besturen. Omschrijving Het aanbieden van een bestuurscursus aan de verschillende besturen. Onderwerpen die aan de orde komen zijn o.a. het motiveren en aansturen van vrijwilligers, administratie en financiën. Voortgang en geboekte • In het najaar van 2010 zijn verschillende zelforganisaties benaderd resultaten voor de cursus ‘School het bestuur’. Dit wordt aangeboden via de Medewerker en uitgevoerd door Elan, instituut voor multiculturele vraagstukken. • Niet alle besturen waren bereid hieraan mee te doen. Soms is een gebrek aan tijd een probleem, soms wordt de noodzaak niet gevoeld. • Het bestuur van de Somalische vereniging heeft wel mee gedaan. • Het bestuur van de Marokkaanse Vereniging en van El Karam hebben zich opgegeven voor de cursus in januari 2011. • In 2011 is 1 cursus gegeven daarbij waren 4 zelforganisaties betrokken met 17 deelnemers. • Na de zomer van 2011 zijn de zelforganisaties opnieuw geattendeerd op deze cursus o.a. door dit ter sprake te brengen tijdens de subsidiegesprekken. • In januari/februari 2012 is een cursus gegeven over vrijwilligersbeleid. Daaraan hebben 2 zelforganisaties deelgenomen t.w. de somalische vereniging en de stichting sabiel. • Het professionaliseren van de besturen van zelforganisaties is een speerpunt van AMNE. De gemeente wil hier samen in optrekken om het aanbod verder af te stemmen op de wensen. Mogelijke knelpunten • Tijdsinvestering • Soms wordt de noodzaak onvoldoende ervaren. Toekomst • Het activiteitenfonds “ van De Medewerker” is een reguliere subsidie waardoor deze cursussen ook beschikbaar zijn voor 2012. • Via berichtgeving en uitnodiging aan zelforganisaties nemen tot nu toe jaarlijks besturen deel aan cursussen.
9
Actiepunt 7 Inburgering andersom Doel Ontmoeting en begrip tot stand brengen tussen allochtone en autochtone burgers van Ede. Omschrijving Het ROC-A12 verzorgt een cursus ‘inburgering andersom’. Dit is een cursus waarbij de nadruk ligt op het opdoen en begrijpen van elkaars cultuur. Onderwerpen die aan de orde komen zijn o.a.: - taalverwerving in een vreemde taal; wat ervaart iemand bij het leren van een ‘vreemde’ taal, bijvoorbeeld het Arabisch, waar klanken en schrift vaak geheel onbekend zijn; - gebruiken en gewoonten van bijvoorbeeld mensen van Turkse of Marokkaanse afkomst. - dilemma’s; hoe kun je omgaan met situaties waarin iemand bijvoorbeeld uit geloofsovertuiging geen hand geeft of wegblijft bij een afspraak tijdens de Ramadan; - interculturele communicatie Ook professionals die in hun werk veel te maken krijgen met allochtone doelgroepen kunnen hiermee meer begrip en inzicht krijgen voor de situatie van hun cliënt. Voortgang en geboekte • In 2010 is een cursus inburgering andersom gehouden, met resultaten deelnemers uit de gemeente en politiek. • In 2010 is een lunchlezing geweest over cultuurverschillen en hoe daar mee om te gaan, verzorgd door de Behr-groep. • De Behr-groep heeft in 2011 ook de BOA’s en toezichthouders van de gemeente Ede getraind in hoe om te gaan met interculturele problematiek • Vanwege de ondertussen sterk gereduceerde WEB-middelen is niet opnieuw een cursus van start gegaan in 2011. Mogelijke knelpunten • Financiering van de cursussen • Prioriteitstelling professionals t.o.v. werkagenda Toekomst
Deze cursussen worden als zeer belangrijk ervaren. Een dergelijk thema zou onderdeel moeten uitmaken van een regulier opleidingsprogramma voor werkers in het veld, evenals voor medewerkers van de gemeente met klantcontacten. Daarnaast is voortzetting van intercultureel stage- en personeelsbeleid van belang zowel door maatschappelijke organisaties als door de gemeente (zie ook actiepunt 12). De gemeente kan dit stimuleren doormiddel van afspraken. Interessant onderdeel voor de toekomst is hoe het bedrijfsleven hier verder bij betrokken kan worden
10
Actiepunt 8 Inburgering & ouderbetrokkenheid Doel Het stimuleren van de betrokkenheid van allochtone ouders bij het onderwijs van hun kinderen, met als aangrijpingspunt taal/inburgering. Omschrijving In dit actiepunt worden taal/inburgering en ouderbetrokkenheid aan elkaar verbonden. Het beter spreken van de taal, via inburgeringlessen, zorgt ervoor dat ouders meer betrokken zijn bij het onderwijs van hun kind. Binnen het achterstandenbeleid is het thema ouderbetrokkenheid van groot belang. In 2009 is door de gemeente Ede extra inzet gedaan om het thema inburgering bij de scholen onder de aandacht te brengen. Voortgang en geboekte • In 2010 zijn er 2 inburgeringklassen op basisscholen gestart: resultaten o een groep op basisschool De Zuiderpoort met 15 personen o een groep op Al Amana: met 15 personen • De aanzuigende werking op de inburgeringsbehoeftigden bleek beperkt: er blijft veel inspanning nodig om deze groep te bereiken. • De scholen kunnen onvoldoende afdwingen dat ouders ook de taallessen komen volgen en het traject afmaken. • Zowel in 2010 als in 2011 is een goep op De Zuiderpoort gestopt i.v.m. te weinig deelnemers. Enkele vrouwen hebben hun inburgeringles elders of op de centrale locatie hervat. • In de zomer van 2010 is een werkgroep aan de slag gegaan met een pilot waarbij ‘taal en ouderbetrokkenheid’ het kader was (Rol en Sturing, sturen op beleidseffect). Deze effecten zijn hier geformuleerd: • verbeteren taalniveau kinderen (nadruk op leeftijd 0-6 jaar) • verbeteren taalniveau ouders • verhogen ouderbetrokkenheid Het doel is om de organisaties ‘in het veld’ zoveel mogelijk zelf met ideeën te laten komen. Dit komt vanuit de gedachte dat juist zij vanuit hun professionaliteit en met eigen creativiteit een goed aanbod kunnen neerzetten dat op elkaar aansluit. Het tot stand brengen van de samenwerking met o.a. een taalaanbieder, een basisschool, en een VVE is een proces waar tijd voor nodig is om afstemming te vinden. De partners hebben vervolgafspraken gemaakt in (drie) kleinere verbanden. Uit een van deze kleinere groepjes is een projectvoorstel gekomen. Aan de andere voorstellen wordt nog gewerkt. • Eind 2010 is een voorstel ingediend dat zich richt op de doorgaande leerlijn. Deze werkwijze is ondertussen overgenomen als reguliere werkwijze. • De andere partijen zijn gestimuleerd om in 2011 alsnog andere projectvoorstellen in te dienen en uit te voeren. Knelpunten • Input van projectplannen vanuit het veld zijn van groot belang. Het is zoeken met elkaar naar de meest effectieve manier van samenwerken. • Financiering staat onder druk vanwege bezuinigingen. Toekomst • Veel energie en denkkracht ontstaat, als de gemeente de verschillende ketenpartijen bij elkaar brengt. Op die wijze is het haalbaar te sturen op beleidseffect. Het maakt duidelijk welke partijen een natuurlijke samenwerking met elkaar kunnen aangaan om bepaalde effecten te bereiken. Kritische succesfactor daarbij is de regierol van de gemeente, evenals sturing via inzet budgetten (uitgangspunten Rol&Sturing) • Verbinding zoeken met de thema’s VVE/ouderbetrokkenheid is noodzakelijk door het vervallen van de inburgeringstaak. De gemeente wil zoveel mogelijk van de huidige infrastructuur overeind houden. De WEB geeft handvatten om taaltrajecten in te zetten. In de loop van 2012 wordt hier meer duidelijk over.
11
Actiepunt 9 Databank Integratie activiteiten Doel Het vergroten van inzicht in de integratieactiviteiten die gehouden worden in Ede. Omschrijving De databank integratieactiviteiten geeft een overzicht van integratiebevorderende activiteiten die gehouden worden door de zelforganisaties in Ede. Deze moeten overzichtelijk worden weergegeven in een schema. Diverse partijen leveren hun input om tot dit activiteiten overzicht te komen. Het overzicht moet toegankelijk zijn voor de (allochtone) burgers in Ede. Een duidelijk overzicht van het aanbod vergroot de kans op ontmoeting en leidt tot meer samenwerking. Voortgang en geboekte • In 2010 is in overleg met de zelforganisaties gekozen voor een resultaten kalender met een overzicht van alle activiteiten van de zelforganisaties. Deze kalender is zowel in 2010 als in 2011 verschenen. Het verzamelen van de informatie en de productie van de kalender wordt ondersteund door de migranten opbouwwerker van Welstede. • De activiteitenkalender is verspreid onder alle zelforganisaties, buurthuizen, gemeente, welstede, etc. De kalender hangt nu op deze plekken zoveel mogelijk op een zichtbare plaats. • Ook voor 2012 wordt deze activiteit voortgezet Mogelijke knelpunten • Onvoldoende input van zelforganisaties • Kalender wordt niet op een zichtbare plek opgehangen Toekomst • Te bespreken of AMNE en de zelforganisaties de regie en uitvoering in de toekomst zelf kunnen overnemen. Mogelijk dat deze activiteit twee maal per jaar een leuke opdracht kan zijn voor een stage student aangedragen door de zelforganisaties.
12
Actiepunt 10 Huisvesting en ondersteuning zelforganisaties Doel Dit actiepunt kent een tweeledig doel: • Een multifunctionele locatie ter beschikking stellen voor de zelforganisaties • Het versterken en ondersteunen van de besturen van de verschillende zelforganisaties door het inzetten van een migrantenopbouwwerker Omschrijving De oude Juliana van Stolbergschool is in 2008 onttrokken aan onderwijshuisvesting. Het pand is bestemd als multicultureel centrum van Ede, waar verschillende zelforganisaties een plek kunnen krijgen. Met behulp van financiële middelen uit het GSO budget is de JvStolbergschool aangepast en verbouwd. Hierbij lag de nadruk op het energiezuinig maken van het pand, zodat het nog een lange tijd gebruikt kan worden. Het pand ligt centraal in Ede, en is goed bereikbaar. Dit maakt het gunstig als locatie voor verschillende zelforganisaties. Van binnen is het pand opgedeeld in lokalen. Deze zijn zeer geschikt als ontmoetingsruimte voor zelforganisaties of als leslokaal voor zaken als huiswerkondersteuning of computerles. Om de verschillende besturen van zelforganisaties te ondersteunen zijn er middelen voor 0,5 fte beheerder en 0,5 fte migrantenopbouwwerker beschikbaar gesteld. Het doel is hiermee de zelforganisaties verder te professionaliseren en het beheer van het gebouw te regelen. Voortgang en geboekte • In juli 2011 zijn 2 lokalen vrij gekomen in de JvStolbergschool. resultaten In de zomer zijn deze ruimtes aangepast en gebruiksklaar gemaakt. Deze ruimtes worden beheerd door de beheerder en dienen als wissellokaal, of als vaste plek voor een zelforganisatie. • Op dit moment zijn de wissellokalen in gebruik voor activiteiten van het weefatelier, de marokkaanse vrouwencommissie, de somalische vereniging, de afrikaanse vrouwenvereniging, el karam en AMNE naast andere bestaande gebruikers zoals fitam, de turkse vereniging en SWO. Met de nieuwe gebruikers is een gebruiksovereenkomst gesloten. • In de JvStolberg zitten nog andere huurders dan alleen zelforganisaties. Gedurende de komende periode wordt er voor deze huurders een andere locatie gezocht. Op termijn zullen steeds meer zelforganisaties een plek gaan krijgen in de JvStolbergschool. Mogelijke knelpunten Toekomst
• Bereidheid tot samenwerking tussen zelforganisaties • Delen en afstemmen van activiteiten De komende periode wordt samen met de koepelorganisaties ingezet op afstemming van de activiteiten en een optimaal gebruik van de ruimtes. Voor de toekomst kan onderzocht worden of en in welke mate inkomsten gegenereerd kunnen worden ter ondersteuning aan de exploitatie.
13
Actiepunt 11 Regionalisering Anti-discriminatiebureau Doel Op basis van nieuwe wetgeving het realiseren van een regionale Antidiscriminatie voorziening in de politieregio Gelderland- Midden. Omschrijving Op 25 juni 2009 is de Wet gemeentelijke anti-discriminatie voorzieningen van kracht geworden. Deze verplicht de gemeenteraad om bij verordening regels vast te stellen omtrent de inrichting van de antidiscriminatievoorziening. In augustus 2009 is een AMvB verschenen over de inrichting van en de onafhankelijke bijstandsverlening door de voorziening en de verslaglegging over de klachten. In november 2009 passeerden de statuten van de nieuwe regionale stichting Artikel 1 MiddenGelderland die de verantwoordelijkheid voor de uitvoering op zich neemt. De meewerkende gemeenten in de regio (Arnhem, Ede, Barneveld, Ingewaaid, Rheden, Overbetuwe, Nijkerk, Wageningen, Renkum, Zevenaar, Duiven, Westervoort, Doesburg, Rijnwaarden, Scherpenzeel, Rozendaal) nemen de financiering van de activiteiten voor hun rekening. Op 1 januari 2010 is de stichting gestart met haar activiteiten. Stichting Art.1 Gelderland-Midden zorgt voor registratie, afhandeling en monitoring van klachten op het gebied van discriminatie, werkt onafhankelijk van de gemeenten en rapporteert jaarlijks.
Voortgang en geboekte resultaten
Mogelijke knelpunten Toekomst
In de gemeente Ede is een eigen front-office gerealiseerd in het klantcontactcentrum. Daar kunnen burgers fysiek klachten melden en informatie krijgen. De klachten worden doorgegeven aan de regionale back-office van de stichting. Alle andere vormen van melden en informatieverzoeken (telefonisch, e-mail, internet) gaan rechtstreeks naar de back-office van de stichting. • Het aantal meldingen aan het loket zijn tot nu toe 2011 minimaal. De meeste meldingen uit Ede komen vooral digitaal en direct bij de backoffice van Art.1 terecht. • Het antidiscriminatiebureau Art.1 Gelderland- Midden bestaat nu twee jaar. Ieder jaar sluit de gemeente een DVO af. • Art.1 pakt alle discriminatiemeldingen van de hele regio op, en rapporteert deze jaarlijks aan het college en het ministerie. • Uit de cijfers van 2011 blijkt dat het aantal meldingen van discriminatie t.o.v. 2010 met 7 is gestegen naar 35 klachten. • De meeste klachten in Ede in 2011 hebben betrekking op kleur/ras 18 en op geslacht 6. Van deze klachten zijn er 11 arbeidsmarkt gerelateerd. Er wordt melding gemaakt van discriminatie bij sollicitaties en/of afwijzing op basis van ras of leeftijd. De meeste klachten vallen onder de categorie omstreden behandeling. Dit betekent dat men zich onheus bejegend voelt maar dat er geen harde bewijzen liggen. • Voor het schooljaar 2011/2012 is gestart met voorlichting op Edese middelbare scholen. Aan het Anti-discriminatiebureau is daartoe een opdracht verstrekt. • voldoende bekendheid waar men zich kan melden De Wet antidiscriminatievoorzieningen (Wga) is verlengd tot 30 november 2013 en wordt geëvalueerd. In overleg met de LECD- Politie en het OM wordt onderzocht om verdergaande samenwerking aan te gaan tussen de vier ADB’s en de aansluiting te maken bij de nieuwe politie regio. Dit kan ná 2013 leiden tot een andere werkwijze. Voor deze taak worden middelen beschikbaar gesteld door het Rijk. De kosten voor het lokale meldpunt bedragen € 30.000 per jaar. Onderzocht kan worden of dit naar beneden gebracht kan worden naar € 10.000 gezien het lage aantal meldingen. De vrijvallende middelen kunnen mogelijk aangewend worden voor voorlichting aan scholen en werkgevers in Ede.
14
Actiepunt 12 Intercultureel stage- en personeelsbeleid Doel Het bevorderen van in- en doorstroom van allochtone medewerkers zodat de organisatie optimaal gebruik maakt van de culturele verscheidenheid op de werkvloer. Omschrijving De gemeente Ede streeft naar een personeelsbestand dat een evenwichtige afspiegeling is van Edese samenleving. Daarom heeft de gemeente Ede de notitie ‘Diversiteit is kwaliteit “ opgesteld. Met deze notitie formuleert de gemeente een visie over nut en noodzaak van een diversiteitbeleid en creëert draagvlak voor de te bereiken resultaten. Er zijn aanbevelingen gedaan voor een effectief diversiteitbeleid.
Voortgang en geboekte resultaten
De laatste jaren is landelijk het begrip ‘diversiteitbeleid’ meer in zwang gekomen. Dit is meer dan een semantische wijziging. Voorkeursbeleid of doelgroepenbeleid richt zich primair op het bestrijden van de achterstand van een bepaalde groep. De focus van diversiteit is ruimer. Diversiteit verwijst naar alle aspecten waarop mensen van elkaar kunnen verschillen. Dit gaat verder dan zichtbare kenmerken als etniciteit en geslacht. Ook minder zichtbare kenmerken als wensen en behoeften, werkstijlen en karaktereigenschappen vallen bijvoorbeeld onder dit begrip. Diversiteitbeleid is gericht op het onderkennen en optimaal benutten van die verschillen. De kern van het diversiteitbeleid is in dit kader dat zogenoemde achterstandsgroepen niet primair vanwege die achterstand een streepje voor moeten hebben, maar vanwege de overtuiging dat zij een welkome en zinvolle aanvulling zijn voor de kwaliteit en duurzaamheid van organisatie en het presteren van de gemeente Ede als organisatie positief beïnvloeden. Ook in onze organisatie willen we voortaan spreken van diversiteitbeleid. Hoewel diversiteit ook een duidelijke relatie heeft met levensfasegericht personeelsbeleid en duurzame inzetbaarheid van alle medewerkers is in deze notitie de nadruk gelegd op de volgende groepen: • allochtonen (westers en niet-westers), • jongeren (tot 30 jaar) en • vrouwen (voor leidinggevende functies) • Voor 2011 werd verwacht dat de leidinggevenden de mogelijkheden bij instroom zoveel mogelijk benutten en hiermee invulling geven aan de door het college vastgestelde te bereiken resultaten (instroom allochtonen, jongeren en vrouwen (leidinggevend). Aan de hand van de instroomcijfers over 2011 wordt vastgesteld dat we de beleidsintenties ruim hebben waargemaakt. • Er mag geen registratie op etniciteit/land van herkomst plaatsvinden. Dit betekent dat de nodige inspanning moest plaatsvinden om op een andere wijze over de informatie te beschikken. • Bekend is dat in 2011 41 medewerkers in dienst zijn getreden, waarvan 6 allochtone medewerkers. Het streefcijfer bij instroom van 1 allochtoon op de 10 nieuwe medewerkers is hiermee ruim gehaald. • De instroom van 1 op de 5 medewerkers jonger dan 30 jaar is eveneens ruim gehaald. 21 Medewerkers waren jonger dan 30 jaar (1 op de 2!). • Er zijn in 2011 56 (betaalde) stagiaires voor kortere of langere periode ingestroomd, waarvan 9 allochtonen. Het streefcijfer van 1 allochtone stagiair(e) op 5 stageplaatsen is hierbij nagenoeg gehaald. • In 2011 heeft publicatie in Interediair plaatsgevonden van een succesvol trainee traject van een allochtone medewerker. In een
15
• Mogelijke knelpunten
Toekomst
jongeren contactblad van het CNV is een artikel geplaatst over ons diversiteitbeleid en wat we er mee beogen. Met scholen wordt regelmatig gesproken over stagemogelijkheden en m.n. ook de instroom van allochtone stagiaires. De afdeling Personeelsmanagement blijft de resultaten monitoren.
Jaarlijks wordt gemonitord en bezien of we de positieve lijn kunnen vasthouden. Als gevolg van de bezuinigingen (=formatiereductie) en de herstructurering van de ambtelijke organisatie is de instroom van nieuw personeel beperkt, zo ook voor de doelgroepen. Het blijkt lastig om met scholen afspraken te maken over instroom van allochtone stagiaires. Scholen buiten de regio zien geen mogelijkheden om allochtone studenten ‘te leveren’ aangezien reisafstand door de studenten als bezwaarlijk wordt gezien (uitkomst van een contact met het Rijn- IJsselcollege in Arnhem). Voor het niveau van studenten van het VMBO zijn als regel in onze organisatie beperkte stagemogelijkheden. Ondanks deze beperkingen slagen we er toch in om de afspraken over instroom waar te maken. Continueren van dit beleid en monitoren. Thema op te nemen in reguliere verantwoordingcyclus.
16
Actiepunt 13 Netwerk ‘Samen voor Ede’ Doel Het netwerk ‘Samen voor Ede’ brengt sleutelfiguren uit de verschillende allochtone groepen, kerken en instellingen bij elkaar. Omschrijving Het netwerk ‘Samen voor Ede’ wordt geleid door de voorzitter van de Raad van kerken. Er zijn ongeveer 20 organisaties uit Ede bij aangesloten. Het vestigt duurzame contacten daarmee worden wederzijdse vooroordelen afgebroken, kennis over elkaar neemt toe en de samenwerking tussen instellingen en allochtone burgers verbeterd. Voortgang en geboekte • De werkgroep komt regelmatig bij elkaar onder leiding van de resultaten voorzitter van de raad voor kerken. • Het netwerk organiseert 2 x per jaar een bijeenkomst welke gemiddeld zo’n 30 tot 40 bezoekers trekt. • In november 2010 was een manifestatie in het raadhuis welke zo’n 80-100 bezoekers trok. • 4 mei 2011 dodenherdenking met deelname Samen Voor Ede aan de kranslegging. • Deelname aan de Heideweek met een praalwagen voor de PR van Samen voor Ede. • ‘Ede in Dialoog’ met een openingsmanifestatie in het gemeentehuis en circa tien "Dialoogtafels" op diverse locaties. • Deelname aan verschillende interculturele activiteiten van de deelnemende organisaties (o.a. Iftars, Kermes, markt, Vredesweek) Mogelijke knelpunten • De stuurgroep is afhankelijk van de vrijwillige inzet van de zelforganisaties en andere deelnemende organisaties. Toekomst De kracht van Samen voor Ede is, dat het een vrijwilligers organisatie is waarin veel allochtone en autochtone groepen participeren. Het netwerk is bekend bij zelforganisaties. Indertijd ontstaan als reactie op de toenmalige dreiging van de film Fitna. Aanvankelijk een goede mate van deelname aan manifestaties e.d. maar het afgelopen jaar 2011 liep dit terug. De organisatie heeft zich daarover beraden en wil toch doorgaan. Gelet op het brede draagvlak bij het ontstaan, verdient het de aanbeveling om hen te blijven faciliteren en hen zo mogelijk in te zetten bij gemeentelijk beleid als het gaat om begrippen als: gelijke behandeling, respect voor elkaar.
17
