Voortgangsrapportage 1 Actieprogramma Veiligheid 2010-2014 Telefoon 14 036
Heeft u vragen?
www.almere.nl
Wilt u reageren?
[email protected]
Meer informatie?
Eerste halfjaar 2014
Voortgangsrapportage Actieprogramma Veiligheid 2010-2014 Eerste halfjaar 2014
Voortgangsrapportage Actieprogramma Veiligheid 2010-2014
1
Naar een nieuw Actieprogramma Veiligheid Voor u ligt de zevende halfjaarlijkse voortgangsrapportage over het Actieprogramma Veiligheid 2010-2014. Het is tevens de laatste rapportage over de periode 2010-2014. Later dit jaar wordt een nieuw vierjarig veiligheidsplan vastgesteld. Momenteel treffen we daartoe de voorbereidingen. Zo is een Veiligheidstour langs de wijken en buurten van de zes stadsdelen georganiseerd. Hierin zijn we met onze bewoners in gesprek gegaan over wat zij belangrijk vinden in de veiligheidsaanpak de komende jaren. Daarnaast horen we de mening van onze partners en maken we een veiligheidsanalyse. Op basis van al deze input zullen de nieuwe speerpunten en doelen voor de periode tot en met 2018 worden geformuleerd. Ook over de voortgang van dit nieuwe plan zullen wij, mede overeenkomstig de wens van de gemeenteraad, ieder halfjaar (in maart en september) rapporteren. De rapportage die nu voor u ligt, beschrijft daarom nog één keer de voortgang rond de huidige 15 speerpunten. Deze zijn geformuleerd vanuit de thema’s veilige woon-, werk- en leefomgeving, geweld, jeugd en veiligheid, bestuurlijke aanpak en overige aandachtsvelden en crisisbeheersing en rampenbestrijding. Minder criminaliteit, geweld en overlast en een betere veiligheidsbeleving van de inwoners is het beoogde eindresultaat. De voortgangsrapportage geeft de stand van zaken weer tot en met juni 2014.
2
Eerste halfjaar 2014
2
Algemene ontwikkelingen 2.1 Ontwikkeling cijfers Onderstaande tabel laat de speerpunten zien, de trends en de stand van zaken ten opzichte van de doelstelling uit ons Actieprogramma Veiligheid 2010-2014. -80% -60% -40% -20%
0%
20%
40%
60%
80% 100% 120% Woninginbraken Autoinbraken
Woninginbraken Autoinbraken
Vandalisme Bedrijfsinbraken Inbraken op grote bedrijventerreinen (Brom)fiets en scooterdiefstallen Huiselijk geweld
3
Uitgaansgeweld
Overvallen Straatroven Jeugdoverlast Jeugdcriminaliteit Antillianen (criminaliteit)
2014 (eerste helft) 2013 2012 2011
Recidive
Doelstelling 2014
Conclusie is dat 11 speerpunten zijn behaald of binnen bereik liggen. Het geldt niet voor de woninginbraken en de straatroven. We komen daar later in de rapportage op terug. Van jeugdcriminaliteit zijn de cijfers over de eerste helft van 2014 nog niet bekend. De laatste cijfers over 2013 laten ten opzichte van 2009 een lichte stijging zien, maar ook is sprake van een continu daling. Drugs- en alcoholoverlast is ook één van de speerpunten maar ontbreekt in dit overzicht omdat door een andere wijze van registratie bij de politie een goede vergelijking met het peiljaar 2009 niet meer mogelijk is. Tenslotte merken we op dat woonoverlast tussentijds als nieuw speerpunt is toegevoegd (zie hoofdstuk 3).
Voortgangsrapportage Actieprogramma Veiligheid 2010-2014
2.2 Veiligheidshuis De subjectieve veiligheid wordt gemeten aan de hand van de Veiligheidsmonitor. Deze vindt elke twee jaar plaats op gebiedsniveau en elke vier jaar op wijkniveau. In 2013 is de laatste Veiligheidsmonitor, tevens Wijkpeiling gehouden. De uitkomsten laten een gunstige trend zien wat betreft de onveiligheidsgevoelens in algemene zin tussen 2009 en 2013. De gevoelens van onveiligheid in het algemeen zijn afgenomen en die in de eigen buurt gelijk gebleven. Bewoners vertonen ook minder vermijdingsgedrag in de eigen buurt, wat onder andere wil zeggen dat ze minder vaak omrijden of omlopen om onveilige plekken in hun buurt te vermijden. Wel zijn de onveiligheidsgevoelens in Almere iets groter dan gemiddeld in de grote steden. Het rapportcijfer voor veiligheid in de buurt is ten opzichte van 2009 iets gedaald, van een 6,6 naar een 6,5. De raad is op 5 juni jl. per brief geïnformeerd over deze uitkomsten.
2.3 Organisatorische ontwikkelingen Een belangrijke ontwikkeling is die rond de Nationale Politie. Op 1 januari 2015 moet de nieuwe personele inrichting en sterkte-uitbreiding in onze regio Midden-Nederland volgens planning gerealiseerd zijn. Voor Almere betekent dit de komst van 66 fte extra aan agenten. Momenteel vindt deze instroom plaats waarbij de burgemeester heeft aangegeven dat rekening moet worden gehouden met een evenwichtige leeftijdsopbouw en ervaring. Ook vindt de selectie plaats van de leidinggevenden voor de drie basiseenheden in Almere en de districtchef.
4
2.4 Veiligheidshuis Het Veiligheidshuis, dat sinds 1 januari een regionale functie heeft, richt zich op drie pijlers: huiselijk geweld, de pilot BIJ (Bestuurlijke Informatie Justitiabelen) en een geprioriteerde lijst van personen die voor ernstige criminaliteit en overlast zorgen in de stad (TOP X). De focus van het Veiligheidshuis ligt daarbij op complexe casuïstiek waarbij ketenoverstijgend gewerkt moet worden om tot een oplossing te komen. Daarbij wordt gewerkt volgens de filosofie van “Eén gezin, één plan, één regisseur”. Dat betekent dat de aanpak erop is gericht om de patronen die leiden tot geweld, criminaliteit en overlast te doorbreken. Zo telt de TOP X lijst op dit moment 94 personen die zijn besproken en waarvan er 42 deel uitmaken van een traject in het Veiligheidshuis. Hiervan zit 24% vast. De trajecten variëren van gezinsbegeleiding tot begeleid wonen en het toeleiden naar school en/of werk. Over de achtergrond van de personen op de lijst kan worden gezegd dat 64% behoort tot de leeftijdscategorie 18-24 jaar. Men is veelal afkomstig uit grote gezinnen en er is sprake van meervoudige problematiek. Daarom richt de aanpak zich niet alleen op de persoon in kwestie maar ook op zijn omgeving (gezin, netwerk, school, werk, etc.). Zo willen we voorkomen dat broertjes en zusjes het verkeerde voorbeeld van oudere familieleden volgen. In de aanpak zoeken we nadrukkelijk de combinatie tussen straf, zorg en onderwijs.
Eerste halfjaar 2014
3
Impulsgelden
Bij de Programmabegroting 2014 is € 1,3 miljoen aan impulsmiddelen toegekend aan veiligheid. Ook via deze voortgangsrapportage doen we u weer verslag van relevante ontwikkelingen. Bedragen € 1 miljoen 2014 extra toezicht
0,60
pilot ‘informatiegestuurd toezicht’
0,10
versterking bestuurlijke aanpak woonoverlast
0,35
versterking aanpak woninginbraken
0,25
Totaal
1,30
Extra toezicht Door de impulsgelden hebben we de capaciteit van Stadstoezicht kunnen verhogen om zo het toezicht en handhaving in wijken en buurten te versterken. We werken probleemgericht en informatiegestuurd op hotspots en hottimes waar overlast wordt ervaren. 42 hotspots zijn structureel bezocht gedurende een bepaalde periode. Daarnaast vindt op basis van meldingen incidentele inzet plaats. Naast de hotspots is de inzet ook gericht op het tegengaan van woninginbraken en auto-inbraken. Het optreden varieert van het geven van een waarschuwing tot het toepassen van bestuursdwang of de bestuurlijke strafbeschikking (bekeuring). Deze laatste zijn 200 keer uitgeschreven, waarvan 157 keer voor overlastgevend gedrag. De handhavers werken integraal. Naast taken op het gebied van openbare orde en veiligheid wordt ook gecontroleerd op parkeren en afval. In totaal werken er nu 51 BOA’s bij Stadstoezicht, waarvan er 12 worden ingezet in de meldkamer en de centrale van cameratoezicht die onlangs is vernieuwd en is verhuisd naar ‘de Voetnoot’. Zes BOA’s worden ingezet als jeugdboa. Alle BOA’s zijn RTGB opgeleid en getraind in het gebruik van handboeien. Deze zijn drie keer toegepast. Pilot ‘informatiegestuurd toezicht’ In de eerste helft van 2014 is verder gewerkt aan het versterken van onze informatiepositie. Zo hebben we samen met de politie een nadere analyse gedaan naar de woninginbraken. Hierdoor kan het toezicht in de wijk en preventieve acties gerichter ingezet worden. Ook de dagelijkse politiecijfers benutten we hiervoor. Verschillende afdelingen, zoals Kabinet en Veiligheid, Burgerzaken, Belastingen, Sociale Zaken en VTH werken met elkaar aan het gezamenlijk beter benutten van gemeentelijke interne informatiebronnen voor de uitvoering van de bestuurlijke handhavingstaken. Elkaar actueel informeren over signalen van bijvoorbeeld fraude of oneigenlijke bewoning is daarbij een belangrijkste punt. Ook de aanpak van jeugdoverlast en -criminaliteit, vooral waar dit samenhangt met ‘multiproblem’ gezinnen, is onderwerp van een onderzoek naar het benutten van gemeentelijke informatiebronnen om deze gezinnen in beeld te krijgen. Versterking bestuurlijke aanpak woonoverlast In het afgelopen halfjaar hebben we onze versterkte aanpak uit 2013 voortgezet. We richten ons daarbij op criminele en overlastgevende activiteiten, zoals drugsgerelateerde overlast (hennepkwekerij etc.). In 2013 zijn in totaal 258 zaken behandeld, die betrekking hebben op 248 locaties waarvan het merendeel woningen (184). In het eerste halfjaar van 2014 zijn 135 zaken opgepakt, verdeeld over 131 adressen en één zaak zonder adres. In totaal gaat het om 125 woningen en 26 bedrijven. In de meeste gevallen gaat het om hennepteelt, wat heeft geleid tot het opleggen van dwangsommen of het sluiten van de woning.
Voortgangsrapportage Actieprogramma Veiligheid 2010-2014
5
Onderwerp zaak1:
Eerste helft 2013
Tweede helft 2013
Eerste helft 2014
Drugshandel hennepteelt, al dan niet gecombineerd met ernstige overlast door stank, rondhangen, geweld, etc.
70
66
78
12
3
6
7
13
8
Vervuiling door dier en mens Milieu / Vervuiling Overbewoning & Mensonterende toestanden Overbewoning arbeidsmigranten, illegale kamerverhuur, etc.
Overtreding van de bouwvoorschriften, met als gevolg bedreiging van de leefbaarheid, veiligheid en gezondheid Bedreiging van de veiligheid en gezondheid van de leefomgeving en de openbare orde
1
3
12
Gebruik in strijd met bestemmingsplan
1
13
2
Mensenhandel, prostitutie, etc
5
2
4
Overig (bijv. illegaal gokken)
1
1
2
Openbare orde en veiligheid
1
0
1
Geluidsoverlast rondom het wonen
3
4
2
27
25
20
128
130
135
Verwevenheid onderwereld/bovenwereld
Overige overlast gerelateerde zaken
6
Diverse, overige overlastzaken Eindtotaal 1
I n veel gevallen is er sprake van een combinatie van meerdere categorieën. In dat geval vindt de registratie plaats op het onderwerp dat de zaak het meest kenmerkt.
Versterking aanpak woninginbraken De impulsgelden voor het versterken van de aanpak woninginbraken zijn anders ingevuld dan bij de Programmabegroting 2014 is voorgesteld. Zo was € 80.000 euro bedoeld voor extra handhavingscapaciteit vanwege de invoering van het Digitaal Opkopersregister (DOR) en € 50.000 voor een communicatiecampagne. Vanwege landelijke regelgeving wordt het DOR voorlopig alleen door de politie gecontroleerd. De communicatiecampagne wordt op het niveau van Midden-Nederland nader bekeken. De genoemde middelen zijn daarom naar extra toezicht gegaan. Ook hebben we vanuit de impulsgelden een extra veiligheidsmanager aangesteld. Deze richt zich vanuit de aanpak woninginbraken specifiek op de organisatie van bewonersavonden en het schouwen in hotspotwijken. De bewonersavonden hebben als doel bewoners bewust te maken van wat zij zelf kunnen doen om de kans op woninginbraak te verkleinen. Een essentiële rol is weggelegd voor de bewoners zelf als het gaat om het voorkomen van de gelegenheid, alertheid en melden van verdachte situaties. Tijdens de avonden hebben bewoners een beeld kunnen krijgen van de (extra) inzet door de politie en de gemeente om het aantal inbraken omlaag te brengen. Tegelijkertijd hebben gemeente en politie de gelegenheid benut om inwoners te informeren over het belang burgerbetrokkenheid door participatie in initiatieven zoals Waaks, Burgernet en Buurtpreventie. Inmiddels hebben acht bewonersavonden plaatsgevonden in het eerste half jaar van 2014. Een kleine 800 bewoners uit 11 verschillende wijken hebben de bewonersavonden inbraakpreventie bezocht. Ruim 150 huishoudens hebben een aanvraag bij de gemeente gedaan voor een gratis en vrijblijvend inbraak-preventieadvies in het kader van het Politie Keurmerk Veilig Wonen (PKVW).
Eerste halfjaar 2014
4
Veilige woon-, werk- en leefomgeving 4.1 Doelstelling 2014 en stand van zaken Doelstelling 2014
Cijfers2 Relatief
Absoluut
4
2009
2010
2011
2012
2013
2014
Minder woning inbraken5 (-15%)
119*
161*
239*
218*
242*
90*
Minder autoinbraken6 (-15%)
57**
64**
70**
84**
88**
25** 1.056 1.198
1.617 1.716
489
Minder vandalisme (-10%)
138** 136** 127**
89**
80**
44** 2.561 2.421 2.214 1.715 1.566
856
Minder inbraken bedrijven en instellingen (-15%)
59*** 52*** 45*** 39*** 43*** 14***
795
701
655
601
677
235
Minder inbraken op grote bedrijventerreinen (-15%)
96*** 97*** 74*** 66*** 76*** 31***
187
187
142
128
147
50
19** 1.001
769
892
931 1.017
372
Minder (brom) fiets- en scooterdiefstallen (-15%)
54**
* per 10.000 woningen 2 3
4 5 6
42**
47**
48**
52**
2009
2013
2014
870 1.195 1.808 1.667 1.877
2010
2011
701
1.341
2012
** per 10.000 inwoners *** per 1.000 bedrijven
Bron: Gids politie Flevoland. Op basis van relatieve cijfers. Tussen haakjes staat het resultaat uit de eerdere voortgangsrapportages, resp. de eerste en tweede helft van 2011, de eerste en tweede helft van 2012 en de eerste en tweede helft van 2013. Op basis van gegevens per 1 januari. Betreft diefstal/inbraak woning. Betreft diefstal uit/vanaf motorvoertuigen.
Voortgangsrapportage Actieprogramma Veiligheid 2010-2014
Stand van zaken eerste helft 2014 t.o.v. 20093 +52% 2011 (1): +83% 2011 (2): +101% 2012 (1): +82% 2012 (2): +83% 2013 (1): +118% 2013 (2): +103% -12% 2011 (1): +19% 2011 (2): +23% 2012 (1): +37% 2012 (2): +47% 2013 (1): +26% 2013 (2): +54% -37% 2011 (1): -4% 2011 (2): -8% 2012 (1): -35% 2012 (2): -36% 2013 (1): -45% 2013 (2): -42% -51% 2011 (1): -22% 2011 (2): -23% 2012 (1): -34% 2012 (2): -33% 2013 (1): -22% 2013 (2): -27% -36% 2011 (1): -31% 2011 (2): -23% 2012 (1): -31% 2012 (2): -31% 2013 (1): -33% 2013 (2): -21% -30% 2011 (1): -22% 2011 (2): -13% 2012 (1): -29% 2012 (2): -11% 2013 (1): -26% 2013 (2): -4%
7
Het aantal woninginbraken blijft hoog in vergelijking met ons peiljaar 2009, maar wel is een duidelijke daling ingezet. Deze diende zich vorig najaar aan en heeft zich doorgezet in het eerste halfjaar van 2014. Het aantal woninginbraken is 33% lager dan in dezelfde periode vorig jaar. Het aandeel pogingen is 42% en dat is iets hoger dan vorig jaar. Er zijn 52 verdachten van woninginbraak aangehouden (t/m juli 2014). Het aantal auto-inbraken liet vorig jaar een piek zien, maar is nu fors gedaald. Als deze lijn zich doorzet, komen we in de buurt van het peiljaar 2009. Vandalisme laat ook in deze voortgangsrapportage een daling zien ten opzichte van het peiljaar 2009. Ook de bedrijfsinbraken en het aantal diefstallen van (brom)fietsen en scooters is verder gedaald. Het aantal meldingen van drugs- en alcoholoverlast bedraagt 90. Het betreft veelal meldingen die betrekking hebben op drugsgerelateerde panden.
4.2 Beleid en instrumenten Beleid De nadruk ligt op het verlagen van woning- en bedrijfsinbraken, het vergroten van de betrokkenheid van de burger, het voorkomen van verloedering, de aanpak van vandalisme, veiliger openbaar vervoer, minder fietsendiefstal en minder overlast van alcohol en drugs. In het kader van de integraliteit vindt aansluiting plaats bij de leefbaarheidsaanpak.
8
Belangrijke instrumenten Politie Keurmerk Veilig Wonen (PKVW), Keurmerk Veilig Ondernemen (KVO), buurtpreventieteams, Waaks, graffitifonds, Lokaal Veiligheidsarrangement Almere-Openbaar Vervoer (LVA-OV), cameratoezicht en handhavers.
4.3 Wat hebben we gedaan? Woninginbraken De aanpak woninginbraken kent een weg van de lange adem. Wij zijn dan ook blij met de daling van de cijfers en zien hierin een bevestiging van alle genomen maatregelen in de afgelopen tijd en tegelijkertijd een stimulans om de aanpak voort te zetten. Samen met onze partners, zoals politie en het Openbaar Ministerie, en met hulp van onze inwoners hebben we de aanpak woninginbraak topprioriteit gegeven. Zo hebben we extra geïnvesteerd in de opsporingscapaciteit. Verschillende daders zijn van de straat en via de TOP X aanpak in het Veiligheidshuis zetten we alles op alles om dat ook zo te houden (zie paragraaf 2.4). Op landelijk niveau is aandacht voor de vraag hoe stringenter kan worden vervolgd en berecht. Verder is er meer toezicht op straat gekomen. Zo hebben we opnieuw een aanvullende financiële bijdrage ontvangen van het ministerie van Veiligheid en Justitie om in de donkere maanden januari en februari 2014 het verscherpt toezicht op hotspots en hottimes te kunnen continueren. De toezichthouders hebben gelet op verdachte situaties, buurtbewoners bewust gemaakt van het onderwerp en preventieadviezen verstrekt (mondeling en schriftelijk). In totaal zijn in deze periode 236 mondelinge preventietips gegeven en 245 schriftelijke tips, waarbij door achterlating van een folder specifiek werd aangegeven welk inbraakrisico tijdens de surveillance werd geconstateerd (bv. raam niet afgesloten, waardevolle spullen in zicht, onvoldoende hang- en sluitwerk). Verder hebben toezichthouders regelmatig inbraaksporen aangetroffen, waarvan foto’s zijn gemaakt en melding is gedaan. In totaal zijn er 21 keer verdachte situaties en mogelijke inbraakpogingen ontdekt, zoals openstaande toegangsdeuren, defecte ramen en verdachte personen in een voertuig. Naast toezicht door politie en Stadstoezicht zijn ook vele bewoners actief in de buurtpreventieteams of als deel nemer aan Waaks. Ook hebben 435 bewoners gebruik gemaakt van onze tijdelijke subsidieregeling om hun huis volgens het Politie Keurmerk Veilig Wonen te beveiligen. De regeling gold sinds 1 oktober 2013 en eind januari 2014 was het plafond van
Eerste halfjaar 2014
€ 130.000 bereikt. Verder hebben we in de hotspotwijken diverse schouwen georganiseerd en samen met bewoners, woningcorporatie en politie verbeteringen aangebracht op onveilige plekken. Veilig openbaar vervoer Samen met onze partners, NS, Connexxion, politie, OM en Prorail hebben we op 3 maart jl. een nieuw convenant afgesloten: het Lokaal Veiligheidsarrangement Veilig Openbaar Vervoer Almere 2014-2017 (LVA-OV). Na vier jaar constructief samenwerken en mooie resultaten was het tijd voor vernieuwing van de afspraken. Gezamenlijk worden concrete maatregelen getroffen voor een veilig openbaar vervoer, zoals stop en go acties, extra en flexibel inzet van toezicht in het openbaar vervoer, de samenwerking met cameratoezicht en het gezamenlijk schouwen van stationsgebieden. En verder: - is in maart het buurtpreventieteam Tussen de Vaarten opgericht. In Almere Stad-Oost zijn nu in alle wijken buurtpreventieteams actief. In juni is in Muziekwijk-Noord een buurtpreventieteam gestart; - zijn de voorbereidingen getroffen voor invoering van het Digitaal Opkopers Register (DOR) per september 2014 om zo heling te voorkomen.
9
Voortgangsrapportage Actieprogramma Veiligheid 2010-2014
5
Geweld 5.1 Doelstelling 2014 en stand van zaken Doelstelling 2014
Cijfers7 Relatief
Absoluut
9
2009 20109
10
2011
2012
2013
2014
2009
2010
2011
2012
2013
2014
Minder huiselijk geweld10 (-10%)
66*
62*
65*
69*
61*
29*
1.219
1.132
1.245
1.325
1.205
563
Minder uitgaans geweld11 (-10%)
21*
20*
20*
20*
17*
p.jr.
390
382
378
390
340
p.jr.
Minder overvallen (-15%)
3*
3*
2*
2*
1,5*
0,5*
54
58
33
30
29
9
Minder straatro ven (-15%)
9*
10*
15*
11*
11*
6*
168
191
280
222
221
110
* per 10.000 inwoners Bron: Gids politie Flevoland. Cijfers 2014 zijn over de periode januari tot en met juni. O p basis van relatieve cijfers. Tussen haakjes staat het resultaat uit de eerdere voortgangsrapportages, resp. de eerste en tweede helft van 2011, de eerste en tweede helft van 2012 en de eerste en tweede helft van 2013. 9 Op basis van gegevens per 1 januari. 10 Hieronder vallen de incidenten bedreiging, mishandeling en burengerucht (relatieproblemen) 11 Hieronder wordt verstaan uitgaansgerelateerde incidenten die plaatsvinden op vrijdag van 20.00-24.00 uur, zaterdag van 0.00-7.00 uur en van 20.00-24.00 uur en zondag van 0.00-7.00 uur en van 20.00-24.00 uur. 7 8
Opvallend is het lage aantal overvallen. En waar overvallen plaatsvinden, gaat het ook om woningen waar een verband is met (criminele) zakelijke geschillen. De stijging van het aantal straatroven komt vooral op het conto van de eerste drie maanden van dit jaar. Toen was het aantal straatroven twee keer zo hoog als in de eerste drie maanden van 2013. Het gaat vooral om jonge daders en slachtoffers en de buit is primair mobiele telefoons. De politie heeft o.a. het roofteam versterkt. Tot en met juli 2014 waren er 55 verdachten aangehouden (vorig jaar 30).
5.2 Beleid en instrumenten Beleid De aanpak van de problematiek rond geweld concentreert zich rond huiselijk geweld, overval, straatroof en uitgaansgeweld. Belangrijke instrumenten Veiligheidshuis, Wet tijdelijk huisverbod, cameratoezicht, Kwaliteitsmeter Veilig Uitgaan (KVU) en Regels op Stap Almere (ROSA).
Eerste halfjaar 2014
Stand van zaken eerste helft 2014 t.o.v. 20098 -13% 2011 (1): -3% 2011 (2): -1% 2012 (1): -10% 2012 (2): +4% 2013: -8% -24% 2011: -5% 2012: -4% -69% 2011 (1): -33% 2011 (2): -42% 2012 (1): -33% 2012 (2): -48% 2013 (1): -33% 2013 (2): -50% +25% 2011 (1): +100% 2011 (2): +63% 2012 (1): +21% 2012 (2): +25% 2013 (1): -11% 2013 (2): +18%
5.3 Wat hebben we gedaan? Overvallen In het kader van het Keurmerk Veilig Ondernemen (KVO) is in samenwerking met het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (CCV) in het voorjaar van 2014 een Roadshow “ laat je niet overvallen” georganiseerd voor de detailhandel. Deze bijeenkomst is bezocht door ruim 100 ondernemers. Veilig uitgaan Het Almeerse uitgaanscentrum wordt wekelijks bezocht door 3.500-5.000 personen. Uitgangspunt is een prettige, toegankelijke sfeer voor iedere bezoeker. Daartoe zijn integrale afspraken gemaakt tussen horeca, gemeente, politie en OM (convenant Kwaliteitsmeter Veilig Uitgaan). Binnen de afspraken zijn het horecateam van de politie, huisregels, ROSA (Regels op Stap Almere) en de Collectieve Horecaontzegging belangrijke instrumenten. Wat betreft horecaontzeggingen zijn er in de eerste helft 2014 in totaal 18 ontzeggingen afgegeven. Het betreft één lokale en 17 collectieve horecaontzeggingen. Bij het meldpunt ROSA zijn in deze periode drie meldingen binnengekomen. Op dit moment wordt gewerkt aan evaluatie van de huidige afspraken en vernieuwing van het convenant. Het nieuwe convenant wordt in de tweede helft van 2014 van kracht. En verder: - zijn 24 tijdelijke huisverboden opgelegd (tegenover 21 in 2011, 21 in de eerste helft van 2012, 27 in de tweede helft van 2012, 40 in de eerste helft van 2013 en 27 in de tweede helft van 2013).
11
Voortgangsrapportage Actieprogramma Veiligheid 2010-2014
6
Jeugd en veiligheid 6.1 Doelstelling 2014 en stand van zaken Doelstelling 2014
Cijfers11 2009
2010
Relatief 2011 2012
Minder jeugdoverlast 12-, 12-17 en 18-24 jaar (-10%)
185*
184*
125*
110*
120*
72*
617
619
423
377
414
Minder jeugd criminaliteit14 (-15%)
404*
444*
456*
428*
413*
nnb
1.344
1.491
1.543
1.468
1.423
13
2013
2014
2009
2010
Absoluut 2011 2012
2013
Stand van zaken eerste helft 2014 201413t.o.v. 2009 249 -22% 2011 (1): -24% 2011 (2): -32% 2012 (1): -38% 2012 (2): -41% 2013 (1): -44% 2013 (2): -35% nnb +2% (2013) 2011 (1): +16% 2011 (2): +12% 2012 (1): +4% 2012 (2): +6% 2013 (1): +7%
* per 10.000 inwoners van 12 t/m 24 jaar 12 13
12
14 15
Bron: Gids politie Flevoland. Cijfers 2014 zijn over de periode januari tot en met juni. O p basis van relatieve cijfers. Tussen haakjes staat het resultaat uit de eerdere voortgangsrapportages, resp. de eerste en tweede helft van 2011, de eerste en tweede helft van 2012 en de eerste en tweede helft van 2013. Op basis van gegevens per 1 januari. Aantal misdrijven gepleegd door jeugdige verdachte (<25 jaar), wonend en plegend in Almere.
Jeugdoverlast ligt beduidend onder het niveau van het peiljaar 2009.Wel is er een stijgende trend in het aantal meldingen. Een mogelijke verklaring hiervoor is dat door de aanpak van de jeugdgroepen in de stad bewoners meer meldingen doen.
6.2 Beleid en instrumenten Beleid De aanpak van jeugdoverlast concentreert zich op jongeren die overlast op straat of in de buurt veroorzaken, op jongeren die dreigen af te glijden naar criminaliteit, jongeren die al meerdere malen crimineel gedrag hebben vertoond, maar ook op jongeren die zelf regelmatig slachtoffer zijn van overlast en/of geweld. Een combinatie van jeugdbeleid en veiligheidsbeleid is hierbij onontbeerlijk. Belangrijke instrumenten Veiligheidshuis, Jeugd Interventie Teams (JIT), jeugdboa’s, gezinsmanagers Erger Voorkomen, voorlichting en preventie (Integraal preventiemodel) en trajecten (‘Nieuw perspectieven’).
6.3 Wat hebben we gedaan? Jeugdgroepen en JIT Plus In april is een nieuwe inventarisatie gehouden van het aantal jeugdgroepen in de stad. Er zijn tien jeugdgroepen geïnventariseerd, waarvan negen hinderlijk en één overlastgevend (Haarlemplein).
Eerste halfjaar 2014
Jeugdgroepen Hinderlijk Overlastgevend
2009
2010
2011
2012
2013
15
15
10
10
9
2
3
6
Crimineel Totaal
1
1 17
19
16
10
10
In januari zijn we gestart met het zogenaamde JIT plus overleg (JIT=Jeugd Interventie Team). Waar het reguliere JIT gebiedsgebonden opereert, is het JIT Plus een stadsbreed overleg, bedoeld voor jongeren met problematiek die te zwaar is voor een aanpak in het reguliere JIT, maar te licht is voor de TOP X aanpak in het Veiligheidshuis. Het doel van het JIT Plus is overlast en criminaliteit verminderen en jongeren zoveel mogelijk toe leiden naar werk of school door middel van een persoonsgerichte aanpak. Politie, reclassering, Jeugdzorg, welzijnswerk en de gemeente zijn vaste deelnemers aan dit overleg. Afhankelijk van de problematiek kunnen ook andere partners bij de aanpak worden betrokken. Als de besproken jongere deel uitmaakt van een problematische jeugdgroep wordt er goed gekeken naar de dynamiek binnen die groep en wat de invloed van de persoonsaanpak hierop kan zijn. En verder: - zijn we alert op signalen van radicalisering, zodat we deze vroegtijdig kunnen onderkennen en oppakken. Indien deze signalen zich voordoen, is de inzet om met de betrokken diensten, als AIVD, NCTV, OM en politie, en door uiterste inspanning de dreiging die uitgaat van jihadisten en extremisten te beperken. - zijn we samen met het ministerie van Veiligheid en Justitie en FC Almere het project “Alleen jij bepaalt wie je bent” gestart. Het is een programma waarmee kwetsbare, schoolgaande jongeren zich verbinden aan een sportclub en bekende (top)sporters en rolmodellen hen daarbij begeleiden.
Voortgangsrapportage Actieprogramma Veiligheid 2010-2014
13
7
Bestuurlijke aanpak en overige aandachtsvelden 7.1 Doelstelling 2014 en stand van zaken Doelstelling 2014
Cijfers16 Relatief
Absoluut
18
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2009
2010
2011
2012
2013
2014
Terugdringen oververtegen woordiging Antillianen in criminaliteit (-15%)
663*
573*
588*
575*
297*
p.jr.
237
213
222
219
144
p.jr.
-55% (2013) 2010: -14% 2011: -11% 2012: -13%
Minder recidive19 (-15%)
86**
85**
85**
84**
78**
p.jr. 1.595 1.596 1.615 1.531 1.529
p.jr.
-9% (2013) 2011: -2% 2012: -2%
* per 10.000 Antilliaanse inwoners ** per 10.000 inwoners 16 17
18 19
14
Stand van zaken 2013 t.o.v. 200917
Bron: Gids politie Flevoland en KLPD (Antillianencijfer). O p basis van relatieve cijfers. Tussen haakjes staat het resultaat uit de eerdere voortgangsrapportages. Op basis van gegevens per 1 januari. O nder het recidivecijfer vallen alle personen die in december binnen de definitie van meerpleger of veelpleger vallen (pleegplaats Almere).
7.2 Beleid en instrumenten Beleid De bestuurlijke aanpak richt zich in brede zin op de effectieve bestrijding van de (georganiseerde) criminaliteit, zowel lokaal als regionaal, waarbij de strafrechtelijke opsporing en vervolging aansluiten op preventieve en bestuurlijke handhavende maatregelen. Belangrijke instrumenten APV 2011, Gemeentewet, Opiumwet, Drank- en Horecawet, BIBOB-beleid, Kaderconvenant (prostitutie, growshops, hennep), RIEC, het plan van aanpak ‘Nazorg ex-gedetineerden’ en de pilot BIJ (Bestuurlijke Informatie Justitiabele).
7.3 Wat hebben we gedaan? Besluiten burgemeester De burgemeester heeft op 25 februari jl. besloten het tijdelijk cameratoezicht bij De Wierwinde te verlengen tot 18 augustus 2014. Op genoemde datum is ook het cameratoezicht op en in de omgeving van het Haarlemplein en Raaltepad verlengd tot 1 november 2014. Ook is een besluit genomen tot invoering van tijdelijk cameratoezicht bij station Parkwijk. Verder is aan een persoon een gebiedsverbod opgelegd in verband met openbare ordeproblematiek. Ook heeft de burgemeester spelregels vastgesteld (schermenbeleid) in verband met het WK Voetbal 2014. Vanillestraat e.o. Op 7 maart jl. hebben wij de raad geïnformeerd over de genomen maatregelen. Zo is het cameratoezicht door de burgemeester verlengd tot 1 november 2014. Met de ondernemer zijn afspraken gemaakt over transparantie van zijn inrichting (verwijderen beplakking op ramen). En, naast toezicht door politie en handhavers in de buurt, is er een schouw geweest met een aantal bewoners, waarbij onder meer afspraken zijn gemaakt over de inrichting van het openbaar gebied (verlichting, beplanting, bestrating). Het algemeen beeld is dat de situatie de afgelopen periode relatief rustig is. Sinds 1 maart jl. zijn er geen aangiften gedaan en er is één (overlast)melding over het café binnengekomen.
Eerste halfjaar 2014
Exploitatievergunning De burgemeester heeft onderzoek gedaan naar de mogelijkheden tot invoering van de exploitatievergunning. Hoewel een exploitatiestelsel op zichzelf mogelijkheden biedt in de aanpak van een mogelijke aantasting van de openbare orde en leefomgeving als gevolg van de aanwezigheid van (horeca)inrichtingen, is uit het onderzoek naar voren gekomen dat er geen sprake is van een structureel, stadsbreed en omvangrijk overlastprobleem. Gelet hierop en het belang dat in Almere wordt gehecht aan deregulering is invoering van een exploitatiestelsel op dit moment niet opportuun. Invoering van een heel nieuw stelsel is immers zowel voor ondernemers als voor de gemeentelijke organisatie behoorlijk ingrijpend. Daarom zal in eerste instantie een aantal aanvullende maatregelen worden getroffen om overlast aan te pakken. Zo zal de bepaling in de APV 2011 over sluitingstijden worden aangepast, zodat het niet alleen mogelijk is sluitingstijden te verruimen maar ook te beperken indien sprake is van overlast. Ook wordt voorgesteld in de APV 2011 een bepaling op te nemen om voor publiek toegankelijke gebouwen (zoals belwinkels, massagesalons) te sluiten indien deze overlast veroorzaken. Project risico-adressen De gemeente participeert in het project Risico-adressen van het Regionaal Crisiscentrum Fraudebestrijding (RCF). Een interventieteam heeft op twee dagen verschillende adressen in Almere bezocht met het doel om fraude bij bedrijven en bewoners te voorkomen en terug te dringen. Hierbij kan het bijvoorbeeld gaan om belastingen, uitkeringen, toeslagen, premies, arbeidsomstandigheden, vergunningen en wonen. Het interventieteam bestaat uit medewerkers van de gemeente, het UWV, de Sociale Verzekeringsbank, de Inspectie SZW (voorheen de Arbeidsinspectie), de Belastingdienst, het Openbaar Ministerie en de politie. En verder: - doen wij onderzoek naar de aard en omvang van woonoverlast in Almere; - hebben wij kennisgenomen van de uitkomsten van de Antillianenmonitor 2013. Deze werd door het Rijk jaarlijks uitgevoerd in het kader van het Antillianenbeleid 2010-2013. De monitor laat de positie zien van Antilliaanse Nederlanders in de 21 Antillianengemeenten, waaronder Almere, op de terreinen van onderwijs, werk en criminaliteit. Het Antillianenbeleid is in 2013 beëindigd, de rijksmiddelen zijn een jaar eerder al gestopt. De uitkomsten laten geen opvallende verschuivingen zien ten opzichte van het jaar ervoor (zie raadsbrief 9 oktober 2012). - is de problematiek in de passantenlighaven in Almere Buiten aangepakt en opgelost; - heeft de raad de 3e Wijzigingsverordening APV 2011 vastgesteld. Zo is de bewaartermijn voor goederen (opkoopregister) verlengd van drie naar zeven dagen en is de vergunning voor sekswinkels komen te vervallen.
Voortgangsrapportage Actieprogramma Veiligheid 2010-2014
15
8
Crisisbeheersing en rampenbestrijding 8.1 Doelstelling 2014 en stand van zaken Op 1 oktober 2010 is de Wet Veiligheidsregio’s in werking getreden. Naar aanleiding hiervan heeft de raad op 3 maart 2011 de gemeenschappelijke regeling gewijzigd. Hierdoor is de organisatie van de crisisbeheersing en rampenbestrijding als verlengd lokaal bestuur bij de Veiligheidsregio Flevoland ondergebracht. Vanwege het regionale karakter zijn geen specifieke doelstellingen geformuleerd.
8.2 Beleid en instrumenten Beleid De gemeente Almere draagt op drie onderdelen bij aan de multidisciplinaire samenwerking bij crises en rampen: planvorming, multidisciplinair opleiden, trainen en oefenen en operationele crisisorganisatie. De nadruk ligt op het organiseren van de regionalisering van de crisisbeheersing en het op orde krijgen en/of houden van de eigen gemeentelijke processen. Daarnaast levert de gemeente Almere capaciteit aan het onderdeel bevolkingszorg binnen de Veiligheidsregio Flevoland. Belangrijke instrumenten Regionaal risicoprofiel, regionaal beleidsplan en regionaal crisisplan en opleiden, trainen en oefenen.
16
8.3 Wat hebben we gedaan? Begroting Veiligheidsregio Flevoland Op 5 juni jl. heeft de raad kennis genomen van de Ontwerp Programmabegroting 2015, de Meerjarenraming 2016-2018 van de Veiligheidsregio Flevoland. In de zienswijze heeft de raad zijn waardering uitgesproken voor de wijze waarop het Veiligheidsbestuur de bezuinigingstaakstelling heeft ingevuld. Zo zijn belangrijke stappen gezet om zaken efficiënter en effectiever te organiseren en verder te professionaliseren wat ten goede komt aan de veiligheid in onze stad, de betrokken medewerkers en vrijwilligers. Bevolkingszorg In de afgelopen maanden is intensief gewerkt aan de invoering van het Organisatieplan Bevolkingszorg dat op 13 november 2013 is vastgesteld door de veiligheidsbesturen van de Veiligheidsregio’s Flevoland en Gooi-&Vechtstreek. Zo zijn vakgroepen gevormd die nieuwe draaiboeken maken voor de vier processen – communicatie, acute bevolkingszorg, herstelzorg en informatie- en ondersteuningsmanagement – en de kwaliteit hiervan bewaken. Voor de bijbehorende functies zijn in de afgelopen tijd personen geworven, op hard piket of vrije instroom. Op 1 oktober 2014 zal de nieuwe operationele hoofdstructuur worden geïmplementeerd. En verder: - is de nieuwe brandweerkazerne aan de Veluwsekant technisch opgeleverd. De officiële ingebruikname vindt plaats op 19 september 2014.
Eerste halfjaar 2014
9
Communicatie en veiligheid 9.1 Doelstelling 2014 en stand van zaken Communicatie speelt een belangrijke rol in het samenspel tussen objectieve cijfers en subjectieve gevoelens. We communiceren daarom structureel en genuanceerd over onze maatregelen en resultaten. Hierbij vindt telkens een zorgvuldige afweging plaats of en zo ja, welke informatie kan worden verstrekt. Ook is er specifiek aandacht voor wat burgers zelf kunnen doen aan veiligheid.
9.2 Beleid en instrumenten? Beleid De communicatiestrategie voor 2010-2014 bestaat uit drie pijlers: communiceren over maatregelen en resultaten, stimuleren van zelfredzaamheid en actief burgerschap en verbeteren van de samenwerking met in- en externe partners. Het doel is het verbeteren van het veiligheidsgevoel en het ondersteunen en waar mogelijk versterken van de veiligheidsaanpak in Almere. Belangrijke instrumenten Website (www.veiligalmere.nl), stadhuispagina’s in de Almere Vandaag en persberichten.
9.3 Wat hebben we gedaan? In juni, augustus en september hebben we een Veiligheidstour georganiseerd in de zes stadsdelen. Tijdens de tour gingen de medewerkers van de gemeente, politie en de andere veiligheidspartners in gesprek met onze de inwoners van Almere. Het doel van de veiligheidstour was om input te verzamelen voor het nieuwe veiligheidsplan voor de komende vier jaar. We nodigden inwoners nadrukkelijk uit om informatie te delen en mee te denken over mogelijke oplossingen om problemen in de buurt aan te pakken. Dit kon op verschillende manieren. Bijvoorbeeld tijdens een speeddate met de burgemeester of een wethouder. Inwoners konden ook in gesprek gaan met de politie. Verder was het preventieteam van de gemeente Almere aanwezig om preventietips te geven tegen woninginbraken en diverse bewonersinitiatieven presenteerden zichzelf, zoals buurtpreventieteams. En verder: - gaven burgemeester Annemarie Jorritsma, bestuurlijk trekker van de aanpak woninginbraken en Bart Willemsen, plaatsvervangend portefeuillehouder High Impact Crimes van de politie eind juni in Almere het startschot voor de anti-inbraakcampagne ‘Inbrekers gaan niet met vakantie’. Met deze campagne vroegen zij extra aandacht voor het nemen van maatregelen door vakantiegangers om het risico op slachtofferschap van een woninginbraak te verkleinen. - zijn in het afgelopen halfjaar 853 nieuwe Burgernetdeelnemers geworven. Het totaal per 1 juli 2014 is 15.950 deelnemers, dat is 8,2% van het aantal inwoners. Een jaar geleden was dit aantal nog 10.923.
Voortgangsrapportage Actieprogramma Veiligheid 2010-2014
17
18
Eerste halfjaar 2014
Colofon Tekst afdeling Kabinet en Veiligheid Stafdienst Bestuurszaken en Control Vormgeving Communicatie/team Vormgeving
Gemeente Almere Stafdienst Bestuurszaken en Control Postbus 200 1300 AE Almere