Voortgangsrapportage 2002 – 2003
Platform Verslavingszorg Katwijk Katwijk, november 2003
Voorwoord --------------------------------------------------------------------------------- 3 Inleiding ------------------------------------------------------------------------------------ 4 Het Platform is vergelijkbaar met de mol-------------------------------------------- 4 Wat bepaalt het succes van het Platform--------------------------------------------- 4 Samenstelling Platform Verslavingszorg Katwijk----------------------------------- 4 1.
Organisatie en beleid--------------------------------------------------------------- 5 Personele inzet--------------------------------------------------------------------------- 5 Stichting Kocon-------------------------------------------------------------------------- 5 In hoeverre kan het Platform regionaal werken ------------------------------------ 6 In KRV-verband ------------------------------------------------------------------------- 6
2.
Onderzoek---------------------------------------------------------------------------- 7 Hoe erg zijn de problemen in Katwijk ------------------------------------------------ 7
3.
4.
5.
2.1
Alcohol- en Drugs Monitor Gemeente Katwijk ----------------------------- 7
2.2
Onderzoek verslavingspreventie Voortgezet onderwijs -------------------- 7
Preventie------------------------------------------------------------------------------ 8 3.2
Voorlichting scholen voortgezet onderwijs in Katwijk -------------------- 10
3.3
Preventiebeleid instellingen sociaal cultureel werk ---------------------- 11
3.4
Deskundigheidsbevordering sociaal cultureel werk----------------------- 11
3.5
Materialenbank----------------------------------------------------------------- 13
3.6
Survivalpreventieweekenden ------------------------------------------------- 15
3.7
Straatwerk Stichting De Brug en JOS-project Factor Welzijn ----------- 16
3.8
XTC-project--------------------------------------------------------------------- 17
Zorg----------------------------------------------------------------------------------- 18 4.1
Telefonische Informatielijn --------------------------------------------------- 18
4.2
Inloophuis De Brug ------------------------------------------------------------ 19
4.3
Begeleidingsprogramma Drugs ---------------------------------------------- 20
4.4
Zorgoverleg Katwijk ----------------------------------------------------------- 22
4.5
Mobiele Team Parnassia------------------------------------------------------ 23
Maatschappelijk herstel ---------------------------------------------------------- 24 5.1
Project Reïntegratie ----------------------------------------------------------- 24
1
6.
Alcoholplan Katwijk -------------------------------------------------------------- 25 Activiteitenplan Alcoholplan 2003-2004 -------------------------------------------- 25 6.1
Alcohol Meetkeet --------------------------------------------------------------- 27
6.2
Voorlichting en scholing ------------------------------------------------------ 28
6.3
Verwijzingen -------------------------------------------------------------------- 29
6.4
Scholingsaanbod --------------------------------------------------------------- 29
6.5
Maatregelen voor handhaving ----------------------------------------------- 30
6.6
Maatregelen voor sociaal cultureel werk ----------------------------------- 31
6.7
Activiteiten met jongeren - Veilig In Katwijk Stappen (VIKS)----------- 32
6.8
Onderzoek naar uitgaan en vrijetijdsbesteding 14 en 15 jarigen-------- 33
6.9
Debat ---------------------------------------------------------------------------- 34
Alcohol en Gezin ----------------------------------------------------------------------- 35 6.10 Quick scan ---------------------------------------------------------------------- 36 6.11 Alcohol Actie Plan ------------------------------------------------------------- 37 6.12 Signaleringsteam--------------------------------------------------------------- 38 6.13 Cursusmodule opvoedingsondersteuning alcoholgebruik ---------------- 39 6.14 Thema-avonden alcohol voor ouders en opvoeders ----------------------- 40 6.15 Communities that Care-------------------------------------------------------- 40 7.
Financiën ---------------------------------------------------------------------------- 41
2
Voorwoord Voor u ligt de Voortgangsrapportage 2002-2003 van het Platform Verslavingszorg Katwijk. In deze rapportage een overzicht van de activiteiten die in 2002 tot en met oktober 2003 vanuit het platform zijn geïnitieerd, ontwikkeld, uitgevoerd en/of via het Platform gefinancierd. De activiteiten zijn onderverdeeld in: onderzoek, preventie, zorg en maatschappelijk herstel. Verder wordt het Activiteitenplan 2003-2004 van het Alcoholplan Katwijk belicht. Dit bestaat uit een pakket van activiteiten en maatregelen die ontwikkeld worden vanuit een afzonderlijke financiering van de gemeente Katwijk. De start vond plaats in april 2003. In juni 2004 wordt verslag uitgebracht van de resultaten tot dan toe. In deze rapportage wordt kort de voortgang tot en met oktober 2003 weergegeven. Organisaties of instelling die vanuit hun werkterrein te maken hebben met het gebruik van riskante genotmiddelen (alcohol en drugs) kunnen deel uitmaken van het platform. Belangrijk doel van het platform is het signaleren van ontwikkelingen, knelpunten en hiaten in de praktijk. Dit gebeurt vooral tijdens de maandelijkse bijeenkomsten van het platform, waarin vertegenwoordigers van instellingen elkaar informeren en discussie voeren over de voortgang van het werk en de knelpunten die hierbij in het oog springen. De problemen die op straat, op de ‘werkvloer’ worden gezien nemen een centrale plaats in tijdens de vergaderingen. Zij vormen de aanleiding om initiatieven te ontplooien waarbij gezamenlijk naar een oplossing wordt gezocht. Door deze manier van werken heeft het platform aan de wieg gestaan van vele activiteiten die inmiddels zijn opgenomen in het zorgaanbod voor de bewoners van de gemeente Katwijk. Op het moment dat een activiteit is opgenomen in het reguliere aanbod neemt de bemoeienis van het platform af en volstaat de spreekwoordelijke vinger aan de pols. Dit is ook de reden dat een aantal activiteiten die bijvoorbeeld nog in het Jaarverslag 2001 vermeld staan, niet meer terugkomen in deze rapportage. Om misverstanden te voorkomen willen we benadrukken dat deze rapportage geen volledig beeld geeft van alle activiteiten die op het terrein van verslaving worden ontwikkeld. Zo is bijvoorbeeld het Jongeren Preventie Project (JPP) voortgekomen uit een initiatief van het platform met de ontwikkeling van het Project Maatschappelijke Integratie. Nadat bleek dat deze methode succesvol was in de praktijk is het project onder de nieuwe naam JPP opgenomen in het aanbod van het Algemeen Maatschappelijk Werk en Bureau Jeugdzorg Rijnland. Het Platform Verslavingszorg Katwijk is de gemeente Katwijk en de gemeente Leiden zeer erkentelijk voor de wijze waarop de afgelopen jaren de diverse projecten zijn ondersteund. Deze rapportage laat zien op wat voor wijze wordt omgegaan met de beschikbaar gestelde gelden. Deze rapportage vervangt het Jaarverslag 2002 en 2003 en geeft de resultaten weer van de verschillende activiteiten. Voor een nader inzicht over de opzet, het proces en de resultaten zijn van diverse projecten en activiteiten afzonderlijke verslagen beschikbaar.
Uw opmerkingen en suggesties zijn altijd van harte welkom. Hans Moolenburgh Voorzitter Platform Verslavingszorg Katwijk
3
Inleiding Het Platform Verslavingszorg Katwijk is een samenwerkingsverband van organisaties die in Katwijk en de regio werk verrichten op het gebied van verslavingszorg (alcohol en drugs). De platformleden komen maandelijks bij elkaar. De gemeente is als subsidieverstrekker en deelnemer direct betrokken bij de activiteiten van het platform. De gemeentelijke beleidsambtenaar neemt deel in het Platform Verslavingszorg. Het platform is in 1992 opgericht vanwege de drugsproblematiek in Katwijk, maar vanaf het jaar 2000 is alcohol een belangrijk aandachtsveld. Het doel is uitwisseling, afstemming en het ontwikkelen en uitvoeren van activiteiten op het terrein van voorkomen, genezen en maatschappelijk herstel. Een Katwijkse huisarts, H.C. Moolenburgh, fungeert als onafhankelijk voorzitter van het Platform. Het Platform heeft een kantoorruimte in Huize Callao te Katwijk.
Het Platform is vergelijkbaar met de mol Het Platform is vergelijkbaar met de mol, de graafmachine die een tunnel onder het kanaal graaft. Ondanks speurtochten via onder andere internet zijn er nauwelijks voorbeeldgemeenten te vinden waar projecten van kunnen worden overgenomen. Daarom graaft het Platform zijn eigen weg door veelal onontgonnen terrein. De problemen die het Platform op straat en op locatie tegenkomt worden besproken. Met behulp van werkgroepen wordt naar een structurele oplossing gezocht, waarna zoveel mogelijk wordt geprobeerd deze oplossing in de bestaande organisaties in te bedden. Of het Platform ooit aan de andere kant van de vaak donkere tunnel uitkomt is maar de vraag. In ieder geval is er de afgelopen jaren al een behoorlijke tunnel gegraven.
Wat bepaalt het succes van het Platform De mate waarin samengewerkt wordt door diverse partners. Daarbij is essentieel dat niet alleen bestuurders aan tafel zitten maar juist ook de mensen die vertrouwd zijn met de problemen. Ieder project dat ontwikkeld wordt moet geënt zijn op deze problemen. Deze bottum-up benadering en de brede samenstelling van het platform en de werkgroepen betekenen dat er sprake is van een breed draagvlak. Daar waar mogelijk gaat het platform een stap verder en ontwikkelt de activiteiten met de doelgroep zelf. De gemeente vervult hierin een regierol waarbij vooral de afstemming tussen de diverse activiteiten, de financieringsstromen en de gemeentelijke beleidsterreinen van belang is.
Samenstelling Platform Verslavingszorg Katwijk GGD- Zuid Holland Noord Stichting De Brug, christelijke verslavingszorg Katwijk, Rijnsburg en Valkenburg Gemeente Katwijk Stichting Factor Welzijn Politie Hollands Midden Ouders van Drugsgebruikers Anonieme Alcoholisten (AA), afdeling Katwijk Parnassia, Psycho-Medisch Centrum (Circuit Verslavingszorg) Bureau Jeugdzorg Rijnland Huisartsen Op uitnodiging van het platform nemen verschillende organisaties deel aan de platformvergaderingen of maken deel uit van de werkgroepen van het platform, waaronder: Rhijngeestgroep, Vereniging van Relaties van (Ex-) Gedetineerden, Narcotica Anonymus, Stichting B-Involved, redactie website kattuk.nl en vrijwilligers.
4
1.
Organisatie en beleid
Het platform heeft als uitgangspunt dat het gedoogbeleid- en in het verlengde daarvan de coffeeshop- geen oplossing biedt voor de drugs- en alcoholproblematiek. Daarvoor is de problematiek te uitgebreid. Verslavingszorg is gekoppeld aan jeugd- en jongerenbeleid, aan openbare orde en veiligheid. Binnen het verslavingszorgbeleid ligt het accent bij volksgezondheid, maar voor het ontwikkelen van een integrale aanpak van de alcohol- en drugsproblematiek in Katwijk is het ook vereist beleid te ontwikkelen rond regelgeving en handhaving. Belangrijkste doelen: - Het voorkomen en verminderen van alcohol- en drugsgebruik; - (Medische) zorg voor alcohol- en drugsgebruikers; - Terugdringen van overlast en criminaliteit als gevolg van handel in en het gebruik van drugs en overmatig alcoholgebruik. De activiteiten van het platform zijn gebaseerd op het werkmodel ‘Kocon’ 1. Dit is geen kant en klaar programma, het is een aanpak waarin de drie ontwikkelingsstadia van een vlinder (rups, cocon en vlinder) symbool staan voor de onderdelen preventie, zorg en maatschappelijk herstel. Hiermee proberen platformleden een vangnet te creëren voor mensen die (dreigen) uit te vallen door verslaving. Uitgangspunt is een aanpak die verslaving beheersbaar maakt. Daar waar hiaten zijn probeert het Platform die met behulp van haar participanten op te vullen. In het woord ‘kocon’ is ook het woord coke verweven, maar dan de andere kant op gespeld; er is altijd een weg terug. Als bestuurlijk orgaan heeft het Platform geen formele functie, maar het is altijd gelukt de verschillende partijen te motiveren om deel te nemen. Belangrijk is dat de deelnemers het belang hiervan ervaren en onderkennen. Dankzij de inzet van alle deelnemers aan het Platform is er in de afgelopen jaren veel ontwikkeld en ook in 2002 en 2003 zijn veel nieuwe activiteiten gezamenlijk opgezet en uitgevoerd. Steeds vaker wordt hierbij een beroep gedaan op andere organisaties uit Katwijk zoals de kerken, wijkverenigingen, Ichtusgroep, Stichting B-Involved, het jongerenwerk en de redactie van de jongerenwebsite kattuk.nl.
Personele inzet • Voor het ontwikkelen en uitvoeren van de activiteiten ontvangt het Platform subsidie van de gemeente Katwijk. De subsidie voor personele inzet bestaat (per week) uit: • 12 uur coördinatie preventie en ondersteuning aandachtsveld alcohol (GGD-ZHN) • 26 uur secretariële ondersteuning en coördinatie (Factor Welzijn). • 4 uur administratieve ondersteuning (Factor Welzijn) • 8 uur projectcoördinatie Alcohol en Gezin vanaf 1 april 2003 voor de duur van twee jaar (GGD-ZHN) • 8 uur administratieve ondersteuning vanaf 1 april 2003 voor de duur van twee jaar (Factor Welzijn)
Stichting Kocon Op 5 september 2002 is de Stichting Kocon opgericht met als doel nadere mogelijkheden voor het Platform Verslavingszorg te bieden. Met de oprichting is er nu sprake van een rechtspersoon, waarmee vooral voor het Alcoholplan meer mogelijkheden zijn. Zo heeft de Stichting Kocon het financieel beheer op zich genomen en kan er eenvoudiger een beroep gedaan worden op fondsen en sponsors. De stichting is nadrukkelijk geen vervanging voor het bestaande platform; het huidige discussieplatform, de verschillende werk- en projectgroepen worden in de huidige vorm voorgezet. 1
Kocon: een Katwijks model. Platform Verslavingszorg Katwijk . Januari 1999
5
Het bestuur van de Stichting Kocon bestaat uit: Hans Moolenburgh (voorzitter), Beatrice Bos-Beernink (vice-voorzitter), Jan van der Plas (penningmeester) en Ben Reinerink (2e penningmeester). De functie van secretaris is vacant.
In hoeverre kan het Platform regionaal werken Een aantal van de organisaties die in het Platform mee doen zijn regionale instellingen zoals de politie, de GGD en Parnassia. Toch gaat het juist om een aantal mensen die elkaar kennen, die weten met welke vraag ze bij wie terechtkunnen en die gemotiveerd zijn om ‘meer te doen dan het gewone’. Het is zeer stimulerend om op lokaal niveau een project te ontwikkelen om vervolgens te zien dat het tot stand komt en ook nog effect heeft. Deze creatieve arbeid kan alleen in een soort werkplaats, in een ontmoetingsplaats van de straat, van de straatwerker en van de projectontwikkelaar. Wat denkbaar is, is dat er meerdere van dit soort ‘werkplaatsen’ worden opgericht of dat Katwijk de opdracht krijgt verder te graven, de pionierstatus behoudt maar daarbij de mogelijkheden om dit richting de regio te verspreiden. Alleen, wij zijn zeer huiverig voor vergadercircuits. Vergaderen is te snel de dood in de pot. Fusies en grotere organen doet te snel verwateren, geeft karakterverlies en contactverlies met de basis, met de straat of zoals wij in Katwijk zeggen, met de werkvloer.
In KRV-verband Vanuit de gemeente bestaat de wens om het Platform uit te breiden naar Rijnsburg en Valkenburg. Het Platform kan deze wens tot uitbreiding onderschrijven maar wil ervoor waken dat dit de voortgang van het Platform belemmert. Overigens geldt al voor een deel van de beschreven activiteiten dat deze KRV gericht zijn.
6
2.
Onderzoek
Hoe erg zijn de problemen in Katwijk Eerder niet valide onderzoek liet een beeld zien van een fors aantal heroïnegebruikers en experimenterende jeugd op het gebied van drugs. Om de ernst en omvang van de problemen in kaart te brengen hebben de gemeente Katwijk en het Platform de afgelopen jaren een aantal onderzoeken gedaan. Katwijk heeft niet de pretentie de problemen te hebben opgelost, verre van dat. Het Platform hecht aan het toetsen van het beleid dat is opgezet. De onderzoeken die in deze rapportage genoemd worden, maken het mogelijk het beleid van Katwijk in de toekomst te evalueren met behulp van vervolgonderzoeken.
2.1
Alcohol- en Drugs Monitor Gemeente Katwijk
In 2000 werd in opdracht van de gemeente Katwijk de Alcohol en Drugsmonitor 20002 uitgevoerd. Dit onderzoek liet een genuanceerder beeld zien. In Katwijk was het middelengebruik niet significant afwijkend ten opzichte van de provinciale en regionale gemiddelden. Er waren lichte signalen dat het gebruik gemiddeld iets lager was dan de omgeving. Wij nemen dit met een korrel zout. De Alcohol- en Drugsmonitor in 2000 geeft een nulmeting weer van het gemeentelijke verslavingsbeleid in Katwijk. Een vervolgmonitor kan cijfers opleveren over de effecten van de activiteiten en het gebruik van alcohol en drugs. De verwachting is dat elementen van de Alcohol- en Drugsmonitor 2000 opgenomen worden in de Monitor Alcohol en Drugs (MAD), waardoor gegevens beschikbaar komen die een vergelijk met de monitor van 2000 mogelijk maken. Naar verwachting zal dit Trimbospeilonderzoek, in april 2004 beschikbaar zijn. De GGD-ZHN levert cijfers aan vanuit gezondheidsonderzoek die inzichten geven over de gezondheidssituatie en leefgewoonten van jongeren (Jongerenpeiling 2003 3) en volwassenen (Volwassenenquête 2004-2005). Het Rapport Registratieproject Verslavingszorg 2003 4 geeft inzichten over het bereik van het aantal cliënten per instelling en de percentages van verslaving per type drugs.
2.2
Onderzoek verslavingspreventie Voortgezet onderwijs
In november 2002 is een student van de Hogeschool Leiden in opdracht van het platform een onderzoek gestart naar het verslavingspreventieproject op scholen voor voortgezet onderwijs in Katwijk. Met behulp van interviews met betrokken uitvoerders en docenten en een online-enquête waaraan ca. 250 leerlingen meewerkten is een eindnota 5 opgesteld. In juli 2003 zijn de resultaten van het onderzoek gepresenteerd aan de platformleden. De resultaten worden nog besproken met de scholen. 2
Alcohol- en Drugs Monitor 2000 Gemeente Katwijk. Verslag van de nulsituatie in het kader van het periodiek onderzoek naar het gemeentelijke verslavingsbeleid van de gemeente Katwijk. Opgesteld in opdracht van de gemeente Katwijk. Onderzoeksbureau Eysink, Smeets & Etman, Den Haag, februari 2001 (www.ese.nl)
3
Jongerenpeiling 2003. Tweede jongerenpeiling van de GGD Zuid Holland Noord (eerste peiling in 1998). Tien factsheets geven een beschrijving van de gezondheidssituatie en leefgewoonten van jongeren van 12 t/m 26 jaar in de 22 gemeenten van de regio Zuid Hollend Noord.GGD Zuid Holland Noord, oktober 2003 (www.ggdzhn.nl)
4
Rapport Registratieproject Verslaving Zuid Holland Noord. Een analyse van de registratiegegevens 1999- 2001 verslaving Zuid Holland Noord. GGD Zuid Holland Noord, augustus 2003 (www.ggdzhn.nl)
5
Verslavingspreventie in het voortgezet onderwijs in Katwijk. Afstudeeronderzoek in het kader van de opleiding Culturele Maatschappelijke Vorming aan de Hogeschool Leiden. Dennis Klinkenberg- November 2002- Juli 2003
7
3.
Preventie
Het Platform Verslavingszorg biedt het onderwijs en instellingen in Katwijk voorlichting, deskundigheidsbevordering en materialen. De coördinator voor de preventieve activiteiten van het Platform Verslavingszorg, is ondergebracht bij de GGD Zuid Holland Noord. In 2002 zijn nadere afspraken gemaakt over de inzet en verantwoording van deze uren. Voor 2002 en 2003 is met de GGD ZHN overeen gekomen dat er, gelet op de prioriteitstelling binnen het Platform, een verschuiving zal plaats vinden in de taken van de coördinator naar het aandachtsveld alcohol. Deze verschuiving van taken heeft geleid tot minder aandacht voor de preventie-activiteiten. In 2000 werd al een zekere verzadiging gesignaleerd ten aanzien van de vraag naar verslavingspreventie binnen jongerensociëteiten, wijkverenigingen en het voortgezet onderwijs, omdat er niet veel verloop is binnen het vrijwilligers- en docentenbestand.
Startbijeenkomst op 23 oktober 2003 van het preventieproject voor Katwijkse basisscholen in zalencentrum Tripodia.
Voorlichtingsactie XTC op het Strandplein aan de Boulevard
8
3.1
Preventieproject basisscholen Katwijk
De basisscholen en het platform constateerden in 2001 een toename van het aanbod van voorlichtingsactiviteiten aan de basisscholen, waardoor de scholen door het bos de bomen niet meer zagen. Het platform, Halt, de Anne Frank stichting; allemaal instellingen met een aanbod voor voorlichting. Naar aanleiding van dit signaal initieerde het platform de Werkgroep Basisscholen die de knelpunten en wensen inventariseerden met betrekking tot het voorlichtingsaanbod. Deze inventarisatie heeft geleid tot een werkgroep die vervolgens een aanbod heeft ontwikkeld, het Preventieproject, waarin verschillende onderwerpen aan bod komen. Een aparte werkgroep bereidt de bijeenkomsten voor. De coördinatie ligt in handen van de gemeente en de school bepaalt wie vanuit de maatschappij wordt gevraagd om de leerlingen voorlichting te geven. Alle basisscholen nemen deel aan het Preventieproject. De verslavingsvoorlichting maakt onderdeel uit van het Preventieproject.
Activiteit Doel
Preventieproject basisscholen
Kennis, sociale weerbaarheid en zelfredzaamheid van leerlingen vergroten Leerlingen basisscholen vanaf 10 jaar (groepen 6,7 en 8) Doelgroep Werkwijze • Het preventieprogramma is met name gebaseerd op het programma ‘Doe effe normaal’. Voor alle basisscholen in Katwijk bestaat het programma uit: • Lessen uit het programma ‘Doe effe normaal’ over vandalisme, verkeer en milieu verzorgd door de politie; • Vandalismepreventie en de vuurwerklessen verzorgt door bureau HALT; • De lessen verslavingspreventie ‘Weet wat je wilt!’ verzorgt door de GGD en politie; • De les ‘Dokter voor de klas’, verzorgd door de lokale huisartsen en • De jaarlijkse Anne Frankkrant, vergoed door de gemeente Katwijk, waarmee de scholen over lesmateriaal beschikken over racisme, discriminatie, pesten en herdenking. Van groep 6 tot en met 8 krijgt iedere groep een eigen adoptieagent. Een adoptieagent loopt drie jaar mee met een groep, op die manier hebben ouders en leerlingen een vast aanspreekpunt. In themalessen komen verschillende onderwerpen aan de orde variërend van verslavingspreventie tot vandalisme. De lessen hebben een zeer interactief karakter. De kinderen krijgen een zogenaamde lesbrief en stap voor stap wordt ingegaan op de teksten met foto's en plaatjes die in deze lesbrief staan. Ook moeten er opdrachten ingevuld worden tijdens de les. Uitvoering Gemeente Katwijk (coördinatie), Politie Hollands Midden, Bureau Halt, de GGD, scholen en huisartsen. Basisscholen van Katwijk Locatie Financiering Het onderdeel verslavingspreventie wordt gefinancierd vanuit de Doeluitkering Ambulante Verslavingszorg Januari 2002 Start Voortzetting Toekomst Voordeel van de lange duur van het project is, dat de adoptie-agent de kinderen kan blijven volgen. Hij of zij leert ze kennen en kan zodoende ook de drempel verlagen naar de politie. Resultaten Een verbeterd aanbod waarin de voorlichtingsonderwerpen minder versnipperd worden aangeboden en coördinatie. Groot bereik en deelname: alle basisscholen in Katwijk nemen deel aan het project.
9
3.2
Voorlichting scholen voortgezet onderwijs in Katwijk
Alle scholen krijgen jaarlijks een aanbod van voorlichtingslessen. Docenten van de locaties Rijnmond en Pieter Groen van het Andreascollege zijn lid van het ZAT-team (Zorg Advies Team o.a. vroegtijdige signalering) en hebben in 2000 en 2001 een scholing tot Voorlichter Riskante Middelen gevolgd. Dit heeft als groot voordeel dat de scholen deskundigen in eigen huis hebben, die ook voorlichtingsbijeenkomsten kunnen begeleiden. In de afgelopen jaren is de belangstelling voor voorlichting afgenomen. In 2004 zal aandacht besteed worden aan het aanbod.
Activiteit Doel
Voorlichting voortgezet onderwijs
• Het voorkomen van riskant genotmiddelen gebruik bij leerlingen in het voorgezet onderwijs, weerstand bieden aan groepsdruk en het vergroten van de eigenwaarde. • Docenten leren hoe zij problemen met genotmiddelen (vroegtijdig) kunnen signaleren, bespreekbaar kunnen maken en kunnen doorverwijzen naar passende hulpverlening. • Het invoeren en handhaven van een reglement riskante genotmiddelen, waarin regels opgenomen zijn over riskante genotmiddelen. • Meningsvorming en advisering over de wijze waarop ouders met hun pubers kunnen omgaan in de opvoeding wat betreft genotmiddelen. • Regie over deze activiteiten Leerlingen van 11 t/m 17 jaar in het voortgezet onderwijs Doelgroep Docenten in het voortgezet onderwijs. Ouders van de leerlingen Werkwijze Kennisoverdracht en groepsopdrachten door de docenten in de klas met gebruik van lesmateriaal van het Trimbos of de desbetreffende lessen uit de boeken biologie. Ieder jaar worden de scholen vanuit de GGD aangeschreven met een aanbod voor scholing van docenten en het gebruik van lesmaterialen. Met name het lespakket ‘Wat kun je verwachten van...’ voor de onderbouw wordt afgenomen. Dit behandelt de thema’s alcohol, roken, blowen en gokken. Uitvoering Platform Verslavingszorg Katwijk, coördinatie door de GGD-ZHN Scholen Voortgezet Onderwijs in Katwijk Locatie Financiering Gemeente Leiden vanuit de Doeluitkering Verslavingszorg 1992 op basis van de methode ‘De Gezonde School en Start Genotmiddelen’. In 2004 zal aandacht worden geschonken aan de wensen van scholen en Toekomst het platform met betrekking tot het aanbod en de werkwijze. Resultaten De belangstelling van scholen om aandacht te besteden aan verslavingspreventie is wisselend en verschilt per periode. In 2002 was de belangstelling gering. In 2003 is de belangstelling toegenomen. Alle scholen hebben in oktober november 2003 meegewerkt aan het Project Veilig In Katwijk Stappen (VIKS).
10
3.3
Preventiebeleid instellingen sociaal cultureel werk
Het Platform heeft een aparte Voorlichterspool met geschoolde medewerkers afkomstig van de politie, Factor Welzijn, De Brug, het voortgezet onderwijs en de GGD. Voor 2000 hebben alle vrijwilligers van jongerencentra en wijkverenigingen scholingsavonden bijgewoond, daarnaast werden ook voor bezoekers voorlichtingsavonden georganiseerd. In 2002 en 2003 is nauwelijks een beroep gedaan op de mogelijkheden van voorlichting en scholing. Enerzijds omdat er weinig verloop is van vrijwilligers en anderzijds omdat er vooral behoefte is aan praktijkgerichte trainingen. Het aanbod van de training ‘Grenzen Stellen’ bleek hiervoor een goed alternatief. Voor het opstellen van huisregels is vanuit het Platform een reglement genotmiddelen 6 ontwikkeld voor het onderwijs en het sociaal cultureel werk. Dit aanbod is opgenomen in het aanbod van de Materialenbank van het Platform. In het kader van het Alcoholplan Activiteitenplan 2003-2004 wordt nadere aandacht geschonken aan het preventiebeleid binnen instellingen.
3.4
Deskundigheidsbevordering sociaal cultureel werk
Jongerencentra en wijkverenigingen kunnen gebruik maken van het aanbod gericht op het trainen van grenzen stellen en het herkennen van alcohol en drugsproblematiek. De trainingen ‘Grenzen Stellen’ worden uitgevoerd door PJ Partners. De deelnemers (maximaal 8 deelnemers per cursus) werden getraind met hulp van professionele acteurs en rollenspel. De cursus sluit aan bij de behoefte om het instellingsreglement te handhaven en het omgaan met bezoekers die overmatig alcohol gebruikt hebben. Een bezwaar is dat de cursus veel geld kost (circa 6200 euro wanneer de cursus extern plaats vindt) waardoor jaarlijks slechts een beperkt aantal vrijwilligers kan deelnemen. Onderzocht wordt of het onderdeel ‘rollenspel’ (in combinatie met de video-opnamen) opgenomen kan worden in een scholingsaanbod dat in het kader van het Alcoholplan wordt ontwikkeld. Vooral dit onderdeel biedt vrijwilligers praktische handvatten in risicovolle situaties zoals het omgaan met agressie.
6
Reglement Riskante Genotmiddelen sociaal cultureel werk en Reglement Riskante Genotmiddelen onderwijs, Platform Verslavingszorg Katwijk. Een informatieset bestaat uit een diskette met een voorbeeldreglement en een handleiding voor het invoeren van een reglement binnen de instelling. Bij de Materialenbank van het platform kan een diskette en handleiding worden opgevraagd. Contactpersoon Materialenbank: Frans Warmenhoven, Factor Welzijn , telefoon 071-403 3323, e-mail
[email protected]
11
Deskundigheidsbevordering - Training ‘Grenzen stellen’ Activiteit Doel
Training ‘Grenzen stellen’ sociaal cultureel werk
Handhaven van huisregels mbt riskante genotmiddelen Inzichten en vaardigheden voor het handelen in risicovolle situaties vergroten Vrijwilligers van sociaal cultureel werk instellingen Doelgroep Werkwijze Training van 4 dagdelen. De deelnemers krijgen theorie over het handelen in spanningsvolle situaties en vervolgens wordt met behulp van acteurs deze situaties geoefend. Met behulp van videobeelden wordt het rollenspel teruggekeken en wordt feedback gegeven op het handelen, waardoor de deelnemers hun inzichten en vaardigheden voor de praktijk vergroten. Uitvoering PJ-Partners in samenwerking met Factor Welzijn en de GGD-ZHN Binnen de instelling zelf of een andere geschikte locatie. Locatie Financiering Gemeente Katwijk via de platformbegroting 1998 Start Aanbod continueren en mogelijk specifieke onderdelen opnemen in een Toekomst nader te ontwikkelen scholingsaanbod voor vrijwilligers, waarmee het aanbod voor een grotere groep bereikbaar wordt. Afgesproken is dat een training in het vervolg in de eigen locatie moet plaats vinden en ook een kostenbesparing moet worden gevonden in bijvoorbeeld de maaltijden en het gebruik van materialen. Resultaten 2x in 2002: 16 vrijwilligers van Jongerencentra ’t Jok (8) en Scum (8) 3x in 2003: 15 vrijwilligers van Stichting De Brug en één van de AAKatwijk (vanwege de groepsgrootte is het onderdeel rollenspel in twee delen is gesplitst) 16 vrijwilligers van Scum (2x 8), één training is uitgevoerd met vrijwilligers van 12 tot 16 jaar en kreeg vanwege de leeftijd een aangepast programma. De training wordt hoog gewaardeerd door de deelnemers omdat de inhoud van de training nauw aansluit bij de praktijk en handvatten biedt bij het handelen.
12
3.5
Materialenbank
Voor de voorlichtingsactiviteiten is een materialenbank opgericht. Hier kunnen folders opgevraagd worden en bv. videofilms en discussie spellen gehuurd worden 7.
Activiteit Doel
Materialenbank
Informatiemateriaal ter beschikking stellen tbv voorlichting over riskante genotsmiddelen Instellingen onderwijs en Doelgroep Instellingen sociaal cultureel werk en Overige belangstellende instellingen. Werkwijze Scholen en instellingen kunnen telefonisch of schriftelijk en met behulp van een catalogus materialen aanvragen bij Factor Welzijn die het beheer van de Materialenbank verzorgt. Er wordt een kostendekkende vergoeding gevraagd. Uitvoering Factor Welzijn (uitvoering) en GGD ZHN(coördinatie) Platformruimte in Huize Callao Katwijk Locatie Financiering Gemeente Katwijk (uren tbv beheer van de Materialenbank) Bijdrage voor afgenomen folders en huur van videobanden en spelmaterialen 1998 Start Voortzetten Toekomst Uitbreiden voorlichtingsmaterialen alcohol Resultaten 2002 en 2003: zie onderstaande overzichten In 2003 is extra materiaal aangeschaft voor de activiteiten in het kader van het Alcoholplan. Overzicht foldermateriaal uitgegeven in de periode 1 januari 2002 t/m 31 oktober 2003 Omschrijving folder
Aantal 2002 135
Aantal 2003 15
180
280
Wat iedereen over drugs zou moeten weten
250
155
Uw kind en drugs Vragen over drugs
165 30
62 20
XTC, Paddo’s (CAD Drenthe en De Brijder)
45
-
GHB De 10 meest gestelde vragen
10 -
10
De middelenserie bestaande uit informatiebrochures: Cocaïne, Hasj en weed, XTC,Speed, Heroïne en methadon, Trippers LSD en paddestoelen, Slaap- en kalmeringsmiddelen en Alcohol De antwoorden (serie) Publieksfolder bestaande uit: Cocaïne,Hasj en weed, XTC, Speed, Heroïne, Tripmiddelen, Slaap- en kalmeringsmiddelen, Paddo’s, Smartdrugs smartproducts en ecodrugs Drugs
7
Materialenbank Platform Verslavingszorg Katwijk - Overzicht materialen van folders, videobanden en spelmaterialen. De lijst wordt regelmatig geactualiseerd.
13
Omschrijving folder
Aantal 2002
Aantal 2003
Alcohol mondjesmaat
40
Uit de roulatie
Ben jij sterker dan drank?
50
50
Wat doet drank met u? Wat ben ik voor drinker
30 10
20 0
Alcohol
De folders zijn in 2002 afgenomen door:
De folders zijn in 2003 afgenomen door:
St. De Brug Jongerencentrum Scum Wijkverenigingen Noord/Noord-Oost Cleijn Duin – Witte Hek Koestal-Overduin Molenwijk GGD Zuid-Holland Noord X-Out Noordwijkerhout Konmar activiteit Project Veilig in Katwijk Stappen
Konmar-activiteit Basisschool De Horizon Stichting De Brug Jongerencentrum Scum GGD Zuid-Holland Noord
Overzicht materiaal uitgeleend in de periode: 1 januari 2002 t/m 31 oktober 2003. 2002 13 februari 1 mei november
Materiaal Spel “Meienzorg”
15 april 17 en 24 april 21 mei 2003
Diaserie “De Middelen”
Spel “Meienzorg”
14
Instelling/school Tienercentrum X-Out Noordwijkerhout Survivalpreventieweekend Jongerencentrum ‘t Jok Jongerencentrum Scum Farèlschool GGD Zuid-Holland Noord Basisschool De Krulder 2x Jongerencentrum Scum Tienercentrum X-Out Noordwijkerhout
3.6
Survivalpreventieweekenden
Voor groepen jongeren die opvallen door hun gedrag en/ of middelengebruik organiseert het platform in samenwerking met Factor Welzijn survivalpreventieweekenden in de Ardennen. Sportieve activiteiten in groepsverband worden gecombineerd met voorlichting en gesprekken met de jongeren over genotmiddelen. Voor 2003 was een survivalpreventieweekend gepland voor allochtone jongeren, maar het motiveren voor deelname blijkt in de praktijk moeilijk. De geplande survival in 2003 voor de deelnemers van het VIKS-project is uitgesteld.
Activiteit Doel
Doelgroep Werkwijze
Survivalpreventieweekenden • Het bevorderen van de bewustwording van de risico’s van genotmiddelengebruik onder jongeren door het gericht aanbieden van voorlichting aan groepen jongeren; • Het vroegtijdig signaleren van risicovol genotmiddelengebruik en zo nodig het doorverwijzen van jongeren naar andere instellingen, zoals het Jongeren Preventie Project, stichting Jeugdzorg of Parnassia; • Het verkrijgen van inzicht in (riskant) gebruik van genotmiddelen onder Katwijkse jongeren. Katwijkse (risico)jongeren JOS-medewerkers van Factor Welzijn hebben contacten met verschillende groepen jongeren. Wanneer het gebruik van alcohol en drugs een risico vormen bij een groep kan er gekozen worden om een survivalpreventieweekend te organiseren (maximaal 3 per jaar). Tijdens dit weekend vormen de activiteiten georganiseerd een combinatie van voorlichting en survivalactiviteiten. Buiten de dagelijkse leefomgeving en beslommeringen wordt zo in een ontspannen sfeer aandacht geschonken aan de (verslavings)problematiek van de (individuele) jongeren.
De jongeren hechten veel waarde aan de open en vertrouwelijke sfeer waarin de gesprekken gevoerd worden over het eigen gebruik. Deze benadering heeft een positieve invloed op hun eigen gebruik en experimenteergedrag. Daarnaast is de inzet van voorlichting meer effectief en is gerichte doorverwijzing mogelijk. Zie ook het evaluatieverslag van Kubus 85 (nu Factor Welzijn) 8 Uitvoering JOS-medewerkers van Factor Welzijn en een voorlichter riskante genotmiddelen die geschoold is vanuit het platform. Belgische Ardennen Locatie Financiering Gemeente Katwijk (subsidie aan Factor Welzijn en aan het Platform) 1998 Start Aanbod indien gewenst inzetten. Toekomst Resultaten 1x in 2002: Jongerencentrum t‘Jok 0 in 2003: twee geplande survivals zijn uitgesteld naar 2004
8
Evaluatieverslag.Survivalweekenden - 2002, Kubus 85 - Stichting voor Sociaal Cultureel Werk Katwijk
15
3.7
Straatwerk Stichting De Brug en JOS-project Factor Welzijn
Om contacten te leggen (en te onderhouden) met jongeren in de leeftijd van 11 tot 25 jaar gaan de straatwerkteams van De Brug en de JOS-medewerkers van Factor Welzijn de straat op. Tijdens de platformvergaderingen worden de ervaringen ‘van de straat’ regelmatig besproken. De straatteams kunnen problematische gebruikers van de straat doorverwijzen naar het Jongeren Preventie Project of spreekuren en/ of voorzieningen van De Brug en Parnassia. Deze projecten vallen niet onder het Platform maar hebben zoveel raakvlak met de andere activiteiten dat ze wel genoemd worden.
Activiteit Doel
Straatwerkteams De Brug
Activiteit Doel
Jongeren Op Straat (JOS)
Contacten leggen en onderhouden met jongeren Signaleren Informatie geven aan jongeren en doorverwijzing Jongeren op straat van 11 tot 25 jaar in Katwijk, Rijnsburg, Valkenburg Doelgroep en Noordwijk Werkwijze Iedere twee weken gaat een straatteam de straat op. Ieder team heeft zijn eigen wijk. Hierdoor kan er een vertrouwensrelatie met de jongeren ontstaan. De gesprekken lopen uiteen van drugs tot velerlei onderwerpen, waarmee jongeren zich bezighouden. Naast het straatwerk worden er ook regelmatig bars en sociëteiten bezocht, waar de teams vaak dezelfde jongeren ontmoeten. Op Koninginnedag gaan er extra straatwerkteams de straat op. Uitvoering Vrijwilligers van De Brug De straat, de duinen, kermis, bars en jongerencentra. Locatie Financiering Stichting De Brug 1996 Start Voortzetten Toekomst Resultaten Zie het Jaarverslag van Stichting De Brug
Contacten leggen en onderhouden met jongeren Begeleiden van groepen jongeren Indien mogelijk toeleiden naar bestaande accommodaties Signaleren en doorverwijzen Jongeren in Katwijk Doelgroep Werkwijze Op basis van signalen, afgegeven door bewoners, politie, het categoraal jongerenwerk, of de werkgroep vandalisme worden groepen jongeren benaderd die overlast bezorgen in de desbetreffende woonomgeving. Doordat zij zich op straat bevinden in zogeheten ‘hangplekken’. Een JOS-medewerker legt contacten met de jongeren en veelal wordt geprobeerd om hen naar een bestaande accommodatie te leiden. De JOS-medewerkers nodigen de jongeren rechtstreeks uit voor deelname aan de activiteiten. Omdat een deel van deze jongeren een risicovol gebruik van genotmiddelen vertoont, worden er ook survivalpreventieweekenden voor hen georganiseerd. Uitvoering Vakkrachten van Factor Welzijn in het Project Jongeren Op Straat (JOS) De straat; op zogeheten ‘hangplekken’ Locatie Financiering Gemeente Katwijk (via Factor Welzijn) 1998 Start Voortzetten Toekomst Resultaten Zie het Evaluatieverslag van het JOS-project van Factor Welzijn
16
3.8
XTC-project
Tijdens een platformvergadering werd aandacht gevraagd voor het toenemende gebruik van XTC onder de jongeren. Met behulp van informatie (verslavingsarts Parnassia), tonen van videoband met interviews met gebruikende jongeren vond discussie plaats in het Platform. Uit gesprekken met jongeren kwam sterk het beeld naar voren van ondoordacht en zelfs roekeloos gebruik. Reden voor het platform om te actie te ondernemen. Hiertoe is de werkgroep XTC opgericht.
Activiteit Doel Doelgroep Werkwijze
XTC-project
Risico’s XTC onder de aandacht brengen Jongeren die gebruiken of kunnen gaan gebruiken. Op 5 november 2002 presenteerde de Werkgroep XTC het eindverslag met aanbevelingen voor maatregelen en activiteiten, waaronder het opzetten van scholing om EHBO te kunnen verlenen en een publieksactie met posters en een dansfeest gericht op jongeren. De posteractie is door de werkgroep zelf ontwikkeld. Op advies van de jongeren verliep de werving via de jongerenwebsite www.kattuk.nl. Het dansfeest vond buiten plaats op 9 juli 2003 op het Strandplein aan de Boulevard. Veel jongeren stelden naderhand vragen over XTC en er volgde discussie op de jongerenwebsite. Uitvoering Werkgroep XTC: vier jongeren, en medewerkers van Factor Welzijn, Politie Hollands Midden, GGD-ZHN en het Platform Platformruimte en Strandplein Boulevard Locatie Financiering Doeluitkering Ambulante Verslavingszorg Leiden Januari 2002 Start De Werkgroep XTC met jongeren wordt beëindigd in december 2003. Toekomst Van de activiteiten zal een evaluatieverslag 9verschijnen. Naar verwachting vindt begin 2004 een vervolgactiviteit plaats nav de wereldwijde discussie over de niet valide resultaten van een wetenschappelijk onderzoek gepubliceerd in het tijdschrift Science Resultaten 2003: 6 werkgroepbijeenkomsten, een reeks posters en artikelen. De gevaren van XTC zijn op 9 juli 2003 nadrukkelijk onder de aandacht gebracht van de doelgroep; ca. 300 gebruikers en potentiële gebruikers (en ongeveer 100 omstanders). Twee uur dancemuziek, live graffitikunst, cabaret en tenslotte een korte boodschap. De samenwerking met de redactie van de jongerenwebsite was een nieuwe ervaring voor het platform; dit is goed bevallen en in de praktijk blijkt dit een goed middel te zijn voor het bereik van jongeren. Betrokken jongeren in de werkgroep hebben actief meegewerkt in het bedenken, het opzetten en het uitvoeren van de voorlichtingsactie.
9
Verslag acties XTC, GGD Zuid Holland Noord, december 2003
17
4.
Zorg
4.1
Telefonische Informatielijn
Sinds 2001 wordt het telefonische spreekuur ‘de Drugsinfolijn’ van het Platform verzorgd door Stichting de Brug. De informatielijn wordt voor een deel via het Platform gefinancierd. De telefoonlijn van De Brug is 24 uur per dag beschikbaar voor hulp en advies. Belangrijkste vragen zijn: • Afspraken maken voor gesprek met maatschappelijk werker of psycholoog van De Brug • Hoe om te gaan met verslaving in gezin • Informatie over middelen (o.a. voor spreekbeurten en werkstukken) • Informatie over behandelprogramma’s van verschillende organisaties • Informatie over activiteiten van De Brug Om een inzicht te krijgen in de omvang van de inkomende telefoongesprekken registreren de medewerkers de telefoongesprekken.
Activiteit Doel
Telefonische Informatielijn
Informatie geven Afspraken maken Doorverwijzing Inwoners van Katwijk, Rijnsburg en Valkenburg Doelgroep Werkwijze 24 uur per dag is de informatielijn telefonisch bereikbaar. Indien mogelijk wordt direct informatie gegeven, een afspraak gemaakt of doorverwezen. Het telefoonnummer van de informatielijn verschijnt wekelijks in de lokale kranten. Uitvoering Een team van 7 mensen, beroepskrachten en vrijwilligers van De Brug, zorgen ervoor dat de telefonische informatielijn 24 uur bereikbaar is. Haringkade 2 in Katwijk en na kantoortijden doorschakeling naar een Locatie mobiele telefoon van de medewerker die bereikbaarheidsdienst heeft. Financiering De Brug en de gemeente Katwijk (verwerkt in de subsidie van het platform) 2001 Start Voortzetten Toekomst Resultaten In 2002: Ca. 1400 geregistreerde gesprekken per jaar. Aan de medewerkers van de bereikbaarheidsdienst is in 2002 een training gegeven. In 2003: nog niet bekend
18
4.2
Inloophuis De Brug
Vanuit het Platform is de vraag aan de kerken gesteld om mee te helpen. Hieruit is begin 1995 Stichting De Brug, christelijke verslavingszorg Katwijk, Rijnsburg en Valkenburg opgericht met onder meer een inloophuis voor verslaafden. Het Inloophuis van de Brug wordt voor een deel via het Platform gesubsidieerd.
Activiteit Doel
Inloophuis De Brug
Opvang en luisterend oor bieden Aanbod recreatiemogelijkheden Steun bieden bij het clean blijven Verslaafden en ex-verslaafden uit Katwijk, Rijnsburg en Valkenburg Doelgroep Werkwijze Van maandag t/m vrijdag, van 14.00 tot 18.00 uur is het Inloophuis geopend. Iedere middag kunnen de gasten koffie, thee of frisdrank krijgen en is er gelegenheid voor tafeltennis of biljarten. De bezoekers mogen niet gebruiken en/of dealen tijdens de openstelling van het Inloophuis. Ook ex-verslaafden bezoeken het Inloophuis regelmatig, enerzijds om de contacten met de vrijwilligers te onderhouden en anderzijds om de verslaafde bezoekers aan te moedigen om (ook) naar een afkickcentrum te gaan. Uitvoering 14 vrijwilligers van De Brug Haringkade 2 in Katwijk Locatie Financiering De Brug en de gemeente Katwijk (via subsidieverstrekking aan het Platform) 1995 Start Voortzetten. Toekomst Het Inloophuis zal verhuizen naar de nieuwe huisvesting aan de Schaepmanstraat. Vanwege de toename van het aantal mensen met een verslavingsprobleem en een psychiatrisch probleem wordt door Psychiatrisch Ziekenhuis Rhijngeestgroep een cursus psychiatrische ziektebeelden gegeven. 2002: 1464 bezoeken, ongeveer 70 verschillende personen. Dit Resultaten betekent een daling ten opzichte van 2001 (1941 bezoeken) Toename van alcoholisten die het Inloophuis bezoeken. Zie het jaarverslag 10 2003: nog niet bekend
10
Jaarverslag 2002 , Stichting De Brug
19
4.3
Begeleidingsprogramma Drugs
Mede vanuit de optiek dat iedere gemeente verantwoordelijk is voor zijn eigen uitvallers heeft het Platform is samenwerking met Parnassia een projectplan11 opgesteld voor de groep heroïneverslaafden. Hierbij wordt begeleiding van de gebruikers nagestreefd met het uitgangspunt het gebruik te stabiliseren en daarna waar mogelijk af te bouwen zodat zij een kans hebben op een plek in de maatschappij en een kans op begeleiding en herstel. Tot nu toe verloopt de verstrekking zonder klachten van de omgeving. Nadere aandacht is nodig voor het begeleidingsaspect en de contacten en samenwerking met andere zorginstellingen.
Activiteit Doel
Begeleidingsprogramma Drugs met methadonverstrekking
Gebruik heroïne stabiliseren en waar mogelijk afbouwen. Verbeteren sociaal maatschappelijke situatie Voorkomen van somatische complicaties Indien mogelijk: motiveren en toeleiden naar klinische programma’s, werk en scholing en naar een drugsvrije bestaan Heroïneverslaafden in Katwijk en omstreken Doelgroep Werkwijze Het Begeleidingsprogramma omvat methadonverstrekking door een verpleegkundige en medische begeleiding door een verslavingsarts. Naast het verstrekken van methadon kunnen de verslaafden begeleiding krijgen, bijvoorbeeld bij het zoeken naar werk en vrije tijdsbesteding. De cliënten worden gemotiveerd om hun problemen die verband houden met de verslaving aan te pakken, in combinatie met methadonverstrekking. Deelnemers aan het Begeleidingsprogramma Drugs hebben, eventueel met partner of familieleden, gesprekken met de behandelaar. In het behandelplan staat omschreven waar de cliënt aan wil werken en de behandelaar zoekt samen met de cliënt naar de beste weg om problemen op het gebied van huisvesting, arbeid, financiële zaken, enz. op te lossen. Ook wordt gewerkt aan het verminderen en/of het staken van het gebruik van verslavende middelen. In 2003 is gestart met een cliëntenvolgsysteem waarmee het verloop beter te volgen is.Ook wordt gewerkt aan het verminderen van het gebruik van verslavende middelen of ermee te stoppen. In 2003 is gestart met een cliëntenvolgsysteem waarmee het verloop beter te volgen is. De capaciteit van het team is in 2003 vergroot, vooral ook om de samenwerking te verbeteren. Cliënten kunnen ook gebruik maken van andere zorgprogramma’s van Parnassia. De begeleiding vindt op vrijwillige basis plaats. Uitvoering Een verslavingsarts, een verpleegkundige en een maatschappelijk werker van Parnassia Psycho-Medisch Centrum Parnassia. Er is samenwerking met Stichting De Brug, de Rhijngeestgroep, Reclassering, Dagbestedingsprogramma ‘De Zaak’, het Mobiele Team en het Project Kwetsbare Kinderen. Contacten met huisartsen en gemeentelijke diensten. Met de De Brug vindt 1x per maand overleg plaats op cliëntenniveau. De methadon wordt uitgereikt op maandagmiddag, woensdagavond en vrijdagmiddag gedurende ±1½ uur. Portocabine achter gebouw ’t Kwadrant van de GGD aan de Locatie Schimmelpenninckstraat 10 in Katwijk Financiering Gemeente Leiden uit Doeluitkering Ambulante Verslavingszorg Juli 2001 (Hiervoor maakte de doelgroep gebruik van de zorg in Start 11
Projectplan Begeleidingsprogramma Drugs Katwijk, Parnassia, oktober 2000
20
Toekomst
Resultaten
Leiden). Voor de start van de activiteit zijn eerst omwonenden uitgenodigd en geïnformeerd over de werkwijze en het doel. Ook zijn er concrete afspraken gemaakt met omwonenden. In 2002 zijn geen negatieve reacties zijn gekomen vanuit de bevolking. Verbeteren van de contacten en samenwerking met betrokken instellingen. Toepassen van een andere kostenberekening (naar aanleiding van de hogere eisen aan de transparantie). De cliënten krijgen viermaal een medisch onderzoek en er wordt onderscheid gemaakt in cure (behandelen) en care (stabilisatie). Het platform vermoedt dat bij het doorzetten van de zorgverschraling door een afname van de financiën deze vorm van zorg onder druk komt te staan. Afgesproken is dat de verantwoordelijkheid met betrekking tot de medische zorg in handen ligt bij Parnassia. Over de psycho-sociale aspecten van cliënten die zowel bij de Parnassia als bij de Brug bekend zijn zal frequent afstemming plaatsvinden. Juni 2002: Grote instroom. In behandeling: 53, waarvan 11 in begeleiding (soc. maatsch.) door verpleegkundige. Herkomst: 3 uit Noordwijk, 1 uit Wassenaar, 8 uit Rijnsburg en 41 uit Katwijk 5 mensen krijgen intensieve begeleiding van de arts, m.n. ongehuwde (gezin) November 2003: 69, waarvan 61 mannen en 8 vrouwen. De grootste groep is 24-28 jaar (jongste 22 jaar) en er is een kleine groep ‘ouderen tussen 40 en 48 jaar. In vergelijk met andere regio’s is de cliëntengroep opvallend jong. De resultaten totnogtoe zijn succesvol; de groep heroïneverslaafden is goed in zicht, 10 personen krijgen begeleiding en 10 personen zijn inmiddels drugsvrij.
21
4.4
Zorgoverleg Katwijk
In het jaarverslag 200112 van het platform wordt de discussie vermeld over het aansluiten bij Meldpunt Vangnet & Advies (voorheen Meldpunt Overlast en Bemoeizorg) van de GGD ZHN. Na het beoordelen van de diverse mogelijkheden is vanuit het Platform gekozen voor aansluiting bij het lokale zorgoverleg, ook wel signaleringsoverleg en meldpunt genoemd. Het Zorgoverleg Katwijk heeft in 2002 een positieve ontwikkeling doorgemaakt; het is verder ontwikkeld tot een breed en slagvaardig samenwerkingsverband. Door deze ontwikkelingen wordt de discussie binnen het platform over het instellen van een meldpunt of het aansluiten bij een bestaand meldpunt beëindigd.
Activiteit Doel
Zorgoverleg
Signaleren en oplossen van probleemsituaties in de woonomgeving Het geven van zorg aan personen die zelf geen hulpvraag hebben, maar door hun gedrag in een ernstige mate overlast veroorzaken of zorgen oproepen (bemoeizorg). Probleemveroorzakers of mensen die zorg nodig hebben Doelgroep Werkwijze Elf keer per jaar, en indien nodig vaker, vindt iedere tweede dinsdag van de maand een overleg plaats. Tijdens dit overleg worden de nieuwe overlast- en zorgmeldingen besproken en de voortgang. Bij een overlastmelding is er sprake van overlast door het gedrag van een ander. Een zorgmelding heeft betrekking op bijvoorbeeld (ernstige) vervuiling, vereenzaming of verwaarlozing en daklozen. Via het zorgoverleg worden dié organisaties ingeschakeld die een bijdrage kunnen leveren aan het opheffen van de problematiek. In acute situaties wordt vooruitlopend op het zorgoverleg de hulpverlening alvast gestart. De meldingen kunnen binnenkomen bij alle instellingen die deelnemen aan het zorgoverleg. De meeste daarvan komen binnen bij de Politie en woningbouwverenigingen. De bemoeienis wordt afgesloten als de cliënt is overgedragen aan een reguliere (professionele) instelling, dan wel als de problemen van de cliënt zijn opgelost of teruggebracht tot beheersbare proporties. Politie Hollands Midden, Rhijngeestgroep (De Lijn), Uitvoering Woningbouwcorporaties, Parnassia (Mobiel Team Verslavingszorg), Valent /RDB (divisie Algemeen Maatschappelijk Werk), gemeente Katwijk (afdeling Sociale Zaken), Stichting De Brug, Valent /RDB (divisie Gespecialiseerde Gezondheid Zorg) en Valent/RDB (divisie Thuiszorg) en op afroep o.a. de huisartsen. Verschillend. Locatie Financiering Financieringsbronnen van de betrokken instellingen 2000 Start Voortzetten Toekomst 2002: in totaal 61 meldingen, waarvan 28 meldingen voortkwamen uit Resultaten overlast en 33 betrekking hadden op bezorgdheid. Bij 11 meldingen was al sprake van zorg en deze zijn teruggekoppeld naar de zorgverleners. 48 meldingen werden doorverwezen naar instanties. Veel van deze instanties maken deel uit van het Zorgoverleg Katwijk. Hierdoor konden direct afspraken gemaakt worden. 11 meldingen zijn doorverwezen naar Parnassia en 5 naar De Brug. De korte lijnen van het overleg werken in de praktijk effectief. Voor nadere informatie: zie het Jaaroverzicht Zorgoverleg 13 12
13
Jaarverslag 2001, Platform Verslavingszorg Katwijk Jaaroverzicht 2002 van het Zorgoverleg Katwijk. Gemeente Katwijk, mei 2003
22
4.5
Mobiele Team Parnassia
Vanuit de gesprekken in het platform bleek behoefte te bestaan aan actieve bemoeizorg; het daadwerkelijk opzoeken van de mensen met problemen. In 2001 heeft het platform een aanvraag ingediend bij de gemeente Katwijk voor deelname van het Mobiele Team Parnassia waardoor een actieve (ongevraagde) vorm van maatschappelijke opvang/ bemoeizorg ook in Katwijk nader ontwikkeld kan worden. Het Mobiele Team neemt deel aan het Zorgoverleg Katwijk. De inzet van het Mobiele Team (sinds januari 2002) is een goede aanvulling. Met ingang van 1 oktober 2003 is een medewerker van het Mobiele Team (3 uur per week extra) eveneens betrokken bij het Project Reïntegratie.
Activiteit Doel
Mobiele Team – Zorg aan huis
Actieve, gevraagde en ongevraagde hulp bieden Oplossen van problemen Inwoners van Katwijk die overlast bezorgen, in een isolement verkeren Doelgroep en/of zorg nodig hebben. Met name mensen met een verslavingsprobleem op het gebied van alcohol. Werkwijze De meldingen/ aanvragen voor de inzet van actieve bemoeizorg lopen met name via het Zorgoverleg Katwijk. Na overleg en overeenstemming over de aanpak gaat een medewerker van het Mobiele Team op huisbezoek, teneinde een relatie op te bouwen met de cliënt en de behoefte aan zorg in kaart te brengen. Daarna volgt de ontwikkeling van een zorgverleningsplan en het bewaken van de effecten en de voortgang. Er kan ook sprake zijn van verwijzing en toeleiden met behulp van voorlichting, crisisinterventie, motiverende gesprekken en terugvalpreventie. Uitvoering Parnassia- Mobiele Team Medewerkers van het Mobiele Team zijn gedurende 8 uur per week inzetbaar voor actieve bemoeizorg in Katwijk. Kwadrant, Schimmelpenninckstraat 10 in Katwijk Locatie Woon- of verblijfplaatsen van de mensen die benaderd worden. Financiering Doeluitkering Verslavingszorg 2002 Start Voortzetten Toekomst Resultaten De uitbreiding met het Mobiele Team in Katwijk is een welkome aanvulling op het sluitend maken van de voorzieningen. Voor meer informatie verwijzen we de lezer naar het Jaarverslag en de Productcatalogus 200314 van Parnassia en het Jaaroverzicht van het Zorgoverleg.
14
Productcatalogus 2003- Van Verslavingszorg naar Verslavingsaanpak, Parnassia, maart 2003
23
5.
Maatschappelijk herstel
5.1
Project Reïntegratie
Reïntegratie houdt in dat je als maatschappij, of liever gezegd gemeenschap, verantwoordelijk bent voor je eigen uitvallers. Je moet proberen hen weer op de been te helpen wanneer ze uit de gevangenis of afkickkliniek komen. Wanneer jij het niet doet zijn er genoeg vriendjes uit het criminele circuit die taak graag voor je waarnemen. Het Gevangenisproject van De Brug en het Kruiwagenproject van Katwijkse Vereniging voor Industrie en Handel (KVIH) zijn vanuit het Platform gebundeld en verder ontwikkeld tot het project Reïntegratie15. Het project kende startproblemen, onder andere door de inwerkperiode van de casemanager en onvoldoende aanbod vanuit de gevangenissen door communicatieproblemen binnen het netwerk. In juli 2003 is het project voor een paar maanden opgeschort, terwijl de mentoren wel doorgingen met de begeleiding. Vanaf 1 oktober is een herstart gemaakt met een nieuwe kracht van de Brug en een medewerker van het Mobiele Team.
Activiteit Doel Doelgroep Werkwijze
Project Reïntegratie
Voorkomen van terugval in verslaving en/ of criminaliteit Ex-gedetineerden en/of ex-verslaafden De aanmeldingen voor het project komen binnen via de deelnemers zelf, familie of de samenwerkingspartners. Tijdens de maandelijkse bijeenkomsten van het Begeleidingsteam wordt met behulp van het verslag van het intakegesprek en de criteria (bv. clean zijn) een beslissing genomen over toelating tot het project. Vervolgens wordt een deelnemer gekoppeld aan een mentor, een vrijwilliger van het Platform. De casemanager stelt in samenwerking met de medewerker van het Mobiele Team het trajectplan op. Tweemaandelijks vindt een uitwisselingsavond plaats met de mentoren. De Stuurgroep Reïntegratie draagt zorg voor de randvoorwaarden, zoals de financiering. Uitvoering Stichting De Brug (Casemanager voor 8 uur per week), Parnassia – Mobiele Team (voor 3 uur per week), KVIH, Gemeente Katwijk, Afd. Sociale Zaken en Onderwijs en Welzijn, Politie Hollands Midden Platformruimte en ruimte aan de Haringkade bij De Brug. Soms Locatie gesprekken op neutrale andere plekken Financiering Gemeente Leiden vanuit de Doeluitkering Ambulante Verslavingszorg Juni 2002 – juli 2003, na onderbreking vervolg in oktober 2003 Start Het project is een proef voor twee jaar. Bij succes zal geprobeerd Toekomst worden de activiteiten in te bedden in bestaande structuren. Er vindt nu een aanwas van deelnemers plaats, met een toename van vragen uit de regio. Voor 2004 zal een vervolgtraining voor de mentoren worden aangevraagd bij Parnassia. Resultaten Opzet en verspreiding van folders, presentatie project op 27 juni 2002 Training mentoren in 2002 uitgevoerd door Parnassia. Juni - dec 2002: 13 aanmeldingen , jan t/m mei 2003: 9 aanmeldingen Eind oktober 2003: 9 mentoren en 8 (toegelaten) deelnemers. In november 2003 wordt de begeleiding van 1 deelnemer succesvol afgerond. De groep mentoren is in oktober 2003 aangevuld met twee nieuwe vrijwilligers. Er is een enthousiaste groep vrijwilligers zonder verloop. Zie verder: Voortgangsrapportage Reïntegratie 16 . 15
16
Projectplan Reïntegratie. Opvang en begeleiding voor ex-gedetineerden en/of exverslaafden in Katwijk. Platform Verslavingszorg Katwijk, december 2001 Voortgangsrapportage Mei 2002 t/m juni 2003 Project Reïntegratie Katwijk, augustus 2003
24
6.
Alcoholplan Katwijk
Het alcoholplan is de afgelopen 3 jaar ontwikkeld17. Met behulp van denktanks waarin 30 tot 40 mensen uit de maatschappij participeerden is een plan opgesteld. Dit heeft onder andere geleid tot de meetkeet, tot voorlichting aan jongeren (Biervatenpraat), tot een bezinning op het gebied van regelgeving en het in kaart brengen van alle bestaande regels op het gebied van alcohol. 18 Samen met het bestuur van Katwijk wordt nu gekeken in hoeverre de regels aan te passen zijn. Begin 2003 stemde het gemeentebestuur in met het Activiteitenplan 2003-2004. Dit plan omvat voorstellen op verschillende beleidsterreinen, zoals jeugdbeleid, openbare orde en volksgezondheid. Het Platform voert de activiteiten gefaseerd in. In juni 2004 volgt een afzonderlijke beschrijving van de voortgang. Voor de volledigheid volgen hieronder de overzichten van de voorgenomen activiteiten en de huidige stand van zaken.
Activiteitenplan Alcoholplan 2003-2004 Activiteit
Doel
17
18
Activiteitenplan Alcoholplan 2003-2004 Het Activiteitenplan is onder te verdelen in de volgende activiteiten: 1. Alcohol Meetkeet 2. Voorlichting en scholing 3. Verwijzingen 4. Scholingsaanbod 5. Maatregelen voor handhaving 6. Maatregelen voor sociaal cultureel werk 7. Activiteiten met jongeren 8. Debat 9. Quick scan 10. Alcohol Actie Plan (A.A.P.) 11. Signaleringsteam 12. Cursusmodule opvoedingsondersteuning alcoholgebruik 13. Thema-avonden alcohol voor ouders en opvoeders 14. Communities that Care Het verminderen van gezondheidsproblemen en overlastsituaties als gevolg van overmatig alcoholgebruik. Dit doel is ruim geformuleerd en dus op meerdere manieren in te vullen. Daarom zijn de volgende subdoelen geformuleerd, die ieder een bijdrage leveren aan het generale doel: 1. Het uitstellen van het eerste gebruik van alcohol. 2. Het tegengaan van de verkoop van alcohol aan mensen jonger dan 16 jaar. 3. Het afremmen van het overmatig gebruik door het aanbieden van voldoende mogelijkheden tot vermaak en het creëren van een veilige en gezonde uitgaansomgeving.
1. Het Alcoholplan. Een voorstel voor alcoholmatigingsbeleid in Katwijk. Deel 1 – Kurk: feiten, problemen en instrumenten, Deel 2: Alcoholpeil:organisatiemodel voor alcoholbeheer. Platform Verslavingszorg Katwijk, augustus 2000 2. Voortgangsrapportage Alcoholplan Katwijk. Platform Verslavingszorg, juli 2002 3. Alcoholplan - Activiteitenplan 2003-2004 – december 2002 Wet en regelgeving Alcohol. Instrumenten waarmee gemeenten een lokaal alcoholmatigingsbeleid vorm kunnen geven. Platform Verslavingszorg - Denktank Regels, december 2002
25
De activiteiten zijn vooral gericht op: Jongeren tot 16 jaar. Uitgaande jongeren en volwassenen vanaf 16 jaar. Ouders of verzorgers van opgroeiende kinderen. Werkwijze Het Platform heeft voor de ontwikkeling van een lokaal alcoholmatigingsbeleid gekozen voor een organisatiemodel waarbij vertegenwoordigers vanuit verenigingen, horeca, bedrijven, kerken, onderwijs, gemeenteraad, politie, jongeren en organisaties in de verslavingszorg en hulpverlening actief meewerken. Per activiteit wordt naar samenwerkingspartners en vrijwilligers gezocht. Uitvoering Betrokken instellingen Regie: gemeente Katwijk Coördinatie: Stuurgroep Alcoholplan Diverse locaties in Katwijk Locatie Financiering Gemeente Katwijk, gemeente Leiden vanuit de Doeluitkering Ambulante Verslavingszorg, sponsorbijdrage Rotary KatwijkNoordwijk April 2003 Start Resultaten • Bijeenkomsten Stuurgroep Alcoholplan (4 bijeenkomsten in 2003) • Uitwerking gegevens t.b.v. Rapportage Alcohol Meetkeet door de Werkgroep Alcoholpeil (10 bijeenkomsten in 2003) • Presentatie Alcohol Meetkeet in samenwerking met GGD Zuid Holland Noord op 15 april 2003 • Presentatie eindverslag externe opdracht zes studenten Hogeschool Amsterdam en aanbevelingen Project Veilig In Katwijk Stappen (VIKS) op 23 april 2003 • Inleiding alcoholproblematiek en presentatie Alcohol Actieplan t.b.v. vroegtijdig signaleren t.b.v. huisartsen in Katwijk op 5 mei. • Start Werkgroep Handhaving op 7 mei 2003 (vier bijeenkomsten) • Opzet en uitvoering Biervatenpraat op 26 augustus 2003 (coördinatie door B-Involved). • Toelichting Alcohol Actieplan • Start spreekuur alcohol binnen huisartsenpraktijk bij drie huisartsen. • Aanbevelingen concept drank-en horecaverordening (nov. 2003) • Opzet cursus alcohol en gezin door Projectgroep Alcohol en Gezin (5 bijeenkomsten, start in april 2003) • Cursus alcohol en gezin op 28 okt. en 4 november (10 deelnemers) • Vervolg project VIKS met gecombineerde deelnemersgroep (8 bijeenkomsten in 2003) • Opzet en uitvoering enquête 14-15 jarigen (1050 leerlingen in het voortgezet onderwijs) • Aanzet t.b.v. scholingsaanbod tbv vrijwilligers sociaal cultureelwerk in samenwerking met Factor Welzijn en GGD Zuid Holland Noord • Informatie en publiciteit rond het Alcoholplan, diverse malen: lokale kranten, Regionieuwsbrieven, bijeenkomsten in de regio, jongerenwebsite kattuk.nl, huisorganen en andere publicaties. • Onder andere naar aanleiding van de VNG-publicatie 19 en de Rapportage Alcohol Meetkeet aanvragen voor informatie van gemeenten buiten de regio.
Doelgroep
19
‘Alcohol, veiligheid & Jeugd’. Informatie en praktijkvoorbeelden voor lokaal alcoholmatigingsbeleid. In deze uitgave van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten is onder andere de aanpak van de gemeente Katwijk beschreven. Uitgave VNG, november 2002, 070-3738888,
[email protected]
26
6.1
Alcohol Meetkeet
De resultaten van de Alcohol Meetkeet zijn verwerkt in de een rapportage20 die op 15 april 2003 werd gepresenteerd in de Burgerzaal van het gemeentehuis Katwijk. Het onderzoek laat een fors alcoholgebruik zien en geeft een aantal aanbevelingen naar aanleidingen van de bevindingen. Vanwege de hoge respons van 70% is het onderzoek niet goed vergelijkbaar met andere onderzoeken, maar de resultaten geven een goed beeld van de kenmerken en opvattingen van de uitgaanders in Katwijk en het alcoholgebruik in de uitgaanssituatie.
Activiteit Doel
Alcohol Meetkeet
Verkrijgen van inzicht in opvattingen, kenmerken en lokaal alcoholgebruik van het uitgaanspubliek in Katwijk Inzicht verkrijgen in bruikbaarheid van testen (blaastest, reactietest en ogentest) en vragenlijsten Katwijks uitgaanspubliek Doelgroep Werkwijze De voorbereiding en uitvoering van het onderzoek lag in handen van de Werkgroep Alcoholpeil en vrijwilligers. De vrijwilligers bestonden vooral uit studenten die vooraf een instructie-avond bijwoonden. Van september t/m december 2002 werd met behulp van de meetkeet tijdens 20 avonden gemeten bij kroegen in het centrum van Katwijk en sportwedstrijden. De bezoekers werd gevraagd mee te werken met het invullen van een vragenlijst en drie alcoholtesten. Uitvoering Platform Verslavingszorg Katwijk van de Werkgroep Alcoholpeil, GGD-ZHN, vrijwilligers, externe deskundigen 20 locaties op verschillende plekken in Katwijk Locatie Financiering Doeluitkering Ambulante Verslavingszorg en de Stichting Kocon m.b.v. een donatie van de Rotaryclub Katwijk- Noordwijk September 2002 Start De aanbevelingen vanuit de Rapportage Alcohol Meetkeet worden in Toekomst 2004 verder uitgewerkt. Mogelijk een beperkte herhaling door het afnemen van de vragenlijsten. Resultaten Voorbereiding en opzet van het draaiboek door de Werkgroep Alcoholpeil. In 2002: 7 bijeenkomsten en in 2003: 10 bijeenkomsten. Uitvoering onderzoek met een grote medewerking en respons van 70% Testen niet betrouwbaar, de vragenlijsten voor herhaling vatbaar. Goed inzicht verkregen in opvattingen, kenmerken en lokaal alcoholgebruik van het uitgaanspubliek in Katwijk Rapportage Alcohol Meetkeet
20
Rapportage Alcohol Meetkeet. Resultaten van een onderzoek uitgevoerd onder uitgaanders in Katwijk in het kader van het Alcoholplan van het Platform Verslavingszorg Katwijk. GGD Zuid Holland Noord en Platform Verslavingszorg Katwijk, april 2003
27
6.2
Voorlichting en scholing
Activiteit Doel
Voorlichting en scholing
Drankgebruik onder de 16 jaar tot een minimum beperken Overmatig alcoholgebruik dat leidt tot schade voor het individu en/ of de omgeving voorkomen Kennis van het publiek vergroten en vragen bij hen oproepen wat betreft hun houding over alcoholgebruik Lokale bevolking; Doelgroep Alcoholgebruikers, ouders/ verzorgers, besturen verenigingen, jongerencentra, leraren, kerken, etc. Werkwijze Er wordt een Werkgroep Voorlichting geïnitieerd vanuit het Platform en deze ontwikkelt een gefaseerd actieprogramma op basis van de artikelen uit de Drank en Horecawet en aanverwante wet- en regelgeving. Op basis van vooraf gemaakte afspraken tussen de verschillende sectoren en actoren (horeca, het jeugdwerk, het verenigingsleven, de politie en gemeente) wordt een het gefaseerde actieprogramma uitgevoerd. Voorlichting in combinatie met debat behoort ook tot de mogelijkheden. Uitvoering Stuurgroep Alcoholplan Voorlichterspool Platform Verslavingszorg Parnassia/ GGD-ZHN vanuit de Ambulante Doeluitkering Politie en ‘dijkbewakers’ Met medewerking van gemeente Katwijk en betrokken sectoren en organisaties; horeca, detailhandel, maatschappelijke organisaties, etc. (e.e.a. afhankelijk van het gekozen actiepunt) Voorstellen worden uitgewerkt door Werkgroep Regels en Handhaven. Diverse locaties in Katwijk Locatie Financiering Materialenbank Platform Verslavingszorg Doeluitkering Ambulante Verslavingszorg Aanvullende werkbudget 2003 voor het Alcoholplan Voorbereiding voorjaar 2003, start uitvoering september 2004 tot juni Start 2004 Resultaten Op 27 november 2003 start de Alcoholcampagne van de GGD Zuid Holland Noord De Werkgroep Handhaving werkt in december 2003 nadere voorstellen uit met behulp van de aanbevelingen van de Denktanks (zie Voorgangsrapportage Alcoholplan) en de Rapportage Meetkeet. In dit voorstel is ook opgenomen een voorstel voor de samenstelling en werkwijze voor de nog nader te starten Werkgroep Voorlichting.
28
6.3
Verwijzingen
Activiteit Doel Doelgroep
Verwijzingen
Verbetering van de (onderlinge) verwijzing Verwijzers; hulpverleners, schoolhoofden en - mentoren, medewerkers politie, huisartsen, vrijwilligers, etc. Werkwijze Aan instellingen als GGD, Parnassia en De Brug zal gevraagd worden om een overzicht van activiteiten, verwijslijnen en wachtlijsten. De informatie zal verwerkt worden in een overzicht. Uitvoering Stuurgroep Alcoholplan Niet van toepassing Locatie Financiering Gemeente Katwijk 2004 Start Resultaten Een overzicht van het aanbod voor alcoholproblemen is opgenomen in het Activiteitenplan 2003-2004. Een nadere inventarisatie, met verwijslijnen en concrete informatie als telefoonnummers volgt nog. Onderzocht zal worden of de voorgenomen realisatie van een digitaal zorgportaal en sociale kaart van de GGD ZHN21 aanknopingspunten biedt voor het gewenste overzicht van verwijzingen in Katwijk.
6.4
Scholingsaanbod
Activiteit Doel
Scholingsaanbod sociaal cultureel werk
Bevorderen verantwoord alcoholgebruik bij instellingen/ projecten die in contact komen met jongeren die alcohol gebruiken. Beroepskrachten en vrijwilligers sociaal cultureel werk Doelgroep (jongerencentra, wijkverenigingen, JOS-medewerkers, straatwerkteams De Brug) Werkwijze Ontwikkelen van een scholingsaanbod met onderdelen als: • Cursus Instructie Verantwoord Alcoholgebruik (IVA) • Grenzen stellen (inzicht in handelen in risicovolle situaties), • Signaleren en doorverwijzen • Onderdelen uit cursus EHBD (eerste hulp bij drugsongevallen) Uitvoering Gekwalificeerde cursusleiders IVA (opgeleid door Trimbos instituut) en medewerkers van Parnassia en GGD-ZHN Nog niet bekend Locatie Financiering Werkbudget Alcoholplan Stichting Factor Welzijn (ondersteuning/ begeleiding van vrijwilligers en cursusaanbod voor vrijwilligers) Doeluitkering Ambulante Verslavingszorg 2004 Start Resultaten In januari 2004 ontwikkelt de Stichting Factor Welzijn een basis scholingsaanbod voor vrijwilligers in het sociaal cultureel werk. Het streven is om onderdelen als de Instructie Verantwoord Alcoholgebruik (IVA), bestuursreglement, Eerste Hulp Bij Drugsongevallen en een onderdeel van de training Grenzen Stellen, hierin op te nemen.
21
Projectvoorstel ‘Informatie in Zicht’ Naar een digitaal zorgportaal en een digitale sociale kaart in de regio Zuid Holland Noord. GGD Zuid Holland Noord, oktober 2002
29
6.5
Maatregelen voor handhaving
Activiteit Doel
Maatregelen voor handhaving
Uitstel van het eerste gebruik van alcohol Indammen van excessen in het alcoholgebruik Voorkomen van problematisch alcoholgebruik Katwijkse bevolking, met name minderjarigen, jongeren en dronken Doelgroep mensen Vergunninghouders zoals; horeca (cafés, strandpaviljoens en restaurants), Paracommerciële instellingen (sociëteiten, verenigingen, sportkantines) en Detailhandel (supermarkten en slijterijen) Vergunningaanvragers; nieuwe vergunningen en in het kader van evenementen Werkwijze Het uitwerken van de opdrachten moet leiden tot een verdere invulling van het APV vergunningenstelsel en de Algemene gemeentelijke subsidieverordening. Zo kan de verstrekking van vergunningen selectiever plaats vinden. In de eerste plaats door de ‘chronische overtreders’ onder de vergunninghouders door de vergunning te ontnemen. In de tweede plaats door selectievere normen toe te passen bij het verlenen van nieuwe vergunningen. Er kan ook gekozen worden voor de ontwikkeling van een nieuwe aangepaste APV. Uitvoering Werkgroep Handhaving met gemeente, politie, GGD en Platform i.o.m. werkgroepen en betrokken sectoren en instellingen. Platformruimte in Huize Callao Locatie Financiering Werkbudget Alcoholplan (en bestuurlijke en ambtelijke inzet) 2003 Start Resultaten De Werkgroep Handhaving is in mei gestart. Er is sprake van een moeizaam verloop vanwege het plannen van de bijeenkomsten (afstemmen van agenda’s). De werkgroep heeft in november 2003 een advies opgesteld naar aanleiding van het concept alcohol en horecaverordening Voorstel voor het vervolgtraject: • Inventarisatie van alle ideeën die tot nu toe wat betreft regelgeving en handhaving naar voren zijn gebracht in de diverse plannen door de diverse werkgroepen. • Inbrengen van nieuwe ideeën op dit gebied door de werkgroepleden. • Een selectie maken uit de ideeën op grond van criteria als kosten en haalbaarheid. • De geselecteerde ideeën kort uitwerken op criteria als doelstelling, kosten, samenwerkingspartners, beoogd doel en andere nog te formuleren doelen. • Voorstel voor te voeren acties aan de gemeente en de Stuurgroep Alcoholplan. Deze geven een voorlopig oordeel over de ideeën aan. Vervolgens kiest de werkgroep welke initiatieven uitgewerkt worden. Zij neemt een beslissing spreekt zich uit over haar eigen taken en voortbestaan.
30
6.6
Maatregelen voor sociaal cultureel werk
Activiteit Doel
Maatregelen voor sociaal cultureel werk Door gemeenschappelijke gedragen, vastgestelde en uitgedragen regels en afspraken gezondheidsproblemen en overlastsituaties als gevolg van overmatig alcoholgebruik verminderen.
Sociale controle op overmatig gebruik Doelgroep
Werkwijze
Uitvoering
Besturen en/ of vertegenwoordigers van organisaties die activiteiten bieden voor jongeren: Jongerensociëteiten; De Donk, De Boemerang, ’t Jok en de Schuit jeugdclubs van Jeugdwerk Hoornes-Rijnsoever, HGJV, CJV en HJR, Scum en Tienercafé Stappers, de wijkverenigingen; KoestalOverduijn, Hoornes-Noord Oost , Molenwijk, Cleyn Duijn-Witte Hek en Hoornes-Rijnsoever Discussie over haalbaarheid en invoeren van maatregelen. Bestuursreglementen en reglementen riskante genotsmiddelen Eventuele middelen als pasjes bespreekbaar maken als inzet voor handhaving. Convenant, waarin de afspraken worden vastgelegd. Categoriseren van activiteiten (12 tot 16 en 16 + ) Naast de bestaande reglementen Riskante genotmiddelen (1999) van het Platform zijn er modelbestuursreglementen van sociaal-culturele accommodaties (van het VOG en het NIGZ). In deze reglementen staan bepalingen over wettelijke bepalingen, huis en gedragsregels, voorlichting en handhaving. Dit model geeft ook aanknopingspunten voor nieuw beleid, bijvoorbeeld het beperken van het assortiment dat wordt aangeboden. Hierbij is het ook van belang om de maatregelen door te spreken op de financiële consequenties en de mogelijke oplossingen bij inkomstenderving. Tijdens dit traject vindt telkens nauwe afstemming plaats met de Werkgroep Regels en Handhaven.
Samenwerkingspartners Platform Verslavingszorg en betrokken organisaties onder leiding van medewerker van de GGD-ZHN
Er wordt een begeleidingsgroep samengesteld vanuit het Platform. Deze groep werkt een aanpak uit en nodigt vertegenwoordigers van de betrokken organisaties uit voor discussie en overleg hetgeen moet leiden tot nadere regelgeving, gezamenlijke afspraken over leeftijden, opvangmogelijkheden, etc. Diverse locaties Locatie Financiering Partners Platform Verslavingszorg Werkbudget Alcoholplan Doeluitkering Ambulante Verslavingszorg Gefaseerde aanpak, start met jongerencentra. Start In diverse instellingen wordt momenteel een nadere discussie gevoerd Resultaten over bijvoorbeeld het categoriseren van activiteiten naar leeftijd. In een aantal instellingen wordt bovendien nadere uitvoering gegeven aan deze discussie (Wijkvereniging Hoornes-Rijnsoever en Jongerencentrum Scum). In 2004 wordt nadere actie ondernomen vanuit het platform.
31
6.7
Activiteiten met jongeren - Veilig In Katwijk Stappen (VIKS)
In het kader van een externe opdracht van zes studenten van de Hogeschool Amsterdam zijn in februari 2003 bijeenkomsten gestart met twee deelnemersgroepen van het Project Veilig In Katwijk Stappen (VIKS). Hiertoe zijn jongeren benaderd in de leeftijd van 16 tot 25 jaar. Groep 1 bestond uit 19 jongeren, waarvan een aantal jongeren betrokken was bij incidenten in het centrum. Groep 2 bestond uit 15 jongeren vanuit verschillende achtergronden. Aanvankelijk was het de bedoeling dat de zes studenten (6x 480 uur) van de Hogeschool Amsterdam beide groepen zouden begeleiden, maar dit bleek niet haalbaar. Het programma van groep 2 werd uitgevoerd door platformleden. In april is de externe opdracht van de studenten voor het platform afgerond met een verslag22 en een presentatie op 23 april 2003. Onderzoeksvraag van de opdracht was: ‘Is het mogelijk deze groep jongeren te betrekken bij het toepassen van regelgeving en handhaving ten aanzien van alcohol. Is er bereidheid onder jongeren om zich in te zetten voor sociale controle en handhaving van de regels op het gebied van alcohol’. Tevens werd een ondersteunend onderzoek gedaan naar de behoefte van de jongeren waarvan de resultaten zijn opgenomen in het verslag. Zeven jongeren die meewerkten aan het project bleken bereid en geschikt om te betrekken bij het toepassen van regelgeving en handhaving. Verder bleek uit de zes bijeenkomsten en de gehouden enquêtes dat de jongeren graag veranderingen willen zien en zich bewust zijn dat zij hierin een inbreng kunnen hebben. De jongeren brachten onder andere de volgende ideeën en aanbevelingen23 naar voren: • Nieuwe discotheek buiten het centrum. • Leeftijdsgrens verhogen (en handhaven) voor de horeca in het centrum. • Meer participatie van jongeren. Bijvoorbeeld een structureel overleg één keer per twee maanden met de burgemeester, de politie, jongeren zelf, politieke partijen en andere betrokkenen. • Thema-avonden, vooral in zomervakanties. • In de zomerperiode moeten jongerencentra geopend zijn. • De strandtenten in de zomer langer open houden. • Betrekken van jongeren vanaf 14 jaar; zij zijn nog op een leeftijd waarbij het uitgaansleven nog moet beginnen. • Jongeren laten surveilleren in het centrum zodat zij elkaar kunnen aanspreken op eventueel ‘asociaal gedrag’. Hierbij moet dan wel verder nagedacht worden over de aanpak en een training. Een deel van de betrokken jongeren bleek bereid te zijn om mee te werken aan een vervolgtraject om zo het uitgaansleven in Katwijk plezieriger en veiliger te maken. De twee deelnemersgroepen zijn vervolgens gecombineerd en hebben een vervolg gekregen. Deze bijeenkomsten worden uitgevoerd door samenwerkingspartners van het platform; Factor Welzijn (voorzitterschap), GGD-ZHN en de politie.
22
23
Verslag Project Veilig in Katwijk Stappen (VIKS) Afstudeerproject van zes studenten van de opleiding Sociaal Pedagogische van de Hulpverlening van de Hogeschool Amsterdam Aanbevelingen van de deelnemersgroepen VIKS, Platform Verslavingszorg, april 2003
32
Activiteit Doel
Doelgroep Werkwijze
Uitvoering Locatie Financiering Start Resultaten
6.8
Activiteiten met jongeren - Veilig In Katwijk Stappen (VIKS) Mogelijkheden onderzoeken of het delen van verantwoordelijkheid bij het toezicht op straat mogelijk is door de inzet van jongeren. Regels en mogelijkheden voor regels en handhaven bespreken met jongeren Jongeren en in tweede instantie ouders Zes studenten hebben een externe opdracht uitgevoerd, ondersteund door een aparte begeleidingsgroep van het Platform Verslavingszorg Katwijk. Bij de start ging het om twee groepen (30 jongeren). Later is een vervolgtraject gestart met een gecombineerde (gemotiveerde) groep. Met behulp van verschillende enquête, het voeren van discussie aan de hand van stellingen en het uitvoeren van observatieopdrachten uitgevoerd door de jongeren tijdens het uitgaan in het centrum zijn aanbevelingen opgesteld. In het vervolgtraject worden de aanbevelingen door de huidige deelnemersgroep uitgewerkt. Op die manier is ook een enquête ontstaan voor 14-15 jarigen waaruit duidelijk moet worden wat de wensen van 14 en 15 jarigen zijn op het gebied van uitgaan en vrije tijdsbesteding. Fase 1: zes studenten van de Hogeschool Amsterdam Fase 2: platformpartners Diverse locaties Gemeente Leiden vanuit de Doeluitkering en Werkbudget Alcoholplan - gemeente Katwijk Januari 2003 Verslag Project VIKS Aanbevelingen van 30 jongeren Enquêteformulier voor 14-15 jarigen Discussie met 14-15 jarigen in 8 klassen voortgezet onderwijs door vier deelnemers van VIKS en de GGD-medewerker Publiciteit VIKS
Onderzoek naar uitgaan en vrijetijdsbesteding 14 en 15 jarigen
De deelnemers van het Project Veilig In Katwijk Stappen (VIKS) hebben de aanbeveling gedaan om een strenge leeftijdsgrens van 16 jaar voor de horeca te handhaven. Dit heeft gevolgen voor het uitgaan van 14 en 15 jarigen. Mede op voorstel van de VIKSdeelnemers wordt onderzocht wat de wensen zijn van deze leeftijdsgroep. Hiertoe hebben de deelnemers een vragenformulier ontwikkeld. In oktober en begin november 2003 zijn de vragenformulieren uitgedeeld onder ca. 1000 leerlingen van 14-15 jaar in het voortgezet onderwijs. Daarnaast is in acht klassen, tijdens de mentorles, een discussie gehouden tussen de leerlingen en de deelnemers van VIKS onder begeleiding van een medewerker van de GGD. De resultaten worden in 2004 verwerkt door de GGD.
33
6.9
Debat
Debat Aandacht vestigen en houden op alcoholprobleem Uitwisselen van meningen, wederzijds begrip en draagvlak creëren Katwijkse bevolking, met name jongeren en ouders Doelgroep Werkwijze Doordat veel mensen gevraagd zijn mee te denken over alcoholproblematiek is bewustwording en draagvlak in gang gezet. Uitvoering Werkgroep Implementatie i.s.m. betrokken lokale en regionale organisaties, externe deskundigen Er wordt o.a.een werkgroep Kerken gestart die voorstellen doet voor een preekweek, thema-avonden en het ontwikkelen van catechesemateriaal over alcoholgebruik en misbruik. Diverse locaties Locatie Financiering Gemeente Katwijk - Werkbudget Alcoholplan April 2003 Start Resultaten Biervatenpraat op 26 augustus 2003
Activiteit Doel
Biervatenpraat: jongeren en politici discussiëren over alcoholgebruik onder jongeren
Een tiental jongeren ging de discussie aan
34
Alcohol en Gezin De projectgroep Alcohol en Gezin heeft de opdracht gekregen om in 2003 initiatieven te ontwikkelen gericht op het gebruik van alcohol in en rond de opvoedingssituatie. De Projectgroep bestaat momenteel uit: Een afvaardiging vanuit de Anonieme Alcoholisten De Ichthusgroep Katwijk Stichting Opvoedingsondersteuning Algemeen Maatschappelijk Werk Basiszorgcoördinatie kwetsbare kinderen (Parnassia/GGD) GGD Zuid-Holland Noord De projectgroep heeft in het 1e kwartaal een projectplan24 opgesteld en is in april 2003 gestart met het ontwikkelen, implementeren en het uitvoeren van de drie voorgestelde projectonderdelen: 1. Het ontwikkelen en inzetten van interventies, in en rond de opvoeding, op het terrein van primaire preventie, met het doel om normgedrag’ in het gebruik van alcohol te bevorderen. 2. Het inzetten van interventies op het terrein van secundaire preventie om risicovol gedrag te kunnen signaleren, screenen en taxeren. Dit zal resulteren in de ontwikkeling van een screening- en taxatiemethodiek en zal aangeboden worden in een deskundigheidsbevordering voor de basis- en 1e lijnsvoorzieningen. 3. Het laatste onderdeel van het projectplan is het inzetten van interventies op het terrein van tertiaire preventie om risicovol gedrag en probleemgebruik op te sporen, te begeleiden of door te verwijzen voor hulp. Hiervoor wordt het Alcohol Actie Plan onder de aandacht gebracht bij burgers en de basis- en 1e lijnsvoorzieningen. Voor dit onderdeel is voor de implementatie en uitvoering samenwerking gezocht met het Alcohol Actie Plan van Parnassia. De projectgroep heeft ervoor gekozen om zich voor het ontwikkelen, de implementatie en het uitvoeren van deze drie onderdelen op te splitsen. Op deze wijze is de deskundigheid en de tijdsinspanning van de projectdeelnemers zo optimaal mogelijk benut. In het laatste kwartaal van 2003 zal aan de hand van een evaluatie25 bepaald worden hoe het project voor 2003 verder is ontwikkeld en hoe het project in 2004 vervolgd gaat worden.
24 25
Projectplan Alcohol en Gezin. Platform Verslavingszorg Katwijk, april 2003 Rapportage 1e,2e en 3e kwartaal 2003. Project ‘Alcohol en Gezin’ Stichting Kocon en Platform Verslavingszorg. November 2003
35
6.10
Quick scan
Activiteit Doel Doelgroep Werkwijze
Quick scan
Vroegsignaleren en doorverwijzen Basis en eerste lijn voorzieningen Met behulp van een vragenformulier is een hulpverlener in staat snel te screenen en een taxatie te maken; de quick scan. Het ontwikkelen van een screening- en taxatie methodiek voor zowel de basis- als de 1e lijnsvoorzieningen om problematisch alcoholgebruik in gezinnen vroegtijdig te kunnen signaleren. De Ichthusgroep Katwijk is bereidt deze methode te ontwikkelen, waarna deze door middel van deskundigheidsbevordering wordt aangeboden aan de basisvoorzieningen en 1e lijnsvoorzieningen. Vanuit deze signalering kunnen gerichte doorverwijzingen worden geadviseerd voor begeleiding of hulp. Het Alcohol Actie Plan (A.A.P.) maakt hier onderdeel van uit. Na de implementatie van de screening en taxatiemethodiek vervult de projectgroep een informatie- en adviesfunctie voor de toepassing van deze methodiek in de praktijk. De basis- en 1e lijnsvoorzieningen fungeren als vangnet, in samenwerking met Parnassia. Zij bieden een informatie- en adviesfunctie in de toeleiding naar begeleiding of hulp. Projectgroep Alcohol en Gezin Uitvoering Ichthusgroep Parnassia (Alcohol Actie Plan) Diverse locaties Locatie Financiering Ichtusgroep Gemeente Katwijk (projectcoördinatie en werkbudget Alcoholplan) April 2003 Start De screening- en taxatiemethodiek wordt ontwikkeld. Toekomst Er wordt op dit moment een deskundigheidsbevordering ontwikkeld om deze methodiek aan te bieden aan de basis- en 1e lijnsvoorzieningen. Voor deze deskundigheidbevordering zullen bijeenkomsten worden georganiseerd. Resultaten De projectgroep is voor dit onderdeel 3 maal bijeen geweest.
36
6.11
Alcohol Actie Plan
Activiteit Doel Doelgroep
Werkwijze
Uitvoering
Alcohol Actie Plan (AAP) Versterking en ondersteunen eerste lijn behandelaars huisartsen, algemeen maatschappelijk werk en 1e lijns psychologen Basisvoorzieningen zoals verloskundigen, onderwijs, kinderopvang, politie, jeugdzorg, AA, zorgadvies teams, jeugdgezondheidszorg, leerplichtzaken, sportvoorzieningen enz. Dit initiatief richt zich op een verbeterde samenwerking tussen de basis – en eerste lijnsvoorzieningen met het gebruik van wederzijdse diagnostische mogelijkheden. Met elkaar vormen zij een signaleringsnetwerk. Het Alcohol Actie Plan houdt een laagdrempelig spreekuur gericht op voorlichting, consultatie of begeleiding. Tijdens de themabijeenkomsten wordt geattendeerd op de mogelijkheden van het Alcohol Actie Plan en vinden eventueel doorverwijzingen plaats.
Parnassia Projectgroep Alcohol en Gezin
Diverse locaties Locatie Financiering Gemeente Leiden vanuit de Doeluitkering Ambulante Verslavingszorg
Start Toekomst
Resultaten
Gemeente Katwijk (projectcoördinatie en werkbudget Alcoholplan) April 2003 Vanuit de themabijeenkomsten alcohol, opvoeding en gezin worden deelnemers gewezen op de mogelijkheden van het Alcohol Actie Plan. Het Alcohol Actie Plan wordt verder onder de aandacht gebracht bij de basisvoorzieningen- en 1e lijnsvoorzieningen. Tijdens discussie in het platform is gepleit voor een ‘open’ spreekuur èn een spreekuur voor partners. Voor dit product is nadere ontwikkeling nodig. Vanuit het Project Alcohol en Gezin zal hiertoe een nader voorstel worden ontwikkeld. • De projectgroep is voor dit onderdeel 2 maal bijeen geweest. • Het Alcohol Actie Plan is door Parnassia in samenwerking met de projectgroep alcohol, opvoeding en gezin onder de aandacht gebracht bij huisartsen, het maatschappelijk werk en de 1e lijns psychologen. Hiervoor zijn informatie bijeenkomsten gehouden. Zij vormen met elkaar in opbouw een signaleringsnetwerk. • Er is door het Alcohol Actie Plan een spreekuur ingericht met spreekuurbegeleiding bij drie huisartsen binnen de
huisartsenpraktijk.
37
6.12
Signaleringsteam
Signaleringsteam Signaleren en toeleiden naar zorginstellingen Gezinnen in Katwijk Signaleren van alcoholproblemen in de opvoedingssituatie met behulp van screening en taxatie. Onderzocht wordt of het bestaande Zorgoverleg of andere bestaande signaleringsteams (bv. het Zorg Advies Team) een taak kan vervullen in het signaleren vanuit of rond een opvoedingssituatie met behulp van de ontwikkelde screening en taxatiemethodiek. Uitvoering Het project alcohol en gezin zal voor samenwerking aansluiting zoeken bij bestaande teams. Niet van toepassing Locatie Financiering Gemeente Katwijk (projectcoördinatie en werkbudget Alcoholplan) 2004 Start Afhankelijk van de uitkomsten van het onderzoek. Toekomst Resultaten Niet van toepassing
Activiteit Doel Doelgroep Werkwijze
38
6.13
Cursusmodule opvoedingsondersteuning alcoholgebruik
Activiteit Doel
Cursusmodule opvoedingsondersteuning alcoholgebruik
Bewustwording van en de eigen houding bij het opvoeden van kinderen Informatie voor het signaleren van alcoholmisbruik in en rond de opvoeding Aandacht geven aan mogelijkheden voor begeleiding of hulp. Ouders of opvoeders van opgroeiende kinderen Doelgroep Werkwijze Tijdens de bijeenkomsten krijgen de deelnemers informatie en gaan zij in gesprek met de begeleiders en met elkaar. Aan de orde komen onder andere: Welke drugs zijn er en hoe werken ze? Waarom vinden jongeren genotmiddelen, waaronder alcohol drinken, zo interessant? Wat zijn hiervan de risico’s en hoe kan ik met mijn kind hierover praten? Op die manier worden de deelnemers geïnformeerd over de verschillende genotmiddelen en de werking hiervan. Daarnaast worden krijgen de deelnemers adviezen waarop zij kunnen letten om eventueel genotmiddelengebruik te herkennen en op welke wijze ouders hun kinderen kunnen begeleiden bij het maken van haar/zijn keuzes. De avonden zijn aan elkaar gekoppeld en de inschrijving geldt voor beide avonden. De inschrijving staat open voor alle ouders die geïnteresseerd zijn, dit geldt niet alleen voor ouders van pubers maar ook voor hen die zich vooraf willen voorbereiden op de periode waarin kinderen in aanraking komen met alcohol en drugs. Deelname is gratis. Projectgroep Alcohol, gezin en opvoeding Uitvoering Stichting Spel en Opvoeding, Algemeen Maatschappelijk Werk en de GGD-ZHN Huize Callao Locatie Financiering Gemeente Katwijk (8 uur projectcoördinatie voor 2003 en 2004) Doeluitkering Betrokken instellingen April 2003 Start De bijeenkomsten zullen in 2004 gekoppeld worden aan de cursussen Toekomst opvoedingsondersteuning die Stichting Spelen Opvoedingsondersteuning aanbiedt. Het aanbod zal via de eerder gehouden mailing onder de aandacht gehouden worden bij de basisvoorzieningen- en 1e lijnsvoorzieningen. Binnen het basisonderwijs zullen de opvoeders van de groepen 8 benaderd worden om deze bijeenkomsten in de school bij te kunnen wonen. De projectgroep is voor dit onderdeel 4 maal bijeen geweest. Resultaten Er is een draaiboek ontwikkeld om deze bijeenkomsten te kunnen houden. Er is een folder ontwikkeld om te attenderen op de bijeenkomsten. Er is een mailing uitgezet in een oplage van 1500 folders. In de media is aandacht besteed aan de bijeenkomsten Opvoeders van de kinderen van groep 8 in het basisonderwijs en klas 1 en 2 van het voortgezet onderwijs hebben de folder via de school gekregen. Alle basisvoorzieningen- en 1e lijnsvoorzieningen zijn in een brief op de hoogte gesteld van het aanbod en hebben folders toegestuurd gekregen voor de wachtkamers. 10 deelnemers hebben op 28 oktober en 4 november 2003 de cursus gevolgd.
39
6.14
Thema-avonden alcohol voor ouders en opvoeders
Activiteit Doel
Thema-avonden alcohol voor ouders en opvoeders
Kennisvergroting op het gebied van alcohol en andere riskante genotmiddelen Kennis vergroten van regelgeving en verwijsmogelijkheden Verwijzen naar cursus alcohol en gezin Ouders en opvoeders Doelgroep Werkwijze Tijdens een avond wordt door een medewerker preventie voorlichting gegeven bijvoorbeeld met behulp van informatiematerialen, gesprekken en video. Parnassia Uitvoering Diverse locaties Locatie Financiering Doeluitkering 2004 Start Dit onderdeel moet nog gestart worden. Toekomst Niet van toepassing Resultaten
6.15
Communities that Care
Activiteit Doel
Communities that Care
Vroegtijdig signaleren van risicovol gedrag Voorkomen van maatschappelijke uitval Ouders en kinderen Doelgroep Werkwijze Een aanpak die al in een zo vroeg mogelijk stadium problemen signaleert en achterstanden effectief weet te bestrijden, kan voorkomen dat jongeren afglijden en hardnekkige en moeilijk oplosbare problemen krijgen. De Communities that Care-strategie is zo'n aanpak. Communities that Care is in de Verenigde Staten ontwikkeld en wordt op ruim 200 plaatsen met veel succes toegepast. Het programma is theoretisch onderbouwd en omvat een integrale en wijkgerichte aanpak, gericht op ouders en kinderen bij wie een grote kans bestaat op opvoedingsrisico's en -problemen en op maatschappelijke uitval. De programma’s moeten zorgen voor een betere binding van jongeren met gezin en school. Nog niet van toepassing Uitvoering Wijkgerichte aanpak Locatie Financiering Gemeente Katwijk (werkbudget Alcoholplan) Uitgesteld Start Met behulp van evaluaties uit de experimentfase wordt nog nader Toekomst onderzocht of een dergelijk project ook voor Katwijk perspectieven biedt. Niet van toepassing Resultaten
40
7.
Financiën
De activiteiten en de overhead van het platform worden gefinancierd door de gemeente Katwijk. Voor 2003 is een subsidiebedrag van ca. 65.000,- euro toegekend. De subsidiegelden worden beheerd door de Stichting Factor Welzijn. Ook wordt een beroep gedaan op vrijwilligers, sponsors, studenten van Hoge Scholen en fondsen. Het Activiteitenplan 2003-2004 van het Alcoholplan Katwijk wordt eveneens gefinancierd door de gemeente Katwijk en voor een aantal projecten wordt een projectsubsidie verleend door de gemeente Leiden vanuit de Doeluitkering Ambulante Verslavingszorg Leiden. In 2002 is de Stichting Kocon opgericht, waarmee de rechtspersoonlijkheid voor platformactiviteiten is geregeld en er een formeel kader aanwezig is voor het verlenen van subsidies, sponsorgelden en fondsenwerving. In 2003 heeft de Stichting Kocon de verantwoording van de gelden over de projectsubsidies en met ingang van 2004 zal de Stichting Kocon het toezicht en de verantwoording van de gelden ten behoeve van het Platform op zich nemen in nauwe samenwerking met de Stichting Factor Welzijn als budgetbeheerder.
Projecten gesubsidieerd door de gemeenten Katwijk en Leiden Activiteit
2e termijn Project Reïntegratie
Toegekend bedrag
Subsidie van
25.585,-
Gemeente Leiden vanuit de Doeluitkering Ambulante Verslavingszorg
Project Veilig In Katwijk Stappen (VIKS)
9100,-
Gemeente Leiden vanuit de Doeluitkering Ambulante Verslavingszorg
Voorlichtingsactie XTC
7700,-
Gemeente Leiden vanuit de Doeluitkering Ambulante Verslavingszorg
1e termijn Alcoholplan
25.000,-
Totaal ontvangen subsidie 2003
67.385,-
Gemeente Katwijk
De bedragen in het bovenstaande overzicht zijn in 2003 toegekend aan de Stichting Kocon ten behoeve van activiteiten van het Platform Verslavingszorg Katwijk.
41
Callaoweg 1 2223 AS Katwijk
Secretariaat en contactpersoon Platform Verslavingszorg Katwijk: Thea Guijt Telefoon 071-4015216 of 071-403 33 23 (Factor Welzijn) E-mail :
[email protected] Telefoonnummer Platformruimte: 071- 4031515.
Contactpersoon Materialenbank Platform Verslavingszorg Katwijk: Frans Warmenhoven, Factor Welzijn, telefoon 071-403 3323, E-mail:
[email protected]