•y^
gemeente Roermond
VOORSTEL AAN BURGEMEESTER EN WETHOUDERS VAN DE GEMEENTE ROERMOND datum indiening: afdeling: Onderwerp:
10 september 2013
datum/agendapunt B&Wvergadering: 1 170913/501 7 Juridische Zaken en Eigendommen Nota Vastgoed Gemeente Roermond 2013
Voorstel: 1. Te besluiten de Nota Vastgoed Gemeente Roermond 2013 vast te stellen en deze na openbare bekendmaking in werking te laten treden op 1 oktober 2013, met dien verstande dat verzoeken waarop de in deze nota vermelde beleidsregels van toepassing zijn, welke worden ingediend in de periode tussen vaststelling van deze nota en de inwerkingtreding daarvan, zullen worden afgehandeld op basis van de beleidsregels uit de Nota Vastgoed Gemeente Roermond 2013. 2. Te besluiten het voorgaande beleid met betrekking tot gemeentelijke vastgoedtransacties -en bezit in te trekken met ingang van 1 oktober 2013. 3. Kennis nemen van de uit de Nota Vastgoed Gemeente Roermond 2013 voortvloeiende projecten. 4. Te besluiten de nota Vastgoed Gemeente Roermond 2013 ter kennisgeving te zenden naar de commissie Bestuur & Middelen.
Behandeling in: raadscommissie: gemeenteraad van: overlegorgaan:
BM
op:
7 oktober 2013
vk.g.
Beslissing B&W: mandaat portefeuillehouder met aandacht voor snippergroen en erf-pachtkwestie, ook overleg met wethouder Smitsmans \\^-^-,
Handtekening gemeentesecretaris:
onderwerp: Nota Vastgoed Gemeente Roermond 2013
pagina: 2
Bijlagen: Nota Vastgoed Gemeente Roermond 2013 Toelichting op voorstel: Inleiding Om haar beleidsdoelstellingen te kunnen realiseren en te kunnen voorzien in huisvesting voor het ambtelijke apparaat, heeft de gemeente Roermond vastgoed in eigendom en gebruik, verwerft zij vastgoed, verkoopt zij vastgoed en geeft zij vastgoed in gebruik aan instellingen, burgers en bedrijven. Ten aanzien van deze processen hanteert de gemeente Roermond een aantal beleidsuitgangspunten. Deels zijn deze beleidsuitgangspunten vastgelegd in gemeentelijke nota's en documenten (geschreven beleid). Deels vinden deze beleidsuitgangspunten toepassing door gebruik en gewoonte (het ongeschreven beleid). Om verschillende redenen wordt het wenselijk geacht te komen tot een nota vastgoed: " •>
• •
Voorgestaan wordt het geschreven en ongeschreven beleid met betrekking tot het vastgoedbezit en de verwerving en uitgifte van vastgoed zo veel mogelijk op te nemen in één beleidsnota. Het beleid met betrekking tot het vastgoedbezit en de verwerving en uitgifte van vastgoed wordt met deze nota verder uitgebreid. Zo is thans beleid opgenomen ten aanzien van illegaal in gebruik genomen gemeentegrond. Voorgesteld wordt het beleid ten aanzien van de uitgifte van groen-en reststroken op enkele punten te wijzigen. Het gemeentelijk beleid met betrekking tot het vastgoedbezit en de verwerving en uitgifte van vastgoed, is mede gebaseerd op wet- en regelgeving ter zake. Het wettelijk kader is voortdurend aan wijziging onderhevig. De thans voorliggende nota is gebaseerd op de huidige wet- en regelgeving.
Opbouw nota/samenvatting Reikwijdte nota De Nota Vastgoed Gemeente Roermond 2013 (hierna: Nota), biedt het kader waarbinnen het college van B&W haar bevoegdheid tot het verwerven en de uitgifte van vastgoed kan uitoefenen. Deze bevoegdheid ontleent het aan Artikel 160 eerste lid onder e. van de Gemeentewet. Deze Nota hoeft derhalve niet ter vaststelling te worden voorgelegd aan de Raad van de gemeente Roermond. Dit neemt niet weg dat het College gebonden is aan kaders ten aanzien van het gemeentelijk vastgoed. Enerzijds zijn dat wettelijke kaders, in het bijzonderde Gemeentewet, het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten en de Wet Financiering Decentrale overheden, anderzijds de eigen gemeentelijke kaders, zoals vastgelegd in beleidsvisies, beleidsprogramma's, kadernota's en verordeningen. Criteria voor vastgoedbezit Voor iedere verwerving van vastgoed in eigendom of gebruik hanteert de gemeente het uitgangspunt dat dit getoetst moet kunnen worden op de toegevoegde waarde voor de realisering van primaire doelstellingen van de gemeente, zoals die in beleidsnota's of plannen, van welke aard dan ook, zijn of worden neergelegd. Vanuit deze optiek kan in de volgende situaties sprake zijn van het verwerven van vastgoed. 1.
Het vastgoed heeft of zal een functie krijgen in het beleid van de gemeente als accommodatie voor door
onderwerp: Nota Vastgoed Gemeente Roermond 2013
2.
3. 4.
5.
pagina: 3
de gemeente ondersteunende voorzieningen. Aanl^oop van tiet vastgoed is van belang voor de realisering van het ruimtelijk beleid van de gemeente, zoals neergelegd in (concept)bestemmingsplannen of structuurplannen, voor de aanleg of uitbreiding van de openbare ruimte of voor realisering van de werkgelegenheidsdoelstellingen van de gemeente , (strategisch belang). Het vastgoed heeft een functie als bedrijfsmiddel voor de gemeente. De aankoop van vastgoed wordt nodig geacht in het kader van het bestrijden en/of voorkomen van overlast in het kader van de openbare orde of in het kader van het voorkomen van ongewenste ontwikkelingen. Het gebouw is van belang voor de realisering van het monumentenbeleid van de gemeente.
Aan de hand van deze criteria kan de volgende indeling van het gemeentelijk vastgoed worden gemaakt: IVlaatschappelijk vastgoed. • •• "
De bij de gemeente in eigendom zijnde openbare ruimte. De gemeentelijke gebouwen en gronden die zijn verworven en/of aangehouden worden om bepaalde ontwikkelingen op het gebied van de ruimtelijke ordening te kunnen realiseren. De gemeentelijke gebouwen en gronden die in eigen gebruik zijn ten behoeve van de huisvesting van het ambtelijke apparaat. Af te stoten gemeentelijke gebouwen en gronden.
Vanuit de hierboven aangegeven criteria voor het gemeentelijk vastgoedbezit, kan in een tweetal gevallen sprake zijn van de verkoop van vastgoed: 1. 2.
Verkoop van vastgoed in het kader van ruimtelijke plannen. Doorgaans vindt deze verkoop plaats tegen een koopsom of inbrengwaarde die gebaseerd is op een residuele waardeberekening. Verkoop van vastgoed waarvoor de noodzaak niet (meer) aanwezig is.
Uitgifte vastgoed Een deel van haar vastgoedbezit geeft de gemeente uit aan derden. Afhankelijk van het doel waarvoor tot uitgifte wordt uitgegaan, hanteert de gemeente verschillende uitgiftevormen: A. B. C. D. E.
Erfpacht Recht van opstal Verhuur Pacht Bruikleen
F.
Recognities
Voor ieder van deze uitgiftevormen is in de nota apart beleid geformuleerd. Uitgifte van groen- en reststroken Bij de gemeente Roermond komen regelmatig verzoeken binnen van inwoners die in aanmerking willen komen voor koop, huur of bruikleen van groenstroken of restpercelen, meestal grenzend aan hun woning en meestal ten behoeve van een uitbreiding van de tuin. Het laatstelijk vastgestelde beleid ten aanzien van de uitgifte van restpercelen en openbaar groen is opgenomen in de door het College van Burgemeesters en wethouders op 11 april 2006 vastgestelde nota Beleid aan- en verkoop onroerende zaken. Het is gewenst gebleken het huidige beleid ten aanzien van de uitgifte van restpercelen en openbaar groen op enkele punten aan te passen. Het betreft hierbij met name de prijsvorming. De aanpassingen dienen op de
onderwerp: Nota Vastgoed Gemeente Roermond 2013
pagina: 4
eerste plaats te bevorderen dat de afhandeling van aanvragen voor de uitgifte van groen- en reststroken efficiënter en effectiever plaatsvindt. Onder groen- en reststroken die voor uitgifte in aanmerking komen wordt in het kader van de nota verstaan: percelen openbare ruimte ter grootte van maximaal 100 m^ die grenzen aan particuliere woonpercelen en die vanwege hun karakter en situering feitelijk geen openbare functie (meer) vervullen en geen wezenlijke bijdrage (meer) leveren aan de kwaliteit van de openbare ruimte als leefomgeving. Er zijn in principe drie vormen van uitgifte van groen- en reststroken, namelijk verkoop, verhuur en bruikleen. Uitgangspunt van de gemeente Roermond is dat wanneer groen- en reststroken verkocht kunnen worden, deze niet worden verhuurd of in bruikleen worden gegeven. Reden waarom groen-en restpercelen die verkocht kunnen worden niet worden verhuurd is, dat verhuur in dezen een verkapte vorm van financiering is. Reden waarom groen-en restpercelen die verkocht kunnen worden niet in bruikleen worden gegeven, is dat tegenover het in bruikleen geven geen vergoeding staat. De gemeente Roermond is bereid groen- en reststroken uit te geven mits er wordt voldaan aan een aantal voorwaarden. Belangrijk uitgangspunt daarbij is er dat door uitgifte van groen- en reststroken een situatie ontstaat waarin alle betrokkenen redelijkerwijs tevreden kunnen zijn: de verkrijger van een groen- of reststrook heeft een groter perceel, voor omwonenden zijn er geen belemmeringen en de gemeente hoeft de betreffende strook niet meer te onderhouden en ontvangt meestal een vergoeding. Om een aantal redenen wordt een nieuw prijsbeleid voorgesteld (zie voor uitvoerige beschrijving de nota zelf). Dit prijsbeleid ziet er als volgt uit: 1. 2.
3. 4.
5. 6. 7.
Voor de verkoop van groen- en reststroken tot 100 m^ en uitsluitend bedoeld ter vergroting van het perceel c.q. de tuin, geldt een vaste uitgifteprijs van € 75,00 m^ kosten koper (k.k.). Groen- en restpercelen tot 100 m^ die verkocht worden tegen de vaste uitgifteprijs van € 75,00 m^ en die binnen 10 jaar na de juridische levering alsnog worden bebouwd, worden alsnog getaxeerd. Het meerdere ten opzichte van de oorspronkelijke verkoopprijs dient dan te worden bijbetaald. Bij verkoop van groen- en reststroken van 100 m^ en groter, wordt de koopprijs k.k. bepaald op basis van een onafhankelijke taxatie. Indien een verzoek wordt gedaan voor aankoop van een groen- of reststrook met de bedoeling daaraan een gebruik te geven waarvoor een bestemmingsplanwijziging noodzakelijk is en de aankoop afhankelijk wordt gesteld van de bestemmingsplanwijziging, vindt te allen tijde taxatie plaats van de grond. Bijkomende kosten als KLIC-meldingen, worden doorberekend naar de aanvrager. De minimumverkoopprijs van groen- en reststroken bedraagt € 750,00 k.k.. De koopprijs van taluds aan de binnenzijde van geluidswallen, grenzend aan particulier eigendom, bedraagt symbolisch bedrag van € 4,54 k.k..
Naast verzoeken van inwoners om in aanmerking te komen voor koop, huur of bruikleen van groenstroken of restpercelen, zijn in de gemeente Roermond veel stroken gemeentegrond al dan niet bewust door inwoners in gebruik genomen. Teneinde te voorkomen dat de gemeente deze gronden door verjaring kwijtraakt, dient handhaving van de rechten van de gemeente in dezen op de eerste plaats te staan. Subsidiair kan worden bezien of een aantal van deze in gebruik genomen perceelsgedeelten alsnog verkocht kan worden. Als laatste hoofdstuk van de nota Vastgoed, worden nog enkele algemene punten behandeld die verband houden met vastgoedtransacties. De gemeente zal bij vastgoedtransacties rekening houden met de "Mededeling van de Europese Commissie betreffende staatssteunelementen bij de verkoop van gronden en gebouwen door openbare instanties". Verkoop dient hier te worden gelezen als iedere verwerving- en uitgifte van vastgoed.
onderwerp: Nota Vastgoed Gemeente Roermond 2013
pagina: 5
Vervolgens volgen nog enkele beleidsuitgangspunten met betrekking tot taxaties, milieuhygiënische risico's en belemmeringen bij vastgoedtransacties van de gemeente en de toepassing van intensiverings- en antispeculatiebedingen. Concrete acties Uit de Nota vastgoed Gemeente Roermond 2013 vloeien de volgende concrete acties voort; 1. Heroverweging portefeuille verhuur onbebouwd vastgoed 2. Heroverweging portefeuille Bruikleen 3. Heroverweging portefeuille recognities 4. Aanpak illegale ingebruikneming 5. Opzeggen niet bedrijfsmatige pachtovereenkomsten Genoemde acties dienen uitgewerkt te worden tot projecten. Daarbij zal worden bezien in welke mate deze projecten binnen de bestaande ambtelijke capaciteit afgewikkeld kunnen worden. Het is de bedoeling dat de projecten ook financiële middelen generen. Deze kunnen wellicht (deels) ter dekking dienen voor eventueel in te huren capaciteit. De projecten zullen te zijner tijd aan het MT en vervolgens aan uw College worden voorgelegd. Intrekking voorgaande beleid De door het college op 11 april 2006 vastgestelde nota Beleid aan- en verkoop onroerende zaken vormt hoofdzakelijk het kader van het huidige beleid met betrekking tot vastgoedtransacties- en bezit. Deze nota vormt grotendeels een samenvatting van het beleid zoals dat is opgenomen in de Nota onbebouwd onroerend goed van 23 mei 1990, de Beleidsnotitie gebouwd onroerend goed uit juni 1997, de Notitie beleidsuitgangspunten inzake onroerende zaken van 21 februari 2002, het Besluit afstoten kleine hoeveelheden groen van 25 mei 2000, het Besluit verkoop groenvoorzieningen van 20 september 2001 en de nota structureel/nietstructureel groen uit april 1998, die weer een uitwerking is van het door de gemeenteraad op 31 oktober 1985 vastgestelde groenstructuur- en privatiseringsplan. Ook in diverse andere documenten is beleid met betrekking tot vastgoedtransacties- en bezit tot stand gekomen (n.a.v. coUegebesluiten etc). Al dit beleid wordt met vaststelling van de nota Vastgoed Gemeente Roermond 2013 ingetrokken. Vaststelling Nota door MT Het MT heeft op 26 juni 2013 ingestemd de nota Vastgoed Gemeente Roermond 2013. Vaststelling Nota door het College van burgemeester en wethouders Uw College wordt voorgesteld de Nota Vastgoed Gemeente Roermond 2013 vast te stellen en deze na openbare bekendmaking in werking te laten treden op 1 oktober 2013, met dien verstande dat verzoeken waarop de in deze nota vermelde beleidsregels van toepassing zijn, welke worden ingediend in de periode tussen vaststelling van deze nota en de inwerkingtreding daarvan, zullen worden afgehandeld op basis van de beleidsregels uit de Nota Vastgoed Gemeente Roermond 2013. Dit ter voorkoming dat in de periode tussen vaststelling van de nota en de inwerkingtreding daarvan bewust verzoeken worden ingediend om onder de werking van het "oude" beleid te kunnen vallen. Kerntakendiscussie: Onderhavige nota sluit aan bij de uitgangspunten van het Kerntakenboek zoals dat in 2011 is vastgesteld en de specifieke uitwerking daarvan voor het gemeentelijk gebouwd vastgoed zoals voorgesteld aan en
onderwerp: Nota Vastgoed Gemeente Roermond 2013
pagina: 6
overgenomen bij besluit van het college van burgemeester en wethouders van 19 november 2012. Kort gezegd komt het gemeentelijk beleid erop neer dat vastgoedbezit geen gemeentelijk doel op zich is, doch ondersteunend dient te zijn aan de diverse gemeentelijke beleidsdoelstellingen. Daarbij hoeft vastgoed niet persé in eigendom van de gemeente te zijn. Om diverse redenen is het echter niet (altijd) mogelijk dat het vastgoed, dat wordt gebruikt om gemeentelijke beleidsdoelstellingen te verwezenlijken, in eigendom is of komt van derden. Dit kan zijn omdat het gemeentelijk vastgoed vaak incourant is, of omdat de gemeente de 'tools' heeft gekregen vastgoed goedkoper te verwezenlijken en/of te exploiteren (bijvoorbeeld BTW-compensatiefonds, vrijstelling overdrachtsbelasting en goedkoop aantrekken van financiële middelen). Met name op het gebied van ongebouwd gemeentelijk vastgoed is ten aanzien van de gemeentelijke kerntaken nog een slag te slaan. In het verleden is een aantal groen- en restpercelen in bruikleen gegeven of verhuurd aan burgers, die beperkte of geen waarde (meer) hebben voor de gemeente. Daaraan is een administratieve last verbonden die vaak niet opweegt tegen de gebruiksvergoeding die daar tegenover staat. Beleid is dat vastgoed dat geen bijdrage (meer) levert aan gemeentelijke beleidsdoelstellingen, wordt afgestoten. Dit geldt ook voor de in bruikleen en verhuur uitgegeven groen- en restpercelen.
