VOORSTEL AAN BURGEMEESTER EN WETHOUDERS VAN DE GEMEENTE ROERMOND
Onderwerp: Veiligheidsregio Limburg-Noord begroting 2017 en jaarrekening 2015
Bijlagen: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.
Aanbiedingsbrief conceptbegroting 2017 Veiligheidsregio Limburg-Noord d.d. 13 april 2016 Begroting 2017 Veiligheidsregio Limburg-Noord (versie 12 april 2016) Aanbiedingsbrief jaarrekening 2015 Veiligheidsregio Limburg-Noord d.d. 12 april 2016 Jaarverantwoording 2015 (versie 12 april 2016) Concept raadsvoorstel Concept raadsbesluit Concept zienswijze brief aan het bestuur VRLN Zienswijze gemeenteraad d.d. 25 februari 2016
Toelichting op voorstel: Met zijn brief van 13 april 2016 doet de secretaris/directeur van het dagelijks bestuur van de Veiligheidsregio Limburg-Noord ons de begroting 2017 voor de Veiligheidsregio Limburg-Noord toekomen. De secretaris/directeur biedt tegelijkertijd een brief gedateerd 12 april 2016 aan, waarbij de jaarrekening 2015 van de Veiligheidsregio Limburg-Noord is gevoegd. Gemeenten hebben de mogelijkheid om tot uiterlijk 11 juni 2016 hun zienswijze aangaande de begroting 2017 en de jaarrekening 2015 kenbaar te maken. Middels bijgevoegd concept raadsvoorstel en raadsbesluit wordt de gemeenteraad voorgesteld in te stemmen met de zienswijze zoals opgenomen in de bij dit voorstel gevoegde brief. Hieronder wordt kort toegelicht welke zienswijze wordt voorgesteld. Begroting 2017 Uitgangspunt voor de begroting 2017 is de kadernota 2017. Deze bevat de beleidsvoornemens en ontwikkelingen zoals deze ten tijde van het opstellen van deze nota (18 december 2015) bekend waren. Op 18 december 2015 heeft het algemeen bestuur de kadernota als werkdocument voor het opstellen van de begroting vastgesteld. Op 26 februari 2016 zijn daarin nog twee wijzigingen aangebracht. Deze aanpassingen betreffende de hoogte van de ontwikkeling van de personele kosten en de effecten ten gevolge van het onderwerp arbeidshygiëne. De Veiligheidsregio Limburg-Noord (VRLN) streeft er naar een begroting te presenteren die aansluit op en bij de behoeften van de gemeenten. Een begroting die per programma antwoord geeft op de drie “W-vragen”: wat willen de gemeenten bereiken, wat gaat de VRLN daarvoor in 2017 doen en wat zijn de kosten daarvan. Bij de bestudering van de onderliggende stukken, moeten wij helaas constateren dat de VRLN hierin nog niet is geslaagd. In de afgelopen periode is veel tijd en energie gestoken in de harmonisatie van de gemeentelijke bijdrage en het aanpassen van de begroting hierop. Een volgende stap die gemaakt moet worden is om per gemeente aan te geven wat door de VRLN per onderdeel van de begroting daadwerkelijk wordt geleverd. Dat is nu niet (in ieder geval niet eenvoudig) te herleiden. In de zienswijzebrief wordt dit meegenomen. Harmonisatie gemeentelijke bijdrage Nieuw in deze begroting is de kostenverdeelsystematiek, zoals deze op 11 maart 2016 formeel is vastgesteld
onderwerp:
Veiligheidsregio Limburg-Noord jaarrekening 2015 en begroting 2017
pagina: 2
door het algemeen bestuur. De voorgestelde verdeelsleutels leiden tot financiële voor- en nadelen per gemeente. Conform de afgesproken ingroeiregeling wordt de nieuwe kostenverdeling in 2017 voor 25 % doorgevoerd. Voor Roermond gaat het hierbij om een verhoging van € 1.560 oplopend tot € 6.239 in 2020. Uit eerdere stukken inzake de ingroeiregeling leek een financieel nadeel voor Roermond voor het jaar 2016 van € 61.172 oplopend naar € 244.688 in 2020. Het is tot op heden niet duidelijk hoe dit nieuwe bedrag tot stand is gekomen. De gevolgen van deze systematiek voor het onderdeel huisvesting worden hieronder toegelicht. Nieuw beleid Daarnaast is in de begroting 2017 nieuw beleid opgenomen. Het betreft de onderdelen Gezondheid, Brandveilig Leven, arbeidshygiëne brandweer, huisvesting en de Brede Doeluitkering Rampenbestrijdig. Eveneens zijn er ontwikkelingen in verdisconteerd die invloed hebben op de gemeentelijke bijdrage, zoals de loon- en prijsstijging en vroegpensioenen. De diverse onderdelen worden hieronder kort toegelicht. Voor een nadere toelichting wordt, kortheidshalve, verwezen naar het bijgaande concept-raadsvoorstel. 1. Gezondheid In het verlengde van de kadernota 2017 is in voorliggende begroting de uitvoering van het extra contactmoment adolescenten opgenomen. Hiervoor is vanaf 2017 in de begroting van de GGD structureel een aanvullend bedrag voor de regio van € 100.000,- opgenomen. Het aandeel van de gemeente Roermond in deze regionale extra bijdrage bedraagt vanaf 2017 € 13.329. 2. Arbeidshygiëne brandweer Bij brief van 14 maart 2016 heeft het bestuur van de Veiligheidsregio Limburg Noord ons in kennis gesteld van de noodzaak om passende maatregelen en voorzieningen nader uit te werken, in het kader van de arbeidshygiëne van de brandweer. Hoewel een aantal maatregelen en voorzieningen reeds zijn geborgd in het project huisvesting, zullen extra investeringen onvermijdelijk zijn. Het betreft een structureel bedrag van € 376.000. Roermond neemt hiervan 11,24% voor zijn rekening, ofwel een bedrag van € 42.244. In een poging deze kosten te beperken, heeft het bestuur van de VRLN opdracht gegeven om andere inhoudelijke en financiële mogelijkheden te verkennen, alvorens de definitieve rekening bij de gemeenten neer te leggen. Ook dit onderdeel zal terugkomen in de zienswijzebrief. 3. Brandveilig Leven In 2015 is het programma Brandveilig Leven geëvalueerd. Het doel van Brandveilig Leven is het bevorderen van bewustwording, door vroegtijdige onderkenning van brandgevaar en door invulling van witte vlekken in de dekking van de brandweer, brand en brandslachtoffers te voorkomen en sneller te alarmeren en te evacueren en het bevorderen van brandveilig gedrag bij scholieren en ouderen (kwetsbare doelgroepen). Het totaalbedrag voor dit programma bedraagt € 390.000. Het aandeel van Roermond hierin bedraagt 13,84%, ofwel € 53.968. Ten aanzien van dit onderdeel wordt voorgesteld (via de zienswijzebrief) er op aan te dringen meer gebruik te maken van vrijwilligers maar ook op de eigen verantwoordelijkheid van instellingen en scholen in het organiseren van brandveiligheid. 4. Loon- en prijsstijging Uitgangspunt voor de raming van de looncompensatie zijn de cao-afspraken voor het gemeentelijk personeel. Op basis hiervan zijn de loonbedragen in de begroting verhoogd met 2,53 %. Dit resulteert in een stijging van € 958.720,-. Een deel van 11,74% komt ten laste van de gemeente Roermond, oftewel € 112.554. 5. Vroegpensioen In 2014 is besloten tot de dekking van de kosten van vroegpensioen ten laste van het resultaat 2013. In het
onderwerp:
Veiligheidsregio Limburg-Noord jaarrekening 2015 en begroting 2017
pagina: 3
kader van de vereffening van dit bedrag is een driejaarlijkse korting op de gemeentelijke bijdragen afgesproken. Deze is voor het laatst opgenomen in de begroting van 2016. Met ingang van 2017 vervalt deze korting. Voor de gemeente Roermond betekent dit een kostenpost van € 100.212. 6. BDUR (Brede Doel Uitkering Rampenbestrijding) Per 1 januari 2014 valt de brandweer niet meer onder het BTW compensatiefonds. Voor de extra lasten die hieruit voortvloeien worden de veiligheidsregio’s gecompenseerd door ophoging van de Brede Doel Uitkering Rampenbestrijding (BDUR). Als gevolg van de verlaging van de BDUR-uitkering op grond van de aanpassing van het verdeelmodel is dit bedrag voor de gemeente Roermond met € 158.427 naar beneden bijgesteld. 7. Huisvesting Met ingang van 2017 vormen de huisvestingslasten van de brandweerlocaties integraal onderdeel van de VRLN begroting. De lasten van de verschillende locaties worden verevend via de verdeelsleutel Veiligheid. Op basis van de nog te sluiten huurovereenkomsten met gemeenten worden de panden voor de komende 5 jaar op basis van uniforme huurovereenkomsten gehuurd. Het onderhoud vindt plaats op basis van de opgestelde onderhoudsplannen en wordt door de gemeenten dan wel door de VRLN uitgevoerd. In het geval dat het eigenaarsrecht bij de gemeente berust is de verantwoordelijkheid en het risico voor de uitvoering van het onderhoud onderdeel van de gemeentelijke verantwoordelijkheid. De verantwoordelijkheid voor het treffen van voorzieningen berust dan bij de desbetreffende gemeente. Voor de gemeente Roermond betekent het dat de huisvestingslasten stijgen met € 226.287. Uit eerder stukken inzake huisvesting (oud en nieuw) bleek een financieel voordeel voor Roermond voor het jaar 2016 van € 47.401. Het is tot op heden niet duidelijk is hoe dit nieuwe bedrag tot stand is gekomen (zie verder bij Zienswijze begroting 2017). De VRLN heeft toegezegd medio mei 2016 hierover inzicht te verschaffen. Op dit inzicht kan echter niet worden gewacht: bijgevoegd raadsvoorstel en –besluit zal nu in procedure moeten worden gebracht. Een laatste inhoudelijke opmerking wordt gemaakt bij het onderdeel Risicobeheersing van het programma Veiligheid (pagina 24). Bij de algemene ontwikkelingen 2017 lezen wij dat de regionalisering van de brandweer en de daaropvolgende reorganisatie gepaard is gegaan met een substantiële bezuiniging. Dit heeft tot gevolg dat er een keuze is gemaakt in de wijze waarop de werkzaamheden worden uitgevoerd. Het uitgangspunt voor de VRLN is hierbij verschoven van “van regelgericht naar risicogericht”. De prioriteit ligt op die categorieën met het grootste risico op: a. slachtoffers onder burgers en/of hulpverleners; b. onbeheersbare branden en c. grote maatschappelijke impact en bestuurlijk afbreukrisico. De risicoanalyse is deels uitgevoerd op structureel toezicht, waarbij de categorisering van de objecten op basis van de risico’s is afgewogen ten opzichte van de beschikbare capaciteit voor toezicht op brandveiligheid. De VRLN stelt een aantal maatregelen voor om op basis van een economische keuze, met de beschikbare capaciteit, controles uit te voeren. Door de bezuinigingen echter is er bij de VRLN veel minder capaciteit beschikbaar dan voorgaande jaren. Deels wordt dit opgevangen door het zogenaamde signaaltoezicht door andere partners, zoals het milieutoezicht of het toezicht op de Wet kinderopvang, te versterken. Vraag is echter of de VRLN, vanwege de doorgevoerde bezuinigingen wel voldoende capaciteit beschikbaar heeft om de eventuele acties vanuit dit signaaltoezicht op te pakken. Wij zullen dit goed monitoren om eventuele problemen in de uitvoering en advisering vroegtijdig te signaleren en indien nodig komen wij hierop terug. Hierbij speelt de algemene opmerking over de inzichtelijkheid van de begroting van de VRLN, wat krijgen de gemeenten nu daadwerkelijk ‘geleverd’ op dit onderdeel, ons op dit moment parten. De relatie tussen de daadwerkelijk te leveren uren aan de gemeente Roermond en het begrote aantal uren is namelijk niet zichtbaar.
onderwerp:
Veiligheidsregio Limburg-Noord jaarrekening 2015 en begroting 2017
pagina: 4
Ontwikkeling gemeentelijke bijdrage Op grond van het bovenstaande, ontwikkelt de gemeentelijke bijdrage in de begroting van 2017 zich ten opzichte van de begroting 2016 zich als volgt: Gemeentelijke bijdrage 2016: € 5.285.450 Gemeentelijke bijdrage 2017: € 5.732.903 Verschil € 447.453
2017
2018
2019
2020
VRLN Bijdrage Roermond conform begroting VRLN
5.733.000
5.734.000
5.736.000
5.738.000
Gemeente Roermond Reguliere begroting VRLN incl. indexering Al begrote huisvestingsposten Autonome ontwikkelingen in kadernota 2017 totaal begroot incl. mutaties kadernota
5.500.960 57.179 -59.633 5.498.506
5.580.173 57.179 3.234 5.640.587
5.660.528 57.179 55.101 5.772.808
5.500.960 57.179 106.968 5.665.107
nog door te voeren mutatie in begroting 2017
234.494
93.413
-36.808
72.893
De belangrijkste oorzaak voor de stijging van de gemeentelijke bijdrage zijn de huisvestingskosten. In de kadernota 2017 zijn al enkele autonome ontwikkelingen opgenomen. Daarnaast zijn er enkele huisvestingsposten die elkaar in de begroting van de gemeente Roermond en VRLN overlappen. Wanneer deze meegenomen worden, dan dient er nog een bedrag van € 234.494 verwerkt te worden in de begroting 2017. Zienswijze begroting 2017 Voorgesteld wordt om in te stemmen met de begroting 2017, met dien verstande dat wij op één onderdeel een voorbehoud maken. Onze instemming geldt niet voor het onderdeel dat betrekking heeft op de in de begroting opgenomen huisvestingslasten van de brandweerkazerne. Zoals vermeld op pagina 3 stijgen de huisvestingslasten voor de gemeente Roermond met € 226.287. Uit eerdere stukken inzake huisvesting (oud en nieuw) bleek een financieel voordeel voor Roermond voor het jaar 2016 van € 47.401. Het is tot op heden niet duidelijk hoe deze berekening tot stand is gekomen. Dit is eerder al opgemerkt in de zienswijzebrief betreffende de voorgestelde kosten verdeelsystematiek die in de raad van 25 februari 2016 behandeld is (zie onze brief d.d. 25 februari 2016, nummer 44216-2015). Wij wachten de toegezegde uitleg hierover af alvorens op dit onderdeel een definitief standpunt in te nemen. Voorts dringen wij in de zienswijze aan op meer inzichtelijkheid in de programmabegroting van de VRLN, zodat herleidbaar is wat door de VRLN per onderdeel van de begroting wordt geleverd. Verder brengen wij tot uitdrukking dat wij met betrekking tot het onderdeel Arbeidshygiëne de opdracht van het dagelijks bestuur ondersteunen, om andere inhoudelijke en financiële mogelijkheden te onderzoeken, alvorens de rekening bij de gemeenten neer te leggen. Tenslotte dringen wij aan op meer inzet van vrijwilligers en ambassadeurs in het programma Brandveilig leven. Jaarrekening 2015 De Veiligheidsregio wenst de raad te informeren over en te betrekken bij zijn jaarverantwoording 2015.
onderwerp:
Veiligheidsregio Limburg-Noord jaarrekening 2015 en begroting 2017
pagina: 5
In de nieuwe programmabegroting, die het bestuur op 27 maart 2015 heeft vastgesteld als werkbegroting, was in eerste aanleg een tekort voorzien van € 1.844.000. Daarnaast werd in de gemeentelijke bijdrage nog een verhoging voorzien van € 650.000 in verband met de kostenstijging op grond van de cao- afspraken. Op 18 december 2015 heeft het bestuur besloten deze kosten niet door te berekenen aan de gemeenten, maar deze ten laste van het resultaat van 2015 te brengen en daarmee ten laste van de reserve. Door een aantal structurele en incidentele maatregelen zijn de budgetten naar beneden bijgesteld en zijn de totale kosten en daarmee ook het negatieve resultaat teruggebracht. In de bestuursrapportage werd reeds een lager tekort gemeld van € 1.121.000. Hierbij werd nog rekening gehouden met de genoemde verhoging als onderdeel van de gemeentelijke bijdragen. In het tweede halfjaar is het resultaat verder verbeterd zodat de omvang van de onttrekking aan de reserves hetzelfde kan blijven zonder dat de gemeenten een aanvulling op de bijdragen hoeven te voldoen.
Cijfermatige weergave (b edragen in duizenden euro's)
Verwacht resultaat Nieuwe Programmabegroting 2015 Positief resultaat 1e halfjaar Verwachte onttrekking BERAP Positief resultaat 2e halfjaar
-1.844 723 -1.121 922
Resultaat bij ongewijzigd beleid
-199
Onttrekking CAO verhoging
-650
Onttrekking reserves
-849
Zienswijze jaarrekening 2015 Voorgesteld wordt om in te stemmen met de jaarrekening 2015 en dit via de brief met de zienswijze kenbaar te maken.
