kroniek
VIR-reis 2008 naar onze Franstalige buren Een zoektocht langs avonturenparcours Enkele jaren geleden zag het VIR-team bij Richter een poster hangen van een speelschip in een park in het centrum van de stad Luxemburg. Vermits men reeds enige tijd dacht aan een trip richting Wallonië was het doel voor de volgende dienstreis snel gemaakt. De rode draad doorheen heel de reis waren de diverse avonturenparcours die de parken aanbieden. Maandag 15 september 2008 Op maandagmorgen was het verzamelen geblazen op De Halve maan. Op onze eerste dag stond het bezoek aan l’Hirondelle in Oteppe en Chevetogne op het programma. L’Hirondelle Holiday Resort Een van de oudste, zo niet hét oudste recreatiedomein in Wallonië. L’Hirondelle werd in 1962 gesticht door de vader van de huidige eigenaar. Hij was een Vlaming afkomstig van de kust en kocht in het dorpje Oteppe het kasteeldomein van de graaf D’Outremon. Het domein werd ‘L’Hirondelle’ gedoopt en was het eerste domein van dit soort in België. Nadien hebben diverse sociale organisaties zoals mutualiteiten en vakbonden domeinen opgericht, waarbij zij zich spiegelden aan L’Hirondelle. Inmiddels zijn de meeste van deze domeinen ter ziele gegaan. We werden verwelkomd door de eigenaar Guido Maertens, die de organisatie van het bedrijf toelichtte om vervolgens met ons een wandeling door het domein te maken.
Aanbod Het eerste wat je ziet als je het domein nadert, is het kasteel. Dit gebouw is dan ook het uithangbord van het domein. In het kasteel is, naast de traditionele horeca, ook een hotel met tien kamers gevestigd. De opbrengst van het hotel volstaat echter niet om de kosten van het gebouw te dragen. De zalen op het gelijkvloers werden onlangs allemaal gerestaureerd. De omzet komt voor 90% uit groepen zoals families en sportgroepen. Achter het hotel strekt zich een camping uit met 600 kampeerplaatsen. Het is duidelijk dat men hier in elk geval minder ‘last’ heeft van een controlerende overheid.
Oorspronkelijk had het kampeerterrein 1000 plaatsen. Maar na een herschikking werd alles herleid tot 600 plaatsen. De herschikking had als doel een sterke verhoging van de kwaliteit. Zo wordt onder meer het bestand van oude stacaravans afgebouwd door een verkoopverbod voor oude (ouder dan twintig jaar) caravans. De omzet komt voor 70% van de vaste abonnees. Er zijn 200 toeristische plaatsen. De camping draait een omzet van ongeveer € 620 000 via jaarplaatsen en € 223 000 via toeristische plaatsen. Ook hier stelt men vast dat er steeds meer kampeerwagens op de markt komen. De camping telt ongeveer 3000 verblijfstoeristen per jaar. Een animatieteam zorgt voor het nodige leven in de brouwerij. Vroeger bestond dit team vooral uit Vlaamse leerkrachten. Nu is het in handen van een firma die werkt met een vast budget. Er zijn ook 25 bungalows en chalets. Deze brengen ongeveer € 10 000 per jaar op. De investeringskost van een bungalow komt op € 40 000. De bungalows boeken een bezettingsgraad van 70%, wat zeer hoog is. Voor het verblijfstoerisme komen vooral Vlamingen (60%), Nederlanders en Denen. Als recreatief aanbod staat naast de speeltuin een niet verwarmd zwembad (maximumdiepte 1,80 m) van 1000 m2 ten dienste van de klanten. De speeltuin is volgens de eigenaar de grootste in Wallonië. De dagrecreanten komen voor 80% uit de regio. De speeltuin wordt geleidelijk vernieuwd. Zo verscheen er vrij recent de eland van de firma FHS via Krambamboul. Naast enige recente speeltuigen vinden we echter ook vele speeltuigen van het oude metalen type terug. Uiteraard is er de nodige horeca zoals een supermarktje, een feestzaal en een zelfbediening (capaciteit 800 personen). Het totale domein beslaat 56 ha. De inkom bedraagt ongeveer € 5,00/auto gebaseerd op 3,28 personen/auto.
Vlaams Tijdschrift voor Sportbeheer
53
N° 209
kroniek
Organisatie Het domein is volledig in privébeheer. Het geheel wordt beheerd door drie maatschappijen. Zoals altijd is er een vastgoedmaatschappij die de eigendom van de gebouwen en gronden heeft. Vervolgens is er de exploitatiemaatschappij L’Hirondelle. De derde maatschappij is verantwoordelijk voor de horeca-uitbating. Alles wordt in eigen exploitatie uitgebaat, met uitzondering van de visvijver, het restaurant en het lunapark. Dhr. Maertens stelt twee administratieve krachten tewerk voor de algemene organisatie, aangevuld met één seizoenskracht. De technische dienst bestaat uit één groenarbeider en twee allround onderhoudsarbeiders. De schoonmaakploeg bestaat uit vier medewerkers. In het geheel komt dit neer op ongeveer acht vaste medewerkers, aangevuld met jobstudenten en seizoenskrachten. Het zwembad wordt bewaakt door slechts één redder. Hier hebben ze duidelijk geen last van Vlarem-normen! L’Hirondelle Holiday Resort Château 1 - 4210 Oteppe, België T 085/71.11.31 – F 085/71.10.21
[email protected] www.lhirondelle.be Domaine provincial Valery-Cousin de Chevetogne We vertrokken behoorlijk stipt op tijd naar Chevetogne. Op het domein moesten we even zoeken naar de juiste locatie, maar we werden al snel opgewacht door de directeur Bruno Delveaux. Ook Serge Depraetere en de heer Debaere van Huck stonden ons op te wachten. Dhr. Delveaux is in zijn vrije tijd een theaterregisseur en dat merk je ook in zijn aanpak van het domein. Achter elk hoekje van het domein kan je wel een verhaal ontdekken. Ontstaan Het domein was ooit eigendom van de adellijke familie Valéry Cousin. De eigenaars verbleven er blijkbaar erg graag, want het werd zowel hun zomer- als hun winterverblijf. De familie bleef echter kinderloos en besloot in 1969 om het domein over te dragen aan de provincie Namen. Het domein is 350 ha groot. Missie en doelstellingen Als missie stelde de directie bij het toekomstplan in de jaren tachtig één duidelijke visie voorop: een echt ‘park van het jaar 2000’ creëren waar de natuur een meervoudige ruimte wordt die het ontwaken, de samenkomst en het gevoel van welzijn veroorzaakt. Dhr. Delveaux wil vooral dat Chevetogne
een park blijft. Het moet een oord van rust zijn. De attracties die zich op het domein bevinden moeten zo min mogelijk zichtbaar zijn. Zij ‘verdwijnen’ als het ware in de natuur. Deze visie is volledig anders dan wat wij in onze recreatiedomeinen gewoon zijn. Waar wij speeltuinen duidelijk zichtbaar plaatsen, stopt men ze in Chevetogne weg achter heuvels, bomen en struikgewas. Waar wij een inplanting zoeken dicht bij een horecazaak, wenst Bruno Delveaux geen enkel terras in de buurt van de speeltuin. De horeca moet op minimaal 100 à 200 m van de speelplaats verwijderd zijn. De ouders moeten bewust met hun kinderen naar de speelplaatsen gaan en met hen bezig zijn. Bruno wenst de ouders te ‘responsabiliseren’, zoals hij dat zo plastisch uitdrukt. Ze kunnen zich niet wegsteken op een terras bij een lekker biertje genietend van de zon. Een andere benadering dus, maar daarom zeker niet verkeerd! Aanbod
De directeur wist duidelijk welk vlees hij in de kuip had en leidde ons direct naar de Robinson Crusoe speelplaats. Deze speelplaats is één van de twaalf verschillende speelplaatsen die over het domein verspreid zijn. Door de speelplaatsen over het domein te spreiden wordt ook het publiek gespreid. De speelplaats ligt als het ware in een minivallei waar een stroom doorheen vloeit. Een betonnen kanaal voert water doorheen de speelplaats. Men had echter geen rekening gehouden met het feit dat spelende kinderen zogezegd tonnen zand in het kanaal droppen. Een aanpassing drong zich op, zodat het zand op één plaats wordt verzameld vooraleer het water zich terug in het meer stort. De pompkamer wordt mooi weggestopt in een klein gebouwtje dat door een beeld van een zeemeermin wordt bewaakt. We wandelden vervolgens naar het mooie geconcipieerde restaurantje ‘Au fin du monde’. De inplanting deed de naam alle eer aan. Het gebouw werd als een paalwoning opgetrokken in een meer. ‘s Avonds kan men gewoon de ophaalbrug ophalen en het geheel is afgesloten! Onder het gebouw is de verhuurdienst van de kano’s gevestigd. Goed gevonden om deze twee zaken te combineren. Dat brengt een mens op ideeën. Na de maaltijd zakten we af naar de ‘Cabanes Perchées’. Deze recente realisatie werd gebouwd door Huck op basis van een ontwerp van Serge Depraetere. Het is een zeer speels geheel opgebouwd tegen een heuvelrug. Door gebruik te maken van dit natuurlijke gegeven heeft de ontwerper een prachtig complex kunnen bouwen met een observatiehut en boomhutten. Het totale complex heeft drie ingangen. Via een lange brug of een klimnet kan je de diverse hutten bereiken.
Vlaams Tijdschrift voor Sportbeheer
55
N° 209
kroniek
De eerste boomhut, de Cabane d’Observation, is bereikbaar met een brugcombinatie van een vaste brug en een junglebrug. De drie ronde hutten, de Cabanes Perchées, vormen een mooie combinatie. De boomhut is bereikbaar met een netbrug en een nettunnel. De 2,44 m brede ronde hutten staan op verschillende hoge palen die via klimladders en sportramen bereikbaar zijn. Eenmaal op het platform aangekomen, kan men door vensters en kijkgaten de omgeving verkennen. De derde hut, de Maison Rouge, heeft net zoals de Cabane d’Observation een bootvormig dak. Onder de voorste spits is er een balkon van waar met de omgeving kan observeren. Aan de achterkant is er een doorgangsterras met klimmogelijkheden. In de boomhut is er een troonzaal gebouwd. Het geheel van de werken nam een budget van € 620 000 in beslag. Hiervan werd € 420 000 uitsluitend besteed aan de speeltoestellen. De financiering gebeurde met geld van Europa, het Waalse Gewest en de provincie Namen. Een andere belangrijke speeltuin is het Ros Beiaard van de Vier Heemskinderen. Dit reuzegroot paard werd gebouwd door Eibe, eveneens naar een ontwerp van Serge.
aangelegenheden. We namen afscheid van Bruno Delveaux en onze andere gastheren bij een goede trappist van Chimay. Bruno weidde ons nog even in over zijn volgende project: een speelplaats met als thema de Noormannen. Mooi op tijd vertrokken we naar Massembre waar collega Daniel al gezorgd had voor het inchecken. Die avond werd wat nagepraat in het gezelschap van de directeur Rob die uit onze eigen streek afkomstig bleek. Sommige collega’s onderschatten de lokale trappist met als gevolg dat de lijn tussen bar en slaapstee alles behalve recht liep. Domaine provincial Valery-Cousin de Chevetogne Domeine provincial - 5590 Chevetogne België T 083/68.72.11 - F: 083/68.86.77
[email protected]
Dinsdag 16 september 2008
Het tweede belangrijke aanbod van het domein zijn de prachtige tuinen. Er zijn diverse thematische tuinen die met elkaar verbonden zijn door wandelpaden. Er is een Franse tuin, een Japanse tuin, een bostuin, de geurtuin, een tuin met geneeskrachtige planten enzovoort. Daarnaast heb je ook thematische paden zoals de ‘Sentier des Fleurs’, het Pad van de Bloemen dat het kasteel verbindt met de meren op het domein. Er is ook de bosweg en het ornithologische pad. Doorheen het park loopt ook een ‘Tiny-route’ of zoals ze in het Frans wordt genoemd: een ‘Martine-route’. Langsheen die route vindt je allerlei beelden die uit de boeken van Tiny komen. Onderweg leerden we ook dat de medewerkers van Chevetogne perfect weten hoe ze ‘hun jas moeten draaien’. Zij brengen dit oude spreekwoord regelmatig in praktijk. De uniformjassen zijn namelijk volledig aan twee zijden te gebruiken, één rode zijde met de sponsors voor het gewone gebruik en één blauwe neutrale zijde voor meer officiële
Massembre Na een goede nachtrust en het ontbijt werden we door directeur Rob opgewacht voor een rondleiding door het domein. Het vakantiecentrum Massembre is een privé-initiatief van de CM. Het initiatief kadert in het sociaal toerisme zoals het in de jaren zestig werd ontwikkeld. Gedurende veertig jaar werden er goede zaken gedaan in het vakantiecentrum. Inmiddels is het sociaal toerisme op sterven na dood en hebben de meeste sociale organisaties hun centra verkocht aan de overheid om te dienen als asielcentra ofwel staan ze te verkommeren. In Wallonië zijn er nog twee centra behoorlijk goed actief, namelijk Massembre van de CM en La Roche van de Floreal groep (ABVV). Massembre werd niet verkocht, omdat het zowat het kroonjuweel was van de groep en de geboden prijzen vermoedelijk ook veel te laag lagen. De reden voor de achteruitgang van het sociaal toerisme is dubbel, enerzijds geeft de welvaart Jan met de pet meer mogelijkheden en anderzijds is de toerist niet meer geneigd om standaard steeds naar dezelfde plek te gaan. De huidige klanten worden voornamelijk gevormd door families en groepen (12% van de omzet). Scholen zijn ook een belangrijk marktpotentieel. Zij komen voor bosklassen, teambuilding en vormingssessies. Scholen zorgen aldus voor 30% van de omzet. Er is ook een uitgebreide samenwerking met CM Jeugddienst Kazou. Jongeren zorgen in het totaal voor 55% van het cliënteel. Het vakantiecentrum boekt 92 000 overnachtingen per jaar. De bezettingsgraad bedraagt 35%. De huidige directeur Rob Devlieghere startte zowat zes jaar geleden. Op dat ogenblik draaide het centrum
Vlaams Tijdschrift voor Sportbeheer
57
N° 209
kroniek
met een enorm verlies. Hij begon met de medewerking van het studiebureau Stramien aan het opstellen van een masterplan. Drie grote lijnen werden er getrokken: • aanbod verbeteren; • personeel reorganiseren; • accommodatie verbeteren. Aanbod Op aanbodsvlak werd ingegrepen door in samenwerking met Kazou unieke en creatieve themavakanties te organiseren tijdens de vakantieperiodes. Tevens werd in samenwerking met Kazou gezorgd voor een perfecte omkadering van hun monitorenvorming. Vervolgens werd in samenwerking met koepelorganisaties in het onderwijs (VOK, ...) bosklassen uitgebouwd, met een creatief aanbod voor kleuter-, lagere, secundaire scholen, hogescholen en universiteiten. Maar ook in speelinfrastructuur werd ingegrepen met de uitbouw van een nieuwe speeltuin en een avontuurlijk parcours voor kinderen (zonder begeleiding), aangevuld met een waterplaza in de vijver. Daarnaast werd de uitbouw voorzien van Fun Adventure met een avontuurlijk parcours en een BMX-parcours met begeleiding. De directie voorzag ook de uitbouw met CAN - Classe Action Nature - van pedagogisch verantwoorde begeleiding van scholen. Ook de mogelijkheden tot het organiseren van kajak, mountainbike en budgetvriendelijke verplaatsingen buiten het domein werden uitgebouwd. Tenslotte richtte men zich op het aanbod van eenvoudig maar sterk geprofileerde ruimte voor seminaries, evaluaties, ontmoetingen van organisaties en bedrijven. Personeel In het personeelsbestand werd ook flink gesnoeid. Hierbij werd vooral op efficiëntie gemikt. Er zijn nu gemiddeld dertig mensen in dienst waarvan elf voltijdse. De overige worden ingeschakeld volgens noodzaak. Men krijgt een contract waarbij het aantal uren evolueert van 45 naar 20 zodat over de volledige periode een gemiddelde van 38 u/week gehaald wordt. Gemiddeld werkt het personeel tien maanden, neemt één maand verlof en stempelt één maand. Standaard wordt drie maanden vooraf doorgegeven wat de wensen zijn en veertien dagen vooraf krijgt iedereen de definitieve planning. Infrastructuur Drie gebouwen voor logement werden volgens een thema ingericht. Deze thema’s zijn ‘space’, ‘expeditie’ en ‘adventure’. Alle logementen (uitgezonderd vier gebouwen) worden gerenoveerd. In elke kamer komt een badkamertje met lavabo, douche en toilet. In de kamers zullen twee, drie of vier personen kunnen logeren. Het aantal bedden werd afgebouwd van 750 naar 550. Het gebouw met het vroegere zwembad werd afgebroken. Ter vervanging wordt er een gloednieuw restaurant, bar en keuken opgericht. Deze werken zijn in maart 2008 gestart. De oude keuken wordt verbouwd als receptie en al het overige wordt afgebroken. De speeltuin (FHS toen nog geleverd door Goede Speelsystemen) werd voorlopig afgebroken wegens de bouw- en afbraakwerken, maar verschijnt terug in volle glorie na de bouw-
werken. Volgens Rob is de speeltuin een voltreffer. Op het domein werd met eigen personeel een avonturenparcours van 2 km in Robinia gebouwd. De volledige groep volgde het parcours dat handig gebruik maakt van de niveauverschillen eigen aan de Ardennen. Het parcours eindigt in een schitterende waterspeelplaats gemaakt in een ondiepe vijver. De waterspeelplaats sloeg iedereen met verstomming. Zeer eenvoudig opgebouwd en toch vol avontuur en spel. De aanwezigheid van een keurder in de groep bleek hier zeer zinvol. Automatisch werden diverse discussies over veiligheid gevoerd. Op een paar details na, kon ik echter nergens echte problemen ontdekken. Het avonturenparcours startte aan het hoofdgebouw en liep via de waterspeelplaats en het dierenpark terug naar de slaapgebouwen. Een ideale lus. Onderweg komen we nog diverse netten, apenbruggen en meer tegen. Zelfs een horizontale klimwand is voorzien. In het bos vinden we ook een hoog touwenparcours dat tussen de hoge bomen is gebouwd. De zware eiken laten uiteraard dergelijke bouwsels toe. De Fun-zone werd ingericht op een oud basketbalveld en beschikt over een springkasteel, trampolines en een soort opblaasbare roetsjbaan. In het dierenpark kunnen de kinderen de dieren eigen aan de streek bewonderen. Een everzwijn dat door het personeel met de fles werd grootgebracht is zowat de mascotte geworden. De financiering van de nieuwbouw gebeurt met een renteloze lening van de koepelorganisatie. Op dit ogenblik slaagt de directie er in om het geheel rendabel te houden. Er is ook een subsidiering van de Waalse regio ten bedrage van 60% van de investering. In het beheer krijgt de directie zeer veel vrijheid, maar alles wordt wel opgevolgd. Het is duidelijk dat in dit vakantiecentrum nog veel werk te doen is. Opvallend was wel het engagement van de directeur en de duidelijke aanpak van de toekomst. Vooral het avonturenparcours en de waterspeelplaats bleef iedereen bij. Een schitterend werk van de Massembre-ploeg. Massembre Heer - 5543 Hastière België T +082.64.43.57 - F + 082 64 70 82
[email protected] www.massembre.be
Le Chêne Perché Na Massembre stond Noord-Frankrijk op onze agenda. We hadden een afspraak bij Le Chène Perché, een terrein gespecialiseerd in avonturenroutes. De lunch namen we in de buurt. Het project is gelegen in het Domaine de la Vénerie.
Vlaams Tijdschrift voor Sportbeheer
59
N° 209
kroniek
Het domein van Vénerie werd gebouwd na de eerste wereldoorlog. Het domein van Le Chène Perché bestaat uit een groot bos en enige gebouwen. Vroeger was het een vakantiekolonie. De oudste gebouwen dateren van 1890. In 1980 kwam het centrum leeg te staan. Onder impuls van diverse
organisaties werd ‘Le Chène Perché’ opgericht. De leden van de organisatie zijn zowel overheidsorganisaties als privébedrijven. Enige jaren geleden is men begonnen met de renovatie. Eén gebouw is volledig gerenoveerd en dient nu als administratief gebouw, refter, instructielokaal en onthaal voor de avonturenparcours. De overige gebouwen worden ofwel afgebroken of gerenoveerd. Het is de bedoeling er gites in te vestigen. Op het domein wil men ook een camping van hoge kwaliteit oprichten. Het domein beschikt op dit ogenblik over een uitgebreid aanbod aan avonturenroutes. In het bos zijn ook drie boomhutten gebouwd die men kan huren als overnachtinggelegenheid. Er zijn ook mountainbiketochten uitgestippeld, educatieve trajecten enzovoort. Het avonturenparcours bestaat uit zeven routes waarvan drie routes voor kinderen en vier voor volwassenen. De kinderroutes beginnen op 1,10 m, de volwassenparcours starten vanaf 1,40 m. De kleuren duiden de zwaarte van het parcours aan. Het gaat van groen, via geel, over rood naar zwart. De kostprijs bedraagt € 16 voor volwassenen, € 14 voor jongeren (-14 jaar 1,40 m) en € 9 voor kinderen (+ 1,10 m). Het parcours is ronduit schitterend met een pleiade van oefeningen en uitdagingen. Het is gebouwd op levende bomen en alles wordt met klemmen op de bomen bevestigd. Telkens gaat er wel één bout dwars door de boom. Het geheel wordt begeleid van op de grond. Indien er een deelnemer in paniek raakt, gaat een begeleider naar boven om hem uit ‘de boom te plukken’. Het geheel beantwoordt aan de Franse norm 2008 AFNOR NF IN 15567-1 en 15567-2. Uiteraard wordt het geheel ook regelmatig door derden geïnspecteerd. In het bos werden dan drie boomhutten gebouwd, op een hoogte van respectievelijk 8, 12 en 16 m. De hutten zijn voor twee tot vier personen. De kostprijs voor één nacht bedraagt € 75,00 tot € 95,00 voor twee personen. Hierin is dan wel een ontbijt inbegrepen. Er zijn plannen om nog een familiehut voor zes personen te bouwen op een hoogte van 3 m. Elke hut heeft 60
een klein terras. Verwarming gebeurt via een kleine kachel. Water en elektriciteit zijn niet aanwezig. Er is wel een ‘droog’ toilet. Je bereikt de hutten via een ladder gemonteerd tegen een boom. Van op een klein platform dat toegankelijk is via een valluik (je kan dus ongewenste bezoekers lekker ‘buitensluiten’) vertrekt een hangbrug naar een tweede platform. Via een andere trap kan je dan naar de boomhut klauteren. We klommen uiteraard naar de hoogste hut en hadden van op 16 m hoogte een prachtig uitzicht over de streek. De hutten hebben uiteraard allen een naam gekregen, namelijk Lisière, Sous-bois en Canopée. Het bleek dat de drie hutten zelfs in september bijna volledig volgeboekt waren. De wandelwegen in het bos waren afgebakend met kleine boomstammen om op die manier te vermijden dat men ‘wild’ door het bos loopt en daarbij het jonge plantsoen beschadigt. Een zeer eenvoudige maar effectieve oplossing. De negen mountainbikeroutes zijn verdeeld over vier moeilijkheidsgraden. Er is een eenvoudige route (1,5 km – groene route) bestaande uit een gemengd bospad en geasfalteerde weg en een rode route van 2,8 km die een zuivere boswegroute is. De blauwe route van 15,8 km is dan weer een gemengd traject, enzovoort. Natuureducatie is een ander actieterrein voor Le Chène Perché. Aan scholen uit het lager en middelbaar onderwijs worden lessen gegeven in het kader van de lokale leerplannen. Dikwijls wordt dit gekoppeld aan het avonturenparcours. Het domein wordt gerund met 5 begeleiders en 2 medewerkers onderhoud. Na het bezoek aan dit prachtige initiatief stond de rest van de dag eerder in het teken van cultuur en het versterken van de innerlijke mens. We zakten af naar Cumières waar collega Ria met kennis van zake een bezoek aan een champagnekelder had gepland. Die avond genoten we in de stad Reims van een mooie avondwandeling en een schitterende maaltijd.
Le Chêne Perché Domaine de la Vénerie - 08460 Signy l’Abbaye Frankrijk T 03/24.53.35.62 http://www.lecheneperche.com Woensdag 17 september 2008 Parc Merveillieux – Bettembourg De derde dag viel het behoorlijk mee om de collega’s op tijd te doen vertrekken. Onze eerste bestemming was Parc Merveillieux, een klein dierenpark gelegen in de buurt van de stad Luxemburg. We werden er ontvangen door dhr. Neu, de directeur van het park. Het park is jaren terug overgeno-
kroniek
men door een sociale organisatie. Nu werken er in het park voornamelijk mindervaliden. Het is dus voor een deel een tewerkstellingsproject geworden. Het park is 25 ha groot. Eerst en vooral is het park een dierenpark. We worden door de directeur langs de diverse delen van de tuin geleid. Net zoals de meeste tuinen schakelt ook deze zoo zich om van een ‘tentoonstelling’ van dieren naar de creatie van leefruimten gebaseerd op de herkomst van de dieren, zoals Azië en Australië. We worden eerst door de gloednieuwe (en nog niet afgewerkte) ‘Madagaskar’-serre geleid. Het gebouw werd door een aannemer geplaatst, maar de inrichting werd volledig met eigen mensen uitgevoerd. De directeur was zo ijverig met zijn uitleg over de diverse dierensoorten dat hij de tijd volledig uit het oog verloor. Wij kwamen immers voornamelijk om de speelinfrastructuur te zien! In het park is ook een soort sprookjesparcours uitgebouwd. Een betonnen beeld van een ‘rustende reus’ duidde de start van de sprookjesroute aan. Er waren diverse kleine gebouwen met opstellingen over diverse sprookjes zoals Roodkapje en Assepoester. De sprookjesroute kon ons absoluut niet begeesteren. Het was een Efteling in het klein, maar dan een beetje amateuristisch aangepakt. Maar ja, wij zijn onze kindertijd dan ook al lang ontgroeid. Alhoewel sommige collega’s het met deze stelling niet eens zullen zijn. Het minidierenpark was voorzien van erg creatieve dierenhokken. Voor het neerhof was een Bergmann-constructie opgetrokken als kippenhok. Het dient gezegd te worden, die beesten zijn erin geslaagd om een huisvesting te hebben waar ik al lang van droom, maar niet gerealiseerd krijg. Er zijn twee grote speelplekken in het park. De eerste ligt vlak bij het centrale plein en de horecafaciliteiten. De speeltuin is van de fabrikant Sport Gerlach.
Er ontspon zich, dankzij de aanwezigheid van een keurder onder ons, al snel een discussie over de veiligheid van het betrokken toestel. Ik vrees dat de speelcombinatie de ‘Koentoets’ niet heeft doorstaan. De speeltuigen leken mij al enige ‘leeftijd’ te hebben en toonden niet echt fris. Het geheel bestond vooral uit een lange speelstraat. De tweede speelplek bevatte een grote realisatie van Kunstlicher Holgestaltung Jurgen Bergmann. Naast een groot klimtoestel stond er ook een reuzenspinnenweb. Al snel moest het geheel getest worden. De nettenkokers waren niet echt berekend op onze lengte, maar met wat duw- en trekwerk geraakten we toch ter bestemming. Het spinnenweb had wel enig onderhoud nodig, maar het was wel een attractief toestel. Het deed ons een beetje denken aan een van de realisaties in Eberswalden met de waaiende boomstammen. Er was ook een typisch Bergmann-bouwwerk met houtblokken. Hier was een doolhof in gecreëerd. Verder waren in het domein nog diverse kleine attracties opgebouwd, zoals een miniautoparcours, een minitrein, een ponyexpres en een minigolf. Kortom, voldoende om de kinderen (en volwassenen) enige uren zoet te houden. We versterkten de inwendige mens voor we naar Luxemburg stad vertrokken. Ook hier moest de reisleider even iedereen tot spoed aanmanen. We hadden immers een afspraak met een stadsgids en wilden voordien nog absoluut het speelschip van Richter gaan bekijken. Parc Merveilleux Route de Mondorf - 3260 Bettembourg Luxemburg T (00352)/51.10.48-1 - F (00352)/52.45.11
[email protected] www.parc-merveilleux.lu
Parc Monterey Onze buschauffeur had relatief snel de ingang van het Monterey Park gevonden. We wandelden rustig naar de centrale speelplaats en al snel stonden we allen met de mond open. Aan de rand van het park hadden de ontwerpers een enorm schip neergezet. Naast het schip lag een grote waterspeelplaats. Her en der waren kleine zandbakken aangelegd waar houten speeldieren waren geplaatst. Dit was het basisdoel toen we de reis planden en we zijn zeker niet teleurgesteld, in tegendeel! Centraal staat een schip dat in zeven delen is verdeeld. Het schip is vrij getrouw naar werkelijkheid gebouwd en voorzien van mast en kraaiennest. De toegang gebeurt via de gaten in de romp, een hangbruggetje of een klimpad. Het kraaiennest is beklimbaar en voorzien van een veilige kooi. Een echt stuurwiel nodigt de kinderen uit tot het spelen van kapitein. Waggelbruggen, netten en vele andere toestellen verbinden de diverse delen van het schip. Een kleine glijbaan kon niet ontbreken en is aan de buitenzijde bevestigd. Het schip is met een nettenbrug verbonden met een torencombinatie. Deze combinatie vind je trouwens deels terug bij collega’s Puyenbroeck en De Lilse Bergen. De middelste toren is beschilderd als een boei. Vanuit de hoogste toren vertrekt een buisglijbaan die eindigt in een wel heel speciale kromme slurf. Aan de andere zijde van de boot is een waterspeelplaats gebouwd. Deze speelplaats is een mooi
Vlaams Tijdschrift voor Sportbeheer
61
N° 209
kroniek
voorbeeld van een veilige en speelse waterspeelplaats. Het water kan via diverse pompen in een netwerk van kanaaltjes gepompt worden. Met behulp van allerlei sluizen kan je het water in de ene of andere richting sturen. Via archimedesschroeven breng je het water naar een zandspeelplaats of naar een heuvel waar via een simpel systeem ‘de stop uit het vat’ kan worden getrokken. Het geheel straalt gewoon de Richter-stijl uit. Zijn team moet zich hier wel echt uitgeleefd hebben. De beelden zijn vermoedelijk van Sik Holz en zijn waarheidsgetrouw gemaakt. Vooral de nijlpaarden waren prachtig gebouwd. Het kostenplaatje zijn we niet te weten gekomen. Hier moeten we zeker achteraan. Het bezoek aan de stad Luxemburg verliep uiteraard langs de diverse belangrijke gebouwen. Maar vooral de vestigingswallen waren de moeite waard. In ons hotel werden we verwelkomd door Luc Van Erck van Boer. Hij had voor ons een maaltijd gereserveerd in een visrestaurant in de buurt.
dekte picknickplaats en glijbanen gerealiseerd worden. Het bestuur wordt gevormd door mensen van de lokale gemeente onder het voorzitterschap van de burgemeester. Naast de beheerder beschikt het park over twaalf natuurgidsen (waarvan twee Nederlandstalige) en een parttime hulp (15 u/week). De gemeente levert echter wel eens wat extra hulp. In de zomermaanden zijn er jobstudenten die kunnen worden ingeschakeld. Het park genereert 50 000 bezoekers per jaar. Hiervan bestaat 18% uit groepen en de rest uit individuele bezoekers. Men telt 600 à 800 bezoekers per dag. Van de bezoekers komt 70% uit Vlaanderen of Nederland, 27% zijn dagtoeristen en de rest verblijft in de regio. De omzet bedraagt € 230 000 exclusief btw per jaar. De horeca is in concessie. Het park beschikt over een zeer klein promotiebudget en werkt vooral samen met de toeristische dienst van de provincie Luxemburg. Het park is open van 16/03 tot 14/11. De toegangstarieven bedragen € 5,00/volwassene en € 4,50/kind. Het park is eigenlijk een groot omheind bos waarin een wandelpad van ongeveer 2 km is aangelegd. Langsheen het wandelpad is een natuurleerpad uitgebouwd. Soms zijn zeer eenvoudige middelen gebruikt, soms vrij dure constructies. Het uithangbord van het park zijn de grote schilderijlijsten die men langsheen het wandelpad heeft geplaatst. Op zich een briljant idee om de mensen op de schoonheid van de natuur te wijzen. Via allerlei informatieve borden wordt het leven in de natuur naar de toerist gebracht. Alle panelen zijn tweetalig Nl/Fr. Een enorme loopbrug brengt de bezoekers op niveau van de boomtoppen. Een uitkijktoren geeft de mogelijkheid om ongestoord de natuur te bewonderen. Vele zaken worden speels voorgesteld, zoals de springprestaties van sommige dieren of de scherpe kijk van de roofvogels. Helemaal op het einde is een speeltuin aangelegd. Vermoedelijk leggen wij als uitbaters de lat zeer hoog, want de speeltuin viel ons wat tegen. Het is een vrij traditionele speeltuin zonder veel uitdaging. Maar de kinderen kunnen zich uiteraard maximaal uitleven in het bos, dus misschien is hier niets méér nodig.
Parc Monterey Avenue de Monterey Stadtpark - Allee Marconi 1333 Luxembourg Luxemburg T 00352/47.96.28.67
Donderdag 18 september 2008 Chlorophylle Op donderdag stond er op de weg naar huis een bezoek aan het park Chlorophylle en het avonturenpark van Durbuy op de agenda. Chlorophylle is een vrij recent park gelegen in het noorden van de provincie Luxemburg. In de provincie zijn wel 60 attracties aanwezig en in zijn kort bestaan staat het park al op de zesde plaats genoteerd. De investering gebeurde voornamelijk met Europees geld aangevuld met subsidies van Wallonië en de gemeente Manhay. In het totaal werd 80 000 000 BEF geïnvesteerd (€ 1 983 000). In 2010 is een uitbreiding voorzien ter waarde van € 1 100 000. Hiermee zouden onder meer een over-
Chlorophylle Rue des Chasseurs Ardennais 60, 6960 Dochamps België T 084/37.87.74 - F 084/37.97.29
[email protected] http://www.parcchlorophylle.be
Vlaams Tijdschrift voor Sportbeheer
63
N° 209
kroniek
Durbuy Adventure Het domein aan Durbuy Adventures intrigeerde ons al lang. Dit bedrijf maakte massaal veel publiciteit in Vlaanderen en trekt zeer veel bedrijfssportdagen of verenigingen aan. We werden opgewacht door een van de medewerkers die ons een korte rondleiding gaf op het domein. De basis van het domein is een oude steengroeve waarin een klimparcours is uitgebouwd. Daaromheen zijn diverse attracties opgebouwd. Het park breidde in de loop van de jaren steeds verder uit, zodat het nu een zestal locaties heeft in het stadje. Het centrale deel beslaat 18 ha en is gelegen in recreatiegebied. Op het centrale punt is het ontvangstkantoor en de boekingscentrale gevestigd. Naast het gebouw liggen twee visvijvers en een kleine camping. Deze laatste wordt opgedoekt om plaats te maken voor een soort attractieparkje voor kinderen. Een groepje wigwams is opgebouwd als verhuuraccommodatie. In elke tent kunnen tien personen slapen. We kregen wel het gevoel dat ze er als haringen in een ton moesten slapen, maar blijkbaar is volume hier een belangrijk item. Men had met deze verhuurinstallaties regelmatig problemen. Ze werden immers veelvuldig gebruikt om vrijgezellenfeestjes te vieren met alle geluidshinder van dien. Hogerop staat een houten gebouw waar in de lagere verdieping een speleobox (genoemd ‘de mijn’) is gebouwd. We werden al onmiddellijk geconfronteerd met een jongere die buiten zat te bekomen van een allergieaanval als gevolg van het stof in de speleobox. Een vaststelling die we over het hele terrein eigenlijk konden noteren. In de bovenste verdieping waren schietboxen voor karabijnschieten en boogschieten. Verderop wandelden we door het hoogteparcours dat in een bos is uitgebouwd. Het parcours werd gebouwd op levende bomen en bestaat uit vier trajecten. Het leek ons een mooi parcours. De beveiliging gebeurde met een dubbele beveiliging en dus zonder zekering van op de grond. Twee begeleiders hielden het geheel in het oog. Er waren op dat ogenblik tientallen personen bezig en wij zagen slechts drie begeleiders. De investering bedroeg rond de € 30 000. In de buurt waren er nog een aantal terreinen voor lasergames. Ook beachvolley, beachbadminton, beachtennis en nog vele andere sporten staan in het aanbod van Durbuy Adventure. Op een terrein waar we voorbij wandelden was men volop bezig een nieuw paintballterrein op te bouwen. Men had gewoon een hoop oude bureelcontainers opgekocht en leeggemaakt. Deze zouden dan her en der op het terrein geplaatst worden als beschutting voor de ‘oorlogvoerende’ partijen. Moesten wij iets dergelijks proberen dan lag vermoedelijk ergens een C4 klaar! Uiteraard zijn er nog de mountainbikeparcours met meer dan 300 fietsverhuringen per week, de quads, de kano’s (400 stuks) enzovoort. Naast de gewone quads waren er ook elektrische quads beschikbaar (kostprijs ± € 7000). Er is zelfs een karting. De wagentjes rijden op elektrische energie omwille van de geluidshinder. Het paradepaardje is ongetwijfeld het klimparcours in de oude steengroeve met een via ferrata, een via cordata en een via pirata. Voor de leek allemaal gevaarlijke klimpistes, maar voor de jonge gasten waarschijnlijk een heerlijke uitdaging. De twee deathrides van 100 en 200 m zijn de kers op de taart. Deze kunnen tot 500 à 600 personen per dag verwerken. Onder de grond zijn dan nog eens vier speleotrajecten uitgebouwd. Het geheel rondom de groeve is
goed voor 2500 à 3000 recreanten per dag. De gehanteerde prijzen deden ons al helemaal de wenkbrauwen fronsen. Voor de kleinste activiteit betaalde je al snel € 5,00. Sommige tarieven zijn dan weer vrij normaal, zoals de via ferrata voor € 15,00. Maar voor een deathride alleen moet je dan wel € 10,00 extra rekenen. Kortom, tarieven waar wij niet van kunnen dromen. Het terrein gaf ons een vrij rommelige indruk. De bergingen waren gewone containers, er leek geen echte structuur te zitten in het geheel. Het was wel duidelijk dat heel de onderneming op winst gericht is, waar uiteraard niets verkeerd mee is. De onderneming boekt meer dan 100 000 bezoekers per jaar. Voor de toekomst staan er nog diverse investeringen op de agenda zoals een overdekte infrastructuur, een nieuw centraal gebouw met horeca, een tirolien, een paintballveld, een lasergameveld en een kinderpretpark. Het personeelsbestand bestaat uit een vaste ploeg van 30 à 35 mensen, waarvan er 15 parttime werken of deeltijds stempelen. Iedereen verliet het terrein met erg gemengde gevoelens. Er zijn uiteraard talloze argumenten om te pleiten voor de hier gehanteerde aanpak en winst is er slechts één van. Ik vermoed echter dat de meeste van onze collega’s het geheel enigszins gestructureerder zouden hebben aangepakt. Durbuy Adventure Family Park Rue de Rome 1 - 6940 Durbuy België T 086/21.28.15 F 086/21.20.07
[email protected] http://www.durbuyadventure.be Deze studiereis werd gesponsord door Serge Depraetere, Velopa - Omniplay, Boer en Sportinfrabouw. Fons Van Bael directeur vzw De Lilse Bergen voorzitter Vlaanderen Is Recreatie Trefwoord(en): VIR, recreatie, reisverslag
Vlaams Tijdschrift voor Sportbeheer
65
N° 209