vijfde leerjaar
5
www.lessenpakket.be
Begrijpend lezen: wat doet die tong op je bord? Amai, het was me het dagje wel vandaag! Toen ik gisterenavond, na wat luieren onder het zand van de zeebodem ontwaakte, liet niets vermoeden dat ik zo’n bewogen dag zou meemaken. Maar ik wil niet op de feiten vooruitlopen en beginnen bij het begin. Vooraf wil ik jullie graag vertellen dat ik mij het liefst in ondiep water ophoud. Verder moet je weten dat ik mij vaak ingraaf in het zand van de zeebodem. Ik hou niet zo van het licht, dus kom ik meestal pas ’s avonds tevoorschijn. Dan voel ik mij een stuk veiliger. Ook al zijn mijn ogen dan niet erg nuttig. Na een dagje slapen werd ik dus hongerig wakker. Ik zwom langs de zeebodem op zoek naar wormpjes, garnalen of andere kleinere weekdieren. Plotseling hoorde ik een vreselijk lawaai. Ik schrok, zwom naar boven, maar kwam, samen met een heleboel andere vissen, vast te zitten in een groot net.
Toen we na een tijdje uit het water gehesen werden, kon ik zien wat er gebeurd was. Het net waarin we terechtgekomen waren, leek op een grote puntzak. Vooraan werd het open gehouden door een stalen pijp. En aan die pijp zitten kettingen vast die over de zeebodem slepen. Daardoor was ik dus zo geschrokken en in het net beland. “Onze boomkor en de wekkerkettingen hebben goed werk geleverd”, hoorde ik een visser zeggen. www.lessenpakket.be
•
• •
Doelen het proces bij de vis ‘van in de zee tot op het bord’ vernemen middels een informatieve tekst; ontdekken dat vis gezond is en noteren waarom dat zo is; taalontwikkeling: * homoniemen kunnen verklaren; * passief en actief genieten van alliteraties; * a.d.h.v. de figuurlijke betekenis, het passende spreekwoorden i.v.m. vis, aanvullen.
Eenmaal de netten boven de boot gehesen waren, werden ze opengemaakt. Alle vissen vielen op het dek. En toen begonnen de vissers als gekken te sorteren.
Alle vissen werden soort per soort in bakken gelegd en toegedekt met een laagje ijs. Waarvoor dat laatste moest, was me een raadsel. Op het dek zag ik ook heel wat zeesterren, krabben en andere schaaldieren liggen. Daar kon de visser blijkbaar niets mee aanvangen. Hij kieperde ze immers gewoon overboord. Ook kleine visjes waren hetzelfde lot beschoren. Ik ben eens benieuwd hoeveel er dit avontuur zullen overleven.
vis vijfde leerjaar - pagina 83
5
Begrijpend lezen: wat doet die tong op je bord? Eens het dek leeggemaakt was, zette de vissersboot koers richting haven. “Ik hoop dat we het halen voor het ochtend wordt”, bromde de schipper. Later begreep ik dat dit wel heel belangrijk was. In de vroege ochtend kwamen alle vishandelaars naar een groot gebouw. ‘Vismijn’ stond er op de voorgevel. Alle aangevoerde vis werd daar per opbod verkocht. Dat betekent dat we verkocht werden aan de groothandelaar die het hoogste bod deed.
Ook al kunnen we bij 0°C wekenlang bewaard worden, mama keek goed toe of we nog wel vers waren. Mama wist immers dat verse vis zeer gezond is. Vis en schaaldieren bevatten veel jodium en selenium. Jodium bevordert bij kinderen het groeiproces en de groei van de hersenen. Selenium verhoogt de natuurlijke weerstand tegen ziektes en beschermt de lichaamscellen tegen schadelijke invloeden. Bovendien bevat vis veel vitaminen. Je merkt het, ik ben een vat vol gezondheid.
Na de verkoop werden we in grote gekoelde vrachtwagens geladen en naar het bedrijf van de groothandelaar gevoerd. Brrr... dat was er koud! Die verkocht ons dan door, aan de winkeliers en de bedrijven. Zo kwam ik in een viswinkel terecht en daar kocht je mama me.
Jammer dat veel kinderen geen vis lusten. Of is dat juist goed voor mij en mijn soortgenoten? Misschien kunnen we daardoor nog een beetje langer blijven leven… Mol
Vis maar eens in de tekst Welke vissoort vertelt hier zijn wedervaren?
Met welk soort vissersboot is hij gevangen?
............................................................ ............................................................ ............................................................ ............................................................ Wat leer je in de tekst over deze vis?
Over welke onderdelen van het visnet vertelt onze vis? Waarvoor dienen ze?
............................................................ ............................................................ ............................................................ ............................................................ ............................................................ ............................................................
............................................................ ............................................................ ............................................................ ............................................................ ............................................................ ............................................................
www.lessenpakket.be
vis vijfde leerjaar - pagina 84
5
Begrijpend lezen: wat doet die tong op je bord? Welke gezonde voedingsstoffen bevat vis? Waarom zijn ze zo goed voor ons lichaam?
Uw vishandelaar vist het graag voor u uit
............................................................ Hoe noemen we woorden met meerdere betekenis............................................................ sen? ............................................................ ............................................................ ............................................................ ............................................................ ............................................................ Noteer de betekenis van elk schuingedrukt woord. Er ligt nog een stukje tong op mijn tong. betekenis 1
............................................................ betekenis 2:
............................................................ Griet eet bijzonder graag lekkere griet. betekenis 1
............................................................ betekenis 2
............................................................ Toen opa de krabben op het strand zag lopen, zag ik hem in zijn grijze haren krabben. betekenis 1
............................................................ betekenis 2
............................................................
www.lessenpakket.be
vis vijfde leerjaar - pagina 85
5
Begrijpend lezen: wat doet die tong op je bord? 4 De vis wordt ..................... betaald.
VIS-spreekwoorden
Het vereist grote en zware offers Welke woorden ontbreken in de volgende spreekwoorden?
5 ......................... bij de vis. Betaling bij de levering
Op de website 'www.spreekwoorden.nl' kan je de antwoorden terugvinden. Het woordenboek helpt ook. Noteer de gevonden woorden onderaan in het rooster. Je krijgt alvast de betekenis van elk spreekwoord.
6 Een bliekje uitgooien om een ..................... te vangen.
1 Vis moet
7 Als haringen in een ..................... zitten.
Bij een goede maaltijd hoort een goed glas wijn/ bier
Iets opofferen om er groter nut voor terug te krijgen
Zeer dicht opeen gepakt zitten. 8 De grote vissen eten de ...................... .
2 Je als een vis in het ....................... voelen . De rijken winnen het altijd van de armen Helemaal zonder zorgen zijn 3 Achter het ......... vissen . Te laat komen - de waarheid niet kunnen achterhalen 1 2
Welk woord lees je in de grijze vakjes ?
............................................................
3 4 5 6 7 8
www.lessenpakket.be
vis vijfde leerjaar - pagina 86
5
Begrijpend lezen: wat doet die tong op je bord? Vissers vangen veel verse vis vandaag Deze titel klinkt heel mooi. Waarom? Een zin bestaande uit woorden met dezelfde beginklank noemen we ‘alliteratie’. Lidwoorden (de, het, een) mogen wel in die zin voorkomen. Maak jij zo’n goed klinkende zin met de letter R.
................................................................................................. ................................................................................................. ................................................................................................. .................................................................................................
Vis de waarheid uit! Kleur de schelp bij de zinnen die waar zijn. TIP het woordenboek of het internet helpen je om enkele juiste verklaringen te vinden.
De sint-jacobsschelp is genoemd naar de priester die de schelpen at toen hij een pelgrimstocht maakte naar Santiago de Compostella in Spanje. Sommige mensen die nu nog naar Santiago gaan, steken een sint-jacobsschelp op hun hoed. Sint-Jacob was de patroonheilige van de vissers. Een vissersboot kon van allerlei onheil bespaard blijven als ze bij elke vangst minstens één sint-jacobsschelp vingen.
Met een boomkor worden vooral platvissoorten gevangen. Het net wordt open gehouden door een grote stalen pijp. Het is een oude vorm van visserij. Eeuwen geleden gebruikte men ook al deze vismethode. Nu zijn de boten natuurlijk veel moderner geworden. Vissers zijn heel waakzaam voor boomkorren. Als zo een insect aan boord wordt gevonden, moeten alle netten worden nagekeken. De boomkor bijt de netten door en zorgt zo voor heel wat schade op een visserboot.
Garnalen kruien: garnalen met een kruiwagen van de visserboot naar de vismijn brengen.
Garnalen kruien: de garnaalvisser zit op het paard, en achter het paard sleept een net over de zeebodem. Zo worden garnalen gevangen.
www.lessenpakket.be
vis vijfde leerjaar - pagina 87
5
Wiskunde Visproblemen! In België wordt jaarlijks momenteel gemiddeld 9,9 kg vis per persoon gegeten. België telt nu ruim10,5 miljoen inwoners. Slechts 10% van de vis die in ons land verbruikt wordt, komt uit eigen land. Hoeveel vis moet er elk jaar ingevoerd worden vanuit andere landen? Noteer hoe je te werk ging.
• •
Doelen Wiskundige problemen i.v.m. percentberekening kunnen oplossen; De gevolgde werkwijze bij het oplossen noteren.
............................................................ Allemaal goed en wel, maar de garnalen moeten natuurlijk nog wel gepeld worden. Daarbij gaat ............................................................ een groot deel van de garnaal verloren. Na het pellen van de garnaal blijft ongeveer 30 % gepelde ............................................................ garnaal over. Niet dat de rest verloren gaat. Neen, ............................................................ de garnaalkoppen worden gekookt en in allerlei gerechten gebruikt. Als ik thuis zelf garnalen pel, ............................................................ kan ik nooit aan de verleiding weerstaan om af en toe zo’n vers gepeld garnaaltje naar binnen te ............................................................ werken. Ongeveer 10 % van de gepelde garnalen ............................................................ verdwijnt zo rechtstreeks in mijn maag. Aan jou nu om te berekenen hoeveel gepelde garnaal er ............................................................ overblijft van de 1,5 kg garnaal die ik deze morgen op de markt kocht. Noteer je werkwijze. ............................................................ ............................................................ ............................................................ ............................................................ ............................................................ ............................................................ ............................................................ Garnalen pellen ............................................................ ‘Door onze kustvissers ‘s nachts gevangen, direct gekookt aan boord en zonder toevoeging van be............................................................ waarmiddelen ‘s morgens op de markt (ongepeld) ............................................................ verkocht. Deze culinaire parel is uniek ter wereld, niet alleen in kleur, maar vooral in smaak: de grijze ............................................................ garnaal. Dat grijs verdwijnt echter na koken (aan boord) in mooi rozerood. Een delicatesse voor de ............................................................ kenners, maar enkel bij gespecialiseerde handelaars, ............................................................ enkele gerenommeerde restaurants en natuurlijk rechtstreeks bij de visser aan de vistrap in Oostende ............................................................ te koop. De meeste garnalen uit de Noordzee worden door Nederlandse vissers gevangen, gekoeld en ............................................................ vervoerd naar pel-ateliers. Om de houdbaarheid te ............................................................ verlengen, worden ze met bewaarmiddelen behandeld.’
www.lessenpakket.be
vis vijfde leerjaar - pagina 88
5
Wiskunde Weekdier
Garnaal
Elk weekdier heeft een naam gekregen. Schud de letters door elkaar en vind de werkelijke naam van het dier.
Wat gebeurt achtereenvolgens om een garnaal op ons bord te krijgen ? Noteer met de cijfers 1 tot 6 in het passende hok Aan boord worden de garnalen gekookt. In de vismijn worden de garnalen geveild. ’s Nachts vangen de vissers de garnalen. Een groot deel van de garnalen wordt vervoerd naar pel-ateliers.
pimcas
De grijze garnalen veranderen van kleur, ze worden rozerood. Via de viswinkel of een restaurant komt de lekkere garnaal op mijn bord.
abmag
__________________________________________
lanarag www.lessenpakket.be
vis vijfde leerjaar - pagina 89
5
Wero Vis, vis, mooie vis! Plaats in elke vis een P als het een platvis is, een R als het een rondvis is. Verbind elke tekening met de juiste benaming.
•
• •
Doelen gegeven vissen herkennen en juist kunnen benoemen - zeedieren kunnen rubriceren bij de passende soort; een identiteitskaart van een aantal vissen kunnen opstellen; vis ontdekken als voedzaam en gezond voedsel.
Niet alle dieren die in de zee leven zijn vissen Rubriceer volgende zeedieren bij de juiste soort. De website ‘www.visinfo.be’ kan je hierbij helpen. wulk, scampi, haring, makreel, zeekreeft, grijze garnaal, mossel, paling, heilbot, oester, octopus, sardien, pijlinktvis, tonijn, zonnevis, langoustine, alikruik, gamba, pijlinktvis
INKTVISSEN
SCHELPDIEREN
SCHAALDIEREN
VISSEN
O O O O O
PLADIJS TONG HARING POON ZALM
www.lessenpakket.be
vis vijfde leerjaar - pagina 90
5
Wero Papieren a.u.b. Vul de identiteitskaart van volgende volwassen vissoorten verder aan. Maak gebruik van boeken over vissen of van het internet. IDENTITEITSKAART
IDENTITEITSKAART
kabeljauw
zeetong
familie ..................................................... orde ......................................................... naam in de volksmond ..................... uitzicht .................................................... woonplaats ........................................... voedsel ................................................... grootte .................................................. gewicht ..................................................
familie ..................................................... orde ......................................................... naam in de volksmond ..................... uitzicht .................................................... woonplaats ........................................... voedsel ................................................... grootte .................................................. gewicht ..................................................
IDENTITEITSKAART
IDENTITEITSKAART
pladijs
schar
familie ..................................................... orde ......................................................... naam in de volksmond ..................... uitzicht .................................................... woonplaats ........................................... voedsel ................................................... grootte .................................................. gewicht ..................................................
familie ..................................................... orde ......................................................... naam in de volksmond ..................... uitzicht .................................................... woonplaats ........................................... voedsel ................................................... grootte .................................................. gewicht ..................................................
IDENTITEITSKAART
IDENTITEITSKAART
schelvis
grijze garnaal
familie ..................................................... orde ......................................................... naam in de volksmond ..................... uitzicht .................................................... woonplaats ........................................... voedsel ................................................... grootte .................................................. gewicht ..................................................
www.lessenpakket.be
familie ..................................................... orde ......................................................... naam in de volksmond ..................... uitzicht .................................................... woonplaats ........................................... voedsel ................................................... grootte .................................................. gewicht ..................................................
vis vijfde leerjaar - pagina 91
5
Wero De actieve voedingsdriehoek
Over de rubriek VLEES, VIS, EIEREN EN VERVANGPRODUCTEN moet je weten : “Vlees, vis en eieren zijn een bron van eiwitten, vitaminen en mineralen. Per dag volstaat 100 gram vlees of vleeswaren. Voor vis en eieren geldt dezelfde 100 gram. Zet best één- tot tweemaal per week vis op het menu. Denk daarbij ook aan vette vis zoals haring, die een goede bron van onverzadigde vetzuren vormt.“ Onderstreep in deze tekst de belangrijkste woorden.
www.lessenpakket.be
Schrijf hieronder enkele vissoorten die omschreven worden als ‘vette vis’. (tip: typ in een zoekmachine “vette vis” en je zult versteld staan van je vangst!)
............................................................ ............................................................ ............................................................ ............................................................ ............................................................ ............................................................
vis vijfde leerjaar - pagina 92
5
Wero Wanneer at jij laatst vis?
Onderstreep wat past
............................................................ Weet je ook welke vis het was?
Volgens bovenstaande tekst is onze “viseetgewoonte” thuis:
............................................................
zeer goed
Hoe werd die vis klaargemaakt?
redelijk
............................................................
onvoldoende
Hoe vaak staat bij jullie vis op het menu?
............................................................ Worden deze dieren ook gekweekt of alleen maar gevangen? Schrijf in het label van de volgende dieren een K van KWEKEN of een V van VANGEN.
www.lessenpakket.be
Info kan je vinden op: www.goedevis.be ; klik door naar ‘online visgids’, de legende helpt je hierbij!
vis vijfde leerjaar - pagina 93
5
Wero Slimmeriken eten vis Breng een bezoek aan ‘www.viskids.be’, daar kun je de antwoorden vinden. Doorstreep de fout, noteer eronder wat het wel moet zijn. Vette vissoorten zijn arm aan de vitaminen A en D.
............................................................ Eén keer per maand vis eten? Slim gezien!
............................................................ Volwassenen die regelmatig vette vis eten, verminderen zo de kans op hart- en vaatziekten.
............................................................ Het eten van vis is belangrijk voor een optimale ontwikkeling en werking van de spieren.
............................................................
www.lessenpakket.be
vis vijfde leerjaar - pagina 94
5
Wero Vismijn, mijn vis. . . De Oostendse vismijn heeft zijn eigen website: www.vismijnoostende.be. Daar vond ik volgende info over de aangevoerde vis op 11 juni 2007: Vissoort
Grootte
Kwaliteit
Aantal Kg
Vissoort
Grootte
Kwaliteit
Aantal Kg
Vissoort
Grootte
Kwaliteit
Aantal Kg
BOT BOT BOT FOREL GRIET GRIET GRIET GRIET HEEK HEEK HEEK HEEK HEEK HEILBOT HEILBOT HONDSHAAI HONDSHAAI HONDSTONG HONDSTONG HONDSTONG KABELJAUW KABELJAUW KABELJAUW KABELJAUW KABELJAUW KABELJAUW KABELJAUW KABELJAUW KABELJAUW KABELJAUW KABELJAUW KABELJAUW KABELJAUW KABELJAUW KATHAAI KON.SV.MIE KONGERAAL KONGERAAL KONGERAAL KONGERAAL KONGERAAL KONGERAAL KOOLVIS KOOLVIS KOOLVIS KRABBE POT KREUKELS LANGOESTIN LANGOESTIN LANGOESTIN LANGOESTIN LANGOESTIN LENG WIT LENG WIT LG VLW ZS PANGA PLV.ZS.GR. POLLAK
+300 gr 200-300 gr varia . +2 kg -0,5 kg 0,5-1 kg 1-2 kg +2,5 kg 0,6-1,2 kg 1,2-2,5 kg 280-600 gr varia 3-5 kg varia 0,5-1 kg 0,5-1 kg +500 gr -250 gr 250-500 gr +7 kg +7 kg 0,5-1 kg 0,5-1 kg 1-2 kg 1-2 kg 2-3 kg 2-3 kg 3-4 kg 3-4 kg 4-7 kg 4-7 kg 4-7 kg varia +2 kg
E E A A A A A A A A A A A A A A B A A A A E A E A E A E A E A A E A A A A A A A A A A A A A A A E A E A A A A A A A
17 5 3 60 67 42 169 169 29 124 82 8 8 4 1 1535 485 32 131 201 51 78 394 16 1499 927 652 1005 213 372 117 141 450 7 90 17 157 51 3 16 50 20 50 7 100 200 50 44 9 29 2 218 53 27 11 50 9 5
POLLAK POLLAK POLLAK POS KLS ZS POS.WYT.ZS RODE POON RODE POON RODE POON RODE POON RODE POON ROG GLAD ROG KEIL ROG KEIL ROG KEIL ROG KEIL ROG KEIL ROG RUIG ROG RUIG ROG RUIG ROG RUIG ROG RUIG ROG RUIG ROG RUIG ROG RUIG ROG WILDE ROG WILDE ROG WILDE ROODBAARS SCHAR SCHAR SCHAR SCHARTONG SCHARTONG SCHARTONG SCHARTONG SCHELVIS SCHELVIS SCHELVIS SCHELVIS SCHELVIS SCHOL SCHOL SCHOL SCHOL SCHOL STEENBOLK TARBOT TARBOT TARBOT TARBOT TARBOT TARBOT TARBOTRD TARBOTRD TARBOTRD TG.STT TONG TONG
0,2-1,5 kg 1,5-2,5 kg 2,5-5 kg
A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A
20 61 44 14 4 4 336 18 9 17 2596 605 333 4475 2882 1024 17 4376 204 951 43 191 9 4 398 112 1304 16 71 684 13 8 82 48 15 19 268 126 268 313 1285 7885 5302 6834 2718 27 44 211 163 118 68 36 6 10 5 5 174 704
TONG TONG TONG TONG TONG TONG TONG TONG TONG TONG TONG TONG TONGSCHAR TONGSCHAR TONGSCHAR TONGSCHAR VICTORIABA WIJTING WIJTING WIJTING WIJTING WIJTING WILDE TONG WILDE TONG WILDE TONG WILDE TONG WILDE TONG WILDE TONG WULKEN ZALM ZANDHAAI ZEEBAARS ZEEBAARS ZEEBAARS ZEEBAARS ZEEBARBEEL ZEEBARBEEL ZEEDUIVEL ZEEDUIVEL ZEEDUIVEL ZEEDUIVEL ZEEDUIVEL ZEEDUIVEL ZEEDUIVEL ZEEDUIVEL ZEEWOLF ZEEWOLF ZEEWOLF ZEEWOLF ZEEWOLF ZEEWOLF ZONNEVIS ZONNEVIS ZONNEVIS ZONNEVIS ZONNEVIS
160-200 gr 200-250 gr 200-250 gr 250-300 gr 250-300 gr 300-350 gr 350-400 gr 350-400 gr 400-500 gr 400-500 gr 500-700 gr 500-700 gr +500 gr 180-350 gr 350-500 gr varia . +500 gr 110-250 gr 250-350 gr 350-500 gr varia -160 160-200 gr 200-250 gr 250-300 gr 300-350 gr 350-400 gr groot varia +1 kg 0,5-1 kg 1-2 kg 3-4 kg varia klein midden + 4 kg +4 kg -0,5 kg 0,5-1 kg 1-2 kg 2-4 kg 250-500 gr varia -0,5 kg 0,5-1 kg 1-2 kg 2-3 kg 3-5 kg varia -300 gr 0.5-1 kg 1-2 kg 300-500 kg varia
A A E A E A A E A E A E A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A
1006 1186 8 975 8 774 525 4 756 5 617 7 194 468 787 5 240 70 954 1444 531 9 27 53 34 22 8 2 85 76 5 20 25 3 5 8 8 44 44 53 854 660 476 53 6 11 46 58 35 25 181 3 18 19 5 9
+7 kg +7 kg 0,5-5 kg 0,5-5 kg 5-7 kg 5-7 kg 0,3-1,5 kg 1,5-3 kg varia varia . +21 st/k +21 st/k -20 st/kg -20 st/kg varia 1,2-3 kg 3-5 kg . +5 kg
www.lessenpakket.be
+ 1 kg - 0.25 kg 0,5-1 kg 0.25-0.5kg varia 1-3 kg +5 kg 0,3-1 kg 1-3 kg JKL 3-5 kg 3ST 3-5 kg JGR +5 kg GROG -1 kg KAT 1-3 kg KL 1-3 kg KL 3-5 kg GR 3-5 kg GR 3-5 kg TIL varia 1-3 kg 3-5 kg vliegers varia +250 gr 130-250 gr varia +450 gr 110-250 gr 250-450 gr varia +2 kg 0,57-1 kg 1-2 kg 170-370 gr 370-570 gr +800gr 150-300 gr 300-400 gr 400-600 gr 600-800gr varia +5 kg -1 kg 1-2 kg 2-3 kg 3-4 kg 4-5 kg +5 kg -1 kg 1-2 kg + 700 gr -160 gr
vis vijfde leerjaar - pagina 95
5
Wero Tip voor de leerkracht Als je over voldoende computers beschikt om met de leerlingen deze opdracht te maken, dan kan je de nodige info ook rechtstreeks op de website van de vismijn opzoeken. Surf naar ‘www.vismijnoostende.be’. Bij de beginpagina kies je voor ‘informatiesysteem’. Hier vind je alle informatie over de hoeveelheid gevangen vis van de voorbije nacht. Ook de gemiddelde verkoopprijs van de vis kun je hier terugvinden.
www.lessenpakket.be
vis vijfde leerjaar - pagina 96
5
Wero Waarom komt de naam van heel wat vissoorten meerdere malen in de lijst voor?
Hoeveel kg kabeljauw is er aangevoerd?
............................................................ ............................................................ ............................................................ ............................................................ Hoeveel kg zeeduivel is er die dag aangevoerd naar de vismijn?
Welk soort vis is er het meest aangevoerd: schelvis of wijting? Hoeveel bedraagt het verschil?
............................................................ ............................................................ ............................................................ ............................................................ Van welke drie vissoorten in de tabel werd het meest aangevoerd? (Vermeld alle gegevens: vissoort – grootte – kwaliteit!) 1. 2. 3. Noteer hier de 3 minst aangevoerde vissoorten.
Vul volgende tabel verder aan: Vissoort garnaal griet heilbot kabeljauw langoustin rog schar schelvis pladijs tarbot tong wijting zeebaars zeeduivel zeewolf
Aangevoerde hoeveelheid
www.lessenpakket.be
Gemiddelde dagprijs in €/kg Totale opbrengst € 4,71 € 8,71 € 7,50 € 3,40 € 6,68 € 1,75 € 0,89 € 2,59 € 1,75 € 15,14 € 18,22 € 1,68 € 11,13 € 12,79 € 3,17
vis vijfde leerjaar - pagina 97
5
Wero Welke vis in deze reeks is het duurst? Welke het goedkoopst? Hoeveel bedraagt het verschil tussen beide?
............................................................ ............................................................
Duurzame visserij Kabeljauw, gegrilde zalm, een haring met uitjes of een lekkere scholfilet: vis eten is lekker en gezond op de koop toe. Maar is de visvangst ook duurzaam? Niet alle vis kunnen we onbeperkt eten. Sommige vissen zijn zo zwaar bevist dat ze dreigen uit te sterven. Bron: www.goedevis.be Op welk probleem wil deze website onze aandacht vestigen?
Waardoor is dit probleem volgens jou ontstaan?
............................................................ Welke oplossingen stelt men op de website voor om het probleem mogelijk op te lossen?
............................................................ ............................................................ ............................................................
............................................................ Zoek voor de volgende vissoorten die bij ons worden aangeboden op waar ze gevist worden. Indien de vissoort onder druk staat, ga dan na of er een vangstgebied is waar deze vissen nog niet overbevist zijn of kijk of er een vissoort is met vergelijkbare eigenschappen die minder onder druk staat en ook wordt aangeboden bij ons. Voorbeeld: Kabeljauw: wordt gevist in de Noordzee maar staat hier onder druk. Een goed alternatief is Ijslandse kabeljauw. Ook schelvis is een goed alternatief. vissoort kabeljauw (Noordzee) tong (Ierse zee) garnaal (grijze) pladijs roodbaars forel (regenboog) wijting haring Atlantische zalm
beste keuze
www.lessenpakket.be
tweede keuze
vangstgebied liever niet X
vis vijfde leerjaar - pagina 98
Alternatief IJslandse of Pacifische kabeljauw
5
Frans Franse vissen In heel wat restaurants zijn de menu’s in het Frans opgesteld. Welke naam staat op een Nederlandstalig menu? Opzoeken mag natuurlijk. truite:
............................................................................
cabillaud:
............................................................................
sole:
............................................................................
saumon:
............................................................................
anguille:
............................................................................
• •
Doelen kennis maken met de Franse benaming van een aantal vissoorten; de betekenis van transparante Franse woorden ontdekken.
Hier staan enkele namen van visbereidingen. Verbind de gerechten met de juiste tekening.
brochettes de scampis huitres chaudes au champagne thon à la provençale sardines à l’andalouse pain de poisson
• • • • •
Doorstreep het woord dat niet in de rij thuishoort.
la truite – le poisson – l’arbre – l’anguille la pomme – l’ananas – le saumon – le raisin le cabillaud – la mer – la chambre à coucher – la sole www.lessenpakket.be
vis vijfde leerjaar - pagina 99
5
Visstempel Benodigdheden • • • •
klein houten plankje, de grootte van je stempel elastiekjes lijm stempelkussen
• • •
Doelen de strategie aflezen en uitvoeren om een stempel te maken; oog hebben voor precisie en afwerking; spiertonus doseren bij het (zorgvuldig) omgaan met het materiaal.
Werkwijze Teken op het houten plankje met potlood een eenvoudige vorm van een vis. Kleef het elastiekje op de potloodlijn. Laat alles goed drogen. Ziezo, je stempel is klaar. . .
www.lessenpakket.be
vis vijfde leerjaar - pagina 100
Visbereiding: met vis is het altijd feest: zalmrolletjes maken Benodigdheden •
enkele sneetjes brood enkele plakjes gerookte zalm een deegrol aluminiumfolie peterselie
• •
Doelen een gerecht kunnen bereiden aan de hand van een gegeven recept; hygiënisch omgaan met voedingsproducten; het voedsel met de nodige zorg behandelen.
Werkwijze • • Snijd de korstjes van een sneetje brood weg. • Rol het brood goed uit met de deegrol. • Bedek het sneetje brood met zalm. • Rol het sneetje en de zalm zorgvuldig op tot een ‘zalmrol’. • Wikkel elke rol in aluminiumfolie. • Bewaar de bereiding in de koelkast. • Voor je feestje start, snijd je de zalmrollen in mootjes. • Versiering breng je aan met een beetje peterselie.
Hoe opdienen? • •
bied de sneetjes aan, met een prikkertje door of op een lepeltje met een beetje vinaigrette erover.
Smakelijk!
www.lessenpakket.be
vis vijfde leerjaar - pagina 101