vijfde leerjaar

vijfde leerjaar

5

www.lessenpakket.be

Fruit en groenten in het Frans Nous mangeons des fruits et des légumes Alle meisjes en jongens op de tekening zijn een stuk fruit of groente aan het eten! Weet jij ook de Franse benaming voor deze fruit- en groentesoorten? Zoek het woord op in het kader onderaan. Vul de zinnen verder aan. Let wel op voor il / elle en un, une / des!

Doelen • elementaire Franse basiswoordenschat i.v.m. groenten en fruit verwerven; • de letters van groenten en fruit in het Frans in de juiste volgorde plaatsen; • via een dominospel de nieuwe Franse woordenschat speels inoefenen.

1 Elle mange . .................................................... 2 ....... mange .................................................... 3 ....... mangent des ....................................... 4 ...... mangent . ............................................... 5 Ils ........................ des ......................................

6 ............................................................................. 7 .............................................................................

Vocabulaire les fruits = het fruit les légumes = de groenten une poire = een peer une carotte = een wortel une pomme = een appel une laitue = een krop sla un raisin = een druif une tomate = een tomaat des raisins = druiven un chou = een kool une cerise = een kers un haricot = een boon une prune = een pruim une baie = een bes www.lessenpakket.be

groenten en fruit vijfde leerjaar - pagina

5

Fruit en groenten in het Frans La salade de fruits De letters van namen van groenten en fruit zijn door elkaar geraakt. Zoek jij het juiste Franse woord? Schrijf daaronder de Nederlandse vertaling.

www.lessenpakket.be


5

Fruit en groenten in het Frans Domino • • • •

plak dit blad op stevig papier; knip de dominokaarten uit; schud de kaarten door elkaar; leg de kaarten in de juiste volgorde zodat de tekening aansluit bij het passende woord.

une poire

une pomme

des raisins

une cerise

une prune

une baie

une carotte

une salade

un chou

un haricot

une tomate

www.lessenpakket.be


5

Wie gezond wil eten kan niet zonder! Dries en Eva willen wel eens weten hoe gezond ze eten. Daarom hebben ze beslist om hun eetgewoonten gedurende een maand te noteren in een dagboek. Daarna zullen ze al hun gegevens verwerken om te zien of ze wel voldoen aan de voorschriften van de actieve voedingsdriehoek (zie volgende bladzijde). Hieronder zien jullie een blaadje uit hun voedingsdagboek.

www.lessenpakket.be

• • • •

Doelen de gegevens uit een voedingsdagboek rubriceren in de actieve voedingsdriehoek; uit actieve voedingsdriehoeken afleiden wat gezonde en minder gezonde eetgewoonten zijn; een eigen mening formuleren over het voedingspatroon van enkele kinderen; de eigen actieve voedingsdriehoek die het eetpatroon weergeeft, passend inkleuren en daaruit conclusies trekken in verband met de eigen eetgewoonten.


5

www.lessenpakket.be

300 gram

GROENTEN

3 - 4 glazen 1 - 2 sneden kaas

CALCIUMVERRIJKTE SOJAPRODUCTEN

MELKPRODUCTEN EN

VIG

c

matigen


volwassenen: minstens 30 minuten kinderen en jongeren: minstens 60 minuten

LICHAAMSBEWEGING

1,5 liter drinken

WATER

3 - 5 stuks gekookt

AARDAPPELEN

5 - 12 sneden bruin brood

GRAANPRODUCTEN

2 - 3 stuks

FRUIT

75 - 100 gram

VERVANGPRODUCTEN

VLEES, VIS, EIEREN

SMEER-EN BEREIDINGSVET

RESTGROEP

om dagelijks evenwichtig te eten en voldoende te bewegen

DE ACTIEVE VOEDINGSDRIEHOEK

Wie gezond wil eten kan niet zonder!

5

Wie gezond wil eten kan niet zonder! Onderzoek de eetgewoontes van Dries en Eva. Kleur voor elk voedingsmiddel dat ze die dag hebben gegeten het juiste vakje in. Eén vakje komt overeen met één portie. Maar let op! Als je fruitsap drinkt, kleur je één vakje bij fruit en voor een drank op basis van melk, één vakje bij ‘melkproducten’.

Voor voedingsmiddelen met veel suiker of vet (snoep, koek, kroket, frisdrank…) kleur je één vakje bij ‘restgroep’. Als je twijfelt raadpleeg dan de praktische voedingsgids op de website www.vig.be.

Voorbeelden: Voor een bord aardappelen met een varkenslapje en spruitjes kleur je: • 1 vakje in ‘graanproducten en aardappelen’; • 1 vakje in ‘groenten’; • 1 vakje in ‘vlees, vis, eieren en vervangproducten’. Voor een portie frieten kleur je: • 1 vakje in ‘restgroep’. Kleur nu de twee actieve voedingsdriehoeken hiernaast in: één voor Dries en één voor Eva. Wie heeft de gezondste eetgewoonten?

Eva

Dries www.lessenpakket.be


5

Wie gezond wil eten kan niet zonder! Onderzoek nu op dezelfde manier of jij wel gezond eet. Schrijf op de lijst hieronder alles op wat je gisteren hebt gegeten. Kleur daarna de actieve voedingsdriehoek in.

www.lessenpakket.be

Waarom staan groenten en fruit in de onderste helft van de actieve voedingsdriehoek?


5

Natuurkundige proeven met fruit Blinkende munten Wellicht heb je al oude munten gezien. Die zien er niet meer zo blinkend uit, niet? Veel van deze munten hebben een poetsbeurt nodig. Maar hoe beginnen we daar aan? Dat zullen we samen onderzoeken. Wat heb je nodig? • een citroen; • een klein glas; • water; • zeep; • een doekje; • een oude munt.

Dat is niet zo eenvoudig! We proberen het nu op een andere manier. Neem de citroen en pers hem uit in het glas. Laat de munt vijf minuten in het citroensap liggen.

Hoe kunnen we dit verklaren?

• • •

Vul de ontbrekende woorden in. Kies uit: zuurstof, zuur, koper, citroen, oxydelaagje.

Neem een muntstuk dat er niet zo blinkend meer uitziet. Probeer het op te blinken met water en zeep. Wat merk je op?

Wat merk je nu op?

•

Doelen vooraf een hypothese formuleren bij een uit te voeren proef; de opgelegde strategie bij het experiment correct volgen; de onderzoeksresultaten verwoorden; na de proef de hypothese toetsen aan de vaststellingen.

De ........................... uit de lucht vormt samen met het ..................... een laagje dof koperoxyde. Oxyderen is het verkleuren van metalen door contact met zuurstof. Koperoxyde betekent dus dat koper verkleurt, net zoals een spijker roest. Dankzij het .......................... uit de ................... wordt het .......................... verwijderd. Zoek nu zelf enkele voorwerpen die je kan opblinken met het sap van een citroen. Vraag eventueel raad aan je mama of papa.

www.lessenpakket.be


5

Natuurkundige proeven met fruit Een citroen houdt vers

Hoe kunnen we dit verklaren?

Het is je wellicht al overkomen: je wilt een appel eten, je snijdt hem in stukjes maar je wacht te lang om hem op te eten. Wat gebeurt er met de appel? Onderzoek of je antwoord klopt. Wat heb je nodig? • een appel; • een mes; • een bord; • een citroen. Snijd de appel in vieren. Leg de stukken op het bordje en knijp de citroen uit boven twee ervan. Laat de stukken appel 3 uur staan.

Vul de ontbrekende woorden in. Kies uit: zuurstof, bruin, lucht, vitamine C Als bepaalde stoffen uit de appel met de ................. in aanraking komen, reageren ze door cellen te vernietigen, waardoor de appels .............................. worden. Maar de .................................. uit de citroen vertraagt de reactie tussen de stoffen in het fruit en de ................................ in de lucht. Zo behoudt

Wat stel je vast?

de appel langer zijn kleur en smaak. ...................................................................................................... ...................................................................................................... ......................................................................................................

www.lessenpakket.be

Tip • als je fruitsla klaarmaakt, dan kun je ook wat citroensap toevoegen. Zo blijft de kleur en de smaak van je fruitsla langer behouden; • je kan de proef ook uitvoeren met witloof.

groenten en fruit vijfde leerjaar - pagina 10

5

Geografische aanduiding van typische teeltgebieden In België groeien heel wat fruitsoorten. We onderscheiden pitfruit, zacht fruit en steenfruit. Zoek in de woordzoeker hieronder namen van fruit. Noteer ze in de juiste rubriek. De fruitnamen die je horizontaal vindt, behoren bij het zachte fruit, de namen die je verticaal vindt, behoren bij het steenfruit en de namen die je diagonaal vindt, behoren tot het pitfruit.

Doelen • het onderscheid kennen tussen pitfruit, zachtfruit en steenfruit; • de geografische teeltgebieden opzoeken in een atlas en/of op het internet; • aanduiden in welke provincie elk teeltgebied ligt.

F

R

A

M

B

O

O

S

P

E

D

F

M

Z

B

L

A

U

W

E

B

E

S

E

U

W

P

A

A

R

D

B

E

I

E

D

U

D

R

U

I

F

F

M

Y

J

V

R

R

J

U

N

V

I

K

L

W

O

A

E

D

D

I

A

O

E

E

S

T

R

A

D

E

L

M

T

T

P

R

L

O

M

T

M

D

O

P

U

P

O

S

E

N

I

A

E

A

B

R

A

A

M

B

E

S

U

J

L

zachtfruit

www.lessenpakket.be

steenfruit


pitfruit

5

Geografische aanduiding van typische teeltgebieden Waar groeit dit fruit in ons land? Knip de puzzelstukken uit en plak ze op de juiste plaats op de kaart.

appelen: ....................................................................................

In welke provincies worden de volgende fruitsoorten geteeld?

aardbeien: ................................................................................

peren:..........................................................................................

zachtfruit: ................................................................................. Noteer de naam van elke provincie op de juiste plaats op de kaart. Zoek vervolgens de hoofdplaatsen van elke provincie op en schrijf die ook op de kaart.

www.lessenpakket.be


5

Recepten met groenten en fruit Eet genoeg groenten en genoeg fruit! Dat hoor je vaak zeggen. Hieronder vind je enkele recepten met groenten en fruit. Lees de recepten aandachtig. Noteer in prachtige schrijfletters de juiste naam bij elk recept. Kies uit: pannenkoeken met spinazie, appeltaart, rood fruit met honingsaus, asperges met aardbeien, appelsorbet met chocoladejasje.

• • • • •

Benodigdheden: 500 gram witte asperges, 500 gram aardbeien, verse kervel. Voor de vinaigrettesaus: 6 eetlepels druivenpitolie, 3 eetlepels sherryazijn, 1 eetlepel vloeibare acaciahoning, zout, versgemalen zwarte peper. Bereiding: Meng voor de vinaigrettesaus alle onderdelen in een kom. Schil de asperges en snijd ze in kleine stukjes. Leg ze 5 minuten in kokend gezouten water. Giet ze af, laat ze uitlekken en afkoelen. Was de aardbeien en leg ze samen met de asperges op de borden. Giet er de vinaigrettesaus over. Versier met verse plukjes kervel.

Benodigdheden: Voor het deeg: 250 gram bloem, 3 eieren, 1/2 liter melk, 200 gram spekblokjes, zout Voor de vulling: een klontje boter, 1 ui, 500 gram bladspinazie, 8 eetlepels zure room, nootmuskaat, peper en zout.

www.lessenpakket.be

•

Doelen recepten met groenten en fruit aandachtig lezen; de juiste naam van een recept verbinden met de benodigdheden en de bereidingswijze; de naam van elk gerecht in een sierlijk handschrift noteren; een gerecht naar keuze zelf maken; zelf een recept met groenten en fruit opzoeken en noteren; de fruitsla-rap muzikaal uitvoeren.

Bereiding: Meng bloem, eieren, melk en zout in een grote kom. Bak de spekblokjes in een pan. Bak vier pannenkoeken op een klein vuur: leg telkens een handvol spekblokjes in de pan, en giet er twee pollepels deeg over; draai de pannenkoek voorzichtig om. Als de pannenkoeken klaar zijn, leg ze dan op een bord. Zet het bord in de oven (150°) om de pannenkoeken warm te houden, of warm ze nog eventjes op in de oven net voor je ze opvult. Breng een pan water aan de kook en leg de spinazie er tien minuten in; laat de blaadjes goed uitlekken in een vergiet. Snipper de ui en bak de snippers in een klontje boter. Roer gedurende vijf minuten de spinazieblaadjes, het zout, de peper en de nootmuskaat door de uien. Haal het bord pannenkoeken uit de oven en vul elke pannenkoek met een vierde van de spinazievulling; doe twee lepels zure room op de vulling voor je de pannenkoek dichtvouwt.


5

Recepten met groenten en fruit

Benodigdheden: 100 gram aardbeien, 100 gram frambozen, 100 gram braambessen, 100 gram gemengde aalbessen, 50 gram geroosterde amandelschilfers.

op. Giet er de lauwe chocolade over. Versier met citroenmelisse en dien op met verse amandelkoekjes.

Voor de saus: 6 eierdooiers, 150 gram vloeibare acaciahoning, 125 gram amandelpoeder, 1/2 liter volle melk. Bereiding Maak de rode vruchten schoon, spoel ze even en leg ze in hoge kommetjes of schaaltjes. Klop de eierdooiers en de honing met de garde of staafmixer mooi schuimig in een warmwaterbadje. Meng met het amandelpoeder. Breng de melk aan de kook en giet ze in fijne straaltjes en al kloppend bij het eierschuim. De saus moet dik romig worden. Giet ze over de rode vruchten in de kommetjes, bestrooi met amandelschilfers en serveer koud of lauw.

Benodigdheden: 1 kg appelen, 1/2 liter suikerwater, 250 gram water, 250 gram griessuiker, 1 deciliter appeljenever, 1 citroen, ,8 ronde plakjes marsepein, 2 repen bittere chocolade, 1 deciliter verse room, 1 toefje citroenmelisse.

Benodigdheden: 5 appels, 12 eetlepels zelfrijzende bloem, 10 eetlepels suiker, 6 eetlepels olie, 6 eetlepels melk, 2 eieren, een klontje boter, zout. Bereiding: Meng bloem, suiker, olie, melk, eieren en zout met een lepel goed door elkaar. Vet een bakvorm in door met een vel keukenpapier een klontje boter uit te smeren. Giet het deeg in de bakvorm. Laat de oven tien minuten voorverwarmen op 180°. Schil de appelen en snij ze in schijfjes of partjes, leg ze op het deeg en druk ze eronder met je vingers. Plaats de taart zo laag mogelijk in de oven, en bak ze gedurende drie kwartier op 200°. Haal de taart uit de oven en eet ze warm, lauw of koud.

Bereiding: Snij de appelen in vier; schil ze niet maar verwijder klokhuis en pitten. Doe ze samen met de citroen door de vruchtenpers. Meng het appelsap met het suikerwater en de appeljenever. Maak dat mengsel warm. Schep over in de ijsbereider, laat afdraaien en verder opstijven in de diepvriezer. Smelt de chocolade in een warmwaterbadje en meng de room erdoor. Leg twee rondjes marsepein op een bord en schep er een bolletje appelsorbet www.lessenpakket.be


5

Recepten met groenten en fruit Misschien kun jij met je juf of meester, mama of papa, opa of oma, tante of oom één van deze gerechten uitproberen. Of misschien hebben jullie zelf al eens een ander gerecht met groenten of fruit klaargemaakt? Noteer je recept hieronder.

Benodigdheden:

Bereiding:

Wil je ook eens fruitsla maken met woorden? Voer dan deze spreektekst uit!

www.lessenpakket.be


5

vijfde leerjaar

Recommend Documents