COMMISSIE c o n c e p t
VOOR
v a n
WELSTAND
1 4
o k t o b e r
EN
MONUMENTEN ROTTERDAM
2 0 1 2
VERSLAG VERGADERING van de COMMISSIE VOOR WELSTAND EN MONUMENTEN bouwplannen WOENSDAG 10 oktober 2012 Rotterdam INFO – Coolsingel - Rotterdam
Commissie: Steenhuis (voorzitter), Hoven, Stuhlmacher, Winkel, Bakker, Berns, Vanstiphout (allen aanwezig) Secretariaat: Schut (commissiesecretaris), Pronk en Fernhout (gedeeltelijk) Adviseurs: Knibbeler (gedeeltelijk)
1
OPENING (en vaststellen van de agenda)
13:00
2
VOORBESPREKING
13:00
3
VASTSTELLEN VAN HET VERSLAG 14:15 De verslagen van de vergaderingen van 26 september (bouwplannen en algemene onderwerpen) worden zonder verdere wijziging vastgesteld.
4
BINNENGEKOMEN POST (map circuleert tijdens de vergadering)
5
ACTIELIJST
6
BOUWPLANNEN (zie overzicht volgende pagina) 14:30 – c.a. 16:40 Openbare toetsing van plannen aan de Koepelnota Welstand Rotterdam
7
NABESPREKING
8
Mededelingen
9
SLUITING
Bezoekadres Postadres Telefoon
:Galvanistraat 15, Europoint 2 kamer 8.60, 3029 AD Rotterdam :Postbus 6577, 3002 AN Rotterdam :010-4894805,Telefax: 010-4896350,e-mail adres:
[email protected]
14:25
16:40
17:00
COMMISSIE 6.
VOOR
WELSTAND
EN
MONUMENTEN ROTTERDAM
BOUWPLANNEN
14:30 – 17:30
6.1 Slaakhuis (1e behandeling) omschrijving: ontwerp: dossier:
14:30
renoveren van een voormalig bedrijfspand met kantoor Robert Winkel, Mei-architecten OMV.12.07.00203-01 en 02
Aanwezig zijn Martin van der Werf en Johan Voorhand van Havensteder, en ... van Mei Architecten en Stedenbouwers. Robert Winkel van Mei Architecten en Stedenbouwers trekt zich terug uit de commissie en neemt deel aan de presentatie. Van der Werf vertelt dat wat nu is ingediend een plan omvat voor het bruikbaar maken voor tijdelijke verhuur van de kantoorverdiepingen. De binnenzijde van de buitengevel wordt wel opgeknapt (radiatoren, kozijnen, lattenplafond), maar de ruimtes worden casco opgeleverd in de huidige staat waarbij alle monumentale elementen niet worden hersteld maar geconsolideerd. Een monumentaal deel dat wel wordt verwijderd zijn de brandgevaarlijke zachtboard plafonds. Aan de kernen en trappenhuizen wordt niets gedaan met uitzondering van het maken van een opening in de wand van de kern om asbest leidingen te kunnen saneren. De aannemer weet de oorspronkelijke geglazuurde stenen te vinden maar zal na het maken van de opening dit gat tijdelijk afdichten met een houten luik. De hele operatie is er immers op gericht om de inkomsten die voortvloeien uit de tijdelijke verhuur uiteindelijk in te zetten voor een algehele restauratie. reactie van de commissie De commissie kan zich de uitgangspunten voorstellen maar op grond van het ingediende materiaal kan zij niet positief adviseren. In de wetenschap dat het een rijksmonument betreft mag verwacht worden dat er een nauwkeurig en samenhangend plan wordt opgesteld gestoeld op een restauratievisie die voortvloeit uit een cultuurhistorische verkenning. Ook wanneer het om een tijdelijke situatie gaat is het immers aannemelijk dat dit permanente gevolgen heeft voor het monument. Deze gevolgen komen zowel voort uit de mogelijkheden die huurders wordt geboden bij het inrichten van hun ruimte, maar ook uit het fysieke karakter van de ingrepen die wel plaatsvinden. Voorbeelden hiervan zijn het verwijderen van de zachtboardplafonds en het zagen in de geglazuurde bakstenen wand. Beiden betekenen het verlies van oorspronkelijk materiaal zonder dat er iets voor terug komt, er geen herstelplicht binnen afzienbare termijn is omdat beiden geen deel uitmaken van een omvattend plan. Voor wat betreft het rapport van Mei architecten: Er staan veel goede bedoelingen in maar die worden niet concreet gemaakt. Zo wordt er gesproken over de mooie houten betimmering boven de ramen en dat daar aandacht moet zijn bij het brandwerend behandelen van het plafond maar hoe dat moet geschieden wordt niet duidelijk gemaakt. Als dit exemplarisch is voor de mate van uitwerking van de plannen dan is het bewaken van de kwaliteit van het monument tijdens de uitvoering onbegonnen werk. De commissie kan zich voorstellen dat er gewerkt wordt met een gefaseerde aanpak, waarbij het monument in fasen wordt opgeknapt. Maar de huidige aanvraag getuigt van incidentele ingrepen die, omdat niet vastligt hoe ze passen in de herontwikkeling, gemakkelijk permanent zullen blijken te zijn. De commissie vraagt om een gestructureerde en beredeneerde aanpak waarna op basis van een helder kader afwegingen gemaakt kunnen worden. Dat nauwkeurig en per onderdeel omschreven kader moet ook huurders helderheid bieden over wat gewijzigd mag worden en waar ze af moeten blijven. Dit biedt ook voordelen bij de verhuur omdat huurders anders voor elke wijziging, het betreft immers een rijksmonument, een omgevingsvergunningaanvraag moeten indienen. Het huurdersregelement dat is meegezonden is te weinig specifiek en laat daardoor te veel ruimte aan de huurders. Het is noodzakelijk dat er ook in deze tussenfase een gedetailleerd regelement komt van wat wel en niet mag, met daarbij de noodzakelijke sancties op
Bezoekadres Postadres Telefoon
:Galvanistraat 15, Europoint 2 kamer 8.60, 3029 AD Rotterdam :Postbus 6577, 3002 AN Rotterdam :010-4894805,Telefax: 010-4896350,e-mail adres:
[email protected]
COMMISSIE
VOOR
WELSTAND
EN
MONUMENTEN ROTTERDAM
overtredingen (herstel op eigen kosten, etc.) Op de huidige aanvraag kan de commissie niet positief adviseren.
3
COMMISSIE
VOOR
WELSTAND
EN
MONUMENTEN ROTTERDAM
6.2 Koninginnenhoofd 1 (2e behandeling) omschrijving: ontwerp: dossier:
15:00
aanbrengen van terrasoverkapping Peter Wilson, uitwerking: de vries architectuur en interieurarchitectuur OMV.12.07.00041
Aanwezig is Hans Kortland, hoofd Technische Dienst van Hotel New York. Op de vraag van de voorzitter of het nu een constructie betreft of een bouwwerk vertelt Kortland dat de pergola wel vast zit aan de grond, en ook ’s winters blijft staan, maar dat de lamellen worden weggeschoven. Ten opzichte van de vorige behandeling is de kleur van de constructie veel donkerder, RAL 7016, antraciet in plaats van papyruswit. Dit kleurvoorstel is ook aan Peter Wilson voorgelegd en hij kan daar mee instemmen. Er is nog eens goed gekeken naar de hoogte waarna is vastgesteld dat je vanaf de binnenzijde van Hotel New York over de pergola heen de horizon waarneemt. Andersom, vanaf het water zie je de pergola wel maar ook Hotel New York, vergelijkbaar met de nu aanwezige parasols. reactie van de commissie De commissie stelt dat de visualisatie een deel van haar zorgen wegneemt. De kolomafstand, kolomdikte, kleur en positie zorgen er voor dat de pergola geen bouwwerk wordt maar constructie blijft en als los element voor het monument wordt ervaren. Er is dan ook niet zo zeer sprake zijn van een ensemblewerking met Hotel New York maar van een ondergeschikte constructie die het monument in zijn waarde laat. Juist wanneer van dit concept wordt uitgegaan zijn er nog wel enkele kanttekeningen te maken waaraan voldaan moet worden om tot een overtuigend plan te komen. Zo is het belangrijk dat de pergola het paviljoen niet omvat, maar er als zelfstandige constructie naast staat. Een pergola die het paviljoen omvat respecteert de autonome vormgeving van het Maaskantje onvoldoende meent de commissie. De donkere kleur is een belangrijke verbetering; toch vraagt de commissie de toon van deze kleur zachter te maken wat de pergola vriendelijker zal doen ogen. Tenslotte vraagt de commissie om een plan om alle nu nog aanwezige losse elementen in de ruimte te integreren in het ontwerp dan wel te verwijderen. Een aangepast plan kan door het secretariaat worden afgehandeld. De commissie heeft voldoende vertrouwen in het getoonde om hier onder bovengenoemde voorwaarde positief op de adviseren zonder een mock-up op ware grootte.
Bezoekadres Postadres Telefoon
:Galvanistraat 15, Europoint 2 kamer 8.60, 3029 AD Rotterdam :Postbus 6577, 3002 AN Rotterdam :010-4894805,Telefax: 010-4896350,e-mail adres:
[email protected]
COMMISSIE
VOOR
WELSTAND
EN
MONUMENTEN ROTTERDAM
6.3 Melanchtonweg (1e behandeling) omschrijving: ontwerp: dossier:
15:20
gedeeltelijke sloop en nieuwbouw Hout en Meubileringscollege Henk de Gelder, Roos en Ros Architecten conceptaanvraag
Machteld van Waveren van Objectum, het projectmanagementbureau legt uit dat er sinds 2005 is gezocht naar een antwoord op de technische en functionele veroudering van de hoogbouw. Er is gekeken naar de mogelijkheid tot renoveren, verhuizen en het sloop-nieuwbouwmodel dat nu voorligt. Op grond van flexibilteitseisen en de besparing op verhuis- en huurkosten, is gekozen voor het model dat aan het huidige ontwerp ten grondslag ligt. Omdat er gesloopt wordt is dat vanuit het streven naar instandhouding en hergebruik uiteraard niet het meest duurzame model, vertelt Van Waveren. Wel zal het gebouw zo worden ontworpen dat er zonder technische installaties op een natuurlijke manier, met passieve middelen, weinig energie nodig is om te koelen of verwarmen. Dat moet resulteren in een gering energieverbruik maar ook in lage exploitatielasten. Henk de Gelder van Roos en Ros Architecten beschrijft de omgeving die zij tot uitgangspunt hebben genomen voor het ontwerp: de verhoogde metrolijn aan de westzijde, het park aan de zuidzijde (nu ingangszijde), de Melanchtonweg aan de noordzijde, en de sportvelden van Leonidas aan de oostzijde. Belangrijk voor deze locatie, stelt De Gelder, is het beeld van de school richting de Melanchtonweg en het Randstadrailstation. Vanaf deze zijde komen de meeste leerlingen en de Melanchtonweg is de hoofdontsluitingsweg van Schiebroek. Vreemd genoeg bevindt zich aan deze zijde nu een gesloten en lelijke gevel vertelt De Gelder. In de nieuwe situatie, is het voorstel, wordt uitgegaan van de sloop van de hoogbouw aan de zuidzijde en een nieuwe hoogbouwvleugel te bouwen aan de westzijde, parallel aan de metrolijn, met de kop aan de Melanchtonweg. Aan deze zijde, in de nabijheid van het Randstadrailstation en daar waar de Melanchtonweg onder de Randstadrail doorgaat, komt ook de ingang van het Hout- en Meubileringscollege. Vanuit deze ingang loopt er een route langs de werkplaatsen naar het centrale stijgpunt, vanwaar de leerlingen omhoog kunnen of via de dwarsas tussen de werkplaatsen door zullen lopen. Direct vanaf de ingang is het ook mogelijk om met een brede trap omhoog direct naar de kantine te gaan die op de eerste verdieping ligt. Deze heeft als enige ruimte een geheel transparante gevel. Vanuit de kantine kunnen de leerlingen met een tweede brede trap weer verder omhoog naar de zelfstudieruimtes op de verdieping daarboven. Daarboven liggen de onderwijsvloeren en de kantoren. Henk de Gelder laat nog zien hoe de eisen voor wat betreft de lichttoetreding en constructie zijn vertaald in verticale gevelopeningen op een raster van 4,10 meter. reactie van de commissie De commissie kan zich de sloop van de hoogbouw en de nieuwbouw op deze locatie, direct naast de ingang van het randstadrailstation en goed zichtbaar vanaf de toegangsweg naar Schiebroek, goed voorstellen. Wat in de toelichting en het ontwerp echter onvoldoende naar voren komt is de relatie van de nieuwbouw met dat wat resteert na sloop van de hoogbouw en de sportruimte: de bestaande school, het park, maar ook de voormalige kantine die vrij komt te liggen. Nieuw en oud zullen uiteindelijk een nieuwe eenheid moeten vormen en als nieuw ensemble ook moeten reageren op de nieuwe omgeving. Voor de voormalige kantine is dat de vrije positie in de ruimte aan het einde van de centrale as, voor de binnengevel van de werkplaats, straks buitengevel, is dat de ligging aan het park. Voor de kopgevel van de nieuwbouw is dat de lange gevel aan de Melanchtonweg. En ook het dak van de werkplaatsen, gezien vanuit de hoogbouw vraagt aandacht. Kortom, het gaat bij het ontwerp niet alleen om de context voor de nieuwbouw, maar Bezoekadres Postadres Telefoon
:Galvanistraat 15, Europoint 2 kamer 8.60, 3029 AD Rotterdam :Postbus 6577, 3002 AN Rotterdam :010-4894805,Telefax: 010-4896350,e-mail adres:
[email protected]
COMMISSIE
VOOR
WELSTAND
EN
MONUMENTEN ROTTERDAM
ook om de nieuwe context voor alle delen van het Hout en Meubileringscollege. En dan niet alleen om de gebouwen, maar juist ook om alle overgangen tussen het domein van de school en het omliggende openbare gebied. Voor wat betreft de omgeving zelf is de commissie benieuwd naar de verschillende routes, de parkeeropgave en de afstemming, inpassing en integratie van nieuwbouw en oudbouw met de groene omgeving. Dat biedt kansen lijkt het, maar is nog niet zichtbaar in de ontwerpschetsen. Nog afgezien van de relatie van de nieuwe gevel met de bestaande gevels (nu niet te beoordelen) kan de commissie het beeld van afwisselende dichte en open stroken nog niet relateren aan de constructieve opbouw en de wens tot een geïntegreerd zonweringsysteem. Tenslotte stelt de vraag aan de orde naar de verbeelding van de identiteit van het Hout en Meubileringscollege: gebeurt dat alleen door naamgeving op het dak of gevel, of zijn er ook andere mogelijkheden? De commissie ziet de architect graag nog eens terug voor overleg voor de indiening van de omgevingsvergunning.
6
COMMISSIE
VOOR
WELSTAND
EN
MONUMENTEN ROTTERDAM
6.4 Rodezand. Zandstraat (2e behandeling) omschrijving: ontwerp: dossier:
15:50-16:50
oprichten van het stadskantoor Reinier de Graaf, OMA OMV.12.03.00396-04
Reinier de Graaf vertelt zij het bijna twee jaar geleden is geweest dat zij voor het laatst met het plan voor het Stadskantoor bij de commissie zijn geweest. Twee jaar geleden is het oude stadskantoor uit de jaren Zeventig gesloopt en het vrijkomende terrein ingericht als tijdelijke parkruimte. Inmiddels is het terrein een bouwplaats. Destijds was de Gemeente Rotterdam opdrachtgever van OMA, nu is dat de aannemer Heijmans. Hierdoor, stelt hij, komende er andere kwesties naar voren -andere pijnpunten-, maar veel is er ook hetzelfde gebleven. De hoofddraagconstructie bestaat nog steeds uit een vakwerk van vierendeelliggers die het mogelijk maakt dat de begane grond vrijwel kolomvrij blijft. De staalconstructie is inmiddels aanbesteed in Engeland en ten opzichte van het 50% VO dat de vorige keer is getoond zijn er enkele dwarsverbindingen (diagonalen) en kolommen toegevoegd. De diagonalen zijn vooral van belang om de doorbuiging te beperken waardoor de toleranties in het gevelsysteem beperkt kunnen blijven. Functioneel en ook in de beleving heeft dat weinig gevolgen: er staan enkele kolommen langs de randen van het atrium maar rond de passage en langs het monument kan de ruimte kolomvrij blijven. De diagonalen liggen in de serviceruimten en circulatiezones. De enorme inzet om te komen tot een kolomvrije ruimte is direct verbonden met de opgave om een Stadswinkel te maken, een publieke ruimte als voortzetting van het openbaar gebied. Als er commerciële ruimtes zouden komen op de begane grond zou deze inspanning wellicht niet nodig zijn geweest, stelt De Graaf. Op 16 juni 2011 heeft de raad echter besloten dat de bouw van het stadskantoor als gebouw wel door zal gaan, maar dat de stadswinkel niet meeverhuist naar het Stadskantoor en blijft op de huidige locatie. Dat betekent, in de woorden van De Graaf, dat er een Stadskantoor tot stand wordt gebracht rond de essentie van het gebouw, maar dat die essentie zelf niet wordt gerealiseerd. Voor die bijna 2700 vierkante meter kolomvrije ruimte ruimte is geen andere publieke bestemming. Commerciële ruimte is dan nog de meest publieke ruimte die in de buurt komt. Hij laat daarbij een referentiebeeld zien van de Apple Store in Grand Central Station in New York. Aan de hand van een analyse laat De Graaf vervolgens zien dat er maar heel weinig dragende winkelformules zijn (‘anchor stores’) van dit formaat. Onderzocht is ook een ‘worst-case scenario’ wanneer de ruimte wordt opgedeeld door wanden in de ruimte te plaatsen. Maar er is ook gezocht naar oplossingen door het dilemma tot oplossing te verklaren zoals De Graaf stelt. Bijvoorbeeld door gewoon geen gevel te plaatsen rond de onderste verdiepingen en de ruimte open te laten: het gebouw vertelt dan het verhaal van wat er gebeurd is. Een andere variant daarop is om de grote open ruimte te laten innemen door verschillende gebruikers die gezamenlijk de grote ruimte bevolken zoals een vlooienmarkt in een voormalige kerk. Overigens betekent deze ontwikkeling ook dat de passage door het gebouw meer een doorgang (passage) zal worden met toegangen tot de woningen en kantoren en minder een route door de ruimte. Destijds, bijna twee jaar gelden is aan de commissie een begane grondgevel getoond van pvcflappen die door ze opzij te schuiven of open te vouwen toegang geven tot de stadswinkel. Dit materiaal is echter vervuilend, niet duurzaam en dat is vreemd in wat het meest duurzame gebouw van Nederland moet worden. Vervolgens is gekeken naar de mogelijkheid om acrylaat buizen aan elkaar te koppelen maar deze blijken te brandgevoelig en krasgevoelig. Inmiddels is OMA vergevorderd in het onderzoek naar gekoppelde glazen halve cilinders van dubbel glas (toont beelden). Destijds, in het model met de pvc-flappen, was het mogelijk een deel van gevel in dit geval de flappen weg of open te schuiven. Bij een gevelopbouw met glazen zuilen is dit niet
Bezoekadres Postadres Telefoon
:Galvanistraat 15, Europoint 2 kamer 8.60, 3029 AD Rotterdam :Postbus 6577, 3002 AN Rotterdam :010-4894805,Telefax: 010-4896350,e-mail adres:
[email protected]
COMMISSIE
VOOR
WELSTAND
EN
MONUMENTEN ROTTERDAM
mogelijk en is er een onderbreking nodig in de gevelwand nodig. Aanvankelijk is dat vormgegeven in de vorm van een drietal portalen waarbinnen zich schuifdeuren bevinden, nu wordt er gezocht naar halve open cilinders die kunnen wegdraaien waardoor er een opening ontstaat. De gevels erboven (kantoren en woningen) zouden in het ideaalbeeld voor 60% transparant moeten zijn en 40% isolerend (gesloten). In de prijsvraagfase was dat vormgegeven als een gradueel verlopend membraan van glas met in het midden grote transparante vlakken (‘ramen’), als meer en meer beslagen ramen verlopend naar de randen. Dat idee zit er nog steeds in met een verlopend ‘frit’ (pixelraster) waarbij de ramen op een 1,80 raster zijn uitgezet binnen het 7,20 grid van de staalconstructie en achterliggende ruimten. Echter, doordat de constructieafdeling van de gemeente Rotterdam verlangt dat alle gevelelementen, ook glas, tweezijdig worden ingeklemd, is het noodzakelijk lijsten aan de buitenzijde van het glas aan te brengen. Hiermee zou de homogeniteit en esthetische kwaliteit van het ontwerp verloren gaan, vertelt De Graaf. Als strategie is er aanvankelijk geprobeerd om de ‘lelijkheid te omarmen’ zoals De Graaf stelt, in plaats van deze te minimaliseren. Er zijn puntbevestigingen bedacht in allerlei varianten (grootte, plaats en vorm). Een andere strategie die daarna is gevolgd is om de (sluitlijsten) kliklijsten kleiner te maken. Daarbij is goed gekeken naar de B-tower, en geanalyseerd wat deze zo lelijk maakt. De Graaf noemt drie aspecten: de grootte van de kliklijsten, het verschil in maten tussen de kliklijsten en de onregelmatigheid in het patroon van de elementen, Tezamen vernietigen ze de abstractie die ten grondslag ligt aan het model. Ze hebben ook gekeken naar het model van het gebouw in de Teilingerstraat dat veel beter is omdat het zijn abstractie heeft behouden, maar waar de oplossing is gezocht in het opnemen van de gevelopeningen in de dichte delen. OMA heeft zelf in London (Rothschild Bank) een gevel gemaakt die in een richting ook van kliklijsten is voorzien en in de andere richting siliconenvoegen heeft. In dat project zijn alle maten van de gevelelementen gelijk en tegelijk de maten van kliklijst en voeg op ook elkaar afgestemd. Op grond van het onderzoek zijn alle componenten die van invloed op het gevelbeeld nog eens in samenhang bekeken: constructie, grid, te openen delen en het zeefdrukpatroon. Er is gekeken naar een ander ritme om een grotere regelmaat te krijgen, bijvoorbeeld van 1,80 naar 2,40 binnen de constructiemaat van 7,20 meter. Op die manier zouden de te openen delen in ieder geval samenvallen met de hoofdverdeling en zijn minder stijlen (kliklijsten) nodig. Tegelijk is onderzocht of het mogelijk is om het frid werkelijk te laten verlopen, en niet stapsgewijs. Tenslotte, in het kort laat hij nog enkele beelden zien van hoe de opening in het monument wordt aangebracht als doorgang naar het Rodezand, en hoe de buitenruimten (dakterrassen) van de woningen kunnen worden gedeeld door de twee aangrenzende woningen. reactie van de commissie Bij de behandeling van het plan (50% VO) bijna twee jaar geleden heeft de commissie een aantal opmerkingen gemaakt die nu (50% DO) nog onverminderd van toepassing zijn. Ook nu is de commissie nog onverminderd positief over het model dat zich met een onconventionele massaopbouw en verschijningsvorm goed in de stad zou kunnen voegen. De destijds uitgesproken twijfel dat de gevelopbouw de abstractie mist die door de commissie als de drager van het model wordt gezien, is niet weggenomen. De op de systeemlijnen aangebrachte lijsten van aluminium die het glas borgen, resulteren in een beeld van gestapelde elementen van 7.20 bij 3,60 meter. Het is juist deze letterlijke afleesbaarheid van het gevelbouwsysteem, en geen abstract, schaalloos raster dat ondergeschikt blijft aan de massa als geheel, die teleurstellend zal uitpakken is de overtuiging van de commissie. De drager van het beeld van het gebouw is immers de combinatie van een gematteerde, slechts in transparantie verglijdende homogene massa die zweeft boven een grote open publieke ruimte voorzien van een
8
COMMISSIE
VOOR
WELSTAND
EN
MONUMENTEN ROTTERDAM
membraan aan de straatzijde. Een tweede probleem (ook zo benoemd door de architect) is dat de programmatische drager van het gebouw, de Stadswinkel, als huiskamer van de stad (‘City Lounge’) die zich opent naar en direct verbonden is met het publieke domein, verloren is gegaan. De gevel, of beter het vlies, van de onderste verdiepingen, die de scheiding vormt tussen binnen en buiten was een antwoord op die opgave. De commissie vraagt zich oprecht af of dit specifieke antwoord, inmiddels meer een geplooid glazen gordijn dan een huid, in stand kan blijven wanneer de reden van bestaan van het gebouw vervalt. Ze begrijpt anderzijds dat deze vraag niet ondubbelzinnig beantwoord kan worden totdat er duidelijkheid is over de programmering van de ruimte op de begane grond. Ze wil wel opmerken dat het beeld (en de investering) van de verdiepingenhoge glazen kolommen een monumentaliteit in zich draagt die vraagt om een bijpassend programma dat zich richt tot de openbare ruimte. De commissie wil er bij het bestuur hartstochtelijk voor pleiten om te zoeken naar een programma dat recht doet aan het ontwerp: een ongedeelde publieke of half publieke ruimte, bijvoorbeeld een studielandschap voor studenten. De commissie meent dat de transformatie en aansluiting met het monument onvoldoende aan bod zijn gekomen. De enige opmerking die nu wil maken is dat maat van de doorgang in het monument geen recht lijkt te doen aan het belang van deze route. De commissie vraagt om een heldere presentatie waarin de relatie tussen ingrepen in het monument en het nieuwe programma inzichtelijk gemaakt worden Tenslotte enige opmerkingen over de procedure. De commissie begrijpt dat alle verwikkelingen en onzekerheden waardoor OMA datgene wat is ingediend als 50% DO beschouwd en als ‘work in progress’. Als conceptaanvraag zou dat misschien kunnen, maar niet als omgevingsvergunningaanvraag. De commissie kan het bestuur geen advies geven over iets waarvan ze nog niet weet hoe het er uit komt te zien of in elkaar wordt gezet. Ten opzichte van de laatste wijzigingsset van nog geen twee weken geleden was het plan aanzienlijk gewijzigd. Niet alleen formeel, maar ook daadwerkelijk is het niet mogelijk om daar als commissie, met ene gewogen oordeel op te reageren. Dat zij dat deels wel heeft gedaan hangt samen met de open dialoog met de architect en een aantal thema’s (geen vorm of materiaal) dat al in zijn essentie al langer speelt. De commissiesecretaris zal overleggen met de bouwinspecteur wat de ruimte tot advisering is. In de huidige aanvraag zitten te veel open einden en voor wat betreft dat wat er is gezien of ingediend, zijn er nog te veel twijfels om tot een positief advies onder voorwaarden te komen. Dit betekent ook dat de opmerkingen in deze eerste reactie niet uitputtend zijn; zowel voor wat betreft het monument en de detaillering zijn er aanvullende opmerkingen te verwachten.
9
COMMISSIE
VOOR
WELSTAND
EN
MONUMENTEN ROTTERDAM
secretariaatsplannen
Bezoekadres Postadres Telefoon
:Galvanistraat 15, Europoint 2 kamer 8.60, 3029 AD Rotterdam :Postbus 6577, 3002 AN Rotterdam :010-4894805,Telefax: 010-4896350,e-mail adres:
[email protected]
COMMISSIE
VOOR
WELSTAND
EN
MONUMENTEN ROTTERDAM
Commissieplan
Bezoekadres Postadres Telefoon
:Galvanistraat 15, Europoint 2 kamer 8.60, 3029 AD Rotterdam :Postbus 6577, 3002 AN Rotterdam :010-4894805,Telefax: 010-4896350,e-mail adres:
[email protected]