Verslag Leerplicht. Gemeente Asten

Verslag Leerplicht

2011-2012

Gemeente Asten

Karin Hikspoors

-2Inhoudsopgave Inleiding 1.

2.

3.

4.

5.

blz.

Leerplicht algemeen 1.1 Doelstelling leerplichtwet 1.2 Soorten leerplicht 1.3 Verantwoording en naleving van de wet 1.4 Taken van de leerplichtambtenaar 1.5 Leerplichtadministratie Verzuim en vrijstelling in 2011-2012 2.1 Leerlinggegevens 2.2 Verzuim 2.3 Vrijstelling 2.4 Schorsingen Acties 3.1 3.2 3.3

in 2011-2012 Spijbelspreekuur Varendonck-College Dag van de Leerplicht Veegacties

Leerlingenzorg 4.1 Zorg voor Jeugd signaleringssysteem 4.2 NJA (Netwerk Jeugd Asten) 4.3 RMC (Regionale Meld- en Coördinatiefunctie Voortijdig Schoolverlaten) 4.4 PCL (Permanente Commissie Leerlingenzorg Voortgezet Onderwijs) 4.5 JCO (Jeugd Casus Overleg) het voormalige SVT (School Verzuim Team) 4.6 ZAT (Zorg Advies Team) 4.7 Sinti-overleg Ontwikkelingen en beleid 5.1 Regionalisering van de leerplicht 5.2 Verzuimloket 5.3 Onderwijsinspectie 5.4 Centralisering van de administratie 5.5 Beroepskwalificatie 5.6 Register vrijstellingen 5.7 Focus op Vakmanschap 2011-2015 5.8 Opheffen verblijfsduur voortgezet onderwijs

2 3

4 5 6 7

7 8

8

9

10 10

11

12

Bijlagen I. II.

Begrippenlijst Bijlage cijfers

13 15

-3Inleiding Voor u ligt het jaarverslag leerplicht over het schooljaar 2011-2012. De leerplichtwet is een belangrijk instrument bij het tegengaan van ongeoorloofd verzuim en voortijdig schoolverlaten. Het toezicht op de naleving van de Leerplichtwet 1969 heeft het karakter van maatschappelijke zorg. De leerplichtwet schrijft voor dat burgemeester en wethouders jaarlijks aan de gemeenteraad verslag uitbrengen over het in het laatst afgesloten school- of cursusjaar in de gemeente gevoerde leerplichtbeleid. Jongeren zijn volledig leerplichtig vanaf de eerste schooldag van de maand volgend op de maand waarin ze 5 zijn geworden tot en met het schooljaar waarin ze 16 worden. Na deze volledige leerplicht geldt de kwalificatieplicht. Dit houdt in dat alle jongeren tot hun 18e verjaardag een volledig onderwijsprogramma moeten volgen, tenzij de jongere een startkwalificatie heeft. Een startkwalificatie is een Havo-, Vwo- of Mbo2-diploma. De kwalificatieplicht is ingevoerd om jongeren een minimumdiploma te laten halen en schooluitval tegen te gaan. Vanaf 18 tot hun 23e levensjaar worden jongeren in het kader van RMC gevolgd zolang zij niet in het bezit zijn van een startkwalificatie. Er wordt geprobeerd hen te helpen bij het alsnog behalen van een startkwalificatie. De overheid hecht steeds meer belang aan de (preventieve) rol van leerplicht en de signaalfunctie die de leerplichtambtenaar kan uitoefenen. De taken van de leerplichtambtenaar zijn neergelegd in een ambtsinstructie. In hoofdstuk 2 wordt nader op de leerplichtorganisatie, de formatie en de taken van de leerplichtambtenaar ingegaan. De leerplichtadministratie in Someren is geautomatiseerd en gekoppeld aan de gemeentelijke bevolkingsadministratie (GBA). Er werd gebruikgemaakt van het programma Civision Onderwijs voor de registratie van de leerplichtgegevens en sinds kort wordt gebruik gemaakt van Centric, het programma Key2 Onderwijs. In Bijlage II vindt u een verkort overzicht van de cijfers die vermeld worden in dit jaarverslag.

-41.

Leerplicht algemeen 1.1

Doelstelling leerplichtwet

Leerplicht hangt heel nauw samen met leerrecht, ofwel het recht op onderwijs. Overal ter wereld wordt dit recht als een groot goed beschouwd. Veel landen hechten er zelfs zoveel waarde aan, dat ze de jeugd via een wet verplichten om naar school te gaan. Nederland is één van die landen. In ons land staan de rechten en plichten van ouders, leerlingen en schooldirecteuren precies aangegeven in de leerplichtwet. Deze wet is, kortweg gezegd, een rechtsmiddel waarmee gewaarborgd wordt dat alle jongeren in Nederland aan het onderwijs kunnen en zullen deelnemen. Het doel van de leerplichtwet is dat jongeren zo goed mogelijk worden toegerust met kennis en vaardigheden, die zij nodig hebben om een zelfstandige plek in de samenleving te verwerven. Een afgeronde schoolopleiding is daarvoor een eerste vereiste. De volgende zaken staan in de leerplichtwet omschreven: • Begin van de leerplichtige leeftijd • Het moment waarop een jongere niet langer onder de leerplichtwet valt • Op welke basis, al dan niet tijdelijk, vrijstelling verleend kan worden • Taken van leerplichtambtenaren • Verplichtingen van schooldirecteuren • Verplichtingen van ouders en/of leerlingen 1.2

Soorten leerplicht

- Volledige leerplicht: leerplicht begint op de eerste dag van de maand, die volgt op de maand dat een kind vijf jaar is geworden. Een kind dat bijvoorbeeld op 10 oktober zijn vijfde verjaardag heeft gevierd, wordt op de eerste schooldag van de maand november leerplichtig. De volledige leerplicht eindigt aan het eind van het schooljaar, waarin een leerling zestien jaar is geworden of wanneer de leerling 12 schooljaren heeft doorlopen. Meteen daarna volgt de kwalificatieplicht. - Kwalificatieplicht: De kwalificatieplicht eindigt op de dag dat de leerling de leeftijd van 18 jaar bereikt heeft. De kwalificatieplicht houdt eerder op als de leerling een havo-,vwo-diploma of het mbo niveau 2 behaald heeft. 1.3

Verantwoording en naleving van de wet

Burgemeester en wethouders zijn belast met het toezicht op de naleving van de leerplichtwet. Voor het uitvoeren van de wet worden ambtenaren aangewezen. Jaarlijks dient er verslag uitgebracht te worden aan de gemeenteraad. Deze verplichtingen zijn opgenomen in de leerplichtwet (artikel 16 en 25). 1.4

Taken van de leerplichtambtenaar

De leerplichtambtenaar dient er op toe te zien dat alle leerplichtige jongeren binnen de gemeente Asten op een school staan ingeschreven en deze ook daadwerkelijk bezoeken. Om dit te kunnen realiseren heeft de leerplichtambtenaar de volgende taken: behandelen meldingen van schoolverzuim; behandelen aanvragen voor vrijstelling van de leerplicht en aanvragen voor vervangende leerplicht; behandelen aanvragen voor verlof van meer dan 10 dagen; opmaken proces-verbaal; opleggen van een Halt-straf of doorverwijzen naar het Jeugd Casus Overleg (JCO) het voormalige Schoolverzuimteam (SVT); contacten onderhouden met onderwijs-, welzijns-, hulpverleningsinstellingen, politie en justitie, gericht op de uitvoering van de leerplichtwet; geven van voorlichting aan ouders, jongeren, scholen en instellingen; samenwerken met het RMC-team en CJG (Centrum jeugd en gezin); zitting nemen in de zorgteams van het Varendonck-College; onderhouden van contacten met leerplichtambtenaren uit de regio via het regionaal leerplichtoverleg (en RMC) in de regio Helmond de Peel en Eindhoven de Kempen; zorgen voor jaarlijkse meldingen van gegevens aan het CFI; jaarlijks maken van een leerplichtverslag; deelnemen aan het Sinti-overleg en het Jeugd Netwerk Asten/Someren Formatie leerplicht

-5Volgens de landelijke Ingradonorm (landelijke belangenorganisatie leerplicht) heeft een gemeente 1 fte nodig bij 3800 leerlingen. Dit betreft handhaving, coördinatie, beleid, applicatie en administratie. Asten heeft per 1-10-2011 2740 leerlingen. In de periode september 2010 tot einde 2011 is een uitbreiding van de leerplichtformatie met 12 uur per week gerealiseerd. Dit was eenmalig mogelijk uit het RMC-budget. Als gevolg van de takenuitbreiding van de leerplicht is het RMC-budget structureel verhoogd met € 5487,50 per jaar. In de loop van het schooljaar 2011-2012 is overgestapt naar Centric waar gebruikgemaakt wordt van het Key2-onderwijssysteem. Vanuit de gemeente Eindhoven worden de in- en uitschrijvingen bij scholen bijgehouden. 1.5

Leerplichtadministratie

Het beheer van leerplichtgegevens gebeurde in Civision onderwijs. De volgende zaken werden geregistreerd van iedere leerplichtige leerling: schoolgegevens (in- en uitschrijvingen), verzuimgegevens en verleende vrijstellingen. Daarnaast houdt de leerplichtambtenaar dossiers bij van de individuele leerlingen zodat de casuïstiek overdraagbaar is. (zie ook 6.1.) De leerplichtambtenaren van Zuidoost-Brabant en de medewerkers van het RMC kunnen gegevens over verzuim, ontheffingen, meldingen Jeugd Casus Overleg (JCO), de voormalige Schoolverzuimteams) PV’s etc. vermelden in het systeem, en deze zijn dan zichtbaar voor alle leerplichtambtenaren van Zuidoost-Brabant. Dit is noodzakelijk omdat leerplichtambtenaren nu aan één school gekoppeld zijn.

2. Verzuim en vrijstelling in 2011-2012 2.1

Leerlinggegevens

Op 1 oktober 2010 telde de gemeente Asten 2740 (was 2732) leerplichtige leerlingen. Grotendeels bezoeken zij één van de 9 scholen voor primair onderwijs of het Varendonck-College. Hieronder staat een overzicht van de leerlingenaantallen per school. Aangezien het Varendonck-College ook een locatie in Someren heeft, wordt deze ook vermeld in het schema.

-6-

Aantal leerlingen Basisschool Jaren St. Antonius St. Bonifatius Voordeldonk St. Lambertus Deken van Hout Het Lover St. Pieter Toverkruid De Horizon Totaal

2002 2003

2003 2004

2004 2005

2005 2006

2006 2007

2007 2008

2008 2009

2009 2010

2010 2011

2011 2012

290

302

303

311

302

291

282

273

271

258

188

176

178

178

176

177

172

160

163

160

282

281

266

255

251

249

243

250

242

237

183

195

195

204

218

222

217

210

207

198

163

165

174

175

189

206

194

207

216

211

216

226

226

222

224

222

229

214

203

206

108

115

114

104

95

89

87

98

96

93

104

99

86

81

73

70

67

70

67

77

141

131

136

139

127

135

129

124

122

122

1675

1690

1678

1669

1655

1661

1620

1606

1587

1562

Middelbare school Jaren Varen-donckCollege (Asten) * Varen-donckCollege (Someren) * Totaal

Aantal leerlingen 2002 2003

2003 2004

2004 2005

2005 2006

2006 2007

2007 2008

2008 2009

2009 2010

2010 2011

2011 2012

943

992

995

1.036

1.072

1.080

1.170

1180

1.160

1.155

1.208

1.159

1.172

1.177

1.178

1.006

1.006

956

857

938

2.151 2.151 2.167 2.213 2.250 2.086 2.176 2.136 2.017 2.093

* = in de totaaltelling bij deze scholen zijn ook leerlingen meegenomen die niet woonachtig zijn in de gemeente Asten. Naast het Varendonck-College gaan er ook leerlingen van Asten naar Helmond, Deurne, Weert, Eindhoven etc. en naar scholen in België (ongeveer 450 leerlingen). De leerplichtambtenaar heeft in het schooljaar 2011-2012 in totaal met en over ongeveer 175 leerlingen uit Asten gesproken. Bij een groot aantal leerlingen ging het over andere dingen dan verzuim, maar wel over schoolkeuzes, te veel ziekteverzuim, zorg, advies,etc. De gesprekken worden gevoerd met de jongere alleen of samen met de ouders. Ook neemt de leerplichtambtenaar vaker deel aan afstemmingsoverleggen waar het over een jongere gaat. Hierbij zijn, naast de ouder(s), alle betrokken partijen/instanties aanwezig die zich met het gezin bezig houden. Verder heeft de leerplichtambtenaar, naast de leerlingen uit Asten, 55 leerlingen uit de regiogemeentes behandeld (zie 5.1 regionalisering). Daarnaast werden er 38 leerlingen waarvan 14 uit Asten opgeroepen tijdens het spijbelspreekuur op het Varendonck-College (zie 3.1). 2.2

Verzuim

Er zijn twee soorten verzuim: absoluut en relatief verzuim. -

Absoluut verzuim: wanneer een leerplichtige jongere niet is ingeschreven bij een onderwijsinstelling, zonder dat daarvoor vrijstelling is verleend.

-7-

Relatief verzuim: wanneer een leerplichtige jongere zonder geldige reden les- of praktijktijd verzuimt. Relatief verzuim is onder te verdelen in luxe – en signaal verzuim: Luxe verzuim: wanneer ouders/verzorgers een jongere zonder toestemming buiten de schoolvakanties meenemen op vakantie of uitje. Signaalverzuim: verzuim dat gezien kan worden als een signaal dat de jongere mogelijk kampt met sociaal-emotionele problemen. Dit kan zijn door bijvoorbeeld verkeerde schoolkeuze, gedragsproblematiek, medische of psychische problematiek, problematische thuissituatie etc.

Luxeverzuim wordt direct door de school gemeld bij de leerplichtambtenaar. In de afgelopen schooljaren is er vaker overleg geweest met scholen en ouders over verlofverzoeken en vermoedelijk luxeverzuim. Als ouders na een afwijzing op hun verzoek, toch weggingen werden ze opgeroepen voor een gesprek. Bij 20 Astense leerlingen was uiteindelijk sprake van luxeverzuim. De meeste ouders hebben een officiële waarschuwing ontvangen, omdat er verzachtende omstandigheden waren. 2 ouders (uit de regiogemeenten) kregen een proces-verbaal. Bij vermoedelijk verzuim krijgt de leerplichtambtenaar een melding van school als een jongere minimaal 16 lesuren verzuimd heeft in een periode van 4 weken. De scholen moeten dit doorgeven aan het Verzuimloket DUO (Dienst Uitvoering Onderwijs), de voormalige IB Groep. Vaak al geeft het Varendonck-College leerlingen door die minder verzuimen. Het Varendonck-College heeft het verzuimprotocol recent gewijzigd. Ook wordt nu alert gekeken naar de ziekmeldingen. Scholen melden nu vaak al eerder bij leerplicht zodat dan eerder ingegrepen kan worden. Hoe sneller verzuim aangepakt wordt, hoe eerder het probleem aangepakt en opgelost kan worden. Bij vermoeden van ongeoorloofd verzuim verzoekt de school bij melding een onderzoek in te stellen. De leerplichtambtenaar nodigt dan meestal de leerplichtige en ouders/verzorgers uit voor een gesprek op het gemeentehuis of gaat, indien nodig, op huisbezoek. De bevindingen worden vervolgens teruggekoppeld naar school. Ook als er door andere instanties melding wordt gemaakt van verzuim, wordt er een onderzoek ingesteld. Indien nodig, verwijst de leerplichtambtenaar naar het CJG (Centrum voor Jeugd en Gezin) of naar andere hulpverleningsinstanties. Verzuim kan ook leiden tot een verwijzing naar bureau HALT (leerplichtige), melding bij het Jeugd Casus Overleg (JCO) of een proces-verbaal (voor leerling of voor de ouders/verzorgers). Er is met ongeveer 40 leerlingen van het voortgezet onderwijs (en meestal één of beide ouders/verzorgers) en met ongeveer 20 ouders/verzorgers van leerlingen van het primair onderwijs uit Asten gesproken over verzuim. Met sommige leerlingen werd een enkele keer gesproken, met andere leerlingen volgden (veel) meer gesprekken. Er is in dit schooljaar 1 haltmelding gedaan door de leerplichtambtenaar voor een Astense leerling. Ook zijn er 36 waarschuwingen voor Halt afgegeven. 4 leerlingen zijn aangemeld bij het JCO (het voormalige SVT) in het schooljaar 2011-2012. Er zijn geen processen-verbalen opgemaakt voor verzuim aan de leerlingen en 2 aan de ouders (2 gezinnen met 2 kinderen) en geen processen-verbalen voor luxe verzuim. Wel zijn er 20 waarschuwingen aan ouders gegeven voor luxeverzuim. Daarnaast zaten er in dit schooljaar langere of kortere tijd 9 leerlingen thuis en werden 3 leerlingen langdurig ziek gemeld zonder onderwijs te volgen. De redenen hiervoor zijn ernstige ziekte, geen passend onderwijs, langzaam opstartende hulpverlening, psychische problematiek. 4 leerlingen zijn weer terug naar school gegaan. Voor alle leerlingen is een school/dagbesteding gevonden. Deze leerlingen zijn onder andere terechtgekomen op de Plusvoorziening, (voormalige externe rebound), de interne rebound, bij BJ Brabant in Deurne, bij stichting Edelhout in Helmond, bij de zorgboerderij Buiten en Zo in Lierop of in traject bij ORO/MEE. 1 kind staat op de wachtlijst voor uithuisplaatsing. 2.3

Vrijstelling

In sommige gevallen kan de leerplichtambtenaar vrijstelling verlenen van de leerplicht. Vaak gaat het dan om leerlingen die absoluut niet meer passen op een school, of dit op geestelijke / medische gronden niet aankunnen, of leerlingen die een verkeerde schoolkeuze gemaakt hebben. Het exacte aantal leerlingen wat in België op school zit, kan niet aangegeven worden omdat gemeente Eindhoven deze cijfers nog niet aangeleverd heeft voor Asten. Schooljaar 20042005 Art.3a

20052006

20062007

20072008

20082009 2

20092010 1

20102011

20112012

-8Art.5 sub a Art 11g Artikel 15

0

1

Art 5c

3 1

4 8 3

4 0 8 16 (België)

2 0 5 16 (België)

2 1 3 15 (België)

5 17-20 (België)

Artikel 3 a/b: Vervangende leerplicht. Artikel 5 sub a: Wegens psychische / lichamelijke reden niet in staat om onderwijs te volgen. Artikel 5 sub 5c: Vrijstelling i.v.m. onderwijs in het buitenland Artikel 11g: Wegens andere gewichtige omstandigheden. Artikel 15: I.v.m. werk of het volgen van ander onderwijs. Bij artikel 3 a/ 3 b en 15 neemt de leerplichtambtenaar namens het College van Burgemeester en Wethouders een besluit waartegen bezwaar gemaakt kan worden. Ouders kunnen ook om een voorlopige voorziening vragen. Bij Artikel 11 g is er sprake van attributie aan de leerplichtambtenaar. Dit is het enige artikel in de leerplichtwet waarbij de leerplichtambtenaar direct bevoegd is om een besluit te nemen en een eventueel bezwaar te behandelen.

2.4

Schorsingen

Een schorsing duurt volgens de regels van het Inrichtingsbesluit Wet Voortgezet Onderwijs (WVO) maximaal 5 schooldagen. De leerling dient daarna weer toegelaten te worden tot de school. Bij een schorsing van meer dan één dag is de directeur verplicht de Inspectie van het Onderwijs op de hoogte te stellen. Vaak wordt ook de leerplichtambtenaar geïnformeerd, maar dit is niet verplicht. Er zijn 24 leerlingen afgelopen schooljaar (verschillende leerlingen herhaaldelijk) geschorst die gemeld werden bij leerplicht (waarvan 9 uit Asten). 3. Acties in 2011-2012 3.1

Spijbelspreekuur

In het schooljaar 2008-2009 is op de vmbo-afdeling van het Varendonck-College gestart met een (toen tweewekelijks) spijbelspreekuur, waarbij de leerplichtambtenaar korte gesprekken voert met door de school geselecteerde spijbelaars en/of laatkomers. In 2011-2012 is er 4 maal een spreekuur gehouden. Het spijbelspreekuur is een preventief middel om snel in contact te komen met de leerling die vaker te laat komt. Dit gesprek dient als laatste, minder formele, waarschuwing en is een manier om signaalverzuim vroegtijdig op te pikken. Bij vele leerlingen zie je dat het werkt waardoor ze niet meer bij de leerplichtambtenaar hoeven te komen. Tijdens de spreekuren afgelopen schooljaar is er met 38 jongeren gesproken waarvan 14 uit Asten.

-93.2

Dag van de Leerplicht

In verband met tijdgebrek is er geen dag van de leerplicht georganiseerd in dit schooljaar. 3.3

Veegacties

Op 3 dagen in 2011 en in 2012 werd intensief gecontroleerd op spijbelen. Tijdens deze zogenaamde ‘veegactie’ worden jongeren op straat door de politie staande gehouden en wordt gecontroleerd of ze aan het spijbelen zijn. In de regio Helmond- de Peel werden 105 leerlingen door de politie aangesproken. Zij worden door de politie teruggebracht naar school, of er vindt een gesprek plaats op het gemeentehuis met de leerplichtambtenaar als gebleken is dat het ongeoorloofd was. In Asten werden geen leerlingen aangetroffen die ongeoorloofd verzuimden. 4. Leerlingenzorg 4.1

Zorg voor Jeugd signaleringssysteem

Het signaleringssysteem Zorg voor Jeugd is bedoeld om problemen bij kinderen en jongeren in de leeftijd van 0–23 jaar in een vroegtijdig stadium te signaleren en vervolgens de coördinatie van zorg te organiseren. Alle organisaties die professioneel betrokken zijn bij jeugdigen (Bureau Jeugdzorg, Maatschappelijk werk, Zorgboog, MEE, de GGD e.d.) en organisaties die vanuit een andere invalshoek betrokken zijn bij jeugdigen (onderwijs, welzijn, werk en inkomen, politie en justitie) hebben toegang tot het systeem en kunnen een signaal afgeven wanneer er zorgen zijn over een kind of jongere. Het systeem zorgt voor een overzicht van de betrokken instellingen en regelt de coördinatie van de zorg in de keten wanneer er 2 of meer meldingen zijn gedaan. Deze ketencoördinator fungeert automatisch als aanspreekpunt voor de hulpverleners. Door deze samenwerking en inzicht in de bestaande zorg moeten risico’s met kinderen en jongeren worden voorkomen. Er worden steeds meer meldingen gedaan, waarna afstemmingsgesprekken met de betrokken instanties en (meestal) met de ouders plaatsvinden. De leerplichtambtenaar is daarbij aanwezig als het met leerplicht te maken heeft. En bijna altijd is dat het geval als er vanuit leerplicht een melding gedaan is. 4.2

NJA (Netwerk Jeugd Asten)

Eén keer per maand vond NJA-overleg plaats. Dit overleg is samengevoegd met het JNS (Jeugd Netwerk Someren). Het NJA tracht jongeren tussen de 0-18 jaar “op te sporen”, die overlast veroorzaken, of van wie het gedrag wijst op mogelijke problemen in thuis-, vrijetijds- en/of schoolsituatie. Geïnventariseerd wordt welke hulpverlening al geboden wordt en welke hulp (aanvullend) nodig is. Aan dit overleg nemen deel -naast de leerplichtambtenaar, de jeugd- en jongerenmedewerker van Onis, de maatschappelijk werkster van de LEVgroep, de JPP’er, de schoolarts van de GGD, de wijkverpleegkundige van de Zorgboog, de intern begeleider van het (speciaal) basisonderwijs, de zorgcoördinator van het Varendonck-College en incidenteel een buurtbrigadier van de politie en een medewerker van BJZ/AMK. Omdat er steeds meer Zorg voor Jeugd overleggen over kinderen/gezinnen op individueel/gezinsniveau plaatsvinden, nemen de besproken leerlingen bij het NJA/JNS af. De coördinator CJG is bezig met het ontwikkelen van een bovenschools zorgadviesteam waarbij de basisscholen nadrukkelijk betrokken worden. Daarnaast waren er vaak incidentele contacten over een aantal kinderen tussen de deelnemers van de netwerkleden (o.a. voor bemiddeling naar BJZ, de GGD, orthopedagoge, AMK, ORO, de William Schrikkerstichting, Zorgbelang etc.).

-104.3

RMC (Regionale Meld- en Coördinatiefunctie voortijdig schoolverlaten)

Leerlingen tot 23 jaar, die zonder startkwalificatie (voortijdig) de school verlaten worden gemeld bij of doorverwezen naar de RMC-functionaris in Helmond. Vaker vindt al vóór het bereiken van de 18-jarige leeftijd een gesprek plaats met de leerplichtambtenaar en de RMC- functionaris om de overgang van voortgezet onderwijs naar vervolgopleiding soepel te laten verlopen. Doel van deze intergemeentelijke samenwerking is het terugdringen van voortijdig schoolverlaten en voorkomen van definitieve uitval. Steeds meer leerlingen worden gemeld bij RMC, wat te zien is aan de teruglopende cijfers van het voortijdig schoolverlaters (vsv-ers). Landelijk ligt het percentage vsv-ers voor het jaar 2010-2011 op 2,9 % In Zuidoost-Brabant is dit voor het jaar 2010-2011 3,4 % In Asten is dit voor het jaar 2010-2011 3,2 % In de telling vsv-ers worden ook de leerlingen die van het Praktijkonderwijs afkomen, die op een particuliere opleiding zitten, die bij defensie zitten etc. meegenomen als vsv-er. Dit geeft een vertekend beeld. Vanaf volgend schooljaar zullen ook deze leerlingen niet meer in de telling meegenomen worden, waardoor de cijfers een beter beeld zullen geven van de echte vsv-er. Vanuit Asten werden er 9 RMC-meldingen gedaan aan de medewerker in Helmond met het verzoek hen op te roepen. In het begin van het schooljaar is extra aandacht besteed aan alle leerlingen die in het bezit waren van een VMBO-diploma (= nog geen startkwalificatie). Dit om te kijken of zij daadwerkelijk bij een vervolgopleiding aangekomen zijn. Sommige leerlingen en ouders moesten gestimuleerd worden om ervoor te zorgen dat zij voor 1-10-2012 ook daadwerkelijk ingeschreven stonden op een vervolgopleiding. 4.4

PCL (Permanente Commissie Leerlingenzorg Voortgezet Onderwijs)

De PCL is ingesteld door samenwerkingsverband VO/SVO Helmond e.o. Ze heeft drie taken: 1. adviseren bij instroom vanuit het basisonderwijs naar het voortgezet onderwijs bij leerlingen die in aanmerking komen voor LWOO (leerwegondersteuning) of praktijkonderwijs 2. adviseren van scholen bij begeleidingsvragen m.b.t. (zorg)leerlingen 3. samen met bureau Jeugdzorg indiceren van bovenschoolse rebound. De PCL bestaat uit een onafhankelijke voorzitter en vertegenwoordigers van bureau jeugdzorg, BJ Brabant, het onderwijs, cluster IV (scholen voor kinderen met gedragsstoornis), de RMC-coördinator en leerplicht. Leerplicht Asten wordt vertegenwoordigd door een leerplichtconsulent van de gemeente Helmond. Er werd over 9 leerlingen uit Asten en 2 van de regiogemeenten gesproken die op het Varendonck-College zitten. Daarnaast werd ook gesproken met 8 leerlingen m.b.t. hun verzoek om naar de VAVO te gaan (waarvan 3 uit Asten en 5 uit Someren). 4.5

JCO (Jeugd Casus Overleg, het voormalige SVT (School Verzuim Team)

Bij het JCO worden leerlingen aangemeld die hun Haltstraf negatief hebben afgesloten, of die meer verzuimd hebben dan 3 dagen of als er ernstige zorgen zijn om die leerling. Het JCO komt iedere 2 weken bij elkaar en bestaat uit vertegenwoordigers van het Openbaar Ministerie, Bureau Jeugdzorg, de Raad voor de Kinderbescherming, de politie, de jeugdreclassering en een leerplichtconsulent uit Helmond die ook de gemeente Asten vertegenwoordigt. Dit schooljaar werden 4 leerlingen besproken uit Asten en 2 uit de regio die op het Varendonck-College zitten. De jongeren kregen een taakstraf opgelegd en een Jeugdreclasseerder van de Raad voor de Kinderbescherming toegewezen voor de duur van een half jaar. Afgesproken is dat de leerplichtambtenaar van de gemeente Asten aanwezig kan zijn bij het overleg als dit gewenst / noodzakelijk is om toelichting te geven. 4.6

ZAT (Zorg Advies Team)

Het ZAT is een multidisciplinair overleg dat wordt georganiseerd door het Varendonck-College. In het ZAT wordt gesproken over leerlingen met psychische of lichamelijke klachten en leerlingen met (mogelijke) problemen op school en/of thuis. Er worden hulpadviezen geformuleerd en afspraken gemaakt over eventueel te nemen actie. Het ZAT komt eenmaal per maand bij elkaar en bestaat uit deskundigen van school, GGD, GGZ en de leerplichtambtenaar. Bureau Jeugdzorg is geen deelnemer meer van het ZAT. Op dit moment zit er wel iemand bij het ZAT vanuit BJ Brabant, die de link kan leggen naar Bureau Jeugdzorg.

-11Er werd afgelopen schooljaar gesproken over ongeveer 22 leerlingen waarvan 7 uit Asten, 11 uit Someren en 4 uit de regio. Overige overlegstructuren 4.7

Sinti-overleg

Het Sinti-overleg bespreekt het functioneren van Astense (en Somerense) kinderen met een Sintiachtergrond in hun voorschoolse loopbaan en schoolloopbaan. Het Sinti-overleg vergaderde eens per 6 weken en bestaat uit de Sinti-werkster van de Stichting ONIS, de directeuren van de Diamant, de Vonder en het Lover, de IB-er van de Brigantijn, de GGD-arts, de zorgcoördinator van het Varendonck-College, de leerplichtambtenaar en (incidenteel) een medewerkster van de Zorgboog en de VVE (Voor- en vroegschoolse Educatie)-medewerkster. Er zijn ongeveer 55-60 Sinti-schoolkinderen in Asten. Vanaf schooljaar 2012-2013 wordt dit overleg ingebed in het NJA/JNS overleg (dat omgebouwd zal worden naar een bovenschools lokaal zorgadviesteam). 5. Ontwikkelingen en beleid 5.1

Regionalisering van de leerplicht

De leerplichtambtenaren van de Peellandgemeenten en ook Eindhoven- de Kempen onderzoeken hoe er regionaal beter kan worden samengewerkt op het gebied van leerplicht en RMC, om zo meer uniformiteit te creëren in handelwijze en meer te kunnen putten uit de kennis van collega’s in andere gemeenten. Hierbij moet een modus gevonden worden tussen de verschillende culturen van waaruit de leerplichtambtenaren nu opereren. De leerplichtambtenaren komen hiervoor zo’n 10 x per jaar bij elkaar om dit vorm te geven. Vanaf 1 april 2010 is er in de Peelgemeenten één leerplichtambtenaar per school aangesteld. Dat betekent dat de leerlingen die het Varendonck-College Asten bezoeken, en die afkomstig zijn uit Helmond- de Peel en vanaf dit schooljaar ook uit Eindhoven- de Kempen door de leerplichtambtenaar van Asten behandeld worden. En zo zullen de Astense leerlingen die bijvoorbeeld in Helmond of Deurne of Eindhoven op school zitten, door de leerplichtambtenaar van die gemeenten behandeld worden. Dit betekende voor dit schooljaar dat leerplicht Asten zich bezig hield met ongeveer 55 leerlingen uit andere gemeenten (de leerlingen van Someren niet meegeteld) Gedurende dit schooljaar is er 12 uur per week extra inzet van leerplichtwerkzaamheden geweest voor de gemeenten Asten en 12 uren voor gemeente Someren. Dit was nodig door uitbreiding van de taken die de leerplichtambtenaar moet uitvoeren (door o.a. verhoging van de leerplicht en kwalificatieplicht tot 18 jaar, de extra zorg voor vsv, en sinds kort de controle op de verzuimregistratie). De extra inhuur werd ingaande 2012 beëindigd. Ook roepen de scholen, maar ook de ouders, steeds vaker de hulp in van de leerplichtambtenaar. Dit is een landelijke tendens. 5.2. Verzuimloket In het schooljaar 2008-2009 heeft de IB groep (Informatie Beheer Groep), het huidige DUO (Dienst Uitvoering Onderwijs) het digitale verzuimloket ingevoerd. Vanaf schooljaar 2009-2010 wordt dit ook gebruikt. Via dit verzuimloket meldt iedereen op dezelfde manier, wat sneller en makkelijker werkt. De scholen maken melding aan DUO en die zorgen dat de meldingen terecht komen bij de gemeenten. Scholen zijn verplicht meldingen van meer dan 16 uren verzuim via dit loket te melden aan DUO Ook alle inen uitschrijvingen op de scholen worden via DUO geregeld. 5.3. Onderwijsinspectie De controle op de verzuimregistratie die scholen moeten uitvoeren, lag bij de onderwijsinspectie. Deze taak is overgedragen aan de leerplichtambtenaren. De leerplichtambtenaren hebben nu de taak om melding te doen aan de inspectie als de verzuimmeldingen door school niet correct worden uitgevoerd. Bij meerdere meldingen kan dit financiële gevolgen hebben voor de betreffende school. 5.4. Centralisering van de administratie Vanaf dit schooljaar 2011-2012 is overgegaan naar Centric. In de regio Eindhoven – de Kempen en Helmond de Peel zal gewerkt gaan worden met hetzelfde systeem. De administratieve inschrijvingen van leerlingen gebeuren centraal door de gemeente Eindhoven. De andere administratieve gegevens worden ingevoerd door de leerplichtambtenaren. Vanuit Eindhoven zullen dan ook de jaarverslagen aangeleverd gaan worden aan de deelnemende gemeenten. Er zullen nog afspraken gemaakt gaan worden, waaraan dit jaarverslag zal moeten voldoen.

-12Over het schooljaar 2011-2012 zal een summier jaarverslag aangeleverd worden, door de gemeente Eindhoven. Dit jaarverslag zal niet volledig kunnen zijn omdat niet alle deelnemende gemeenten gestart zijn met het invoeren van alle gegevens in het Key2 onderwijssysteem. Ingaande het schooljaar 2012-2013 zal door alle leerplichtambtenaren gebruik gemaakt gaan worden van het Key2 onderwijssysteem in het gebied Eindhoven, de Kempen, Helmond en de Peel. De invoering van het Key2 onderwijs zal voor de leerplichtambtenaren vooralsnog extra werk opleveren, omdat met alle gemeenten afgestemd moet worden, hoe dit systeem gebruikt gaat worden. Waarschijnlijk zal het op langere termijn gebruiksvriendelijker werken. De leerplichtambtenaar van Asten neemt zitting aan het gebruikersoverleg Key 2 onderwijs. 5.5. Beroepskwalificatie Vanaf 1-7-2012 is ook de beroepskwalificatie ingevoerd. Dit betekent dat leerlingen met een havo, vwo of gymnasium diploma weliswaar hun startkwalificatie behaald hebben, maar nog geen beroepskwalificatie. Dit in tegenstelling tot leerlingen die een mbo-2 diploma behaald hebben. Bij het indienen van de aanvraag voor bijstand moet de jongere aantonen dat er geen mogelijkheden zijn binnen het regulier onderwijs. Het is de verantwoordelijkheid van de jongere zelf om gedurende de vier weken zelf te onderzoeken wat zijn scholingsmogelijkheden (nog) zijn en om bewijsmateriaal te verzamelen van het eventueel niet meer kunnen volgen van onderwijs. Een verklaring van de rmc-functionaris hieromtrent of een bindend studieadvies dat scholen vanaf volgend jaar moeten gaan verstrekken kan hierbij een rol spelen. Het is vervolgens aan de gemeente om een op de individuele omstandigheden en mogelijkheden toegesneden afweging te maken. Als de gemeente tot de conclusie komt dat de jongere nog mogelijkheden heeft om door ’s Rijks kas bekostigd onderwijs te volgen met studiefinanciering, gaat dit voor op bijstand. Als de gemeente vindt dat er door ‘s Rijks kas bekostigd onderwijs kan worden gevolgd zonder studiefinanciering en de jongere weigert dit, dan is er ook geen recht op bijstand. De inwerkingstelling van de beroepskwalificatie zal ook betekenen dat er een betere samenwerking moet komen met leerplicht/RMC en het team Werk Inkomen en Zorg van de gemeenten. 5.6. Register vrijstellingen Op dit moment ligt er een wetsvoorstel om de leerplichtwet te wijzigen. Dit wetsvoorstel betreft het registreren van vrijstellingen. Het registreren van de vrijstellingen dient 3 problemen op te lossen: -Jongeren met een vrijstelling worden nu onterecht als vsv-er geteld; - Elke gemeente hanteert nu een eigen wijze waarop informatie over de vrijstellingen wordt geregistreerd, gemonitord, verwerkt en aangeleverd aan het Ministerie van OCW; - De landelijke informatie over en het inzicht in de jaarlijkse vrijstellingen is summier. Knelpunt hierbij is, dat als er geen goed systeem is om de vrijstellingen te registreren, dit kan leiden tot extra werk. 5.7. Focus op Vakmanschap 2011 - 2015 Met het actieplan ‘Focus op Vakmanschap 2011-2015’ wil de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap dat studenten over vier jaar mbo-scholen beter laten functioneren. Dit omdat de kwaliteit van een aantal opleidingen onvoldoende was. Een aantal punten uit het actieplan Focus op Vakmanschap: - Invoering Entree opleidingen. Niveau 1-opleidingen op het ROC blijven drempelloos. Deze opleidingen gaan Entreeopleidingen heten. Het is de bedoeling dat de Entree opleidingen starten per 1 januari 2013. Veel ROC’s zijn momenteel al bezig met het invoeren van entree opleidingen. Niveau 2 opleidingen zijn met het invoeren van de Entree opleidingen niet langer drempelloos. - De kwaliteit van het mbo gaat beoordeeld worden door o.a. leerlingen, leerkrachten en het bedrijfsleven. - Met ingang van schooljaar 2013-2014 worden mbo opleidingen verkort. - Bindend studieadvies voor mbo-leerlingen van 18 jaar en ouder. Vanaf studiejaar 2013-2014 geldt een nieuwe maximale opleidingsduur voor mbo-opleidingen. De Entreeopleiding (voorheen mbo-1, AKA) is dan 1 jaar, mbo-2 2 jaar en mbo-3 3 jaar. Ook alle mbo-4 opleidingen worden in principe ingekort naar 3 jaar. Er komen uitzonderingen voor opleidingen die aantoonbaar zwaarder zijn. Dat gaat om maximaal 15% van de mbo-4 opleidingen. Er wordt gewezen op de risico’s van de voorsorteeroefening (het niet toelaten van leerlingen) die door de ROC’s nu al worden gedaan. De laatste jaren was het al moeilijk om leerlingen geplaatst te krijgen op de ROC’s. Door deze maatregel zal het nog moeilijk worden om de leerlingen geplaatst te krijgen. 5.8 Opheffen verblijfsduur voortgezet onderwijs Met ingang van 1 augustus 2012 wordt de verblijfsduur in het voortgezet onderwijs opgeheven. Dit betekent dat de leerling langer over zijn opleiding mag doen. Scholen kunnen in hun schoolreglement wel voorwaarden opnemen. Dit zal niet betekenen dat leerlingen onbeperkt op scholen mogen blijven. Hoe e.e.a. precies gaat uitwerken en wat dit zal betekenen voor het werk van de leerplichtambtenaar is nog niet bekend.

-13-

I. BEGRIPPENLIJST Begin en einde van de leerplicht - Leerplicht (artikel 3) De leerplicht begint op de eerste schooldag van de maand, volgend op de maand waarin de jongere 5 jaar is geworden en eindigt: - aan het einde van het schooljaar waarin de jongere de leeftijd van 16 jaar heeft bereikt; - daarna is de jongere kwalificatieplichtig tot hij/zij de leeftijd van 18 jaar bereikt. Absoluut verzuim (artikel 19) Een in de ‘gemeentelijke basisadministratie persoonsgegevens’ (GBA) opgenomen leerplichtige jongere die niet meer bij een school of onderwijsinstelling staat ingeschreven. Relatief verzuim (artikel 21) Wanneer een leerling les- of praktijktijd verzuimt zonder geldige reden. We onderscheiden: - luxeverzuim (de leerling is meegenomen op vakantie zonder goedkeuring) en - signaalverzuim (er is sprake van een achterliggende problematiek). Vervanging en vrijstellingen - Vervangende leerplicht (artikel 3)

-14Voor een jongere die tenminste de leeftijd van 14 jaar heeft bereikt en waarvan naar het oordeel van B&W is komen vast te staan dat hij niet geschikt is om volledig dagonderwijs aan een school te volgen, kan op verzoek een alternatief onderwijsprogramma worden opgesteld. - Vrijstelling van inschrijvingsplicht (artikel 5, lid a) De jongere die op grond van lichamelijke of psychische gronden niet geschikt is om tot een school of onderwijsinstelling te worden toegelaten, kan vrijgesteld worden van inschrijving. - Vrijstelling van inschrijvingsplicht (artikel 5, lid b) De (ouders van de) jongere die bezwaar maakt tegen de richting van het onderwijs op alle binnen redelijke afstand van de woning gelegen scholen of instellingen kan vrijgesteld worden van inschrijving. - Vrijstelling van inschrijvingsplicht (artikel 5, lid c) Aan de jongere die tijdelijk als leerling van een school of onderwijsinstelling buiten Nederland staat ingeschreven en deze instelling geregeld bezoekt kan vrijstelling worden verleend. - Vrijstelling geregeld schoolbezoek (artikel 11, lid b) Wanneer het de jongere bij of op grond van algemeen bindende voorschriften verboden is de school / instelling te bezoeken, kan vrijstelling worden verleend. -Vrijstelling geregeld schoolbezoek (artikel 11, lid c) Aan de jongere die bij wijze van tuchtmaatregel tijdelijk de toegang tot de school / instelling is ontzegd, kan vrijstelling worden verleend. - Vrijstelling geregeld schoolbezoek (artikel 11, lid f) Aan de jongere die vanwege de specifieke aard van het beroep van een van de ouders / verzorgers slechts buiten de schoolvakanties met hen op vakantie kan gaan, kan vrijstelling worden verleend. - Vrijstelling geregeld schoolbezoek (artikel 11, lid g) Vrijstelling kan worden verleend aan de jongere die door andere gewichtige omstandigheden verhinderd is de school / instelling te bezoeken. Bij meer dan 10 dagen beslist de leerplichtambtenaar van de woongemeente van de jongere, nadat het hoofd van de school is gehoord. Bij minder dan 10 dagen kan het hoofd van de school de jongere het verlof verlenen. BOA Buitengewoon opsporingsambtenaar (of GOA gemeentelijk opsporingsambtenaar) CJG (Centrum Jeugd en Gezin) Hiervoor is sinds 2010 een coördinator aangesteld. DUO Dienst Uitvoering Onderwijs (de vroegere Informatie Beheer Groep) Ingrado Dit is de landelijke vereniging voor leerplichtambtenaren.

PCL Permanente Commissie Leerlingenzorg. Regionale Expertise Centra (REC) Zij bundelen alle kennis voor de cluster scholen. Per cluster (1 t/m 4) eigen centrum, kennis, professionalisering, onderwijs maar ook toeleiding (indicatiestellingen). Cluster 1 zicht; Cluster 2 gehoor; Cluster 3 neurologisch; Cluster 4 psychiatrisch (gedragsstoornis). Binnen de regio hebben we cluster-4-scholen: de Korenaer en de Hilt. De Antoon van Dijkschool in Helmond is een cluster-3-school. Kinderen kunnen tot hun 18de jaar op de clusterschool blijven. Regionale Meld- en Coördinatiefunctie (RMC) De RMC's zijn ingesteld om een sluitende aanpak te organiseren rondom voortijdig schoolverlaten. Om deze sluitende aanpak ook op regionaal niveau zo goed mogelijk te organiseren is Nederland verdeeld in 39 RMCregio's. Asten valt onder de RMC Helmond / Eindhoven. Van deze RMC verschijnt een eigen jaarverslag. Startkwalificatie Een jongere beschikt over een startkwalificatie met een diploma Havo of hoger, of een afgeronde Bbl- of Bol-opleiding op basisberoepsniveau 2 of hoger. Een Bbl- of Bol-opleiding op niveau 1, of een Vmbo-diploma is dus geen startkwalificatie. Voortijdig schoolverlater (VSV)

-15Jongeren zonder startkwalificatie tot 23 jaar die langer dan 4 weken geen school meer bezoeken, of zonder startkwalificatie het onderwijs verlaten.

II Bijlage cijfers Tabellen Totaal aantal leerlingen Aantal leerlingen basisonderwijs Aantal leerlingen voortgezet onderwijs Aantal leerlingen voortgezet onderwijs regio

2.740 1.562 1.178 450

Basisonderwijs

Aantal leerlingen

Relatief verzuim Luxeverzuim Voortgezet onderwijs Relatief verzuim

20 10 Aantal leerlingen

2 x PV ouders 10 waarschuwingen

40 (naast spijbelspreekuur) 12 12 1 36 4 9 23-25**

1 x PV voor ouders*

Luxeverzuim Langdurig afwezig Halt melding Halt waarschuwingen JCO meldingen(SVT) PCL besproken Ontheffingen leerplicht

12 waarschuwingen en

-16Zorgteams Schorsingen VAVO Spijbelspreekuur Veegacties RMC meldingen Zorgleerlingen Adviesverzoeken

7

3 3 14 105 (incl.regio)

0 aangetroffen uit Asten

3 63 16

* = 2 x PV: 1 x PV voor 2 leeringen, waarvan 1 uit BO en 1 uit VO. ** = exacte gegevens zijn nog niet overgelegd vanuit gemeente Eindhoven.

MEMO AAN

:

commissie Burgers

VAN

:

wethouder Huijsmans

DATUM

:

25 maart 2013

BETREFT

:

aanvulling cijfers jaarverslag Leerplicht 2011-2012

Conform de toezegging in de commissie Burgers van 18 februari 2013 ontvangt u bijgevoegd de verzuimcijfers van het basisonderwijs. Dit was het verzuim in schooljaar 2011-2012. Basisscholen * = in de totaaltelling bij deze scholen zijn ook leerlingen meegenomen die niet woonachtig zijn in de gemeente Asten. SCHOOLVERZUIM BASISSCHOLEN per dagdeel Deken Van Hout Sint Lambertus Sint Antonius Sint Bonifatius Sint Pieter Voordeldonk Het Lover Horizon Toverkruid SBO Brigantijn* Totalen

2005200620072006 2007 2008 0 28 38 5 0 2 10 4 13 0 0 47 0 0 1 3 11 3 769 442 604 0 2 0 0 0 0 19 84 86 (Asten/ S.) (Asten/S.) (Asten/S.) 806 571 794

200820092010-2011 2011-2012 2009 2010 18 32 12 11 5 5 8 4 22 2 0 4 0 0 12 35 4 9 9 0 5 7 1 0 1.007 894 382 327 4 0 2 0 0 0 0 0 57 47 164 184 (Asten/s.) (Asten/s.) (Asten/S.) (Asten/S.) 1.122 996 590 565

Voortgezet onderwijs De cijfers ongeoorloofd verzuim van het voortgezet onderwijs, zoals vermeld in het jaarverslag, hebben bijna allemaal betrekking op de leerlingen die op het Varendonck-College in Asten of Someren zitten en woonachtig zijn in Asten. De cijfers van de leerlingen die ongeoorloofd afwezig zijn en die in Someren of in andere woonplaatsen wonen (die behoren tot het gebied Eindhoven- De Kempen en Helmond- de Peel) worden vermeld in het jaarverslag van de gemeente Someren. Daarnaast behandelt de leerplichtambtenaar de verzuimmeldingen van de leerlingen die in Limburg of België op school zitten, maar het aantal meldingen van die scholen is erg minimaal. Wethouder J. Huijsmans Namens deze, [email protected].