Verslag en conclusie conferentie positieve gezondheid 4 april 2016 Op de conferentie waren vertegenwoordigers aanwezig van verschillende ketenpartners in de zorg: Adelante (revalidatie), Cohesie (huisartsen), apothekers, Clientenraad VieCuri, Participatieraad gem. Venray, Zorgbelang/huis voor de zorg, Zorggroep, SGL, GGD, Synthese, Pxzorg nrd Limburg, VGZ (verzekeraar), GGZ, Logeerhuis Kapstok, VieCuri, gemeente Venray, Horst ad Maas. In totaal waren er 61 deelnemers.
Presentatie nieuwbouwscenario’s VieCuri (Har Hendriks) De zorg is in beweging, wat moet je dan bouwen? Er is beweging in informatie: Er is in algemene zin heel veel informatie beschikbaar op het internet waar patiënten gebruik van maken. Maar ook VieCuri verstrekt veel informatie via het internet. De informatiepositie van de patiënt verbetert sterk en big data ondersteunen beslissingen van artsen. De beweging in technologie en digitale innovatie speelt hierbij een belangrijke rol. Die beweging maakt nu en in de toekomst steeds meer mogelijk. Het leidt er toe dat de mens meer en meer gericht is op vitaliteit en gezondheid, autonomie en zelfredzaamheid. Demografische ontwikkelingen: Er is sprake van krimp, vergrijzing en ontgroening. Mensen worden gemiddeld ouder en zieker met een complexe en multidisciplinaire en ook toenemende chronische zorgvraag. De kosten van de zorg nemen exponentieel toe met het toenemen van de leeftijd. Gevolgen voor de organisatie van de zorg Er ontstaat een beweging van 2e lijn naar 1ste lijn naar 0de lijn. De nadruk komt te liggen op preventie en ‘positieve gezondheid’. Diagnostische centra worden gepositioneerd tussen 1ste en 2de lijn. Het ziekenhuis wordt een kernziekenhuis met electieve centra en satellieten. Ziekenhuizen gaan meer samenwerken.
1
Concluderend: 1. Patiënt wordt meer regisseur die begeleiding nodig heeft 2. Patiënt gaat meer zelf bepalen en plannen wanneer hij komt 3. Focus op gezond gedrag: gezondheid loont 4.
Behoefte aan zorg dichtbij en mogelijkheden voor zorg op afstand
5.
Toenemend behoefte aan multi-disciplinaire samenwerking over “de lijnen heen”
6.
“Minder”, en ander ziekenhuis
Betekenis voor de nieuwbouw Het feit dat nieuwbouw voor VieCuri in Venray noodzakelijk is levert een kans voor een nieuw zorgconcept in afstemming met partners zoals huisartsen, de zorggroep, de gemeente en Adelante. dat modern en onderscheidend is, compact en flexibel. De processen zullen worden ondersteund met de nieuwste ICT en communicatietechnieken en het gebouw kan worden ingericht ten behoeve van een optimale logistiek en gastvrijheid. De organisatie zal gericht zijn op programma’s zoals bijvoorbeeld oncologie, Hart- en vaat ziekten, Bewegingsapparaat, Pijn en oogheelkunde). Er zijn drie profielen/scenario’s voorzien: 1. Basis zorgprofiel: Polikliniek en diagnostiek (ca 6.900 m2 bvo):
volledig poliklinisch aanbod met bijpassende diagnostische faciliteiten en poliklinische behandelfaciliteiten
dialyseafdeling met 10 plaatsen beschikbaar
2. Zorgprofiel 2: Basis + electieve behandeling en dagverblijf (ca 8.838 m2 bvo):
Poli + diagnostiek +
OK (2-4, waarvan 2 hoge turnover)
25 dagbehandelingsbedden
3. Zorgprofiel 3: profiel 2 + electieve behandeling en verblijf (ca 9.625 m2 bvo):
Poli + diagnostiek
Dagbehandeling
OK (4 stuks)
Kliniek samen met Zorggroep/Adelante
VieCuri kiest voor minimaal het basisprofiel en voor de nadere uitwerking is de ambitie gericht op profiel 3. een definitief besluit, na uitwerking programma van eisen is voorzien in september 2016.
2
Presentatie positieve gezondheid (Machteld Huber) Machteld Huber presenteert het door haar ontwikkelde concept ‘positieve gezondheid’. Op hoofdlijnen volgt hiervan een samenvatting:
De zorgpiramide gaat zich omkeren. Waar nu in absolute en relatieve zin de meeste middelen gaan naar de tweedelijns zorg (GGZ, Ziekenhuis en Care) en de minste middelen naar zelfmanagement (eigen verantwoordelijkheid) zal dat in de toekomst omgekeerd zijn. Dan is de inzet van middelen vooral gericht op zelfmanagement (e-health en preventie).
De definitie van de WHO uit 1948 is nooit aangepast: Gezondheid is een toestand van volledig fysiek, geestelijk en sociaal welbevinden en niet enkel de afwezigheid van ziekte of gebreken.
3
In deze tijd waar mensen steeds ouder worden en waar dientengevolge steeds meer sprake is van chronische ziekten is vrijwel iedereen ziek volgens deze definitie. Machteld Huber stelt daarom een nieuwe definitie voor en heeft onderzoek gedaan naar het draagvlak voor en verdere operationalisering van dit nieuwe concept: Gezondheid als het vermogen om je aan te passen en je eigen regie te voeren, in het licht van de sociale, fysieke en emotionele uitdagingen van het leven. Als plus werd gezien dat de mens centraal staat en niet de ziekte, dat de patiënt in zijn kracht wordt aangesproken en dat er naast de ziekte ook nog een heel stuk gezondheid bestaat en potentieel. Als min werd o.a. genoemd: ben je nu opeens gezond als je als chronisch zieke goed bent aangepast? Wat betekent dit voor vergoedingen in de zorg? Waar blijft de ziekte met deze omschrijving? Kan iedereen dit wel? De operationalisering heeft geleid tot 6 hoofddimensies van gezondheid: 1. Lichaamsfuncties 2. Mentale functies 3. Spiritueel-existentiële dimensie 4. Kwaliteit van leven 5. Sociaal maatschappelijke participatie 6. Dagelijks functioneren De gezondheid kan worden gevisualiseerd in een web langs deze dimensies.
4
Dialoog: Betekenis van Positieve gezondheid voor ketenpartners in de zorg In drie gemengde subgroepen zijn de volgende stellingen vervolgens besproken: Gesteld dat wij het concept positieve gezondheid als leidend principe voor de gezondheidszorg in Venray/deze regio nemen. 1. Noem één ding dat ik dan anders zou doen Wat betekent positieve gezondheid: 2. Voor mijn achterban/beroepsgroep 3. Voor de inrichting/verbinding met het nieuw te bouwen medisch centrum 4. Voor Venray en deze regio
Conclusie In een open sfeer is gesproken over het begrip ‘positieve gezondheid’. De geesten in deze regio zijn rijp voor deze verandering in denken. De patiënt wordt niet meer gezien als de drager van een probleem, of dat nu een fysieke of mentale ziekte is of een welzijnsprobleem, maar als een volwaardig mens die op enkele aspecten van zijn leven mogelijk lager scoort maar op andere aspecten juist goed kan scoren. Zowel in de gezondheidszorg als in het welzijnswerk zien we dat er een omslag wordt gemaakt waarbij de mens steeds zelfredzamer is en verantwoordelijkheid neemt voor zijn eigen welzijn. Het concept positieve gezondheid sluit daar goed op aan en wordt omarmd door de deelnemers. Het concept kan het hart vormen van gezondheidszorg in Venray maar moet wel voor Venray nader gedefinieerd en geconcretiseerd worden. Het vereist een goede communicatie in het zorgveld. We moeten elkaar beter leren kennen en de samenwerking versterken waarbij we de burger/patiënt centraal stellen. ICT, zorginnovatie en kansrijke startup’s zullen ons daarbij behulpzaam zijn. Om het concept concreet te vertalen en vorm te geven in de praktijk zal er in de zorgsector meer samenwerking nodig zijn. Deze conferentie was een goed begin en verdient een vervolg.
5
Afsluiting door Dirk Jan Verbeek, voorzitter Raad van Bestuur VieCuri: De patiënt zal meer betrokken worden, het moet met positieve gezondheid als uitgangspunt echt anders als dat we gewend zijn te doen. Positieve Gezondheid biedt kansen voor netwerkpartners. Het is een toegevoegde waarde om de beschikbare kennis en motivatie te gebruiken bij de nieuwbouw die VieCuri in Venray wil realiseren. VieCuri wil daar in de vorm van een adviesgroep opzetten met de wethouder en anderen vorm en inhoud aan geven.
Wethouder Peeters onderschrijft deze conclusie en heeft toegezegd hierover mee te denken. Waar nodig zal hij het initiatief nemen om de uitwerking van het begrip ‘Positieve gezondheid’ voor Venray op te pakken.
6