Verslag Algemeen Ledenvergadering Museumvereniging 15 mei 2006, Centraal Museum Utrecht 10.00 – 12.00 uur Aanwezig vanuit het bestuur: Lejo Schenk, vice voorzitter Fokelien Renckens Peter Schoon Kees van Twist Vervanger voor de penningmeester Peter Verhoeven (penningmeester SMK) Afwezig vanuit het bestuur: Guus van den Hout Ruth Kervezee (penningmeester) Daniëlle Lokin (voorzitter) Kees van der Meiden (een complete presentielijst staat onderaan dit verslag) 1. Opening en mededelingen Voorzitter Lejo Schenk heet iedereen hartelijk welkom op de eerste ALV van 2006. Hij dankt iedereen voor zijn/haar aanwezigheid en benadrukt dat een goede opkomst belangrijk is voor de vereniging. Verder stelt hij vast dat het aantal aanwezige stemmen ruim voldoende is om zonodig rechtsgeldige bestuurlijke besluiten te nemen. Hij heet in het bijzonder mevr. Hofmeijer (voorz. VRM) en de heer Scheffers (voorz. ICOM Nederland) welkom. Tevens bedankt hij mevrouw Terreehorst, dir. Centraal Museum, voor de vandaag genoten gastvrijheid. Bestuursvoorzitter Daniëlle Lokin geniet van een vakantie wat de reden is dat vicevoorzitter Lejo Schenk de vergadering leidt. Ook penningmeester Ruth Kervezee is afwezig. Zij heeft de museumwereld verlaten en werkt tegenwoordig in het onderwijs. Zij is nog wel lid van het bestuur. Peter Verhoeven, de penningmeester van de Museumkaart, is goed op de hoogte van de financiële stukken van de Museumvereniging en zal de Jaarrekening toelichten. Aftredend bestuurslid Guus van den Hout is eveneens niet aanwezig. Het uitnodigingenbeleid voor de Algemene Ledenvergaderingen is strikter geworden, gekoppeld aan het traject van de omvorming naar een brancheorganisatie. Lejo Schenk noemt de politieke discussie over gratis toegang Rijksmusea. In een brief aan de Kamer in het kader van Algemeen Overleg inzake de museumnota zegt Staatssecretaris Van der Laan tegenstander te zijn van gratis openstelling. Daarbij wordt in belangrijke mate geargumenteerd vanuit belang en schade aan de Museumkaart. Hierbij is zinvol gebruik gemaakt van de argumentatie die zowel VRM als MV op het departement hebben ingebracht, en van een conceptbrief die MV zou willen sturen aan de nog niet geheel overtuigde fracties. De ALV ondersteunt deze actie, en VRM-directeur Hofmeijer zal a.s. donderdag medeondertekening van deze brief met haar bestuur bespreken.
Lejo Schenk licht de stand van zaken op het bureau toe. De werving van de nieuwe directeur is tot op dit moment nog niet succesvol. Uit de eerste campagne kwamen bijna veertig reacties. Na twee gesprekken bleef 1 persoon over waarmee de Museumvereniging financieel niet tot overeenstemming kwam. Een kandidaat uit het eigen netwerk heeft op persoonlijke gronden afgelopen weekend besloten de functie niet te gaan vervullen. Het bestuur zal op deze manier doorzoeken. Dat betekent ook dat de andere twee staffuncties op het bureau (Hoofd Bedrijfsvoering en Productmanager Marketing en Promotie) nog niet ingevuld zijn. Het bestuur wil graag de nieuwe directeur betrekken bij de selectie van deze kandidaten. Het bureau zit nog volop in de omschakeling. Er is sinds eind 2004 afscheid genomen van 13 medewerkers. Sommigen zochten een andere baan, met anderen werd de afvloeiingsregeling overeen gekomen. Twee mensen vechten hun ontslag nog aan. Lejo Schenk erkent dat het een harde en lastige koers is, maar dat de koers wel duidelijk is ingezet en de Museumvereniging op de vastgestelde weg zit. Op 24 mei wordt in de sectieraad besproken welke diensten er nog wel en niet meer verleend kunnen worden door het bureau. Er zijn ook veel positieve geluiden. De Museumkaart heeft nog nooit zoveel houders gehad (laatste stand is 395.000), het jubileum en Museumweekend waren geslaagd en de Rembrandtboeken zijn een succes geweest. Ook de ICT en internationale projecten gaan gewoon door. 2. Vaststellen verslag ALV 18 november Niemand heeft opmerkingen, waarmee het verslag is vastgesteld. 3. Vaststellen Financieel Verslag 2005 Lejo Schenk noemt voor de duidelijkheid dat het gaat om het Financieel Verslag van de vereniging, en niet van de kaart. Daar is nog geen geconsolideerde versie van. Dit zal in 2006 het geval zijn. Peter Verhoeven licht de financiële stukken toe. Hij is blij dat we voor het eerst sinds jaren het jaarverslag op tijd klaar hebben. Hij maakt ook excuses voor de bijlage, daar staat een fout in. De gecorrigeerde versie wordt uitgedeeld. 2005 is voor de vereniging een succesvol jaar geweest. Het negatieve eigen vermogen is omgezet in een positief eigen vermogen. De negatieve 200.000 euro aan het eind geeft een vertekend beeld; er is 400.000 euro terug gegaan naar de Museumkaart. Het resultaat is dus eigenlijk 200.000 euro positief. Op de uitgedeelde bijlage staan de overgebleven gelden die naar de bestemmingsreserves zijn gegaan. Ze mogen niet opgeteld worden bij eigen reserves. Niemand heeft vragen, wat betekent dat de vergadering de stukken goedkeurt. Aan het bestuur en de penningmeester wordt bij acclamatie decharge verleend voor het gevoerde beleid. 4. Bestuurswisseling Er is een vacature in het bestuur ontstaan vanwege het terugtreden van Guus van den Hout (dir. Museum Catharijneconvent). Guus heeft zijn bestuurslidmaatschap moeten vervullen in een periode van grote veranderingen in zijn eigen museum, dat binnenkort in volle glorie heropend wordt. Het bestuur dankt hem voor zijn bijdragen aan het werk
van de MV en wenst hem een succesvolle voortgang toe. Het bestuur heeft Eric Fischer als kandidaat voor zijn functie voorgedragen, er zijn geen tegenkandidaten ingediend. Dat betekent een trendbreuk, Fischer komt niet uit de museumwereld. De laatste jaren is hij voorzitter geweest van de Bond van Verzekeraars. We kennen hem echter ook als de oud-voorzitter van de Stichting Museumjaarkaart. Jan Vaessen (Nederlands Openluchtmuseum) vertelt dat Fischer interim directeur is geweest in het Amsterdam Historisch Museum en in het Openluchtmuseum, dus hij komt niet helemaal van ‘buiten’. Met applaus neemt de vergadering het voorstel van het bestuur over. 5. Toekomstperspectief In april zijn vier Rondetafelconferenties door het hele land georganiseerd waar gesproken is over de invulling van de nieuwe branchevereniging. De uitkomsten daarvan hebben de aanwezigen toegestuurd gekregen. Lejo Schenk vraagt of de eerder besproken schriftelijke enquête nog uitgevoerd zou moeten worden. Reinier Sinaasappel (Singer Laren) was aanwezig bij de Rondetafelconferentie in Den Bosch. Daar is de soms wat haperende communicatie duidelijk aan de orde geweest. Hij is er dus voorstander van om de mensen die niet geweest zijn toch te vragen om te reageren op de uitkomsten. Charles Boissevain (Gemeentemusea Deventer) is het hiermee eens. Albert Scheffers (gast, ICOM Nederland) wil graag opmerken dat het naar zijn idee heel verstandig is om een extra schriftelijke ronde te doen. De regiobijeenkomsten hebben slechts 12% van de leden bereikt. Het lijkt hem een klein aandeel om beleid op te baseren. Peter Schoon (bestuur Museumvereniging) licht de uikomsten toe. Het waren enthousiaste, betrokken bijeenkomsten. De doelstellingen werden gedeeld door de leden, maar iedereen realiseerde zich dat het een zeer ambitieus plan is. Voor zowel de aanwezigen als de niet-aanwezigen zijn de uitkomsten interessant. Het is van groot belang nu de juiste prioriteiten te stellen, te weten: 1. De Museumkaart is voor de Museumvereniging en musea van wezenlijk belang en de duurzaamheid daarvan moet gegarandeerd worden. We moeten op zoek naar nieuwe sponsoren. Graag zouden we het uitkeringsprocent verhogen. De voorschotten zijn nu vastgesteld op 60%, de doelstelling is 67%. 2. Lobby en forumfunctie. De Museumvereniging zou voor zowel het ministerie als publiek de deskundige moeten zijn. Daarnaast ook de spreekbuisfunctie vanuit het veld naar buiten moeten vervullen. Tot nu toe zijn op dit punt kansen blijven liggen. 3. Dienstverlening. De Museumvereniging zou een makelaar moeten zijn in kennis (onder andere uniformiteit, auteursrechten, raam-CAO, benchmark). 4. Eenheid in het veld creëren. De samenwerking met de Vereniging Rijksgesubsidieerde Musea (VRM) moet versterkt nagestreefd worden. Het museale veld heeft behoefte aan één geluid en één stem naar overheid en samenleving toe.
Hans Heijmans (Techniekmuseum) heeft zich binnen de Zuid-Hollandse Museumvereniging langdurig de vraag gesteld hoe om te gaan met nog niet geregistreerde musea. Hij wil het bestuur met klem verzoeken de niet geregistreerde musea niet uit te sluiten van lidmaatschap van de vereniging. Lejo Schenk zegt dat de Museumregistratie een actueel punt van discussie is in de omvorming naar een branchevereniging. Er is thans geen geld meer voor. Er is een meningsverschil met het ministerie of het registreren een branche- of besteltaak. De MV heeft jarenlang vrijwillig en uit eigen middelen deze in haar ogen besteltaak mogelijk gemaakt. Maar de bekostiging hoort definitief bij de overheid te liggen. De discussie blijft gevoerd worden, en het bestuur manifesteert zich daarin principieel. Wel wil het bestuur actief meedenken om in de overgangsfase de registratie te laten faciliteren (door bijvoorbeeld andere partijen) voor zover dit in de mogelijkheden ligt. Op dit moment is er geen bestuursbeleid dat de niet-geregistreerde musea uitgesloten zouden moeten worden van lidmaatschap van de Museumvereniging, maar kwaliteitszorg blijft wel een belangrijk punt om ook de niet-geregistreerde musea bewust te maken van de kwaliteitseisen. Titus Yocarini (Museum voor Communicatie) wil graag terugkomen op de verhouding tussen VRM en Museumvereniging. Hij vraagt naar de mening van het bestuur op dit punt. Lejo Schenk is het eens met de uitkomst van de Rondetafelconferenties dat de scheidslijn tussen de twee organisaties niet duidelijk is. Hij wil graag met de VRM in gesprek, maar benadrukt ook dat de Museumvereniging een aantal eigen zaken op orde moet krijgen en zorgen voor deskundigheid in huis. Kees van Twist vult Lejo Schenk aan met de opmerking dat de twee organisaties elkaar hard nodig hebben. Niet alleen naar Den Haag toe maar bijvoorbeeld ook met betrekking tot de CAO. We zullen het in de praktijk met elkaar moeten kunnen vinden. Het lijkt zelfs belangrijk om te kijken op welke termijn we tot 1 brancheorganisatie te komen. Herma Hofmeijer (gast, VRM) lacht om de omzichtigheid waarmee dit thema aan de orde komt. Ook haar lijkt het heel goed om serieus het gesprek aan te gaan. De VRM functioneert als branche- en CAO-vereniging. Statutenwijziging maken binnenkort mogelijk dat ook niet-VRM leden de CAO kunnen volgen. Het is zonde om dingen dubbel te doen, dus je moet met elkaar om de tafel. De uitnodiging daarvoor aan het bestuur van de Museumvereniging ligt er wat haar betreft al ruim een jaar. Lejo Schenk vertelt dat het bestuur eerst andere zorgen had met betrekking tot het bureau van de Museumvereniging. Daarnaast hebben niet altijd alle signalen zo eenduidig en urgent geklonken als thans in Herma’s betoog, dat hij in dank aanneemt. Hij zet graag het eerder gevoerde gesprek tussen de twee bestuursdelegaties voort. Titus Yocarini wil dat graag als opdracht neerleggen vanuit de vereniging. De vergadering stemt in met Yocarini’s verzoek. Kees van Twist wil het gevoel nuanceren dat geschapen wordt over een slechte verhouding tussen de Museumvereniging en de VRM. Er is op een bepaald moment
bewust afstand genomen door ieders eigen problemen. Maar ook hij is blij met Herma’s ‘uitnodiging’. Reinier Sinaasappel (Singer Laren) wil vragen of het bestuur nog even kan wachten met de aanstelling van een directeur tot na het gesprek tussen de Museumvereniging en VRM. Het kan invloed hebben op het profiel. Dit lijkt Lejo Schenk een logische volgorde, tenminste wanneer op zeer korte termijn zou blijken dat van beide een concrete wil tot samenwerking bestaat. Jan Vaessen (Nederlands Openluchtmuseum) vindt de opzet van de branchevereniging nogal bepalend. Er moet geen spanningsveld ontstaan tussen hetgeen er op het bureau gebeurt en wat de leden willen. Hij geeft als voorbeeld daarvoor de NVM (Makelaarsvereniging). ‘Keer de zaken om en laat het veld de noden formuleren.’ Strategisch lijkt het hem goed om met twee goede brancheverenigingen te spreken over de invulling. Lejo Schenk vertelt dat het bestuur een zeer verhelderende sessie heeft gehad met iemand van MKB (branchevereniging voor midden- en Kleinbedrijf). Kees van Twist geeft naar aanleiding van de presentatie van het MKB het voorbeeld van de ‘snackbar op de hoek’ en het Amstel Hotel die aangesloten zijn bij dezelfde branchevereniging. Dat is vergelijkbaar met de diversiteit van de Museumbranche. Het blijkt dus dat een goede vereniging zowel de kleinen als groten kan bedienen, maar het creëert ook een aantal nog onopgeloste problemen. Reinier Sinaasappel (Singer Laren) noemt de goed lopende branchevereniging van theaters en concertgebouwen. Hun bindende factor is de Theater- en Concertbon. Volgens hem zou een gesprek met die groep verhelderend kunnen werken. Sandra de Vries (Stedelijk Museum Alkmaar) en Herma Hofmeijer (VRM) bevestigen het betoog van Reinier Sinaasappel en vertellen dat deze vereniging over zeer goede benchmarks beschikt die tot nu toe ontbreken in de museumwereld. Albert Scheffers (gast, ICOM) vindt dat de vereniging moet aansturen op goed contact met de bureaus van Museumconsulenten. Hans Winter (Afrikamuseum) vind het onduidelijk hoe de belangenorganisatie vorm gaat krijgen. Lejo Schenk beaamt dat dit een lastig traject is. Er worden veel gesprekken over gevoerd en mogelijkheden gezocht voor vaste contacten. Gerard de Kleijne (Amersfoortse Musea) kan het belang van de benchmarks (uit de uitkomsten van de Rondetafelconferenties) niet rijmen met hetgeen in het Jaarverslag staat over het niet continueren door de Museumvereniging van de Museummonitor. Tom Peetoom (directeur a.i. Museumvereniging) vertelt dat dit in het verleden al uitgevoerd werd door het NIPO. Dit zal zo blijven, maar nu voor risico van het NIPO. Er heerst volgens hem nog te veel verwachting van de capaciteit op het bureau van de Museumvereniging. Wij zoeken partners met deskundigheid.
Jan Vaessen (Nederlands Openluchtmuseum) vraagt zich af wie hij nu moet bellen om iets te laten vergelijken, NMV of NIPO? Kees van Twist zegt dat als we die benchmarks voor het hele veld goed in beeld willen krijgen we klauwen met geld kwijt zijn. Hoe runnen we winkels, restaurants, wat kost geld en wat levert geld op? Als we dat als NMV zouden willen, dan moet het vanuit de leden gewild zijn en niet omdat het de mensen op het bureau een leuk idee lijkt. Dus als er veel behoefte aan is moeten we het goed aanpakken en er een begroting aan hangen. Herma Hofmeijer (gast, VRM) merkt op dat er momenteel een aantal initiatieven lopen die eerst geïnventariseerd zouden moeten worden. Lambert Leusink (Speldjesmuseum Pin Art Gallery) wil de suggestie doen om geschatte cijfers te berekenen, naast de balans winst- en verliesrekening. Lejo Schenk meent dat dit met onze wijze van begroten vanzelfsprekend is. Hij wil nu terug naar de vraag waarmee deze discussie begon: ‘Wel of geen schriftelijk enquête als aanvulling op de uitkomsten van de Rondetafelconferenties? Reinier Sinaasappel (Singer Laren) vindt van wel. Hij vindt dat de mensen gestimuleerd moeten worden om mee te denken. Sanne de Vries (Stedelijk Museum Alkmaar) heeft zelf een hekel aan enquêtes en vraagt zich af of dit via Museumconsulenten geregeld zou kunnen worden? Luc Eekhout (Nationaal Rijtuigenmuseum) is het met haar eens. Kees van Twist: hoe meer vragen je stelt, hoe meer wensen je oproept. We moeten nuchter zijn. We willen geen verwachtingen wekken die we niet waar kunnen maken. We moeten duidelijk maken wat iedereen mag verwachten met de omvang en budgetten. De communicatie blijft belangrijk. Lejo Schenk belooft vanuit het bestuur te blijven communiceren over de koers die we varen en het punt waar we zijn. Hij wil iets verstandigers bedenken voor de enquête. Een suggestie van Albert Scheffers (gast, ICOM) is om bezoeken af te leggen aan musea. Lejo Schenk voelt zichzelf, medebestuurders en Tom Peetoom door deze opmerking niet helemaal recht aangedaan. Het bestuur komt op veel plaatsen, evenals de directeur. Er zijn veel contacten. T.a.v. de enquêtevraag stelt hij voor het ‘prioriteitendocument’ dat uit de regiobesprekingen is gedestilleerd aan alle leden ter informatie te zenden, en te verzoeken om commentaar of aanvullingen. Vergadering stemt hiermee in. 6. Rondvraag en sluiting Hans van de Bunte (gast, Museumgroep Leiden): Is benieuwd naar het aantal leden ten opzichte van vorig jaar. Tom Peetoom (directeur a.i. Museumvereniging) geeft aan dat dat ongeveer hetzelfde is (440).
Chris Reinewald (gast, Museumvisie) heeft een opmerking. Hij vindt de activiteiten van Museumvisie schraal opgesteld in het Jaarverslag. Er blijkt veel belangstelling te zijn voor het blad in de omringende werkgebieden. Er wordt niks aan abonnementenacquisitie gedaan. Er zal professioneler naar het blad gekeken moeten worden. Hij trekt het niet in zijn eentje. Beseft dat hij voor eigen parochie preekt, maar wil het wel gezegd hebben. Hij voegt toe dat de externe advertentieverkoper uitstekend gaat. Judikje Kiers (Museum Amstelkring) wil graag kwijt dat ze het een aangename vergadering vindt. Het brengt rust na een tijd waarin weinig gecommuniceerd is. Ze denk dat de koers goed is en zorgvuldig uitgevoerd is, maar benadrukt dat het blijven communiceren over de marsroute van het bestuur van groot belang is. De vergadering valt haar bij met applaus. Lejo Schenk sluit de vergadering af met de oproep aan de leden ‘zich te laten horen’ en dankt iedereen voor zijn komst. presentielijst Aarts, H.J. Berg, Mw. H. Boissevain, C.F.C.G. Boonstra, Dhr. J. Brouwer, Mw. M. Bunte, Dhr. H. van de Dorssen, Mw. A. van Driebergen, Dhr. M. Eekhout, Dhr. L. Gardeniers, Dhr. J. Graaf, F. de Groenendijk, G.H. Haan, Dhr. P. de Heijbrock, Mw. T. Heijden, Dhr. P. van der Heijmans, H.S. Hofmeijer, Mw. H.G.A. Horst, Mw. L. van der Jager, G. Jansen-Rompen, Mw. C. Jordens, A. Keijzer, Mw. C. Kiers, Mw. J. Kleijn, Dhr. G. de Leusink, Dhr. L. Manuhutu, Dhr. W. Oene, Dhr. C. van Okkersen, Dhr. M. Peetoom, Dhr. T.P Rappard, Mw. C. van Renckens, Mw. F. Rüger, Dhr. A.C. Schatorjé, Dhr. J. Scheffers, Dhr. A. Schenk, Dhr. L.J.B. Scholten, Dhr. S. Schoon, Dhr. P.J. Sens, Mw. A. Sinaasappel, Dhr. R. Stapel, Dhr. H.K. Tegelaars, Mw. J. Terreehorst, Mw. P. Twist, K. van Vaessen, Dhr. J. Verhoeven, Dhr. P.
Stedelijk Museum Zwolle Joods Historisch Museum Gemeentemusea Deventer Bijbels Museum Museum Het Valkhof Museumgroep Leiden Rijksmuseum Museum Stad Appingedam Nationaal Rijtuigenmuseum De Casteelse Poort Stadsmuseum Woerden Legermuseum Universiteitsmuseum Utrecht Museumvereniging (notulist) Nederlands Inst. Voor Beeld en Geluid Techniekmuseum VRM Verzetsmuseum Goud- en Zilvermuseum Museum Het Domein Erfgoedhuis Utrecht Museumvereniging Museum Amstelkring Musea Amersfoort Speldjesmuseum Pin Art Gallery Moluks Historisch Museum Museumvereniging Museon Museumvereniging Inspectie Cultuurbezit Zaans Museum / bestuur Museumvereniging Van Gogh Museum Limburgs Museum ICOM Nederland Tropenmuseum / bestuur Museumvereniging Rijksmuseum van Oudheden Dordrechts Museum / bestuur Museumvereniging Persmuseum Singer Laren Nationaal Reddingsmuseum Dorus Rijkers Erfgoedhuis Zuid Holland Centraal Museum Groninger Museum / bestuur Museumvereniging Nederlands Openluchtmuseum bestuur SMK
Zwolle Amsterdam Deventer Amsterdam Nijmegen Leiden Amsterdam Appingedam Leek Wageningen Woerden Delft Utrecht Amsterdam Hilversum Delft Amsterdam Amsterdam Schoonhoven Sittard Utrecht Amsterdam Amsterdam Amersfoort Klaaswaal Utrecht Amsterdam Den Haag Amsterdam Den Haag Koog a/d Zaan Amsterdam Venlo Amsterdam Amsterdam Leiden Dordrecht Amsterdam Laren Den Helder Delft Utrecht Groningen Arnhem Amsterdam
Vijen, Mw. B. Vreede, Mw. M. de Vries, Mw. S. de Wijn, Dhr. J.J.A. Winter, Dhr. H. Yocarini, Dhr. T.
Museaal en Historisch Perspectief Cultuurnetwerk Stedelijk Museum Alkmaar Baggermuseum Afrikamuseum Museum voor Communicatie
Haarlem Utrecht Alkmaar Sliedrecht Berg en Dal Den Haag