Verkopen op de Belgische markt, door wie en hoe?

Verkopen op de Belgische markt, door wie en hoe? Workshop A

Yves Lenders 10 december 2013 Belgiëdag NKVK

Inhoud I. Commerciële overeenkomsten A. Directe verkoop of distributie? B. Specifieke ‘dwingende’ regels

II. Algemene voorwaarden A. Belang B. Tegenstelbaarheid C. Gebruikelijke bedingen

2

1. Commerciële overeenkomsten A. Directe verkoop of distributie? Keuzes  Noodzaak van lokale tussenpersoon  Afwenteling economisch risico  Prijs producten en vergoedingstructuur tussenpersoon  Gemakkelijk beëindigen van (distributie)overeenkomst  Imago van product en uitstraling tussenpersoon: controlebevoegdheid

3

1. Commerciële overeenkomsten A. Directe verkoop of distributie? Categorieën

 Handelsagent  handelsvertegenwoordiger  Concessiehouder (“verkoopsconcessie”/Distributeur) Categorie

Relatie t.a.v. klanten

Statuut

Handelsvertegenwoordiger In naam en voor rekening van principaal

Werknemer

Handelsagent

In naam en voor rekening van principaal

Zelfstandige

Concessiehouder

In eigen naam en voor eigen rekening

Zelfstandige

4

1. Commerciële overeenkomsten A. Specifieke ‘dwingende’ regels Handelsagent: Wet 13 april 1995

 Dwingend recht voor uitvoering op Belgisch grondgebied  Specifieke regels omtrent o.a.  Niet concurrentiebeding  Beëindiging  Cliënteelvergoeding bij einde overeenkomst

 Opgelet voor herkwalificatie in handelsvertegenwoordiger!

5

1. Commerciële overeenkomsten A. Specifieke ‘dwingende’ regels Distributeur Niet-exclusief of voor bepaalde duur:  “Normale” beëindigingsmodaliteiten  Geen specifieke vergoedingen verschuldigd bij beëindiging  Contractuele relatie = vrij te regelen Exclusief (of “zware verplichtingen”) en onbepaalde duur met uitvoering op Belgisch grondgebied:  Beëindiging onderworpen aan Wet van 27 juli 1961 betreffende de eenzijdige beëindiging van exclusieve verkoopsconcessie aangegaan voor onbepaalde tijd

6

1. Commerciële overeenkomsten A. Specifieke ‘dwingende’ regels Distributeur Duur en beëindiging:  “redelijke” opzeggingstermijn (rechtspraak varieert van 1 tot 48 maanden)  Alternatief: opzeggingsvergoeding (semi-brutowinst)  Billijke bijkomende vergoeding:  Cliënteelvergoeding  “rouwgeld” voor personeel  Vergoeding voor nog niet-afgeschreven kosten (publiciteit, showroom)

7

2. Algemene voorwaarden A. Belang  Wat zijn verkoopsvoorwaarden?  Bepalingen die van toepassing zijn op een onbeperkt aantal overeenkomsten in tegenstelling tot de bijzondere voorwaarden die in veel gevallen de kern van de prestatie betreffen  Verkoopsvoorwaarden maken integraal deel uit van de overeenkomst tussen partijen = contractuele clausules  Rechtszekerheid + “thuisvoordeel”  Belang forumkeuze- en rechtskeuzebeding  Toepasselijk recht bij gebreke aan rechtskeuze – Weens koopverdrag (CISG) bij goederenverkoop B2B – Rome I verordening: maatschappelijke zetel verkoper

 Bevoegde rechtbanken bij gebreke aan forumkeuze – Plaats uitvoering verbintenis – Verkoop goederen in principe plaats levering 8

2. Algemene voorwaarden B. Tegenstelbaarheid  Hoe de tegenstelbaarheid verzekeren naar Belgisch recht?  Zorgen dat bestemmeling effectief kennis neemt of kan nemen van de algemene voorwaarden vóór contractsluiting  Opgelet: algemene verwijzingen op offerte of neerlegging bij Kamer van Koophandel is niet voldoende  Gevaar voor “battle of forms”  Advies: expliciete aanvaarding verzekeren of kennisname - en aanvaardingsclausules opnemen in kaderovereenkomst  Elektronische algemene voorwaarden  Louter beschikbaar stellen of verwijzing is niet voldoende  Actieve handeling bestemmeling blijft vereist  Advies: ook nog bevestigen per e-mail 9

2. Algemene voorwaarden B. Tegenstelbaarheid  Voorbeeldclausule:

“Tenzij schriftelijk anders overeengekomen, zijn de verkoopsvoorwaarden van X van toepassing op deze overeenkomst, met uitsluiting van de aankoopvoorwaarden van de klant. De klant erkent kennis te hebben genomen van deze verkoopsvoorwaarden en deze te aanvaarden.” /!\ Let op: clausule te vermelden op overeenkomst of op offerte. Opname in algemene voorwaarden in principe onvoldoende.

10

2. Algemene voorwaarden C. Gebruikelijke bedingen 

Eigendomsvoorbehoud

o Eigendom goederen gaat pas over bij volledige betaling o Onderscheid overdracht eigendom >< overdracht risico o Schriftelijk overeen te komen uiterlijk bij levering goed o Zekerheidsfunctie in geval van faillissement o Belang individualiseerbaarheid en nog in bezit koper o Voorbeeldclausule: “De goederen blijven eigendom van X tot volledige betaling van de overeengekomen prijs, kosten, interesten en eventuele schadevergoedingen. Alle risico’s van verlies of vernietiging van de goederen zijn ten laste van de klant vanaf de levering. Totdat de eigendom van de goederen effectief aan de klant is overgedragen, is het de klant uitdrukkelijk verboden om de goederen te vervreemden, deze onroerend te maken of te verwerken, de goederen als betaalmiddel aan te wenden, deze te verpanden of te bezwaren met ieder ander zekerheidsrecht.”

11

2. Algemene voorwaarden C. Gebruikelijke bedingen 

Rechtsmacht en bevoegdheidsbeding o keuze rechtbank o impact op taal van procedure o Geldt niet voor kort geding of beslagmaatregelen



Rechtskeuzebeding o vrije keuze behoudens dwingend recht o noodzaak aan Belgische/buitenlandse advocaat o internationale koop: toepassing Weens Koopverdrag, mogelijkheid tot uitsluiting

 Voorbeeldclausule “Op al onze overeenkomsten is het Belgisch recht met uitsluiting van het Weens Koopverdrag van toepassing. In geval van betwisting, zijn de rechtbanken van Antwerpen alleen bevoegd.” 12

Vragen?

© Lydian, augustus 2013. Deze presentatie verstrekt enkel algemene informatie en houdt geen advies in.

13

Contact

Yves Lenders Partner Commercial & Litigation T. +32 3 304 90 08 F. +32 3 304 90 19 [email protected]

14

Brussels Office Tour & Taxis Havenlaan – Avenue du Port 86 b 113 1000 Brussels - Belgium T. +32 2 787 90 00 F. +32 2 787 90 99

Antwerp Office Arenbergstraat 23 2000 Antwerp - Belgium T. +32 3 304 90 00 F. +32 3 304 90 19

www.lydian.be

15