VERKIEZINGSPROGRAMMA
GROENLINKS EEMSMOND 2010 – 2014
GROEN SOCIAAL DAADKRACHTIG LIJST
5
VASTGESTELD OP 30 NOVEMBER 2009 WWW.GROENLINKSEEMSMOND.NL
Verkiezingsprogramma 2010-2014 GROENLINKS Eemsmond
2/31
Inhoudsopgave
Inhoudsopgave.......................................................................................................... 3 Inleiding ..................................................................................................................... 4 Speerpunten GROENLINKS programma ................................................................ 5 1. Duurzaam ......................................................................................................... 7 1.1. Beter milieu .................................................................................................. 7 1.2. Behoud en versterk de groene ruimte........................................................ 9 1.3. Ruim baan voor fiets en openbaar vervoer ............................................. 11 2. Voorzieningenniveau voor de bevolking ...................................................... 13 3. Gemeentelijke samenwerking, DEAL ........................................................... 14 4. Sociaal en solidair .......................................................................................... 15 4.1. Iedereen doet mee ..................................................................................... 15 4.2. Onderwijs.................................................................................................... 17 4.3. Wonen ......................................................................................................... 18 4.4. Zorg en aandacht ....................................................................................... 19 4.5. Kunst, cultuur & media............................................................................. 20 4.6. Eerlijk en grenzeloos .................................................................................. 22 4.7. Een humaan asielbeleid ............................................................................ 23 4.8. Tegengaan onveiligheid............................................................................. 23 5. Jeugdbeleid ...................................................................................................... 25 6. Gemeentelijk bestuur..................................................................................... 26 6.1. Heldere transparante besluitvorming ..................................................... 26 6.2. Betrokken burgers; betrokken dorpen ..................................................... 28 7. Gemeentelijke financiën ................................................................................ 29 7.1. Solide financieel beleid.............................................................................. 29 7.2. Transparantie ............................................................................................. 29 7.3. Gemeentelijke belastingen........................................................................ 30
Verkiezingsprogramma 2010-2014 GROENLINKS Eemsmond
3/31
Inleiding Groen Groen is een mooie kleur die past bij de gemeente Eemsmond; het is één van de hoofdkleuren in het logo van de gemeente. Het is prettig leven en wonen in Eemsmond vanwege de weidsheid en uitgestrektheid van het omringende landelijke gebied. Niet voor niets worden het Hoogeland en de wolkenluchten boven Meij bezongen door Ede Staal. Rust, lekker en gezond eten, fijn wonen en schone lucht horen bij het goede leven. Groen is een waarde waar we in ons eigen leven allemaal het belang van inzien. Daarom staat GROENLINKS voor duurzaamheid. Dat betekent dat we het milieu zo min mogelijk willen belasten. We willen zuinig omgaan met de beschikbare natuurlijke hulpbronnen en we vinden dierenwelzijn belangrijk. We zijn zuinig op de groene ruimte en willen we het landschap niet volbouwen met nieuwbouwwijken en bedrijventerreinen. Daar hebben wij nu profijt van, maar ook toekomstige generaties. Naar verwachting zullen zij te maken krijgen met de gevolgen van klimaatverandering en een verslechterde leefomgeving. Om die redenen kiest GROENLINKS voor een ambitieus klimaatbeleid, voor openbaar vervoer en fiets, voor milieuvriendelijke bedrijvigheid en voor compact bouwen binnen de bebouwde kom. Door slim beleid en innovatieve maatregelen kan de economie duurzaam groeien. De gemeente kan daar op verschillende manieren aan bijdragen. Vooral door zelf initiatieven te nemen en samen met inwoners, maatschappelijke organisaties en bedrijven te werken aan een duurzame ontwikkeling voor mens en milieu. Want Eemsmond kan zoveel groener!
Sociaal GROENLINKS staat voor een solidaire samenleving, waarin welvaart en middelen eerlijk verdeeld worden. Een eerlijke verdeling is nodig op wereldschaal, maar ook op lokaal niveau. Dat betekent dat de sterkste schouders de zwaarste lasten moeten dragen. GROENLINKS kiest voor een ruimhartige inkomensondersteuning en armoedebestrijding. Iedereen doet mee en onderwijs vormt een belangrijk fundament. Het geeft een goede start in het leven. Een goed integraal jeugd- en jongerenbeleid en het centrum voor jeugd en gezin moeten zorgen voor een klimaat waarin opgroeien leuk is. En zijn er problemen dan is vroegtijdige signalering en hulp aanwezig. Ruime aandacht moet er zijn voor kunst, cultuur en historisch erfgoed.
Daadkrachtig GROENLINKS staat voor daadkracht. De burgers verwachten van de overheid dat ook in tijden van economische neergang er daadkrachtig en kordaat wordt doorgepakt. GROENLINKS wil een open, toegankelijk en democratisch gemeentelijk bestuur. De mening van de burger is belangrijk en de controlerende rol van de raad moet worden versterkt. Het gemeentebestuur van Eemsmond dient ambitieus en daadkrachtig te zijn.
Verkiezingsprogramma 2010-2014 GROENLINKS Eemsmond
4/31
Speerpunten GROENLINKS programma Leefbaarheid Het is belangrijk dat het voor jong en oud aantrekkelijk blijft om in Eemsmond te wonen. GROENLINKS wil goede voorzieningen: effectief openbaar vervoer, betaalbaar wonen, peuter- en kinderopvang, (bereikbaar) onderwijs, sport, welzijn en cultuur. Extra aandacht voor de leefbaarheid is nodig om negatieve gevolgen van teruglopende inwoneraantallen te bestrijden. Gemeentelijke samenwerking en herindeling GROENLINKS is vóór gemeentelijke samenwerking die meerwaarde oplevert. Voor samenwerking is draagvlak bij de bevolking nodig. GROENLINKS verzet zich dan ook tegen gedwongen samenwerking en op termijn herindeling met Delfzijl, Appingedam en Loppersum. Ruimtelijke ontwikkeling Glastuinbouw, megavarkensstallen, bebouwing van Uithuizen-zuid en het tussengebied Uithuizen-Uithuizermeeden zijn ongewenst. Eerst moeten bedrijventerreinen als Edama opgeknapt worden. Nieuwbouw in het buitengebied wijzen wij af. Daar kan een andere invulling van voormalige boerderijen (wonen/werken) de leefbaarheid bevorderen. Bij de ontwikkeling van Eemshaven moet meer rekening gehouden worden met milieu-effecten en het behoud van de Waddenzee. Economische visie Meer aandacht is nodig voor het (diensverlenende) midden- en kleinbedrijf. Het Hoogeland biedt kwaliteiten als rust, ruimte en cultuurhistorie. Kleinschalige initiatieven in het toerisme en recreatie bevorderen de lokale werkgelegenheid. Werk, inkomen, armoedebeleid GROENLINKS vindt dat er een goed arbeids- en minimabeleid gevoerd moet worden – nu en in de toekomst. Mensen met een laag inkomen moeten in Eemsmond een redelijk bestaan hebben en kunnen blijven deelnemen aan het maatschappelijk leven. Sport en gezondheid Sporten is gezond en zorgt voor ontspanning en sociale contacten. Het gaat overgewicht tegen en voorkomt gezondheidsklachten op langere termijn. GROENLINKS ondersteunt de sportclubs en wil investeren in nieuwe sportvoorzieningen zoals een overdekt zwembad. Gezondheidszorg en pedagogische hulpverlening dienen gewaarborgd te worden. Het nieuwe centrum voor jeugd en gezin moet snel vorm krijgen en er wordt ingezet op meer dan alleen een verwijsfunctie.
Verkiezingsprogramma 2010-2014 GROENLINKS Eemsmond
5/31
Milieu Eemsmond en haar inwoners moeten werken aan een beter milieu. Duurzaamheidsinitiatieven dienen ondersteund, gestimuleerd en beloond te worden. Met LEDverlichting in de openbare ruimte en zonnepanelen op gemeentelijke gebouwen kan de gemeente het goede voorbeeld geven. Voor mens en dier is het beter als het ‘s nachts donker is. Daarom kijken we kritisch naar nachtelijke (reclame)verlichting. Huisvesting Goede huisvesting moet voor iedereen beschikbaar en betaalbaar zijn. In bestaande bouw kunnen woningisolatie en verduurzaming de stijgende woonlasten beteugelen. Zorg op maat en aanpassingen in en rond woningen bevorderen dat mensen langer in hun eigen omgeving kunnen blijven. Verkeer en vervoer GROENLINKS maakt zich hard voor meer en veilige voet- en fietspaden en beter openbaar vervoer. Ruim baan voor zebra’s, fiets, bus en trein! Daadkrachtig bestuur GROENLINKS wil een open, toegankelijk en democratisch gemeentelijk bestuur. De mening van de burger is belangrijk en de controlerende rol van de raad moet worden versterkt. Het gemeentebestuur van Eemsmond dient ambitieus en daadkrachtig te zijn.
Verkiezingsprogramma 2010-2014 GROENLINKS Eemsmond
6/31
1.Duurzaam Eemsmond kan nog groener! GROENLINKS vindt dat we het milieu zo min mogelijk belasten en dat we zuinig zijn op de beschikbare bronnen. Duurzaamheid betekent ook dat we goed omgaan met en zuinig zijn op de groene ruimte en dat we bij de bouw van woonwijken en bedrijventerreinen rekening houden met het unieke karakter van het Groningse landschap. We kiezen voor openbaar vervoer en fiets, voor milieuvriendelijke bedrijvigheid en compact bouwen op plaatsen die het landschappelijke karakter van de gemeente niet aantasten. Door slim beleid en innovatieve toepassingen kunnen ecologie en economie wel degelijk hand in hand gaan. Op gemeentelijk niveau kunnen we daar op verschillende manieren aan werken.
1.1.
Beter milieu
GROENLINKS maakt graag duidelijke keuzes voor een beter milieu. GROENLINKS vindt dat de gemeente zich moet oriënteren op de gevolgen van klimaatverandering en de bewustwording hierover moet stimuleren. De gemeente kan haar eigen verantwoordelijkheid tonen door zelf energiebesparende maatregelen te nemen en alternatieve energiebronnen te benutten. Daarnaast kan de gemeente burgers en bedrijven perspectieven bieden door hen praktisch en financieel te helpen bij het nemen van energiebesparende maatregelen. Hierbij valt te denken aan de installatie van zonneboilers en zonnepanelen, maar ook aan het waterzijdig inregelen van de centrale verwarming in zowel bestaande woningen als in nieuwbouw. Een bijdrage aan een beter milieu betekent ook dat de gemeente Eemsmond de wettelijk voorgeschreven taken goed uitvoert en scherp toezicht houdt op de handhaving van milieunormen. Voorlichting en betrokkenheid van kinderen en jongeren bij thema’s als natuur en milieu zijn belangrijk voor een beter milieu. Dat houdt in dat de gemeente aandacht schenkt aan voorlichting en educatie op het gebied van een beter milieu. Een Natuur en Milieu Educatief Centrum (NMEC) kan hierin, in samenwerking met het onderwijs, een belangrijke rol spelen. GROENLINKS vindt ook dat op scholen aan milieu- en natuureducatie aandacht moet worden geschonken. GROENLINKS is en blijft tegen kernenergie, dus ook tegen een eventuele kerncentrale in de Eemshaven. GROENLINKS is ook tegen gaswinning in de Waddenzee. Wij kiezen voor duurzame vormen van energieopwekking. De Eemshaven is hiervoor bij uitstek een geschikte locatie, mits voldaan wordt
Verkiezingsprogramma 2010-2014 GROENLINKS Eemsmond
7/31
aan de milieu-eisen. Wij denken daarbij aan wind-, zon, koude-warmte-opslag en aardwarmte. Verder opteert GROENLINKS voor het gescheiden afvoeren van hemel- en rioolwater, het bevorderen van energiezuinige woningen, bedrijven en apparatuur. Wij zijn voor het stimuleren van de nieuwste generatie HRe-verwarmingsketels, waarmee naast warm water tevens elektriciteit kan worden opgewekt. Ook kunnen we door aanmoedigen en overtuigen duurzaam ondernemen binnen onze gemeentegrenzen stimuleren. Grootschalige glastuinbouw past niet in dit beleid. Tot slot hechten wij grote waarde aan een donkere nacht. ‘s Nachts moet het donker zijn. Dat is van groot belang voor de rust van mens en dier. De openbare ruimte moet dan ook alleen verlicht worden waar dat nodig is voor de veiligheid. Programmapunten 1. De gemeente maakt werk van het lokale klimaatbeleid. Onder andere stimuleert de gemeente energiebesparing, promoot het gebruik van zonne-energie, adviseert het gebruik van duurzame materialen en bevordert het gebruik van het openbaar vervoer.. 2. Er komt een stimuleringsfonds ‘Ecologisch verantwoord ondernemen’. 3. Lichtvervuiling wordt onderdeel van het lokale milieubeleid. Verlichte reclame en verlichting in bedrijvenpanden buiten sluitingstijd wordt zoveel mogelijk tegen gegaan. Externe verlichting van openbare gebouwen en monumenten wordt afgeschaft. 4. Educatieve functies op het gebied van natuur en milieu dienen opnieuw te worden vormgegeven. Om dit te realiseren werkt de gemeente aan de (her)oprichting van een Natuur en Milieu Educatief Centrum. 5. GROENLINKS is tegen grootschalige bio-industrie, ook als deze op bedrijventerreinen geplaatst wordt. Grootschalige bio-industrie leidt tot teveel milieuhinder in de omgeving. Bovendien leidt het gebruik van met name antibiotica tot ongewenste effecten voor de gezondheid, zoals bijvoorbeeld multiresistentie voor antibiotica. Bio-industrie is ook ongewenst vanuit het oogpunt van dierenwelzijn. 6. Er blijken initiatieven te zijn voor het oprichten van een afvalverbrandingsoven in Delfzijl. Deze installatie is gebaseerd op oude technologie en stoot daarom veel verontreinigingen uit. Bovendien is in Nederland meer dan genoeg capaciteit aanwezig. GROENLINKS is daarom tegen een nieuwe installatie in het Eemsmondgebied (Eemsmond en Delfzijl). 7. De gemeente voert binnen afzienbare tijd de klimaatprojecten uit waarvoor zij subsidie heeft gekregen uit het fonds Stimulering Lokale Klimaatinitiatieven (SLOK). 8. Er komt geen grootschalige, industriële glastuinbouw in de gemeente Eemsmond. 9. De gemeente gaat over op groene stroom (voor eigen gebouwen en openbare verlichting). Voor de verwarming van de openluchtbaden De
Verkiezingsprogramma 2010-2014 GROENLINKS Eemsmond
8/31
Dinge in Uithuizen en De Breede in Breede gaat zonne-energie gebruikt worden. 10. De gemeente gaat actief werk maken van woningisolatie zodat de woonlasten omlaag kunnen. De gemeente roept de woningbouwcorporaties op hierin te investeren zodat de bestaande woningen tenminste 2 energielabels omhoog gaan. 11. De ontwikkeling en het gebruik van gescheiden stelsels voor het afvoeren van hemel en rioolwater wordt gestimuleerd, in ieder geval in alle nieuwbouw projecten en waar mogelijk in renovatieprojecten. Zonodig zal een afkoppelplicht ingesteld worden daar waar een regenwaterriool of sloten aanwezig zijn. 12. Milieuvergunningen worden gecontroleerd en gehandhaafd. 13. De gemeente stelt zo veel mogelijk 30-km zones binnen woonwijken in en richt deze zones als zodanig in. 14. De gemeente stelt zo veel mogelijk een snelheidslimiet van 60 km in voor alle niet-doorgaande wegen in het buitengebied. 15. De gemeente weert zoveel mogelijk zwaar doorgaand verkeer uit de dorpen. 16. Het op- en overslagstation van aardgascondensaat te Roodeschool moet worden verplaatst naar een veilige plek buiten de bebouwde kom. 17. GROENLINKS is principieel voor windenergie. Wij zijn echter wel van mening dat hoge windturbines geclusterd dienen te worden in windturbineparken die in of nabij bedrijventerreinen gelokaliseerd zijn. Aan grote solitaire windturbines met een ashoogte van meer dan 15 meter wordt geen medewerking verleend. Windturbines met een maximale ashoogte van 15 meter worden slechts onder de vastgestelde voorwaarden toegestaan. 18. Windturbineparken op zee zijn mogelijk. Er dienen echter hoge eisen gesteld te worden aan milieuvriendelijkheid, ecologisch impact, veiligheid en zichthinder. 19. De gemeente maakt bij de bestrijding van gladheid gebruik van zand of split in plaats van zout omdat dit laatste negatieve effecten heeft op de grondwaterkwaliteit en de vegetatie langs de wegen. 20. De gladheidsbestrijding dient niet beperkt te worden tot de rijwegen. De trottoirs en doorgaande fietspaden (i.v.m. schoolgaande jeugd) dienen eveneens ijs- en sneeuwvrij gemaakt te worden.
1.2.
Behoud en versterk de groene ruimte
GROENLINKS zet zich in voor het behoud en de versterking van natuur en landschap. Wij leven in een cultuurlandschap, dat in een lange strijd is gewonnen op de zee en verder is ontwikkeld door mensen. De kwaliteiten van dit landschap, zoals de openheid, rust, ruimte en de talrijke natuurwaarden verdienen bescherming. Voor het behoud van het landschap is een evenwichtige ontwikkeling van de agrarische sector van groot belang.
Verkiezingsprogramma 2010-2014 GROENLINKS Eemsmond
9/31
Programmapunten 1. De gemeente spant zich in voor het behoud en herstel van de natuurwaarden van het waddengebied, met inbegrip van het herstel van de rijsdammen ten behoeve van de kweldervorming. 2. De gemeente spant zich in voor het behoud en herstel van cultuurhistorische, archeologische, landschappelijke en aardkundige waarden. 3. De gemeente stimuleert boeren te komen tot een gezonde, en milieu- en diervriendelijke bedrijfsvoering. Zwaar milieubelastende landbouw en veeteelt worden tegengegaan. Grootschalige intensieve veeteelt wordt geweerd. 4. Mestvergisting hoort niet thuis in het buitengebied vanwege de schaalgrootte en aanvoer van mest en andere te vergisten producten. GROENLINKS is van mening dat (mest)vergistinginstallaties op industrieterreinen thuis horen. 5. Het kleinschalige karakter van Noordpolderzijl blijft behouden. 6. De gemeente stimuleert ecologisch verantwoord agrarisch natuurbeheer, zoals de inrichting van perceelsranden, slootkantbeheer, poelen en dobben. Zonodig komen daarvoor financiële middelen beschikbaar, bijvoorbeeld startsubsidies of bijdragen in de overheadkosten van agrarische natuurverenigingen. 7. In overleg met de agrarische sector en de provincie wordt gestreefd naar het vergroten van het aandeel van de biologische akkerbouw en veeteelt. De verkoop en consumptie van biologische producten wordt gestimuleerd. 8. De gemeente stimuleert de verbreding van de landbouw in de vorm van zorgboerderijen, bed & breakfast, kamperen bij de boer of verkoop aan huis. 9. Sterke uitbreiding van het oppervlak aan bedrijfsgebouwen bij boerderijen is alleen mogelijk wanneer een bedrijfseconomische noodzaak aantoonbaar is en een goede landschappelijke en architectonische inpassing plaatsvindt. 10. De gemeente onderzoekt de mogelijkheden om in de omgeving van de Menkemaborg de groenstructuur verder te versterken. 11. De gemeente bevordert de voorlichting over de geschiedenis van de streek, het ontstaan van het landschap en de natuurlijke, cultuurhistorische en architectonische waarden, in samenwerking met het Hogelandmuseum te Warffum en andere organisaties. 12. De toegankelijkheid van het buitengebied voor de recreatie wordt verder vergroot. Fietsen en wandelen in landerijen en op maaipaden moet in overleg met boeren en het waterschap mogelijk worden gemaakt. Zonodig stelt de gemeente hiervoor vergoedingen beschikbaar. De gemeente onderschrijft de standpunten van het landelijk wandeloffensief. 13. De gemeente stimuleert het aanleggen en herstellen van traditionele erfbeplantingen.
Verkiezingsprogramma 2010-2014 GROENLINKS Eemsmond
10/31
14. De gemeente onderzoekt mogelijkheden om vrijkomende agrarische gebouwen een andere, passende bestemming te geven. 15. Woningbouw in het buitengebied wordt alleen toegestaan indien in de dorpen zelf geen ruimte meer beschikbaar is. Aan de inpassing in het landschap worden extra eisen gesteld. Landschappelijke en cultuurhistorische waardevolle gebieden dienen daarbij te worden ontzien. 16. Grootschalige bedrijven worden op bedrijventerreinen gevestigd. 17. Uitbreiding en herstructurering van bestaande bedrijventerreinen verdient de voorkeur boven de aanleg van nieuwe terreinen in het buitengebied 18. Om wildgroei van bedrijventerreinen te voorkomen wordt bij de planning ervan in regionaal en provinciaal verband samengewerkt. 19. De gemeente gaat eigen gronden inzetten of ruilen ten behoeve van natuurontwikkeling. 20. De gemeente breidt het ecologisch groenbeheer uit.
1.3.
Ruim baan voor fiets en openbaar vervoer
Het busvervoer en de dienstverlening op de trein is de afgelopen tijd sterk verminderd. Bovendien laat de veiligheid in de trein te wensen over. Om leegloop van het platteland zoveel mogelijk te voorkomen, is het belangrijk dat het aantrekkelijk blijft om in de gemeente te (blijven) wonen. Goed openbaar vervoer met bijvoorbeeld Groningen en onderwijsinstellingen is daarbij van groot belang. Openbaar vervoer moet goed, veilig, milieuvriendelijk en klantvriendelijk zijn. Bezuinigingen van het Rijk mogen niet leiden tot verschraling van het lokale openbaar vervoer. Daarnaast wenst GROENLINKS ruim baan voor de fiets. De dorpen in de gemeente Eemsmond moeten onderling veilig bereikbaar zijn met de fiets. Te vaak moeten fietsers nu over onveilige wegen rijden. Programmapunten 1. GROENLINKS bepleit goed openbaar vervoer naar en vanuit alle kleine kernen in de gemeente. 2. De gemeente maakt afspraken met het bedrijfsleven over het terugdringen van de automobiliteit van de eigen werknemers. Bijvoorbeeld door inzet van bedrijfsbusjes voor het eigen personeel of het bevorderen van het gebruik van het openbaar vervoer. 3. De gemeente brengt goede busverbindingen tot stand met de Eemshaven en zomogelijk met andere plaatsen in de provincie die nu niet goed bereikbaar zijn per openbaar vervoer. Mede met het oog op de toenemende werkgelegenheid in de Eemshaven vindt GROENLINKS dit van belang.
Verkiezingsprogramma 2010-2014 GROENLINKS Eemsmond
11/31
4. De spoorlijn vanuit Roodeschool wordt doorgetrokken naar Delfzijl, omdat in toenemende mate mensen zijn aangewezen op Delfzijl. 5. Tijdens de spitsuren dienen de treinen vaker te rijden. De vervoerscapaciteit neemt daardoor toe, waardoor meer mensen kiezen voor het openbaarvervoer. Bovendien verbetert daardoor de aansluitingen met de verbindingen met de rest van Nederland. 6. De conducteur komt terug in alle treinen die rijden en niet sporadisch zoals nu gebeurt. Dit is noodzakelijk vanuit het oogpunt van veiligheid en serviceverlening. 7. Er komen meer verkooppunten voor kaartjes, bijvoorbeeld in winkels of postagentschappen, waardoor in het bijzonder ouderen gemakkelijker kaartjes kunnen kopen. 8. GROENLINKS pleit voor meer ruimte in de trein om fietsen mee te nemen. Het meenemen van de fiets op de treinen moet goedkoper of gratis worden. Om de automobiliteit terug te dringen komen er experimenten met gratis of goedkoop openbaar vervoer. 9. Fietsonvriendelijke wegen worden voorzien van vrij liggende fietspaden. 10. Er wordt een fijnmazig, veilig en comfortabel fietspadennetwerk ontwikkeld.
Verkiezingsprogramma 2010-2014 GROENLINKS Eemsmond
12/31
2.Voorzieningenniveau voor de bevolking De laatste paar jaar neemt de bevolking eerder af dan toe. Dit is vooral in Delfzijl het geval, maar speelt eveneens in Loppersum en onze eigen gemeente Eemsmond. De inwoners worden in toenemende mate geconfronteerd met het verdwijnen van winkels, scholen en voorzieningen op het gebied van zorg en dienstverlening, vooral in de kleine dorpen. Het binnen handbereik blijven van een aantal essentiële basisvoorzieningen op het platteland heeft naar de mening van GROENLINKS hoge prioriteit. Om te zorgen dat de gemeente Eemsmond een aantrekkelijke plaats blijft om te wonen voor zowel jong en oud maakt GROENLINKS zich de komende jaren dan ook hard voor behoud van eerste-lijns gezondheidszorg, thuis- en bejaardenzorg, postkantoor/bank/pin automaten, brandweer en andere maatschappelijke voorzieningen. Programmapunten 1. GROENLINKS pleit voor het handhaven van huisartsen, apotheken, andere eerste-lijnszorg, thuis- en bejaardenzorg in de grotere kernen. 2. GROENLINKS is van mening dat in de vier grote kernen (Warffum, Usquert, Uithuizen, Uithuizermeeden) tenminste een pinautomaat in stand dient te blijven. 3. De gemeente maakt afspraken met de banken zodat minstens één volledig kantoor met alle faciliteiten in de gemeente blijft gehuisvest, zodat de inwoners niet zijn aangewezen op Delfzijl, Appingedam of Groningen. 4. De gemeente zorgt voor een locatie in Uithuizen voor het verstrekken van hulpmiddelen thuiszorg in de ruimste zin, waaronder speciaal inbegrepen ziekenverpleging aan huis, gezinsverzorging, evenals de zorg voor zuigelingen en kleuters. 5. GROENLINKS is van mening dat in de gemeente een locale post voor politie en brandweer dient te blijven bestaan. 6. De gemeente stimuleert levensloop bestendig bouwen en verbouwen. 7. De gemeente faciliteert de oprichting van steunstees in de grotere dorpen.
Verkiezingsprogramma 2010-2014 GROENLINKS Eemsmond
13/31
3.Gemeentelijke samenwerking, DEAL De provincie streeft samen met de gemeenten naar intergemeentelijke samenwerking tussen gemeenten. Van de gemeente Eemsmond wordt algemeen verwacht dat zij gaat samenwerken met de gemeenten Delfzijl, Appingedam en Loppersum, ook wel de DEAL-gemeenten genoemd. Deze gemeenten hebben ondertussen hiervoor een convenant gesloten. Het is de bedoeling dat zoveel mogelijk ambtelijke diensten ineen worden geschoven en gezamenlijk gaan worden uitgevoerd. Uitgangspunt daarbij is verbetering van de kwaliteit en dienstverlening. Vooralsnog wordt nog niet gesproken van een gemeentelijke herindeling, maar de eerste stappen hiertoe lijken wel gezet. De burgers worden echter nauwelijks bij de samenwerking en eventuele herindeling van de gemeente betrokken en hebben zich hierover ook nog niet kunnen uitspreken. GROENLINKS vindt dan ook dat dit eerst dient te gebeuren alvorens politiek en bestuur verdere stappen zetten richting de ingeslagen weg van verregaande samenwerking en eventuele herindeling met Delfzijl, Appingedam en Loppersum. In dit proces van inspraak krijgen politiek en bestuur de kans om nut en noodzaak van samenwerking en herindeling aan te tonen en kunnen burgers daarover vervolgens zelf hun mening vormen. Ook de kansen en mogelijkheden van intensieve samenwerking met andere gemeenten zoals Winsum, Bedum en de Marne dienen hierin meegenomen te worden. GROENLINKS vindt dat nut en noodzaak van herindeling en samenwerking moet worden aangetoond. De burgers dienen zich uit te kunnen spreken over de uiteindelijke keuzes. Programmapunten 1. GROENLINKS is van mening dat de burgers van Eemsmond zich moeten kunnen uitspreken over de voorgestelde samenwerking tussen de DEALgemeenten en het convenant dat is gesloten. 2. GROENLINKS is niet principieel tegen gemeentelijke herindeling. GROENLINKS is wel tegen gedwongen winkelnering en stelt voor om herindeling met andere gemeenten in Noord-Groningen niet uit te sluiten. 3. GROENLINKS is wel tegen intergemeentelijke samenwerking, waarbij de ambtelijke diensten geheel worden samengevoegd, maar waarbij de oorspronkelijke gemeentelijke besturen blijven bestaan. We zijn van mening dat een dergelijke vorm van samenwerking de democratische legitimiteit van het bestuur niet ten goede komt. 4. GROENLINKS is warm voorstander van intergemeentelijke samenwerking in de vorm van gezamenlijke advies/uitvoeringsdiensten voor gemeente overstijgende beleidsterreinen zoals milieu of WMO. GROENLINKS vindt dat de gemeente (beter) moet inspelen op regionale uitvoeringsdiensten. Een goede bereikbaarheid van deze diensten voor de burger is daarbij een voorwaarde.
Verkiezingsprogramma 2010-2014 GROENLINKS Eemsmond
14/31
4.Sociaal en solidair De ingetreden wereldwijde economische crisis leidt tot het maken van nieuwe keuzes. Juist nu is het tijd om te kiezen voor een groene en vitale ontwikkeling van de economie, ook in Eemsmond. Dat is goed voor de werkgelegenheid, de sociale cohesie en de leefbaarheid. De gemeente heeft geen directe invloed op de economische dynamiek, want die wordt grotendeels bepaald door factoren als goed ondernemerschap, productiviteit en innovatievermogen. Zaken die primair bij het bedrijfsleven zelf liggen. Maar ook de gemeente kan het ondernemerschap stimuleren door een snelle dienstverlening aan nieuwe bedrijven, het aanbieden van geschikte bedrijfsruimte, het stimuleren van initiatieven die positief zijn voor de lokale economie en het onderhouden van goede contacten met het bedrijfsleven. Een actief gemeentelijk beleid is nodig, waarbij de potentiële mogelijkheden in de gemeente optimaal worden benut.
4.1.
Iedereen doet mee
Alle inwoners moeten de kans krijgen om mee te doen in de samenleving. Betaald werk hebben is hierbij heel belangrijk. Als mensen niet kunnen of mogen meedoen, dan zorgt dit ervoor dat zij minder kansen krijgen om zich te ontwikkelen en minder toegang hebben tot allerlei sociale en professionele netwerken. Dit kan leiden tot een sociaal isolement en een slechtere gezondheid. GROENLINKS wil mensen niet afschrijven, maar ze een toekomst bieden. We kunnen vaak vroeg voorspellen met wie het later misgaat of wie niet op eigen kracht aan een baan zal komen. Het patroon dat in bepaalde families generatie op generatie in armoede leeft, moet worden doorbroken. Dat vraagt om tijdig interveniëren. De gemeentelijke sociale dienst speelt daarbij een belangrijke rol. GROENLINKS is voor ruimhartige inkomensondersteuning, zodat mensen met een minimumuitkering of werkende armen zich niet uitgesloten hoeven te voelen en ook hun kinderen aan sport- en culturele activiteiten kunnen meedoen. De gemeente moet daarbij pro-actief zijn; niet pas in actie komen als mensen uit hun huis zijn gezet of diep in de schulden zitten. Dat vraagt om een gerichte benadering waarbij mensen persoonlijk worden opgezocht. De sociale dienst moet veel meer een ‘er-op-af-centrum’ worden. Sociaal beleid mag niet louter een financieel vangnet zijn: mensen moeten vooral worden ondersteund om hun leven weer op orde te krijgen en een plek op de arbeidsmarkt te verwerven. Aan elke klant wordt daarom gevraagd hoe hij daarbij geholpen kan worden. De klant is de norm; de begeleiding wordt afgestemd op wat hij nodig heeft. Eén dag niet geïnvesteerd in mensen, beschouwen wij als een verloren dag.
Verkiezingsprogramma 2010-2014 GROENLINKS Eemsmond
15/31
GROENLINKS wil kansen creëren voor kwetsbare burgers. We weten uit allerlei onderzoek dat éénderde van de mensen die een bijstandsuitkering ontvangt nooit een reguliere betaalde baan kan krijgen. Het heeft geen zin om mensen met een beperking op te jagen tot topsport als ze dat niet kunnen; dan geven we ze liever breedtesport. Als rekening gehouden wordt met wat een cliënt wèl kan, dan ontstaan er ook veel meer mogelijkheden voor de mensen zelf èn voor de samenleving. Iemand die maar een paar uur per week kan werken, kan bijvoorbeeld getraind worden om vrijwilligerswerk te doen bij iemand die zorg nodig heeft. Cliënten aan de onderkant van de arbeidsmarkt worden zo alsnog bij de samenleving betrokken. Meedoen staat voorop: via arbeidsparticipatie of een andere vorm van maatschappelijke activiteit. Programmapunten 1. De gemeente ondersteunt actief startende kleine bedrijven, bijvoorbeeld in de vorm van bedrijfsverzamelgebouwen. 2. De gemeente gaat na, bij voorkeur in regionaal verband, of er in Eemsmond sprake is van factoren die eventueel belemmerend werken op de continuïteit van gestarte, kleine ondernemingen en neemt maatregelen om deze belemmeringen weg te nemen. 3. De gemeente voert een actief werkgelegenheidsbeleid, met extra aandacht voor die sectoren die het meest perspectief bieden (dienstverlening, midden- en kleinbedrijf, toerisme). 4 De gemeente behoudt bestaande gesubsidieerde of participatiebanen en creëert zoveel mogelijk nieuwe banen. De gemeente kan voor de financiering van deze banen een beroep doen op het budget van de Wet Werk en Bijstand of gebruik maken van eigen middelen. 5 Met leerwerktrajecten wordt door scholing en begeleiding werklozen de kans geboden een plek op de arbeidsmarkt te vinden. De gemeente heeft hierin een actieve rol (werving, selectie, begeleiding en loonkostensubsidie). 6 Voor de groep die geen reële uitstroommogelijkheid heeft naar regulier werk worden zogenaamde participatiebanen gecreëerd. De bijstandsuitkering wordt daarbij voor de gewerkte tijd omgezet in loon. 7 Het toerisme in de gemeente moet verder worden ontwikkeld. Dat draagt aan de werkgelegenheid en aan het imago van de gemeente. 8 De gemeente draagt zorg voor peuterspeelzalen, kinderopvang en tussen- en naschoolse opvang, zodat ook jonge ouders van jonge kinderen beiden – indien gewenst – volwaardig aan het arbeidsproces kunnen deelnemen.. 9 De gemeente voert een bijstandsbeleid en armoedebestrijding waarbij ruimhartig degenen die langdurig daarop zijn aangewezen bijzondere bijstand kunnen verkrijgen, zonder al te veel belemmeringen en voorwaarden. 10 Hierbij is te denken aan actieve inkomensondersteuning: een sluitend stelsel van minimaregelingen tot 120 procent (kwijtschelding
Verkiezingsprogramma 2010-2014 GROENLINKS Eemsmond
16/31
gemeentelijke belastingen, langdurigheidtoeslag, bijzondere bijstand, noodfonds e.d.) 11 De gemeente zorgt voor actieve voorlichting over inkomensondersteuning aan de doelgroep. 12 Mantelzorgers krijgen (al dan niet tijdelijk) vrijstelling van sollicitatieplicht. 13 Bij het vaststellen van heffingen en belastingen wordt gekozen voor het beginsel dat de sterke schouders de zwaarste lasten dragen (inkomensafhankelijke regelingen).
4.2.
Onderwijs
Onderwijs legt de fundamenten voor onze toekomst. Daarom is het belangrijk dat onderwijs àlle kinderen stimuleert om zich te ontwikkelen tot sociale, verantwoordelijke en zelfredzame burgers. Ons onderwijs moet jongeren, zeker uit een omgeving waar armoede en achterstelling heersen, kansen geven op vooruitgang. Juist deze jongeren raken nu verloren in een onderwijssysteem dat hen niet uitdaagt en niet helpt om het beste uit zichzelf te halen, maar hen vroegtijdig voorsorteert op achterblijven. We willen onderwijs dat voor iedereen, ongeacht herkomst, sekse of sociale achtergrond, optimale kansen biedt zich breed en maximaal te ontplooien. Voorschoolse educatie en kwalitatief hoogwaardige kinderopvang moeten kinderen een goede start geven. Tijdige signalering van gedrag- en leerproblemen kan voorkomen dat leerlingen onnodig achterop raken, spijbelen of geheel uitvallen en voortijdig de school verlaten. We willen dat alles op alles wordt gezet om te voorkomen dat jonge mensen in een spiraal van kansenarmoede terechtkomen. Scholen vormen een belangrijke sociale spil in het dorp. GROENLINKS zou graag zien dat op alle scholen in de gemeente niet alleen onderwijs wordt gegeven, maar dat er ook kinderopvang en naschoolse activiteiten voor jongeren en ouders georganiseerd worden. Het onderwijs kan hierbij samen werken met welzijn- en zorginstellingen en met culturele- en sportverenigingen. Deze Brede School draagt bij aan de brede ontplooiing van kinderen. Programmapunten 1. GROENLINKS vindt het van groot belang dat achterstanden in de ontwikkeling van kinderen vroegtijdig worden aangepakt. Álle kinderen met een risico op een taalachterstand in het Nederlands nemen in 2011 deel aan voorschoolse educatie. Met de scholen maken we afspraken over de vroegschoolse educatie. De gemeente stimuleert de invoering van een leerlingvolgsysteem en een soepele overgang tussen primair en voortgezet onderwijs.
Verkiezingsprogramma 2010-2014 GROENLINKS Eemsmond
17/31
2. De gemeente draagt bij aan de verzuimbestrijding en vroegtijdige signalering van leerlingen met problemen. Een goede jeugdhulpverlening is daarbij van groot belang. 3. GROENLINKS is voor uitbreiding van voor- en naschoolse opvang. Waar mogelijk wordt de naschoolse opvang gecombineerd met voorzieningen voor sport, muziek en cultuur. 4. Het concept van de Brede School wordt verder uitgebouwd en ontwikkeld. GROENLINKS pleit voor onderzoek naar de haalbaarheid van uitbreiding van dit concept naar andere scholen en/of dorpen. 5. De gemeente stimuleert het concept van de Brede School door samenwerking en afstemming van allerlei instellingen te bevorderen en door schoolgebouwen hiervoor geschikt te maken. 6. Tijdens het overblijven op de scholen wordt aandacht besteed aan gezond eten en Fair Trade producten. 7. In samenwerking met buurgemeenten en het bedrijfsleven in de regio worden buitenschoolse programma’s opgezet die gericht zijn op de ontwikkeling van werkervaring voor jongeren. 8. De gemeente stimuleert het tot stand komen van leerwerkplekken voor (vroegtijdige) schoolverlaters. 9. Tegen een geringe vergoeding worden taalvaardigheidprogramma’s en computercursussen aangeboden. Werklozen met een taalachterstand, waardoor hun kansen op de arbeidsmarkt gering zijn, krijgen gratis taalcursussen aangeboden.
4.3.
Wonen
GROENLINKS kiest voor goede, betaalbare woningen voor iedereen. De gemeente dient naar een gevarieerd woningaanbod voor jong en oud te streven: van goedkope huurwoningen tot dure koopwoningen. Verkoop en sloop op grote schaal van huurwoningen zijn we niet voor. Wel voor het opknappen, isoleren en verduurzamen van de hele woningvoorraad, te beginnen met huurwoningen. Hiervoor worden prestatieafspraken met de woningcorporaties gemaakt. GROENLINKS kiest voor het gebruik van duurzame bouwmaterialen in de woningbouw. Met het oog op klimaatverandering is beperking van het energiegebruik in woningen een belangrijk aandachtspunt. Programmapunten 1. Bij nieuwbouwplannen wordt werk gemaakt van duurzaam bouwen. Vooraf worden met initiatiefnemers harde afspraken gemaakt over duurzaam bouwen (dubo), met als speerpunten het gebruik van duurzaam materiaal, duurzame energie en duurzaam waterbeheer. Ook bij verbouw van bestaande panden wordt duurzaam bouwen gestimuleerd en zo mogelijk gesubsidieerd.
Verkiezingsprogramma 2010-2014 GROENLINKS Eemsmond
18/31
2. 3. 4.
5. 6. 7.
8.
9.
Als de gemeente zelf nieuwbouw pleegt (bijvoorbeeld uitbreidingen van scholen of van het gemeentehuis) is duurzaam bouwen vanzelfsprekend. Er worden prestatieafspraken gemaakt met woningcorporaties om plannen te ontwikkelen om huurwoningen te isoleren en verduurzamen zodat de stijgende energielasten in de toekomst worden ingeperkt. Nieuwbouw van woningen vindt zoveel mogelijk plaats op lege plekken (inbreiding) en heeft de voorkeur boven nieuwe uitbreidingswijken. Als bestaande woningen moeten wijken voor nieuwbouw, dan dient voorkomen te worden dat de bestaande woningen jarenlang leeg staan. Tevens dient verpaupering van de betreffende buurt of straat voorkomen te worden. De gemeente draagt zorg voor een aantrekkelijke en veilige woonomgeving, met goede speelvoorzieningen en een gevarieerde en natuurlijke groenvoorziening. Aandacht moet worden besteed aan het op peil blijven van de kwaliteit van het aanbod aan huurwoningen. De gemeente zet zich in voor meer betaalbare woningen voor jongeren, alleenstaanden, starters, ouderen en mensen met een handicap. De kloof tussen huren of kopen moet worden verkleind. In overleg met woningbouwverenigingen of corporaties wordt gezocht naar mogelijkheden betaalbare starterwoningen te realiseren. Hierbij kunnen starters een beroep blijven doen op de gemeentelijke starterregeling in geval van koop. Voor ouderen moet uit het oogpunt van sociale activering een voldoende aanbod aan activiteiten beschikbaar zijn. Daarbij moet ook aandacht worden geschonken aan randvoorwaarden als vervoer en basisvoorzieningen in kleine dorpen. De leefbaarheid in de kleine kernen moet in stand blijven door zoveel mogelijk voorzieningen overeind te houden. Buurthuizen, dorpshuizen en scholen zijn belangrijk om de sociale cohesie in een dorp in stand te houden.
4.4.
Zorg en aandacht
Op het gebied van zorg en welzijn is de komende jaren veel aandacht nodig. De zorg voor mensen met een indicatie voor verblijf in een verzorgingsinstelling blijft onder de AWBZ (Algemene wet bijzondere ziektekosten) vallen. Alle overige, lichtere zorg valt onder de WMO (Wet Maatschappelijke Ondersteuning). Tegelijkertijd heeft de gemeente de regie voor de WMO toebedeeld gekregen, wat een betere afstemming tussen wonen, zorg en welzijn op gemeentelijk niveau mogelijk maakt. Dat zal niet gemakkelijk zijn vanwege forse rijks- bezuinigingen. GROENLINKS wil dat de gemeente de uitvoering van de WMO niet beperkt tot alleen de verplichte onderdelen. GROENLINKS verwacht van de gemeente een ruimhartiger en socialer beleid. Een goed voorzieningenniveau en een actief
Verkiezingsprogramma 2010-2014 GROENLINKS Eemsmond
19/31
welzijnsbeleid leiden tot een vriendelijker, toleranter samenleving en zullen een sterke groei van het aantal individuele aanspraken op zorg helpen voorkomen. De Sociale Alliantie is een samenwerkingsverband van organisaties op het gebied van armoedebestrijding. De Sociale Alliantie heeft een 10Voorwaardenplan voor de WMO opgesteld (zie http://www.socialealliantie.nl. Programmapunten 1 GROENLINKS neemt het 10-Voorwaardenplan van de Sociale Alliantie volledig over en verzoekt de gemeente deze voorwaarden te implementeren. 2 GROENLINKS wil dat de gemeente haar regierol met betrekking tot de WMO voortvarend oppakt. 3 Er moet een stevig netwerk worden gesmeed van gemeente, burgers en welzijns- en zorgorganisaties . 4 Welzijnsvoorzieningen, zoals ontmoetingsplekken voor jong en oud, moeten toegankelijk en betaalbaar zijn. 5 Mantelzorgers en vrijwilligersprojecten worden ondersteund en ontlast, bijvoorbeeld door de verdere ontwikkeling van steunstees in zoveel mogelijk dorpen. 6 Voor mantelzorgers stelt de gemeente naast het landelijke mantelzorgcompliment een gemeentelijk mantelzorg compliment in. 7 GROENLINKS is een voorstander van multifunctionele accommodaties, waar onderwijs, gezondheidszorg, cultuur en gezelligheid een plaats vinden. 8 Er wordt periodiek overleg gevoerd met alle betrokkenen over voorzieningen en diensten in de dorpen. 9 GROENLINKS wil het maatschappelijke werk, welzijnswerk en vrijwilligerswerk uitbreiden en versterken.
4.5.
Kunst, cultuur & media
Bij een moderne samenleving horen goede en toegankelijke culturele voorzieningen. GROENLINKS streeft naar een groot cultuuraanbod in Eemsmond, met aandacht voor cultuurhistorie, cultuureducatie, cultuurparticipatie en voor de kunstbeoefening. De afstemming tussen provinciale steunfuncties, zoals Kunststation C, en het onderwijs in de gemeente is belangrijk. De kwaliteit van het aanbod en de aansluiting tussen basisschool en bovenbouw dient verbeterd te worden. Verder wil GROENLINKS afstemming tussen amateurkunst en kunsteducatie. Dit is van belang voor de toekomstige doorstroming binnen de amateurkunst, maar ook voor het daadwerkelijk stimuleren van culturele interesses bij de jeugd.
Verkiezingsprogramma 2010-2014 GROENLINKS Eemsmond
20/31
De bibliotheek is een waardevolle, laagdrempelige voorziening op het gebied van cultuur informatie en ontspanning. De gemeente zet zich ervoor in dat de bibliotheek behouden blijft en zich verder kan ontwikkelen. Met vier bibliotheken en een bibliobus die elke week een groot aantal plaatsen bezoekt heeft de gemeente Eemsmond een goede dekking van deze voorziening. Intensivering van de samenwerking in regionaal verband moet tot kwaliteitsverbetering leiden onder handhaving van de spreiding en kwaliteit van de huidige voorzieningen. Programmapunten 1 De gemeente bevordert de lokale kunstbeoefening, betrekt kunstenaars bij culturele activiteiten en biedt expositiemogelijkheden. 2 De samenwerking tussen kunstenaars en culturele organisaties wordt bevorderd, onder andere door de organisatie van een kunst- of atelierroute door Eemsmond. De Culturele Raad van de Gemeente Eemsmond wordt alle mogelijkheden geboden het kunst- en cultuurklimaat in onze gemeente te bevorderen. 3 De gemeente zorgt ervoor dat de wachtlijst voor de muziekschool wordt weggewerkt. 4 De gemeente stimuleert en ondersteunt de kunstuitleen. 5 GROENLINKS wil de afstemming tussen amateurkunst en kunsteducatie verbeteren. 6 De Menkemaborg in Uithuizen en het Museum het Hoogeland in Warffum krijgen meer financiële ondersteuning. Onderlinge samenwerking van deze hoofdattracties in de gemeente wordt bevorderd en uitgebreid met een scala aan arrangementen en in een toeristisch kader geplaatst. De gemeente gaat bekendheid geven aan de kleine particuliere musea, galeries en werkplaatsen in de gemeente. 7 De gemeente participeert in streektaalprojecten. 8 De kunsteducatie wordt weer gestimuleerd, er wordt gezocht naar mogelijkheden om de activiteiten van het wegbezuinigde Kunstencentrum weer in ere te herstellen. Jongeren worden gestimuleerd deel te nemen aan dans en theater zoals in de Paradox in Kantens plaats vindt. 9 Er komen startersubsidies voor culturele ondernemers. 10 Bedrijfsruimtes en ateliers moeten betaalbaar zijn. Gemeentelijke panden waarin ateliers gevestigd zijn dienen daarom een lage huurprijs te hebben.
Verkiezingsprogramma 2010-2014 GROENLINKS Eemsmond
21/31
4.6.
Eerlijk en grenzeloos
We worden steeds meer wereldburgers. In de visie van GROENLINKS behoort ook de lokale overheid oog te hebben voor die mensen elders in van de wereld, die te kampen hebben met honger, armoede, vervolging of oorlogen. Op gemeentelijk niveau kan worden bijgedragen aan internationale solidariteit door het stimuleren van verantwoord ondernemen en ethisch consumeren bij lokale bedrijven en bij consumenten. De gemeente moet het goede voorbeeld geven door een verantwoord en duurzaam inkoopbeleid te voeren waarin geen plaats is voor producten die onder slechte arbeidsomstandigheden of met kinderarbeid zijn vervaardigd. De gemeente kan bijdragen aan internationale solidariteit door aandelen in kredietverschaffing te kopen, de zogenaamde microkredieten. Deze kredieten stellen mensen in ontwikkelingslanden in staat om een onderneming op te zetten om op die manier hun levensomstandigheden te verbeteren. Ook draagt de gemeente bij aan een betere wereld door het predikaat Millennium Gemeente verder invulling te geven. Dit doet zij door samen met scholen, burgers, bedrijven en organisaties een bijdrage te leveren aan het behalen van de VN Millenniumdoelen voor 2015. Programmapunten 1 De gemeente gaat al gaat haar producten, diensten en werk duurzaam inkopen; in 20015 is dit 100 procent (www.senternovem.nl/duurzaaminkopen) (toelichting: in 2010 moet bij rijksaankopen en –investeringen in 100 procent van de gevallen duurzaamheid als zwaarwegend criterium worden meegewogen, tenzij het niet anders kan. Provincies en waterschappen streven naar 50 procent en gemeenten naar 75 procent). Realisering vereist wel dat de gemeente duurzaamheid integreert in haar inkoopprocessen; de meeste gemeenten moeten daar nog mee beginnen. GROENLINKS pleit er voor dat de gemeente dit versneld invoert. GROENLINKS wil te allen tijde voorkomen dat de gemeente producten inkoopt die met kinderarbeid zijn vervaardigd. 2 De gemeente maakt werk van eerlijke handel. Ze neemt Fair Trade producten af en roept ook lokale instellingen daartoe op. In 2014 voldoet Eemsmond aan alle criteria van de Fair Trade gemeente. (zie www.fairtradegemeente.nl). 3 De gemeentelijke gelden worden duurzaam belegd. Ze worden uitgezet bij banken met duurzame fondsen die letten op milieuaspecten, sociale betrokkenheid, arbeidsomstandigheden en welzijn voor dieren. Een deel van de gemeentelijke beleggingen vindt plaats in zogenaamde microkredieten. Hiermee worden duurzame, kleinschalige projecten gefinancierd in ontwikkelingslanden. 4 GROENLINKS roept de gemeente op om de “Eemsmond Millennium Gemeente Campagne” verder in te vullen door zoveel mogelijke lokale groepen en organisaties, scholen, bedrijven en burgers hierbij te
Verkiezingsprogramma 2010-2014 GROENLINKS Eemsmond
22/31
betrekken. De activiteiten en de voortgang van de campagne worden op de website van de gemeente bekend gemaakt. . 5 De gemeente stimuleert de mondiale bewustwording van haar inwoners en ondersteunt activiteiten van scholen en burgers op dat gebied. Op de gemeentelijke website worden de burgers geïnformeerd over de gemeentelijke activiteiten op het gebied van mondiale bewustwording en internationale samenwerking. De gemeente ondersteunt en faciliteert lokale fondswerving die door particuliere organisaties of bedrijven voor projecten in ontwikkelingslanden worden opgezet. We willen actieve mondiale betrokkenheid stimuleren.
4.7.
Een humaan asielbeleid
Het bieden van noodopvang blijft noodzakelijk voor asielzoekers die nog een procedure hebben lopen, maar geen recht op opvang hebben. Tijdelijke opvang biedt mensen in elk geval ruimte om zich voor te bereiden op een volgende stap. Programmapunten 7. Er blijft noodopvang voor dakloze vluchtelingen, die nog een procedure hebben lopen. 8. De gemeente maakt zich hard voor de langdurig in Nederland verblijvende (uitgeprocedeerde) asielzoekers. Ze werkt niet mee aan uitzettingen als niet duidelijk is wat er met de betreffende personen zal gebeuren, maar houdt ze binnen hun vertrouwde Eemsmonder omgeving tot er een definitieve oplossing bereikt is. De gemeente mag niet meewerken aan het moedwillig dakloos maken van haar burgers. 9. Schoolgaande kinderen van uitgeprocedeerde asielzoekers moeten hun schooljaar (en liefst hun opleiding) kunnen afmaken om in hun land van herkomst betere toekomstkansen te bieden.
4.8.
Tegengaan onveiligheid
Onveiligheid is niet altijd gebaseerd op feiten, maar vaak ook op gevoel. Het onveilige gevoel wordt vaak veroorzaakt door onbekendheid, onbegrip, snelle verandering van de leefomgeving en gebrekkige omgangsvormen. Goede afspraken met woningcorporaties, politie, welzijnsorganisatie en bewoners over onderhoud en beheer en een actief toezicht op naleving van regels en bestrijding van overlast, dragen bij aan een veilige, schone omgeving. Dat betekent ook dat de gemeente spanningen en overlast die ontstaat ten gevolge van het combineren van wonen met bedrijvigheid of horeca serieus neemt en oplost.
Verkiezingsprogramma 2010-2014 GROENLINKS Eemsmond
23/31
Programmapunten 1. Door samenwerking met onderwijs, hulpverlening, jeugdzorg, politie en zorgverleners, medici kan de gemeente ontsporingen vroegtijdig signaleren. 2. Er moet meer aandacht komen voor drank- en drugsproblemen onder de jeugd, eveneens in samenwerking met onderwijs, hulpverlening, jeugdzorg, politie en medici.
Verkiezingsprogramma 2010-2014 GROENLINKS Eemsmond
24/31
5.Jeugdbeleid Het bevorderen van ontwikkelingskansen en het voorkomen van achterstand en uitval moeten de belangrijkste uitgangspunten zijn voor het jeugdbeleid van de gemeente. Een integraal jeugdbeleid is daarom van groot belang. Het centrum voor Jeugd en Gezin, voor jongeren van 0 tot 23 jaar, moet hierin een belangrijke rol gaan spelen. GROENLINKS wil een actieve rol van de gemeente om een integraal jeugdbeleid te realiseren. Dat is belangrijk, omdat uit onderzoek blijkt dat in Eemsmond relatief veel opvoeding- en jongerenproblemen bestaan. Samenwerking tussen voorzieningen op het gebied van onderwijs, jeugd(gezondheid)zorg, sport, arbeid en jeugdhulpverlening dient dan ook gestimuleerd te worden. GROENLINKS vraagt van de gemeente om zich hierin pro-actief op te stellen. Belangrijk is om inzage te krijgen in de wensen van de jongeren zelf. Programmapunten 1. Het Centrum voor Jeugd en Gezin wordt een vraagbaak voor allerlei opvoedvragen, biedt snel hulp en zorgt voor een effectieve aanpak van de problemen. Bij ernstige problematiek wordt doorverwezen naar Bureau Jeugdzorg. Het Centrum moet in 2011 actief zijn. 2. Het jongerenwerk moet krachtig worden gestimuleerd. GROENLINKS wil versterkte aandacht voor risicojongeren . Een jeugdcentrum is daarbij belangrijk. 3. GROENLINKS vindt het belangrijk dat er een Jeugdraad komt of een vergelijkbare vorm van overleg en advies om jongeren de gelegenheid te bieden wensen en opvattingen naar voren te brengen en gehoord te worden. 4. GROENLINKS vraagt de gemeente om opvoedingsproblemen, alcoholmisbruik en spijbelen voortvarend aan te pakken. 5. Gezonde voeding op scholen en sportaccommodaties wordt gestimuleerd om overgewicht bij kinderen te voorkomen. 6. GROENLINKS wil dat in elk groter dorp een jongerensoos bestaat. Gezien de problematiek heeft de uitvoering van een jongerensoos in Uithuizen prioriteit. 7. Welzijnsvoorzieningen, zoals ontmoetingsplekken voor jong en oud, moeten toegankelijk en betaalbaar zijn. Er wordt periodiek overleg gevoerd met alle betrokkenen over voorzieningen en diensten in de dorpen. 8. GROENLINKS vindt het belangrijk dat er voldoende starterwoningen of goedkope appartementen komen die betaalbaar zijn voor jongeren en jonge volwassenen die op zoek zijn naar een eigen woning.
Verkiezingsprogramma 2010-2014 GROENLINKS Eemsmond
25/31
6.Gemeentelijk bestuur GROENLINKS staat voor een democratie die verder gaat dan het stemhokje. Een democratie waarin mensen worden aangemoedigd om zich verantwoordelijk te voelen voor de inrichting van de eigen samenleving. Burgerzin en gemeenschapszin ontstaan als mensen de kans krijgen om te participeren. Daarom willen we ook dat de gemeente haar inwoners waar mogelijk betrekt bij het beleid en burgers meer zeggenschap geeft over de inrichting van hun dorp; de verantwoordelijkheid voor de besluitvorming ligt echter bij de politiek. GROENLINKS zet zich in de gemeentepolitiek in voor haar idealen. Daarin krijgen we nooit precies wat we willen, omdat we altijd rekening moeten houden met de opvattingen en belangen van anderen. We zoeken naar compromissen om samen een stap verder te komen. Voorop staat dat het lokale bestuur toegankelijk en transparant is en met open vizier verantwoording durft af te leggen. De overheid is van ons allemaal. Zij is geen machine die draait wat wij als individuen vragen, geen ‘roept u maar’-democratie. GROENLINKS wil een overheid die borg staat voor het publieke belang en de rechten van minderheden beschermt. Dat betekent dat de overheid de eindverantwoordelijkheid moet hebben voor de toegankelijkheid, de betaalbaarheid en de kwaliteit van belangrijke algemene voorzieningen, zoals zorg, nutsbedrijven, volkshuisvesting en openbaar vervoer. Concurrentie en private initiatieven op deze terreinen zijn wenselijk om de publieke sector kostenbewust en klantgericht te laten werken, maar privatisering en verzelfstandiging mogen geen doel op zich zijn. In ons ideaal staan betrokken burgers en een verantwoordelijke overheid samen garant voor een democratische en duurzame ontwikkeling van particuliere welvaart en publieke dienstverlening.
6.1.
Heldere transparante besluitvorming
Enige jaren geleden heeft Nederland het zogenaamde duale bestuur ingevoerd. Doel hiervan is een heldere scheiding tussen verantwoordelijkheden en rollen van de Gemeenteraad en het College van Burgemeester en Wethouders (College van B&W). De Gemeenteraad stelt daarbij de kaders voor het beleid. Het College van B&W is verantwoordelijk voor de uitvoering daarvan. De gemeenteraad controleert tot slot de resultaten van het college. GROENLINKS vindt goed, krachtig en transparant bestuur belangrijk. GROENLINKS vindt bovendien de betrokkenheid van de burger bij het bestuur van groot belang. GROENLINKS pleit daarom voor actieve burgerparticipatie.
Verkiezingsprogramma 2010-2014 GROENLINKS Eemsmond
26/31
Programmapunten 1. GROENLINKS is voor het opstellen van een eigen Raadsprogramma aan het begin van een bestuursperiode. De gehele Raad wordt betrokken bij het opstellen en goedkeuren hiervan. In dit Raadsprogramma worden de thema’s opgenomen waaraan de Raad in de bestuursperiode aandacht besteed. Aan het einde van de bestuursperiode kan op deze manier eenvoudig worden vastgesteld wat wel en wat niet door de raad is bereikt. Op deze manier kan de Raad haar kaderstellende en controlerende rol invullen in de geest van het duale stelsel. 2. GROENLINKS vindt het belangrijk dat over onderwerpen waarover een besluit wordt genomen een goede discussie wordt gevoerd en dat heldere standpunten worden ingenomen. Zorgvuldigheid is hierbij van groot belang. GROENLINKS vindt het ook belangrijk dat de inwoners kennis kunnen nemen van discussies en ook voldoende kans krijgen om hierover in te kunnen spreken. GROENLINKS is van mening dat besluitvormende onderwerpen twee keer in openbare vergaderingen worden behandeld. 3. Het gemeentelijke bestuur is een openbaar lichaam. Openheid en transparantie zijn daarbij van groot belang. Om openheid en transparantie van bestuur te bevorderen pleit GROENLINKS voor het tegengaan van besloten vergaderingen waarin de Gemeente Raad wordt geïnformeerd over bepaalde onderwerpen. 4. De bevolking dient achteraf te kunnen lezen welke besluitvorming heeft plaatsgevonden en vooral hoe deze besluitvorming tot stand is gekomen. GROENLINKS pleit daarom voor uitgebreide notulen van de raadsvergaderingen. 5. De gemeente heeft burgerparticipatie hoog in haar vaandel staan. Nog te vaak blijkt participatie echter synoniem te zijn met het verstrekken van informatie. GROENLINKS pleit voor uitgebreide participatie en consultatie van de bevolking bij onderwerpen die open staan voor wettelijke inspraak. Participatie betekent voor GROENLINKS dat de gemeente openstaat voor de inbreng en voorstellen van burgers of organisaties. Daarnaast betekent het ook dat de gemeente de aangedragen alternatieven en bezwaren van belanghebbenden onderzoekt en betrekt in het eigen voorstel. Tot slot houdt consultatie en participatie in dat de gemeente onderbouwt wat met de ingebrachte voorstellen en bezwaren is gedaan en hoe deze zijn afgewogen. Participatie en consultatie is dus meer dan een éénmalige informatieavond vóór en inspraak ná de besluitvorming zoals dat nu nog te vaak gebeurt.
Verkiezingsprogramma 2010-2014 GROENLINKS Eemsmond
27/31
6.2.
Betrokken burgers; betrokken dorpen
GROENLINKS wil dat het gemeentebestuur toegankelijk en transparant is. Duidelijk, streng en daadkrachtig als het nodig is, maar ook aanspreekbaar en open voor suggesties en kritiek. Burgers zijn niet alleen klant van de overheid, wij willen ook dat ze zich medeverantwoordelijk voelen voor het gemeentebeleid en dat ze vertrouwen hebben in het lokale bestuur. Daarom moet de gemeente durven experimenteren met nieuwe vormen van zeggenschap en inspraak. GROENLINKS vindt het belangrijk dat burgers zeggenschap over en verantwoordelijkheid voor hun leefomgeving hebben. Dat betekent dat er veel zaken op dorpsniveau aangepakt kunnen en moeten worden. Bij plannen moet de gemeente mensen vanaf het begin betrekken bij het probleem en de mogelijke oplossingen. Programmapunten 1. Burgers kunnen, via een zogenaamd burgerinitiatief, een onderwerp op de agenda van de gemeenteraad plaatsen. 2. De gemeente stelt regels op in een verordening hoe burgers een raadgevend referendum kunnen aanvragen en maakt deze breed bekend onder inwoners van Eemsmond. 3. Tijdens jaarlijkse dorpenronden kunnen bewoners met de gemeente in gesprek gaan om problemen kenbaar te maken, maar ook om ideeën en initiatieven uit te wisselen. Nu wordt dat door het College van B&W gedaan, maar de gemeenteraad moet ook bij de consultatie van de burgers betrokken worden om zijn kaderstellende en controlerende taken goed uit te kunnen voeren. 4. Stukken die horen bij de besluitvorming moeten beschikbaar zijn voor alle burgers. Financiële drempels om dergelijke stukken te raadplegen zijn uit den boze.
Verkiezingsprogramma 2010-2014 GROENLINKS Eemsmond
28/31
7.Gemeentelijke financiën GROENLINKS vindt het belangrijk dat gemeenten middelen blijven houden om de negatieve gevolgen van rijksbezuinigingen het hoofd te bieden en om andere keuzes te kunnen maken. Het is daarom belangrijk dat gemeente zelf ook belastingen kunnen blijven innen.
7.1.
Solide financieel beleid
GROENLINKS staat voor een solide begrotingsbeleid dat voldoende ruimte biedt voor investeringen in publieke voorzieningen. Het vraagt heldere keuzes voor noodzakelijke investeringen en bijdragen. Juist nu de (financiële- en economische) crisis diep lijkt in te grijpen in de begrotingen van alle overheden. En het vraagt om een kritische houding ten aanzien van andere kosten, zoals die van het gemeentelijke apparaat, aan- en uitbesteding en de inkoop van goederen en diensten, bijvoorbeeld de inzet van dure adviesbureaus. Programmapunten 1. Bij bezuinigingen wordt niet automatisch een kaasschaaf gehanteerd. Er moeten heldere keuzes worden gemaakt over waar bezuinigd wordt en waar niet. Ook hier geldt dat GROENLINKS opkomt voor de zwakkeren in de samenleving. GROENLINKS bezuinigt dus niet op minimabeleid, maar wel op dure prestigeprojecten. 2. De gemeente gaat samen met andere gemeenten inkopen. Hierdoor ontstaan efficiencyvoordelen en zijn kwantumkortingen mogelijk. 3. De gemeente zoekt de samenwerking met andere gemeenten, of provincie, om samen de vaak ingewikkelde aanvraagprocedures van Europese subsidies voor te bereiden.
7.2.
Transparantie
De uitgaven van de gemeente dienen altijd transparant en controleerbaar te zijn. Daardoor kunnen de inwoners ook zicht hebben op nut en noodzaak. De wijze waarop de begroting en de jaarrekening worden opgesteld en gepresenteerd moet zo helder en inzichtelijk mogelijk zijn.
Verkiezingsprogramma 2010-2014 GROENLINKS Eemsmond
29/31
7.3.
Gemeentelijke belastingen
Het kabinet blijft vanuit Den Haag bezuinigingen afkondigen om op die manier zijn huishoudboekje op orde brengen. Op lokaal niveau blijken de gevolgen van het Haagse beleid soms schrijnend. Het is daarom belangrijk dat gemeenten zelf ook belastingen kunnen blijven innen. Bij de inning van de gemeentelijke belastingen geldt ook weer: de sterkste schouders moeten de zwaarste lasten dragen. Want dat is waar de overheid volgens GROENLINKS voor moet staan: een beleid dat aan iedereen kansen biedt, een beleid dat de solidariteit in onze samenleving versterkt en dat sociaal is en de zwaksten in onze samenleving beschermt. Programmapunten 1. De gemeentelijke afdelingen worden doorgelicht op efficiency door middel van vergelijkende tests. Op die manier wordt duidelijk waar en hoe het gemeentelijk apparaat efficiënter en goedkoper kan functioneren. 2. De gemeente kijkt kritisch naar de inhuur van externe deskundigheden. Dit is peperduur en vaak nauwelijks nodig. 3. Daar waar commerciële bedrijven profijt hebben van gemeentelijke faciliteiten/grond/openbare ruimte moeten zij meebetalen aan de voorzieningen. 4. Bouwvergunningen en dergelijke worden kostendekkend aan de afnemers in rekening gebracht.
Verkiezingsprogramma 2010-2014 GROENLINKS Eemsmond
30/31
Verkiezingsprogramma 2010-2014 GROENLINKS Eemsmond
31/31