Verkiezingsprogramma GroenLinks Stadsdeel Amsterdam West 2010-2014 CONCEPT
Inhoud 1. Amsterdam West duurzaam, sociaal en divers 2. Onze groene huiskamer 3. Duurzaam wonen 4. Een stadsdeel voor en door bewoners 5. Van noord naar zuid in West 6. Onze zorgende buurtsamenleving 7. Een toekomstvaste economie 8. Breed inzetten op onderwijs 9. Kunst en cultuur: van en voor iedereen!
2 3 5 7 8 10 12 13 15
Werkgroep: Peter Heijmen, Coos Hoebe, Anne Kreijns, Jelle Zoon, Patrick Faas, Christa de Visser
1
1. Amsterdam West duurzaam, sociaal en divers Op 7 maart kun je kiezen voor een groener en socialer stadsdeel Amsterdam West. Nog groener, want ons stenige dichtbevolkte stadsdeel moet een gezonde en fijne plek zijn om rond te lopen; morgen en over dertig jaar nog. Nog socialer, want we wonen hier samen met elkaar en hebben het allemaal beter als we iedereen zijn plek gunnen en ondersteunen wie dat nodig heeft. Om dat te kunnen doen vraagt GroenLinks jouw steun bij de verkiezingen op 7 maart en in de jaren daarna. Stadsdeel West is een nieuw stadsdeel, ontstaan door de fusie van vier stadsdelen: Bos en Lommer, Westerpark, De Baarsjes en Oud West. Het grote stadsdeel schept mogelijkheden om zaken die GroenLinks de afgelopen jaren al deed nu groter aan te pakken, en daarmee nog meer voor elkaar te krijgen. Het geheel moet meer worden dan de som der delen. Maar het mag voor GroenLinks nooit ten koste gaan van de kleine schaal: Een buurtgerichte aanpak, direct contact met veel verschillende bewoners, samenwerking met bewoners aan projecten in de straat. Deze aanpak is de afgelopen jaren ontwikkeld en moet niet worden afgebroken, maar juist versterkt. De bevolking van het stadsdeel heeft veel verschillende achtergronden. GroenLinks ziet dat als een grote kracht. Het is belangrijk dat iedereen zich hier thuis voelt en er moet ruimte zijn voor culturele uitingen van het meest uiteenlopende soort. Iedereen moet zich op zijn eigen manier kunnen ontwikkelen en steun krijgen waar dat nodig is. Maar we moeten ook optreden tegen uitsluiting en discriminatie. GroenLinks wil dat de buurten geborgenheid en veiligheid bieden voor iedereen – niemand moet langs de kant komen te staan. We willen dan ook investeren in een preventieve aanpak van problemen als armoede, discriminatie, huiselijk geweld en overlast. Kinderen moeten kansen krijgen op een goede toekomst. GroenLinks wil goed onderwijs en jongerenwerk, dat alle kinderen kansen biedt om hun talenten te ontwikkelen.
Ondernemers, kunstenaars en vrijwilligers maken West tot een levendig stadsdeel dat veel te bieden heeft. Onze lokale economie is kleinschalig en veelvormig en GroenLinks wil dat die groeit en bloeit. Bovendien zet GroenLinks in op een Green Deal: Investeren in verduurzaming van de economie, om sterker uit de crisis te komen dan we erin gingen. We willen klimaatneutraal bouwen, duurzaam ondernemen stimuleren, kringlopen sluiten en straten vergroenen. Daarbij hoort voor GroenLinks een duidelijke keuze voor langzaam verkeer en openbaar vervoer, waarbij de auto te gast is en zoveel mogelijk ondergronds wordt geparkeerd. West is een stadsdeel met mooie architectuur, mooie parken, een divers kleinschalig winkelaanbod en veel activiteit voor iedereen. Het is dan ook een aantrekkelijke plek om te wonen en werken en dat moet het blijven. Steeds nieuwe mensen zullen in ons stadsdeel willen wonen, en daarvoor willen we plaats bieden. Van de vernieuwing en de diversiteit worden we rijker. Maar we moeten zorgen dat onze huidige bewoners daardoor niet in de knel komen, of hun kosten te snel zien stijgen. Een zorgvuldig evenwicht tussen vernieuwing en bescherming van het bestaande kan voor een heel mooie ontwikkeling zorgen. Wij vragen jou of je mee wilt doen. Lees dit programma, stem op GroenLinks en help ons om ons stadsdeel nog mooier, schoner en socialer te maken.
GroenLinks is de partij van het goede leven – samen met elkaar, in een gezonde omgeving. Het welzijn van mensen, de kwaliteit van het milieu en de duurzaamheid van de economie kunnen niet zonder elkaar. Daarom werkt GroenLinks aan allemaal. De kwaliteit van ons milieu is op dit moment in Amsterdam soms onder de maat, met name als het gaat om de luchtkwaliteit. Intussen draagt ons hoge energiegebruik bij aan slechte betaalbaarheid van het wonen en aan klimaatverandering. Het stadsdeel moet actief inzetten op lager energiegebruik en schonere lucht. We willen het beste leefklimaat voor iedereen, nu en in de toekomst. Het stadsdeel zal daarin wat ons betreft het goede voorbeeld geven, maar kan dat niet alleen. Iedereen kan een bijdrage leveren: bewoners, bedrijven, corporaties en huiseigenaren.
2
2. Onze groene huiskamer
Actiepunten
De straten, pleinen en parken zijn de huiskamer van ons stadsdeel. Mensen ontmoeten elkaar, kinderen spelen, buren kletsen, bomen groeien en vogels zingen. Bij het inrichten van die openbare ruimte moeten deze sociale kwaliteiten voorop staan. Soms zullen andere functies zoals verkeer daarvoor plaats moeten maken. Bomen, zitbanken, speelplekken, terrassen, groen, fonteinen en kunstwerken maken van de openbare ruimte een prettige verblijfsomgeving. GroenLinks meent dan ook dat hier bij de inrichting van de openbare ruimte veel aandacht aan moet worden besteed. Verder moet er ruimte zijn voor sport en ontspanning. Te denken valt aan het realiseren van mooie fiets-, skate-, wandel- en hardlooproutes.
Mensen
Stadsdeel West is een dichtbebouwd, stenig stadsdeel, maar daarmee is het bestaande groen des te waardevoller. We hebben prachtige parken, plantsoenen en bomen langs de straten en de grachten, en die moeten we koesteren en verder uitbreiden. Juist in een stadsdeel met veel kleine woningen zonder tuin is het openbaar groen van levensbelang voor de bewoners. Maar de groene ruimte in het stadsdeel is meer dan alleen ruimte voor onze dagelijkse ontspanning. Behoud en waar mogelijk uitbreiding van de groene ruimte is ook belangrijk voor de biodiversiteit. Het stadsdeel kent een grote verscheidenheid aan planten en dieren. Ook dieren hebben recht op een lekker leven. Het stadsdeel kan zijn steentje bijdragen door met de groene ruimte ook de leefomgeving van de dieren zoveel mogelijk in stand te houden en uit te breiden. GroenLinks kiest, ook als het om de openbare ruimte gaat, voor een schoon en gezond milieu. Dit betekent niet alleen duurzame zitbanken en speeltoestellen, maar bijvoorbeeld ook LED- of andere duurzame straatverlichting. Ook schone straten zonder gif en afvalscheiding inclusief plasticinzameling horen erbij. Het mooier, leefbaarder en groener maken van het stadsdeel is beter te realiseren, wanneer daarbij met bewoners wordt samengewerkt. Dat levert betere plannen op met meer draagvlak. GroenLinks meent dan ook dat bewoners actief moeten worden betrokken bij planvorming en beheer, waarbij wel reëel wordt geaccepteerd dat niet iedereen zijn zin kan krijgen.
•
•
•
•
De openbare ruimte moet meer worden ingericht als verblijfsruimte. Zo, dat het buurtbewoners uitnodigt elkaar te ontmoeten, met ruimte voor kinderen om te spelen en een groene uitstraling. De bewoners worden actief betrokken bij planvorming en beheer: meer dan alleen inspraak dus. In overleg met buurtbewoners moeten voor kinderen nieuwe speelplaatsen worden gecreëerd en bestaande speelplaatsen verbeterd. Een belangrijke kans daartoe zijn de speelstraatjes; straten die (deels) autovrij zijn en waar op uiteenlopende manieren gebruik van kan worden gemaakt. Hier worden groene en duurzame speeltoestellen geplaatst. De recreatiefunctie van water moet worden versterkt, bijvoorbeeld door het creëren van afmeersteigers aan de Erasmusgracht en de Rijpgracht. Elektrisch vervoer over het water wordt actief gestimuleerd door het aanleggen van oplaadpunten langs steigers. Het stadsdeel moet zorgen voor de realisatie van een samenhangend netwerk van veilige, mooie, groene en schone fiets- en wandelroutes binnen het stadsdeel, zoals het Groene Lint (de route van het Wachterliedplantsoen, via Theophilusstraat en Hert Spieghelweg naar Sara Burgerhartstraat).
Flora en fauna •
• • •
•
Bestaand groen moet groen blijven. Beeldbepalende bomen worden extra beschermd door een bomenlijst. Daarnaast moet de openbare ruimte verder worden vergroend. De bestrating en asfaltering moeten verminderen en het aantal bomen en de oppervlakte aan beplanting nemen toe. Het stadsdeel brengt de bestemming en de kwaliteit van al het groen in kaart, als leidraad voor toekomstige plannen. Natuurlijke oevers zoals langs het Orteliuspad blijven behouden en worden uitgebreid, als onderdeel van verbindingszones tussen groene gebieden. Wanneer kappen van bomen onvermijdelijk is, komt er voor elke gekapte boom ten minste een volwassen boom terug op zo kort mogelijke afstand, in principe binnen het project. Het stadsdeel moet de aanleg van kleinschalig groen stimuleren, in de vorm van 20 postzegelparkjes, 500 geveltuintjes, 50.000 m2 groene daken, drijvend groen, gevelgroen en meer. Hekken worden zoveel mogelijk vervangen door heggen; dat is groener en beter voor de vogels. Binnentuinen zijn groene gemeenschappelijke ruimten. Het stadsdeel 3
• • •
stimuleert samenwerkingsverbanden van bewoners en/of ondernemers, en ondersteunt het gezamenlijk onderhoud en beheer. Buurtbewoners die gezamenlijk hun straat of buurt willen vergroenen, komen in aanmerking voor ondersteuning en subsidie van het stadsdeel, zoals een zelfbeheercontract. Educatieve projecten rondom natuur en milieu op basisscholen moeten worden gestimuleerd en gefaciliteerd. De Brettenzone, van het Westerpark tot Halfweg, moet verder worden ontwikkeld als ecologisch divers gebied met ruimte voor recreatie. GroenLinks wil een samenhangend dierenwelzijnsbeleid dat de kwaliteit van leven van soorten en gebieden beschermt, en dat kan worden geïntegreerd in alle beleid.
Milieu • •
•
• •
Bewoners moeten worden betrokken bij de milieudoelen van het stadsdeel, bijvoorbeeld door voorlichting over afvalscheiding en overleg over de verbetering daarvan. Het stadsdeel moet tweemaal per jaar groenafval ophalen. De inzameling van klein chemisch afval, textiel en blik moet worden verbeterd. In samenwerking met de detailhandel wordt een effectief inzamelsysteem voor kunststoffen opgezet. Het hergebruik van ‘oude spullen’ zal in nauwe samenwerking met kringloopbedrijven en kringloopwinkels worden bevorderd. Het stadsdeel dient ernaar te streven dat zwerfafval binnen twee dagen wordt opgeruimd. Daartoe wordt, waar nodig, intensiever geveegd. Bewoners moeten zelf kunnen aangeven waar deze intensievere veegacties plaats dienen te vinden. GroenLinks wil strenge eisen stellen aan nachtverlichting en terrasverwarming. Verder wordt LED-verlichting of andere energiebesparende verlichting standaard als straatverlichting gebruikt. In die delen van het stadsdeel met een gemengd rioolstelsel (regenwater en afvalwater in één buis), moet door afkoppeling het schone regenwater buiten het riool gehouden worden en direct naar het oppervlaktewater afgevoerd. De zuivering wordt daardoor ontlast. Grote parkeerplaatsen krijgen straatkolken met olieafscheiding. Onkruidbestrijding gebeurt mechanisch, niet met gif.
4
3. Duurzaam wonen In ons stadsdeel staan zo’n 72.000 woningen en 9.000 bedrijfsruimtes. Er is weinig ruimte voor uitbreiding, maar waar die ruimte er is moet die optimaal en duurzaam worden gebruikt. Klimaatneutraal bouwen moet wat GroenLinks betreft standaard zijn, en we streven naar het sluiten van kringlopen van materialen en water. Daarbij is ook het verkleinen van kringlopen het uitgangspunt zodat er een zo klein mogelijke weg ontstaat tussen gebruik en ontstaan. Dit kan bijvoorbeeld op kleine schaal door als stadsdeel compostbakken uit te delen. Met zo’n grote voorraad bestaande woningen is het verbeteren van de kwaliteit van wat er al is een even grote uitdaging. Modernisering van de woningen, isolatie, energiezuinige verwarming en mogelijk zonne-energie moeten ervoor zorgen dat alle bewoners erop vooruit gaan, zowel qua comfort als qua kosten. Een divers woningbestand is goed voor een levendige wijk met een diverse bevolking. Naast sociale huur moeten er dus ook duurdere huurwoningen en koopwoningen kunnen zijn. Om te voorkomen dat mensen met weinig geld hier de dupe van worden, moet er een groot bestand aan goedkope woningen in het stadsdeel blijven bestaan. Bij ‘goedkoop’ wordt gekeken naar de woonlasten, dus inclusief energielasten. Segregatie moet worden tegengegaan, dus juist in buurten met weinig sociale woningbouw moet die worden beschermd tegen splitsing, samenvoeging en verkoop. Waar samenvoeging wenselijk is zorgt het stadsdeel voor goede bewonersondersteuning, net als in andere situaties. Bij nieuwbouw moet minstens 40% sociale woningbouw worden gerealiseerd. Ook is van belang dat er voldoende aandacht is voor ouderen: voor hen moeten betaalbare en goed toegankelijke woningen beschikbaar zijn. Een oplossing voor de woningnood onder jongeren kan worden gevonden in het omzetten van leegstaande kantoren in goedkope woningen. Het stadsdeel zorgt dat het woningbestand en de vraag worden gemonitord, zodat het stadsdeel diverse inwoners kan behouden en verschillende mensen een plek kunnen vinden in de buurt. Per buurt wordt gekeken waar behoefte aan is, zodat er een breed aanbod blijft bestaan. Daarnaast faciliteert het stadsdeel zoveel mogelijk een woonloopbaan in dezelfde wijk, waar daar behoefte aan is. Dat betekent dat het stadsdeel zowel mensen met een hoog en met een laag inkomen wil proberen te behouden. De paar plaatsen in West waar nog ruimte is voor nieuwbouw worden bijzonder duurzaam ingevuld. In de Houthavens groeit een klimaatneutrale diverse woonbuurt met veel autovrije straten. Een andere grote ontwikkeling wordt het markthallenterrein ten zuiden van de grote Markthal. Dit wordt de duurzaamste wijk van Nederland; autovrij, klimaatpositief, divers en groen. En zoveel mogelijk samen met bewoners ontwikkeld, want ook hier geldt dat plannen die samen met de buurt
zijn ontwikkeld door een groter draagvlak duurzamer zijn. Dit betekent ook dat als de buurt, of een andere groep mensen, komt met een initatief op het gebied van wonen, het stadsdeel hier serieus mee aan de slag gaat. Zo moet het stadsdeel bijvoorbeeld bewoners die komen met het initiatief om een woongroep op te zetten ondersteunen en faciliteren.
Actiepunten Duurzaam •
•
•
• •
Duurzame stadsontwikkeling en duurzaam bouwen zijn de uitgangspunten voor GroenLinks. Dit betekent klimaatneutrale nieuwbouw, zeer energiezuinige renovatie, gebruik van duurzame energiebronnen en zoveel mogelijk gesloten kringlopen van materialen en water. Renovatie is altijd uitgangspunt en sloop pas het laatste redmiddel. Daarnaast moet meer aandacht worden besteed aan functieverandering (bijvoorbeeld kantoren omzetten in woningen). Eigenaren van woningen en bedrijven worden gestimuleerd tot energiebesparende maatregelen, zoals isolatie van oude en nieuwe huizen en gebruik van zonne-energie. Hulp bij financiering van deze maatregelen kan hierbij een middel zijn, evenals complexgewijze aanpak. Het compacte stadbeleid moet niet leiden tot een significant verlies aan open ruimte en groen. Er moet meer worden ingezet op “verticaal” groen: daktuinen op huizen en kantoren, bloembakken aan gevels, geveltuinen en planten op balkons en terrassen. Het stadsdeel voert een actief klimaatbeleid gericht op het verbeteren van het binnenklimaat in de scholen, oude woningen en publieke gebouwen. Cultureel erfgoed verdient respect en bescherming, waarbij de deskundigheid van de Welstandscommissie dient te worden ingezet. Nieuwe architectuur van hoge kwaliteit wordt gestimuleerd door goed opdrachtgeverschap, architectuurprijsvragen en meervoudige opdrachten.
Sociaal •
•
Een grote diversiteit aan mensen vraagt om een diversiteit aan woningen, waarbij de goedkope woningvoorraad moet worden beschermd. Bij ‘goedkoop’ wordt gekeken naar de woonlasten (huur+energie). Splitsen en verkopen van huurwoningen worden beperkt toegepast in buurten om daar een diversere woningvoorraad te realiseren. Segregatie naar inkomen dient te worden verminderd. In buurten met een laag corporatiebezit wordt verkoop van corporatiewoningen niet toegestaan. In samenwerking met corporaties moet per buurt een ontwikkelingsplan opgesteld worden en de noodzaak voor sociale 5
• •
•
huurwoningen wordt gemonitord. Per buurt wordt gekeken wat er nodig is. De zwakkeren op de woningmarkt worden op diverse manieren gesteund bij het vinden en bekostigen van een woning, bijvoorbeeld via het stimuleren van maatschappelijk gebonden eigendom. Gemeente en stadsdeel moeten met de woningcorporaties scherpe afspraken maken over verbetering van de kwaliteit van de woningvoorraad, inclusief energiebesparende maatregelen en duurzame energieopwekking in woningen. Sterke sociale plannen zorgen ervoor dat niemand door stedelijke vernieuwingsprojecten in de problemen komt. Het Wijksteunpunt Wonen blijkt onverminderd nodig te zijn, dus ondersteuning ervan dient gecontinueerd te worden.
Projecten •
•
•
• •
Bij nieuwe woningbouwprojecten wordt gestreefd naar minstens 30% sociale huurwoningen. Daarnaast wordt er ruimte gemaakt voor 10% woningen voor speciale groepen, zoals ouderen en jongeren. Een bloksgewijze renovatieaanpak is daarbij wenselijk, zeker omdat dat zorgt voor het behoud van sociale netwerken. Om de prijs laag te kunnen houden wordt een percentage alleen gerenoveerd en geïsoleerd, zodat lage inkomens zich een dergelijke woning kunnen veroorloven. Alle nieuwe woningen zijn aanpasbaar en bezoekbaar voor mindervaliden. Ouderenwoningen worden gekoppeld aan zorgarrangementen: de woonservicezone. Initiatieven voor gemeenschappelijk wonen moeten worden gefaciliteerd. De Houthavens worden een klimaatneutrale autoluwe woonbuurt. Op de zuidelijke helft van het markthallenterrein wordt een autovrije klimaatpositieve buurt ontwikkeld met wonen en werken en veel voorzieningen als (electrische) deelauto's, een fietskarrenleensysteem en een uitstekende OV-ontsluiting. De markthal krijgt na renovatie een publieksfunctie. De stedelijke vernieuwing van de Kolenkitbuurt wordt voltooid, waarbij een terugkeergarantie en duurzaam verbouwen hoge prioriteit hebben. Initiatieven van bewoners, voor bijvoorbeeld het oprichten van een woongroep, worden ondersteund en gefaciliteerd door daarvoor ruimte te zoeken binnen nieuwbouw en renovatieprojecten.
6
4. Een stadsdeel voor en door bewoners Het nieuwe stadsdeel Amsterdam West is een grote gemeente van rond de 130.000 inwoners. De redenen om te kiezen voor grote stadsdelen hebben te maken met bestuur en beheer. Maar juist in een groot stadsdeel is het belangrijk dat bewoners worden betrokken bij het stadsdeelbeleid. Een betrokkenheid die verder gaat dan één keer in de vier jaar stemmen. Voor veel bewoners is de eigen buurt of straat veel belangrijker dan het stadsdeel. Amsterdam West is een groot stadsdeel met ruim twintig woonbuurten. Die buurten lijken op elkaar, maar ze verschillen ook heel sterk. Voor iedere buurt is de afgelopen periode een werkwijze ontwikkeld om bewoners bij de ontwikkelingen van hun directe omgeving te betrekken. Dat moet behouden blijven en verder worden versterkt, op een manier die bij de buurt past. Die manier verschilt per buurt. De nieuwe stadsdeelorganisatie moet zo worden ingericht dat deze buurtgerichte aanpak centraal staat. Belangrijke groepen bij buurtgericht werken zijn bewonersgroepen en vrijwilligersgroepen die zich inzetten voor initiatieven in de buurten. Deze groepen moeten gestimuleerd en ondersteund te worden. Amsterdam West is een multicultureel stadsdeel, waarin mensen van diverse afkomst samen leven. Dat biedt veel kansen, maar het vraagt ook om extra inzet om te zorgen dat iedereen een plek heeft. GroenLinks wil af van het 'wij-zij'-denken langs etnische en religieuze lijnen. Groepen die zich van de samenleving dreigen af te wenden moeten we niet negeren, maar juist betrekken. Mensen moeten worden gezien als individuen met een eigen verantwoordelijkheid, en niet als medeverantwoordelijk voor problemen van de hele groep. Voorkomen moet worden dat mensen vanwege herkomst, geloof, geslacht of geaardheid geïsoleerd raken. Dat kan door in te zetten op arbeidsparticipatie van achterstandsgroepen, maar ook door samenwerkingsprojecten en door het ondersteunen van democratische organisaties uit de bevolking. Als het nodig is om medewerking te verlenen aan bijvoorbeeld het bouwen van een moskee, of andere initiatieven om een groep bewoners een goede plek in het stadsdeel te geven, moeten we daar niet voor terugschrikken. Betrokkenheid van bewoners bereik je alleen als de bewoners vertrouwen hebben in het stadsdeel. GroenLinks zet zich in voor een stadsdeel dat integer en betrouwbaar is, Het stadsdeel komt zijn afspraken na en heeft de zaken op orde. Dat begint met goede dienstverlening: burgerzaken, vergunningen, informatie en ondersteuning, zowel aan de loketten als digitaal. Voor betrokkenheid is het ook nodig dat het beleid glashelder is. Dat geldt voor ieder beleidsstuk, maar het geldt in het bijzonder voor de begroting. De doelen en beoogde resultaten moeten duidelijk en meetbaar zijn. Alleen dan kan de stadsdeelraad zijn kaderstellende en controlerende functie vervullen en verantwoording afleggen aan de kiezer. Daarbij
wordt een actieve rol verwacht van de bestuurders en de deelraadsleden. Die moeten de buurten in, om te horen wat er speelt. Mensen moeten niet alleen naar de politiek komen, de politiek ook naar mensen. Bij een betrouwbare overheid hoort ook de voorbeeldfunctie die in diverse hoofdstukken is benoemd. Onderdeel van de voorbeeldfunctie is ook duurzame bedrijfsvoering. Duurzaam in de zin dat rekening wordt gehouden met de effecten in de toekomst en de effecten elders in de wereld. Daarbij past het dat het nieuwe stadsdeel aan het werk gaat met de acht millenniumdoelen die de Verenigde Naties heeft vastgesteld, om welvaart en welzijn eerlijker over de wereld te verdelen.
Actiepunten •
•
• •
•
• • • • •
Het stadsdeel ontwikkelt werkwijzen om bewoners bij grote beleidsontwikkeling in het stadsdeel te betrekken. Bestuurders en raadsleden trekken daarbij de wijken in. Het stadsdeel bestaat uit ruim twintig woonbuurten. Voor iedere buurt komt er een passend programma om de mensen te betrekken bij de ontwikkeling in de buurt. Daarbij wordt samengewerkt met maatschappelijke partners zoals bewonersorganisaties, ondernemersverenigingen en woningbouwcorporaties. Bewoners krijgen door middel van een buurtreferendum de mogelijkheid om kwesties op de agenda van de stadsdeelraad te plaatsen. Vrijwilligersinitiatieven worden ondersteund met een eenvoudige en goed toegankelijke subsidieregeling, en professionele advisering en ondersteuning. Het vrijwilligerswerk wordt jaarlijks in het zonnetje gezet. Het stadsdeel organiseert of faciliteert jaarlijks een of twee grote activiteiten in de buurt of wijk, waarbij bewoners elkaar kunnen ontmoeten en kennismaken met elkaars achtergrond en cultuur. De stadsdeelorganisatie is qua diversiteit een goede afspiegeling van de bewoners van het stadsdeel. GroenLinks zet in op hoogwaardige, klantgerichte dienstverlening voor de burgers en bedrijven. Alle bestuurders en raadsleden volgen verplicht een cursus integer besturen. De doelen in de begroting worden duidelijk en meetbaar geformuleerd. Amsterdam West meldt zich aan als Millenniumgemeente en maakt een plan voor haar bijdrage aan de millenniumdoelen.
7
5. Van noord naar zuid in West De wijken in Amsterdam West zijn woonwijken, met veel voorzieningen op loop en fietsafstand. Dat wil GroenLinks ook zo houden – langzaam verkeer is veilig, schoon, stil, milieuvriendelijk, en je ontmoet elkaar nog eens op straat. De meeste verkeersdeelnemers in het stadsdeel zijn ook voetgangers en fietsers. Kinderen lopen of fietsen dagelijks naar school, sport of speelplekken. Volwassenen fietsen naar opleiding, werk, bioscoop of de kroeg. Toeristen wandelen langs terrassen en winkels. Voor de meeste winkels zijn fietsers de belangrijkste klanten. GroenLinks wil op straat meer ruimte voor de wandelaar, de fietser, en het openbaar vervoer. Daarbij horen veilige en ruime fiets en looproutes, een iruime nrichting van straten en kruispunten die goed zijn afgestemd op voetgangers en fietsers. De auto moet een minder dominante plek krijgen in het stadsdeel. Dat is nodig om de bereikbaarheid en doorstroming in het stadsdeel goed te houden, en het ruimtebeslag op de openbare ruimte te verminderen. Maar ook om te zorgen dat de luchtkwaliteit binnen de normen komt en het energiegebruik verminderd. GroenLinks wil dat bereiken door ruimte voor alternatieven, zoals de fiets en deelauto’s. Auto’s staan gemiddeld 23 uur per dag stil op een parkeerplek, voor veel Amsterdammers is een deelauto een goedkoop en goed alternatief. Maar ook door ondergrondse parkeergarages voor bewoners, waarbij bovengronds parkeerplaatsen worden opgeheven, kan ruimte op straat teruggebracht worden. Voor het overblijvende verkeer stimuleren we met kracht schoon vervoer: elektrisch vervoer en voor zwaarder verkeer zoals vuilniswagens – andere schone alternatieven. Bij iedere herinrichting van de openbare ruimte wordt bekeken of en hoeveel autoparkeerplaatsen minder terugkomen. Dat hangt onder andere af van de kwaliteit van de openbare ruimte, de noodzaak voor andere functies en het aantal extra ondergrondse parkeerplaatsen in de buurt. Snel en efficiënt goederenvervoer naar en vanaf winkels en bedrijven is van grote economische betekenis. Met de centrale stad worden alternatieven ontwikkeld om het goederenvervoer in de stad efficiënter en schoner te maken, met name vanuit het Food Center. Bij deze ontwikkeling past dat nieuwbouwlocaties autoluw worden ingericht, dat geldt met name voor de Houthavens. Ook goed openbaar vervoer is een essentiële voorziening voor veel bewoners en bezoekers. Amsterdam West heeft een fijnmazig net van tram en buslijnen. Toch kan dit nog verder worden verbeterd door betere verbindingen, bijvoorbeeld door
het sluiten van de metroringlijn. Als bekend is waar het nieuwe stadsdeelkantoor komt, moet onderzocht worden of een aanpassing van het lijnennet nodig is, zodat het stadsdeelkantoor goed bereikbaar is.
Actiepunten Fietsers, voetgangers en OV • • • •
•
• •
• • • •
GroenLinks wil meer ruimte voor fietser, voetganger en openbaar vervoer, dat is het uitgangspunt bij alle overwegingen op het gebied van verkeer. Alle woonbuurten worden ingericht als 30km gebieden conform de landelijke Duurzaam Veilig richtlijnen. Op de school-thuisroutes komen veilige gemarkeerde routes (kindlinten). De routes naar grote speelplekken worden op dezelfde manier gemarkeerd. Ook de inrichting rond de school wordt verkeersveilig. Bij stations en bij toeristische punten, zoals De Vlugtlaan en het Westerpark, komen uitgiftepunten met huurfietsen en gratis bewaakte fietsenstallingen voor bezoekers. De OV-fiets dient daarvoor als voorbeeld. Op straat komen meer plekken om de fiets goed te kunnen stallen. Bij de aanleg van fietspaden en fietsparkeerplekken wordt rekening gehouden met ruimte voor bakfietsen, ligfietsen en elektrische fietsen. Weesfietsen en wrakken worden verwijderd. Er komt een subsidieregeling voor nieuwe inpandige bewonersfietsenstallingen. Op alle grote kruispunten komen wachttijdmelders voor fietsers, bij grote kruisingen zonder fietspaden komen brede opstelstroken, zodat fietsen voor de wachtende auto’s kunnen staan. Het hoofdnet fiets in Amsterdam West wordt uitgebreid met onder andere de Erasmusgrachtroute en een route over het Food Center. Voor het fietsverkeer binnen de wijk streeft GroenLinks naar een fijnmazig net van fietsstraten, straten waar wel auto’s mogen rijden, maar die zijn ingericht voor fietsverkeer. Het stadsdeel realiseert een actieprogramma om het fietsen te stimuleren bij groepen die nu nog weinig van de fiets gebruik maken. GroenLinks wil de ringlijn van de metro tussen Sloterdijk en het Centraal Station afmaken, met een halte in Westerpark. Het lijnennet van het openbaar vervoer wordt aangepast, zodat het nieuwe stadsdeelkantoor goed bereikbaar wordt. De haltes van het openbaar vervoer moeten goed toegankelijk zijn voor mensen met een beperking, alle haltes moeten een overdekte wachtplaats hebben, op grote haltes moet actuele informatie beschikbaar zijn wanneer de volgende tram of bus komt.
8
De autoluwe stad •
• • •
• • •
•
•
•
Amsterdam West gebruikt alle wettelijke mogelijkheden om met milieuzones of milieudifferentiatie van tarieven vervuilend verkeer uit het stadsdeel te weren. Zeker een locatie als de Jan van Galenstraat is dat hard nodig. Voor 2016 stapt het stadsdeel voor het eigen vervoer over op klimaatneutraal vervoer. De nieuwbouwlocatie Houthavens wordt autoluw ingericht. Waar mogelijk mag ook op doorgaande wegen maximaal 30 km worden gereden, bijvoorbeeld op de Witte de Withstraat. Voor noodzakelijk verkeer – zoals diensten, goederen en taxi’s – komt er een stimuleringsprogramma voor het gebruik van schone voertuigen, met onder meer elektrische oplaadpunten en voorrang bij parkeervergunningen. Er komt een stimuleringsprogramma voor autodelen, ook om de (financiële) voordelen goed onder aandacht van bewoners te brengen. Voor schone deelauto’s komt er een subsidieregeling. Op het Westerparkterrein komt langs de Haarlemmervaart een overstappunt van toeristenbussen naar rondvaartboten. Voertuigen met schone motoren krijgen korting op de vergunningtarieven, en voorrang bij een vergunning. De tarieven van parkeervergunningen voor bewoners en bedrijven worden in de komende vier jaar verdubbeld om autobezit te ontmoedigen. Nieuwe parkeergarages in woonwijken zijn alleen toegankelijk voor vergunninghouders. Doel is om de openbare ruimte te verbeteren. Per nieuwe plek verdwijnen er twee plekken op straat. Garages worden gefinancierd met parkeergelden. Bij iedere herprofilering vindt een afweging plaats of en hoeveel autoparkeerplaatsen minder terug moeten komen, om ruimte te maken voor spelen, groen, verblijfsruimte en fietsparkeren. Doel is om in de komende vier jaar 10% minder autoparkeerplaatsen te krijgen op het maaiveld. GroenLinks wil zo dicht mogelijk bij de A10 P&R-voorzieningen om het binnenkomende verkeer op assen zoals Lelylaan-Overtoom, Jan van Galenstraat en Haarlemmerweg op te vangen, zodat deze straten ontlast worden van bezoekersverkeer.
9
6. Onze zorgende buurtsamenleving In stadsdeel West wonen bijna 130.000 mensen die allen vreedzaam en aangenaam met elkaar samen moeten kunnen leven. Daarbij streeft GroenLinks naar zowel een geestelijk en lichamelijk gezond individu als een gezonde buurtsamenleving. De behoeften van bewoners staan daarbij centraal. GroenLinks ziet een samenhang tussen welzijn van het individu en de samenleving; het een hangt af van het ander en we delen die verantwoordelijkheid samen. Samenkomen voorkomt sociale uitsluiting.Daarom wil GroenLinks bewoners ondersteunen en faciliteren in het samenkomen en in het ontplooien van gezamenlijke initiatieven. Dat geldt zowel voor willekeurig samengestelde groepen als voor specifieke doelgroepen.Tevens is er in het stadsdeel voor jongeren een goed aanbod aan jongerenwerk, dat doelgroepen bindt en kansen biedt voor de eigen ontwikkeling. Ook moeten verschillende groepen de mogelijkheid krijgen zich openlijk te manifesteren en aandacht te vragen voor discriminatie, emancipatie of hun eigen welzijn. GroenLinks wil diversiteit van de bevolking terug zien komen in de handhavende diensten en in de organisatie van het eigen stadsdeel. Voor mensen die iets meer hulp of zorg nodig hebben wil GroenLinks faciliteiten in de buurt in het leven roepen, zoals de woonservicewijk, zodat mensen zo lang als zij willen in hun buurt kunnen blijven wonen. GroenLinks ziet het als een taak om te zorgen dat mensen met een fysieke beperking zo min mogelijk tegen barriëres botsen; er is doorlopend aandacht voor goede toegankelijkheid van gebouwen, parken en straten. GroenLinks wil ook blijvende aandacht voor een uitgebreid vangnet voor mensen die met geestelijke ongezondheid kampen, en het stadsdeel ondersteunt activiteiten, zoals het Oud-West Te GEK! Festival, die hun problematiek onder de aandacht brengen en begrip kweken voor hun situatie. Het stadsdeel is nog lang niet sportief genoeg. Terwijl sporten niet alleen gezond is, maar ook erg leuk. Via een sportvereniging krijgen mensen ook sociale contacten. GroenLinks stimuleert sporten, bijvoorbeeld door middel van sportbuurtwerk, maar ook door kennismakingsprogramma’s bij sportverenigingen in het stadsdeel. In het kader van armoedebestrijding worden activiteiten en projecten ontwikkeld die op een laagdrempelige manier voorzieningen bieden voor mensen die dit nodig hebben en uitsluiting voorkomen. Dit gaat hand in hand met voorzieningen bieden voor mensen die nu door andere regelingen niet bereikt worden. Voor deze groep mensen wil GroenLinks kleinschalige alternatieven waardoor ook deze mensen worden bijgestaan.
Tenslotte moeten mensen zich veilig voelen in het stadsdeel, daarom wordt de aanpak van alle vormen van geweld een prioriteit. Daarbij wordt ingezet op de aanpak van de wortel van het probleem, en minder op symptoombestrijding, omdat alleen dat sociale uitsluiting voorkomt. GroenLinks meent dat het preventief veiligheidsbeleid op stadsdeelniveau doeltreffender wordt als het kleinschalig is en samen met bewoners wordt uitgevoerd. Ook wil GroenLinks daders en slachtoffers niet generaliseren, beiden vragen om een gerichte benadering en een individuele aanpak.
Actiepunten:
•
•
•
• • •
•
• •
Er is een goed aanbod aan jongerenwerk dat jongeren mogelijkheden biedt voor ontwikkeling en helpt bij het ontwikkelen van burgerschap. Eventuele problemen met jongeren lossen we samen met jongeren en omwonenden op. Alle vormen van geweld worden aangepakt, allereerst door middel van preventie, en anders door middel van een dadergerichte aanpak. De politie gaat in nauwe samenwerking met allerlei organisaties meer aandacht besteden aan geweld achter de voordeur. Bovendien komen er extra crisisopvangplaatsen voor situaties van acute dreiging met geweld. Sociale uitsluiting moet voorkomen worden. Dak- en thuislozen en verslaafden moeten een betere opvang en dagbesteding krijgen. Deze opvang dient onderdeel te zijn van de activiteiten in een buurt. Buurtbewoners worden ook betrokken bij overleg en activiteiten. Diversiteit wordt prioriteit. Het stadsdeel stelt een diversiteitsplan op. De stadsdeelorganisatie is een afspiegeling van de samenleving. Discriminatie wordt tegengegaan door te zorgen voor gelijke kansen en gelijke rechten voor alle bewoners van het stadsdeel. De openbare ruimte is veilig en van iedereen. Voor elke wijk moet een wijkveiligheidsplan komen. Het stadsdeel moet samen met bewoners onveilige plekken signaleren en samen met de bevoegde instanties afspraken maken over de aanpak hiervan. De agent moet weer een aanspreekpunt worden. Wijkagenten moeten de buurt en de bewoners kennen en een netwerk tot stand brengen, waarin zij met bewoners, scholen en jeugdhulpverlening (preventief) samenwerken. De maatschappelijke dienstverlening aan kwetsbare bewoners binnen het stadsdeel wordt versterkt. In het stadsdeel zijn uiteenlopende plaatsen waar mensen samen kunnen komen en waar voorzieningen zijn, zoals een 'huis van de buurt' of een Vrouwen Empowerment Centrum.
10
•
•
•
•
•
Het stadsdeel zorgt ervoor dat de invoering van de Wmo leidt tot een beter aanbod en een hogere kwaliteit van de voorzieningen, daar is immers alle kans voor. Mensen die zorg behoeven, hebben het recht deze te krijgen. Sportdeelname wordt gestimuleerd, met name voor kinderen, door middel van sportbuurtwerk, maar ook de kennismakingsprogramma’s van sportverenigingen in het stadsdeel. In elke buurt komt een speel-, voetbalof basketbalveldje. Mensen in een achterstandspositie kunnen rekenen op uiteenlopende ondersteuning gekoppeld aan actief benaderen van de kern van het probleem met laagdrempelige projecten. Uitsluiting van deze mensen wordt voorkomen. Het stadsdeel stimuleert dat mensen met een uitkering zich actief voor anderen inzetten door bijvoorbeeld vrijwilligerswerk te doen. Verder komen er participatiebanen voor mensen die (nog) niet toe zijn aan reïntegratie op de arbeidsmarkt, waardoor zij wel actief worden betrokken bij de samenleving. Voorzieningen die ervoor zorgen dat mensen die hulp nodig hebben toch langer in hun eigen buurt kunnen blijven wonen, zoals de woonservicewijk, worden verder uitgebreid in het stadsdeel.
11
7. Een toekomstvaste economie Economie is voor iedereen belangrijk. Iedereen merkt de gevolgen van de economische crisis. De leidraad voor het economisch beleid van GroenLinks is de Green Deal. Dat is economisch beleid dat is gericht op investeringen in een groene economie en duurzame werkgelegenheid. Bijvoorbeeld door bestaande woningen energiezuinig te maken: dat scheelt in woonlasten en zorgt voor veel banen. Daarmee wil GroenLinks ook binnen het stadsdeel inzetten op een economie die toekomstvast is. Werk speelt een centrale rol in de emancipatievisie van GroenLinks. Wie werkt, ontwikkelt zich en benut zijn kwaliteiten. Werkgelegenheid is daarom voor GroenLinks een prioriteit, in het bijzonder voor jongeren zonder werkervaring en voor mensen met weinig opleiding of een taalachterstand. Het stadsdeel heeft hierin een voorbeeldfunctie door binnen de eigen organisatie stageplekken aan te bieden en duurzame werkgelegenheid te stimuleren. GroenLinks wil lokaal ondernemerschap en bedrijvigheid in het stadsdeel stimuleren. Dit kan door de ondernemers actief bij het lokale beleid te betrekken en de dienstverlening aan ondernemers te verbeteren. Ondernemers die starten en ondernemers die na een start willen doorgroeien moeten advies en ondersteuning krijgen, voor kleinschalige bedrijfjes komen startlocaties. In alle wijken zetten we in op de combinatie van wonen en werken. Dat kan bijvoorbeeld door in het bestemmingsplan bedrijfsruimten op de begane grond geen woonbestemming te geven. Daarnaast inventariseert het stadsdeel welke regels versoepeld kunnen worden om de lokale economie te stimuleren, zoals afschaffing van precario en het verbod op terrasjes bij winkels. Zeker die terrasjes kunnen bijdragen aan een levendig stadsdeel. GroenLinks zet in op groen en duurzaam ondernemen. Ondernemers worden gestimuleerd om meer groen, duurzaam en maatschappelijk verantwoord te ondernemen. Het stadsdeel voert beleid om groene en duurzame ondernemers naar het stadsdeel te trekken en te ondersteunen. Volgens GroenLinks is dergelijk ondernemerschap de toekomst. Speciale aandacht is er voor het Food Center op het Markthallenterrein, waar een slag gemaakt kan worden op dit gebied. Het winkelaanbod in het nieuwe stadsdeel moet divers zijn. Een goede mix in het winkelaanbod zorgt voor levendige en aantrekkelijke winkelgebieden. Dat is nodig voor de draagkracht van de lokale economie. Stadsdeel West kent een aantal kleine winkelgebieden met een buurtfunctie en een aantal grote winkelstraten. Die spreiding en diversiteit wil GroenLinks behouden. De straten moeten natuurlijk schoon en netjes zijn. Daarnaast is er ook gericht winkelstraatmanagement nodig, om te zorgen dat de winkelstraat aantrekkelijk blijft. De trend is dat het aantal
winkels afneemt, er moet dus goed naar de omvang van winkelgebieden worden gekeken. Bij leegstand is creatieve invulling van winkels wenselijk. De markt is ook een plek waar mensen elkaar tegen komen. De dagmarkten in het stadsdeel concentreren zich op het Bos en Lommerplein en in de Ten Katestraat, daarnaast is er ruimte voor incidentele en thematische markten.
Actiepunten: • • • • • • • • •
• •
Er komt één bedrijfsloket voor alle dienstverlening aan ondernemers. Ondernemers worden actief betrokken bij het lokale beleid. Het stadsdeel start samen met bedrijven en maatschappelijke partners werkervaringsprojecten voor jongeren zonder werkervaring en mensen met weinig opleiding. Er wordt gestimuleerd dat binnen bedrijven organisaties stageplekken komen voor jongeren in opleiding. Het stadsdeel geeft daarbij zelf het goede voorbeeld. Startende ondernemers worden gestimuleerd met advies, ondersteuning en gunstige startvoorwaarden. Het stadsdeel stimuleert dat er goedkope kleinschalige bedrijfsruimtes voor beginnende en kleine ondernemers komen, inclusief flexplekken voor eenmansbedrijven. Stadsdeel West blijft een stadsdeel met kleine winkelgebieden voor buurtfunctie en enkele grote winkelstraten met een buurtoverstijgende functie. De grote winkelstraten in het stadsdeel worden versterkt door gericht winkelstraatmanagement, een aantrekkelijke openbare ruimte en schone winkelstraten. Het stadsdeel start stimuleringsbeleid voor ondernemingen die passen bij de schaal van het stadsdeel. Prioriteit hebben duurzame ondernemingen, bedrijven uit de creatieve sector en startende bedrijfjes waarin bewoners zelf initiatieven nemen. Bij leegstand van winkels wordt gestimuleerd dat deze tegen een geringe vergoeding tijdelijk gebruikt kunnen worden voor tentoonstellingen en startende bedrijfjes van bewoners. Waar mogelijk en wenselijk worden regels versoepeld om de economie en lokaal ondernemerschap te stimuleren.
12
8. Breed inzetten op onderwijs Ieder kind moet de ruimte krijgen om zijn of haar talenten zo veel mogelijk te ontwikkelen. Het stadsdeel wil samen met scholen investeren in de toekomst van onze kinderen. Daarnaast wil GroenLinks dat geen kind buiten beeld raakt. Daarom moeten onderwijs-, zorg- en welzijninstellingen én ouders samenwerken om kinderen te ondersteunen in hun weg naar volwassenheid. De opvoeding en de ontwikkeling van kinderen vinden immers zowel op school als bij de ouders en in de buurt plaats. Een manier om deze structuur te bevorderen is de brede school, die deze onderdelen koppelt en onderkent dat de school een onlosmakelijk onderdeel vormt van een wijk, met als inzet de ontplooiing van kinderen en het voorkomen van achterstanden. Een brede school zou volgens GroenLinks moeten bestaan uit een voorschool, een basisschool, en naschoolse activiteiten, zoals huiswerkbegeleiding. Ook sport en spel zijn belangrijke basisonderdelen van het primair onderwijs. Behalve dat sporten met leeftijdsgenoten leuk is, is het ook gezond en schept het een band die culturele verschillen overbrugt. Op school dient hier dan ook voldoende tijd en geld voor vrijgemaakt te worden, zodat kinderen tenminste één keer in de week gymnastiek krijgen van een specifieke vakleerkracht, maar er ook daarnaast aandacht is voor beweging in de klas. Ook moet de doorstroom van jongeren vanuit de sportactiviteiten van de Brede school naar reguliere sportverenigingen worden gestimuleerd, want deze is tot nu toe minimaal. Het betrekken van de ouders bij de voortgang van hun kinderen, en hen invloed laten uitoefenen binnen school, is volgens GroenLinks van groot belang voor de ontwikkeling van kinderen. Een goede mogelijkheid daarvoor is het instellen van een oudercontactpersoon op scholen. GroenLinks besteed in samenwerking met scholen aandacht aan het betrekken van ouders, al mag de toekomst van kinderen niet afhangen van het vermogen van ouders om zich betrokken op te stellen. GroenLinks wil dat de demografische diversiteit van het stadsdeel terug te zien is in de samenstelling van de schoolpopulatie. Scholen moeten daartoe meer gaan samenwerken. Het stadsdeel dient goede initiatieven om schoolsegregatie tegen te gaan en ouders daarbij te betrekken, financieel te ondersteunen. Scholen die actief beleid voeren om een afspiegeling te zijn van de buurt om hen heen krijgen een beloning om deze inzet te vergoeden en stimuleren. Natuurlijk moeten leerlingen worden bijgestaan als er problemen ontstaan. Dat begint met een goed leerling-volgsysteem en het vroegtijdig signaleren van gedrags- en of leerproblemen. Verder is het van belang dat alles op alles wordt gezet om leerlingen ‘binnen boord’ te houden: voorkomen moet worden dat jongeren stoppen met het volgen van onderwijs voordat zij klaar zijn om aan het
werk te gaan. Het stadsdeel moet scholen en het bedrijfsleven met elkaar in contact brengen om stage- en leerplekken voor (vroegtijdige) schoolverlaters te creëren. Leer-werkervaringstrajecten kunnen een belangrijk middel zijn om te voorkomen dat jonge mensen zonder opleiding, werk en vooruitzichten komen te zitten. Extra aandacht moet hierbij uitgaan naar het bereiken van kinderen uit een achterstandspositie, omdat zij te weinig betrokken worden en te weinig kansen tot ontplooiing hebben. Ook moet er meer aandacht worden besteed aan volwassenenonderwijs, zodat volwassenen met weinig tot geen educatie later een betere aansluiting vinden op de arbeidsmarkt. Volwassenenonderwijs moet toegankelijker worden gemaakt, in het bijzonder voor kwetsbare groepen. Het stadsdeel Amsterdam West is verantwoordelijk voor de huisvesting van scholen. We vinden het belangrijk dat onze kinderen in goede en veilige gebouwen les krijgen, die geschikt zijn voor hedendaags onderwijs. Het plaatsen van filter- en ventilatiesystemen in scholen zal bijvoorbeeld de luchtkwaliteit verbeteren, waardoor de kinderen beter de lesstof tot zich kunnen nemen en het ziekteverzuim van leerlingen en leerkrachten omlaag gaat.
Actiepunten Basisonderwijs •
•
• • • • •
Het stadsdeel zorgt voor een sluitend zorgnetwerk van samenwerkende onderwijs-, zorg- en welzijninstellingen. Daartoe wordt iedere school een brede school, en alle brede scholen hebben een voorschool. Daardoor raakt geen kind uit beeld. De voorschool is toegankelijk voor alle kinderen. Voor alle kinderen in het stadsdeel is er sport-, cultuur- en milieueducatie en een breed aanbod aan activiteiten die hen in contact brengen met de wereld om hen heen. Daarnaast is er aandacht voor brede talentontwikkeling, zodat ieder kind zijn of haar eigen talenten optimaal kan leren inzetten. Met iedere school worden afspraken gemaakt om de kwaliteit van het onderwijs zo te verbeteren, dat ieder kind tot optimale ontwikkeling komt. Op alle basisscholen komt een aparte vakleerkacht voor gymnastiek, die kinderen tenminste een keer per week lesgeeft. Daarnaast moet er ook in de klas aandacht zijn voor beweging. De doorstroom naar reguliere sportverenigingen wordt gestimuleerd. Het stadsdeel stimuleert scholen om ouders te betrekken bij het onderwijs, bijvoorbeeld door het instellen van een oudercontactpersoon. Scholen die dit doen kunnen van het stadsdeel een beloning krijgen. Het stadsdeel bevordert een goede verspreiding van schoolaanbod door het hele stadsdeel, zodat ieder kind in de eigen buurt naar school kan gaan.
13
• • •
Er wordt gestreefd naar gemengde buurtscholen die een afspiegeling zijn van de buurt. Scholen krijgen van het stadsdeel een beloning als ze actief beleid voeren om een diverse school te zijn en blijven. Het stadsdeel betrekt scholen bij een stedenband of een dergelijk samenwerkingsverband met een school in een ontwikkelingsland. Het stadsdeel zorgt voor de opschaling van het concept Schoolbuurtwerk (samenhangend geheel van activiteiten die voortkomen uit een samenwerking tussen buurthuizen en scholen) zoals dat nu bestaat in Westerpark en Bos en Lommer.
Gebouwen • • • •
Alle scholen zijn goede en veilige gebouwen, die geschikt zijn voor hedendaags onderwijs. De luchtkwaliteit in scholen wordt door het plaatsen van filter- en ventilatiesystemen verbeterd, waardoor ziekteverzuim afneemt en het leerproces wordt bevorderd. Het energiegebruik van scholen wordt onder de loep genomen en er wordt gestreefd naar een afname van energielasten. De scholen bieden inclusief onderwijs: onderwijs waarbij het lesprogramma en het gebouw is aangepast aan kinderen met een beperking. Schoolgebouwen zijn ook toegankelijk voor ouders met een beperking.
Middelbaar en volwassenenonderwijs • • • • • • •
Schoolverzuim (en de slecht functionerende registratie ervan) wordt samen met scholen aangepakt. Er worden buitenschoolse programma’s opgezet in samenwerking met overheid en bedrijfsleven, zodat de doorstroom naar de arbeidsmarkt soepeler verloopt. Het stadsdeel streeft er naar om vroegtijdige schooluitval te voorkomen en vroegtijdige schoolverlaters op een passende opleiding te krijgen. Bestaande netwerken tussen onderwijs en hulporganisaties worden verder ontwikkeld, zodat de ondersteuning van jongeren die dat nodig hebben gecoördineerd verloopt. Het stadsdeel voert een actiever beleid in het creëren van stageplekken voor jongeren in het stadsdeel en in de eigen organisatie. Het stadsdeel streeft naar meer middelbare scholen in Amsterdam West. Het volwassenenonderwijs wordt toegankelijker en waar nodig speciaal toegesneden op kwetsbare groepen.
14
9. Kunst en cultuur: van en voor iedereen! Amsterdam is een bruisende culturele stad met een uitstraling die niet alleen landelijk maar ook wereldwijd is. Amsterdam West maakt hier deel van uit en heeft tevens het grootste aantal nationaliteiten van geheel Nederland. Als je dit optelt, kan dit elkaar alleen maar versterken op kunstzinnig en cultureel gebied. De grote diversiteit zorgt namelijk voor een enorme verscheidenheid aan kunstzinnige en culturele uitingen waarvan elke bewoner kan genieten. Daarom wil GroenLinks kunst en cultuur binnen Amsterdam West stimuleren. Bovendien kan cultuur als bindende factor fungeren. Een breed cultuuraanbod draagt sterk bij aan sociale cohesie, binnen een groep maar ook tussen groepen. Cultuur vertegenwoordigt namelijk waarden die voor bewoners van belang zijn en biedt daarbij mogelijkheden tot positieve identificatie en binding. Cultuur zorgt voor ervoor dat mensen zich aangesloten voelen, in plaats van uitgesloten. In Amsterdam West zijn verschillende culturele plekken, zoals Podium Mozaïek, het Westergastterrein, het Fijnhouttheater, het Sieraad en straks het multiculturele centrum de Hallen. Deze bijzondere locaties zijn aanwinsten voor de buurt omdat ze ervoor zorgen dat bewoners in aanraking komen met cultuur. Creatieve en culturele activiteiten spelen immers een belangrijke rol voor het welzijn van de bewoners. Niet alleen op individueel niveau als waardevolle vrijetijdsbesteding, maar ook doordat kunst en cultuur mensen bij elkaar brengt en het onderlinge contact bevordert. We vinden het daarom belangrijk dat zoveel mogelijk mensen kennis nemen van en plezier beleven aan kunst en cultuur. Of dit nu is via een Suikerfeest, een muziekfestival of een Paasfeest, of juist alledrie. Daarom vindt GroenLinks dat er altijd voldoende laagdrempelige culturele voorzieningen moeten zijn. Om dit bereiken wil GroenLinks zich allereerst inzetten voor een goed werkklimaat voor de kunstenaars en culturele ondernemers. Dit kan door middel van het betaalbaar houden en beschikbaar stellen van ateliers, broedplaatsen en oefenruimtes voor alle kunstdisciplines. Gemeentelijke panden waarin ateliers gevestigd zijn, dienen daarom een lagere huurprijs te hebben. Daarbij moet gelet worden op een goede doorstroom van nieuwe jonge kunstenaars. Bovendien willen wij kunst voor iedereen bereikbaar maken. Waar het stadsdeel een zakelijk participant is in culturele instellingen (zoals bij Podium Mozaïek en het KunstENhuis) moet het stadsdeel aansturen op een gevarieerd aanbod en betaalbare toegangsprijzen. Het nieuwe stadsdeel dient zorg te dragen voor het stimuleren van een gevarieerd kunst- en cultureel beleid, wat ruimte biedt aan samenbrengen van mensen, maar ook aan het ontplooien van groepen en individuen. Bij het opstellen van het beleid dient het stadsdeel bovendien de brug te maken tussen de eigen stadsdeelorganisatie en het maatschappelijk veld.
In Amsterdam West neemt slechts een klein deel van de jongeren deel aan creatieve en culturele activiteiten. GroenLinks wil daarom investeren in kunsteducatie. Een goed concept is het zogenaamde 'Kunstmenu' voor scholieren. Leerlingen kunnen dan kiezen uit verschillende cultuuractiviteiten die in het kader van schoolse activiteiten bezocht worden. Tot slot kunnen jongeren meer voor kunst en cultuur geïnteresseerd raken door gebruik te maken van jongerenwerk en scholen een duidelijkere rol geven. Zij kunnen laagdrempelige activiteiten organiseren waardoor jongeren meer in aanraking met kunst en cultuur komen. Een van de meest concrete manieren om kunst verder voor een breed publiek bereikbaar te maken is het plaatsen van kunstwerken in de openbare ruimte. Tegelijk krijgt de uitstraling van het stadsdeel hierdoor een zetje in de rug. Daarnaast kunnen er kunstroutes in kaart gebracht worden langs (deel onbekende) werken van Amsterdam West.
Actiepunten Instellingen en gemeente • • • • •
• •
•
Er komen aanmoedigingsbijdragen voor de bevordering van de samenwerking tussen instellingen binnen de cultuursector zelf en van de cultuursector met verschillende andere sectoren. Er komen in West betaalbare bedrijfsruimten en ateliers. Gemeentelijke panden die leeg staan worden tijdelijk ingezet als atelierruimte of broedplaats. GroenLinks zet in op een gevarieerd aanbod en lage toegangsprijzen bij culturele instellingen als Podium Mozaïek en het KunstENhuis. Kleine laagdrempelige theaters en organisaties zoals het Fijnhouttheater, het ZID Theater, filmuis Cavia, Theater De Ruimte/Muzenis, Zaal 100 en Kunsttraject met hun uiteenlopende culturele en educatieve aanbod voor jong en oud moeten behouden blijven en gesteund worden door het stadsdeel. Het Cultuurpark Westerpark wordt geborgd wat betreft status, beheer en programmering. GroenLinks bevordert verdere uitbreiding van het culturele en creatieve klimaat in het stadsdeel, met een gebiedsgerichte aanpak, gericht op het behoud van kunst- en cultuurinitiatieven daar waar ze reeds aanwezig waren en stimuleert en en schept kansen in gebieden waar dat nodig is. De Opera in de Houthavens wordt behouden.
15
Projecten en bewoners • • • • • • • •
Het stadsdeel zorgt voor het instellen van Kunstmenu's. GroenLinks vindt dat er ruimte geboden moet worden aan activiteiten die erop gericht zijn kinderen en jongeren te interesseren voor kunst en cultuur, zoals WG-Kunst. Het stadsdeel zet in op Kunstroutes door het stadsdeel. Het stadsdeel bevordert kunst in de openbare ruimte (te combineren met speelruimte en recreactiegebiden), zoals de Etalageprojecten in de Bellamybuurt. Bewoners worden betrokken bij het kunst- en cultuurbeleid, bijvoorbeeld door de oprichting van kunstcommissies, het stimuleren van community art en het financieel steunen van bewonersinitiatieven. Het stadsdeel ondersteunt van het initiatief om van de Hallen ook een cultureel centrum te maken waar plek is voor kleinschalige multiculturele podia en initiatieven. Het stadsdeel bevordert de synergie tussen de culturele trekpleisters als het Westergastterrein, De Hallen, Het Sieraad en Podium Mozaïek. Er moet een cultureel festival komen voor buurtbewoners.
16
