IN GROENE DOEN VERKIEZINGSPROGRAMMA GROENLINKS AMSTERDAM OUD ZUID

IN GROENE DOEN VERKIEZINGSPROGRAMMA GROENLINKS AMSTERDAM OUD ZUID

2006-2010

Beweging in de stadsdeelpolitiek GroenLinks zit niet voor het pluche, of voor de raadsvergoeding in de stadsdeelraad. We hebben een ideaal. Niet een ideaal om te getuigen, maar een ideaal om te veranderen. In dit verkiezingsprogramma geven we aan wat we concreet willen bereiken in stadsdeel Oud Zuid, maar ook vanuit welke uitgangspunten we dat doen. En met dat laatste beginnen we. Hieronder.

Uitgangspunten voor GroenLinks GroenLinks wil gelijke kansen en keuzemogelijkheden voor alle mensen –sterk én zwak– zodat ze in staat zijn actief vorm te geven aan hun leven en aan hun rol in de samenleving. GroenLinks wil ook een duurzame samenleving, waarin de gevolgen van onze leefwijze hier en nu niet afgewenteld worden op het leven van mensen elders of mensen in de toekomst. Beide idealen zijn allerminst vanzelfsprekend. Er waait immers een gure wind van nationalisme en haat tegen mensen met een ander kleur, geloof of geaardheid. Een sfeer is ontstaan waarin een eenvormig ‘wij’ en ‘zij’ tegenover elkaar worden gezet. Aanslagen en dreigingen van terrorisme, fundamentalisme en extremisme geven ook geen aanleiding om rustig achterover te leunen tot die weer zijn overgewaaid. Maar in een ‘botsing van culturen’ geloven wij niet, al was het maar omdat dit ‘geloof’ dan als vanzelf de waarheid zou kunnen worden. De multiculturele samenleving is voor ons een feit. Mensen kiezen hun eigen richting, een eigen geloof, een eigen manier van leven. Dat juichen we alleen maar toe. Voorwaarde is wel dat de één daarmee de ander niet in zijn of haar vrijheid beknot. Want opvattingen en waarden kunnen botsen, en flink ook. Denk aan verschillende opvattingen over de rechten van vrouwen en homo’s, of de vanzelfsprekendheid waarmee mensen in de publieke ruimte met seks worden geconfronteerd. Opvattingen kunnen verschillen, maar ze mogen nimmer leiden tot aantasting van fundamentele rechten en discriminatie van mensen. Dan trekken we een harde grens en gaan de confrontatie met die opvattingen aan. Voor het overige blijft de belangrijkste manier om met botsende waarden om te gaan het gesprek en de discussie. Een werkelijk gesprek, op basis van gelijkwaardigheid en respect. Daarvoor is van belang dat iedereen in gelijke mate toegang heeft tot de plekken waar dat publieke debat wordt gevoerd. Ook daarom staat bevordering van deelname van vooral etnische minderheden aan de arbeidsmarkt, in politieke en bestuurlijke circuits en in de media hoog in ons vaandel, hoe moeilijk het ook is om dat – ook binnen GroenLinks – te verwezenlijken. Ook een duurzame samenleving is een groot ideaal. Het krijgt handen en voeten in het leefbaar houden en maken van wijken en het zo weinig mogelijk bijdragen aan vervuiling. Waar het kan kiest GroenLinks voor de leefbaarheid voor mensen nú, maar 2

niet ten koste van toekomstige generaties. GroenLinks kiest daarom bijvoorbeeld voor meer groen, minder ruimte voor auto’s en meer ruimte voor voetgangers en fietsers. Auto’s zijn een grote bedreiging voor de leefbaarheid en het milieu door de uitstoot van uitlaatgassen, de productie van geluid en de ruimte die zij innemen op straat. Groen is daarvoor juist van groot belang. Dit verkiezingsprogramma laat zien waar GroenLinks staat als er keuzen gemaakt moeten worden. Tegelijkertijd is duidelijk dat veel maatschappelijke kwesties niet in dit stadsdeel opgelost kunnen en hoeven te worden. Vaak vereist een effectieve aanpak nauwe samenwerking met anderen, zoals de woningbouwcorporaties, de sociale dienst en het CWI, de zorginstellingen en de jeugdhulpverlening en gemeentelijke diensten. Die samenwerking zoekt GroenLinks, want alleen dan is maatwerk mogelijk in een grote en complexe stad als Amsterdam. Door bovendien meer met andere stadsdelen samen te werken, kunnen we van elkaar leren, en worden goede ideeën uitgewisseld.

Maar de macht van instituties is beperkt. GroenLinks streeft naar actief burgerschap van mensen, om zelf en in samenwerking met elkaar te werken aan een gewenst nu en een gewenste toekomst. Heel concreet betekent dat, dat bewoners van Oud Zuid niet alleen naar de overheid moeten kijken om problemen op te lossen en hun wensen in vervulling te laten gaan. De burger is geen klant. Burgers kunnen net zo goed als de overheid – en misschien wel beter – bijdragen aan sociale cohesie en leefbaarheid in hun buurt; de sociale publieke ruimte. Inderdaad, door ‘eigen verantwoordelijkheid’ te nemen. Maar dan niet het type van ‘zoek het maar uit’, zoals het huidige kabinet propageert. De overheid houdt de taak de burgers te ondersteunen waar dat nodig is. 3

Bijvoorbeeld door initiatieven voor bemiddeling bij conflicten mogelijk te maken en daarmee te voorkomen dat situaties uit de hand lopen. Bij dit alles moet de niet zo mondige burger echter wel in beeld blijven. Deze visie op de verhouding tussen burgers en overheid trekken we ook door naar

directe en merkbare gevolgen voor de mensen in Oud Zuid. Niet iedereen hoeft het met elk besluit eens te zijn, maar ons ideaal is wél dat mensen begrijpen hoe en waarom ze tot stand zijn gekomen. En dat ze er respect voor op kunnen brengen, ook als ze er mordicus tegen zijn.

onze ideeën over de fysieke publieke ruimte: de straat, het plein, de bibliotheek, de binnentuin. De algemene term ‘openbare ruimte’ laat eigenlijk in het midden wie die ruimte toebehoort. Met als gevolg dat iedereen er zijn of haar ‘ding’ kan doen, maar de overheid ervoor moet zorgen dat het geen rotzooi wordt. De gemeenschappelijke verantwoordelijkheid (van burgers) voor de fysieke publieke ruimte moet worden benadrukt. Vormen van medebeheer van geveltuinen, floatlands, autotuinen en adoptie van binnentuinen of miniparkjes geven daar allemaal een concrete vorm aan. Kortom: het stadsdeel gaat wat ons betreft op grotere schaal dan nu actief allerlei vormen van gemeenschappelijke betrokkenheid van burgers bij de fysieke én de sociale publieke ruimte stimuleren en ondersteunen.

Om dat te bereiken, zouden er wat GroenLinks betreft radicale veranderingen moeten worden doorgevoerd in de vergadercultuur. Op zijn minst kan de huidige cultuur stevig worden verbeterd, zodat er werkelijk sprake zal zijn van gedachtenwisseling op basis van argumenten, op een voor buitenstaanders begrijpelijke manier.

Op de volgende gebieden heeft het stadsdeel de mogelijkheid om zelf iets te doen: ruimtelijke ordening, wonen, stimuleren van bedrijvigheid en werkgelegenheid, sociale leefbaarheid, steun voor kwetsbare groepen, onderwijs en scholing, groenvoorziening en milieu, kunst en verkeer. Die gebieden staan natuurlijk niet los van elkaar. Sociale leefbaarheid kan niet zonder goed ingerichte straten en pleinen, waar het ook voor gehandicapten goed en veilig toeven is. Werkgelegenheid betekent dat bedrijven de kans moeten krijgen om zich te vestigen en te ontplooien, en dat iedereen de kans moet krijgen om voor die bedrijven aan de slag te gaan. Ruimte voor kwetsbare groepen vraagt woonruimte voor grote gezinnen, andere woonvormen, toegankelijke voorzieningen voor gehandicapten en goed toezicht op straat. Het is een plicht voor het lokale bestuur om die samenhang te respecteren en om naar die samenhang te streven. GroenLinks kiest zelfs al in haar naam voor die samenhang. Groen voor het ideaal van ecologische duurzaamheid en fysieke leefbaarheid, Links voor het ideaal van sociale rechtvaardigheid en culturele openheid. Idealen die soms botsen, maar altijd bij elkaar horen.

De stadsdeeldemocratie De opdeling van de gemeente Amsterdam in stadsdelen heeft bestuurlijk haar waarde bewezen. De dienstverlening aan burgers is sterk verbeterd, de uitvoering van beleid is veel meer toegesneden op de lokale situatie (wijkgericht werken) en het bestuur krijgt veel directer informatie terug over de gevolgen van zijn beleid. Tegelijk zijn we ontevreden over het democratisch functioneren van het stadsdeel. Het is goed dat burgers de stadsdeelraad in toenemende mate weten te vinden met hun ideeën en hun onvrede. Maar de raad zelf wordt onder die druk ook steeds meer een gezelschap, waar populisme en de waan van de dag heersen. GroenLinks vindt de stadsdeelraad desondanks niet zinloos: de schaal van het stadsdeel maakt het

Inspraak en interactieve besluitvorming Het stadsdeel moet blijvend gebruik maken van de creativiteit van Amsterdammers en hun verantwoordelijkheid voor de eigen buurt. Dit kan leiden tot verbetering van de samenwerking tussen ambtenaren, bestuur en betrokken buurtbewoners. Een goed uitgewerkt proces van besluitvorming waarin met alle belanghebbenden wordt gepraat en de belangen publiek worden afgewogen, voorkomt veel onbegrip. Burgers worden zo actief bij de deelraadpolitiek betrokken. Vervolgens heeft het politieke bestuur de verantwoordelijkheid om uiteindelijk te beslissen. Als de gekozen oplossing dan toch niet op voldoende begrip kan rekenen, kan het bestuur democratisch gecorrigeerd worden, bijvoorbeeld door een correctief referendum of volksinitiatief. Jongeren vormen een aparte groep binnen het stadsdeel. Hun participatie krijgt extra aandacht in de komende periode, zodat we weten wat er bij jongeren leeft en kunnen anticiperen op onderwerpen die voor hen belangrijk zijn.

De stadsdeelorganisatie Alle bewoners moeten het gevoel hebben dat het hún stadsdeel is. Dat betekent dat voorzieningen in voldoende mate aanwezig moeten zijn en dat deze toegankelijk en ‘klantvriendelijk’ zijn. Ook mogen bewoners verwachten dat het vuil tijdig wordt opgehaald, dat de straten geveegd worden, dat paspoorten op tijd klaar zijn, dat vergunningen zorgvuldig en op tijd verstrekt worden en dat klachten secuur worden behandeld. Dit vraagt om een gezamenlijke betrokkenheid van bestuurders en raadsleden. Belangrijke randvoorwaarde daarbij is een efficiënt georganiseerd ambtenarenapparaat dat naar buiten is gekeerd en zoveel mogelijk de beslotenheid van het stadsdeelkantoor verlaat. Hoewel de stadsdeelorganisatie al flink is verbeterd in de afgelopen vier jaar, en het wijkgericht werken tot de organisatiecultuur is gaan behoren, gaat er nog steeds teveel mis op de burelen van het stadsdeel. Recente voorbeelden zijn de sociale huurwoningen die per ongeluk tot Rijksmonument verklaard werden en de regelmatige overschrijding van budgetten bij grote projecten. Verdergaande verbeteringen in aansturing, procesvoering en controle moeten leiden tot een effectief en efficiënt werkende organisatie.

in principe mogelijk om politieke oordeelsvorming nauw te laten aansluiten bij het dagelijks leven. Besluiten die op stadsdeelniveau worden genomen, hebben immers 4

5

Een kritische bestuurspartij GroenLinks heeft altijd gekozen voor een actieve opstelling met duidelijke standpunten. Daardoor komen wij nogal eens in botsing met andere partijen. Soms omdat we anderen dwingen om ook een duidelijk standpunt in te nemen (dat ze tot dan toe uit de weg gegaan waren). Soms omdat onze bevlogenheid het geluid van anderen overvleugelt. Confrontaties horen erbij; het houdt zowel andere partijen als onszelf scherp. Dat idealisme voor GroenLinksers een belangrijke drijfveer vormt, staat als een paal boven water. Idealisme gaat heel goed samen met realisme. GroenLinks streeft naar haalbare doelen, en is bereid daarvoor compromissen met andere partijen te sluiten. De afgelopen vier jaar hebben we dat laten zien door bestuursverantwoordelijkheid te nemen. Onze twee excellente wethouders (Lieke Thesingh en Laurien van den Hoven) hebben belangrijke delen van ons vorige verkiezingsprogramma gerealiseerd, zoals de professionalisering van het welzijnswerk, de verzelfstandiging van de schoolbesturen, een sterk verbeterde dienstverlening van en communicatie door het stadsdeel, een robuust milieubeleidsprogramma en een lange termijn visie op het groen en het water in de stad. Tegelijk zijn er op andere onderwerpen, zoals het parkeren en de inrichting van de openbare ruimte, werkbare compromissen gevonden. In de raad heeft de fractie ondertussen het zogenaamde dualisme niet geschuwd: regelmatig hebben wij samen met andere partijen wijzigingsvoorstellen naar voren gebracht. GroenLinks is een kritische partner, gericht op het vinden van oplossingen, niet een partij die bij voorbaat dwars gaat liggen. GroenLinks zet net als in de afgelopen periode in op deelname aan het bestuur. Daarbij sluit ze op voorhand geen enkele partij uit als coalitiepartner, met uitzondering van partijen die er racistische of op onderdrukking gerichte standpunten op na houden. Een linkse coalitie heeft wel onze voorkeur. GroenLinks Oud Zuid heeft gekozen voor Bram Bos als lijsttrekker. Lieke Thesingh is onze eerste wethouderskandidaat als GroenLinks mee gaat besturen.

Leeswijzer De volgende drie hoofdstukken belichten drie dimensies van ons beleid voor Oud Zuid. Bij elke dimensie is een visie geformuleerd. Deze visie is vervolgens uitgewerkt in hoofdprogrammapunten voor de komende vier jaar. Voor de kleinere programmapunten die zijn gebundeld onder de titel ‘Anders nog iets?’ verwijzen we je naar de website: www.groenlinks-oudzuid.nl/visie/verkiezingsprogramma

6

Mensen in beweging

Over economie, werk, kunst, cultuur en sport In Oud Zuid wordt gewoond én gewerkt. Mensen verdienen er geld en ze geven het er ook weer uit. Ze hangen aan de bar, of zweten zich fit in het Vondelpark, op de tennisbaan of het voetbalveld. Mensen zijn in beweging. En niet alleen fysiek. Mensen geven ook vorm aan nieuwe ideeën – in de kunst en de muziek, in nieuwe bedrijvigheid. Oude, gevestigde cultuur en economie lopen haast naadloos over in nieuwe kunst en nieuwe onderneminkjes. De toekomst van de economie in Oud Zuid ligt in het niet-materiële vlak: op ideeën, beelden en diensten en de vernieuwing daarvan. Een paar bolwerken zijn daarvoor de bron. Drie musea en een concertzaal van internationale betekenis, maar vlakbij ook de ateliers voor beginnende kunstenaars, en de artistieke fietsenmakers en taartenwinkels in de Noord-Pijp. De ontluikende topsportlocaties in en rond het Olympisch stadion en het recreatiegebied op de Schinkeleilanden. De concentratie van horeca en speciale winkels in de Pijp. De duurbetaalde advocaten- en notariskantoren van Zuid. En wat ons betreft komt daar het terrein van het Gemeentearchief bij, als plek waar ‘hoge’ en ‘lage’ cultuur, sjieke horeca en nieuwe bedrijvigheid een impuls geven aan het hele gebied eromheen. Voor ons is het van groot belang om de ontwikkeling van die vernieuwende economie in Oud Zuid waar mogelijk te versterken. We willen hier bedrijvigheid die haar geld verdient door onderscheidend en uniek te zijn, omdat er geen plek is voor massaproductie en grootschaligheid. Zo hebben we ook liever winkels die met een beperkt oppervlak toekunnen. Zodat we de druk op de binnentuinen verminderen en geen autoverkeer van buiten aanmoedigen. En het aardige is, dat we daarvoor in Oud Zuid al veel in huis hebben. Het stadsdeel moet van die mogelijkheden gebruik maken. In de komende raadsperiode willen we een beter onderbouwde stadsdeelvisie ontwikkelen op deze niet-materiële economie van Oud Zuid. Op allerlei gebieden kan het stadsdeel aan die ontwikkeling bijdragen. Waarvan hieronder een voorproefje.

Economie in beweging - In de bestemmingsplannen geven we in specifieke straten de begane grond een dubbele bestemming, zodat het daar makkelijker wordt een woning om te zetten in een winkel of kantoor, of omgekeerd. Uitgangspunt daarbij is dat die straten een gemengd karakter krijgen en houden: wonen én werken. - Functiemenging in woonbuurten is gewenst. In buurten als de Diamantbuurt en de Marathonbuurt kan dat meer maatschappelijke en economische beweging opleveren, ook ’s avonds. Waar mogelijk sturen we hierin via toewijzing en bestemming van leegkomende panden. 7

- Winkelstraten maken we aantrekkelijker door ze autovrij of autoluw te maken. Dat geldt in ieder geval voor de Ferdinand Bolstraat, de Van Woustraat en de PC Hooftstraat. - We willen goedkope kantoorruimte in bedrijfsverzamelgebouwen creëren en behouden. Dit kan bijvoorbeeld door privaat risico-kapitaal te interesseren voor een vorm van uitgesteld aandeelhouderschap in startende ondernemingen, die te klein voor het tafellaken en te groot voor het servet zijn. Ook het stadsdeel kan hier investerende partij zijn. - Kwakkelende winkelstraten als de Van Woustraat, de Amstelveenseweg en de Zeilstraat krijgen een toegewijde straatmanager, die niet alleen de zelforganisatie van winkeliers ondersteunt, maar ook in samenspraak met hen een ontwikkelingsvisie opstelt, en vervolgens actief op zoek gaat naar daarin passende nieuwe ondernemers en samenwerkingsverbanden. - Ondernemers krijgen een account-manager in de stadsdeelorganisatie, die ervoor zorgt dat regelgeving hun initiatief niet meer nodeloos in de weg zit. - We gaan, waar mogelijk in samenwerking met andere stadsdelen, actief op zoek naar geld uit de Europese Structuurfondsen ten behoeve van experimenten op het gebied van duurzame mobiliteit, nieuwe media, distributie en sociale veiligheid. - De Albert Cuypmarkt moet zich aanpassen aan de tegenwoordige tijd in aanbod, openingstijden en presentatie. In de zomer moet op de markt ruimte gemaakt worden voor enkele terrassen.

Cultureel en creatief centrum Het Museumplein, het Duivelseiland en de Noord-Pijp hebben steeds meer een stedelijke centrumfunctie. GroenLinks wil die ontwikkeling waar mogelijk sturen, zodat één coherente culturele en creatieve zone ontstaat, met een samenhangende identiteit en een nationaal imago, zoals de Jordaan dat bijvoorbeeld nu al heeft als kleinschalig winkelgebied. In dit geval gaat het ons om een samenhangend geheel van cultuur, creatief en vernieuwend ondernemerschap en hoogwaardige horeca in een gebied waar het zeer goed toeven is voor bewoners, wandelaars en toeristen. Vandaar ook dat we juist in de Noord-Pijp en het Duivelseiland willen beginnen met een fundamentele verschuiving van bovengronds naar ondergronds parkeren. Het stadsdeel draagt verder bij aan deze ontwikkeling in de bestemmingsplannen, de realisatie van aantrekkelijke wandel- en winkelroutes, het beschikbaar houden van goedkope woon- en werkruimte en het faciliteren van hoogwaardige horeca. Verder haken we in op festivals en evenementen op het Museumplein, door gelijktijdige en gerelateerde activiteiten aan te trekken richting en op het Marie Heinekenplein.

8

Ruimte in beweging - Leegstaande locaties moeten makkelijker tijdelijk gebruikt kunnen worden door studenten, kunstenaars en starters. Te denken valt bijvoorbeeld aan het leegkomende Sweelinck Conservatorium en het Gemeentearchief. We onderzoeken de mogelijkheden om de drempel voor onroerendgoedeigenaren voor tijdelijke en goedkope verhuur te verlagen, en de zekerheid van huisvesting voor tijdelijke huurders te vergroten. - Het Van Ostadetheater krijgt een nieuwe plek, bij voorkeur op het Gemeentearchiefterrein. - Het budget voor lokale kunstprojecten wordt uitgebreid, maar in de voorwaarden wordt aangestuurd op samenwerking met lokale ondernemers.

Gemeentearchief-terrein Het beschikbaar komen van de gebouwen en het terrein rond het Gemeentearchief aan de Amsteldijk biedt een prachtkans om dit deel van de Zuid-Pijp een impuls te geven. Het gebied kan gebruikt worden om rijk en arm, autochtoon en allochtoon elkaar op een vanzelfsprekende manier te laten ontmoeten. De ruimte van de Amstel, de chique van de Amsteldijk, de diversiteit van de Diamantbuurt, en het economisch stagnerende deel van de Van Woustraat – ze kunnen aan elkaar gesmeed worden door op het Gemeentearchief-terrein een mix van zeer uiteenlopende functies te realiseren die een zeer heterogeen publiek kunnen trekken van binnen en buiten de buurt: hoogwaardige horeca (bijvoorbeeld een hotel-restaurant) en een kashba-achtig winkelplein; een Arabisch Cultureel Centrum; en een Denksportcentrum. Maar ook hoogwaardige koopwoningen én grote sociale huurwoningen. Wat ons betreft is daarbij goed ingepaste hoogbouw, met respect voor de monumenten eromheen, goed mogelijk. Zo benutten we de ruimte goed, en wordt het makkelijker om de financiering rond te krijgen. Het stadsdeel moet er alles aan doen om dit hele gebied als één geheel te ontwikkelen, vanuit een visie die breder is dan alleen die van de markt. Het gebied is van groot belang voor de Zuid-Pijp, en mag daarom geen enclave van dure koopwoningen worden. Mocht dat nodig zijn, dan moet er wat GroenLinks betreft ruimte worden gevonden in de begroting om tekorten af te dekken.

Mensen in beweging - Het stadsdeel speelt een actieve rol in het scheppen en het behoud van arbeidsplaatsen en stageplekken, in het bijzonder voor lager geschoolden, en geeft zelf het goede voorbeeld door stageplekken in de eigen organisatie te creëren. - Het stadsdeel coördineert actief de aanpak van voortijdig schoolverlaten en jeugdwerkloosheid en benut de vele regelingen die er zijn optimaal. - We moedigen topsportevenementen in het Olympisch Stadion aan, maar ondersteunen als stadsdeel vooral de ‘breedtesport’: sport voor iedereen. 9

- Sportvelden moeten intensief gebruikt worden. Als dat betekent dat we kunstgras moeten toepassen, dan doen we dat, ook al hebben we liever écht groen. - Sporten in clubverband heeft een extra sociale dimensie. Daarom streven we naar extra ondersteuning voor sportverenigingen, onder voorwaarde dat die verenigingen actief gaan werken aan verbreding van hun doelgroep. - Het stadsdeel haalt het op te richten Nationaal Denksportcentrum binnen zijn grenzen. - We verbinden het Vondelpark, de Schinkeleilanden en het Amsterdamse Bos tot een aantrekkelijke lange afstands hardloop- en wandel-route.

Bewegen in een groene ruimte Over verkeer, milieu en groen

GroenLinks juicht de dynamiek en geest van vernieuwing die ons stadsdeel eigen is toe. Oud-Zuid is een rijk stadsdeel, zowel economisch als cultureel. Samen met de aanwezige diversiteit van mensen zijn dit prachtige voorwaarden om een duurzame stedelijke omgeving te realiseren, waarin wonen, werken en recreëren goed samen gaan. Wij vinden dat de ruimte in de stad optimaal benut moet worden. Oud Zuid hoeft voor ons geen Manhattan te worden, maar op specifieke plekken, zoals het Stadionplein en het Gemeentearchief-terrein, is een grotere bouwhoogte zeker niet uitgesloten. Verdichting is echter alleen acceptabel, als er tegelijkertijd wordt geïnvesteerd in de kwaliteit van de openbare ruimte. In ieder project wordt de balans gezocht tussen groen, water, bebouwing en infrastructuur. Wat aan ruimte gewonnen wordt met hoger bouwen, wordt teruggegeven aan de omgeving van dat gebouw. De straat is de plek voor mensen om samen te verkeren en tegelijkertijd de verbinding om van de ene plek naar de andere te komen. Wat openbare ruimte genoemd wordt, is gemeenschappelijke ruimte, ruimte die samen gedeeld wordt, waar je elkaar ontmoet en het gesprek of het conflict aangaat, waar het aangenaam vertoeven is en waar voor de voetganger, de fietser en het spelende kind de hoofdrol is weggelegd. GroenLinks ziet de samenhang tussen de ruimte, het verkeer, groen, water en de kwaliteit van de omgeving. Om die samenhang verder te versterken, zet GroenLinks de komende raadsperiode in op drie samenhangende speerpunten. Ten eerste een sterke verbetering van de lucht, door een verdere vergroening van de publieke ruimte en een vermindering van het aantal auto’s op straat. Ten tweede een verdere verbetering van de kwaliteit van de publieke ruimte, waarbij medebeheer en medeverantwoordelijkheid van burgers uitgangspunt is. En ten derde een bijdrage aan de algemene klimaatsverbetering door bijvoorbeeld het gebruik van duurzame materialen en het aanpassen van het eigen wagenpark door het stadsdeel.

Auto’s maken plaats - We breiden het aantal autoloze straten uit, speciaal op plekken met de potentie om uit te groeien tot een aantrekkelijk winkel- en uitgaansgebied, en op plekken waar kinderspeelruimte hard nodig is, zoals bij scholen. Zo wordt de Ferdinand Bolstraat na de aanleg van de metro een autovrije winkelstraat en worden de Eerste Jacob van Campenstraat en de Albert Cuypstraat tussen de Hobbemakade en de Ferdinand Bolstraat aantrekkelijke toegangsroutes tot de Pijp zonder geparkeerde auto’s. - We maken alternatieven voor de auto aantrekkelijker, door meer geld beschikbaar te stellen voor fietsenstallingen, voldoende fietsenrekken en een slim systeem om die 10

11

fietsenrekken tijdig van wrakken te verlossen. - We bepleiten en stimuleren een milieuvriendelijk distributiesysteem voor de hele stad, met goederenoverslagpunten aan de rand om zwaar vervuilend en onveilig vrachtverkeer in de stad en ons stadsdeel tegen te gaan.

Groene parkeergarages Voor GroenLinks is een autoluwe Noord-Pijp zonder auto’s op straat geen utopie. Ook andere buurten waar in het verleden groenstroken voor parkeerplaatsen zijn opgeofferd of speelruimte voor kinderen verdwenen is, kunnen worden vrijgemaakt van auto’s door ondergrondse bewonersgarages te bouwen. Om dat te kunnen betalen, willen we de prijs voor een parkeervergunning de komende vier jaar verdubbelen van de huidige 11 naar 22 euro per maand. Zulke parkeergarages kunnen groen zijn, als voor iedere plaats die er onder de grond bij komt, er op straat een plaats verdwijnt en we de vrijkomende ruimte onder meer gebruiken voor een verdere vergroening van het stadsdeel.

Voetgangers en fietsers krijgen de ruimte - Hoofdroutes voor auto’s moeten omwille van de veiligheid vrijliggende fietspaden hebben. In de komende raadsperiode leggen we ze in ieder geval op (een deel van de) volgende straten aan: de Lairessestraat/Cornelis Krusemanstraat, Stadhouderskade tussen Rijksmuseum en Amstel, Amstelveenseweg, delen van de Ceintuurbaan en de van Baerlestraat en de Stadionweg. - Fietspaden worden goed onderhouden en worden met urgentie gerepareerd als dat nodig is. - Vrijliggende fietspaden mogen niet ten koste gaan van de ruimte voor voetgangers, zoals nu vaak op kruispunten het geval is. Als er gekozen moet worden omdat de straat te smal is, gaan voetgangers, bomen en fietsers voor. - Sommige straten zijn eigenlijk niet geschikt voor de combinatie van doorgaand verkeer en fietsverkeer, maar zijn daarvoor wel aangewezen door de Centrale Stad. We streven naar verlaging van de maximumsnelheid tot 30 km/u al dan niet in combinatie met eenrichtingsverkeer in de Van Woustraat, de Zeilstraat, de Willemsparkweg en de Koninginneweg. - Geparkeerde fietsen en auto’s vormen nog te vaak een belemmering op de stoep voor gehandicapten, blinden en slechtzienden. We zorgen voor goede stallingsmogelijkheden voor fietsers en spreken dwarsstallers aan op hun verantwoordelijkheid. - Op de stoep geparkeerde auto’s worden snel verwijderd. Daartoe wordt de handhaving geïntensiveerd. - Minstens zo’n groot probleem voor gehandicapten is de beperkte toegankelijkheid van openbare gebouwen. We maken een inventarisatie met betrokkenen en

Bomen wassen de lucht Bomen en groen zijn uiterst effectief in het vastleggen van stikstofdioxiden en fijn stof ; de luchtverontreiniging waar momenteel zoveel om te doen is. Een reden te meer om veel meer groen in het stadsdeel te krijgen. We willen dus veel meer bomen gaan aanplanten, en groenstroken aanleggen. De ruimte daarvoor vinden we door bovengronds parkeerplekken op te heffen en door in een aantal drukke verkeersstraten eenrichtingsverkeer in te voeren. Bij herprofilering van straten krijgen bomen meer leefruimte, zowel boven als onder de grond. Daartoe gaan we bij ingrijpende herprofilering onder meer gebruik maken van kabelbakken en -pijpen, of realiseren we groen en bomen in het midden van de straat. Dat is veel functioneler en biedt bomen een betere kans om écht te groeien. Om te beginnen brengen we de middenberm terug in de Johannes Vermeerstraat. Ook bomen in de binnentuinen zijn van enorm belang voor de vogelstand, de reiniging van de lucht en het terugdringen van geluidsoverlast. Daartoe moet de herplantplicht voor verwijderde bomen in de binnentuinen daadwerkelijk gehandhaafd worden.

Bewoners genieten van groen en blauw - We versterken de groene en blauwe infrastructuur (bomen, water, parken en ander groen) volgens de Visie Groen & Blauw. Zo halen we de natuur en het water via de Amstel en de Schinkel de stad in. - Binnentuinen zijn groene gemeenschappelijke ruimtes. We gaan samenwerkingsverbanden van bewoners en ondernemers stimuleren en ze ondersteunen bij het gezamenlijk onderhoud en beheer. Daarbij zoeken en creëren we ook voordelen voor eigenaren en huurders op de begane grond, die mee willen werken. - We ondersteunen de aanleg en het onderhoud van daktuinen, geveltuinen, verticaal groen en schooltuinen door middel van voorlichting en incidentele stimuleringssubsidies. - Waar mogelijk maken we kindvriendelijke speelplaatsen met groen en duurzame speeltoestellen. - We willen de opslagcapaciteit van de bodem voor (regen)water groter maken om wateroverlast hier en elders te voorkomen. Daartoe moet een deel van de bestrating (bijvoorbeeld parkeerplaatsen) bij herprofilering doorlaatbaar worden gemaakt en waar mogelijk zand vervangen worden door leem. Er komt een premie op blijvende ontharding van binnentuinen, bijvoorbeeld door een tegel-inruilactie. - De uitstoot van CO2 van fossiele herkomst moet sterk omlaag vanwege de ernstige gevolgen voor het klimaat. Het stadsdeel streeft ernaar dat de eigen organisatie én die van scholen en welzijnsinstellingen over vier jaar klimaatneutraal werken, onder meer door de inzet van zonnecollectoren, bioethanol en duurzaam geproduceerde waterstof.

formuleren een actieplan om dit te verbeteren.

12

13

Je plek vinden Over samenleven, onderwijs, welzijn, wonen en ruimtelijke ordening Je eigen plek vinden: daar voel je je veilig, beschermd en vertrouwd. In Amsterdam vindt een bonte stoet van mensen zijn thuis. Rijk en arm, wit en zwart, jong en oud en alles wat er tussen zit. Maar helemaal vanzelfsprekend is dat niet meer. Hoge grondprijzen, exorbitante huizenprijzen, een steeds vrijere markt voor huurwoningen in combinatie met een tekort aan goede woningen, dreigt de stad te verdelen in rijke en arme buurten. Hier de wijken waar de veelverdieners zich veilig wanen, daar de buurten waar gettovorming dreigt. GroenLinks wil dat niet en streeft er daarom naar de diversiteit van mensen in het stadsdeel te behouden. In Oud Zuid moeten ook lagere en modale inkomens, starters op de woningmarkt, ouderen en grote gezinnen welkom zijn. Per buurt kan de mix echter wel anders zijn. Om al die mensen een plek te bieden moeten we de stad niet eindeloos naar buiten toe uitbreiden. Dat gaat ten koste van het groen en de natuur. We moeten de ruimte díe we hebben beter benutten. Door beter om te gaan met bestaande ruimte, door hoger of dieper te bouwen of door dubbel grondgebruik: verdichting. De hectiek die dit met zich mee brengt, gaat niet ten koste van de stad, maar past er juist bij. Je plek vinden doe je niet alleen thuis, maar ook in de ruimte daaromheen. Je loopt, fietst, speelt, zit in het park of op het terras en je moet ook nog ergens je fiets of auto parkeren. In een levendige stedelijke cultuur maken mensen zeer intensief gebruik van de fysieke publieke ruimte. Daar moet je dus hoge eisen aan stellen. Hoger dan we nu doen. Bij bouwprojecten of herinrichting van straten moet steeds nagedacht worden over de balans tussen het groen, het water, de gebouwen en de infrastructuur. Het geld dat we verdienen met hoger bouwen steken we voor een flink deel in de ruimte eromheen. Waar zo intensief wordt samengeleefd op een beperkte oppervlakte ontstaan ook spanningen. Zeker als de culturele verscheidenheid groot is, en we niet meer zo vanzelfsprekend als vroeger weten welke regels er nu onderling gelden. Vaak blijft dit tot klein leed beperkt en zoeken mensen het onderling uit. Maar kleine irritaties kunnen ook uitgroeien tot diepgaande en langdurige conflicten tussen mensen. Het gebeurt in Oud Zuid en de media zitten er bovenop om het nog eens extra aan te dikken. En dan wordt er al snel geroepen om hard optreden. GroenLinks doet daar niet aan mee. Natuurlijk: politie-ingrijpen en adequaat straffen zijn nodig als de irritaties zijn uitgegroeid tot keiharde overlast en crimineel gedrag. Maar om in een diverse stad als Amsterdam samen te kunnen leven, moeten we elkaar op zijn minst ook een beetje kennen. Iets begrijpen van elkaars cultuur, iets snappen van ieders gevoeligheden en eigen vorm van humor. Dat vraagt inspanning. We hoeven geen vrienden te worden, maar wel op z’n minst goede buren. Als die basis er is, los je 14

conflicten ook makkelijker zelf op. Sociale samenhang en veiligheid is voor GroenLinks dus primair een taak van ons allemaal. De overheid moet niet in de verleiding komen het allemaal te willen regelen. Als ze klachten krijgt over kleine conflicten, moet ze eerst kijken wat de klager zelf kan doen. Het stadsdeel moet er echter wél voor zorgen dat mensen in staat zijn en blijven om die eigen rol op zich te nemen. Door professioneel opbouwwerk in de buurt. En door een goede samenwerking met de politie, zodat burgers die hun nek uitsteken voor de buurt niet het slachtoffer worden. Als de situatie desondanks toch uit de hand dreigt te lopen, moet er tijdig en doortastend worden opgetreden door de politie en het stadsdeel. We moeten het belang van de ‘kleine’ dingen niet onderschatten. Niet de positieve: de groet, de welwillende hulp en elkaars naam kennen. Maar zeker ook niet de negatieve: een smerige straat, burenoverlast, scootergeknal, een kras op je auto, vereenzaming omdat je geen contact krijgt met de buren, achterstallig onderhoud aan woningen. Ook de overheid heeft hierin een taak: zorgen dat de straten schoon blijven, huiseigenaren aanspreken en conflicthaarden signaleren en in de gaten houden. Want die kleine dingen groeien maar al te makkelijk uit tot iets groots. Vandaar ook dat we het Meldpunt Zorg en Overlast van harte ondersteunen. De kern van de zaak blijft dat ieder zijn of haar plek vindt, zowel ruimtelijk als sociaal. Voor sommige groepen Amsterdammers is dat nog steeds niet vanzelfsprekend. Wij denken dat hun emancipatie bevorderd kan en moet worden door de overheid, maar dan vooral door zelforganisatie te ondersteunen.

Je vindt je woning - Wij willen dat het aantal goedkope huurwoningen in Oud Zuid minder hard daalt dan in de rest van de stad. Daarom streven wij bij nieuwbouw projecten naar 40% sociale huurwoningen, daarbij gebruik makend van de populariteit van de koopwoningen. - Het samenvoegen van woningen wordt uitsluitend toegestaan als daarna de woning een sociale huurwoning blijft. - De verkoop van huurwoningen door corporaties in buurten met veel particuliere verhuur wordt gestaakt, bijvoorbeeld in de Noord-Pijp. - Wij streven naar verbetering van de kwaliteit van woningen in met name de Pijp en de Hoofddorppleinbuurt. In de Pijp gericht op starters, bij het Hoofddorpplein, door samenvoegen, gericht op gezinnen. - Met de woningbouwcorporaties onderhouden we een intensieve en positieve samenwerking. - Om een inzicht te krijgen in de reële woonbehoefte willen wij de maatstaf voor succes op de woningmarkt veranderen van een wachttijd in een slaagkans. Dit is de kans dat je een geschikte woning vindt binnen een redelijke termijn. - Wijken zijn gebaat bij dynamiek. Daarom streven we naar functiemenging (van wonen én werken) in wijken en krijgt de begane grond in specifieke straten een dubbele bestemming. - Structureel wil Groenlinks meer studentenkamers met een eigen voordeur om zo de mogelijkheid tot huurtoeslag te vergroten.

15

Veel meer woningen voor ouderen en mindervaliden Ouderen willen steeds langer zelfstandig kunnen blijven wonen. Daarvoor hebben we echter wel veel meer geschikte woningen nodig: aanpasbare (wibo) of aangepaste woningen en woningen die geschikt zijn voor rolstoelen. Maar ook met zorg op afroep of met 24 uurstoezicht. De behoefte hieraan groeit de komende tien jaar met zeker duizend woningen. De komende raadsperiode willen we daarom zeker 250 zogenaamde wibo-woningen realiseren en 80 woningen die geschikt zijn voor rolstoelers. In ieder geval op het terrein van het Gemeentearchief en op het Stadionplein, maar we sluiten ook sloop voor nieuw te bouwen woningen niet uit. Daarnaast stimuleren wij zoveel mogelijke creatieve oplossingen voor de combinatie van zorg en wonen. Hierbij letten wij goed op dat het aanbod van specifieke zorg is afgestemd op de vraag naar deze zorg.

Je vindt ruimte - Wij maken samen met bewoners, ondernemers, corporaties en andere (grote) huiseigenaren per wijk een structuurplan over de gewenste ontwikkeling in die wijk. - Een plaats waar nog mogelijkheden zijn voor stedelijke ontwikkeling is het gebied aan de Havenstraat. De stad heeft behoefte aan zulke rafelranden. Een gebied waar experimenten mogelijk zijn en de ruimte niet is vastgelegd in functies. Wij zien dit terrein als een goede plek voor bijvoorbeeld startende ondernemers, kunstenaars en studenten. - Juist omdat de ruimte zo intensief gebruikt wordt, stellen wij daaraan hoge eisen. Wij willen dat de openbare ruimte de plek is waar je elkaar ontmoet, je gesprekken voert, je speelt of gewoon prettig verblijft. De plek die van iedereen is, in plaats van niemand. Wij stimuleren daarom actief vormen van medebeheer en adoptie van stukjes van de gemeenschappelijke ruimte, zoals een bankje, een geveltuin of een binnentuin. - Om optimaal gebruik te maken van de ruimte in de stad, kan er op plekken als het Stadionplein, het Gemeentearchief-terrein en het Havenstraat-terrein verder de hoogte in gebouwd worden dan de huidige standaard-bouwhoogte.

Je vindt je school - De scholen in Oud Zuid staan bekend als goede scholen, maar ze zijn vooral voor de intellectuele hoogvliegers. Oud Zuid mist een goede VMBO-school voor technische vaklieden, bijvoorbeeld voor de richtingen elektrotechniek of ICT. - Op school leer je van jongs af aan om te gaan en samen te leven met andere culturen en overtuigingen. Daarom zijn wij een groot voorstander van gemengde scholen. Samen met de scholen én de ouders zoeken we naar oplossingen om die te realiseren, bijvoorbeeld door de afspraak dat gemengde groepjes leerlingen bij de aanmelding voorrang krijgen bij de plaatsing van de kinderen op die school. - Iedere school voor basisonderwijs wordt een ‘brede school’. Door meerdere functies 16

voor ouders en kinderen samen te brengen in een gebouw (of enkele gebouwen bij elkaar in de buurt) wordt de onderlinge saamhorigheid bevorderd. - Om beter met elkaar om te leren gaan, worden sociale competenties onderdeel van het lespakket in het basisonderwijs . - We stimuleren en ondersteunen het midden- en kleinbedrijf in ons stadsdeel bij de begeleiding van stagiair(e)s. - We breiden het aanbod van buitenschoolse activiteiten voor pre-pubers uit.

Je vindt je jeugd - Jongeren zijn een onlosmakelijk onderdeel van deze maatschappij en moeten serieus worden betrokken bij beslissingen over hun omgeving en henzelf. We pleiten voor het actief betrekken van jeugd van verschillende leeftijdsgroepen bij activiteiten en/of overleg rond openbare ruimte en dergelijke. - We moeten voorkomen dat jongeren op het verkeerde spoor terecht komen. Daarom moet het stadsdeel –in samenwerking met anderen– uitermate alert zijn op de risicomomenten in het leven van jongeren en adequaat ingrijpen bij de eerste verschijnselen van afglij-gedrag, zoals spijbelen. - We werken nauw samen met andere stadsdelen in de ontwikkeling van concrete projecten om jongeren op een positieve manier bij de maatschappij te betrekken. - Het huidige stelsel van zorg voor jongeren (OKC, jeugdnetwerken, jeugdadviesteams op scholen, opvoedingsondersteuning en jeugdparticipatie) wordt gehandhaafd en waar nodig versterkt. - We hechten grote waarde aan jongerencentra, waar jeugd op een leuke en zinvolle manier haar vrije tijd kan besteden. De noodzakelijke spreiding van die centra over het stadsdeel gaan we in de volgende periode realiseren. - Tegen groepen jongeren die structureel overlast veroorzaken, wordt onmiddellijk opgetreden, in samenwerking met de wijkcentra en de politie.

Je vindt elkaar - Zelforganisatie van emanciperende groepen ondersteunen we actief en financieel. - Clubs en verenigingen in het stadsdeel dagen we uit om actief aan een grotere diversiteit te werken en in het geval van subsidie stellen we dat als eis. 17

- Burgers met ideeën en initiatieven die van belang zijn voor de buurt worden beloond en ondersteund bij de uitwerking. Het budget voor buurtinitiatieven wordt structureel verhoogd. - Het op te richten Intercultureel Platform stimuleert ontmoetingen en samenwerking tussen mensen van verschillende achtergronden en afkomst. - Ouderen komen naarmate de leeftijd vordert en mensen wegvallen vaak geïsoleerd te staan, met vereenzaming tot gevolg. Het stadsdeel stimuleert mogelijkheden voor hen om te blijven participeren in de samenleving en ondersteunt vergroting van het aanbod van leuke en zinvolle vrijetijdsbesteding. Het liefst van én door ouderen zelf. - Het stadsdeel gaat alle oud- en nieuwkomers in ons stadsdeel benaderen en in de gelegenheid stellen om daadwerkelijk te participeren. Zodat iedereen er écht bij hoort. Door taalcursussen en door maatschappelijke participatie. Dat vraagt de inzet van de inburgeraars zelf, maar evengoed die van buurtbewoners, welzijnsinstellingen, scholen en dergelijke. De vrijblijvendheid van vroeger is een gepasseerd station.

Leefbaarheid begint bij jezelf Grote conflicten in de buurt beginnen met kleine irritaties. Burgers en ondernemers spelen een belangrijke rol bij het voorkomen daarvan. Door in een vroeg stadium mensen aan te spreken, door positieve impulsen aan de buurt te geven, door hun irritaties in een vroeg stadium bij de veroorzaker neer te leggen, en niet –of niet alleen– bij de overheid of de politie. Daarom moet het stadsdeel (en de politie wat ons betreft) bij kleine irritaties en klachten ook eerst kijken wat de klager zelf kan doen, hem informeren welke stappen hij zou kunnen ondernemen en wie hij daarvoor in de buurt eventueel kan inschakelen. In zo’n vroeg stadium biedt het stadsdeel vooral de middelen aan om burgers het zelf te laten oplossen, maar ze blijft beschikbaar: als veiligheidsgarantie of door te voorzien in buurtbemiddeling als men er onderling niet meer uitkomt. Daarnaast houdt de overheid natuurlijk een verantwoordelijkheid voor zaken die je niet als individu maar wel als gemeenschap kunt oplossen. Het wijkopbouwwerk speelt een belangrijke opbouwende en uitvoerende rol in deze benadering. Daartoe moet het wel professioneler gaan werken dan het nu doet. Aan het eind van de komende raadsperiode willen we zakelijke afspraken maken met een zelfstandige organisatie, die kan worden afgerekend op resultaten.

Je vindt steun - Steeds meer mensen leven feitelijk onder de armoedegrens. Het stadsdeel kan die mensen weliswaar niet financieel ondersteunen, maar ze wel actief helpen om toegang te krijgen tot voorzieningen die er wél zijn. Daarnaast ondersteunt het stadsdeel praktische initiatieven om de nood te verlichten én kaart het probleem regelmatig aan

- De nieuwe Wet Maatschappelijke Ondersteuning voeren we zo uit dat de daarin voorgestane zelfredzaamheid in de zorg niet verwordt tot ‘zorg maar voor jezelf’. Dat betekent dat we de informatie over en de toegang tot het zorgaanbod zo laagdrempelig mogelijk maken. Dat doen we onder meer door de wijkservicepunten een nadrukkelijker rol als zorgloket te geven, en die zoveel mogelijk te huisvesten bij andere voorzieningen, zoals de brede school. Daarnaast stimuleren we de opzet van buurtnetwerken van mantelzorgers die de brug kunnen vormen tussen de mensen en de instituties, ook buiten kantoortijden. - Die mantelzorg wordt sowieso steeds belangrijker. Mantelzorgorganisaties worden daarom extra (financieel) ondersteund. - Vrouwenhandel en systematisch geweld tegen vrouwen in de prostitutie moet opgespoord en aangepakt worden. Het is een vergeten schandaal, dat onaanvaardbare vormen heeft aangenomen. - Het stadsdeel ondersteunt initiatieven voor de opvang en huisvesting van mishandelde vrouwen, speciaal ook die zonder verblijfsvergunning. - Het stadsdeel gaat in samenwerking met instanties als de Stichting Tegen Vrouwenhandel en de centrale stad een opvang- en terugkeerproject opzetten om de slachtoffers van vrouwenhandel te begeleiden. - Het stadsdeel zorgt dat prostituees geïnformeerd worden over hun rechten en het gaat hun klanten oproepen (anoniem) melding te doen, wanneer zij criminele situaties signaleren.

Epiloog Gefeliciteerd. Je hebt een waslijst aan ideeën en programmapunten van GroenLinks tot je genomen. Sommige heel praktisch en op korte termijn te regelen, andere meer visionair, en pas na vele jaren tot stand te brengen. Dat vinden wij nu typisch GroenLinks. Omdat voor ons droom en daad niet zo ver uit elkaar moeten staan en zeker niet belemmerd moeten worden door wetten en praktische bezwaren. We hopen dat het je aanspreekt! Zo’n verkiezingsprogramma is echter ook maar papier. En wij zijn ook maar mensen. We vragen je daarom niet alleen om op GroenLinks te stemmen voor de stadsdeelraadsverkiezingen. Belangrijker nog zijn actieve en betrokken leden. Voor de inhoud en voor de actie. Voor het denkwerk en voor de flyers. In Oud Zuid lopen er al flink wat leden rond, maar we kunnen er altijd meer gebruiken. Word dus ook lid van GroenLinks via http://www.groenlinks.nl/lidworden en laat je interesse voor Oud Zuid blijken via [email protected].

bij de nationale overheid, in samenwerking met andere stadsdelen en maatschappelijke organisaties. 18

19

Deze brochure bevat het verkiezingsprogramma 2006-2010 van GroenLinks in Amsterdam Oud Zuid. Het programma zet de hoofdlijnen uit waarop GroenLinks zich in de komende raadsperiode sterk wil maken. Een groen en duurzaam stadsdeel waarin het goed toeven is voor álle bewoners.

Voor een stadsdeel dat weer een stads geheel wordt! GroenLinks Amsterdam Oud Zuid p/a Willemsparkweg 194 1071 HW Amsterdam [email protected] www.groenlinks-oudzuid.nl