NIS 568 Verslag Van de 26e vergadering van de Afdeling Niet-Ioniserende Straling van de Nederlandse Vereniging voor Stralingshygiëne, gehouden op woensdag 10 december 2003, bij het Ministerie van SZW te Den Haag. Aanwezig Vastgelegd in presentielijst (zie bijlage bij dit verslag) 1. Opening, mededelingen, vaststelling agenda Opening De voorzitter opent de vergadering om 14.05 uur. Mededelingen 13 Berichten van verhindering zijn ontvangen. Aandacht voor mutaties in de ledenlijst. De heer A. (Boudewijn) Klerk (Ministerie van Defensie) is nieuw lid van de afdeling, hij stelt zich voor. Wieringa heeft een CEN-meeting bijgewoond (European Committee for standardization / Comité Européen de Normalisation (zie http:/www.cenorm.be/cenorm/index.htm/; Vaststelling agenda agendapunt 5a ingelast n.a.v. mededeling van Wieringa over de CEN-meeting. 2. Verslag van de 25e vergadering Correcties en aanvullingen Agendapunt 6, afspraken (2). Degene die zich met het onderwerp 50 Hz velden bezig houden zijn: de heren Van Gaalen, Kelfkens en Koops. De heren Remkes en Klok buigen zich over het onderwerp metingen en meetprocedures. 3. NVS-NIS website De heer Koops maakt geen deel meer uit van de commissie. De voorzitter dankt hem voor zijn inzet en ideeën. Reglement webcommissie NIS pagina (NIS 548) Hoewel sommige leden betwijfelden of zo´n uitvoerig reglement noodzakelijk is werd toch besloten het reglement te accorderen met meenemen van een aantal wijzigingen. Art. 6. Als de commissie oordeelt over de inhoud van een aangeleverd document doet ze dat op basis van eigen inzicht. Besloten wordt om nu geen criteria vast te leggen. Als na verloop van tijd blijkt dat de commissie geregeld problemen tegenkomt, kan dit alsnog op de agenda komen van de afdeling NIS. De zinsnede over in stemming brengen is niet nodig.
NIS_568_Verslag_26-20031210.doc
- 1/6 -
NIS 568
Art. 8. De formulering wordt te rigide geacht. De commissie rapporteert aan de afdeling NIS (zie art. 7) en een jaar na de invoering van de NIS-pagina’s vindt een evaluatie plaats in een vergadering van de afdeling NIS. Art. 10. De afdeling en niet het afdelingsbestuur mag het reglement wijzigen of aanvullen en beslist over zaken die niet in het reglement zijn geregeld. Actie: Wallaart werkt een voorstel uit over de inhoud van de NIS-pagina’s en brengt dit in bij de volgende vergadering. Voortgang De NVS-website was nog niet zodanig op orde dat de vergaderstukken op de NIS-pagina’s konden worden geplaatst. Waarschijnlijk kan dat voor de volgende vergadering wel worden gerealiseerd. Alle documenten voor de NIS-pagina’s worden naar Leo Hennen gestuurd; hij zorgt voor plaatsing op de NIS-pagina’s van de NVS Website. 4. NVS nieuws De tussenkomst van Koops om artikelen aan te leveren voor NVS nieuws wordt door hemzelf niet meer nodig geacht. Artikelen kunnen rechtstreeks worden geleverd aan de heer H. Slaper (redactie NVS nieuws). 5. Workshop EM-velden Terugblik De workshop is succesvol verlopen. Het verslag wordt door de afdeling NIS goedgekeurd. De voorbereidingscommissie wordt opgeheven met dank voor de geleverde prestatie. Het verslag mag ook buiten de afdeling worden verspreid. Het bestuur van de NVS is op de hoogte van de resultaten en wordt betrokken bij de verdere afspraken. Afspraken Een conceptbrief met aanbevelingen is opgesteld door voorzitter en secretaris van de afdeling NIS en besproken met de heer Vermeulen. De brief is pas definitief na een vervolgoverleg met Vermeulen en na instemming van en ondertekening en verzending door het NVS-bestuur. De teneur tijdens de workshop was dat de geformeerde werkgroepen met bepaalde onderwerpen aan de gang zouden kunnen gaan. Na overleg met Vermeulen wordt gekozen voor een andere benadering. De afdeling NIS spreekt zijn zorgen uit over de implementatie van de Europese regelgeving en verzoekt het Ministerie van SZW op de in de brief beschreven aanbevelingen in te gaan. De afdeling NIS biedt aan om te ondersteunen bij het formuleren van beleid en bij de praktische invulling van het implementatietraject. De werkgroepen blijven in stand, maar voor er daadwerkelijk actie wordt ondernomen wordt gewacht op de reactie van de overheid op onze brief. Stand van zaken (Vermeulen) De Raad van Ministers is akkoord met de voorliggende Engelse tekst van de richtlijn. In juridisch linguïstiek moet ook de Nederlandse tekst worden geaccordeerd. Vermoedelijk komt de richtlijn in april 2004 in het Europese parlement. Na goedkeuring moet de richtlijn binnen vier jaar worden geïmplementeerd binnen de lidstaten.
NIS_568_Verslag_26-20031210.doc
- 2/6 -
NIS 568 Omdat de tekst van de artikelen in de richtlijn globaal is gehouden is er alle ruimte om voor praktische problemen nadere invulling aan te geven. Dat geldt zeker voor het vaststellen van meetmethodieken. Gedacht wordt om nader onderzoek te doen naar EM velden in praktische werksituaties, voortbouwend op de publicatie van Kleinjans e.a.( VUGA, 1995). Meetmethodieken Naast de werkgroep die zich bezighoudt met meetproblematiek heeft Lagendijk uitstekende contacten bij CENELEC en ICNIRP. Ook deze organisaties buigen zich over meetproblematiek. Het is zeker zinvol om de ontwikkelingen internationaal in de gaten te houden. 5a. CEN-meeting Optische straling De heer Wieringa geeft uitvoerig verslag over een CEN-meeting over optische straling, die van 3 t/m 5 december in Parijs werd gehouden. Er worden normbladen ontwikkeld: `light and lightning` TS169. Deel 1 UV- bronnen in arbeidssituaties (maart 2003) Deel 2 Visible light and IR Deel 3 Zonlicht en werkers Deel 4 Terminologie (toelichting ICNIRP) De Gruyl is betrokken bij de voorbereidingscommissie voor een EU-richtlijn voor optische straling, daarbij gaat het om niet-coherente straling (geen lasers dus). In Europa wordt in verschillende landen aan regelgeving gedaan maar onderlinge afstemming ontbreekt. Het is zinvol dat de afdeling NIS op de hoogte wordt gesteld van ontwikkelingen. Afspraken voor een actieve inbreng zijn nu niet te maken. 6. Meerjarenplan Het meerjarenplan (NIS 550) wordt doorgenomen en prioriteiten worden vastgesteld voor het jaar 2004, te weten: • ”Wie is Wie” op basis van leidraad Kelfkens • ”Voorzorgsprincipe” (Van Rongen) • ”Meetmethoden” resultaten werkgroep • ”50 Hz velden” resultaten werkgroep • Activeren werkgroepen na reactie van Ministerie van SZW De voorzitter meldt dat een aantal leden van de afdeling, op verzoek van Kluwer, bezig is met een praktisch verhaal over NIS als bijdrage aan het Jaarboek Arbeidshygiëne 2004. 7. Ingekomen stukken De lijst NIS 551 wordt kort toegelicht.
NIS_568_Verslag_26-20031210.doc
- 3/6 -
NIS 568 8. Wisseling secretariaat Peter Dignum heeft het secretariaat voor één jaar op voortreffelijke wijze op zich genomen. De voorzitter bedankt hem hartelijk voor de bewezen diensten. Jan Wallaart is als kandidaat voor deze functie voorgesteld. Zijn kandidatuur wordt statutair voor drie jaar met de volledige instemming van de vergadering aanvaard. 9. Rondvraag Aankondigingen ICNIRP-WHO. 5th Non-ionizing Radiation Workshop 2004, 20-22 mei 2004, Sevilla, (www.icnirp.de/NIRWorkshop5.htm);.aansluitend volgt het: IRPA 11 International congres van 23-28 mei 2004 in Madrid (www.irpa11.com). Cursus PATO, Blootstelling aan Elektromagnetische Velden, 2, 3 en 4 juni 2004, Eindhoven (www.pato.nl). Fachverband für Strahlenschutz-NVS, NIR 2004 36th Annual NIS meeting, 31 augustus2 september 2004 in Keulen, (www.nir2004.org). 3rd International Workshop on Biological Effects of EMF, 4-8 oktober 2004 in Kos (www.telecomlab.gr/bioeffects). 10. Vergaderingen 2004 Voorstel donderdag 25 maart en de woensdagen 23 juni, 22 september en 15 december. Eerstvolgende vergadering in Den Haag, Ministerie van SZW. 11. Sluiting Actielijst van de 25e vergadering (NIS 542): Nr. 23-10 24-02 24-03 24-05 24-06 25-02 26-01
Actie Informatie over T-Mobile onderzoek > secretariaat Artikel over Voorlichtingsvideo voor NVS-N Artikel over hoogspanningsmasten in Veenendaal voor NVS-N Voorzorgsprincipe in maart op de agenda Gebruiksaanwijzing voor NIS-site Werkgroep 50 Hz velden – voorbereiden discussiebijeenkomst Werkgroep metingen en meetprotocollen – discussiebijeenkomst voor september op de agenda Aanpassen Reglement Webcommissie Voorstel inhoudelijke opzet NIS-pagina’s Aanleveren NIS-stukken Aanleveren NIS materiaal aan WebsiteCie Stukken aandragen voor inhoudelijke discussie
Wie Snepvangers Wagenaar *) Koops *) Van Rongen Hennen Van Gaalen Remkes/Klok
26-02 WebCie 26-03 Wallaart p.m. Allen p.m. Allen p.m. Allen *) Voorzitter neemt contact op met de vermelde persoon of deze actie nog wordt uitgevoerd.
NIS_568_Verslag_26-20031210.doc
- 4/6 -
NIS 568 Bijlage bij NIS 568
AANWEZIGEN VERGADERING NVS Afdeling-NIS d.d. 10 december 2003 Locatie: Ministerie van SZW
Aanvang: 14.00 uur; zaal: 2.08
Dr SY Acram
Ned. Inst. for Radiation Technology
Aanwezig ja
D Arentsen
NIBRA
nee
Dr WNJC van Asten
Atrium Medisch Centrum
g
Mevr dr ir MAM Beerlage
Kema Nederland B.V.
g
P Bezemer
Getronics Telecom Solutions B.V.
g
Ing AJM van Bladel
Ministerievan Defensie,Koninklijke Landmacht
nee
Drs JFB Bolte
RIVM-LSO
ja
Dr PH Dignum
Katholieke Universiteit Nijmegen
ja
Drs S van Dullemen
LUMC
agendalid
Ir R Faken
Akzo Nobel
nee
WJ van Gaalen
Ministerie van Defensie
ja
Ing OIM Geleyns
KLM Facility Services
ja
Drs G Groeneweg
Albert Schweitzer Ziekenhuis
g
G de Groot
Getronics / Prodelta
g
Ing P. de Groot
Heijmans Infrastructuur en Milieu B.V.
g
Dr PJ de Groot
DSM Corporate Technology
ja
Drs LA Hennen
Ministerie van Defensie
ja
Mevr. GM van der Heijden
Ministerie van SZW Ohmtronics BV
ja
E van Hintum
g ja
Dr CM Horikx
agendalid
RGC Janssen Ing N Kadir GJ Kars Dr G Kelfkens A. Klerk
Röntgen Technische Dienst BV Bloedbank Gelderse Rivieren Sanifer BV RIVM-LSO Ministerie van Defensie
Ing HA Klok
Marine Elektronisch en Optisch Bedrijf
g ja ja ja g
WAM Klomp
Regionale Brandwachten Centrale
g ja
Drs FBJ Koops Dr Ing HJ van Kranen
RIVM
g
Ing JM Kwint
Kwint Engineering BV
g
Ing CLW Lagendijk
KPN div. Mobile
nee
Dr H van Langen
UMCN
g
Ir MDI Lansbergen
Ziekenhuisgroep Twente
nee
Drs AJA de Looff
Arbo Unie Zuid-West Nederland
nee
NIS_568_Verslag_26-20031210.doc
- 5/6 -
NIS 568
Ing HJJC Muller
Arbeidsinspectie regio Zuid
nee
RW Oldenhof
Ministerie van Defensie/Arbocentrum Utr/NH
nee
Prof dr WF Passchier
Gezondheidsraad
agendalid
AMAM Pijnenburg
Philips Nederland, B.V. Servicegr. Med. Systemen
g
Mevr Ing HH Pleij
Imtech Arbodienst B.V.
g
Dr Ir GJJ Remkes
Nozema N.V.
ja
Dr E van Rongen
Gezondheidsraad
ja
RDA Scholten
Kema Nederland B.V.
ja
Dr RCGM Smetsers
RIVM-LSO
agendalid
Ing CAM Snepvangers
Onderzoeksinstituut Gezond Wonen
ja
Ir R van Sonsbeek
Röntgen Technische Dienst BV
agendalid
Drs BR Vermeer
Universiteit Utrecht AMD
ja
Drs AMTI Vermeulen
Ministerie van SZW
ja
ING ALW van de Voort
Philips semiconductors ESH
g
Mevr F-M Wagenaar
Phone Vision International
g
J Wallaart
ja
Ing FP Wieringa
TNO Preventie en Gezondheid
ja
Ing AB Woltering
FEL TNO
g
Resultaat ja 21 nee 13 geen reactie 18 totaal 52 P.H. Dignum/G.M. van der Heijden
NIS_568_Verslag_26-20031210.doc
- 6/6 -