Uitwerkingsrapportage. Taakstelling sport Gemeente Soest

Uitwerkingsrapportage

Taakstelling sport Gemeente Soest

Uithoorn, 19 augustus 2015

Inhoudsopgave pagina

Hoofdstuk 1.

Inleiding

1.1 Algemeen 1.2 Inhoud en Proces 1.3 Leeswijzer

3 3 3 4

Uitwerking

5

2.1 Nieuwe financieringssystematiek 2.2 Gemeentelijke bezuinigingen 2.3 Gymzaal Paulus Potter vrijspelen 2.4 Sportzaal Willaert vrijspelen 2.5 Complex Henriette Blaekweg vrijspelen 2.6 Afstoten KVO gebouw 2.7 Beheerstichting 2.8 Brons Pakket de Ridder 2.9 Privatisering 2.10 Overige bezuinigingen

5 7 8 10 12 15 17 19 20 22

Hoofdstuk 2.

Hoofdstuk 3

Beschouwing

3.1 Overeenkomsten 3.2 Investeren in sport 3.3 Gemeentebegroting versus sportbegroting 3.4 Overzicht financiële taakstelling 3.5 Voorstel vervolg Bijlagen

23 23 24 26 27 28 29

Hoofdstuk 1. Inleiding 1.1 Algemeen De gemeente Soest staat voor ingrijpende bezuinigingen waaraan de sport een structurele bijdrage dient te leveren van vijfhonderd duizend euro. Hiertoe zijn eind 2013 vanuit de gemeente voorstellen gedaan. Deze voorstellen konden echter op onvoldoende steun rekenen van de sportverenigingen. De gemeenteraad heeft hierop de sportverenigingen de ruimte geboden met voorstellen te komen. Dit heeft geresulteerd in ‘Voorstellen nieuwe financieringssystematiek voor de sport in de gemeente Soest’ van de Kerngroep Sportvisie (sept 2014). Met veel waardering is kennisgenomen van de voorstellen van de Kerngroep Sportvisie zoals verwoord in hun rapportage ‘Voorstellen nieuwe financieringssystematiek voor de sport in de gemeente Soest’. Veel voorstellen waren in lijn met de door de raad vastgestelde sportvisie 2013 - 2016, droegen bij aan de gewenste transparantie en brachten balans tussen de kosten en baten van de sport. Bovendien was de kerngroep erin geslaagd het passe-partout systeem om te zetten in een nieuwe huursystematiek met behoud van enige mate van de solidariteit tussen de sportverenigingen middels een (aflopend) solidariteitsfonds. Door het college van B&W werden kanttekeningen geplaatst bij ondermeer de benodigde extra investeringen, de realiseerbaarheid van enkele voorstellen en mogelijke fiscale consequenties (BTW sportbesluit). Hierop heeft de gemeenteraad besloten (4 nov 2014; kenmerk 1220310) de volledige taakstelling te realiseren in 2016 en uit te gaan van realisatie van €200.000 tot €250.000 in 2015 door in samenspraak met de sportverenigingen en Sportfederatie Soest: a) Voortvarend die voorstellen in te voeren waarover consensus bestaat; b) De voorstellen waarover nog geen consensus bestaat nader te onderzoeken. Mocht realisatie van de volledige taakstelling in 2016 onverhoopt niet lukken, dan ligt naar mening van de gemeenteraad een tariefsverhoging voor de hand. De gemeenteraad wenste voor zomer 2015 een integrale rapportage te ontvangen over de mate waarin de taakstelling in 2015 wordt gerealiseerd en met een prognose voor 2016. Voorliggende rapportage, die in concept voor de zomer gereed was, vormt deze rapportage. Om tot een zorgvuldige afstemming en afronding te komen, is de oplevering tot na de zomer uitgesteld. De gemeenteraad en de sportverenigingen zijn hierover voor de zomer middels een nieuwsbrief geïnformeerd.

1.2 Inhoud en Proces Vertrekkende vanuit de eindrapportage Kerngroep Sportvisie (22 september 2014) is bij aanvang een nadere projectopdracht uitgewerkt en middels deelopdrachten verdeeld over: a) binnensport, b) buitensport en c) organisatie van de sport. Deze projectopdracht is in onderling overleg tussen de Sportfederatie Soest en de gemeente opgesteld. Ter borging van de kwaliteit, voortgang en besluitvorming zijn er drie werkgroepen en een stuurgroep geformeerd. In de werkgroepen is door vertegenwoordigers uit de sport en gemeente gewerkt aan de deelopdrachten. Zij werden hierbij door Sportmaatwerk ondersteund. De resultaten uit de werkgroep zijn voorgelegd aan de stuurgroep. Het bestuur van de Sportfederatie Soest en het management van de gemeente was vertegenwoordigd in de stuurgroep. Onder voorzitterschap van de wethouder sport bespraken zij de voorstellen uit de werkgroepen. Voorliggende rapportage bevat een integraal overzicht van alle bezuinigingsvoorstellen en worden afgesloten met de uitkomsten uit het overleg van de stuurgroep. De afgelopen maanden is er hard gewerkt aan voorliggende rapportage en is er, zeker ook door de vrijwilligers uit de sport, veel meer tijd geïnvesteerd en overleg gevoerd dan vooraf voorzien.

Uitwerkingsrapportage Taakstelling Sport Soest 19 augustus 2015

3/29

1.3 Leeswijzer De eindrapportage Kerngroep Sportvisie bevatte de volgende voorstellen om invulling te geven aan de financiële taakstelling. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.

Invoering nieuwe financieringssystematiek Gemeentelijke bezuinigingen Gymzaal Paulus Potter vrijspelen Sportzaal Willaert vrijspelen Complex Henriette Blaekweg vrijspelen Afstoten KVO gebouw in Soesterberg Beheerstichting Brons Pakket de Ridder Overige bezuinigingen

€ 40.000 € 75.000 € 80.000 € 30.000 € 15.000 € 46.000 € 163.000 € 36.000 € 15.000 ------------€ 500.000

In hoofdstuk twee worden alle negen voorstellen nader toegelicht en uitgewerkt. Elke paragraaf van hoofdstuk twee wordt afgesloten met de uitkomst van de bespreking ervan in de stuurgroep. Hoofdstuk drie vormt een integrale beschouwing op de financiële taakstelling.


4/29

Hoofdstuk 2. Uitwerking In dit hoofdstuk worden alle bezuinigingsvoorstellen nader uitgewerkt. Hierbij wordt aandacht besteed aan: 1) de opzet zoals voorgestaan in het rapport van de Kerngroep Sportvisie, 2) eventuele kanttekeningen, 3) de uitwerking en 4) de uitkomsten van de bespreking in de stuurgroep.

2.1 Nieuwe financieringssystematiek 2.1.1. Opzet Kerngroep Sportvisie Ter vervanging van het Passe-Partout systeem 1 heeft de Kerngroep Sportvisie een nieuwe financieringssystematiek uitgewerkt. Voor de buitensport is deze gebaseerd op de kapitaallasten van de vervangingswaarde van de buitensportaccommodatie. Voor de binnensport op een tarief per uur. Voor sommige verenigingen pakt de invoering van de nieuwe financieringssystematiek nadelig uit, gaan meer betalen. Voor andere sportverenigingen pakt de invoering voordelig uit, zij gaan minder betalen. Om de invoering van de nieuwe financieringssystematiek voor iedereen betaalbaar te houden (maximale stijging €25 per verenigingslid per jaar) is er tevens een solidariteitsfonds ontwikkeld 2 . Sportverenigingen die er op vooruitgaan leveren een bijdrage aan het solidariteitsfonds (max. €5.000 per jaar). Sportverenigingen die er op achteruitgaan ontvangen een bijdrage vanuit het solidariteitsfonds (max. €10.000). Het solidariteitsfonds wordt lineair afgebouwd in vijf jaar om alle verenigingen de tijd te geven toe te groeien naar de nieuwe financieringssystematiek. Een evaluatie van de nieuwe financieringssystematiek is voorzien in 2017. Met de invoering van de nieuwe financieringssystematiek gaan de sportverenigingen per saldo meer betalen en leveren zo een bijdrage aan de taakstelling van circa €10.000 op de binnensport en €30.000 op de buitensport.

2.1.2. Kanttekeningen In algemene zin bestaat er waardering voor de nieuwe financieringssystematiek die in lijn is met de gemeentelijke sportvisie om te komen tot een meer kostprijs gerelateerd tarievenstelsel. Bovendien voorziet de nieuwe systematiek in een vorm van solidariteit. Kanttekeningen worden evenwel geplaatst bij: a) de hoogte van de gehanteerde tarieven en b) de consequenties. Hoogte tarieven In Soest zijn de kosten per individuele sporter als vertrekpunt genomen. Van daaruit is toegerekend naar het tarief voor sportvelden en (binnen)sportaccommodaties. Als gevolg van de gevolgde procedure en gehanteerde systematiek in Soest ontstaan er (soms grote) verschillen tussen de huurtarieven in Soest en omliggende gemeenten. Uit een vergelijk met zeven andere Utrechtse gemeenten (BMC 2014) blijkt dat de tarieven voor de binnensport in Soest circa 75% lager liggen dan die in omliggende gemeenten. Uit een vergelijk met tien tot veertien andere gemeenten (gegevens adviespraktijk Sportmaatwerk) blijkt dat de tarieven voor de buitensport in Soest voor kunstgras (voetbal en korfbal) boven het gemiddelde liggen en voor natuurgras daaronder. Een voor de hand liggende verklaring hiervoor kan zijn dat de onderhoudskosten voor sportvelden niet zijn meegenomen bij het vaststellen van de tarieven voor de buitensport in Soest. Het eventueel meer marktconform maken van de tarieven (vergelijkbaar aan de tarieven in de regio) zal voor de binnensport leiden tot een verhoging en daarmee

1

Het Passe-Partout systeem was gebaseerd op een vaste bijdrage per lid van de sportvereniging ter bekostiging van de sportaccommodaties in Soest. De Passe-Partout bijdrage bedroeg in 2014 €55,= per verenigingslid per jaar. 2 Het solidariteitsfonds is ontwikkeld door de Sportfederatie Soest om de prijsstijgingen voor alle sporters in Soest te nivelleren om zo een breed sportaanbod te kunnen behouden. Het fonds heeft een looptijd van vijf jaar en de bijdragen/onttrekkingen worden jaarlijks met 20% verlaagd. Sportverenigingen dragen maximaal €5.000 bij of kunnen maximaal €10.000 onttrekken aan het solidariteitsfonds.


5/29

meer inkomsten voor de gemeente. Voor de buitensport zal dit naar verwachting leiden tot een onderlinge verschuiving (natuurgrasvoetbalvelden wat duurder, kunstgras voetbal- en korfbalvelden wat goedkoper) zonder dat het totaal aan gemeentelijke inkomsten toe- of af zal nemen. De tariefstelling voor de sport in Soest kent een relatief lange voorgeschiedenis met de nieuwe financieringssystematiek als gedragen uitkomst. Eventuele bijstelling van de tarieven zal naar verwachting van de Sportfederatie Soest leiden tot commotie bij de sportverenigingen. Consequenties Invoering van de nieuwe financieringssystematiek zal, mede door de grote verschillen tussen de tarieven in Soest met die in andere gemeenten, een forse kostenstijging betekenen voor met name kleine sportverenigingen. Zeker wanneer de dempende werking van het solidariteitsfonds na vijf jaar is uitgewerkt. De (zeer) lage binnensporttarieven maken het vanuit gemeentelijk perspectief (zeer) moeilijk om tot een goede exploitatie van de binnensport te komen.

2.1.3 Uitwerking De nieuwe financieringssystematiek zoals opgenomen in de rapportage van de Kerngroep Sportvisie was (nog) gebaseerd op: a) deelname LTC Soestdijk en b) vrijspelen locatie H. Blaekweg3. Als onderdeel van de invulling van de status aparte voor voetbalvereniging ’t Vliegdorp wordt bovendien het kunstgras korfbalveld in Soesterberg niet langer gebruikt. Na het doorvoeren van voorgaande correcties komt de bijdrage aan de financiële taakstelling voor de buitensport op circa €28.000 en voor de binnensport op circa €9.500. De totale bijdrage van invoering van de nieuwe financieringssystematiek aan de financiële taakstelling komt daarmee op €37.500 4 . Betreffende bijstelling leidt er tevens toe dat het solidariteitsfonds bij aanvang €3.700 negatief is.

2.1.4 Uitkomst van de Stuurgroep Bespreking van de uitwerking in de stuurgroep had de volgende uitkomst: 1. Het solidariteitsfonds is bij aanvang €3.700 negatief. 2. Invoering van de nieuwe financieringssystematiek levert een bijdrage van €37.5005 aan financiële taakstelling per 2015.

3

Zie ook paragraaf 2.5 ‘Complex Henriette Blaekweg vrijspelen’ Onder het Passe-Partout systeem kon integraal het lage BTW tarief van 6% worden aangehouden op basis van het BTW sportbesluit. Met de invoering van de nieuwe financieringssystematiek blijft het lage BTW tarief van kracht voor het in gebruik geven van sportvelden, wasen kleedlokalen en binnensportaccommodaties, maar niet voor de kantines. Voor de kantines buitensport geldt het reguliere BTW tarief van 21%. Wanneer dit 15% BTW verschil niet wordt doorberekend aan de sportverenigingen (waarvan sommige een BTW belaste exploitatie kennen) levert dit een financieel nadeel op voor de gemeente. 5 Dit bedrag is mede gebaseerd op de thans geprognosticeerde uren verhuur binnensport. 4


6/29

2.2 Gemeentelijke bezuinigingen 2.2.1 Opzet Kerngroep Sportvisie In aanloop naar de invoering van een nieuwe financieringssystematiek heeft de gemeente reeds aangegeven ook op de eigen uitgaven aan sport te gaan bezuinigen. Deze bezuiniging is in de eindrapportage van de Kerngroep Sportvisie geraamd op €75.000 per jaar.

2.2.2 Uitwerking Zoals aangegeven in de brief aan de gemeenteraad van 13 oktober 2014 (kenmerk: 1215812) heeft de gemeente enkele bezuinigingen met ingang van 2015 ingeboekt. Er worden geen commerciële ruimten meer ingehuurd (€50.000) en minder (€10.000) uitgegeven in het kader van breedtesport. Tevens komt het budget voor kleine sportvoorzieningen (€29.000) te vervallen. Betreffende maatregelen leiden tot een bijdrage van €89.000 aan de financiële taakstelling.

2.2.3 Uitkomst van de stuurgroep Bespreking van de uitwerking in de stuurgroep had de volgende uitkomst: 1. Doorvoeren gemeentelijke bezuinigingen6: a. Geen commerciële ruimten meer huren. b. Minder uitgaven breedtesport. c. Opheffen budget kleine sportvoorzieningen. 2. Een bedrag van €89.000 opnemen als bijdrage aan financiële taakstelling per 2015.

6

Allen reeds geëffectueerd.in 2015.


7/29

2.3 Gymzaal Paulus Potter vrijspelen 2.3.1 Opzet Kerngroep Sportvisie Zoals opgenomen in de rapportage van de Kerngroep Sportvisie is in 2013 gymzaal Paulus Potter voor circa 940 uur gebruikt door sportverenigingen en voor circa 1.190 uur door het onderwijs. Door de huidige gebruikers over te hevelen naar andere binnensportaccommodaties, hoeft gymzaal Paulus Potter niet langer gebruikt te worden. Dit levert naar verwachting een bezuiniging op voor de sport van circa €80.000.

2.3.2 Kanttekeningen Er worden kantekeningen geplaatst bij: a) betrokkenheid onderwijs en b) de status van bezuiniging. Betrokkenheid onderwijs Informatie over een eventuele sluiting van gymzaal Paulus Potter in de eerste helft van 2015 kwam voor de schoolbesturen onverwachts. Zij zijn door de Kerngroep Sportvisie niet betrokken. Overleg met het onderwijs vormde ook geen onderdeel van de opdracht aldus de Kerngroep Sportvisie. Tijdens de gesprekken met de gemeente gaven de schoolbesturen tevens aan het onderwerp bewegingsonderwijs gemist te hebben bij het opstellen van het integraal huisvestingsplan onderwijs. Sluiting van gymzaal Paulus Potter vinden de schoolbesturen zeer ongewenst. Het is niet duidelijk: a) wat de benodigde capaciteit voor het bewegingsonderwijs wordt, b) wat de effecten van het bestuursakkoord van de PO-raad7 hierop is, c) welke afstand van school tot gymzaal acceptabel is en d) wat de totale bezettingsgraden en behoefte aan verschillende soorten binnensportaccommodaties wordt. Sluiting van gymzaal Paulus Potter kan op gespannen voet staan met één of meerdere van deze factoren. Hierop heeft de gemeente besloten om in samenspraak met het onderwijs en de Sportfederatie Soest een toekomstvisie binnensportacommodaties op te stellen. en gymzaal Paulus Potter voor het onderwijs (tenminste) nog één schooljaar open te houden. Status bezuiniging Doordat gymzaal Paulus Potter niet daadwerkelijk kan worden vrijgespeeld, is er per saldo geen besparing op de gemeentebegroting. Het betreft een besparing op het onderdeel sport aangezien de sportverenigingen niet langer gebruik maken van deze gymzaal.

2.3.3 Uitwerking Een werkgroep van sportvertegenwoordigers heeft zich toegelegd op het overhevelen van verenigingsgebruikers vanuit gymzaal Paulus Potter naar andere binnensportaccommodaties. Met ingang van sportseizoen 2015/2016 zullen sportverenigingen geen gebruik meer maken van de gymzaal Paulus Potter. Uit de definitieve zaalruimteverdeling voor seizoen 2015/2016 blijkt dat dit bijna volledig gelukt is. Voor een klein deel (5 uur per week) dienen de Springbokken nog elders te worden ondergebracht. Het vrijspelen van gymzaal Paulus Potter voor sportverenigingen heeft geleid tot een meer gebruik van de binnensportaccommodatie Lasenberg en circa €6.700 aan meerkosten. Deze meerkosten dienen in mindering te worden gebracht op de taakstelling. Bovendien wordt gymzaal Paulus Potter voor circa 400 uur op jaarbasis nog gebruikt door ‘overige gebruikers’. Hierbij valt ondermeer te denken aan de stichting balans, capri en volksdansen (ongeorganiseerde sport). Bij een eventuele sluiting dienen ook deze gebruikers elders onder te worden gebracht.

7

Drie lesuren bewegingsonderwijs per week in plaats van de huidige twee lesuren per week.


8/29

Op aangeven van de schoolbesturen wordt een visie op binnensportaccommodaties opgesteld. Om die reden wordt gymzaal Paulus Potter tenminste nog één schooljaar voor het onderwijs opengehouden. Met het uitroosteren van gymzaal Paulus Potter wenst de sport invulling te geven aan de financiële taakstelling. Om te voorkomen dat visievorming en bezuinigingen elkaar in de wielen rijden, is besloten de bijdrage aan de financiële taakstelling op het onderdeel sport toe te kennen, op de voorwaarde dat er daadwerkelijk geen gebruik meer wordt gemaakt van de gymzaal Paulus Potter door sportverenigingen. Per saldo vormt dit geen bezuiniging op de gemeentebegroting, daarom dient er alternatieve dekking te worden gevonden. De bezuiniging met het vrijspelen van Paulus Potter wordt geraamd op circa €85.000 op jaarbasis. Wanneer met ingang van augustus 2015 gymzaal Paulus Potter niet langer gebruikt wordt door sportverenigingen, wordt 5/12 deel genoteerd voor 2015. Aangezien naar verwachting medio 2016 (na afronding toekomstvisie binnensportaccommodaties) een besluit kan worden genomen over de toekomst van gymzaal Paulus Potter wordt voor 2016 een half jaar (6/12 deel) genoteerd.

2.3.4 Uitkomst van de stuurgroep Bespreking van de uitwerking in de stuurgroep had de volgende uitkomst: 1. Gymzaal Paulus Potter voor (tenminste) nog één schooljaar blijven inzetten voor onderwijs en overige gebruikers in afwachting van de uitkomsten van de toekomstvisie op binnensportaccommodaties. 2. De daadwerkelijk benodigde binnensportcapaciteit voor sportverenigingen onderdeel maken van de toekomstvisie binnensportaccommodaties. 3. Na afronding visie binnensportaccommodaties (begin 2016) een definitief besluit nemen over de toekomst van gymzaal Paulus Potter. 4. De financiële consequenties van uitroostering gymzaal Paulus Potter, meerkosten huur Lasenberg ad €6.700 worden ten laste gebracht van het de bijdrage aan de financiële taakstelling. 5. Met het vrijspelen van gymzaal Paulus Potter door sportverenigingen wordt een bijdrage aan de financiële taakstelling van €32.600 voor 2015 €39.150 voor 2016 toegekend. 6. Aangezien met het vrijspelen van gymzaal Paulus Potter door sportverenigingen per saldo geen bezuiniging op de gemeentebegroting wordt gerealiseerd, worden genoemde bedragen onder vijf ten laste gebracht van de algemene reserve.


9/29

2.4 Sportzaal Willaert vrijspelen 2.4.1 Opzet Kerngroep Sportvisie Zoals opgenomen in de rapportage van de Kerngroep Sportvisie is in sportzaal Willaert circa 1.465 uur sport en 1.180 uur bewegingsonderwijs ondergebracht. Door de huidige gebruikers over te hevelen naar andere binnensportaccommodaties, hoeft sportzaal Willaert niet langer gebruikt te worden. Dit levert naar verwachting een bezuiniging op van circa €30.000.

2.4.2 Kanttekeningen Er worden kanttekeningen geplaatst bij: a) het daadwerkelijk vrijspelen accommodatie en b) de status van bezuiniging. Daadwerkelijk vrijspelen accommodatie Sportzaal Willaert is een inpandige zaal, die onderdeel uitmaakt van een groter clustergebouw. Wanneer deze zaal niet langer gebruikt wordt, levert dit een (relatief geringe) besparing op de exploitatie op, maar niet op de kapitaallasten en/of personeelskosten. Sportzaal Willaert wordt voor bewegingsonderwijs gebruikt door De Wegwijzer, De Buut en deels door Van der Hucht en de Insingerschool. Deze scholen liggen in de directe omgeving van sportzaal Willaert. In afwachting van de uitkomsten van de visie op binnensportaccommodaties zal sportzaal Willaert gebruikt blijven worden voor bewegingsonderwijs. In haar reactie van 13 oktober 2014 (kenmerk 1215812) heeft het college van burgemeester en wethouders reeds aangegeven het niet wenselijk te vinden dat het onderwijs wordt uitgeplaatst zolang sportzaal Willaert er nog staat. Hiermee wordt tevens (onnodig) kapitaalverlies voorkomen8. Status bezuiniging De jaaropbrengst sport (bewegingsonderwijs en sportverenigingen) voor sportzaal Willaert beslaat €112.000 (huur en bijdrage energie). Dit wordt vanuit de sectie cultuur in rekening gebracht bij de sectie sport. De sportzaal wordt meerjarig bezien ongeveer evenveel door sportverengingen als door onderwijs gebruikt. Als op basis van het meerjarig gemiddelde gebruik van circa 50/50 bezetting sport/onderwijs, de exploitatielast met 50% wordt gereduceerd, dan betreft dat 50% van €112.000 = €56.000 bezuiniging. Dit betekent dat de sectie cultuur €56.000 minder in rekening kan brengen bij de sectie sport. Dit veroorzaakt een financieel nadeel op cultuur en vormt daarmee een bezuiniging op sport maar per saldo niet op de gemeentebegroting.

2.4.3 Uitwerking Een werkgroep met vertegenwoordigers uit de sport heeft zich toegelegd op het overhevelen van de sportgebruikers van sportzaal Willaert naar andere binnensportaccommodaties. Red Stars en BDC gaan over naar de sporthal Beukendal. Selby en Shot gaan over naar Orlando. Uit de definitieve zaalruimteverdeling voor seizoen 2015/2016 blijkt dat het vrijspelen van sportzaal Willaert voor sportverenigingen niet gelukt is. Wanneer sportzaal Willaert niet wordt ingezet, kan slechts 40% van het verzoek van MHC en 75% van Red Stars worden toegewezen. Sportzaal Willaert blijft (vooralsnog) in gebruik bij zowel het onderwijs als de sportverenigingen. De toekomstige inzet van sportzaal Willaert zal afhankelijk zijn van de uitkomsten van de visie op binnensportaccommodaties. Het advies van de Kerngroep Sportvisie kan op dit onderdeel niet worden

8

Kapitaallasten blijven drukken op de begroting ook wanneer er geen gebruik wordt gemaakt van de accommodatie.


10/29

opgevolgd, de bijdrage aan de financiële taakstelling niet worden gerealiseerd. De verhuur van sportzaal Willaert aan sportverenigingen in seizoen 2015/2016 levert circa €2.500 aan meerinkomsten op.

2.4.4 Uitkomst van de stuurgroep Bespreking van de uitwerking in de stuurgroep had de volgende uitkomst: 1. Sportzaal Willaert voor (tenminste) nog één schooljaar blijven inzetten t.b.v. onderwijs en sportverenigingen in afwachting van de uitkomsten van de toekomstvisie op binnensportaccommodaties. 2. De daadwerkelijk benodigde binnensportcapaciteit voor sportverenigingen onderdeel maken van de toekomstvisie binnensportaccommodaties. 3. Na afronding visie binnensportaccommodaties (begin 2016) een definitief besluit nemen over sportzaal Willaert. 4. Sportzaal Willaert wordt niet vrijgespeeld en levert geen bijdrage aan de financiële taakstelling. 5. De verhuur van sportzaal Willaert in seizoen 2015/2016 levert circa €2.500 meer inkomsten op. Deze worden meegenomen als bijdrage aan de financiële taakstelling (50% in 2015 en 50% in 2016).


11/29

2.5 Complex Henriette Blaekweg vrijspelen 2.5.1 Opzet Kerngroep Sportvisie Door handbalvereniging BDC en korfbalvereniging De Eemvogels te verplaatsen naar het sportpark aan de Bosstraat kan een bezuiniging worden gerealiseerd. De beide sportverenigingen kunnen een plek krijgen tussen de sportverenigingen SO Soest en de Knickerbockers, wanneer de voetbalvereniging (SO Soest) één natuurgrasveld afstaat in ruil voor een kunstgrasveld. Tevens dient er geïnvesteerd te worden in één gezamenlijk kunstgrasveld voor handbal en korfbal, twee wasen kleedlokalen en terreininrichting. Wanneer de kapitaal- en exploitatielasten voor en door de aanpassing aan de Bosstraat af worden getrokken van vrijvallende exploitatielasten op de Henriette Blaekweg ontstaat een financieel voordeel van circa €15.000. Doordat BDC, Eemvogels en Knickerbockers één accommodatie gaan delen, kunnen ze ook de kosten delen waardoor de kosten per verenigingslid afnemen.

2.5.2 Kanttekeningen Er worden kanttekeningen geplaatst bij de haalbaarheid van het voorstel in ruimtelijk en financieel opzicht. Ruimtelijk Het is ten eerste de vraag of voorgestane aanpassing/uitbreiding gerealiseerd kan worden binnen de grenzen van het huidige sportpark aan de Bosstraat. Indien de bestaande grenzen van dit sportpark worden overschreden, zullen er extra kosten dienen te worden gemaakt en mogelijke (bestemmingsplan) procedures te worden doorlopen. Een tweede ruimtelijk aspect betreft de behoefte aan buitensportvoorzieningen afgezet tegen het huidige aanbod. Met de aanleg van een nieuw korfbalveld op het sportpark aan de Bosstraat wordt er derde korfbalveld gerealiseerd in de gemeente Soest9 terwijl de gemeente één korfbalvereniging kent. Als korfbalvereniging De Eemvogels wordt uitgeplaatst, vormt de locatie in Soesterberg (de voormalige KVO voorziening en clubhuis) rationeel gezien een logische keuze. Daar is al een volledige korfbalvoorziening aanwezig, en hoeft niet (of in ieder geval beduidend minder) geïnvesteerd te worden. Een derde ruimtelijk aspect vormt de veldcapaciteit aan de Bosstraat. Op basis van capaciteitsberekeningen is er op het sportpark aan de Bosstraat eerder behoefte aan hockey- en voetbalvelden dan aan korfbalvelden. De beschikbare ruimte kan echter maar één keer vergeven worden. Door op het sportpark aan de Bosstraat een korfbalveld te realiseren, wordt de mogelijkheid weggenomen om te voorzien in uitbreiding van het aantal voetbal en hockeyvelden. Een vierde ruimtelijk aspect vormt de omzetting van een voetbalveld van natuurgras naar kunstgras bij SO Soest. Er wordt één natuurgrasveld ‘weggegeven’ voor inpassing van het korfbal/handbalveld en één natuurgrasveld omgezet naar kunstgras. Hiermee neemt de totale trainingscapaciteit van voetbalvereniging SO Soest toe, maar de wedstrijdcapaciteit af. Bij een groeiend ledenaantal is er echter ook behoefte aan extra wedstrijdcapaciteit. Dit zal echter niet (meer) mogelijk zijn op het sportpark aan de Bosstraat, daar is geen ruimte meer voor. Een vijfde, en laatste, ruimtelijk aspect vormt bezetting van het honk- en softbalveld. Het is de vraag of er voldoende bezetting is (spelende leden) om ook voor toekomst beide velden te handhaven? Kortom, inpassing van korfbal/handbal op het sportpark aan de Bosstraat leidt in meerdere opzichten tot een (forse) beperking van de mogelijke doorontwikkeling van de buitensport in Soest.

9

Eén aan de Bosstraat, één aan de Henriette Blaekweg en één in Soesterberg.


12/29

Financieel De benodigde investering voor aanpassing van het sportpark aan de Bosstraat wordt door de Kerngroep Sportvisie geraamd op €600.000. Rekening houdend met terreininrichting, projectkosten en eventuele infrastructurele aanpassing bestaat twijfel of voornoemd bedrag volstaat. Een financieel voordeel ontstaat wanneer het sportcomplex aan de Henriette Blaekweg wordt verkocht. Zolang het terrein niet verkocht wordt, lopen o.a. kapitaallasten en verzekeringskosten door. Om een daadwerkelijk financieel voordeel te realiseren dient verkoop van locatie Henriette Blaekweg meer op te leveren dan de boekwaarde10.

2.5.3 Uitwerking De afgelopen maanden hebben BDC en De Eemvogels zich nader georiënteerd op hun toekomst met navolgende consequenties voor verplaatsing naar het sportpark aan de Bosstraat. BDC Handbalvereniging BDC heeft aangegeven meer en meer een binnensportvereniging te worden. Op termijn wordt zij een volledige binnensportvereniging. Voor BDC is een verplaatsing naar het sportpark aan de Bosstraat niet langer wenselijk. Zij wordt een binnensportvereniging en tot die tijd zal zij voor haar beperkte buitensportactiviteiten gebruik maken van voorzieningen in Amersfoort. De Eemvogels Met het wegvallen van BDC heeft het bestuur van De Eemvogels zich nadrukkelijk beraad op haar toekomst. De Eemvogels willen graag op de locatie aan de Henriette Blaekweg blijven. Dit vormt voor hen een belangrijke voorwaarde om clubambities te kunnen realiseren en de vereniging verder te kunnen professionaliseren. Op basis van een gericht en breed gedragen beleid met sportpark Henriette Blaekweg als thuisbasis, verwachten De Eemvogels in zowel kwalitatief als kwantitatief opzicht een forse doorontwikkeling te kunnen maken. Er wordt een hoger ambitieniveau geambieerd en een groei in ledenaantal. De landelijke tendens voor de korfbalsport is evenwel dalend alsook de landelijke tendens t.a.v. sponsorinkomsten voor de sport. Voor de periode tot 2020 wordt een forse groei (100%) van het ledenaantal voorzien vanuit: 1. Kangoeroe Klup (korfbal voor kinderen van 3-6 jaar) 2. Kombifit / recreanten korfbal 3. Seniorleden (aantrekkingskracht hoger niveau korfbal) 4. Overige leden (pupillen, aspiranten en junioren) Voor het volledige bestuursstandpunt wordt verwezen naar het bestuur van De Eemvogels. Knickerbockers De Knickerbockers verwachten medegebruik en een ledengroei ook zelfstandig te kunnen blijven functioneren. SO Soest Wanneer BDC en De Eemvogels niet naar het sportpark aan de Bosstraat komen, vervalt de basis voor SO Soest om op dit moment te komen tot een nieuwe kunstgrasveld. De huidige veldconfiguratie wordt gehandhaafd.

10

De boekwaarde bedroeg in 2014 €384.000


13/29

2.5.4 Uitkomst van de stuurgroep Bespreking van de uitwerking in de stuurgroep had de volgende uitkomst: 1. Voor een termijn van twee seizoenen (seizoen 2015/2016 en 2016/2017) De Eemvogels de kans geven om hun ambities aan de Henriette Blaekweg te realiseren. 2. De resultaten van De Eemvogels (ambities, financiën, ledenaantal) volgen door zowel Sportfederatie Soest als gemeente. 3. Voor aanvang van seizoen 2016/2017 wordt door gemeente bezien of de tot dan toe gerealiseerde ambities van De Eemvogels voldoende basis vormen om de vereniging te kunnen handhaven aan de Henriette Blaekweg. Mogelijk kan worden besloten tot een alternatieve locatie waarbij ook Soesterberg een reële optie vormt. 4. De gemeente dient een toekomstvisie buitensportaccommodaties op te stellen waarin tenminste aandacht wordt besteed aan: a. De benodigde veldcapaciteit voor de komende jaren per sport alsook per afzonderlijke sportvereniging; b. Trends en ontwikkelingen die van invloed zijn op vraag naar en samenstelling van buitensportvoorzieningen; c. De beschikbare ruimte voor buitensport; d. De benodigde financiële middelen om buitensport blijvend te kunnen accommoderen; e. Een afwegingskader voor een goede benutting van beschikbare ruimte en financiële middelen inclusief: i. Criteria voor verruiming veldcapaciteit ii. Richtlijnen voor investeringsbijdragen iii. Opheffingsnormen 5. Financiële consequenties van bijstelling vrijspelen Henriette Blaekweg meenemen in de invoering nieuwe financieringssystematiek inclusief solidariteitsfonds.11 6. Complex Henriette Blaakweg vrijspelen levert geen bijdrage aan de financiële taakstelling 12.

11 12

Dit is reeds meegenomen als onderdeel van de financieringssystematiek, zie ook paragraaf 2.1. De meer inkomsten uit verhuur zijn meegenomen bij invoering financieringssystematiek, zie ook paragraaf 2.1.


14/29

2.6 Afstoten KVO gebouw 2.6.1 Opzet Kerngroep Sportvisie Het clubgebouw van voormalige Korfbal Vereniging Oranje (KVO) is sinds enkele jaren niet meer volledig in gebruik. De gemeente Soest verhuurt dit gebouw momenteel aan o.a. een trimclub, een modelvliegtuigclub en Popkoor Allround. De kapitaallasten en exploitatiekosten komen ten laste van het begrotingsonderdeel sport van de gemeente terwijl het gebouw voor diverse doeleinden wordt ingezet. De Kerngroep Sportvisie stelt in haar eindrapportage voor deze lasten niet langer te laten drukken op de sportbegroting, aangezien dit geen sportgebruik betreft. Hiermee wordt een bijdrage van €46.000 aan de financiële taakstelling beoogd.

2.6.2 Kanttekeningen Er worden kanttekeningen geplaatst bij: a) de status van de bezuiniging en b) de praktische mogelijkheid om het gebouw voor andere doeleinden in te zetten. Status bezuiniging Overheveling van het KVO-gebouw van het begrotingsonderdeel sport naar maatschappelijk vastgoed vormt per saldo geen besparing op de gemeentebegroting. Vanuit een integraal accommodatiebeleid kan gezocht worden naar een andere invulling voor het gebouw of verkoop. In dat laatste geval kan wel een besparing gerealiseerd worden. Het KVO-gebouw bestaat echter uit twee delen. Het ene deel is het clubgebouw van de voormalige korfbalvereniging KVO en in het andere gedeelte huist LTV Soesterberg. Het gehele gebouw afstoten is hierdoor niet mogelijk. Inzet voor andere doeleinden De huidige bestemming van het KVO-gebouw is sport. Om verhuur aan derden niet zijnde sportverenigingen mogelijk te maken dient de bestemming van het gebouw gewijzigd te worden. Bovendien bevindt het KVO-gebouw zich midden op een sportcomplex, dit maakt een functiewijziging of verkoop er niet eenvoudiger op.

2.6.3 Uitwerking Het KVO-gebouw in Soesterberg was in gebruik bij korfbalvereniging KVO. Momenteel wordt het gebouw verhuurd voor diverse doeleinden, waaronder sport. Rooster gebruik KVO-gebouw maandag dinsdag ochtend middag avond MVC mvc= model vliegtuig bouwclub

woensdag donderdag Trimclub

vrijdag

zaterdag MVC

zondag Trimclub

Popkoor

Momenteel is de trimclub de enige sport gerelateerde gebruiker. Door de trimclub onder te brengen bij V.V.’t Vliegdorp kan de gemeente de “sportgebruikers” en “cultureel/maatschappelijke organisaties” clusteren. De kantine van V.V. ’t Vliegdorp bevindt zich op steenworpafstand van het KVO-gebouw en biedt goede voorzieningen voor de trimclub (kleedkamers, douches en kantine). Voetbalvereniging ’t Vliegdorp is bovendien gebaat bij meer medegebruikers en inkomsten. De overige gebruikers (het popkoor Allround en de Model Vliegtuigbouw Club (MVC)) dienen te worden aangemerkt als cultureel/maatschappelijke organisaties.


15/29

De huidige inkomsten en uitgaven voor het KVO-gebouw kunnen als volgt worden gespecificeerd. Overzicht baten en lasten KVO-gebouw

Baten

Lasten

Trimclub € 471 Kapitaallasten € 41.500 MVC € 2.856 onderhoud gebouw € 4.300 Popkoor € 1.717 belasting verzekering € 750 Ijsbaan berging € 485 Totaal € 5.529 Totaal € 46.550 Wanneer de trimclub gebruik gaat maken van de accommodatie van V.V. ’t Vliegdorp komen huurinkomsten ten gunste van de sport. De overige huurinkomsten komen ten gunste van maatschappelijk vastgoed. Dit resulteert in een besparing op het begrotingsonderdeel sport van €41.000 en vormt per saldo geen bezuiniging op de gemeentebegroting.

2.6.4 Uitkomst van de stuurgroep Bespreking van de uitwerking in de stuurgroep had de volgende uitkomst: 1. De trimclub overhevelen naar V.V. ’t Vliegdorp. 2. Vanuit het integraal accommodatiebeleid trachten het KVO volledig vrij te spelen door het Popkoor en de modelvliegclub elders onder te brengen en het KVO gebouw te verkopen. 3. Afstoten KVO gebouw levert een bijdrage aan de financiële taakstelling op sport van €41.000 op jaarbasis en per saldo geen bezuiniging op de gemeentebegroting13.

13

Voor 2015 wordt 5/12 deel (vanaf aug) toegekend ad €17.000. Voor 2016 het volledige jaarbedrag van €41.000.


16/29

2.7 Beheerstichting 2.7.1 Opzet Kerngroep Sportvisie Door het beheer van gemeentelijke sportaccommodaties in een stichting onder te brengen, kan met grote betrokkenheid van sportverenigingen en op kostenefficiënte wijze de uitvoerende taken van de sport worden gescheiden van beleidsmatige en regie taken. Het financiële voordeel werd door de Kerngroep Sportvisie berekend op €163.000.

2.7.2 Kanttekeningen Er worden kanttekeningen geplaatst bij: a) zorgvuldigheid en b) financieel voordeel. Zorgvuldigheid De overheveling van uitvoerende werkzaamheden van de gemeente naar een beheerstichting vergt een zorgvuldige en principiële afweging. Hierbij dient ten minste aandacht te worden besteed aan: a) welke werkzaamheden worden overgedragen, b) kwaliteit, c) goede zorg voor medewerkers, d) fiscaliteiten, e) achterblijvende overhead en f) frictiekosten. Deze en andere aspecten zijn meegenomen in de casus ‘Beheerstichting’ (zie bijlage) en verdienen ook bij een (eventuele) verdere uitwerking blijvend aandacht. Financieel voordeel Het financiële voordeel van oprichting van een stichting wordt in belangrijke mate bepaald door het ‘wegvallen’ van overheadkosten. Aan medewerkers die niet langer in dienst zijn bij de gemeente wordt ook geen gemeentelijke overhead toegerekend. Dit vormt echter per saldo geen bezuiniging op de gemeentebegroting, maar komt ten laste van de gemeentelijke organisatie. In het rapport van de Kerngroep Sportvisie wordt het financiële voordeel van oprichting van een beheerstichting geraamd op €163.000. Om de eventuele oprichting van een beheerstichting mogelijk te maken, is de gemeente bereid voor maximaal dit bedrag de achterblijvende overheadkosten voor haar rekening te nemen.

2.7.3 Uitwerking Door de werkgroep organisatie van de sport, met vertegenwoordigers van sport, gemeente en externe adviseur, is de beheerstichting als casus nader uitgewerkt. Hierbij is aandacht besteed aan: a) inhoudelijke en beleidsmatige overwegingen, b) taken en verantwoordelijkheden, c) doelstelling, activiteiten en middelen, d) personele en bestuurlijke organisatie, e) exploitatieprognose en f) de te verwachten meer- en minderkosten. Voor de volledige casus wordt verwezen naar de bijlage. Bij de uitwerking van de casus beheerstichting zijn de navolgende gemeentelijke uitgangspunten gehanteerd om eerder geplaatste kanttekeningen een duidelijke plek te geven: 1. de kwaliteit van de werkzaamheden dient geborgd te zijn; 2. goed controle instrumentarium (checks en balances); 3. BTW belaste exploitatie op basis van BTW sportbesluit; 4. persoon volgt functie, goede overgang gemeentelijke medewerkers; 5. duurzame, structurele oplossing; 6. achterblijvende overhead voor rekening van gemeente. Het structurele financiële voordeel van een beheerstichting wordt geraamd op €150.000 tot €175.000 afhankelijk van het te realiseren inkoopvoordeel. Dit totale exploitatievoordeel wordt gerealiseerd door minder overhead en een beter bedrijfsresultaat (inkoopvoordeel). Dit financiële voordeel zal op zijn


17/29

vroegst, en misschien nog niet volledig in 2016 gerealiseerd kunnen worden. Eenmalige en tijdelijke meerkosten van circa €160.000 worden voorzien voor de eerste twee jaar van exploitatie voor o.a. organisatiekosten (oprichten en inrichten stichting), frictiekosten en kosten voor kwartiermaker. De tijdelijke meerkosten worden gedurende de eerste twee jaar ten laste gebracht van de exploitatie 14. De belangrijkste uitkomsten van de casus beheerstichting zijn door de Sportfederatie Soest tijdens haar algemene ledenvergadering op 17 juni besproken met navolgende uitkomst. De vorming van een separate stichting vormt voor de sport geen doel op zich, mede gezien de initieel benodigde investeringen. De sport wil zicht en invloed hebben op het noodzakelijk onderhoud, zowel qua planning als qua moment van uitvoering. Als hiervoor een andere adequate oplossing voor kan worden gevonden, anders dan met de oprichting van een separate stichting, heeft dat haar voorkeur. De sport wil graag een bijdrage leveren aan beheer- en onderhoudswerkzaamheden daar waar mogelijk

2.7.4 Uitkomst van de stuurgroep Bespreking van de uitwerking in de stuurgroep had de volgende uitkomst: 1. Gezien de uitkomst van het beraad tijdens de ALV van de Sportfederatie Soest in juni, krijgt de Sportfederatie een formele adviesrol t.a.v.: a. investeringsplan sport (MIP); b. meerjarig onderhoudsplan (MOP); c. jaarlijkse onderhoudsplannen. 2. De mogelijkheden worden bezien voor de inzet van sportvereniging bij beheer en onderhoudswerkzaamheden. 3. Er wordt geen verdere uitwerking gegeven aan een beheerstichting voor de sport. 4. De gemeente verdisconteert €163.000 op de overhead van de eigen organisatie. Dit bedrag wordt opgenomen als bijdrage aan de financiële taakstelling.

14

Het verwachte exploitatievoordeel wordt in de eerste twee jaar hierdoor gedempt met €80.000 en komt uit op €70.000 tot €95.000.


18/29

2.8 Brons Pakket de Ridder 2.8.1 Opzet Kerngroep Sportvisie Firma De Ridder verzorgt diverse onderhoudswerkzaamheden aan de sportvelden van de buitensportaccommodaties in Soest. Door een deel van deze werkzaamheden niet langer te laten verzorgen door firma De Ridder, maar door de sportverenigingen zelf, kan een bezuiniging worden gerealiseerd. Qua werkzaamheden kan worden gedacht aan ondermeer bladruimen, vuilnisbakken legen, zwerfafval ruimen en toezicht op velden. Het betreft kleine en lichte werkzaamheden. Deze werkzaamheden worden aangeduid als ‘Brons Pakket De Ridder’. Hiermee wordt een bezuiniging gerealiseerd van circa €36.000.

2.8.2 Kanttekeningen Op korte termijn zal de uitvoering van onderhoudswerkzaamheden voor de buitensport opnieuw dienen te worden aanbesteed.

2.8.3 Uitwerking De bezuiniging is met ingang van januari 2015 geëffectueerd. Dit was mogelijk doordat het voorstel in samenspraak met firma De Ridder tot stand is gekomen. De overheveling van werkzaamheden is integraal doorgevoerd in het dienstbetoon van de nieuwe buitensportovereenkomsten.

2.8.4 Uitkomst van de stuurgroep Bespreking van de uitwerking in de stuurgroep had de volgende uitkomst: 1. Overheveling van ‘Brons Pakket De Ridder’ naar sportverenigingen met ingang van 2015. 2. Taken ‘Brons Pakket De Ridder’ opnemen in dienstbetoon gebruiksovereenkomst buitensport. 3. Een bedrag van €36.000 opnemen als bijdrage aan financiele taakstelling per 2015. 4. Brons pakket De Ridder levert wel een bijdrage aan de financiële taakstelling.


19/29

2.9 Privatisering 2.9.1 Opzet Kerngroep Sportvisie In haar eindrapportage vermeldt de Kerngroep Sportvisie afsluitend enkele mogelijkheden die ook een bijdrage kunnen leveren aan de financiële taakstelling. Eén daarvan betrof de privatisering van clubhuizen en/of sportaccommodaties. De mogelijkheden van privatisering wordt in deze paragraaf nader uitgelicht. De overige genoemde bezuinigingsopties komen aan bod in de volgende paragraaf.

2.9.2 Kanttekeningen Er worden kanttekeningen geplaatst ten aanzien van: a) kwaliteit, b) risico’s en c) mogelijke precedentwerking. Kwaliteit Een mogelijke privatisering mag niet ten koste gaan van de kwaliteit van sportaccommodaties. Sportaccommodaties dienen te voldoen aan gerichte NOC*NSF kwaliteitseisen. Het beheer en onderhoud van sportaccommodaties vereist specifieke cultuurtechnische kennis. Hierbij wordt vooral gedacht aan het onderhoud van sportvelden. In mindere mate gaat dit op voor clubaccommodaties en wasen kleedlokalen. Risico’s De privatisering van sportaccommodaties, clubhuizen en wasen kleedlokalen is niet geheel zonder risico’s. Privatisering van sportaccommodaties verloopt niet altijd even succesvol. Er zijn praktijkvoorbeelden bekend waarbij de geprivatiseerde organisatie onvoldoende kundig en bestuurlijk krachtig bleek voor het dragen van haar verantwoordelijkheden. Hierbij bestaat het risico dat bij deprivatisering de gemeente de accommodaties met veel achterstallig onderhoud (en daarmee gepaard gaande kosten) ‘terug krijgt’. Precedentwerking Al hoewel privatisering afhankelijk is van specifieke situationele omstandigheden die vragen om maatwerk, dient er een uniforme set criteria/uitgangspunten te zijn om precedentwerking te voorkomen. De omstandigheden om te komen tot privatisering dienen voor alle sportverenigingen gelijk te zijn: gelijke monniken, gelijke kappen.

2.9.3 Uitwerking Met LTC Soestdijk als casus heeft de werkgroep organisatie van de sport in concept criteria voor privatisering van sportvelden, clubaccommodaties, wasen kleedlokalen en binnensportaccommodaties opgesteld. De eerste resultaten van een doorberekening van betreffende concept criteria wijzen uit dat: 1. De privatisering van (grote) sportvelden door sportverenigingen op basis van de geformuleerde concept privatiseringscriteria niet haalbaar wordt geacht en bovendien om inhoudelijke redenen niet wenselijk; 2. De privatisering van club-accommodaties en wasen kleedlokalen door sportverenigingen op basis van de geformuleerde concept privatiseringscriteria, in bepaalde omstandigheden wel haalbaar wordt geacht met een goed financieel perspectief voor zowel gemeente als sportverenigingen;


20/29

3. De privatisering van binnensportaccommodaties door sportverenigingen op basis van de geformuleerde concept privatiseringscriteria, uitsluitend haalbaar wordt geacht wanneer er meer marktconforme verhuurtarieven worden gehanteerd. 4. Nadere afstemming en besluitvorming nodig is om te komen tot definitieve privatiseringscriteria.

2.9.4 Uitkomst van de stuurgroep Bespreking van de uitwerking in de stuurgroep had de volgende uitkomst: 1. Op basis van de concept privatiseringscriteria de privatiseringsverzoeken van de sportverenigingen SEC, Hees en VVZ verder toetsen aan de praktijk. 2. Komen tot een privatiseringsstrategie tot verder benutting van de mogelijkheden tot ‘eigen kracht’ en zelfbeheer door sportverenigingen en het leveren van een substantiële bijdrage aan de financiële taakstelling dan wel investeringsagenda. 3. Nadere afstemming en besluitvorming over concept privatiseringscriteria en -strategie door college B&W om te komen tot definitieve criteria en strategie. 4. Eerst nadat de privatiseringscriteria definitief zijn, kan daadwerkelijk tot privatisering worden overgegaan15.

15

Het tevens wenselijk eerst de toekomstvisies binnensportaccommodaties en buitensportaccommodaties af te ronden alvorens mogelijk te gaan privatiseren, zie ook paragraaf 3.5.


21/29

2.10 Overige bezuinigingen 2.10.1 Opzet Kerngroep Sportvisie In haar eindrapportage vermeldt de Kerngroep Sportvisie afsluitend enkele mogelijkheden die ook een bijdrage kunnen leveren aan de financiële taakstelling. Hierbij wordt gedacht aan: 1. Herontwikkeling van grond bij vrijvallen sportlocaties. 2. Optimaal benutten sporthal De Engh. 3. Nader overleg met de gezamenlijke voetbalverenigingen om de beschikbare accommodaties beter te benutten. 4. De privatisering van LTC Soestdijk en mogelijk andere clubhuizen en of accommodaties. De Kerngroep Sportvisie raamt de mogelijke bezuiniging op basis van bovenstaande op €15.000. De mogelijkheden t.a.v. privatisering zijn in de vorige paragraaf aan bod gekomen. De overige drie mogelijkheden worden in deze paragraaf behandeld.

2.10.2 Kanttekeningen Bij de aangegeven mogelijkheden worden navolgende kanttekeningen geplaatst. 1. Vooralsnog zijn er geen vrijvallende locaties die kunnen worden herontwikkeld. 2. Sportboulevard De Engh wordt beheerd en geëxploiteerd door Optisport op basis van privaatrechtelijke overeenkomsten. Bijstelling in gebruik zal financiële consequenties hebben. 3. Er worden geen kanttekeningen geplaatst bij het gezamenlijk overleg met de voetbalverenigingen.

2.10.3 Uitwerking Aan de verschillende voorstellen is als volgt uitwerking gegeven 1. Hieraan kan (vooralsnog) geen verdere uitwerking worden gegeven. 2. Evenals bij andere binnensportaccommodaties wordt ook bij sporthal De Engh gestreefd naar een goede benutting. In verband met het vrijspelen van gymzaal Paulus Potter, zal er door sportverenigingen een groter beroep worden gedaan op sporthal De Engh. Door de ligging t.o.v. scholen en het voorzieningenniveau (aanwezigheid vereisten voor bewegingsonderwijs) van sporthal De Engh is een intensiever gebruik door onderwijs niet altijd eenvoudig. De optimale afstemming van de huidige en toekomstige vraag (vanuit zowel onderwijs als sportverenigingen) en aanbod vormt een elementair onderdeel van de op te stellen toekomstvisie binnensportaccommodaties. 3. De Sportfederatie Soest heeft een eerste aanzet tot overleg met de voetbalverenigingen gedaan. Dit heeft vooralsnog niet geleid tot concrete vervolgafspraken.

2.10.4 Uitkomst van de stuurgroep Bespreking van de uitwerking in de stuurgroep had de volgende uitkomst: 1. Het overleg met de voetbalverenigingen om te komen tot een betere benutting van accommodaties wordt door de Sportfederatie Soest mede in het kader van de toekomstvisie op buitensportaccommodaties verder opgepakt. 2. De mogelijkheden om te komen tot een goede benutting van sporthal De Engh expliciet opnemen in de toekomstvisie binnensportaccommodaties.


22/29

Hoofdstuk 3

Beschouwing

In voorgaand hoofdstuk zijn alle individuele onderwerpen die een bijdrage leveren aan de financiële taakstelling afzonderlijk beschouwd. In dit hoofdstuk worden enkele onderwerpen behandeld die geen onderdeel vormen van de maatregelen ter invulling van de financiële taakstelling, maar voorwaardenscheppend of beschouwend zijn. Achtereenvolgens wordt aandacht besteed aan: a) overeenkomsten, b) investeren en c) bezuinigen. Het hoofdstuk wordt afgesloten met een overzicht van de realisatie van de financiële taakstelling en een voorstel voor het vervolg.

3.1 Overeenkomsten Tot 2015 kende de gemeente Soest een zogeheten passe-partout systeem voor de financiering van de sport. Op voordracht van de Kerngroep Sportvisie en indachtig de gemeentelijke Sportvisie, is de PassePartout systematiek ingewisseld voor een nieuwe financieringssystematiek. De nieuwe financieringssystematiek is niet langer gebaseerd op een bijdrage per lid, maar op het gebruik van een sportveld of buitensportaccommodatie per seizoen dan wel een binnensportaccommodatie per uur. Deze omzetting van systematiek vergt ook een andere juridische grondslag. Er diende nieuwe overeenkomsten te worden opgesteld. In samenspraak met de sport (de werkgroepen binnensport en buitensport) zijn uiteindelijk de volgende overeenkomsten opgesteld: Buitensport: 1. Gebruiksovereenkomst buitensportaccommodaties 2. Algemene voorwaarden voor het gelegenheid geven tot sportbeoefening 3. Verdeling exploitatie-activiteiten voor het gelegenheid geven tot sportbeoefening 4. Huurovereenkomst clubgebouw Binnensport: 1. Gebruiksovereenkomst binnensportaccommodaties 2. Algemene voorwaarden binnensportaccommodaties 3. Verdeling exploitatie-activiteiten op basis van aanvullend dienstbetoon binnensportaccommodaties 4. Aanvraagformulier zaalruimte 5. Huisregels binnensportaccommodaties Soest Bovenstaande overeenkomsten zijn juridisch en fiscaal gecheckt, en op hoofdlijnen besproken tijdens de Algemene Ledenvergadering van de Sportfederatie Soest. In de tweede helft van 2015 wordt gekomen tot ondertekening met de afzonderlijke sportverenigingen en formele accordering door de belastingdienst. De nieuwe overeenkomsten worden met terugwerkende kracht vanaf 1 januari 2015 ingevoerd. De invoering van de nieuwe gebruikstarieven, zoals opgenomen in de eindrapportage van de Kerngroep Sportvisie, wordt geformaliseerd met het tarievenbesluit 2015.


23/29

3.2 Investeren in sport Gekoppeld aan de financiële taakstelling van €500.000 is een reservering van €200.000 aan jaarlasten voor investeringen in de sport. Er wordt onderscheid gemaakt in: a) investeren in bestaande sportvoorzieningen en b) investeren in nieuwe sportvoorzieningen.

3.2.1 Investeren in bestaande sportvoorzieningen (MOP) Om de kwaliteit van sportvoorzieningen in kwalitatief goede staat van onderhoud te houden, wordt gewerkt met meerjarige onderhoudsplannen. Hierin staat gespecificeerd welke grote onderhoudswerkzaamheden in welk jaar bij welke accommodatie uitgevoerd dient te worden. Hierin staat bijvoorbeeld opgenomen in welk jaar het bitumen van het dak van sporthal Beukendal vervangen dient te worden16. Aangezien er met dit soort grote onderhoudswerkzaamheden doorgaans ook grote bedragen gemoeid zijn, wordt dit aangemerkt als investeringen in bestaande sportvoorzieningen. Meerjarige Onderhouds Plannen (MOP) no. type aanwezig dekking 1 binnensportaccommodaties ja gemeente begroting 2 clubaccommodaties en wasen kleedlokalen ja gemeente begroting 3 sportvelden nee nee

Zoals gespecificeerd in bovenstaande tabel beschikt de gemeente Soest over meerjarige onderhoudsplannen voor zowel: a) binnensportaccommodaties als b) clubaccommodaties en wasen kleedlokalen. Deze voorzien in de instandhouding van de huidige bestaande sportgebouwen, zoals gymzaal Paulus Potter, het clubgebouw van SO Soest en de wasen kleedlokalen van de Knickerbockers. De uitvoering van deze grote onderhoudswerkzaamheden (investeringen) kan worden bekostigd vanuit de gemeentelijke begroting, hiervoor bestaat een voorziening. De kapitaallasten volgend uit de investeringen voor grote onderhoudswerkzaamheden worden gedekt uit de voorziening. De kosten voor regulier en klein onderhoud (o.a. schoonmaak en lampjes vervangen) maken integraal onderdeel uit van de gemeentelijke begroting voor beheer. Tot op heden beschikte de gemeente Soest niet over een Meerjarig Onderhouds Plan(MOP) voor de sportvelden. Om de huidige sportvelden kwalitatief goed en conform NOC*NSF kwaliteitsnormen te houden is er in 2014 door het onafhankelijke ingenieursbureau KYBYS een MOP Sportvelden opgesteld. Op basis van NOC*NSF normen is de kwaliteit van de velden opgenomen en afgestemd met de sportverenigingen. Deze kwaliteitsopname vormt de grondslag voor het MOP Sportvelden dat is opgenomen in de bijlage. Hierin staat gespecificeerd welk veld wanneer vervangen of gerenoveerd dient te worden om te kunnen blijven voldoen aan NOC*NSF kwaliteitsnormen. Uit het MOP Sportvelden blijkt dat er de komende 10 jaar €2.317.000 geïnvesteerd dient te worden in de vervanging en renovatie van huidige sportvelden. Jaarlijks dus een bedrag van circa €230.000 ter dekking van de kapitaallasten. De gemeentelijke begroting voorziet niet in de financiering van het MOP Sportvelden, hiervoor bestaat geen voorziening. Aanvullend op het jaarlijkse bedrag van €230.000 voor het MOP Sportvelden dient er €45.000 aan kapitaallasten gedekt te worden voor een reeds gedane investering in het kunstgrasveld voor VVZ. Dit brengt het jaarbedrag voor het MOP sportvelden op €275.000. De kosten voor regulier en klein onderhoud aan de sportvelden (o.a. maaien en bemesten zoals uitgevoerd door firma De Ridder) maken integraal onderdeel uit van de gemeentelijke begroting voor beheer.

16

Op basis van een jaarlijkse herziening kan worden besloten onderhoudswerkzaamheden eerder of later uit te voeren dan het jaar zoals opgenomen in het MOP.


24/29

De realisatie van de financiële taakstelling van €500.000 is gekoppeld aan een jaarlijkse investeringsruimte van €200.000. Deze investeringsruimte is vooralsnog onvoldoende om het MOP Sportvelden inclusief het kunstgrasveld van VVZ uit te kunnen financieren. Deze investeringsruimte is niet nodig voor investeringen in bestaande sportgebouwen, hierin voorziet de gemeentebegroting reeds. Hangende de invulling van de financiële taakstelling zijn investeringen in bestaande sportaccommodaties opgeschort, zowel voor de velden alsook voor de gebouwen. Pas wanneer realisatie van de taakstelling van €500.000 ‘hard’ is, wenst de gemeenteraad ruimte te geven voor investeringen in sportaccommodaties. Dit heeft tot gevolg gehad dat er in achterliggende periode (2013 – 2015) geen investeringen zijn gedaan in sportaccommodaties. Het uitblijven van investeringen in sportaccommodaties is op sommige plekken in Soest duidelijk merkbaar. In het door ingenieursbureau KYBYS opgestelde meerjarenonderhoudsplan worden navolgende investeringen op basis van een kwaliteitsinspectie een hoge prioriteit toegekend. Prioriteitenlijst investeringen no. vereniging 1 Sportcomplex M.H.C. 2 Sportcomplex S.O.S. Voetbal 3 Sportcomplex S.E.C. Voetbal 4 Sportcomplex M.H.C. 5 Sportcomplex Hees

veld 2 2 2 1 1

werkzaamheid vervangen toplaag en veldinrichting toplaag renovatie (grassmaster) toplaag renovatie vervangen toplaag en veldinrichting vernieuwen veldinrichting

urgentie 1 2 2 2 2

investering € 200.000 € 200.000 € 200.000 € 200.000 € 10.000

Het is wenselijk om prioritaire investeringen in bestaande sportvoorzieningen, zowel velden als gebouwen, op korte termijn weer op te pakken. Hierbij dient wel volledig duidelijk te zijn dat een investering in een bestaande sportvoorziening geen mogelijke nadelige gevolgen heeft voor de toekomstvisie buitensport en/of binnensport.

3.2.2 Investeren in nieuwe sportvoorzieningen (MIP) Om duurzaam te kunnen investeren dient helder te zijn hoe zowel de binnensport als de buitensport de komende jaren wordt geaccommodeerd. Om die reden wordt er een toekomstvisie binnensportaccommodaties opgesteld en wordt ten aanzien van de buitensport hetzelfde geadviseerd. Voor binnensportaccommodaties wordt een toekomstvisie opgesteld. Hierin zal aandacht worden besteed aan toekomstige behoefte aan binnensportaccommodaties vanuit zowel het onderwijs als de verenigingssport. Deze (toekomstige) behoefte zal worden afgezet tegen huidige capaciteit en configuratie aan binnensportaccommodaties om zo te kunnen bepalen of en zo ja waar en wanneer er investeringen in binnensportaccommoddaties nodig zijn. Mocht uit de (nog op te stellen) toekomstvisie binnensportaccommodaties blijken dat bijvoorbeeld een nieuwe sporthal of gymzaal wenselijk dan wel noodzakelijk is, dan dient hiervoor separaat financiële dekking gevonden te worden. De huidige begroting van de gemeente voorziet (logischerwijs) niet in de bekostiging van mogelijkerwijs in de toekomst wenselijke nieuwbouw van binnensportaccommodaties. Voor buitensportaccommodaties wordt geadviseerd een toekomstvisie op te stellen (zie ook paragraaf 2.5 ‘Complex Henriette Blaekweg vrijspelen’). Op basis van de benodigde veldcapaciteit voor de komende jaren dient per sport en per afzonderlijke sportvereniging en rekening houdend met de beschikbare ruimte een visie opgesteld te worden. Eerst nadat deze visie is opgesteld, kan er een investeringsplan (MIP) voor de buitensport worden opgesteld om zo ook de buitensport de komende jaren goed te kunnen accommoderen.


25/29

3.3 Gemeentebegroting versus sportbegroting Invulling van de financiële taakstelling omvat een groot aantal maatregelen. Sommige maatregelen, zoals brons pakket de Ridder of de gemeentelijke bezuinigingen, leveren een concrete bezuiniging op de gemeentebegroting op. Zij leveren een financieel voordeel op. Andere maatregelen, zoals vrijspelen KVO gebouw, leveren een bezuiniging op voor het onderdeel sport maar hebben (tijdelijk) een nadelig effect op andere onderdelen van de gemeentelijke begroting. In die gevallen worden de kosten van sport ‘verschoven’ naar bijvoorbeeld maatschappelijk vastgoed en leveren ze per saldo geen bezuiniging op de gemeente begroting op. In welke mate de verschillende maatregelen een bezuiniging opleveren op (uitsluitend) de sportbegroting en/of de gemeentebegroting wordt in navolgende tabel gespecificeerd.


26/29

3.4 Overzicht financiële taakstelling In onderstaand overzicht worden de effecten van de verschillende bezuinigingsmaatregelen nader gespecificeerd. Aangegeven wordt wanneer het bezuinigingseffect wordt gerealiseerd en in welke mate. Tevens wordt aangegeven of de bezuinigingsmaatregel nadelige gevolgen heeft voor andere programma’s of per saldo een bezuiniging vormt op de gemeentebegroting. Overzicht bezuinigingen* 2015 Rapportage Kerngroep 1 2 3 4 5 6 7 8 9

Financieringssystematiek Gemeentelijke bezuinigingen PP vrijspelen Willaert vrijspelen H. Blaeckweg KVO Beheerstichting De Ridder overig

€ 40.000 € 75.000 € 80.000 € 30.000 € 15.000 € 46.000 € 163.000 € 36.000 € 15.000 € 500.000

2015 gevolgen gevolgen overige totaal realisatie programma sport programma's gemeentebegroting € -37.500 € -89.000 € -32.600 € -1.250 €0 € -17.000 €0 € -36.000 €0 € -213.350

€0 €0 €0 €0 €0 € 17.000 €0 €0 €0 € 17.000

€ -37.500 € -89.000 € -32.600 € -1.250 €0 €0 €0 € -36.000 €0 € -196.350

2016 gevolgen gevolgen overige totaal realisatie programma sport programma's gemeentebegroting € -37.500 € -89.000 € -78.300 € -1.250 €0 € -41.000 € -163.000 € -36.000 €0 € -446.050

€0 €0 € 39.150 €0 €0 € 41.000 €0 €0 €0 € 80.150

€ -37.500 € -89.000 € -39.150 ** € -1.250 €0 € 0 **** € -163.000 *** € -36.000 €0 € -365.900

* = verklaring: een negatief bedrag betekent een besparing. Een positief bedrag betekent een extra uitgave. ** = verklaring: op dit moment wordt gewerkt aan een visie voor de binnensport. Uit deze visie moet blijken wat de toekomstige inzet van PP is. In deze berekening is de periode voor het tweede half jaar 2016 niet meegenomen. ***= verklaring: er wordt €163.000 aan overhead verdisconteerd in het gemeentelijke personeelsbudget ****= verklaring: KVO gebouw levert vooralsnog geen bezuiniging op de gemeentebegroting op zolang er geen andere bestemming is gevonden.


27/29

3.5 Voorstel vervolg De huidige maatregelen blijken onvoldoende om volledig invulling te kunnen geven aan de financiële taakstelling. De financiële taakstelling van €500.000 voor 2016 e.v. wordt niet volledig gehaald. Om de financiële taakstelling volledig in te vullen en tevens de sport naar de toekomst toe duurzaam te kunnen accommoderen, wordt voorgesteld om de verwachte mogelijkheden van privatisering actief aan te grijpen, eerst nadat de toekomstvisie voor zowel de buitensport als de binnensport afgerond is. Naar verwachting volstaan de mogelijkheden vanuit privatisering om invulling te geven aan het ontbrekende deel van de financiële taakstelling. Door eerst de toekomstvisies binnensport en buitensport op te stellen, wordt voorkomen dat een eventuele privatisering een blokkade opwerpt voor het goed accommoderen van de sport in Soest in de toekomst. Mocht onverhoopt een volledige invulling van de financiële taakstelling op deze wijze niet lukken, dan kan de gemeenteraad alsnog besluiten tot een verhoging van de tarieven. Waar een verhoging van de tarieven naar verwachting zal leiden tot commotie onder de sportverenigingen, kan privatisering naar verwachting rekenen op draagvlak gezien de thans geuite wens van enkele sportverenigingen.


28/29

Bijlagen 1. Casus Beheerstichting 2. MOP Sportvelden


29/29

Uitwerkingsrapportage. Taakstelling sport Gemeente Soest

Recommend Documents