EEN UITGAVE VAN HET TECHNISCH BUREAU AFBOUW
78e jaargang nr. 2 2016, april, verschijnt 1x in de twee maanden. Informatie over: afbouw en afwerking in de nieuwbouw, renovatie en restauratie.
TOPKWALITEIT VRAAGT TIJD PUUR VOOR DE PARTICULIER VERTICALE VLOERAFWERKING
mb02_cover.indd 1
08-04-16 13:12
GEEF VORM AAN STIJL EN LEEFGENOT. Je brengt jouw ideeën en die van architecten en eindgebruikers tot leven. Strikolith helpt je daarbij. Met onze kennis, ervaring en ons assortiment gevel-, wand-, en plafondafwerkingen maak je woningen en gebouwen nog beter, mooier en duurzamer. Wij produceren onder meer stucmaterialen voor binnen en buiten (Strikolith), gevelisolatiesystemen en -afwerkingen (Strikotherm) en restauratieproducten (Bofimex). Samen laten we zien hoe mooi duurzaam kan zijn.
Creëer een nieuwe wereld.
MEER INFORMATIE
STRIKOLITH.COM
+31 (0)162 514 750
Naamloos-11 1
31-03-16 10:09
De klant is geen koning Door:
Jan Willem Kommer
In deze Mebest staat de particuliere markt centraal. De afbouwprojecten gaan over werk in woningen en voor particuliere opdrachtgevers, en ook de andere artikelen linken met de woonconsument. Voor veel mensen die in de bouw werken is die markt tamelijk onbekend terrein. Er wordt vooral voor zakelijke opdrachtgevers gewerkt en als het om particuliere projecten gaat, dan lopen voor afbouwbedrijven de lijnen meestal meestal via een aannemer. Dat is wel zo prettig natuurlijk, want particuliere opdrachtgevers zijn zeurpieten, pietlutten die zout leggen op elke slak, vallen over ieder spatje, krasje, vlekje, streepje, kwartiertje. Zo zijn er vast nog wel veel meer vooroordelen te bedenken. Ook van de kant van de consument trouwens. Die weet dat architecten alleen maar dingen bedenken die misschien wel mooi zijn maar meestal razend onpraktisch, dat bouwvakkers een bende van je huis maken, dat er zelfs bij de kleinste verbouwing altijd iets misgaat, dat een klein beetje meerwerk bakken geld kost. Vooroordelen gaan doorgaans hand in hand met angst voor het onbekende. Maar waar rook is, is doorgaans ook vuur. Bij het maken van deze Mebest kwam ik een paar van die vonkjes tegen. Een meubelleverancier die laat weten dat het drie weekjes later wordt. Daar zit je dan in je prachtig opgeknapte huis, op campingstoeltjes. Lampen die niet worden geleverd. Klanten die het kleinste mankement aangrijpen om een hele rekening niet te willen betalen. Een houten vloer waar een verkeerde was op wordt gezet. Verwachtingen die nooit waargemaakt kunnen worden omdat wat je als klant echt wilt, altijd duurder is dan die vanaf-prijzen waarmee is geadverteerd. Bij een van de projecten die ik bezocht, zei de opdrachtgever dat het erg belangrijk is om een goed gevoel bij een bedrijf te hebben. Dat dat voor haar belangrijker is dan wanneer ze hetzelfde product ergens anders voor 100 euro minder zou krijgen. Dat is niet zo gek natuurlijk. Als je je woning onderhanden laat nemen, dan geef je huis en haard over aan een legertje onbekenden. Daar is best wel wat vertrouwen voor nodig. Als bedrijf moet je dat vertrouwen zien te winnen. Een eerlijk en deskundig verhaal vertellen. Zorgen voor goede referenties. Dat betekent dus goed en netjes werk leveren, want elke klant kan een referentie zijn voor de volgende. Is dat veel gevraagd? Ik denk het niet. Uiteindelijk is het allemaal niet zo heel erg ingewikkeld. Iedereen is consument, iedereen is op enig moment en op de een of andere manier klant van een bedrijf. En in die rol willen we allemaal toch het liefst netjes worden behandeld? Dat hoeft niet als koning te zijn, maar wel als gelijke; als medemens.
MEBEST
mb02_column.indd 3
april 2016
3
08-04-16 13:10
Informatie over Afbouw en afwerking in de nieuwbouw, renovatie en restauratie. 78e jaargang nr. 2 2016, april
In dit nummer Goed gevoel is belangrijker dan een lagere prijs Een brood kopen, daar draaien we onze hand niet voor om. Maar een vloer? Dat is andere koek. Vooral als het een soort vloer is zoals je nog nooit eerder hebt gehad. Dan wil je deskundig advies en professionele begeleiding. Pagina 26
Dankbaar werken voor de particulier Blijken van waardering, je creativiteit kwijt kunnen in je ontwerp en zelf invloed hebben op wat er overblijft van wat je hebt bedacht; het zijn redenen die het werken voor de particulier erg aantrekkelijk maken. In ieder geval voor de dames van Architecten aan huis. Pagina 6
Op de cover
Siergrindvloer in woning, foto door Jan Willem Kommer EEN UITGAVE VAN HET TECHNISCH BUREAU AFBOUW
77e jaargang nr. 2 2016, april, verschijnt 1x in de twee maanden. Informatie over: afbouw en afwerking in de nieuwbouw, renovatie en restauratie.
Trouw aan het spanplafond We zijn gek op witte en superstrakke oppervlakken in Nederland, en als het even kan geven we liefst geen geld uit aan onderhoud. Een raadsel is het dus dat het spanplafond nog niet massaal omarmd is. Maar al is het aantal fans niet reuzegroot, trouw zijn ze wel. Pagina 34
TOPKWALITEIT VRAAGT TIJD PUUR VOOR DE PARTICULIER VERTICALE VLOERAFWERKING
4 MEBEST
mb02_inhoud.indd 4
april 2016
08-04-16 13:13
en verder... Geen snelheidsrecord, wel een topprestatie
Een bouwproject zonder deadline. Het lijkt ondenkbaar in deze snelle tijd maar Coöperatieve Stukadoors had het genoegen om er deel van uit te maken. Het resultaat? Een uitermate knap afgewerkte woning. Pagina 14
12
De klassieke vloer doet het nog steeds erg goed
21
Een eerlijk verhaal verkoopt het best
23
Zelf monteren? Geen probleem!
31
Particuliere markt vraagt om stukadoren 2.0
39
Uit de praktijk van TBA: Verborgen gebreken breken vloer op
41
Kleuradviseur Kim van Savooyen: “Doe nou eens gek, we doen al gewoon genoeg!”
46 46
Adverteerdersindex Colofon MEBEST
mb02_inhoud.indd 5
april 2016
5
08-04-16 13:14
Akoestische maatregelen staan zelden op het wensenlijstje terwijl de harde materialen waar vloer, wand en plafond vaak mee worden afgewerkt daar eigenlijk wel om vragen. (foto: Architecten aan huis)
Fijn om controle te houden over het hele proces 6 MEBEST
mb02_architecten.indd 6
april 2016
08-04-16 13:14
Architecten aan huis:
DANKBAAR WERKEN VOOR DE PARTICULIER Tekst: Jan Willem Kommer Fotografie: Architecten aan huis
Een wereld van verschil vinden Debora Reis en Liesbeth van Meerkerk van Architecten aan huis het, werken voor particuliere opdrachtgevers. “Je speelt een veel belangrijker rol in het geheel dan bij zakelijke projecten; een beetje zoals de bouwheer van vroeger.” Daar doen ze het voor, voor die inhoud. Én voor de blije gezichten na afloop van een geslaagd project.
Het roer om
Je zou het een sprong in het diepe kunnen noemen, want erg veel ervaring met de particuliere markt hadden Debora Reis en Liesbeth van Meerkerk niet toen ze in 2013 ‘Architecten aan huis’ begonnen. Bureau MBW, waar architect Liesbeth van Meerkerk voorheen werkte, deed voornamelijk binnenstedelijke projecten voor beleggers en ontwikkelaars. Af en toe verzorgde het Haagse bureau ook verbouwingen voor particuliere opdrachtgevers, die vond de architect altijd wel interessant. “Het waren vaak kortlopende projecten waar je snel resultaat zag terwijl zakelijke opdrachten nogal eens slepend kunnen zijn met hun bestemmingsplanwijzigingen en dergelijke.”
Daarnaast merkte ze dat mensen oprecht blij waren met het eindresultaat, dat is een emotie die in de vastgoedwereld niet echt meespeelt. Een aantrekkelijke markt dus, die particuliere markt. Dat idee kreeg ook Debora Reis toen ze steeds meer particuliere aanvragen kreeg. De interieurarchitect had bij EGM Architecten vooral aan projecten in de zakelijke markt, zorg en onderwijs meegewerkt, maar dat andere werkveld trok. “Er is bij particulieren een grote vraag naar persoonlijke, sfeervolle maar ook praktische en functionele interieurontwerpen”, zegt ze. De twee besloten hun krachten te bundelen en zich onder de naam Architecten aan huis puur op de particuliere markt te richten.
MEBEST
mb02_architecten.indd 7
april 2016
7
08-04-16 13:14
Voor veel mensen ligt de prioriteit eerder bij de mooie keuken of de nieuwe uitbouw dan bij praktische zaken als thermische isolatie. (foto: Architecten aan huis)
We doen niet aan ‘U vraagt, wij draaien’ Succesvolle combinatie
De koerswijziging bleek een verstandig besluit, de opdrachtenportefeuille is inmiddels goed gevuld. Liesbeth van Meerkerk schrijft dat voor een belangrijk deel toe aan de combinatie van disciplines. “De particulier vindt het erg prettig dat we architect en interieurarchitect zijn. Daardoor kunnen we namelijk het bouwkundige deel én het interieur tegelijk oppakken.” Dat kan een hoop geld en frustratie schelen, legt Debora Reis uit. “Het is praktisch om naast alle bouwkundige ingrepen die gedaan moeten worden, meteen na te denken over waar je straks wilt koken, waar je wilt zitten, waar je zichtlijnen naar welk deel van de tuin wilt, hoe je omgaat met daglicht en kunstlicht. Traditioneel komt het interieur vaak pas ná de verbouwing aan de orde. Pas dan wordt
8 MEBEST
mb02_architecten.indd 8
de interieurarchitect erbij gehaald en blijkt dat het handiger was geweest als bijvoorbeeld de haard toch nét ergens anders had gezeten. Wil je in die fase nog dingen aanpassen dan is dat vaak behoorlijk duur; als het al kan. Daarom is het voor mensen fijn dat wij direct vanaf het begin van het proces over dit soort dingen met ze praten.”
Kennis delen werkt
Maar ook al heb je zo’n voordeel te bieden, mensen moeten je wel weten te vinden. En dan moeten ze je ook nog willen inhuren. “We zijn begonnen met goed nadenken over hoe de particulier naar de architect kijkt”, zegt Liesbeth van Meerkerk. “Mensen hebben het beeld dat architecten duur zijn en hun eigen zin doordrijven.
april 2016
08-04-16 13:14
Stucwerk hebben Architecten aan huis liefst wit en strak. (foto: Architecten aan huis)
Die vooroordelen willen we wegnemen.” Verder dacht het duo na over wat particulieren eigenlijk willen weten. Debora Reis: “Mensen zoeken op internet op ‘indelen zolder’ of ‘verbouwen jaren dertig woning’ en niet op ‘architect + postcode.” Daarom hebben we geen geijkte website met flashy projectfoto’s gemaakt, maar een site met informatie over verbouwen en het indelen van ruimtes, blogs over gietvloeren, betonstuc in de badkamer en dergelijke. Dát is waar mensen vaak naar zoeken. En het is de informatie die wij op de website graag willen delen. Als mensen dat daar zien, dan realiseren ze zich vaak dat het wel praktisch is om een architect en een interieurarchitect in de arm te nemen. Want mensen willen vaak creatieve oplossingen die ze zelf niet kunnen bedenken.”
Helpen kiezen
Een eindplaatje heeft de particulier vaak wel in gedachten, maar de stappen daar naartoe kunnen ingewikkeld zijn, heeft Architecten aan huis gemerkt. Veel opdrachtgevers willen bij de hand worden genomen om de juiste keuzes te maken. Het duo doet dat met een stappenplan waarin het hele proces is opgedeeld in fases. “Die gaan van groot naar steeds kleiner; van waar de badkamer moet komen tot welke lichtknopjes erin moeten”, zegt Liesbeth van Meerkerk. Die aanpak geeft structuur. En door twee of drie mogelijkheden voor te stellen, wordt de keuzestress beperkt. Er is wel wat voorwerk nodig om het keuzeproces zo te minimaliseren. Architecten aan huis voert een aantal gesprekken waarin het voorlopig ontwerp met verschillende varianten aan de orde komt.
MEBEST
mb02_architecten.indd 9
april 2016
9
08-04-16 13:14
Aan trends doen ze liever niet, maar het is onvermijdelijk om er iets van mee te krijgen; al was het maar doordat opdrachtgevers er wél gevoelig voor kunnen zijn. “Mensen willen bijvoorbeeld een gietvloer omdat hun vrienden het ook hebben”, zegt Liesbeth van Meerkerk. “Dan geven we advies; we kijken of het bij hun woning ook mooi wordt en wijzen op de risico’s”, licht Debora Reis toe.
Daarnaast moet ook de gewenste sfeer en uitstraling van de woning besproken worden. Daarvoor kijkt het duo naar het karakter van de woning, de locatie, de ligging en de mogelijkheden ervan; en uiteraard naar de opdrachtgevers zelf. Dat levert een moodboard op dat de leidraad wordt om verdere keuzes voor de inrichting te maken.
Eigen stijl
Isoleren als het even kan
Uiteraard hebben Liesbeth van Meerkerk en Debora Reis ook hun eigen voorkeuren, en zijn die terug te vinden in hun ontwerpen. “We doen niet aan ‘U vraagt, wij draaien’”, zeggen ze. “We hebben onze eigen stijl; daar worden we ook voor uitgekozen.” Steekwoorden zijn modern, warm, natuurlijke materialen, niet steriel. Qua stucwerk zou je dan een korreltje verwachten, leem wellicht. Maar het komt toch vooral neer op strak glad pleisterwerk. “Het zal wel de moderne inslag zijn maar ik zie het gewoon niet anders voor me”, zegt Liesbeth van Meerkerk.
Akoestische problemen komen ze niet vaak tegen, en als het al aan de orde komt dan zoeken ze de oplossing vooral in de richting van gordijnen, karpetten, meubels. Het is toch ook meer iets voor de zakelijke markt, vinden ze. “De particulier denkt eerder aan geluidsisolatie tussen kamers en verdiepingen dan aan akoestiek in de ruimte.” Thermische isolatie is dan weer wel iets wat de particulier bezighoudt. “We merken dat mensen zich meer bewust zijn van het belang van isoleren”, zegt Liesbeth van Meerkerk. “Al was het maar omdat ze weten dat het interessanter is wanneer ze hun huis later willen verkopen.” Zolderverbouwingen doet Architecten aan huis nooit zonder goede isolerende maatregelen mee te nemen. Bij andere verbouwingen stellen ze het wel altijd voor, maar een gelopen koers is het nooit. “De één geeft er voorrang aan, wil ook warmtepompen en zonnepanelen. De ander schrapt het als eerste wanneer het te duur wordt. Na-isoleren kan altijd nog, is dan de gedachte; de prioriteit ligt bij de mooie keuken of de nieuwe uitbouw.”
Mensen hebben het beeld dat architecten duur zijn
Met Architecten aan huis hoeven Debora Reis en Liesbeth van Meerkerk niet af te wachten wat er van hun ontwerp over blijft; daar zijn ze zelf bij. (foto: Architecten aan huis)
10 MEBEST
mb02_architecten.indd 10
april 2016
08-04-16 13:14
Als interieurarchitect en architect kunnen Debora Reis en Liesbeth van Meerkerk hun klanten van ontwerp tot inrichting begeleiden bij een verbouwing of nieuwbouw. Dat kan veel gedoe en onkosten achteraf schelen. (foto: Architecten aan huis)
Net als vroeger
Het zijn niet alleen de opdrachtgevers zelf die wel eens roet in het isolatie-eten gooien, ook aannemers liggen nog wel eens dwars. “Die zijn vaak gewend om met bepaalde materialen te werken, dan is het heel lastig om er bijvoorbeeld een Pavatexplaat door te krijgen”, is de ervaring van de architect. “We maken zelf de werkomschrijving dus dat is ook waar de aannemer zijn prijs op baseert, maar dan nog zie je soms dat dingen die je hebt voorgeschreven er bij de offerte uitgehaald zijn. Als wij het perse willen, kunnen we dat wel terugdraaien natuurlijk; als de opdrachtgever er ook mee akkoord is.” Dat is één van de voordelen van de particuliere markt, vinden de Architecten aan huis; je zit er van begin tot eind met je neus bovenop. Ze vergelijken het met vroeger, toen de architect bouwmeester was en alles onder controle had. ”Dat vind ik wel fijn, controle houden over het hele proces”, zegt Liesbeth van Meerkerk. “Dat heb je bij grote bureau’s niet.”
Van schakel naar spil
Debora Reis beaamt dat. “Als je bij een groot bureau werkt en grote projecten doet ben je slechts een schakel; je doet maar een klein stukje van het
“Zolderindelingen zijn complexe puzzeltjes waar geen standaardoplossingen voor zijn”, zegt Architecten aan huis. (foto: Architecten aan huis)
hele verhaal. Dat stukje wordt dan uitgetekend door een andere afdeling en daarna uitgevoerd door een bouwmanager. Uiteindelijk is het maar afwachten wat er van je originele plan overblijft. Bij de projecten die we met Architecten aan huis doen is dat heel anders. Je bent van begin tot eind aanspreekpunt voor de opdrachtgever. Je begint met een plan, je maakt de vertaalslag naar hoe het gerealiseerd gaat worden tot het eindresultaat met het kwaliteitsniveau dat je vooraf met de opdrachtgever voor ogen had. Dat kan alleen als je bij het gehele proces nauw betrokken bent.”
MEBEST
mb02_architecten.indd 11
april 2016
11
08-04-16 13:14
Een overvolle showroom met heel veel varianten is niet nodig, het is voldoende om mensen een idee te geven van wat mogelijk is. (foto: Jan Willem Kommer)
DE KLASSIEKE VLOER DOET HET NOG STEEDS ERG GOED De hoogtijdagen van terrazzo liggen alweer een tijdje achter ons, maar nog altijd weet de particulier het ambachtelijke product met zijn luxe uitstraling te waarderen. Niet alleen als het gaat om het herstel van bestaande vloeren of aanrechtbladen, maar ook voor nieuw werk, is de ervaring van het Amsterdamse terrazzobedrijf Candido. Terrazzobranche krabbelt op
“Je kunt merken dat de crisis voorbij is”, zegt Leandro Candido. “We hebben een aantal lastige jaren gehad waarin de particuliere markt op een laag pitje stond, je ziet nu dat mensen weer bereid zijn om geld uit te geven aan hun woning. Er wordt weer verhuisd en als er in de nieuwe woningen een oude beschadigde terrazzovloer onder het tapijt wordt ontdekt, dan mag die worden hersteld.” Het lijkt er op dat de draad van voor de crisis weer wordt opgepakt; de interesse voor oude stijlen, het herstellen ervan. Wat dat
12 MEBEST
mb02_trend_terrazzo.indd 12
betreft zit Candido goed in de hoofdstad, want daar is in de vorige eeuw een enorme hoeveelheid terrazzo gemaakt. “Op het hoogtepunt zaten hier zo’n dertig bedrijven”, zegt Francesco Candido, de vader van Leandro.
Showroom en website
Herstellen is niet het enige dat het Amsterdamse terrazzobedrijf doet, de particulier heeft eveneens belangstelling voor nieuw terrazzo. Vloeren, maar ook aanrechtbladen, wastafels, badkuipen en complete douches. Candido heeft bij de werk-
april 2016
08-04-16 13:16
Nederlanders houden niet van bonte kleuren plaats een showroom waar verschillende mogelijkheden op dat vlak te zien zijn. De deur wordt er niet platgelopen, maar daar maken vader en zoon Candido zich niet druk om. “We moeten het niet hebben van passanten. De mensen die hier komen zijn heel bewust op zoek naar terrazzo. Ze hebben ons gevonden via onze website of ze hebben over ons gehoord van vrienden of kennissen.”
Overzichtelijk aanbod
In de showroom kunnen mensen twee keukenopstellingen zien, een badkamer, uiteraard een terrazzovloer en verder een behoorlijk aantal monsters van verschillende mengsels en mozaïeken. Het is ruim en overzichtelijk. “Heel anders dan onze vorige showroom”, zegt Leandro Candido. “Daar hadden we heel veel uitgestald. Zo veel dat het onoverzichtelijk werd en mensen
door de bomen het bos niet meer konden zien.” Die ervaring heeft geleerd dat het voldoende is om mensen een idee te geven van wat mogelijk is. “Het gebeurt zelden dat ze een staal zien en zeggen, ‘Ja, dit willen we’. Meestal is het ‘Dit willen we maar dan nog met die kleur erbij’, of ‘Dat maar dan net een beetje anders’. Dan maken we een nieuwe staal, die kunnen ze mee naar huis nemen om te kijken of het past bij de tegels.”
Klassiek heeft de voorkeur
Wat kleuren betreft kun je met terrazzo vele kanten op; er zijn zelfs behoorlijk felle gele, groene, rode en blauwe steentjes. De meeste mensen beperken zich echter tot grijs, zwart en wit, is de ervaring van de Italiaanse Amsterdammers. “Nederlanders houden niet van bonte kleuren”, zegt Francesco Candido. Wellicht dat daarom de klassieke vloer - een grijs vlak met een zwarte band met witte en zwarte blokjes eromheen - het nog steeds erg goed doet. “Er zijn veel mensen, zelfs architecten, die terrazzo niet kennen. En als ze het kennen dan is het vaak het klassieke. Ze weten niet wat je er nog meer mee kunt doen. Dat is jammer, want er zijn heel veel mogelijkheden. En het is gewoon product dat erg lang meegaat.”
KHALIX is specialist op het gebied van: • Voeg-, metsel-, en stucmortels • Grout-, en injectiemortels • Natuurlijke (binnen)isolatiesystemen • Kelder afdichtingssystemen
KHALIX is leverancier van o.a.:
• Natuurlijk hydraulische kalkmortels • Bastaard mortels; luchtkalk, tras en cement • Betonspuitmortels (Romeins beton) • Sanerende pleistersystemen • NHL 2, NHL 3,5 en NHL 5 bindmiddelen (EN 459-1) • Minerale verven (leem-, kalk-, en silicaatverf) • Ontzoutingspasta’s en zoutomvormers • Milieuvriendelijke gevelreinigingsproducten • Lichtgewicht renovatie dekvloeren • Impregneermiddelen op basis van bijenwas • Leempleisters en leemfinish
Restauratie RK Kerk OLV Visitatie te Velp
KHALIX Restauratiespeciaalproducten Oonksweg 40, 7621XW Borne - T 074-2654000 - M
[email protected] - W www.khalix.nl
MEBEST
mb02_trend_terrazzo.indd 13
april 2016
13
08-04-16 13:16
Je streeft allemaal naar het mooiste resultaat en een tevreden klant
De plafonds van het opnieuw gebouwde oude deel van de woning zijn opgesierd met prefab klassieke lijsten. (foto: Jan Willem Kommer)
14 MEBEST
mb02_cuijk.indd 14
april 2016
08-04-16 13:16
GEEN SNELHEIDSRECORD, WEL EEN TOPPRESTATIE Tekst en fotografie: Jan Willem Kommer
Als er één spreekwoord op de bouw van toepassing is, dan is het wel ‘haastige spoed is zelden goed’. Toch gaat snelheid vaak boven kwaliteit. Vaak kan dat niet anders. Maar als het wel anders kan, dan zijn de resultaten er ook naar. Wat Coöperatieve Stukadoors in Cuijk heeft mogen maken, is werkelijk om je vingers bij af te likken.
Prachtig contrast
Herstellen is mooi, maar soms is er geen redden meer aan. Dan zit er weinig anders op dan slopen en opnieuw bouwen. Dat gebeurde met een woning in Cuijk. Het 100 jaar oude huis was compleet uitgewoond en ging tegen de vlakte waarna op dezelfde plek een nieuw pand werd gebouwd. Nieuw, maar met grotendeels hetzelfde uiterlijk als het originele pand. En er kwam nog wat bij; een enorme aanbouw van zo’n 130 m2. In tegenstelling tot de herbouwde woning is de aanbouw strak en modern, met veel glas, strakke lijnen en gepleisterde gevels in plaats van baksteen. De bouw van het ensemble heeft maar liefst vier jaar in beslag genomen; het stucwerk is uitgesmeerd over zo’n anderhalf jaar. “Voor een buitenstaander zal het moeilijk te begrijpen zijn dat we hier zo lang aan hebben gewerkt”, zegt stukadoor Bart de Roy van Zuijdewijn. “Maar het kon niet anders. Dit project moest groeien.”
Bouwen zonder deadline
“Dit pand is volledig gebouwd op basis van voortschrijdend inzicht”, vult collega-stukadoor Gerard van der Pas aan. Net als Bart de Roy van Zuijdewijn is hij deelnemer in Coöperatieve Stukadoors, het samenwerkingsverband uit Uden dat de woning in Cuijk stukadoorde. “In begin hebben we voor iedere ruimte een voorstel gemaakt wat je ermee zou kunnen doen. De opdrachtgever heeft tijd nodig gehad om daar keuzes in te maken.” “Bij zo’n project als dit is het voor een opdrachtgever heel moeilijk om overzicht te houden en te zien welke kant het op gaat”, vult Marie-José van den Tillaart aan. De interieurontwerpster begeleidde de opdrachtgever bij het keuzeproces, hielp hem duidelijk te krijgen hoe dingen eruit zouden gaan zien zodat de beste keuzes gemaakt konden worden. Dat proces nam meer tijd in beslag dan wanneer er vooraf een kant en klaar plan had gelegen waar niet van was afgewe-
MEBEST
mb02_cuijk.indd 15
april 2016
15
08-04-16 13:16
Aanvankelijk zou er lambrisering op de wanden komen, maar dat idee werd losgelaten toen de interieurarchitecte tegen lijsten was aangelopen. (foto: Jan Willem Kommer)
Coöperatieve Stukadoors heeft de ondergrond voor dit superstrak gestukadoorde plafond zelf gemaakt. (foto: Jan Willem Kommer)
ken. Dat kon ook doordat er geen deadline was. Daardoor sluit het resultaat veel beter aan op de uiteindelijke wensen van de bewoners.
Wederzijds begrip
Voor de stukadoors bracht het keuzeproces met zich mee dat plannen regelmatig gewijzigd werden en dat er zelfs af en toe werk afgebroken moest worden om door iets anders te worden vervangen. Dan is communicatie erg belangrijk, hebben alle partijen gemerkt. “Het is natuurlijk erg jammer als je een mooi stuk werk hebt gemaakt en je moet dat weer afbreken”, zegt Bart de Roy van Zuijdewijn. ”Je moet dan de energie en motivatie vinden om er iets net zo moois voor in de plaats te maken.” De interieurontwerpster begrijpt dat heel goed. “Daarom
16 MEBEST
mb02_cuijk.indd 16
hebben we steeds erg ons best gedaan om aan te geven waaróm zo’n aanpassing volgens ons een verbetering zou zijn”, zegt ze. “Zo’n basis van gelijkwaardigheid was nodig, want uiteindelijk streef je allemaal naar het mooiste resultaat en een tevreden klant”, vindt Gerard van der Pas.
Sokkelpleister tot aan de dakrand
Voor opdrachtgever en ontwerpster draaide het niet alleen maar om het visuele aspect. “We wilden natuurlijk het beeld krijgen dat we voor ogen hadden, maar het moest ook wel technisch kloppen. Als iets niet kan, moet je niet je zin doordrijven maar naar een heel andere oplossing zoeken.” Gelukkig bleek veel mogelijk. De buitengevel van het nieuwe gedeelte moest donker worden maar wel gepleisterd. Dat kunnen lastige
april 2016
08-04-16 13:17
vraagstukken zijn want zo’n donkere gevel kan zo warm worden dat er te veel spanning in de constructie komt. “We hebben heel veel mogelijkheden onderzocht en het uiteindelijk opgelost met een geventileerde spouw”, zegt Bart de Roy van Zuijdewijn. De baksteen ondergrond is gespoten in SLP IT van Strikolith en volledig geweefseld. Hij is afgewerkt met sierpleister BGI, met een korrel van 1,5 mm, en in datzelfde systeem donker gesausd. Voor de ventilatie zijn boven- en onderin de gevel gaten geboord en kleine roostertjes geplaatst. Die hebben dezelfde kleur gekregen als de gevel, zodat ze niet opvallen. De gevel is ook volledig geïnjecteerd tegen optrekkend vocht. “Voor de zekerheid”, zegt Gerard van der Pas. “We konden niet vaststellen of overal lood was aangebracht.”
Ik ben een grote fan van stucwerk
Taai en elastisch
Zowel aan de voor- als aan de achterzijde van de woning is een overdekt terras gemaakt. In het plafond daarvan zitten straalkachels, ook die kunnen de temperatuur van de constructie flink op laten lopen. Het idee was om het plafond met Bluclat-platen te maken, maar daar hadden dan langs de randen lange ventilatiesleuven in moeten komen, en dat was absoluut geen optie. De oplossing werd gevonden in een vrijhangend plafond dat door steengaasstellersbedrijf Gerlo met stucanet gemaakt werd. “Daar hebben we met een kalk van Parex Lanko gewerkt, want kalk is taai en elastisch en kan spanningsverschillen door temperatuurwisselingen opvangen”, leggen de stukadoors uit.
Combineren in de natte ruimtes
Ook ín de woning is met kalk gewerkt. In de ondergrondse wijnkelder zijn wanden en plafond met Unilit kalk uitgeraapt en afgewerkt. Ook voor de afwerking van de schappen - deels metselwerk, deels stucanet - waar wijnflessen in komen te liggen, gebruikten de stukadoors hydraulische kalk. Voor drie badkamers die het huis telt hebben ze kalkmortels van Unilit en Kerakoll
Strak stucwerk en een strakke gietvloer. (foto: Jan Willem Kommer)
MEBEST
mb02_cuijk.indd 17
april 2016
17
08-04-16 13:17
Op het buitenstucwerk zit een verzekerde driehoeksgarantie van 10 jaar. Deze is afgesloten met de aannemer, leverancier en stukadoor. (foto: Jan Willem Kommer)
Als iets niet kan, moet je niet je zin doordrijven
gebruikt. Die ondergrond is deels betegeld en deels gesausd met een minerale verf van Keim. In een vierde doucheruimte zijn wanden en plafond afgewerkt met beton ciré. Dat materiaal is ook terug te vinden op twee grote aanrechtbladen met spoelbakken. “De bladen zijn gemaakt van watervast hout, dat hebben we uitgesmeerd in Ardex A950 en afgewerkt met twee lagen beton ciré en vier laklagen”, zegt Gerard van der Pas. Er zit ook een wapening in, maar niet de gebruikelijke Gytex. “Dat is te stug voor de afgeronde hoeken”, stelt de stukadoor. “Ik heb in een zaak voor kunstenaarsartikelen een materiaal gevonden dat wel soepel genoeg is; een soort jute dat verweven is en niet gelijmd.”
Perfecte ondergrond voor behang
Uiteraard hebben de stukadoors ook met gips gewerkt. Een enorme hoeveelheid gips zelfs. “De wand van het trappenhuis stond zo’n 8 centimeter uit het lood”, zegt Gerard van der Pas. Dat hebben ze met behulp van een schietlood en heel veel gips weten terug te brengen naar 1 millimeter. Ook andere wanden in de woning zijn met gips afgewerkt. Vooraf was niet duidelijk waar behang zou komen en waar gesausd zou worden, dus alles is sausklaar opgeleverd. De stukadoors vinden het niet zonde van hun werk dat grote delen ervan achter het behang geplakt zijn. Bart de Roy van Zuijdewijn legt dat uit: “Al het schilder- en behangwerk is gedaan door schildersbedrijf Mark van Boxtel, een partij waar we vaak mee samenwerken. Hij was blij met de vlakke ondergrond. Hij zegt altijd: ‘als de ondergrond van hoog niveau is, dan kunnen wij daar met ons werk op voortborduren’.”
18 MEBEST
mb02_cuijk.indd 18
Heft in eigen hand
Het hart van het huis is een forse woonkeuken. Net als de andere ruimtes in het moderne deel van de woning is deze strak uitgevoerd met een vlak wit plafond met brede platte plinten, ingebouwde spots en ingestukadoorde gordijnrails. De stukadoors hebben het fors bemeten plafond zelf met platen opgebouwd. “De opdrachtgever eiste een zeer hoge kwaliteit van ons”, zegt Gerard van der Pas. “Dat mag, maar dan moet de ondergrond ook die kwaliteit hebben. Het lukte de aannemer niet om dat met dit plafond te realiseren. Na de vierde poging hebben we het zelf gedaan.” Ook bij de plafonds in het ‘oude’ deel van de woning hebben de stukadoors ver-
april 2016
08-04-16 13:17
antwoordelijkheden naar zich toe getrokken. De elektriciën had daar spots in de breedplaatvloer geplaatst, maar de stukadoors hebben ze zelf met laser en waterpas op hoogte gesteld. “Wij weten wat voor laagdikte we willen en dan wil je niet dat die afhankelijk is van punten die voor ons worden bepaald”, legt Bart de Roy van Zuijdewijn uit.
Prefab en handwerk
De plafonds in dat deel van de woning zijn ook van lijstwerk voorzien, maar dan wel met een klassieke uiterlijk. In tegenstelling tot de platte plinten in het moderne deel zijn deze lijsten niet in het werk getrokken; ze komen uit de collectie
van ID Decor. Bart de Roy van Zuijdewijn volgt de opleiding voor restauratiestukadoor dus hij had ze wel zelf kunnen maken, maar prijstechnisch is dat niet interessant. De catalogus van ID Decor bood mooie en goedkopere oplossingen. De lijsten met voet- en kopstukken op de schouw van de open haard zijn wel speciaal voor dit project gemaakt. Sierlijsten zijn ook te vinden in de entreehal en de gang, maar dan op de wanden in plaats van het plafond. Marie-José van den Tillaart zag ze tijdens een bezoek aan Brussel en wist de opdrachtgever ervan te overtuigen de voorkeur aan de stucdecoratie te geven boven de geplande lambrisering.
MEBEST
mb02_cuijk.indd 19
april 2016
19
08-04-16 13:17
Een hagelwitte badkamer op de bovenverdieping. Wanden
Tegelwerk als detail. Zeer nauwkeurig snijwerk in het stucwerk
en plafond in de douche zijn gestukadoord met kalk en deels
en schilderwerk zorgen voor extra accentuering. (foto: Jan Wil-
betegeld, deels gesausd met een minerale verf. (foto: Jan Wil-
lem Kommer)
lem Kommer)
Precies priegelwerk
“Ik ben een grote fan van stucwerk”, zegt de interieurontwerpster. “Je kunt er zulke mooie dingen mee doen.” In het toilet van de begane grond laat ze daar een voorbeeld van zien. “Normaal gesproken betegel je de wanden van een toilet. Dat wil ik dus juist niet. Er mag wel een tegel in, maar dan moet het iets geks zijn, iets bijzonders.” Dat is het geworden. De wanden van het toilet zijn van plafond tot vloer gedecoreerd met twee rijen bijzonder gevormde tegels. Rondom de tegels is het stucwerk heel nauwkeurig uitgesneden in de vorm van de tegels. Het stucwerk is grijs gesausd; zelfs tussen de tegeltjes in. “Ik vind dat je een combinatie van materialen moet zoeken en dat je dat in verschillende ruimtes op verschillende manieren moet doen. Als altijd alles hetzelfde is, dan is het niet leuk”, verklaart de interieurontwerpster. “Zo ging dat hier; zij bedacht iets in tien minuten tijd en wij hadden weer twee dagen werk”, lacht Bart de Roy van Zuijdewijn.
20 MEBEST
mb02_cuijk.indd 20
Dit project moest groeien
Woning Cuijk Architect: Wim Peters, Mill Interieurbouw en ontwerp: van Tiel interieurs, Langeboom Interieurarchitect: Vierentwintig, Cuijk Schilder: Mark van Boxtel Schilderwerken, Volkel Gietvloeren: DRT, Oss Coöperatieve Stukadoors: Bart de Roy van Zuydewijn, Uden en Gerard van der Pas, Uden
april 2016
08-04-16 13:17
Niet iedereen kan zich aan de hand van een kleine staal voorstellen hoe een hele vloer eruit komt te zien. (foto: Jan Willem Kommer)
EEN EERLIJK VERHAAL VERKOOPT HET BEST Degelijk en ingetogen, dat is wat mensen willen. Althans, dat is wat Depoxy ervaart. Bij het kunststofvloerenbedrijf in Barendrecht zijn de laatste jaren vooral de grijze vloeren in trek. En dan bij voorkeur grind, merkt eigenaar Patrick Zwaneveld. “Siergrind is toch wat minder kwetsbaar dan een gietvloer.”
Veel veranderd in acht jaar tijd
Patrick Zwaneveld is acht jaar geleden begonnen met zijn bedrijf Depoxy, vlak voordat de crisis uitbrak. Maar van de economische malaise heeft hij eigenlijk weinig gemerkt. Misschien omdat Depoxy met de showroom schuin tegenover Ikea zit? “Vroeger stonden mensen hier in de file voor Ikea en zaten ze om zich heen te kijken en
zagen ze ons vanzelf. Maar helaas hebben ze de verkeerssituatie veranderd.” Er is meer veranderd in acht jaar tijd. In het begin waren het vooral bestaande woningen waar Depoxy de vloeren legde. “Mensen konden hun huis niet verkopen en kozen voor opknappen, verbouwen, uitbouwen. Als je eenmaal begint in je huis, dan komt van het een het ander, en uiteindelijk
MEBEST
mb02_trend_kunststofvloeren.indd 21
april 2016
21
08-04-16 13:19
ook de vloer.” Het afgelopen anderhalf jaar is de nieuwbouw weer aangetrokken. Het kunststofvloerenbedrijf merkt dat goed. “Het werk in de bestaande bouw gaat door en daarnaast hebben we drie tot vier keer zoveel werk in de nieuwbouw. Bij die nieuwe woningen zien we dat er op vloeren voor de begane grond niet wordt bezuinigd. Daar wordt geleefd, daar worden vrienden en familie ontvangen, daar moet het goed zijn en er goed uitzien. Op de verdiepingen komen dan nog wel vaak de goedkopere laminaatjes, maar geregeld mogen we na een jaar of twee ook daar siergrind komen leggen.”
Eerlijk verkoopverhaal
De smaak van de klanten is ook veranderd. Aanvankelijk werd meer dan de helft van het vloeroppervlak van de showroom ingenomen door voorbeelden van gietvloeren. Nu heeft Depoxy er alleen nog wat stalen van. Patrick Zwaneveled denkt dat ook dat met de crisis te maken heeft. “Het is toch een vloer met een prijskaartje. Je kunt hem niet met epxoy maken want dat verkleurt te snel. Dus ben je aangewezen op polyurethaan, maar dat is een stuk duurder.”
De vloer zelf moet ook een beetje leven Daarnaast gingen mensen ook twijfelen als hij ze vertelde dat de gietvloer nogal krasgevoelig is. “Op plekken die veel worden gebruikt, zoals in de keuken waar je staat te koken of bij de eettafel waar je veel met stoelen schuift, krijg je vaak kleine krasjes. Als je goed dweilt dan zie je ze niet meer, maar ze komen steeds terug.” Hij wijst zijn klanten op die risico’s. Niet omdat hij liever geen gietvloeren verkoopt, maar omdat hij van een eerlijk verhaal houdt. “Ik kan natuurlijk mijn mond houden en die vloeren zo verkopen, maar dan staan mensen even later met een klacht op je stoep. Ze willen de vloer houden zoals hij gelegd is, mooi strak en glad. Dan kan ik zeggen dat ze die krasjes er toch echt zelf in hebben gemaakt, maar zo werkt het hier niet. Ik vind dat mensen moeten weten wat ze kopen. Daarom noemen we de risico’s en leggen we uit hoe ze met de vloer moeten omgaan.”
22 MEBEST
mb02_trend_kunststofvloeren.indd 22
Degelijkheid scoort
Depoxy legt nog steeds gietvloeren, maar aanzienlijk minder dan voorheen. Het zijn tegenwoordig voornamelijk korrelvloeren: marmeretti - met getrommelde marmerkorrels - en siergrind. Dat laatste vormt de hoofdmoot. Vooral de korrelgroottes 1-2 en 2-3 doen het goed. “Als je die vloeren verzegelt, dan krijgt een huishouden met 16 kinderen het nog niet stuk”, zegt de man van Depoxy. “Tenminste, als hij is gelegd volgens de normen, als er voldoende bindmiddel en dergelijke is toegevoegd. Daarom wil ik altijd van mensen weten wat de gezinssamenstelling is, hoe ze de vloer gebruiken. Dan kan ik daar de samenstelling op aanpassen.” Degelijkheid is volgens hem iets waar mensen steeds vaker voor kiezen. “Een tijd lang moesten dingen voor in huis vooral goedkoop zijn. Dat het dan geen 10 jaar meeging deed er niet zoveel toe. Ik merk nu dat mensen op zoek gaan naar iets waar ze een langere tijd mee kunnen doen, 20, 30 of zelfs 40 jaar. En dan mag het ook weer wat kosten.”
Showroom is een must
Die zucht naar degelijkheid sluit mooi aan op de grijstinten die al wat langer in trek zijn. Patrick Zwaneveld denkt dat ook die kleurkeuze iets te maken heeft gehad met de crisis. “Mensen waren wat behoudender, voorzichtiger met hun geld. Daar passen geen uitbundige kleuren bij. Maar als je 50 m2 grijs in je woonkamer hebt liggen, dan geeft dat toch een wat fletse uitstraling. Natuurlijk ga je zo’n ruimte inrichten en voeg je daarmee wat kleur toe, maar de vloer zelf moet ook een beetje leven. Daarom kiezen veel mensen ervoor om een glimmertje toe te voegen dat het grijs wat ophaalt.” Om een weloverwogen keuze te kunnen maken, moeten zijn klanten voorbeelden kunnen zien, vindt de vloerenman. “Niet iedereen kan zich aan de hand van een kleine staal voorstellen hoe een hele vloer eruit komt te zien. Vandaar dat we grote monsterplaten hebben. En veel voorbeelden in de vloer van de showroom zelf.” De showroom is een must, stelt Patrick Zwaneveld, en niet alleen vanwege de voorbeelden. “Als ik een televisie koop, wil ik dat bij een bedrijf met een echte winkel. Dan kun je ergens heen als er iets is. Ik denk dat mijn klanten dat ook belangrijk vinden.”
april 2016
08-04-16 13:19
ZELF MONTEREN? GEEN PROBLEEM! Bij systeemplafonds denk je niet snel aan de particuliere markt. Daarvoor is de associatie met kantoren te groot. Toch komt voor Hoogenboom Plafonds zo’n 20% van het montagewerk uit de particuliere hoek. Vooral in badkamers en keukens monteert het bedrijf uit Woerden regelmatig lamellenplafonds. Zien, horen en voelen
“Mijn vader is in 1975 gestart met de zaak”, zegt Ricardo Hoogenboom. “Het bedrijf heette toen Hoogenboom Systeemplafonds. Maar bij die naam denken mensen altijd aan kantoorplafonds, terwijl we nog veel meer doen. Vandaar dat we de naam hebben veranderd in Hoogenboom Plafonds.” Het bedrijf uit Woerden monteert naast systeemplafonds ook spanplafonds, lamellenplafonds, akoestische panelen en verlichting. Dat zijn producten die voor de particulier interessant zijn. “Akoestiek is vaak een groot probleem in nieuwbouwwoningen”, is de ervaring van Ricardo Hoogenboom. “Mensen kiezen voor glad gestukadoorde wanden, plavuizen op de vloer, lamellen voor de ramen, een leren bank. Het is één grote galmkast. Zet er een paar kinderen in en er is geen normaal gesprek meer te voeren.” Volgens de plafondman realiseren veel mensen zich helemaal niet wat zo’n inrichting met de akoestiek doet. Zelfs als er architecten of interieurarchitecten bij betrokken zijn, wordt dit punt vaak over het hoofd gezien. “Verlichting, isolatie, afzuiging, klimaat; overal wordt aan gedacht en aan alles wordt veel geld uitgegeven, maar akoestiek blijft negen van de tien keer achter.” En dat terwijl er zulke eenvoudige oplossingen zijn. “Akoestische spanplafonds bijvoorbeeld. Of akoestische panelen voor aan de muur. Laatst heb ik deze bij iemand in een kamer neergezet waar een fors akoestisch probleem was. Het verschil was enorm.” Volgens Maaike Hoogenboom is dat hoe het werkt met particuliere opdrachtgevers. “Ze moeten zien, horen, voelen en ervaren wat het effect is. Dat is voor de
Veel mensen kiezen voor strak en naadloos in de badkamer. Vandaar dat er meer vraag is naar plafonds met brede lamellen dan naar smalle. Wit is het meest in trek maar ook grijs wordt regelmatig gekozen. (foto: Luxalon®)
MEBEST
mb02_trend_systeemplafond.indd 23
april 2016
23
08-04-16 13:20
particulier veel belangrijker dan voor de zakelijke opdrachtgever”, aldus de echtgenote van de plafondmonteur. “Het is tegenwoordig hartstikke in om een grote foto van bijvoorbeeld je kinderen op canvas te laten drukken. Als je die print op een akoestisch paneel, dan sla je twee vliegen in één klap.”
Vooral in de badkamer
Oplossingen en ideeën genoeg dus, toch zijn het meer de lamellenplafonds van Luxalon waar de particulier voor aanklopt. “Een heel praktische oplossing voor de vochtige ruimte”, vindt Ricardo Hoogenboom. “Zelfs als de badkamer blauw staat van de waterdamp krijg je nog geen druppels op je plafond. Je kunt er verlichting mooi in
In de showroom kunnen mensen zelf zien wat de mogelijkheden zijn en uitleg en advies op maat krijgen. Dan is ook een reële prijs te berekenen. (foto: Jan Willem Kommer)
wegwerken. En het heeft een luxe uitstraling.” De huidige trend in badkamerland is glad en strak. Gestukadoorde wanden, naadloze vloeren. Als er met tegels wordt gewerkt, dan liefst met zo groot mogelijke tegels en zo smal mogelijke voegen. Je zou denken dat lamellenplafonds daar absoluut niet bij aansluiten, maar er is aangehaakt bij de trend. “Vroeger deden we vooral 7,5 centimeter brede lamellen met een voegje, tegenwoordig willen de mensen zo breed mogelijke panelen. We hebben ze tot 30 centimeter en kunnen ze met een heel fijn naadje monteren; dat sluit mooi aan bij grote wand- en vloertegels.” Zeker als er spotjes zijn ingebouwd, vallen de naden nauwelijks op.
Een staal is meestal lichter
Het kleurenpalet is ruim maar niet overdreven; de 30 centimeter brede panelen zijn er in vijftien kleuren, wie smaller wil kan kiezen uit 44 kleuren. Misschien is dat aantal zelfs nog te hoog; zo’n 50% gaat voor wit, is de ervaring van Ricardo Hoogenboom. Verder zijn grijstinten in trek en wordt er ook regelmatig voor één van de aluminiumkleuren gekozen. Het kan allemaal veel expressiever, maar dat gebeurt zelden. “Ik heb één keer een goudkleurig plafond gemonteerd in een badkamer, met koperen spots”, zegt hij. De juiste kleur kiezen is nog niet zo eenvoudig. In de showroom heeft Hoogenboom Plafonds een aantal molens met diverse kleuren. “Het punt is dat er licht óp valt als je ze op de hand bekijkt. Bij een gemonteerd plafond heb je dat niet, dan is de lichtval precies andersom. Daardoor lijkt het plafond altijd donkerder dan zo’n staal.” Om die reden zijn in de showroom ook diverse plafonds gemonteerd. Dat is niet alleen vanwege het kleurverhaal, maar ook om het effect van verschillende breedtes, soorten voegen en verschillende montagerichtingen te laten zien. “Omdat er zoveel verschillende mogelijkheden zijn, zetten we geen prijzen op de website”, zegt Maaike Hoogenboom. “We dachten eerst een richtprijs te noemen van een paar voorbeeldplafonds, maar je schept daar toch verwachtingen
Je kunt mensen écht helpen met goede adviezen 24 MEBEST
mb02_trend_systeemplafond.indd 24
april 2016
08-04-16 13:20
particulier. “Ik vind het een leuke markt. Je kunt mensen echt helpen met goede adviezen. Het kost allemaal wat meer tijd, maar het persoonlijke contact vind ik erg leuk. Ik denk ook dat je door dat persoonlijke contact elkaar meer gunt. Je wordt gewaardeerd om de tijd die je erin hebt gestoken en de uitleg die je gaf, de prijs wordt dan minder belangrijk.” Het helpt volgens hem ook dat Hoogenboom Plafonds het keurmerk Afbouwkeur draagt. “Dat geeft toch aan dat je kwaliteit in huis hebt en dat mensen ergens op kunnen terugvallen als er iets mis gaat. Dat vinden particulieren wel prettig.” Wat hij zelf van particuliere opdrachtgevers erg prettig vindt is hun betaalgedrag. “Ik neem de factuur mee als we opleveren. Vroeger betaalden mensen contact, nu pakken ze de telefoon en maken ze het direct over. Dat is een leuke bijkomstigheid van werken voor de particulier.”
mee. Liever hebben we dat mensen komen kijken.” Ricardo vult aan: “Dan kunnen we advies geven, een prijs op maat berekenen en alles duidelijk uitleggen. In de showroom kun je laten zien dat de ene kantafwerking er anders uitziet dan de andere en dat daarom prijzen kunnen verschillen.”
Wie goed doet…
Bij sommige klanten gaat de uitleg heel ver. Het komt voor dat ze ervoor kiezen om het plafond zelf te monteren. Ricardo Hoogenboom doet daar niet moeilijk over. “Ik vind het zelfs wel leuk om mensen daarin te begeleiden. Meestal meet ik het plafond zelf in. Dan kijk ik meteen of er bijzondere dingen zijn waar ze rekening mee moeten houden. En ik breng het materiaal. Een stukje service vind ik dat.” Zoiets doe je niet als je geen plezier beleeft aan het werken voor de
Akoestiek is vaak een groot probleem in nieuwbouwwoningen Technostuc Heck Geveltherm Met de lichtste BGI-mortel in zijn soort. Voor zowel verlijmen als weefselen. Soepel in de verwerking, dubbele opbrengst van normale BGI-mortels en minder sjouwwerk. Buitengevelisolatie verwerken was nog nooit zo licht!
n bij Aangeslote DS N O F IE T N GARA TEMEN GEVELSYS
Voor informatie en advies: T +31 (0)53 433 03 60 - E
[email protected]
www.technostuc.nl
geveltherm systemen Optimaal geïsoleerd
Verstand van stucwerk én na-isolatie
MEBEST
mb02_trend_systeemplafond.indd 25
april 2016
25
08-04-16 13:20
Professionele uitstraling, duidelijke uitleg en behulpzame adviezen; dat waren voor Mike en Nina doorslaggevende factoren om met Vision Line in zee te gaan voor de nieuwe vloer. Siergrind is het geworden. Omdat warme voeten belangrijk zijn, en netjes koken niet. 26 MEBEST
mb02_siergrind.indd 26
april 2016
08-04-16 13:20
Siergrind over de vloer
GOED GEVOEL IS BELANGRIJKER DAN EEN LAGERE PRIJS Geen eerste keus
Op de houten ondergrond van de overloop is een polyester weefsel aangebracht. Dat beperkt het risico van scheuren in de siergrindvloer tot een minimum. (foto: Jan Willem Kommer)
Tekst en fotografie: Jan Willem Kommer
Siergrind was niet het eerste wat in Mike en Nina opkwam toen ze op zoek gingen naar een nieuwe vloer voor hun woning. Ze hadden een combinatie van tegels en tapijt, en in die richting zochten ze het eigenlijk weer. Of hout. Maar siergrind stond niet hoog op de lijst. Althans, wel op die van Mike, maar Nina had zo haar twijfels. “Voor mij is grind hetzelfde als steen en dat is koud, weet ik uit ervaring”, zegt ze. “Daarom leek siergrind me niet zo aantrekkelijk. Vrouwen zijn nou eenmaal vaak nogal kouwelijk, ik ben daar geen uitzondering op. Mensen kunnen wel zeggen dat het warm aanvoelt, maar je wilt dat toch zelf voelen voor je zo’n keuze maakt.”
Spelen met kleuren
Naast warme voeten waren er nog wat specifieke wensen. Hun woning, gebouwd in 1974, heeft een zitkuil. Zowel de vloer daarvan als de opstaande wandjes naar het hoger gelegen deel waren betegeld met grijze leisteen plavuizen. Op de treden naar boven en het middengedeelte van de hoger gelegen vloer lag vaste vloerbedekking in een andere kleur. Langs de randen en in de keuken waren dezelfde natuursteen tegels gebuikt als in de zitkuil. Het was de bedoeling om die speelsheid van de ‘loper’ naar de zitkuil ook in
MEBEST
mb02_siergrind.indd 27
april 2016
27
08-04-16 13:20
Siergrind was niet de eerste keus voor Nina en Mike, maar zeker nu de nieuwe vloer ligt, zijn ze razend enthousiast. (foto: Jan Willem Kommer)
Verticaal werk is behoorlijk lastig de nieuwe vloer terug te laten komen. Daarnaast wilden ze op de wandjes van de zitkuil ook iets anders dan de leisteen, liefst in hetzelfde materiaal als de vloer van de zitkuil. En dan waren er nog de kleuren. Het idee was grijs, maar daar zijn behoorlijk wat varianten in, zeker bij siergrind.
Sealen voor de hygiëne
De broer van Mike heeft een siergrindvloer in de woning liggen dus daar konden ze een indruk krijgen. Vision Line heeft die vloer gelegd, en omdat Mike en Nina het er goed uit vonden zien, lag het voor de hand de showroom van het bedrijf in Wijchen te bezoeken en te informeren naar de mogelijkheden. Een vloer in twee kleuren bleek geen probleem, daar zou een mooie metalen strip als afscheiding tussenkomen. Ook de wandjes van de zitkuil konden in siergrind worden uitgevoerd. “En de plinten, die konden ook in
28 MEBEST
mb02_siergrind.indd 28
Met de juiste lijm en een goede voorbehandeling van de ondergrond kan de siergrind ook op verticale vlakken worden aangebracht. (foto: Jan Willem Kommer)
siergrind worden gemaakt”, zegt Nina. “Dat vond ik wel mooier dan houten of kunststof plinten tegen de muur.” Fons Schraven van Vision Line gaf ze ook advies over de dikte en de structuur van de vloer. De vloer moest ook in de keuken komen en met het oog op de hygiëne is het verstandig om daar een zogeheten seallaag aan te brengen, zodat er geen vuil tussen de grindkorrels komt. “Ik ben nou eenmaal geen nette kok”, zegt Nina. “We hebben er voor gekozen om die seallaag overal te doen”, vult Mike aan. “Anders krijg je een verschil in uiterlijk en dat is niet mooi. Zeker niet omdat de vloer van de keuken doorloopt in de woonkamer. En buiten dat, makkelijk schoon te maken is niet alleen handig voor in de keuken.”
Mobiele werkplaats
Mike en Nina konden een aantal staaltjes van
april 2016
08-04-16 13:20
Dankzij de seallaag is de vloer makkelijk schoon te maken. Zeker in de keuken is dat prettig, daar wil nog wel eens wat vallen. (foto: Jan Willem Kommer)
Makkelijk schoon te maken is niet alleen handig voor de keuken siergrindvloeren mee naar huis nemen. “We wilden kijken welke kleuren bij onze meubels passen en hoe het zou uitpakken met het licht”, zegt Nina. “In de showroom was veel kunstlicht terwijl wij juist veel daglicht hebben. Mensen van Vision Line zijn ook nog bij ons geweest om het werk in te meten en te helpen met het kiezen van de kleuren.” “De adviezen en de uitleg gaven ons een goed gevoel”, vervolgt ze. “Dat vind ik belangrijk. Ik moet een goed gevoel hebben bij mensen die in mijn huis aan het werk gaan. Voor mij is dat belangrijker dan dat ik het ergens anders 100 euro goedkoper kan krijgen.” Ook vertrouwenwekkend is de truck die Vision Line op de eerste dag van de klus voor de deur zet. “Onze mobiele werkplaats”, zegt Fons Schraven trots. Alles wat hij nodig heeft voor het werk zit erin; vaten lijm met kacheltjes eronder om het
materiaal op de juiste temperatuur te brengen en te houden, balen grind, een menger en een kruiwagen. “We bereiden alles voor in de truck. Zo hebben de mensen minder rotzooi binnen, en wij voldoende werkruimte.”
Knokken met de zwaartekracht
Vision Line is drie dagen bezig geweest met het leggen van de vloer, een systeem van Fleurit Floor. De eerste dag werd de ondergrond voorbereid. De betonnen vloer en tegels werden goed ruw gemaakt met een bijbehorende tegelprimer die is ingestrooid met zand. De houten vloer van de overloop hoefde niet zo te worden voorbehandeld, maar voor de zekerheid is hij wel voorzien van een polyester weefsel voor de stabiliteit. Op de eerste dag zijn ook alle verticale delen gedaan, de plinten en wandjes van de zitkuil. Die opstaande vlakken zijn eerst nog voorgelijmd met een
MEBEST
mb02_siergrind.indd 29
april 2016
29
08-04-16 13:20
Strijklicht tijdens het aanbrengen van de siergrind helpt om
Met restanten van minder gangbare kleuren wordt het mid-
een zo strak mogelijk resultaat neer te zetten. (foto: Jan Willem
dengedeelte van de vloer opgevuld, dan is er nog maar een
Kommer)
dunne laag grijs grind nodig voor het eindresultaat. (foto: Jan Willem Kommer)
Hoe nauwkeurig je ook werkt, het blijft handwerk acrylaatlijm. Diezelfde lijm is door het granulaat gemengd. “Dat is speciaal voor de verticale delen; voor de vloeren gebruiken we een twee-componentenhars op basis van polyurethaan”, zegt Fons Schraven. Volgens de vloerenlegger kun je met het acrylaatmengsel tot elke hoogte smeren. “Deze wandjes zijn 45 cm hoog maar ik heb wel eens een hele wand gedaan. Dat doe ik liever niet meer want verticaal werk is behoorlijk lastig. Je moet het heel nauwkeurig doen, steeds kleine stukjes opbrengen, goed nastrijken met de spaan en stevig aandrukken.”
Strijklicht voor de zekerheid
De vloerenlegger had een bouwlamp bij het wandje gezet. “Die zorgt voor strijklicht, dan zie je elke oneffenheid”, zegt hij. “Hoe nauwkeurig je ook werkt, het blijft handwerk dus je zult altijd wel ergens een bobbeltje of een spaanslag zien. Daar heb ik het met deze mensen over gehad. En ook dat je eigenlijk niet bij strijklicht mag beoordelen. Toch doen veel mensen dat. Daarom zet ik er altijd voor de zekerheid maar de bouwlamp naast, en kan ik er nog zoveel mogelijk uithalen.” Het leggen van de vloer deed Vision Line op de tweede dag. Wel werden er de dag daarvoor al wat voorbereidingen getroffen. Er zat zo’n twee centimeter niveauverschil tussen de tegelvloer en
30 MEBEST
mb02_siergrind.indd 30
de betonvloer waar het tapijt lag. Met de korrel 2-3 kon dat niet in één keer worden overbrugd, er moesten twee lagen worden gelegd. Voor de opvullende laag gebruikte Vision Line niet het uiteindelijke grijs, maar een groen mengsel. “Een mooie manier om van mijn restpartijen af te komen”, zegt Fons Schraven.
Een paar dagen geduld
Op de derde en laatste dag van de klus is de complete vloer geseald. “Met dat sealen breng je een hoop vocht in de woning”, zegt Bart van der Vorst. Hij is technisch commercieel specialist bij DPG BV, de leverancier van de Fleurit Floor siergrindvloer. “Het duurt zo’n 24 uur voor je na het sealen op de vloer mag lopen, en je mag hem daarna een aantal dagen niet afdekken. Hoe lang precies is afhankelijk van de omgevingstemperatuur en luchtvochtigheid.” Mike en Nina hebben zijn advies ter harte genomen en hebben gewacht tot de dag ná het sealen voor ze weer thuis gingen slapen. De woning inrichten hebben ze de dagen daarna gedaan. “Dat is wel een verschil met tapijt, dan kun je dezelfde dag je huis weer inrichten”, zegt Nina. Maar die paar dagen bij de buren logeren hebben zij en Mike er graag voor overgehad. “We zijn echt heel blij met hoe het is geworden!”
april 2016
08-04-16 13:21
PARTICULIERE MARKT VRAAGT OM STUKADOREN 2.0 “Stukadoren is het begin van je interieur”, zegt Frits Kool. En om dat aan mensen duidelijk te maken, moet je ze volgens de stukadoor uit Veenendaal laten zien wat er allemaal mogelijk is en met ze meedenken. “Dan is er veel meer uit de particuliere markt te halen dan je op het eerste gezicht zou denken.”
Niet vragen maar voorstellen
Een jaar of negen geleden is Frits Kool zijn eigen stukadoorsbedrijf gestart. Van begin af aan heeft hij zich heel nadrukkelijk op de particuliere markt gericht. “Ik zag het niet zitten om de strijd aan te moeten gaan met de prijsvechters die je veel in de utiliteit en in de woningbouw tegenkomt. Voor de prijzen waar zij voor werken kun je volgens mij geen goed stukadoorswerk maken.” En dan is er volgens hem geen lol aan. Hij wil zijn klanten aandacht geven, ze adviseren en ze helpen een stapje verder te gaan dan wanden en plafonds wit maken. “Je kunt aan een klant vragen wat hij op de muur wil, maar je kunt ook zeggen ‘Wat dacht u van een combinatie met spachtel of Microdesign in de hal en een mooie stucco mat wand in de woonkamer als decoratieve afwerking? Misschien een vlak plintje erlangs
met een schaduwvoeg?’ Dán maak je mensen enthousiast. En als je het dan ook nog kunt laten zien, krijgen ze er een gevoel bij; ‘Jeetje, zo zou mijn huis kunnen worden!’”
Showen en sturen
Voorbeelden noemen en laten zien is dus belangrijk. Frits Kool doet dat met zijn Stuc Design Center in Veenendaal. In de showroom zijn een woonkamer, een badkamer, een keuken en diverse wanden gebouwd en op verschillende manier afgewerkt. “Als mensen een stucco mat wand zien zeggen ze ‘Dat is mooi!’; zien ze een staaltje, dan vragen ze ‘Wat is dat?’’, legt hij de aanpak uit. Hoe zit dat dan met veranderende trends? Hoe kun je daar snel op inhaken met zo’n showroom? “Mensen willen gewoon het algemene. Glad, wit sauswerk in combinatie met een decoratieve
MEBEST
mb02_trend_stukadoren.indd 31
april 2016
31
08-04-16 13:21
wand”, zegt hij. Hij vindt dat je er als stukadoor ook veel zelf in kunt sturen. Als voorbeeld haalt hij het trappengat aan. Mensen willen daar liever geen gladde wand vanwege het risico op beschadigingen. Een spachtel kan meer hebben, maar dat vinden mensen te ruw. “Microdesign is dan een mooi alternatief, alleen kennen mensen dat niet. Als je het laat zien, dan willen ze het.”
ter platte plint erin komt. Dat is wat anders dan een offerte van € 10.000,- voor het hele huis. Als je elke ruimte apart omschrijft kunnen mensen dingen wegstrepen als ze het te duur vinden, of ze nemen er iets bij als de prijs meevalt. Ook heb je achteraf nooit discussie over of dat muurtje er nou wel of niet bijzat.”
Inspanning vooraf voorkomt gedoe achteraf
“Dit is stukadoren 2.0”, zei een klant laatst over de werkwijze van Frits Kool. De stukadoor vond dat prachtig, maar realiseert zich als geen ander dat er behoorlijk wat tijd in deze aanpak gaat zitten. En dat je er dus niet aan moet beginnen als je er geen plezier aan beleeft. Hij vindt het in ieder geval leuk om te doen; leuk om mensen enthousiast te maken voor stucwerk en waardering te krijgen voor het werk dat hij voor ze heeft gedaan. “Het is anders dan voor een aannemer werken. Daar draait het toch vaak om snelheid en een zo laag mogelijke prijs; kwaliteit komt nogal eens op de tweede plaats.” Niet dat het op de particuliere markt alleen maar rozengeur en maneschijn is. “Natuurlijk heb je mensen die vallen over een streepje hier of een kuiltje daar in een decoratieve afwerking en niet willen betalen vanwege een kleine tekortkoming. Daar moet je mee kunnen omgaan. Dan moet je niet je hakken in het zand zetten maar langsgaan en kijken hoe je het kan oplossen. Dus ja, de particuliere markt kost je tijd en energie. Maar er staat meer voldoening tegenover. Dit is toch veel leuker om te doen? Je hebt veel meer contact met de mensen. En niet onbelangrijk, mijn omzet is in de afgelopen jaren steeds gegroeid. Want dat kan dus op deze markt.”
Volgens Frits Kool wil de de particulier ontzorgd worden en zoekt hij naar zekerheid, vertrouwen en duidelijkheid. Ook daarin kan de stukadoor voorzien. “We zijn lid van NOA, de Nederlandse Ondernemersvereniging voor Afbouwbedrijven en bieden afbouwgarantie. We zijn een bedrijf dat zonder inhuur werkt maar met eigen personeel dat op de loonlijst staat. We bieden een totaalpakket, dus we stuken de wand niet alleen, we sausen hem ook. Dat is makkelijker voor ons én voor de klant want die komt nooit midden in het gevecht tussen stukadoor en schilder over een ondergrond die niet goed zou zijn. Verder maken we overzichtelijke offertes. Per kamer geven we precies aan hoeveel vierkante meter we met welke soort stucwerk doen, en hoeveel me-
Als je het laat zien, dan willen mensen het
Groeimarkt
Met stucwerk is zoveel meer mogelijk dan alleen een wandje sausklaar maken. Een showroom met levensechte keuzemogelijkheden helpt veel beter om dat over te brengen dan een boek vol kleine staaltjes. (foto: Jan Willem Kommer)
32 MEBEST
mb02_trend_stukadoren.indd 32
april 2016
08-04-16 13:21
Naamloos-1 1
01-04-16 08:46
Met een heater wordt de kamertemperatuur tot ruim boven de 40C gebracht. Dat maakt het doek soepel genoeg om het te kunnen spannen. (foto: Jan Willem Kommer)
Het spanplafond is iets compleet anders
34 MEBEST
mb02_spanplafond.indd 34
april 2016
08-04-16 13:22
TROUW AAN HET SPANPLAFOND Tekst en fotografie: Jan Willem Kommer
Een jaar of dertig geleden deed het spanplafond zijn intrede in ons land. Lang genoeg om de harten van de traditioneel ingestelde bouw- en afbouwwereld te veroveren is drie decennia niet. Maar op de particuliere markt heeft het systeem heeft zich inmiddels wel trouwe fans weten te verwerven, getuige de opknapbeurt van een woning in Apeldoorn.
Een wereld van verschil
“Onbekend maakt onbemind, dat is jammer want het spanplafond is een prachtig product”, zegt Bernard Blom. De lovende woorden van de eigenaar van Dream Plafonds zijn niet verrassend, het bedrijf uit Heino verkoopt en monteert namelijk spanplafonds. Maar een grote vlucht hebben deze plafonds in ons land nog steeds niet genomen. “Je komt vooral in beeld via mensen die al zo’n plafond hebben. Die weten hoe het werkt, kennen de voordelen en vertellen erover aan hun familie en vrienden.” Voor anderen wijkt het misschien toch te veel af van het gestukadoorde en gesausde plafond dat ze gewend zijn. Het spanplafond is immers iets compleet anders.
Geremd door eigen succes
Kort gezegd is het spanplafond een doek dat onder het bestaande plafond wordt aangebracht. Een methode die volgens Bernard Blom de nodige voordelen heeft. “Je hoeft niet te hakken of te breken, je hebt geen stofwolken van gips, je hoeft niet te sausen, je hoeft zelfs de kamer niet
helemaal leeg te maken.” En als het niet al te ingewikkeld is, dan zit het nieuwe plafond er in een dag in. Onderhoud heeft een spanplafond niet veel nodig volgens de ondernemer uit Heino. “Er zit biocide in zodat het ongevoelig is voor algen, schimmels en bacteriën, en vuil pakt het niet op. Ideaal voor natte ruimtes dus.” Dat klinkt als een plafond voor het leven, en dat is misschien wel wat succes het meest in de weg zit. Een plafond dat zonder onderhoud zo lang meegaat hoef je immers maar zelden te vervangen.
Verrassende keuze
De familie Boerkamp in Apeldoorn kocht ruim 20 jaar geleden een spanplafond voor de woonkamer. Het bestaande plafond was van zachtboard, bekleed met vliesbehang en gesausd; en nodig aan een opknapbeurt toe. Meneer Boerkamp was destijds eigenaar van een schildersbedrijf dus opnieuw sausen of wellicht een plafond van gipsplaat had meer in de lijn der verwachting gelegen. “Bij een woninginrichter zagen we toen
MEBEST
mb02_spanplafond.indd 35
april 2016
35
08-04-16 13:22
Voor deze woonkamer was het niet nodig, maar er zijn ook akoestische spanplafonds. (foto: Jan Willem Kommer)
Zelfs met strijklicht valt er geen korreltje te ontdekken een spanplafond en ik vond dat zo mooi, ik wilde dat ook in ons huis”, verklaart mevrouw Boerkamp de niet erg voor de hand liggende keuze. “Ik vond het ook mooi strak”, zegt haar echtgenoot. “Ik heb de nodige plafonds gezien en weet uit ervaring dat de stukadoor het zo strak niet kan maken.”
Nog niet aan vervanging toe
Dit jaar maakte het echtpaar de keuze om nog niet te verhuizen naar een woning zonder trappen, maar het oude vertrouwde huis nog een keer op te knappen. Alles wordt opnieuw behangen en gesausd, er wordt nieuwe vloerbedekking gelegd en er zijn nieuwe meubels uitgezocht en besteld. En het plafond? “Het zag er nog prima uit, het was zeker nog niet aan vervanging toe”, zegt mevrouw Boerkamp. “Dan kun je het wel
36 MEBEST
mb02_spanplafond.indd 36
laten zitten, maar dan heb je alles nieuw en zeg je straks hadden we het toch maar gedaan.” Een ander plafond dus. Wat dat moest worden leed geen twijfel. “Het vorige spanplafond was ons goed bevallen dus wilden we er weer een”, zegt de man des huizes. “Het enige verschil is dat in plaats van het matte licht crèmekleurige doek met schuurstructuur het nu een volledig strak en wit plafond wordt.”
Hergebruik van materialen
Net als het vorige spanplafond komt ook het nieuwe bij Dream Plafonds vandaan. En net als 21 jaar geleden wordt het plafond aangebracht door monteur Cor Oosterink. Het doek dat hij vorige eeuw plaatste, heeft hij er in een uurtje uit. De manier van aanbrengen is in de tussentijd niet veranderd, hij kan dezelfde bevestigings-
april 2016
08-04-16 13:22
Meubels kunnen prima blijven staan als het spanplafond wordt aangebracht. Hier waren ze wel weggehaald, de familie Boerkamp had alles nieuw gekocht. foto: Jan Willem Kommer)
materialen opnieuw gebruiken. Dat systeem bestaat uit klemprofielen die langs de wand zijn aangebracht. De profielen zijn voorzien van een groef. Daarin wordt het doek vastgedrukt met klemstrips. “Je zou denken dat het veel tijd scheelt als je niet alles opnieuw hoeft uit te timmeren, maar dat valt wat tegen als ik het doek ga aanbrengen”, zegt de monteur. Groeven en klemstrips zijn namelijk wat minder strak dan toen ze twee decennia geleden voor het eerst werden gebruikt. De monteur moet de meterlange klemstrips daarom stuk voor stuk omwikkelen met schilderstape om ze iets dikker te maken. En dan nog blijft het doek niet overal gemakkelijk zitten als hij het met de pezen in de groef heeft geklemd. “Soms ben je net zo lang bezig met veranderen en aanpassen als wanneer je alles nieuw maakt”, zegt hij. Hier
leverde het hergebruik echter wel tijdwinst op. Op het plafond heeft hij destijds hout aangebracht waar de gordijnrails op kon worden vastgeschroefd. Ook die ondervulling kan blijven zitten; de nieuwe gordijnen komen straks op precies dezelfde plek te hangen. Hetzelfde geldt voor de voorzieningen voor de verlichting; die kan hij eveneens opnieuw gebruiken. Het enige dat erbij komt is dat er in een deel van de kamer nu vier in plaats van drie spots moeten komen, dus daar moet hij nog ondervulling voor aanbrengen.
Tropische temperaturen
Het doek is van 2 millimeter dik pvc en bestaat uit vier banen van elk zo’n 200 cm breed. Die zijn in de werkplaats van Dream Plafonds aan elkaar gelast. In Heino is al rekening gehouden met de L-vorm van de kamer. Het oppervlak van het doek
MEBEST
mb02_spanplafond.indd 37
april 2016
37
08-04-16 13:22
Hergebruik levert tijdwinst op
Nietjes zorgen ervoor dat de klemstrips niet los kunnen schieten. (foto: Jan Willem Kommer)
Het doek wordt met klemstrips vastgezet in gegroefde houten profielen. Holle lijsten langs de wand zorgen dat je straks niets meer ziet van die bevestiging. (foto: Jan Willem Kommer)
is net iets groter dan de circa 33 m2 die de kamer meet. Tijdens het aanbrengen en spannen kan het doek nog zo’n 10% groter worden gemaakt. Daarvoor moet het worden verwarmd. Met een heater wordt de kamertemperatuur tot ruim boven de 40 graden gebracht. Als het doek soepel genoeg is, rekt de monteur het op en zet hij het met een klemstrip vast in de groef. Dat spannen gaat niet in één keer; als de monteur de hele kamer rond is gegaan keert hij weer terug bij het beginpunt om het doek nog weer een paar centimeter op te rekken. Dat proces herhaalt zich net zo lang tot het doek goed hangt. “Als je harder trekt hoef je het minder vaak te doen, maar op deze manier houd ik het langer vol in deze hitte”, zegt hij.
Minimale naadjes
Bij een normale kamer hangt een strakgespannen doek in het midden zo’n 1,5 cm lager dan langs de wanden. Volgens de monteur zie je daar niets van, hebben ook reguliere plafonds dat. Wel enigszins zichtbaar zijn de lasnaden in het doek. Dat wil zeggen, als ze niet in een mooie strakke
38 MEBEST
mb02_spanplafond.indd 38
lijn liggen. Met behulp van touwtjes weet de monteur ze echter netjes recht te trekken zodat ze niet meer opvallen. Zodra het doek goed zit, niet hij het vast aan de houten klemprofielen. “Zeker met profielen die al een keer zijn gebruikt is dat belangrijk, maar we doen het eigenlijk altijd. In het verleden hebben we wel eens meegemaakt dat ook bij een nieuw bevestigingssysteem een klemstrip loskwam. Je kunt dat prima herstellen, maar je kunt het beter voorkomen.”
Strakker dan strak
Nadat het plafond is gespannen, snijdt de monteur het overtollige doek langs de randen weg. Met holle kunststof lijsten werkt hij de randen verder af zodat van het bevestigingssysteem niets meer te zien is. Finishing touch is de verlichting. Door het doek heen is makkelijk te voelen waar de lampen moeten komen. Daar snijdt hij het doek open en niet hij het vast aan het hout. Dan is het een kwestie van de spotjes aansluiten, ze op hun plek duwen en het plafond is klaar. Op het eerst gezicht lijkt het alsof de kamer binnen een dag een nieuw gestukadoord plafond heeft gekregen. Onregelmatigheden zijn er niet te bekennen. “Als er fouten in het doek zitten dan zien we dat in de werkplaats en halen we die eruit” zegt Cor Oosterink. Zelfs met strijklicht valt er geen korreltje ontdekken. “Van stukadoors hoor ik wel eens dat je kunt zien dat het geen stucwerk is doordat dit plafond te perfect is.”
april 2016
08-04-16 13:52
VERBORGEN GEBREKEN BREKEN VLOER OP De adviseurs van Technisch Bureau Afbouw (TBA) worden regelmatig ingeschakeld om te achterhalen wat de oorzaak van een schade is. Het zijn leerzame praktijkgevallen die TBA graag met u deelt in Mebest. In deze uitgave een onderzoek van technisch adviseur Onno de Vries. Op www.tbafbouw.nl kunt u meer lezen over de diensten die Technisch Bureau Afbouw levert.
Technisch adviseur Onno de Vries is bij Technisch Bureau Afbouw de specialist op het gebied van vloeren en terrazzo. (foto: Jan Willem Kommer)
De ondergrond
Technisch adviseur Onno de Vries is gespecialiseerd in vloeren en beschikt niet alleen over enorm veel kennis maar ook over zeer specialistische meetapparatuur. Dat kwam goed van pas bij de zoektocht naar de oorzaak van scheuren in een polyurtehaangietvloer in een woning. De gietvloer is aangebracht op een anhydrietvloer die op isolatie is gelegd. In de dekvloer is vloerverwarming opgenomen. Voordat de gietvloer is aangebracht, is het opstookprotocol van de vloerverwarming doorlopen.
De schade
Tussen hal en woonkamer is de gietvloer losgekomen van de dekvloer. Hij is daar ook gescheurd. Het is precies op de plek waar bij de oplevering van de woning al een scheur in de dekvloer zat. De technisch adviseur kon zien dat die tijdens
MEBEST
mb02_praktijkcase.indd 39
april 2016
39
08-04-16 13:51
Eerst de gebreken in de dekvloer herstellen de bouw is uitgekrabd en oppervlakkig gesloten. Daardoor moet de scheur er bij het aanbrengen van de kunststofvloer minder ernstig hebben uitgezien dan tijdens de schadediagnose, toen was hij ruim 1 mm breed. Bij een aantal uitwendige hoeken van bouwdelen in de gang is de gietvloer ook gescheurd, maar minder ernstig dan bij de woonkamer.
Metingen
Met speciale meetapparatuur kan de vloerenspecialist de warmteafgifte van de vloerverwarming vaststellen. Die blijkt zeer ongelijkmatig te zijn. Verwarmde leidingen lopen strak rond de voor inleidende scheuren kritieke hoeken en in de gang is een hele strook niet verwarmd. De vloerverwarming van de slaapkamer blijkt apart te worden gestuurd, zodat de vloer in de gang en de slaapkamer niet altijd dezelfde temperatuur hebben. Tussen die twee verwarmingsgroepen is geen velddilatatie in de vloer aangebracht. Verder leverde de controle op dat verwarmingsleidingen op sterk verschillende dieptes liggen. De dekking op de leidingen varieert van 15 tot 40 millimeter. Het zijn allemaal zaken die voor spanningsverschillen en meer scheurgevoelige lijnen zorgen.
De oorzaak
Waar de scheur in de gietvloer tussen hal en woonkamer door is ontstaan, is duidelijk: dat is de scheur in de dekvloer. De cosmetische reparatie ervan heeft de applicateur van de kunststofvloer op het verkeerde been gezet. Het leek een scheurtje dat de relatief elastische polyurethaanvloer best aankan, maar in combinatie met de vloerverwarming bleek het een serieus manco. Door de opwarming zijn de dekvloerdelen gaan uitzetten waardoor de vulling uit de scheur is gedrukt. Daardoor is de gietvloer onthecht en gescheurd. De andere scheuren in de gietvloer zijn te wijten aan de ongelijkmatige verwarming van de dekvloeren.
40 MEBEST
mb02_praktijkcase.indd 40
Foto’s van de warmte-afgifte van de vloerverwarming helpen om vast te stellen wat de schades heeft veroorzaakt.
Het herstel
Dat de applicateur van de kunststofgietvloer deze verborgen gebreken niet heeft gezien, valt hem niet te verwijten. Dat verandert niets aan het feit dat de bewoners van het huis met een serieus probleem zitten. Een nieuwe gietvloer lijkt niet erg zinvol, dan ontstaan waarschijnlijk dezelfde schades. Daarom zouden eerst de gebreken in de dekvloer moeten worden hersteld. In ieder geval de dekvloer in de gang zou moeten worden gesloopt en vervangen. Er zouden dan ook wel velddilataties moeten worden aangebracht tussen gang en woonkamer, gang en slaapkamer en liefst ook de andere kamers die aan de gang grenzen. Anders zit er weinig anders op dan laminaat of een andere niet hechtende vloerbedekking te leggen.
april 2016
08-04-16 13:51
Kleuradviseur Kim van Savooyen:
“DOE NOU EENS GEK, WE DOEN AL GEWOON GENOEG!” Tekst: Jan Willem Kommer Fotografie: Kim van Savooyen, Peter Reuver
Kleur is de rode draad in het werk van interieurontwerpster Kim van Savooyen; het vertrekpunt voor elk ontwerp dat ze maakt. Niet dat haar interieurs altijd felgekleurd zijn. “Ik speel vooral met nuances”, zegt ze. “Dat is veel toegankelijker voor de meeste mensen.” Want de realiteit is nog altijd dat we behoorlijk terughoudend zijn als het om kleur in de woning gaat.
Ingewikkelde materie
“Ik denk dat veel mensen bang zijn voor kleur”, zegt Kim van Savooyen over die terughoudendheid. “Ze weten niet goed weten wat ze ermee aanmoeten.” De kleurexpert uit Arnhem vindt dat best begrijpelijk. “Het is ook heel moeilijk. Kleur is wetenschap. Meerdere wetenschappen eigenlijk.” Ze verwijst naar de natuurkunde die ons leert dat het de reflectie van licht is die een oppervlak zijn kleur geeft. Kort gezegd komt het er op neer dat licht uit verschillende golflengtes bestaat die elk een eigen kleur hebben; rood, oranje, geel, groen, blauw, indigo en violet. Wanneer dat licht op een object valt, wordt een deel van dat spectrum geabsorbeerd en een deel wordt gereflecteerd. Wordt ál het licht geabsor-
beerd, dan is het oppervlak zwart; wordt alles behalve bijvoorbeeld het rode licht geabsorbeerd, dan is het voorwerp rood. “Dat is een eenvoudige voorstelling van zaken want rood kan ook een combinatie zijn van meerdere gereflecteerde kleuren licht”, zegt ze. Naast die fysica er nog de fysiologie. Die legt uit hoe wij waarnemen en hoe het daarna in ons hoofd wordt vertaald.
De invloed van de context
Een derde wetenschap die een grote rol speelt bij kleur is de psychologie; die helpt verklaren wat kleur met je doet. Het samenspel tussen kleur en psyche gebeurt op verschillende lagen. Er is een universeel niveau waarop ieder mens bijvoor-
MEBEST
mb02_kleuradviseur.indd 41
april 2016
41
08-04-16 13:23
Kim van Savooyen wil dat mensen zich bewust worden van kleur en van wat het met ze doet. “Omdat ik denk dat ze er gelukkiger van worden.” (foto: Peter Reuver)
Kleur is een taal zonder woorden maar rustig als je het combineert met neutralen en kleuren met een hoge helderheid. Dat is fijn als je wilt reflecteren, maar dat is niet wat je doet in een woonomgeving.”
Gebrek aan kennis
Volgens Kim van Savooyen zijn het overigens niet alleen particulieren die soms weinig kennis van kleur hebben, maar ook de professionals die ze bij hun kleurkeuze zouden kunnen helpen. “Architecten bijvoorbeeld; vaak denken ze meer in vorm dan in kleur. Er is maar weinig aandacht voor het vakgebied Kleur in de opleiding tot architect.” Ook de afbouwvakman mist volgens haar nogal eens de juiste kennis. “Daarom wordt vaak wit of grijs geadviseerd, daar kun je je geen buil aan vallen”, stelt ze. Niets is echter minder waar, te veel grijs kan ook energie wegtrekken als er geen
42 MEBEST
mb02_kleuradviseur.indd 42
andere kleuren zijn om deze in balans te brengen. “Dat doet die kleur gewoon met onze psyche.” Een veilige weg kan zijn om naar trends te kijken. ”Dat durven mensen vaak wel aan. Ze hebben het ergens gezien, ze kunnen het zich voorstellen. Maar het is een trend, geen identiteit. Het is toch veel interessanter om te kijken naar wie jij bent en dat te vertalen naar je interieur?“ Want dát is waar het volgens Kim van Savooyen om draait in haar vak.
Vrouw met een missie
“Kleur is een taal zonder woorden. Net als beweging. We spreken hem allemaal, al is het onbewust. We drukken ermee uit wie we zijn, hoe we ons voelen. Daarom is kleur voor mij het vertrekpunt van een ontwerp. Het eerste wat ik van een opdrachtgever wil weten is Wie bén je?
april 2016
08-04-16 13:23
Kleur is wetenschap, ingewikkelde materie. Bij zowel particulieren als professionals ontbreekt nogal eens de kennis om de juiste kleurkeuzes te maken. (foto’s: Kim van Savooyen)
Niet alleen particulieren hebben soms weinig kennis van kleur beeld blauw associeert met water en lucht, en rood met bloed. Ook cultuur speelt een rol. “In het Oosten wordt wit geassocieerd met de dood terwijl dat in het westen voor zwart geldt”, geeft de interieurontwerpster als voorbeeld. Weer een diepere laag is die waar persoonlijke ervaringen een rol spelen. Los van de persoonlijke lagen is er nog de context. Kim van Savooyen licht dat toe: “Blauw staat voor ruimte, voor mogelijkheden, vertrouwen. Maar is er alleen maar blauw, dan kun je daarin verdrinken, letterlijk ‘the blues’ krijgen. Je hebt dus context nodig, kaders. Andere kleuren kunnen die context bieden, maar je moet je wel bewust zijn van wat die voor invloed kunnen hebben. Wat wordt blauw als je het combineert met een grijze vloer? Is het dan nog steeds ruimtelijk of wordt het er koel en onpersoonlijk door?”
Veilig wit
Moeilijke materie dus. En dan is er nog de invloed van de verschillende lichtbronnen met elk een eigen kleurtemperatuur. Als je daar allemaal bij stilstaat en ook nog eens uit een waaier met honderden kleuren een keuze moet maken voor de afwerking van de wanden van de huiskamer, dan is het niet zo gek dat mensen graag op zeker spelen en het op wit houden. Nu kun je zeggen dat wit een prima keuze is omdat het neutraal en rustig is, Kim van Savooyen ziet dat anders. “Vanuit de psychologie is wit het begin, een onbeschreven blad. Maar alles wat je op dat blad zet, is een vervuiling van het wit. Het valt op. Dat is in een kamer niet anders. Neem een witte wand, zet er een paar gekleurde potjes voor en het enige wat je ziet zijn die potjes en niet die wand. Erg onrustig dus. Wit blijft alleen
MEBEST
mb02_kleuradviseur.indd 43
april 2016
43
08-04-16 13:23
Ik wil dat mensen zich bewust worden van kleur
Licht en structuur hebben ook invloed op hoe wij kleuren zien. (foto: Kim van
Savooyen) 44 MEBEST april 2016
mb02_kleuradviseur.indd 44
08-04-16 13:23
Waar voel je je fijn bij? Waar gaan je ogen van stralen? Daar ga ik naar op zoek. En dan komen daar automatisch kleuren bij. Want kleur is emotie. Oranje is vrolijk, sociaal, blauw staat voor denken, rood voor passie, daadkracht. Ik probeer te achterhalen welke emotie en kleur er in mensen zit. Want dat zegt iets over het interieur. En of ik ze dáármee moet omringen of juist met een andere kleur.” Het is geen eenvoudige opgave die Kim van Savooyen zichzelf stelt. Nederlanders zijn nu eenmaal niet zo van het uiten van emoties. “Dat klopt. Hier hoor je vaak ‘Doe maar gewoon, dat is al gek genoeg’. Maar ik zeg juist ‘Doe nou eens gek, we doen al gewoon genoeg’. Het is zó jammer om het niet te doen. Ik wil dat mensen zich bewust worden van kleur en van wat het met ze doet. Omdat ik denk dat ze er gelukkiger van worden.”
Een trend is geen identiteit Kleuradvies betekent niet per definitie dat er veel meer kleur aan een woning wordt toegevoegd. Het gaat er om kleuren te kiezen die passen bij de ruimte en de persoon. (foto’s: Kim van Savooyen)
MEBEST
mb02_kleuradviseur.indd 45
april 2016
45
08-04-16 13:23
Adverteerdersindex Technisch Bureau Afbouw Mauritskade 27, 2514 HD Den Haag Telefoon: 070 - 33 66 500 Fax: 070 - 33 66 533 E-mail:
[email protected] Website: www.tbafbouw.nl Abonnementen aanvragen, opzeggen en wijzigen via bovenstaande gegevens.
Brander
47
Cosmar
33
Khalix
13
Mebest Website: www.mebest.nl Twitter: @MebestNL
Strikolith
Redactie: Jan Willem Kommer - Klokhuys teks & foto, Delft E-mail:
[email protected] Telefoon: 06 - 29 21 79 59
2
Technostuc
25
Tectum
48
Fotografie: Jan Willem Kommer, Delft; Henk van der Veen, Maassluis; Architecten aan huis, Rotterdam; Kim van Savooyen, Arnhem; Peter Reuver; Luxalon. Beeldbewerking: Henk van der Veen, Maassluis Vormgeving: Sylvia Oxenham, X-Media Solutions, Doetinchem Druk: Senefelder Misset B.V., Doetinchem Advertenties, tarieven en inlichtingen uitsluitend bij: PSH Media Sales Mercuriusstraat 35, 7006 RK Doetinchem Postbus 68, 7000 AB Doetinchem Telefoon: 0314 - 355 800 Fax: 0314 - 355 643 E-mail:
[email protected] Website: www.pshmediasales.nl Reproductie: Alle auteursrechten en databankrechten ten aanzien van de inhoud van deze uitgave berusten bij Technisch Bureau Afbouw, de betreffende auteur en/of de betreffende fotograaf. Niets uit deze uitgave mag zonder hun toestemming openbaar worden gemaakt of verveelvuldigd.
46 MEBEST
mb02_colofon.indd 46
Eerstvolgende uitgave: Mebest nr. 3-2016 Verschijningsdatum: 17 juni 2016 Aanlevering advertentiemateriaal: 1 juni 2016
april 2016
08-04-16 13:24
Voor elkaar gemaakt
Mauro en Nees van het Brander Applicatiecentrum
NIEUW VAN BRANDER: FILLERS EN FINISHES Nieuw van Brander: vul- en egalisatiemiddelen die perfect zijn afgestemd op onze andere producten, zoals Crystal, Tango en Brava Matt. Nu kunt u van opbouw tot afbouw werken met één systeem. Dat biedt vertrouwen. Want een wand vol met Brander geeft u de zekerheid van een fantastisch eindresultaat. U blij, klanten blij. Kijk op Brander.nl naar enthousiaste collega’s zoals Mauro en Nees.
facebook.com/brander.nl
20151008_F+F_ADVERTENTIE_NOA SPECIAL_DEF.indd 1
twitter.com/RonBrander
08-10-15 11:26
Shapes Experience Center Interieurs vormen. Op nieuwe, inspirerende wijze.
Inspireren en Visualiseren In het Shapes Experience Center te Nieuwegein kunt u zich als professional laten inspireren op het gebied van decoratief plaatmateriaal, plafond- en wandbekleding, vloeren én verlichting. Met oneindige kleurmogelijkheden. Gebruik de uitgebreide stalenruimte om uw opgedane ideeën te visualiseren. Ontdek als interieur professional het gloednieuwe Shapes concept. Op basis van een unieke combinatie decoratieve binnenafbouw materialen. Powered by partners RET Interieur, Astrimex, Bruynzeel Home Products, Leoxx en SketchUp.
Faciliteren U kunt de faciliterende functie van de ruimte ook benutten om uw creatie te presenteren. Of als meeting point voor een zakelijk gezelschap.
Realiseren
Ravenswade 4b 3439 LD Nieuwegein Astrimex_Mebest_shapes_210x297_160404_2.indd 1 Naamloos-3 1
www.shapes.nl
Heeft uw project custom made eisen op het gebied van kleur, afmeting of speciale bewerkingen: ook dat kunnen de partners binnen het Shapes concept voor u realiseren.
05-04-16 14:41 05-04-16 16:24