EEN UITGAVE VAN HET TECHNISCH BUREAU AFBOUW EN BEDRIJFSCHAP AFBOUW
77e jaargang nr. 2 2014, april, verschijnt 1x in de twee maanden. Informatie over: afbouw en afwerking in de nieuwbouw, renovatie en restauratie.
EFFICIËNTE TRIBUNE GLITTER & GLAMOUR SLIP- EN SLIJTVAST MEESTERLIJK ANDERS
mb02_cover.indd 1
07-04-14 10:03
Advies om op te bouwen
Waarmee kunnen we u van dienst zijn? • Kwaliteitsbewaking
• Geluids- en vlakheidsmeting
• Preventief technisch advies
• Schadediagnose
“Inefficiënte bouwprocessen kosten kapitalen. Laat ons u helpen met een gedegen planning, dat bespaart u veel geld en energie.” Laura Seegers
Lees meer over onze diensten op
b2b.tbafbouw.nl
Heeft u nog vragen? Bel gerust. 070 33 66 500
658.14039_Advertentie_A4_def.indd 1
03-02-14 15:18
Uitgenavelstaard Door:
Jan Willem Kommer
Kent u dat? Dat je zo opgaat in je werk dat het je compleet ontgaat dat mensen zich wel eens afvragen wat het nou eigenlijk precies is wat je doet, waarom je het doet, voor wie je het doet, wat dat voor club is waar je het doet. Ik heb dat wel, ontdekte ik laatst. Ik kwam er achter dat het lang niet voor iedereen duidelijk is wat Mebest nou eigenlijk is. Waarom we het uitgeven. Wie die ‘we’ zijn. Dus dat ga ik even uit de doeken doen. ‘We’, dat is Technisch Bureau Afbouw. Wat we vooral doen is technische dienstverlening, op afbouwgebied. Dat doen we voor afbouwbedrijven, maar ook voor aannemers, opdrachtgevers, architecten. Denk aan advies als u er bijvoorbeeld niet zeker van bent of de afwerking die u voor ogen heeft wel kan op juist die ondergrond. We stellen ook schadediagnoses, als er iets niet goed is gegaan met die vloer, die wand, dat plafond, die gevel en u wilt graag weten wat nu precies de oorzaak van die schade is. Geluidsmetingen doen we ook, zodat u zeker weet of de eisen in het Bouwbesluit wel worden gehaald. En kwaliteitscontroles, waarbij we de voortgang van een project in de gaten houden, kijken of het werk technisch goed wordt uitgevoerd, of het wel goed kan wórden uitgevoerd. We voeren vlakheidsmetingen uit, om vast te stellen of wanden, vloeren wel voldoen aan de vlakheidscriteria die in de diverse normen zijn opgenomen. En als opdrachtgever en opdrachtnemer een verschil van mening hebben over de kwaliteit van het werk en er samen niet uitkomen, dan kunnen wij de zaak uitzoeken en een bindend advies geven. Handig toch, allemaal? Waarom u bij ons moet zijn voor die diensten? Omdat we er goed in zijn. We doen dit werk namelijk al tientallen jaren. Vroeger als Bedrijfschap Afbouw, nu als Technisch Bureau Afbouw. Een schat aan ervaring dus. En we doen het objectief. We zijn niet gelieerd aan een producent van afbouwmaterialen of onderdeel van een branchevereniging. Onpartijdig en deskundig dus. Kijk ook eens op onze website www.tbafbouw.nl, daar staan al onze diensten beschreven. Tot zover de commerciële mededelingen. Kunt u nu gaan genieten van mooie afbouwprojecten.
MEBEST
mb02_voorwoord.indd 3
april 2014
3
07-04-14 09:44
Informatie over Afbouw en afwerking in de nieuwbouw, renovatie en restauratie. 77e jaargang nr. 2 2014, april
In dit nummer Lola 050: feestelijk over de top Hoe krijg je feestvierders naar een donker hok met een bedenkelijk verleden? Door er iets totaal anders van te maken, iets dat compleet over de top is. Barok, goud, een vleugje Versailles dus voor Lola 050, en de feesttent in hartje Groningen is hot. Pagina 14
Oversteken zonder slipgevaar Nijmegen heeft er een prachtige tweede stadsbrug bij. En de Oversteek gaat meer worden dan alleen een brug. Een stukje stad moet het worden, dat is het idee. Maar wel een waar je veilig de trappen van op en af kunt, zonder slipgevaar. Pagina 22
Tribune op academisch niveau De bouwplaats is geen jazzclub. Dus als je een perfecte tribune moet bouwen, dan moet dat tot in de puntjes worden voorbereid. Modulebouw in plaats van improvisatie. Zo deed Gerko Afbouw dat in het auditorium van Orion, het nieuwe onderwijsgebouw van de universiteit van Wageningen. Pagina 6
4 MEBEST
mb02_inditnummer.indd 4
april 2014
07-04-14 10:04
en verder... 39 40
Gezocht: plafonden wandprojecten Mebest Kort Altrex introduceert MiTOWER, de eerste 1-Persoons-Snel-Bouw Rolsteiger!
Van Meestershuis naar Grand Café
Vernieuwde kwaliteit SPS Grondeermiddel Een kleurecht advies met de nieuwe Brander Stucco Color Collection map Aestuver: universele brandwerende plaat Ontdekken, kennismaken en beleven op de Natuursteen Vakdag DUBOkeur-certificaat voor Sigma-producten Nieuwe inspirerende gevelsystemen van ROCKWOOL Frescolori introduceert een ‘echte’ betonlook Transformatieplein 2014: transformeer kanshebbend vastgoed naar succesvolle exploitatie Twee professionele mengmechanismen voor alle mengklussen
Vorden schudt de kussens op. De dorpskern is opgefrist en na een aantal fraaie en functionele ingrepen is het eeuwoude Meestershuis dat daar staat een nieuw leven begonnen als grand café. Pagina 30
45 46 46
Gezocht: vloerenen terrazzoprojecten Adverteerdersindex Colofon
MEBEST
mb02_inditnummer.indd 5
april 2014
5
07-04-14 10:04
6 MEBEST
mb02_tribune.indd 6
april 2014
07-04-14 10:20
TRIBUNE OP ACADEMISCH NIVEAU Tekst: Jan Willem Kommer Fotografie: De Goeij Communicatie, Oss
Sinds dit studiejaar maken studenten en medewerkers van de universiteit Wageningen dankbaar gebruik van Orion. Het nieuwe onderwijsgebouw is duurzaam, efficiënt en flexibel. Zo kan bijvoorbeeld het auditorium in kleinere collegezalen worden opgedeeld. Uiterst praktisch, maar het maakte de bouw van de tribune er niet gemakkelijker op. Met een efficiënte en modulaire aanpak heeft Gerko Afbouw (onderdeel van MAT Afbouw) de klus geklaard.
Op de groei
De universiteit van Wageningen is booming. Zo’n 6.500 medewerkers en 10.000 studenten uit meer dan honderd landen houden zich namens het Wageningen University & Research centre bezig met voeding en voedselproductie, leefomgeving, gezondheid, leefstijl en levensomstandigheden. Het gros ervan doet dat op de Wageningen Campus; 8.000 studenten maar liefst, en dat aantal groeit. Vandaar dat er moest worden uitgebreid. Ector Hoogstad Architecten uit Rotterdam ontwierp Orion, een onderwijsgebouw met 2.600 onderwijsplekken. Een van de uitgangspunten
was duurzaamheid. Dankzij een uitgekiende indeling en een doordacht technisch ontwerp heeft Orion een GreenCalc-score van ruim 480 en een dikke acht als GPR-score. Daarmee is het het meest duurzame pand op Wageningen Campus.
Flexibele indeling
De indeling van het gebouw is vanuit een praktische invalshoek benaderd. De practicumzalen - waar behoorlijk wat installaties inzitten - zijn direct onder de installatieruimten geplaatst, boven in het gebouw. Op de begane grond en de onderste verdiepingen zijn de ruimtes die
MEBEST
mb02_tribune.indd 7
april 2014
7
07-04-14 10:20
het drukst bezocht worden; het grand café, het restaurant en de collegezalen. Vooral met de collegezalen beantwoordt het gebouw aan de wens naar flexibiliteit. Boven het grand café, van de eerste naar de tweede verdieping, is een auditorium gebouwd. De schelpvormige ca. 1000 m2 grote ruimte biedt plaats aan een kleine 800 mensen. Maar met vouwwanden kan hij ook worden opgedeeld in kleinere collegezalen, twee in de binnenste en vier in de buitenste ring. Door de vorm van het auditorium zijn die collegezalen niet even groot, ze beschikken over 260, 240 of 120 zitplekken. Gerko Afbouw bouwde de tribune waarop al die zitplaatsen zich bevinden. Een uitdagende opdracht voor het bedrijf uit het Friese Witmarsum.
Het auditorium is op te delen in 6 aparte collegezalen. In het plenum van de tribune is die structuur al aangebracht.
Je ziet gewoon dat overal over is nagedacht
Onzichtbare compartimenten
Hoewel het modulesysteem al fantastische resultaten oplevert, blijft Gerko Afbouw het doorontwikkelen, bijschaven en verbeteren.
8 MEBEST
mb02_tribune.indd 8
Basis voor het auditorium vormde een stalen constructie die door aannemer Heijmans Utiliteitsbouw was geplaatst. Tussen die stalen binten bracht Gerko Afbouw een houten balkenlaag aan. Daarop kwam de ondervloer van de tribune en het podium; twee lagen multiplex, kruiselings gelegd. De naden van de platen werden afgetapet. “Om te voorkomen dat het plenum gaat lekken”, aldus Maurits Kooistra, vestigingsleider van Gerko Afbouw. “De ruimte onder de tribune is namelijk onderdeel van het ventilatiesysteem.” Om de collegezalen apart te kunnen ventileren, is het plenum gecompartimenteerd, identiek aan de segmenten waarin het auditorium kan worden opgedeeld. Dat is met gesloten houten
april 2014
07-04-14 10:20
jukken gedaan die op de multiplex ondergrond zijn gemonteerd, precies op de plek waar de vouwwanden zouden komen.
Minimaal zaagverlies
In de compartimenten zijn jukken geplaatst, variërend in lengte en uitwaaierend, om de schelpvorm te kunnen volgen. Deze jukken waren open zodat er alle ruimte was voor de installaties en de bekabeling. Tussen de jukken is minerale wol gelegd. Vanwege het ventilatiesysteem is de geluidsisolatie ingeseald, dat voorkomt stoffen. Zodra alle techniek in het plenum was weggewerkt, kon het worden gesloten. Dat deed Gerko Afbouw door 39 mm dikke Kerto platen op de jukken te monteren. “Dat is ideaal materiaal voor
dit systeem”, zegt Maurits Kooistra. “Het is tamelijk licht waardoor het hanteerbaar blijft, maar evengoed is het enorm sterk zodat grote overspanningen mogelijk zijn.” Voor de tribune in het auditorium van Orion is een maximale overspanning van 1,76 m aangehouden, daarmee wordt zaagverlies tot een minimum beperkt. Dat past helemaal in het modulaire systeem dat Maurits Kooistra heeft bedacht voor dit soort tribunes.
Kwaliteit begint bij structuur
“In de bouw heb je er mee te maken dat opdrachtgevers om steeds meer kwaliteit vragen maar dat het ambachtelijke niveau van de mensen daar bij achterblijft”, zegt hij. “Dat betekent dat je het werk anders moet inrichten. Wil je
MEBEST
mb02_tribune.indd 9
april 2014
9
07-04-14 10:20
Van A tot Z vooraf geëngineerd
Het geraamte van de tribune moet heel nauwkeurig
De tribune wordt gesloten met platen
worden geplaatst. Hier betaalt de voorbereiding zich
van Kerto; allemaal met een unieke maat
uit, en ook de precisie van Total Station
en allemaal CNC gefreesd
hoge kwaliteit kunnen leveren, dan is het belangrijk om structuur in het werk aan te brengen.” Gerko Afbouw doet dat door de monteurs een duidelijk uitvoeringsplan mee te geven waarin alle stappen staan getekend en omschreven. Dat kan doordat de complete tribune van A tot Z vooraf is geëngineerd. Aan de hand van de gegevens van architect en aannemer is hij tot in de kleinste details in AutoCAD uitgetekend. Alle onderdelen zijn prefab gemaakt, exact op maat. De ruim 300 Kertopanelen lopen allemaal taps toe en hebben een afgeronde voor- en achterkant, maar allemaal zijn ze uniek. Gerko Afbouw heeft ze CNC laten fresen en nummeren in de prefabricage-afdeling van moederbedrijf MAT Afbouw. Vervolgens zijn alle onderdelen van de tribune naar Wageningen vervoerd om daar door de monteurs als een soort bouwpakket in elkaar te worden gezet. “Snel, efficiënt en nauwkeurig”, vat Maurits Kooistra het werk samen.
Professioneel en arbovriendelijk
De aanpak van Gerko Afbouw maakt een goede indruk op aannemers en opdrachtgevers. Zo was Heijmans erg positief over de Sketch Uptekeningen. Aan de hand van de 3D modellen kon de aannemer al bij de aanbesteding precies zien hoe de tribune per fase zou worden opgebouwd.
10 MEBEST
mb02_tribune.indd 10
april 2014
07-04-14 10:20
“En doordat je alles vooraf in AutoCAD tekent, is het ook vrij eenvoudig om wijzigingen van aannemer of architect door te voeren”, zegt Maurits Kooistra. Een ander voordeel van die voorbereiding is dat de maatvoering terplekke niet meer met de hand hoeft te worden gedaan. “We zetten de AutoCAD-tekening om in Total Station. Dat scheelt enorm veel tijd en het is veel nauwkeuriger. Je weet zeker dat alles klopt wanneer je de onderconstructie neerzet.” Als grote pluspunten van het intensieve voorwerk ziet Maurits Kooistra ook dat faalkosten en zaagverlies tot een minimum worden beperkt, dat de platen niet zwaarder zijn dan het maximaal toelaatbare tilgewicht en dat de werkplek er netjes en professioneel uitziet. “Je ziet gewoon dat overal over is nagedacht.”
Al doende leert men
Onder het auditorium heeft Gerko Afbouw een brandwerend metalstudplafond gemaakt. Het frame is akoestisch ontkoppeld, opgevuld met isolatiemateriaal en gesloten met drie lagen gipsplaat; allemaal op de traditionele wijze. “Het liefst doen we ook alle gipsprojecten zoveel mogelijk modulair, maar door de schelpvorm van dit plafond was prefab nauwelijks te doen.” Het is juist de ervaring met metalstudplafonds en –wanden die tot het Kertotribune-concept hebben geleid. Bij de razend ingewikkelde metalstudwanden in het Agora theater in Lelystad maakte Gerko Afbouw ook al gebruik van een modulair bouwsysteem, al was dat destijds veel minder geavanceerd. Na Agora volgden meer theaterzalen, en zodoende werd Maurits Kooistra
Aan de onderzijde van de tribune is de stalen constructie nog te zien. Later is daar een 60 minuten brandwerend metalstudplafond onder gemonteerd, en ook nog een metalen systemplafond.
Faalkosten en zaagverlies tot een minimum beperkt MEBEST
mb02_tribune.indd 11
april 2014
11
07-04-14 10:20
Het plenum van de tribune fungeert als ventilatiesysteem. Via roosters in de
12 MEBEST
Kertoplaten worden de
april 2014
collegezalen van frisse lucht voorzien.
mb02_tribune.indd 12
07-04-14 10:20
ook geconfronteerd met tribunebouw. “Op een gegeven moment dacht ik ‘Dat kan veel handiger’. Maar toen we er een jaar of drie geleden zelf eentje gingen bouwen volgens het plan dat ik had bedacht, viel dat toch tegen. De engineering was uitbesteed en heel veel dingen bleken niet goed uit te komen. Het kostte enorm veel tijd om dat allemaal op te lossen. Dat maakte me duidelijk dat je van tevoren precies moet weten wat je gaat bouwen en hoe je het gaat bouwen. Vandaar dat we nu het gehele voortraject zoveel mogelijk zelf doen.” Voor Maurits Kooistra betekent dat niet dat hij achterover leunt. “We hebben de tribune in Wageningen in drie maanden gebouwd. Dat zouden we nu veel sneller doen. Inmiddels tekenen we de tribunes met Revit en zijn ze BIM. Het is een concept dat zich steeds verder doorontwikkeld.”
Getekend in AutoCAD en in SketchUp, zo kon Gerko Afbouw aan aannemer en architect laten zien hoe de tribune zou worden opgebouwd. En zo kunnen de tribunebouwers stap voor stap zien wat ze moeten bouwen.
Auditorium Orion
Het audtitorium is zo’n
Opdrachtgever: Wageningen University & Research centre, Wageningen Architect: Ector Hoogstad Architecten, Rotterdam Aannemer: Heijmans Utiliteitsbouw, Rosmalen Tribunebouw: Gerko Afbouw (onderdeel van MAT Afbouw), Witmarsum Aluminium systeemplafond: VHV Afbouw, Veldhoven
1000 m2 groot, er is voor bijna 800 mensen een zitplaats
MEBEST
mb02_tribune.indd 13
april 2014
13
07-04-14 10:20
14 MEBEST
mb02_lola.indd 14
april 2014
07-04-14 10:25
Een knipoog naar de Spiegelzaal van Versailles, met zijn prachtige plafondschilderingen. Lola 050 zou er eentje krijgen, in een grote cirkel, maar het zijn er twee geworden, omdat er dan meer ruimte overbleef voor het lijstwerk.
Groningen heeft zijn eigen Versailles. Een stukje Versailles dan. Het is te vinden in de Pelsterdwarsstraat. Daar zit sinds kort Lola 050, een feestzaal met een plafond dat zo uit het Franse kasteel lijkt te zijn overgenomen. Nog niet eerder maakte Het Schippertje zoveel lijsten en ornamenten per vierkante meter.
LOLA 050: FEESTELIJK OVER DE TOP Tekst: Jan Willem Kommer Fotografie: Henk van der Veen
Donker bierhol
Nieuw was het niet bepaald voor Henri van Wermeskerken, een horecazaak opzetten. De Groninger had dat al eerder gedaan met Cantina Mexicana bijvoorbeeld, een groot Mexicaans restaurant. Een jaar of vier geleden herhaalde hij het kunstje met de wat intiemere tapasbar Tapasco. Beide zaken zitten op een steenworp afstand van elkaar, in het centrum van Groningen. Recent heeft hij dat setje uitgebreid met Lola 050, een zaal voor feesten, partijen, workshops, borrels en meer. “Vorig jaar kwam er een ruimte vrij in de Pelsterdwarsstraat, bij Cantina Mexicana en Tapasco om de hoek”, vertelt de horecaondernemer. “Het was een vieze oude tent zonder ramen,
14 meter diep, 10 meter breed en 4 meter hoog. Een echt studentenhok waar enorm veel gezopen werd. Ik wilde daar een zaal van maken die je kunt huren om feesten te geven. Maar ja, als je mensen naar een donker hol zonder daglicht in een of ander achterafsteegje wilt lokken, dan moet je er wel iets unieks van maken.”
Over de top graag
Er volgden wat brainstormsessies, samen met styliste Paulette Illiohan. De uitkomst was dat de nieuwe tent een heel burlesque sfeer moest krijgen. Na wat zoekwerk kwamen er foto’s van de Spiegelzaal van Versailles op tafel. Het is niet vreemd dat de ideeën die kant opgingen.
MEBEST
mb02_lola.indd 15
april 2014
15
07-04-14 10:25
Ornamenten hadden altijd al de interesse van Henri van Wermeskerken. Dat is ook te zien aan Tapasco, daar zitten mooie geornamenteerde plafonds in. “Dat heb ik destijds laten doen door Het Schippertje. Die hebben dat echt prachtig gedaan, ik ben er nog steeds heel blij mee.” Vandaar dat de Groninger wederom naar Harderwijk toog om te kijken of de ornamenten- en sierlijstengieter ook wat moois voor Lola 050 had.
Indruk maken
“Het plafond moest vooral imponeren”, herinnert Erik Kienhuis van Het Schippertje zich de wens van Henri van Wermeskerken en Paulette Illiohan. “Dan kom je al snel uit op barok, dat
is bij uitstek een stijl die werd gebruik om te overweldigen. Het zijn vaak forse, diepe lijsten en ornamenten. Zeer geschikt voor wat ze bij Lola 050 wilden realiseren.” Het Schippertje beschikt over een enorme ruimte waarin de complete collectie is opgeslagen, alle mallen en afgietsels. Ook zijn er verschillende voorbeeldopstellingen te bewonderen. Eentje daarvan bleek, hoewel nog in aanbouw, aardig in de richting te komen van wat Henri van Wermeskerken en Paulette Illiohan in gedachten hadden voor Lola 050.
Spiegelen aan de Spiegelzaal
Aan de hand van een plattegrond met de maten van de feestzaal werd direct een begin gemaakt
Het was een vieze oude tent
Het ontwerp moest een aantal keren worden aangepast omdat de maten niet helemaal bleken te kloppen.
16 MEBEST
mb02_lola.indd 16
april 2014
07-04-14 10:26
Alle perk- en kruislijsten zijn op verlaagde bakken aangebracht, om ze extra diepte geven, ze er nóg indrukwekkender te laten uitzien.
Het plafond moest vooral imponeren met schetsen. Belangrijke wens was een grote cirkel in het midden van het plafond. Geïnspireerd door de Spiegelzaal van Versailles moest daar een schildering in komen. Nadeel van zo’n grote cirkel is echter dat er dan vrij weinig ruimte zou overblijven voor andere ornamenten en voor lijstwerk. “Uiteindelijk kwamen we uit op twee kleinere cirkels zodat we nog wat op te vullen hadden’, zegt Erik Kienhuis. Dat opvullen is gebeurd met een enorme kooflijst, een aantal perklijsten en kruislijsten en vijf rozetten.
Lijstwerk XXL
De kooflijst is een samengestelde kolos van zo’n 27 cm hoog. Henri van Wermeskerken en Paulette Illiohan kozen de twee grootste kooflijsten die Het Schippertje in de collectie heeft.
De lijsten zijn bevestigd op een koof waarin het luchtverversingssysteem is weggewerkt. In de lijsten maakte Het Schippertje gaten waardoor lucht kan worden afgezogen en ingeblazen. Ook alle perklijsten en kruislijsten zijn samengesteld. Om het indrukwekkende effect te vergroten, zijn er eerst bakken gemaakt van 10 cm diep en 16 cm breed. Op zowel de zijkanten als de onderkanten zijn lijsten aangebracht. Aan de zijkanten zijn dat eikenlijsten een aan de onderkant zelfs een onderlijst met daarop een zeer drukke eikenlijst.
Beperkte ruimte
Op de hoeken van de perklijsten zijn kleine rozetten gemonteerd, net als op de plekken waar de lijsten op elkaar aansluiten. De aansluiting van
MEBEST
mb02_lola.indd 17
april 2014
17
07-04-14 10:26
de kruislijsten op de perklijsten en de cirkels in die perken bleek niet erg mooi te maken te zijn. Het Schippertje loste dat op door daar wapenschilden op te monteren. De twee ringen hebben een doorsnede van 220 cm. Ze bestaan uit vier delen en zijn zowel aan de zijkanten als aan de onderkant voorzien van eikendecoraties. Naast al het lijstengeweld zijn er ook nog vijf rozetten op het plafond aangebracht. Twee kleinere, in de perken naast de lijsten, en drie grotere in de overige perken. De grote rozetten bestaan uit dertien delen en hebben een doorsnede van 2 meter. Voor de symmetrie was het mooier
18 MEBEST
mb02_lola.indd 18
geweest om vier van zulke rozetten te plaatsen, maar daar bood het plafond geen ruimte voor.
Veiligheidsmaatregelen
Alles bij elkaar hangt er zo’n 1500 kilo gips aan het plafond. Om dat enorme gewicht überhaupt te kunnen ophangen heeft de aannemer een zware onderconstructie gemaakt. Het plafond zelf bestaat immers maar uit twee lagen gipsplaat dus dat was bij lange na niet genoeg voor een dergelijk gewicht. Voor de zekerheid heeft Het Schippertje ook nog eens met meer verankeringen gewerkt dan gebruikelijk en met extra
april 2014
07-04-14 10:26
De aansluitingen van perk- en kruislijsten op de cirkels zijn netjes weggewerkt achter sierlijke wapenschilden.
Dan moet je er wel iets unieks van maken
Van het donkere bierhol is niets meer te zien, het is alles goud wat er blinkt in Lola 050.
lange schroeven. “Tot wel 15 cm lang”, zegt Erik Kienhuis. “Daarnaast zijn alle lijsten die daar dik genoeg voor waren ook nog voorzien van een wapening. Je wilt het niet op je geweten hebben dat het naar beneden komt terwijl er een hele menigte onder staat.”
Doos in doos
De voorzorgsmaatregelen mogen overdreven lijken, maar in feestzalen als Lola 050 willen de plafonds nogal trillen; de muziek wordt er bij voorkeur hard gedraaid. “Zo hard als maar kan en mag”, zegt Henri van Wermeskerken. “Om
geluidsoverlast te voorkomen hebben we een doos-in-doos constructie gemaakt.” Het pand is eerst helemaal leeg getrokken, Vervolgens is er 5 cm EPS op de vloer gelegd waar een 12,5 cm dikke betonvloer op is gestort. Daarna zijn de wanden en de plafonds opgebouwd. Het was de bedoeling dat die overal compleet los zouden staan van de constructie, maar bij het plafond ging dat mis; het dak bleek mee te vibreren als het volume werd opgevoerd. De buren werden daar niet blij van. Het ging echter te ver om het plafond weer helemaal te ontmantelen en de geluidsbruggen onschadelijk te maken. “We hebben
MEBEST
mb02_lola.indd 19
april 2014
19
07-04-14 10:26
het probleem opgelost door het dak te verzwaren met zo’n 60 à 70 kilo per m2”, zegt de eigenaar van Lola 050. “We hebben dat met terrastegels gedaan, 480 stuks van zo’n 16 kilo. Het bleek voldoende voor een reductie van 3 tot 4 dB. Nu mogen we binnen weer doen wat we willen.”
Verbouwen en feesten
De verbouwing van Lola 050 was nog een bijzondere aangelegenheid. De opbouw was amper begonnen of de ruimte kon al worden verhuurd voor een feest. Dat de werkzaamheden toen nog lang niet klaar waren, vormde geen beletsel. De betonvloer die nog maar net was gestort werd afgedekt, de zaal werd leeggehaald en er werd gefeest. De volgende dag kon er weer gewerkt worden alsof er niets gebeurd was. Het bleek geen unicum te zijn want vanaf dat moment waren er elke week wel een paar feesten. Het Schippertje was er niet onverdeeld gelukkig mee. Erik Kienhuis: “Als er een feest was kon je niets in de zaal laten liggen. Je was continue bezig met opruimen, afbreken en weer opbouwen. Dat maakte het werken best lastig.” Henri van Wermeskerken realiseert zich dat hij het de bouwende partijen niet
gemakkelijk heeft gemaakt. “Ik kon het echter niet laten lopen”, zegt hij. “We hebben dit voor de helft gefinancierd met crowdfunding en dan wil je de mensen zo snel mogelijk hun geld terugbezorgen.”
Verbaasde blikken
Inmiddels is Lola 050 officieel geopend en draait de tent als een dolle. Mensen zijn razend enthousiast over het interieur dat behoorlijk over de top is. Op de vloer ligt pvc met een parketprint in visgraatmotief. Op het onderste deel van de wanden is ‘klassieke’ lambrisering aangebracht van 22 mm dik hufterproof multiplex. De wanden daarboven zijn bekleed met een stevig materiaal dat eruit ziet als chique wandtextiel. Piece de resistance is echter het volledig goud gespoten plafond. Erik Kienhuis van Het Schippertje kijkt er met trots naar. “Dit is echt een heel bijzonder werk geweest voor ons.” Ook opdrachtgever Henri van Wermeskerken is een tevreden mens, het plafond doet precies wat hij voor ogen had; publiek trekken. “Als de mensen binnen komen dan is het eerste wat ze doen met open mond naar boven staren. Je ziet ze denken Wat is dit?!”
Er hangt zo’n 1500 kilo gips aan het plafond
20 MEBEST
mb02_lola.indd 20
april 2014
07-04-14 10:26
Het Schippertje maakte en monteerde drie enorme rozetten, dertiendelig en zo’n 2 meter in doorsnee.
De samengestelde kooflijst is een ‘monster‘ van 27 cm hoogte. Om te imponeren uiteraard, maar ook om er de ventilatie in te kunnen wegwerken.
“Wat is dit?!”
MEBEST
mb02_lola.indd 21
april 2014
21
07-04-14 10:53
OVERSTEKEN ZONDER SLIPGEVAAR 22 MEBEST
mb02_oversteek.indd 22
april 2014
07-04-14 10:21
De Oversteek is meer dan een brug over de Waal. Het is ook een monument ter nagedachtenis aan de mannen die hier in 1944 hun leven gaven om Nijmegen te bevrijden.
Tekst: Jan Willem Kommer Fotografie: Henk van der Veen, Enssieg
Nijmegen heeft de Oversteek gemaakt. Met z’n 1,5 kilometer overspant de stadsbrug de Waal en verbindt hij Nijmegen West met Waalsprong, de vinexwijk waar zo’n 11.000 nieuwe woningen moeten komen. Een bouwwerk van belang dus. Vloerenbedrijf Enssieg mocht er een bescheiden maar niet onbelangrijke bijdrage aan leveren. MEBEST
mb02_oversteek.indd 23
april 2014
23
07-04-14 10:21
De traptreden en –bordessen liggen weliswaar goed beschut onder de brug, evengoed zijn ze goed geconserveerd zodat ze zo min mogelijk onderhoud vragen en zo lang mogelijk mee kunnen.
Explosieve groei
De Waal oversteken, het blijft een lastig ding. Of beter gezegd, het was een lastig ding. Lange tijd hadden de Nijmegenaren maar één brug die ze er voor konden gebruiken, de Waalbrug. Die was in 1936 gebouwd, toen Nijmegen nog aanzienlijk kleiner was en verkeersdrukte nog niet bestond. Weliswaar was er sinds 1879 ook de spoorbrug, maar die was bestemd voor treinverkeer. Pas in 2004 werd er een fietsbug naast gebouwd. Automobilisten waren dus altijd aangewezen op de Waalbrug, en sinds de aanleg ervan is de stad flink gegroeid. Begin 21e eeuw maakten er dagelijks zo’n 50.000 auto’s gebruik van om de rivier over te steken. Daar zou het niet bij blijven want Nijmegen groeit door. Op de Noordoever wordt immers druk gebouwd aan Waalsprong, het nieuwe stadsdeel waar zo’n 30.000 mensen gaan wonen die ook regelmatig naar de andere kant van de rivier moeten. Volgens berekeningen zou de Waalburg in 2020 wel 78.000 auto’s per dag te
24 MEBEST
mb02_oversteek.indd 24
Nijmegen groeit door verwerken krijgen. Desastreus voor de doorstroming van het verkeer én voor de kwaliteit van de lucht.
Lang voortraject
Begrijpelijk dus dat de stad snakte naar een tweede oeververbinding. In de jaren 70 al werd er over gedacht, maar daar bleef het bij. De overstromingen in 1993 en 1995 trokken de boel vlot. Om dijkdoorbraken te voorkomen besloot de overheid rivieren meer ruimte te geven. Voor Nijmegen betekende dat, dat de Waalbrug op enig moment moet worden aangepast. Dat zou natuurlijk alleen maar kunnen als er een alternatief was om de oversteek te maken. En dus wer-
april 2014
07-04-14 10:21
Er werd een gedetailleerd verslag bijgehouden
Nu nog een kaal stukje grond maar als het aan de architecten ligt dan is de ruimte onder de brug straks een levendig stukje Nijmegen.
den er concrete plannen gemaakt voor de bouw van een tweede stadsbrug. Na zeven jaar was er een definitief besluit over de exacte locatie, het onderwerp etc., en weer twee jaar later, in 2011, werd er met de bouw gestart. Eind november 2013 werd De Oversteek, zoals de brug is gaan heten, officieel geopend. De naam is een eerbetoon aan de militairen die in 1944 tijdens de bevrijdingsoperatie Market Garden op dezelfde plek de Waal overstaken. Bij die actie kwamen 48 geallieerde militairen om het leven. Ze worden geëerd met 48 paar straatlantaarns op de brug, die elke avond paar na paar worden ontstoken.
Brug in drie delen
De brug is gebouwd door Bouwcombinatie Stadsbrug Nijmegen (BSN), een samenwerkingsverband van BAM Civiel en Max Bögl Nederland. Het ontwerp van de brug is van het Belgisch/Luxemburgse Ney Poulissen Architects & Engineers. In plaats van één grote brug te maken die beide
oevers met elkaar verbindt, kozen ze voor een hoofdbrug van 285 meter lang die daadwerkelijk de Waal overspant, en twee aanbruggen van 230 meter (de zuidoever) en 680 meter (noordoever met de uiterwaarden) die naar die overspanning leiden. De hoofdoverspanning is een boogbrug van staal en heeft daardoor een wat industrieel uiterlijk. De twee aanbruggen zijn het tegenovergestelde. Ze bestaan uit een aantal kleinere bogen en zijn gebouwd van beton dat is bekleed met baksteen. Daardoor hebben ze een stedelijk karakter. De architecten roepen op om dat karakter te benadrukken door onder de aanbruggen te bouwen, of er tegenaan of zelfs erop. De Oversteek kan dan vergroeien met de stedelijke omgeving, er een onderdeel van worden, zo is het idee.
Afbouw van de brug
In het voorjaar van 2013, twee jaar na de start, werd de boogbrug ingevaren en kon de brug wor-
MEBEST
mb02_oversteek.indd 25
april 2014
25
07-04-14 10:21
den gesloten. Daarna was het een kwestie van afbouwen. Het beton voor het wegdek storten, het metselwerk van de aanbruggen, het asfalteren van de 2x2 rijstroken, van de 5e rijstrook die voor openbaar vervoer kan worden gebruikt en van het gecombineerde fiets-voetpad in twee richtingen. En de afwerking van de trappen die op beide oevers fietsers en voetgangers de mogelijkheid bieden de brug te betreden of te verlaten.
Duurzame slijtlaag
Bij de bouw van de brug en de materiaalkeuze is heel nadrukkelijk gekeken naar duurzaamheid en het beheersbaar houden van de onderhoudskosten. En dus was het ook belangrijk om die trappen goed te prepareren voor intensief gebruik. Er moest een degelijke slijtlaag op de treden en de bordessen komen, de HIM Grip NT met Guyana bauxiet. Die taak kwam bij Enssieg Vloeren en Concepten terecht. “Via Ploegmakers Konserveringen”, legt Dirk-Jan van der Giessen van het Tilburgse vloerenbedrijf uit. “Zij deden het straalwerk aan de stalen trappen. Ze zouden
Boven: de traptreden konden in de werkplaats worden behandeld, maar de bordessen kregen hun slijtlagen nadat de trappen aan de burg waren gemonteerd. (foto: Enssieg) Onder: normaal gesproken luistert het niet zo nauw, een slijtlaag aanbrengen. Bij de Oversteek moest dat echter heel netjes gebeuren.
In elke trede zitten drie afwateringsgaten. Heel belangrijke details uiteraard, maar ze maakten het werken voor Enssieg er niet makelijker op.
26 MEBEST
mb02_oversteek.indd 26
april 2014
07-04-14 10:22
ook de slijtlaag aanbrengen maar ze kwamen er achter dat daar toch iets meer bij kwam kijken dan ze aanvankelijk dachten. Toen hebben ze ons daar voor benaderd.”
Stoer, stevig en superstrak
De moeilijkheid zat hem vooral in de kwaliteit die werd geëist op esthetisch vlak. Als je de trap oploopt, dan kijk je telkens recht tegen de stootborden aan. Die zijn van gecoat metaal, de slijtlaag zou alleen op de traptreden en de bordessen komen. De opdrachtgever wilde dat dat er superstrak zou uitzien. Geen klodders op de stootborden, geen lelijke rafelige randen. Daar moest het materiaal zeer netjes voor worden aangebracht, en dat is niet iets wat in de lijn van het werken met dit soort slijtlagen ligt. “Een slijtlaag aanbrengen is eigenlijk bouwchemisch werk”, legt Dirk-Jan van der Giessen. “Wij doen het bijvoorbeeld voor offshore-bedrijven, op de dekken van werkpontons bijvoorbeeld. Dan doet het er niet toe hoe het er uit ziet, als het maar goed is gedaan. Voor de trappen van de brug lag
dat dus anders.” Maar ook met dat werk heeft Enssieg ervaring. Een aantal jaren geleden is het Tilburgse vloerenbedrijf namelijk gestart met Flakestrap, een trapafwerking waar veel vraag naar is in de kritische particuliere markt. “Die combinatie heeft het vertrouwen gegeven om ons deze klus te gunnen”, zegt Dirk-Jan van der Giessen.
Hard en flexibel
Enssieg bracht de slijtlaag aan op acht trappen met in totaal zeventig treden, vier trapbordessen en een loopbrug van de brug naar de lift. Het staal was door Ploegmakers gestraald en geprimerd. De mannen van Enssieg plakten de treden nauwkeurig af en brachten de slurrie aan, zo’n 3,5 mm dik. Tijdens het uitharden van de slurrie werden de treden ingestrooid met de gemêleerde grijze bauxiet. Als de korrels waren ingezakt, werd er nog een tweede keer in gestrooid, en indien nodig zelfs nog een derde keer. De volgende dag werd het overtollige strooimateriaal weggeveegd.
Geen klodders, geen lelijke rafelige randen Voetgangers en fietsers zijn er trappen gemaakt om de brug op en af te kunnen. Uiteraard moeten die slijt- én slipvast zijn.
MEBEST
mb02_oversteek.indd 27
april 2014
27
07-04-14 10:22
Naast de traptreden was er ook nog een loopbrug bij de lift waar Enssieg de slijtlaag op moest aanbrengen.
Een klein visitekaartje
28 MEBEST
mb02_oversteek.indd 28
april 2014
07-04-14 10:22
De slurrie is een drie-componenten-product op basis van epoxy en polyurethaan. Alleen epoxy is te hard, de korrels zouden er dan heel gemakkelijk uitgetrapt worden. Door PU toe te voegen krijgt de laag iets van flexibiliteit waardoor de korrel goed wordt vastgehouden. Dat is belangrijk want met zijn gevarieerde grootte van 1 tot 3 mm zorgt het strooigoed voor de vereiste slipvastheid. En het is uiteraard ook van belang dat de slijtlaag niet om de haverklap moet worden bijgewerkt. Het uitgangspunt bij de bouw en afwerking van de brug was immers duurzaamheid, en beheersbare onderhoudskosten.
Strenge controle
De bordessen en de loopbrug moesten in het werk worden gedaan, nadat de trappen waren gemonteerd. De traptreden echter deed Enssieg in de werkplaats van Ploegmakers Konserverin-
gen in Heeswijk-Dinther. Het werk is nauwlettend gemonitord door de gemeente Nijmegen. Er werd een gedetailleerd verslag bijgehouden, zowel in woord als in beeld. In plaats van dat hij zich op de vingers gekeken voelt, ziet Dirk-Jan van der Giessen het als een positief aspect. “Ik ga er niet van uit dát er iets mis gaat met ons werk, maar mocht dat wel het geval zijn dan kunnen we altijd teruggrijpen naar dat verslag. Dan is zo te zien wat de oorzaak van een eventueel probleem is.” Mede daardoor is de vloerenlegger uit Tilburg er van overtuigd dat ‘zijn’ traptreden er heel wat jaren tegenaan kunnen. En hij is ook blij met de positieve reactie die hij van de gemeente kreeg op het werk, Die is immers niet uit de lucht gegrepen. De trappen mogen dan ten opzichte van de hele brug een klein visitekaartje zijn, maar het is er wel eentje dat door tienduizenden mensen wordt gezien.
Strooigoed voor de vereiste slipvastheid De Oversteek Opdrachtgever: Gemeente Nijmegen Architect: Ney Poulissen Architects & Engineers, Brussel (B) Aannemer: Bouwcombinatie Stadsbrug Nijmegen (BSN) bestaande uit BAM Civiel, Gouda en Max Bögl Nederland, Amsterdam Metaalwerk: Jos van de Bersselaar Constructie BV, Udenhout Stralen/conserveren: Ploegmakers Metaalconservering BV, Heeswijk Dinther Conserveren traptreden en-bordessen: Enssieg Vloeren en concepten, Tilburg
MEBEST
mb02_oversteek.indd 29
april 2014
29
07-04-14 10:22
Onderkomen voor de bovenmeester
30 MEBEST
april 2014
Boven de opening naar de keuken heeft Ecowonen met een sgrafitto-techniek het logo van Grand Café het Meestershuis in de leem aangebracht.
mb02_meestershuis.indd 30
07-04-14 10:48
VAN MEESTERSHUIS TOT GRAND CAFÉ Tekst: Jan Willem Kommer Fotografie: Henk van der Veen
Vorden wordt hip. Sinds dit voorjaar heeft het ca. 7500 zielen tellende dorp in de Achterhoek een echt grand café. Het Meestershuis heet de zaak, omdat het is gevestigd in de vroegere woning van de schoolmeester. Het aanzicht van het oude pand is intact gelaten, maar van binnen is er nogal wat veranderd; met ingrepen die zowel praktisch als fraai zijn.
Revitalisering tegen vergrijzing
Van die slaperige dorpjes waar de tijd stil heeft gestaan. De toerist vindt ze onweerstaanbaar en diepgewortelde inwoners voelen zich er thuis. Voor de jeugd ligt dat anders, die trekt weg. En als vergrijzing en leegstand op de loer liggen, dan moet je ingrijpen als gemeentebestuur. Bijvoorbeeld door iets te doen aan de leefomgeving. Nu valt Vorden niet precies in de categorie ‘pittoresk’, maar zoals voor veel plaatsen in de Achterhoek ligt ook voor het kastelendorp het gevaar van bevolkingskrimp op de loer. Reden voor de gemeente Bronckhorst, want daar valt Vorden onder, en de provincie Gelderland om te investeren in revitalisering. Recent is de dorpskern onder handen genomen. Doel daarvan was ondermeer om centrumfuncties van de pleinen te versterken
en de beeldkwaliteit van de pleinbebouwing te verbeteren. Maar dat moest dan wel gebeuren met behoud van de cultuurhistorische waarde. Kortom, de centrale brink met daarop de kerk die daar in de middeleeuwen al was gebouwd en de historische gebouwen er omheen mochten blijven. Voor de rest moest de dorpskern netjes worden opgeknapt, structuur krijgen en worden ontdaan van lelijke bouwwerken die daar in de afgelopen decennia waren neergezet om zo weer het aantrekkelijke kloppend hart van Vorden te worden.
Nieuwe bestemming
Een van die gebouwen die moest verdwijnen was de bibliotheek. Het gebouw werd gesloopt, maar het pand dat er ongeveer tegenaan gekleefd
MEBEST
mb02_meestershuis.indd 31
april 2014
31
07-04-14 10:14
stond, moest blijven staan. Dat was het Meestershuis, een karakteristieke woning die in 1905 was herbouwd als onderkomen voor de bovenmeester van de openbare school. In de afgelopen eeuw hebben er ook nog andere mensen dan schoolmeesters in gewoond, maar op enig moment was de woonfunctie losgelaten. Nadat er een aantal jaren een kapsalon in had gezeten, kwam het pand leeg te staan. Vanzelfsprekend wilde de gemeente geen leegstaand pand midden in een fraai opgeknapt dorpsgebied. Sterker nog, het zou juist als aanzuiger moeten gaan werken. Zelfs een horecabestemming was bespreekbaar. Weliswaar was de gemeente eigenaar van het pand, maar er zelf een bedrijf in beginnen kon uiteraard niet. Er werd een openbare aanbesteding uitgeschreven. Degene die met een goed plan voor de transformatie van de voormalige woning kwam, kon het pand overnemen en er een bedrijf in beginnen. Vordenaar Dennis Jansen zag wel wat in die investering en samen met beoogd exploitant René Jak en
Leeflang Architectuur werkte hij een plan uit voor de aanbesteding. Een goed plan, want op 1 maart opende Grand Café Het Meestershuis de deuren.
Onrecht ongedaan gemaakt
Ruim een half jaar lang is er stevig verbouwd aan het Meestershuis. “Er is zoveel gedaan dat je het haast nieuwbouw zou kunnen noemen”, zegt architect Henk Leeflang. Hij heeft het dan vooral over de inpandige ingrepen want aan de buitenzijde moest het gebouw zoveel mogelijk zijn identiteit en karakter behouden. Dat is gebeurd. Het heeft zelfs iets van zijn oude uiterlijk terug gekregen.
Je zou het haast nieuwbouw kunnen noemen
Oud en nieuw zijn fraai gecombineerd in Grand Café het Meestershuis, één van de aanzuigers in de gerevitaliseerde dorpskern van Vorden.
32 MEBEST
mb02_meestershuis.indd 32
april 2014
07-04-14 10:14
In de afgelopen decennia hadden twee toogramen in de gevel aan de straatzijde plaatsgemaakt voor een groot rechthoekig venster. Dat onrecht is ongedaan gemaakt, in de gevel zitten weer louter toogramen. Ook de verloren gegane ornamentjes en spekbanden zijn terug.
Lappendeken
Stukadoorsbedrijf Remu heeft er voor gezorgd dat er niets meer te zien is van de herstelwerkzaamheden. Op het nieuwe metselwerk hebben de stukadoors uit Lochem een raaplaag aangebracht met CB mortel. Die is afgewerkt met een geschuurde Unimortel. Beide cementgebonden producten zijn van Digo. Omdat de oude pleisterlaag minder fijn was afgewerkt, heeft Remu die ook nog bijgewerkt met Unimortel, om te voorkomen dat de gevel anders een lappendeken zou worden. Aan de zijkant van het gebouw is nog een kleine aanbouw gekomen, een opslagruimte. Ook die is door de stukadoors uit Lochem voorzien van dezelfde gevelafwerking.
Akoestische ingreep
Aan de kant van het plein is ook een deel aangebouwd. “Heel bewust hebben we dat in een compleet andere stijl gedaan dan die van de bestaande woning”, zegt architect Henk Leeflang. Inderdaad is met de serre elke vorm van historiserend bouwen vermeden. De gevels bestaan volledig uit glas, grotendeels harmonicadeuren die bij mooi weer worden opengevouwen. De serre heeft een puntdak dat met zink is bekleed. Binnenin liggen grote grijze tegels op de vloer. Alle ingrediënten voor een oorverdovende akoestiek zijn aanwezig. En dat in de ruimte waar het merendeel van de gasten wordt verwacht. De schuine plafonds zijn echter afgewerkt met een grijze Sprayplan. “Dat is een geluidsabsorberende laag van cellulosevlokken vermengd met lijm”, zegt Arjen Harberink van Warmteplan. Met een speciale spuitmachine bracht het bedrijf uit Brummen de akoestische bekleding op de groene spaanplaat aan, 48 m2 in een laagdikte van 20 mm. De galmreducerende Sprayplan doet zijn werk goed want de akoestiek in de serre is uitstekend.
MEBEST
mb02_meestershuis.indd 33
april 2014
33
07-04-14 10:14
Van de nood een deugd gemaakt
De vloer in de aangebouwde serre ligt een stukje lager dan die in de voormalige woning. Tussen de twee delen is een kleine hellinkje gemaakt. Omdat een deel van de hoger gelegen vloer met dezelfde tegels is afgewerkt als de serrevloer, was het aanvankelijk de bedoeling om de tegels op de helling te laten doorlopen. Ze bleken echter te gaan torderen zodat er een andere oplossing moest worden gezocht. Die is gevonden in dezelfde vloer als in de keuken is gelegd. Daar ligt een makkelijk te reinigen epoxy troffelvloer. “Zowel in de keuken als op de helling hebben we hem ingestrooid met een glasparel om de vloer antislip te maken”, aldus Robert Jan Leemkuil van Agos Kunststofvloeren. Toen het bedrijf uit Zutphen de troffelvloer op de helling aanbracht, waren de andere vloeren nog niet betegeld; er moest dus tegen strips worden aangewerkt. Uitbater René Jak is eigenlijk wel blij met de
afwijkende vloerafwerking. “Nu zie je tenminste dat er een hoogteverschil is, dat was toch anders geweest als er op dat hellinkje ook tegels hadden gelegen.”
Rustieke sfeer
Niet alleen aan de buitenkant verschilt het oude deel van het Meestershuis van de serre, ook van binnen is het een iets andere beleving. Er is naar een wat rustieke sfeer gezocht. Zo is er een stucplafond met sober lijstwerk. Op advies van interieurarchitect Arjen Coster van Coster Design die via brouwerijketen AB-InBev de inrichting begeleide, is dat oude plafond petrol blue geschilderd. Een deel van de vloer is niet afgewerkt met tegels maar met houten vloerdelen. En de wanden zijn kaal gemaakt tot op het oude metselwerk. “Eigenlijk had ik het liefst de kale baksteen in het zicht gelaten,” zegt René Jak. “Probleem was echter dat het niet alleen maar
Nu zie je tenminste dat er een hoogteverschil is In het oude gedeelte van Grand Café het Meestershuis zorgen de afwerking en de inrichting voor een warme rustieke sfeer.
34 MEBEST
mb02_meestershuis.indd 34
april 2014
07-04-14 10:49
Links: vroeger het woonhuis van de bovenmeester, tegenwoordig een gezellig grand café. Onder: de keuken is klein maar praktisch ingedeeld en functioneel ingericht, met op de vloer een goed reinigbare troffelvloer.
Een soort moderne sgraffito
oude muren waren maar dat er ook een aantal stukken nieuw zijn gemetseld. Dat verschil in steen vond ik niet mooi.” Er is voor een soort tussenoplossing gekozen; de bakstenen wanden zijn gedeeltelijk afgewerkt. Dat is op een wat ruwe manier gedaan, alsof het stucwerk er is afgebrokkeld.
Vochtregulerende leem
Ecowonen uit Zutphen voerde dat stukje decoratief stucwerk uit, met leem van Claytec. Op de baksteen is met basisleem een raaplaag aangebracht. Het aardvochtige materiaal met stukjes stro erin is er in een laag van ruim een centimeter dik opgegaan. Door die dikte kan de leem zijn vochtregulerende werk doen; vocht opnemen bij een hoge luchtvochtigheid en vocht afstaan als de lucht droog is. Er moesten ook diverse voorzetwanden met leem worden afgewerkt. “Daar heb ik wel eerst een hechtleem op aangebracht, de Lehmkleber 13.550 van Claytec”, zegt Peter van Hemert van Ecowonen. “De basisleem is vochtig, daar kun je niet rechtstreeks mee op gipsplaten werken.”
Sgraffito
Op alle wanden is de raaplaag afgewerkt met Feinputz van Claytec, in een donkere okertint. Hij is redelijk glad gemaakt. “Ik had het geheel graag wat ruwer gemaakt voor een nog rustieker uiterlijk, maar dat wilde de opdrachtgever niet”, zegt de stukadoor. “Logisch wel want een ruwere afwerking kan wat meer stoffen en voor een eetgelegenheid is dat misschien niet zo handig.” De stukadoor uit Zutphen kon nog wel zijn creativiteit kwijt in een logo dat in de leem boven het uitgifteluik van de keuken is aangebracht. “Dat heb ik gedaan met een afwijkende kleur en door een deel uit te krabben, een soort moderne sgraffito dus.”
MEBEST
mb02_meestershuis.indd 35
april 2014
35
07-04-14 10:15
Glas, zink en tegels; je zou verwachten dat het een herrie van jewelste is in de serre. Dankzij de akoestische spuitlaag Sprayplan is de akoestiek echter uitstekend.
36 MEBEST
mb02_meestershuis.indd 36
april 2014
07-04-14 10:15
Aan niets is meer te zien dat de gevel jarenlang ontsierd is geweest door een misplaatst rechthoekig venster. Nu zijn er weer toogramen, ornamenten en banden; zoals het hoort.
Voorkomen dat het een lappendeken zou worden Schot in de roos
De hele verbouwing heeft ruim een half jaar in beslag genomen. Dat had sneller gekund maar op een gegeven moment is er wat gas teruggenomen. “We hadden eerst het idee om voor Kerstmis open te gaan”, zegt René Jak. “Dat haalden we echter niet. Omdat januari en februari voor de horeca toch wat slappe maanden zijn, hebben we besloten om de opening naar maart te verschuiven.” Dat haalde voor de bouwende partijen wel wat druk van de ketel. Het bleek ook in commercieel opzicht een schot in de roos, want het
was fantastisch terrasjesweer in de eerste weken van maart. Volle bak dus. En met een belangrijke doelgroep. René Jak: “Je kunt hier in de omgeving wel uitgaan, naar dancings en dergelijke. En er zijn restaurants, dus uit eten kan ook prima. Maar een zaak voor jonge stellen, dertigers en veertigers, waar je lekker gaat zitten borrelen en daar iets gemakkelijks bij kunt eten zonder dat het gelijk een heel diner wordt, dat was er niet. Nu dus wel. Met Grand Café het Meestershuis heeft Vorden ook die groep mensen wat leuks te bieden.”
MEBEST
mb02_meestershuis.indd 37
april 2014
37
07-04-14 12:04
Grand Café het Meestershuis Opdrachtgever: Grand Café het Meestershuis, Vorden Architect: Leeflang Architectuur, Vorden Interieurarchitect: Coster Design, Arnhem Aannemer: Dijkman Bouw BV, Warnsveld Intereurbouwer: Ral7000 en Goedlaswerk.nl, Arnhem Akoestische plafondafwerking: Warmteplan, Brummen Stukadoorswerk binnen en buiten: Stukadoorsbedrijf Remu, Lochem Stukadoorswerk leem: Ecowonen, Zutphen Vloerafwerking: Argos Kunststofvloeren BV, Zutphen
Praktisch opgelost, het hoogteverschil tussen nieuw en oud wordt overbrugd met een hellinkje, afgewerkt met een slipvaste troffelvloer.
38 MEBEST
mb02_meestershuis.indd 38
april 2014
07-04-14 12:04
GEZOCHT! Plafond- en wandprojecten voor Mebest Prachtige projecten van de droge afbouwsector hebben we de afgelopen jaren in Mebest gehad. Het Agoratheater in Lelystad, het Erasmus Paviljoen in Rotterdam, het Conservatorium in Amsterdam om er maar een paar te noemen. En het kan niet anders of er worden nog steeds heel mooie en interessante werken gemaakt door de plafond- en wandbedrijven. We schrijven er graag over in Mebest. Dus montagebedrijven, architecten, aannemers, opdrachtgevers; gun uw projecten een (gratis) plekje in de schijnwerpers en meld ze aan.
[email protected]
39 MEBEST
mb02_gezocht.indd 39
april 2014
07-04-14 09:55
De redactie behoudt zich het recht voor de ingezonden berichten in te korten. De inhoud
Wordt samengesteld aan de hand van pers- en
van de pers- en nieuwsberichten valt niet onder de verantwoordelijkheid van de Mebest-
nieuwsberichten van, voor en over de afbouwsector.
redactie. Met plaatsing van een bericht spreekt de redactie van Mebest dan ook geen
Berichten voor deze rubriek kunt u sturen naar:
waardeoordeel uit over de genoemde kwaliteit en/of prestaties van diensten en producten.
Redactie Mebest, Mauritskade 27, 2514 HD Den Haag.
Altrex introduceert MiTOWER, de eerste 1-Persoons Snel-Bouw Rolsteiger!
Vernieuwde kwaliteit SPS Grondeermiddel
Een rolsteiger die veilig en snel in 10 minuten door 1 persoon is op- en af te bouwen? Sinds kort bestaat hij. Hij heet MiTOWER en is ontwikkeld door Altrex. Arbouw heeft de 1-Persoons Snel-Bouw Rolsteiger toegevoegd aan de website www.arbovriendelijkhulpmiddelen.nl Traditionele steigers moeten vanuit veiligheid en ergonomie met minstens 2 personen worden opgebouwd. In praktijk is er niet altijd een tweede persoon beschikbaar. Naar aanleiding van steeds terugkerende vragen van gebruikers en diverse organisaties, heeft Altrex dit probleem opgelost. Altrex ontwikkelde de MiTOWER: een geheel nieuwe innovatieve rolsteiger die door 1 persoon kan worden op- en afgebouwd.
SPS bv heeft haar bekende SPS Grondeermiddel vernieuwd. Het gele voorstrijkmiddel voor sterk en/of onregelmatig zuigende ondergronden heeft nu een snellere droging/afbinding. Daardoor kunnen gipsproducten nog eerder worden aangebracht. Tevens is de kleur van Grondeermiddel intensiever geworden, zodat tijdens de verwerking nog sneller is te zien of er voldoende materiaal is aangebracht.
Door de wijze van opbouwen wordt je gedwongen het veilig te doen. De platformen van de MiTOWER zijn uitgerust met een uniek ophangmechanisme. Het materiaal kan hieraan tijdelijk worden opgehangen zodat veilige en snelle opbouw met 1 persoon mogelijk is. Onderdelen hoeven niet te worden doorgegeven. De verschillende onderdelen van de MiTOWER zijn zeer handzaam en licht in gewicht. Hoe de MiTower moet worden op- en afgebouwd, is ter plekke na te kijken dankzij de Altrex Mobile Safety® QR-code. De steiger is in slechts 10 minuten op te bouwen in de werkhoogtes 4, 5 en 6 meter. De MiTower heeft maar weinig ruimte nodig. Met stabilisatoren neemt hij 65% minder vloeroppervlak in dan een traditionele smalle rolsteiger. Van de steigermaterialen kan snel een trolley worden samengesteld waarin de rolsteiger kan worden vervoerd en opgeslagen. Dit betekent compact en zeer eenvoudig transport door standaard deuropeningen.
Met de vernieuwingen van SPS Grondeermiddel beantwoordt SPS aan de niet aflatende vraag in de huidige markt om tijdbesparing, zowel in eind- als voorbehandelingproducten. De vernieuwde kwaliteit SPS Grondeermiddel behoudt zijn bekende goede verwerkingseigenschappen en de zeer gunstige prijs/kwaliteitverhouding. Het product is verkrijgbaar in verpakkingen van 5 en 15 kg. Ga naar www.spsbv.com voor meer informatie.
40 MEBEST
mb02_kort.indd 40
april 2014
07-04-14 10:34
Een kleurecht advies met de nieuwe Brander Stucco Color Collection map Brander heeft de Brander Stucco Color Collection map uitgebracht. De map is ontwikkeld voor de stukadoor die aan de hand van echte stalen de klant wil begeleiden in de vaak moeilijke zoektocht naar de juiste kleur- en productkeuze. Met behulp van de 6 nieuwe kleurgroepen van Brander wordt het vele malen eenvoudiger een richting te bepalen voor de klant, waarbij echte stalen de doorslag geven. Een advies op maat dus, waarmee de stukadoor zich kan onderscheiden én meer werk kan creëren De Brander Stucco Color Collection map is een logisch vervolg op de Brander Kleur & Inspiratiemap. Die werd in 2012 ontwikkeld door kleurspecialist Fabienne Bruyninckx om “te helpen bij de zoektocht naar de beste combinatie van de juiste structuur met de juiste kleur.” De nieuwe map maakt het keuzeproces in de verschillende stucco dessins nog overzichtelijker. De inhoud van de map bestaat uit Stucco, Stucco Mat en Stucco Metallic. Deze 3 dessins zijn telkens ingedeeld in de 6 kleurgroepen van Brander. Alle kleuren binnen eenzelfde kleurgroep zijn altijd in balans en dus goed met elkaar te combineren, onafhankelijk van welk product je gebruikt. Daarnaast heeft elke kleur zijn eigen kenmerken. Zo is rood de kleur van primaire emoties zoals vreugde en woede. Grijze en vergrijsde bruintinten geven ons vertrouwen en geborgenheid. Door kleuren op deze manier te ervaren wordt al snel duidelijk in welke groep je als persoon de beste beleving terugvindt. Tot slot is de keus eenvoudig te finaliseren met echte stalen. Dus stap voor stap naar het juiste advies. De Brander Kleur & Inspiratiemap en Brander Stucco Color Collection map zijn te bestellen via
[email protected]
Aestuver: dé universele brandwerende plaat Fermacell uit Wijchen introduceert Aestuver, een cementgebonden plaat met een unieke combinatie van hoge brandwerende en vochtbestendige eigenschappen. Zo is de Aestuver-plaat onbrandbaar en tot 240 minuten brandwerend. In deze tijdsspanne blijft de plaat bovendien stabiel bij temperaturen tot 1350°C. Doordat de Aestuver-plaat is samengesteld zonder brandbare bestanddelen, komen er bij brand geen giftige gassen vrij. Aestuver presteeert bijzonder goed op het gebied van vorst- en dooizoutbestendigheid en vochtwerendheid. Hierdoor behoudt de cementgebonden plaat haar oorspronkelijke samenstelling en daarmee de brandwerende eigenschappen. Daarnaast voldoet Aestuver als enige cementgebonden plaat in Nederland aan de nieuwste Europese EN 13381-4:2013 normering op gebied van brandwerendheid voor kolom- en liggeromkleding. Die norm stelt een zwaardere eis aan materialen waardoor er vaak een dikkere beplating nodig is om dezelfde brandwerende prestaties te realiseren. Een Aestuver-plaat van 1 millimeter dikte heeft echter hetzelfde brandgedrag als 2,2 millimeter dik beton. Aestuver hoeft dus minder dik te worden aangebracht dan beton. Meer informatie op www.fermacell.nl
MEBEST
mb02_kort.indd 41
april 2014
41
07-04-14 10:34
Ontdekken, kennismaken en beleven op de NatuursteenVakdag Op vrijdag 23 mei staan de poorten van het Bouw & Infra Park in Harderwijk wijd open voor werkgevers en werknemers in de natuursteenbranche, opdrachtgevers, architecten en aannemers. Het BranchePlatform Natuursteen organiseert er dan de NatuursteenVakdag. Ook kunstenaars en beeldhouwers zijn uitgenodigd om zich te informeren over de mogelijkheden en toepassingen van natuursteen in bouw- en interieurprojecten en de uitvaartsector. Het organiserende BranchePlatform, waarin de werkgevers- en werknemersverenigingen zijn verenigd, zet ambitieus in met een gevarieerd programma. De ochtend staat in het teken van marktontwikkelingen en spraakmakende natuursteenprojecten. Binnen en buiten zijn tussen 10 en 16 uur ruim 25 stands te bezoeken. “Met de NatuursteenVakdag willen we de mogelijkheden van natuursteen breed onder de aandacht brengen,” vertelt William Slotboom, werkgeversvoorzitter BranchePlatform Natuursteen. “Het is hoog tijd dat we meer ruchtbaarheid geven aan wat je allemaal kunt met natuursteen. Wij treden als sector nooit zo op de voorgrond, dus ook in dat opzicht is het uniek dat dit evenement wordt georganiseerd.“ Er is veel interesse om deel te nemen aan de NatuursteenVakdag, als bezoeker én als standhouder. Dat geeft aan dat deze dag in een behoefte voorziet. Het programma biedt voor elk wat wils; over techniek, markt en organisatie, maar ook over arbeidsomstandigheden, scholing en opleiding. ’s Ochtends worden de uitkomsten van het marktonderzoek gepresenteerd dat nu wordt uitgevoerd in opdracht van het BranchePlatform. Doel is inzicht krijgen in de huidige stand van zaken in de sector. Ook schetst het onderzoek een duidelijk beeld van de huidige positie van de natuursteensector en de kansen en bedreigingen waarop de sector kan inspelen om zich beter te profileren. De resultaten worden gepresenteerd door Florens van der Gaag van USP. Meer informatie en aanmelden: www.natuursteenvakdag.nl
DUBOkeurcertificaat voor Sigma-producten Sigma Coatings uit Uithoorn heeft als eerste voor diverse verfproducten het DUBOkeur certificaat ontvangen. Op de Nederlandse markt zijn deze verven de enige die dit toonaangevende duurzaamheidskeurmerk voor de bouw mogen voeren. De Sigma-producten met DUBOkeur zijn onder meer Sigmatex Superlatex muur- en plafondverf en Sigmapearl Clean Matt muurverf. Steeds vaker geven opdrachtgevers de voorkeur aan verven met een erkend milieukeurmerk. Sigma heeft zeer bewust ingezet op het behalen van certificatie voor DUBOkeur. Duurzaamheidmanager van Sigma Maarten Buijs: “In tegenstelling tot andere milieukeurmerken, zoals het ECO-label en Blaue Engel, beoordeelt DUBOkeur de totale levenscyclus, zoals grondstoffen- en energieverbruik, CO2uitstoot, verpakking, productieproces, transport, afvalreductie, recycling en de levensduur na opbrengen. DUBOkeur geeft daarmee een eerlijker en realistischer beeld van de duurzame eigenschappen van het product.” Sigma-producten met DUBOkeur worden herkenbaar aan de sticker op de verpakking. Meer informatie over DUBOkeur of raadpleging van de officiële DUBOkeurcertificaten kan op www.sigma.nl
42 MEBEST
mb02_kort.indd 42
april 2014
07-04-14 10:34
Nieuwe inspirerende gevelsystemen van ROCKWOOL® Tijdens de beurs GEVEL 2014 in Rotterdam lanceerde ROCKWOOL® haar nieuwe inspirerende gevelsystemen REDAir™ en REDArt™. Met deze gevelsystemen is het mogelijk om duurzame en efficiënte gevelisolatie te combineren met innovatief en eigentijds geveldesign. Het assortiment biedt oplossingen voor zowel geventileerde als nietgeventileerde gevels. De systemen bieden naast uitstekende isolerende eigenschappen, uitgebreide esthetische mogelijkheden voor het ontwerp van een unieke en fraaie gevel. Hierdoor kunnen opdrachtgevers en architecten hun esthetische visie verwezenlijken en tegelijk de energieprestaties van het gebouw verbeteren. Het geventileerde gevelsysteem (REDAir™) is een brandveilig isolatiesysteem dat snel en efficiënt wordt gemonteerd en wordt afgewerkt met uiteenlopende soorten gevelbekleding. Het systeem laat zich ideaal combineren met de panelen van ROCKPANEL®, maar kan bijvoorbeeld ook worden bekleed met leisteen, aluminium of hout. Het buitengevelisolatiesysteem (REDArt™) is een eveneens brandveilig, compleet gevelsysteem met een zeer hoge esthetische waarde. Dankzij een rijk palet aan kleuren en afwerkingsmogelijkheden (verschillende pleisters en gevelstenen), is het mogelijk om woningen en kantoren nagenoeg elke gewenste uitstraling te geven. Dit maakt beide systemen uitermate geschikt voor zowel nieuwbouw als renovatie, bijvoorbeeld van (sociale) woningbouw en kantoorgebouwen. ROCKWOOL werkt uitsluitend met professionele verwerkers die gecertificeerd zijn voor de toepassing van REDAir en REDArt gevelsystemen.
Frescolori introduceert een ‘echte betonlook’ Met Frescoton haakt DPG/Prinssen in op de verschillende verwachtingen die de term ‘betonlook’ oproept bij opdrachtgevers. Frescoton heeft het uiterlijk van beton zoals dat net uit de bekisting komt. Dit stoere en robuuste uiterlijk wordt gerealiseerd door zowel de samenstelling van het product als de manier van applicatie. En het blijft wat men van ons gewend is, een kant- en klaar product op bijna elke kleur”, aldus Leon van den Boogaert van Prinssen Sierpleisters. Frescoton is de nieuwste loot aan de stam van Frescolori, maar zeker niet de eerste uitbreiding. Leon van den Boogaert : “Sinds de introductie van Frescolori in 2008 hebben we het aantal structuren van de stucpleister op kalkbasis van 7 naar 14 uitgebreid. De creatieve mogelijkheden van Frescolori zijn immers niet statisch, en het kleurenaanbod is bijna eindeloos.” Bepalend in die uitbreiding zijn de applicateurs, opdrachtgevers en ook de designers. “We houden altijd goed contact met ze. We hebben in deze jaren meer dan 400 vaklieden geholpen met workshops en onthejob begeleiding, waarin de situaties variëren van douches tot kantoren en winkels.” Later dit jaar komt Prinssen Sierpleisters met nog met meer verassende vernieuwingen. Meer informatie op www.dpgbv.nl
MEBEST
mb02_kort.indd 43
april 2014
43
07-04-14 10:34
Transformatieplein 2014: transformeer kanshebbend vastgoed naar succesvolle exploitatie Vastgoedmarkt, Cobouw en de Architect organiseren wederom samen met de vastgoedbeurs PROVADA het Transformatieplein. Hier komen beleggers met kanshebbend vastgoed in contact met creatieve partners om gezamenlijk leegstaande gebouwen op innovatieve wijze te transformeren in courant vastgoed. Het landelijk platform is bedoeld voor beleggers en vastgoedeigenaren, architecten, aannemers, advies- en ingenieursbureaus, gemeenten, financiers, toeleveranciers en projectinrichters. Transformatieplein biedt architecten en andere creatieve partijen een uniek platform om hun oplossingen en onderbouwd exploitatiemodel te presenteren aan opdrachtgevers.
Twee professionele mengmechanismen voor alle mengklussen Dik of dun vloeibaar menggoed, met de GRW 12 E Professional en GRW 18-2 E Professional biedt Bosch professionals voor elke mengklus het passende mengmechanisme. De toestellen beschikken over een 1200 resp. 1800 wattmotor voor het krachtig en snel mengen van verschillende materialen. De mengsnelheid kan traploos geregeld worden. Dat vermindert het spatten van het menggoed tijdens het mengen tot een minimum.
Het Transformatieplein: • brengt concrete transformatievraagstukken en oplossingen samen • transformeert kanshebbend vastgoed naar succesvolle exploitatie • biedt een prominent podium tijdens PROVADA 2014 (3 - 5 juni) • brengt transparantie in de markt en versnelt innovatie. Deelnemers aan het Transformatieplein zijn o.a. de gemeente Rotterdam en Den Haag. Kijk op www.transformatieplein.nl voor de objecten die al zijn ingediend. Architecten en andere creatieve partners die in deze of andere objecten een transformatie-uitdaging zien, kunnen zich aanmelden via diezelfde website.
44 MEBEST
mb02_kort.indd 44
GRW 12 E Professional is een mengmechanisme met één stand, bijzonder geschikt voor materialen met lage tot gemiddelde viscositeit, zoals verf, lak, lijm en voegmiddel. Het maximale mengvolume bedraagt 50 kg. Er kunnen menggardes tot maximaal 140 millimeter diameter gebruikt worden. GRW 18-2 E Professional is geschikt voor mengvolumes tot 80 kilogram. Hij heeft twee standen. In de eerste stand kunnen met een motortoerental tot 450 omwentelingen bijzonder goed dik vloeibare materialen zoals sierpleister, mortel en plamuurpasta worden gemengd. De tweede stand met max. 1050 omwentelingen per minuut is geschikt voor het mengen van dun vloeibare materialen zoals lijm of gietmassa. Er kunnen menggardes tot maximaal 180 millimeter diameter gebruikt worden.
april 2014
07-04-14 10:34
GEZOCHT! Vloeren- en terrazzoprojecten voor Mebest Prachtige projecten van de vloeren- en van de terrazzosector hebben we de afgelopen jaren in Mebest gehad. De Basiliek in Oudenbosch, de vluchttunnel bij de A2 bij Vleuten, het ROC in Almelo om er maar een paar te noemen. En het kan niet anders of er worden nog steeds heel mooie en interessante werken gemaakt door de vloeren- en de terrazzobedrijven. We schrijven er graag over in Mebest. Dus vloerenleggers, terrazzowerkers, architecten, aannemers, opdrachtgevers; gun uw projecten een (gratis) plekje in de schijnwerpers en meld ze aan.
[email protected]
45 MEBEST
mb02_gezocht.indd 45
april 2014
07-04-14 09:55
Adverteerdersindex
Redactieadres: Technisch Bureau Afbouw, Mebest Jan Willem Kommer, hoofdredacteur Mauritskade 27, 2514 HD Den Haag Telefoon: 070 - 33 66 544 E-mail:
[email protected] Fotografie: Henk van der Veen, Maassluis; De Goeij Communicatie, Oss; Enssieg vloeren en concepten, Tilburg
Cosmar
47
Strikolith
48
Technisch Bureau Afbouw
2
Technostuc Systemen/Pavatex
47
Tectum plafonds
47
Vormgeving: Sylvia Oxenham, X-Media Solutions, Doetinchem Druk: Senefelder Misset B.V., Doetinchem Abonnementen: Adreswijzigingen uitsluitend naar Mebest abonnementenadministratie Mauritskade 27, 2514 HD Den Haag Telefoon: 070 - 33 66 500 Fax: 070 - 33 66 533 E-mail:
[email protected] Redactieraad: F. Sterks, FNV Bouw; R. van Dijk, CNV Vakmensen; A. Terstal, BNI; L. Candido, NOA; P. van Herk, NOA; T. van Dijk, BNA; F. Haringsma, NOA Advertenties: Tarieven en inlichtingen uitsluitend bij PSH Media Sales Kronenburgsingel 515, 6831 GM Arnhem Postbus 30095, 6803 AB Arnhem Telefoon 026 - 750 18 00 Fax: 026 - 750 18 02 E-mail:
[email protected] Website: www.pshmediasales.nl Mebest verschijnt omstreeks het einde van de maanden februari, april, juni, augustus, oktober en december. Verspreiding vindt deels plaats volgens het controlled-circulation system.
46 MEBEST
mb02_colofon.indd 46
Eerstvolgende uitgave: Mebest nr. 3-2014 Verschijningsdatum: 10 juni 2014 Aanlevering advertentiemateriaal: 27 mei 2014
april 2014
07-04-14 09:55
B . V . B . A .
A KO E STISCH E WA N D - EN PL A FO N DPA N ELEN
Uw partner in de afbouw
Your creativity, our solution
Al meer dan 20 jaar specialist in grondeer- en voorstrijkmiddelen alsook hechtprimers
Duurzaam U i t s te ke n d e g e l u i d s a bs o r p t i e
Na jarenlang succes elders in Europa nu ook in Nederland verkrijgbaar!
Goede thermische isolatie L i c h t v a n g ew i c h t
Uitgebreid gamma aangepast aan alle ondergronden
Ste r k e n s to ot v a s t
Cosmar producten zijn gekenmerkt door een zeer vlotte verwerking en concurrerende prijs
Onderhoudsvriendelijk Vo c h t i g h e i d b e s te n d i g M a te n tot 120 0 x 36 0 0 m m
Tevens voorzien wij u van technische ondersteuning & op maat aangepast advies
L eve r b a a r i n e l ke vo r m e n k l e u r L eve n s l a n g e g a r a n t i e
www.cosmar-industries.com Voor meer info, gratis proefflacon of een demonstratie; A. Van den Elsen 06 44 46 41 42
[email protected]
Postbus 87 9350 AB Leek T (0594) 552315
[email protected] www.tectumplafonds.nl
Tectum adv 94x135mm 1.indd 1
23-09-13 11:12
+ www.technostuc.nl Geen werk? Meerwerk! Stuccen én isoleren? Maar natuurlijk!
advertentie MEBEST v.a. december 2013
Fijn geschuurde afwerking
Vertinlaag
Egalisatie- en afwerkpleister
Hechtmortel
Wapeningsmortel
STRIKOTHERM GW-PLUS NU NOG BREDER TOEPASBAAR!
Naast hecht- en wapeningsmortel binnen Strikotherm gevelisolatiesystemen is Strikotherm GW-Plus nu ook toepasbaar als afwerkpleister (eventueel op kleur), egalisatiepleister en vertinlaag! De lichtgewicht vulstoffen staan garant voor een prettige, lichte verwerking en hoge opbrengst.
www.strikolith.com/gwplus
Naamloos-6 1
17-03-14 14:33
