EDUCATIE
Tik..tak..tik..tak.. Spettespat. Onder een paraplu worden wij niet nat. Plip…plop…plip…plop Beste leerkracht, Plipperdeplop kijk daar plopt Wat leuk dateen de pluutje klas en op. u komen kijken naar Plu. Plu is een beeldende voorstelling die wordt gespeeld door twee spelers met meer dan Weet je dat een paraplu kan draaien, dansen, zingen, honderd paraplu’s. De voorstelling verteld associatieve verhaaltjes die en zelfs vliegen? aansluiten bij de fantasiewereld van peuters en kleuters. U kunt het voorstellingsbezoek voorbereiden en de Onze paraplu's worden vlinders, ambulances, soldaten, leeuwen en zwanen, voorstellingservaring uitbreiden door middel want in je fantasie kan een paraplu worden wat je van wilt!verschillende activiteiten die u vindt in deze lesbrief. Voor de leerlingen hebben we onder andere drama, knutsel- en muziekactiviteiten uitgewerkt. We wensen de kinderen en u veel plezier met de activiteiten en bij de voorstelling! Namens het team van Plu, Elly Bakker.
Voorbereiding op de voorstelling De leerkracht bereidt de kinderen in een kringgesprek voor op de voorstelling. De inhoud van dat gesprek zal er sterk van af hangen of de voorstelling in school gegeven wordt of dat de kinderen (lopend, met auto’s of met de bus) naar een andere locatie gaan
Publiek zijn Vertel de kinderen niet te veel over de inhoud van wat ze gaan zien, maar praat met hen over hoe het publiek zich in een theater behoort te gedragen. Hieronder vindt u enkele aandachtspunten: o o o o o o o
We gaan tijdens de voorstelling niet naar het toilet, maar doen voor of na de voorstelling; we gaan rustig naar binnen; we moeten het allemaal goed kunnen zien, dus de kleinere kinderen gaan vooraan zitten, de groteren daar achter; tijdens de voorstelling wordt er niet gepraat of gegeten of gedronken; juf is altijd in de buurt, ook als het donker is; de mobiele telefoontjes zijn uitgezet. natuurlijk mag er tijdens de voorstelling worden geapplaudisseerd en gelachen. Maar daarna worden we weer stil om de rest van de voorstelling te kunnen volgen
Verwerking van de voorstelling In een kringgesprek kunt u de voorstelling met de kinderen nabespreken. Laat de kinderen vertellen wat ze hebben gezien. Vragen die u kunnen helpen bij het hebben van dit gesprek: o o o o
Wat vond je grappig/zielig aan het toneelstuk? Welke paraplu vond je het mooist? Waarom? Welke liedjes heb je gehoord? Liep het verhaal goed of slecht af?
Op de hierna volgende pagina’s treft u uitgebreide lessuggesties aan.
De druppel Doel: Opwarmen, en kennismaken en oefenen met het non-verbaal toneelspelen Thema: Weer, water Organisatie: Ruimte om een kring te maken Benodigdheden: Eventueel een cd-speler en (instrumentale) muziek
Uitleg: Alle kinderen staan in een kring. U nodigt de kinderen uit om zich een druppel voor te stellen dat zo meteen op hun hoofd gaat vallen en waar ze zich helemaal mee gaan wassen. U vertelt: Er valt zo meteen een regendruppel op ons hoofd. Met deze druppel gaan we ons hele lichaam wassen. Maar pas op de druppel mag niet vallen! PLOEP, daar valt de druppel op je hoofd ( de kinderen ‘wassen hun hoofden door de hoofden rond te draaien) En laat de druppel vallen op je schouder (schouder wassen door ronddraaien schouder) en was je schouder maar eens goed. Gooi de druppel nu over op je andere schouder, en was ook deze schouder. En van je schouder gooi je de druppel op je borst en van je borst op je buik. en van je buik op je billen. En van je billen op je ene knie en op je andere knie. En van je knie op je ene voet En op je andere voet
Lopen door weer en wind Doel: Oefenen en kennismaken met non-verbaal toneelspelen. Thema: Weer Organisatie: Een lokaal waar de kinderen ruimte hebben om te lopen. Bijvoorbeeld het speellokaal.
Benodigdheden: Eventueel een cd-speler en (instrumentale) muziek Uitleg: De kinderen gaan onder leiding van de docent onderzoeken hoe je loopt door verschillende weersomstandigheden. Bijvoorbeeld: Hoe loop je door de sneeuw? Hoe loop je over ijs? Hoe loop je over een heel heet strand?
De reizende paraplu Vertelpantomime Doel: Uitspelen van het onderstaande verhaal. Kennis maken met pantomime. Thema: Fantasie.
Organisatie: Speellokaal of een ander lokaal met veel ruimte. Benodigdheden: Voor ieder kind een paraplu of stok. Uitleg: Hieronder staat een verhaal wat u kunt gaan uitspelen met alle kinderen van de klas. De kinderen hebben hun eigen paraplu nodig, het is handig als ze een dag van te voren te horen krijgen dat er een paraplu meegenomen moet worden. (Natuurlijk kunt u dan ook allerlei andere spelletjes doen met deze paraplu, zodat de kinderen niet alleen voor dit verhaal de paraplu hoeven te gebruiken)
Vervolgens spreekt u een teken af om alle kinderen bij de les te houden tijdens het verhaal. Het kan namelijk nog wel eens druk worden, omdat de kinderen in al hun enthousiasme het complete verhaal meebeleven. Een teken kan zijn dat als u de paraplu omhoog steekt dat alle kinderen hun paraplu omhoog moeten doen. U kunt dit oefenen voordat het verhaal begint. Als paraplu’s lastig te regelen zijn kunt u ook stokken van de gymzaal gebruiken.
Verhaal:
Om mee te doen in dit verhaal moet je eerst in het verhaal springen. Alles kan in dit verhaal. Het enige wat je nodig hebt is een beetje fantasie. Springen jullie mee? Daar gaan we dan: 1,2,3 en spring! Met een paraplu in je hand, kom je door het hele land. De paraplu die wij nu vasthouden heeft magische krachten. Eigenlijk is het een toverparaplu. Deze toverparaplu is alleen verdwaald, hier in ons lokaal. Om de weg terug te vinden moeten we een lange reis maken. Wij kunnen natuurlijk de hele reis gaan lopen, maar wij hebben een tover paraplu. En een toverparaplu kun je in van alles toveren. Wij moeten eerst langs een heel groot stuk strand. En er is niks leuker dan paardrijden langs het strand. Dus tover je paraplu, maar in een paard! Ga stevig zitten en galoppeer naar de overkant van het strand. Misschien kun je ook nog wel een wedstrijdje doen, maar pas goed op de andere paarden op het strand. Zo, zo we zijn eindelijk aan de overkant van het strand. Stap maar van je paard af. Maar o wat zien we daar een hele grote reus. De reus ziet er heel raar uit. Hij heeft hele grote oren en er komt allemaal snot uit zijn neus. Hij ziet er heel vies uit. De reus roept iets…….. Hij zegt: “Ik heb ontzettend honger! Ik heb zin om wat te eten! Is hier ook een lekker appel? Of een lekker kippetje… O O O O O wat heb ik een honger! Had ik maar een hengel om te vissen in die prachtige zee bij het strand. Ik heb wel zin in een lekkerbekje of een haring?”.
De reus ziet er heel erg hongerig uit en ondanks dat hij wat vies is, is het misschien wel aardig om voor hem te gaan vissen? Maak van je toverparaplu maar een hengel! Dan kun je gaan vissen. En een reus lust heel veel vis. Dus er moet wel genoeg vis komen. (laat de kinderen lekker gaan vissen uit de zee en stimuleer vooral om hun fantasie te gebruiken)
Vervolg verhaal De reus ziet er heel erg hongerig uit en ondanks dat hij wat vies is, is het misschien wel aardig om voor hem te gaan vissen? Maak van je toverparaplu maar een hengel! Dan kun je gaan vissen. En een reus lust heel veel vis. Dus er moet wel genoeg vis komen. (laat de kinderen lekker gaan vissen uit de zee en stimuleer vooral om hun fantasie te gebruiken) “MMMM lekker hoor al die vis, heel erg bedankt”, zei de Reus. “Ik zal jullie niet verder ophouden met jullie reis. Ik heb wel een goed advies. Een auto gaat altijd sneller dan een paard. Misschien kunnen jullie wel allemaal auto’s maken met jullie toverparaplu. Dan kun je nog sneller langs het strand rijden”. Zo gezegd zo gedaan, maak maar met zijn allen een auto! Het is heerlijk weer en de wind wappert door je haren als je langs het strand rijdt. De zon schijnt en het is warm. Jullie worden gevolgd door een hele groep meeuwen. De meeuwen roepen dingen naar beneden. Zij vliegen langs de auto en roepen dingen naar jullie. Meeuwen: “willen jullie niet met ons mee vliegen! Vliegen is echt fantastisch! Je gaat nog harder en je bent zo vrij als een vogel. Jullie mensen kunnen best vliegen met je toverparaplu”. Probeer maar eens. (laat de kinderen verschillende manieren van vliegen proberen, bijv. een helikopter, een vliegende bezem, vleugels maken van een vliegtuig of andere creatieve dingen om mee te vliegen) De meeuwen krijsen van plezier en samen vliegen jullie over de zee heen. We vliegen steeds hoger en hoger. Af en toe maken we een salto of een grote duik richting de zee. Pas goed op elkaar. We gaan steeds sneller vliegen. Totdat we niet meer kunnen. Maar o jee er is geen land onder ons. Alleen maar zee! De meeuwen beginnen ook heel moe te worden en kunnen eigenlijk niet meer verder vliegen. Wat moeten we nu maken om niet te verdrinken in de zee? (Laat de kinderen met suggesties komen, boot, reddingsboei, vlot, schip, alles wat maar drijft)Kom red de meeuwen uit de zee, anders verdrinken ze. Red ze allemaal! Als alle meeuwen gered zijn, besluiten jullie om verder te varen. De zee is kalm en jullie dobberen langzaam over de zee. In de verte is er een eiland. De toverparaplu’s worden enthousiast. Dit is namelijk het eiland waar ze vandaan komen! Dat eiland is speciaal gemaakt voor toverparaplu’s! Vaar er maar met zijn allen heen. Eenmaal op het eiland aangekomen zijn alle paraplu’s heel erg blij. Ze zijn eindelijk weer thuis.
Vervolg verhaal Maar wat gebeurt er nu…. Voel eens met je handen? Hoor je ook druppels? Het begint te regenen….. Alles wordt nat! De toverparaplu’s zijn nog gelukkiger! Want op een toverparaplu eiland regent het natuurlijk heel veel. De toverparaplu’s zijn zo blij met alle kinderen dat jullie onder de paraplu’s mogen schuilen. Onder de toverparaplu is het erg gezellig en knus. Regendruppels vallen op de paraplu en maken een zacht geluid. Eigenlijk is het helemaal niet zo erg dat het regent. Zo gezellig bij elkaar zitten heeft ook wel wat. De toverparaplu’s zijn wel moe geworden van de lange reis en heel langzaam begint het ook te stoppen met regenen. Als het helemaal gestopt is met regenen, zijn alle toverparaplu’s in slaap gevallen. Ze slapen terwijl jullie ze nog in de hand hebben. Breng de paraplu’s maar lekker naar hun bedje. Zij hebben zo hard voor jullie gewerkt. Zij verdienen het wel om lekker thuis te gaan slapen. (Als het allemaal heel erg leuk ging kun je de kinderen eventueel nog hun ervaringen van hun reis laten vertellen aan de paraplu) Laat de paraplu’s nu maar lekker slapen dan kunnen wij uit het verhaaltje springen. 1,2,3 en spring maar uit het verhaal!
Het weer maakt geluid Doel: Kennismaken met het weer Thema: Weer, geluid Organisatie: Kinderen zitten aan hun tafels of aan een grote tafel. Benodigdheden: Geen Uitleg: Bedenk met de kinderen hoe je de volgende weertypes kan weergeven in geluid: Onweer (Bijvoorbeeld met je vuisten op de tafel slaan, en met je voeten op de vloer stampen) Regen (Bijvoorbeeld met je vingertoppen op de tafel roffelen) Hagel (Bijvoorbeeld: harder met je vingertoppen op tafel roffelen) Sneeuw (Bijvoorbeeld: met je handen over het tafelblad strijken) Wind (Bijvoorbeeld: blazen) Wanneer u met de klas heeft afgesproken op welke manier de verschillende weertypes worden vertolkt, gaat u met de kinderen de verschillende weertypes spelen. U noemt de weertypes op, en de kinderen maken het geluid erbij. Vervolgens kunt u gradaties toevoegen aan de weerelementen. Voorbeelden: - Het onweert, maar nog aan de andere kant van Nederland. Het komt steeds dichterbij. Nu onweert het boven onze hoofden. En de onweer trekt weer weg. -
Een stortbui Een miezerbuitje Een zuchtje wind Een storm etc.
Variatie: U kunt zelf of de leerlingen iconen van het weertype op het bord laten tekenen. U kunt de weertypes dan aanwijzen in plaats van ze op te noemen. Daarnaast kunt u afspreken dat wanneer u 2 keer een weertype aanwijst, dat de kinderen dan harde geluiden mogen maken, en dat wanneer u een weertype één maal aanwijst het geluid zachtjes gemaakt wordt.
Liedjes die voorkomen in de voorstelling: Onder moeders paraplu Onder moeders paraplu Liepen eens twee kindjes, Hanneke en Janneke, Dat waren dikke vrindjes,
En Jan de wind die rukte en trok, En op en neder ging de stok Van moeders paraplu, Van moeders paraplu.
En de klompjes gingen van klik-klak-klik, En de regen deed van tik-tak-tik Op moeders paraplu, Op moeders paraplu.
Maar Hanneke en Janneke, Dat waren flinke klantjes! Die hielden stijf de paraplu In allebei hun handjes,
Toen kwam Jan de wind erbij, Die joeg eerst heel zoetjes, Toen al hard en harder maar De regen in hun snoetjes.
En ze lachten blij van hi-ha-hi, En ze riepen: Jan, je krijgt 'm nie nie nie, 't is moeders paraplu, 't is moeders paraplu.
Het regent, het regent Het regent, het regent, de pannekes worden nat Er kwamen twee soldaatjes aan, Die vielen op een hun gat
Witte zwanen, zwarte zwanen
Vader Jacob
Witte zwanen, zwarte zwanen! Wie gaat er mee naar Engeland varen? Engeland is gesloten De sleutel is gebroken Is er dan geen timmerman Die de sleutel maken kan?
Vader Jacob, vader Jacob, Slaapt gij nog ? Slaapt gij nog?
Laat doorgaan Laat doorgaan Wie achter is moet voorgaan! Witte zwanen, zwarte zwanen! Wie gaat er mee naar Engeland varen? Engeland is gesloten De sleutel is gebroken Is er dan geen timmerman Die de sleutel maken kan? Laat doorgaan Laat doorgaan Wie achter is moet voorgaan!
Alle klokken luiden, alle klokken luiden. Bim bam bom. Bim bam bom.
Klein, klein kleutertje Klein, klein kleutertje wat doe je in mijn hof? Je plukt er alle bloempjes af en maakt het veel te grof. O, mijn lieve mamaatje zeg het niet tegen papaatje! Ik zal zoet naar school toe gaan en de bloemetjes laten staan.
Andere liedjes over de regen en paraplu’s: Tikke takke regen
Parapluutje, parasolletje
Tikke takke regen Tik tak op het dak Tikke takke regen Op de wegen Plens, plens, plas plas plas Druppeltjes op mijn regenjas
Parapluutje, parasolletje Eentje voor de regen En de ander voor de zon Pardon
Spelen met een gedicht Het verhaal van vliegende Robert, Als de regen neder ruist Als de stormwind loeit en suist Blijven jongens en ook meisjes Veilig binnen in hun huisjes Robert echter dacht: Welneen Ik ga nu naar buiten heen! Kijk daar springt hij in een plas Z’n paraplu komt goed van pas. Hoei de wind heeft wilde nukken Bomen moeten buigen, bukken Nog meer streken heeft de wind Daar vliegt Robert heel gezwind Hoog de lucht in met zijn plu Niemand kan hem horen nu. Of hij schreeuwt of huilen moet En daar gaat zijn nieuwe hoed!
.
Als een vogel in zijn vlucht In de hoge grijze lucht, Vliegt hij verder west-west-noord Tot de gouden hemelpoort Waarheen de wind hem heeft gedragen, Heus dat moet je mij niet vragen.
Silhouetten film Activiteit bij gedicht ‘Het verhaal van vliegende Robert’ Doel: Kennismaken met poëzie Poëzie verbeelden door middel van knutselen en spel
Thema: Reizen, paraplu, fantasie Organisatie: Ruimte om in te knutselen Benodigdheden: Stapel wit a4 papier, lijm, stapel zwart papier, kartonnen rol, karton, schaar
Uitleg: Knip uit zwart papier een aantal dingen die voorkomen in het gedicht. Een paraplu, blaadjes, Robert met paraplu, een hoed, wolken. Plak deze op een lange strook wit papier in de volgorde van het verhaaltje . Eerst Robert alleen, dan met paraplu, dan Robert vliegend door de lucht.( een aantal A4tjes aan elkaar geplakt.) Plak aan het begin en het eind van de strook een kartonnen rol en rol het verhaaltje op. Maak een frame van een kartonnen deksel van een schoenendoos. Dat kan als kader kan dienen voor de witte lange strook. Je kan ‘m nog versieren met papieren gordijntjes en andere decoraties. Plaats de rol achter het frame en plaats daarachter een kleine lampje. Verdeel de rollen; Iemand leest het gedicht voor. Iemand maakt de geluiden van de wind en de regen En een ander draait de rollen op en af zodat de plaatjes langzaam door het kader schuiven.
De windmolen Doel: Verbinding tussen knutselen en muziek Thema: Wind Organisatie: Ruimte om in te knutselen Benodigdheden: Speelzand, zakdoeken, crêpepapier, schaar, koord De windmolen De windmolen. De molen die maakt wind Wind, wind, wind Daarom draait zij gezwind Zwind, zwind………… Uitleg: De windmolen is snel geknutseld. Neem een zakdoek en doe er een handvol zand ik en bind het goed dicht zodat er een balletje ontstaat. Maak allerlei bonte lange slierten crêpepapier aan de bol vast en een stevig koord. Met deze molen kun je allerlei figuren draaien tijdens het liedje en aan het eind gooien de kinderen de windmolens hoog in de lucht.
Een paraplu vouwen Doel: Verbeelden van een paraplu door middel van knutselen Thema: Paraplu Organisatie: Ruimte om in te knutselen Benodigdheden: Uitleg: Teken een paraplusteel op karton. Knip deze uit. Vouw één vouwblaadje schuin
doormidden. Vouw een vlieger van het vouwblaadje. Herhaal dit vouw-werk
met nog twee vouwblaadjes (zodat je drie vliegers hebt). Plak de steel onderaan op een gekleurd A4-papier. Plak de drie vliegers (met de mooie kant boven) met de schuine kant tegen elkaar aan op de steel.
Tip: Versier de geknutselde paraplu eens met plakplaatjes, glitters, stickers, of stiften!
Voorbeeld
Bron: www.knutselopdrachten.nl
Een kleurige paraplu Doel: Verbeelden van een paraplu door middel van knutselen Thema: Paraplu Organisatie: Ruimte om in te knutselen Benodigdheden: Schaar, gekleurd papier, lijm, kleurpotloden, verf, stroken papier Uitleg: Print het plaatje hieronder uit op gekleurd papier. Nu kun je het gaan kleuren, verven, beplakken etc. Als je hiermee klaar bent knip je het uit. Nu plak je een strook (ander gekleurd) papier onder de paraplu.
Roempelpoempels luchtreis Een ademspelletje Uitleg: Neem een strook papier van 30 bij 10 cm. Vouw ‘m dubbel zodat er een dakje ontstaat en het kan staan. Teken op een kant een poppetje. Alle kinderen zetten hun poppetjes naast elkaar bij de startstreep. De kinderen mogen nu hun eigen poppetje naar de andere kant van de tafel blazen zonder dat ie omvalt. Hoe komt ie zonder te vallen bij de finish ?
Tips Prentenboeken De Paraplu | D. Schubert, Dieter Schubert & Dieter Schubert Wipneus, Pim En De Oude Paraplu | B.J. van Wijckmade Boris En De Paraplu | D. Bruna
Liedjes http://www.kinderliedjes.overtuin.net/seizoenen (liedjes over het weer)
Colofon Educatie: Elly Bakker Mark Robijn Maartje Wikkerink
Vormgeving educatie: Maartje Wikkerink
Plu Idee: Elly Bakker Regie: Ingrid van Leeuwen Spel: Mark Robijn, Maartje Wikkerink
www.ellybakker-valentijn.nl www.sttprodukties.nl Twitter: @valentijnproduc Facebook: Valentijn-productiehuis-voor-poppentheater