GfK Consumer Tracking
Wil Klein – Director GfK4FMCG
Thema bijeenkomst Trade Marketing Association Rhenen
18 mei 2011
1
GfK Consumer Tracking
Wil Klein
18 mei 2011
Eerst even dit….. 2
Wat staat boven aan de board room agenda bij de top executives van de Levensmiddelen Industrie: 1 product / brand offer 2 consumer marketing 3 retailer / supplier relations Omzetgroei 2010 versus 2009 is beperkt, dit is een gevolg van: 1 succesvolle introducties 2 promoties 3 koopkrachtverbetering Shoppers zijn steeds: 1 trouwer aan een formule; 2 meer impulsgedreven; 3 prijsgevoeliger;
GfK Consumer Tracking
Wil Klein
18 mei 2011
Samenvattend 3
Industrie richt zich meer en meer op de Retailer en werkt mee aan het vergroten van de afhankelijkheid; Innovaties, introducties verliezen aan kracht met als gevolg afnemend belang en groei van Private Label; Retail (en Industrie?) doet er alles aan om de prijsgevoeligheid van de Shopper te vergroten, lage prijzen en aantrekkelijke aanbiedingen: Promodruk loopt verder op, alle Shoppers, jong en oud, arm of rijk, iedereen valt voor promoties. De promodruk zal verder oplopen, het plafond is nog niet bereikt; Duurzaamheid is voor de Shopper in zijn/haar aankoopkeuze nog geen dominant thema, Retail en Industrie moeten hier veel meer het voortouw in nemen; Maar of Retail en Industrie nu zo goed naar elkaar luisteren en samen optrekken kun je je afvragen
GfK Consumer Tracking
Wil Klein – Director GfK4FMCG
18 mei 2011
4
Het Failliet van Marketing
GfK Consumer Tracking
Wil Klein
18 mei 2011
5
GfK Consumer Tracking
Wil Klein
18 mei 2011
6
Plus lanceert vaste introductiekorting Bron: Distrifood 16 mei 2011
GfK Consumer Tracking
Wil Klein
18 mei 2011
Lage prijzen en aantrekkelijke aanbiedingen belangrijker bij de keuze van een supermarkt. (landelijke ranking)
2011 2010 2009 2006 Goede kwaliteit
1 Goede versafdelingen 2 Lage prijzen 3 Aantrekkelijke aanbiedingen 4 Ruime keuze 5 Nette winkel 6 Vriendelijke bediening 7 Deskundige bediening 8 Goede bereikbaarheid/parkeergelegenheid 9 Geschikte openingstijden 10 Leuke sfeer 11 Snelle bediening 12
1 2 3 5 4 6 7 8 9 10 11 12
FrieslandCampina: prijs moet omhoog EVMI.Nl – Patrick Beekmans / MD
1 2 4 6 3 5 7 9 8 10 11 12
1 2 3 5 4 6 7 8 9 10 11 12
Aan welke aspecten hecht een consument veel of weinig belang?
7
2005 2002 1 3 2 4 5 6 7 9 8 10 11 12
1 2 6 7 3 4 5 8 9 10 11 12
GfK Consumer Tracking
Wil Klein
18 mei 2011
Consumentenvertrouwen actueel per maart 2011 op -10 8
20
10
0 Feb- Mar- Apr- May- Jun09 09 09 09 09
Jul09
Aug- Sep09 09
-10
-20
-30
-40
-50
Source: GfK consumentenvertrouwen
Oct- Nov- Dec09 09 09
Jan10
Feb- Mar- Apr- May- Jun10 10 10 10 10
Jul10
Aug- Sep10 10
Oct10
Nov- Dec10 10
Jan11
Feb11
GfK Consumer Tracking
Wil Klein
18 mei 2011
Hard Discount customers are more negative than the average consumer. 9
GfK Consumenten vertrouwen
1 2 3 4 5 6 7 8 9
AH C1000 Andere supermarkt Plus Jumbo Super de Boer Dirk/Digros/Bas Lidl Aldi Totaal NL
0 -6 -6 -6 -7 -7 -9 -10 -14 -6
GfK Consumer Tracking
Wil Klein
18 mei 2011
Verandering prijsimago kost tijd! Prijsimago Albert Heijn laatste jaren stabiel op 4% onder gemiddeld Nederland. 10
Prijzenoorlog Prijsimago NL excl. AH
Euro effect? 7,50
7,30
7,30 7,20
7,10
7,24 7,15
7,07
7,03
7,08
7,10
7,15
7,14
7,19
7,18
7,22
7,09
7,25 7,15
7,15
7,20
7,18
6,90
6,74 6,75 6,72 6,78 6,70
6,70
6,50
6,54 6,54 6,54
6,46
6,44
6,51
6,83
7,22
7,25
6,90 6,93
7,27
6,97
Prijsimago Albert Heijn
6,33
6,32 6,29
6,30
6,59 6,55
7,19
6,09
6,10
5,99 5,90
5,87
5,70
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
Basis: GfK Zomer/Kerst/Tussenrapporten
2007
2008
2009
kerst
zomer
kerst
zomer
kerst
zomer
kerst
zomer
kerst
zomer
kerst
zomer
kerst
zomer
tussenrap.
kerst
zomer
kerst
zomer
kerst
zomer
zomer
kerst
5,50
2010
GfK Consumer Tracking
Wil Klein – Director GfK4FMCG
18 mei 2011
11
Hoe zo duurzaam?
GfK Consumer Tracking
Wil Klein
18 mei 2011
Smaak, kwaliteit en prijs nog altijd veruit belangrijkste aankoopmotieven. Aspecten gerelateerd aan duurzaamheid nemen wel in belang toe. 12
Smaak, kwaliteit en prijs zijn nog altijd veruit de belangrijkste aankoopmotieven. Toch nemen de aspecten die van doen hebben met duurzaamheid – dierenwelzijn, milieu en ontwikkelingslanden – in belang toe. Een kleine 20% van de consumenten weegt die onderdelen mee tijdens het shoppen. 80% heeft nog altijd geen boodschap aan de impact die de aankopen op de leefomgeving hebben.
GfK Consumer Tracking
Wil Klein
18 mei 2011
Het % shoppers dat zegt meer aandacht te geven aan duurzaamheid groeit maar ….. levensmiddelen nemen nog een bescheiden plaats in 13
Gedrag m.b.t. Duurzaamheid %: houdt hier al rekening mee
GfK Consumer Tracking
Wil Klein
18 mei 2011
Prijs en verpakkingsinformatie, de belangrijkse redenen om niet duurzaam te eten 14
64
Duurzamer eten is te duur
47
Op de verpakking staat niet duidelijk of het eten duurzamer is
24
Duurzamer eten is moeilijk verkrijgbaar
21
Ik vind het te ingewikkeld
15
Ik weet niet wat duurzamer eten is
8
Duurzaam eten kost te veel tijd
7
Ik vind het niet lastig om bij het eten meer op duurzaamheid te letten
3
Ik heb geen invloed op wat er gekookt wordt Andere reden
2
Ik vind duurzamer eten niet lekker
2 0
10
20
30
40
50
60
70
n = 745
GfK Consumer Tracking
Wil Klein
18 mei 2011
Retailers worden gezien als de meest verantwoordelijke voor de Aanwezigheid / het aanbod van duurzame producten 15
33
Winkels/supermarkten
De fabrikanten van voeding
24
21
De overheid
Ikzelf
14
De boeren/telers
8
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
n = 1538
GfK Consumer Tracking
Wil Klein – Director GfK4FMCG
18 mei 2011
16
ConsumentenMarketing
GfK Consumer Tracking
Wil Klein
18 mei 2011
17
GfK Consumer Tracking
Wil Klein
18 mei 2011
Alleen bij de impulsgoederen zoutjes en nootjes, ijs en koek Vooral vrouwen schrijven snoep en chocolade wordt nog meer de helft van de boodschappenlijstjes aankoopbeslissingen op de winkelvloer beïnvloed. Tefke van Dijk bier
14.8
zuivel houdbaar
85.2
19.4
warme drnk/koffiemelk/suiker
80.6
21.0
79.0
sanitaire producten
24.5
75.5
verse zuivel
24.7
75.3
rookw/bloemen/zakken etc.
28.5
71.5
boterhambeleg
28.6
71.4
boter-kaas-ei
28.9
71.1
brood-besch-cer-gebak houdbaar
29.7
70.3
wijn-aperitieven
30.4
69.6
frisdr-vr.sap etc.
30.5
69.5
soep-sauzen-olie
34.4
65.6
Vers brood-beschuit-cereal-gebak
34.7
65.3
schoonmaak
34.9
65.1
rijst-deegwaren
35.2
64.8
Totaal alle categorieen
36.5
63.5
aard-groenten-fruit houdbaar
36.6
63.4
verse aard-groenten-fruit
40.4
59.6
vleeswaren-salades
42.5
57.5
vers vlees-gevogelte-vis
43.4
56.6
maaltijden houdbaar
44.8
55.2
vlees-gevogelte-vis houdbaar
44.8
55.2
persoonlijke verzorging
46.8
53.2
verse maaltijden-pizza's
47.4
52.6
zoutjes-nootjes
50.0
ijs
50.0
51.9
koek-snoep-choc
48.1 59.5
0%
10%
Periode = Q1 2011
20%
30%
40.5 40%
RISDR
50%
60%
70%
Gepland
80%
90%
100%
18
GfK Consumer Tracking
Wil Klein
18 mei 2011
Ruim 1,6 miljoen huishoudens bezoeken wekelijks de website van een supermarkt in 2010. % huishoudens dat wel eens een website van een supermarkt bezoekt + de frequentie
19
GfK Consumer Tracking
Wil Klein
18 mei 2011
20
% bezoekers + schoolcijfers voor supermarkt websites Ju
Pl
38.3% 39.1% 33.9%
7,61 7,23 7,35
32.2% 35.8% 31.8%
7,49 7,52 7,38
38.2% 39.9% 29.5%
S dB
AH
46.1% 41.3% 33.2% 54.4% 46.2% 44.3%
7,44 7,28 7,32 7,43 7,38 7,16 7,67 7,64 7,45
Door de website bezoekers binnen de vaste klantenkring van de formule 2010 Door de website bezoekers binnen de vaste klantenkring van de formule 2009 Door de website bezoekers binnen de vaste klantenkring van de formule 2008
GfK Consumer Tracking
Wil Klein
18 mei 2011
Aanbiedingen zijn de belangrijkste reden om de website van de supermarkt te bezoeken. Ook voor extra informatie en recepten wordt de website vaak geraadpleegd. 21
Redenen om de supermarkt website te bezoeken, binnen hh die een supermarkt website bezoeken Fun Kopen van producten Extra services
Recepten
7,3 9,7 11,0 12,0
2010 2009 21,9 22,3 24,9 24,0
2008 2002
30,4 29,8 33,1 36,0 44,5 40,5 43,1 37,6 70,5 68,5 71,6 68,2
Extra info
Aanbiedingen 62,4
Bijna 82% van de huishoudens die wel eens een supermarkt website bezoekt, bezoekt de site vanwege de supermarktaanbiedingen.
81,6 78,0 77,5
GfK Consumer Tracking
Wil Klein – Director GfK4FMCG
18 mei 2011
22
Promoties
GfK Consumer Tracking
Wil Klein
18 mei 2011
Promotiedruk blijft in 2011 hoog. Promotiedruk 1e periode nog wel onder niveau 2010, in P2 weer iets hoger dan 2011. 23
Met name in februari steeds meer thema promoties… 20
2009 2010 2011
18 16
14 12
10 8 6 P1
P2
P3
P4
P5
P6
P7
P8
P9
P10
P11
P12
P13
GfK Consumer Tracking
Wil Klein
18 mei 2011
Bij alle retailers zien we een stijging van de promotiedruk, behalve bij Jumbo. Na Super de Boer heeft Plus de hoogste promotiedruk. 24
Promo-aandeel food 2008 Promo-aandeel food 2009 Promo-aandeel food 2010
24.0 24.4 19.7 16.5 14.7
23.8 22.5
23.2
20.8 19.1 17.0
16.7
20.1 16.9
14.4
13.8
12.9
11.6
10.8
4.2
SM
AH
supermarkten
NB: basis bestedingen (%)
SdB
5.5 5.7
A l di
5.1
7.4 6.9
6.3
Li dl
4.8
DC
P l us
J umbo
C1000
GfK Consumer Tracking
Wil Klein
18 mei 2011
Groei in aantal Shoppers blijft bij Jumbo achter op de groei in het aantal winkels mede als gevolg van overlap in verzorgingsgebieden 25
Klantenkring ontwikkeling (%)* Index o.b.v 2010 vs. 2008
2008 2009 2010
Index
Gemiddeld aantal winkels ** 2008 2009 2010 Index
82.9
84.0
84.6
102
761
781
787
103
53.5
53.8
54.6
102
416
370
376
90
59.0
60.3
59.4
100
453
471
478
105
55.3
58.0
58.6
106
307
318
337
109
33.9
33.7
30.7
90
310
303
239
77
29.0
30.0
35.2
121
120
126
158
131
29.6
30.1
29.1
98
273
269
268
98
26.1
27.1
26.6
101
92
94
95
103
** Bron: supermarktgids * GfK Consumerscan (N=6.000), 2010
Aantal bezoekers versus aantal winkels
GfK Consumer Tracking
Wil Klein
18 mei 2011
Lidl blijft groeien terwijl Aldi nadrukkelijk stagneert 26
Klantenkringen Aldi en Lidl
70
55.4
60
4 9 .7 4 8 .7 4 9 .0
6 0 .4 6 0 .0 59 .3 6 0 .3 59 .4 58 .4 57.2 59 .0
51.5
50
55.3 4 5.9 4 7.1
40
4 9 .6
58 .0 58 .6
52 .5 3 5.03 4 .5 3 4 .3 3 4 .2 3 4 .8
4 2 .3 30
3 4 .33 3 .4
3 3 .9
3 3 .7 3 3 .3 33.0 3 3 .7
2 9 .7 20
19 .8 10
16 .0 6 .4 11.0
0
1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Aldi
P8 P9 P10 P11 P12 P13 2010 2010 2010 2010 2010 2010
Lidl
GfK Consumer Tracking
Wil Klein
18 mei 2011
SUPERMARKTBESTEDINGEN Lidl basis: Supermarkten
27
58.0
44.9
45.1
45.0
45.0
44.6
45.8
46.1
47.3
45.0
47.3
Jaar 2009
Jaar 2010
Q2 09
Q3 09
Q4 09
Q1 10
Q2 10
Q3 10
Q4 10
Q1 11
% kopende bezoekers
58.0
58.6
44.9
45.1
45.0
45.0
44.6
45.8
46.1
47.3
45.0
47.3
gem.bezoekfrequentie
20.3
20.6
6.7
6.6
6.5
6.4
6.8
7.0
6.5
6.8
6.4
6.8
gem.bedrag per bezoek
19.42
20.10
19.86
18.77
19.58
20.24
19.90
19.53
20.78
19.55
20.24
19.55
gem.bedrag per bezoeker 393.47
414.25
132.09
124.65
127.11
129.25
135.74
135.78
134.84
133.14
129.25
133.14
13.5
16.6
16.5
16.4
16.7
17.4
18.2
17.2
17.4
16.7
17.4
gem.trouw (Bestedingen)
27
58.6
12.8
YTD Q1 YTD Q1 10 11
GfK Consumer Tracking
Wil Klein
18 mei 2011
28
Lidl tekent in bij Adopteer een Kip Bron: Distrifood 16 mei 2011
GfK Consumer Tracking
Wil Klein
18 mei 2011
Supermarktomzet laat een lichte groei zien, enkel veroorzaakt door groei van promotie-omzet. De non-promo omzet staat namelijk onder druk. Welke shoppers zijn hier verantwoordelijk voor? 29
Supermarktomzet- promo en niet promo 2009
2010
Groei 2009-2010
Totaal omzet (x mln)
€ 31.045
€ 31.414
+1.2%
% Promo-omzet
14.7% =(€4.564)
16.5% =(€5.183)
+13.6%
% Niet Promo-omzet
85.3% =(€26.481)
83.5% =(€26.231)
-0.9%
GfK Consumer Tracking
Wil Klein
18 mei 2011
Alle shoppers zijn hier verantwoordelijk voor: grootste groei bij jonge alleenstaanden zichtbaar. 30
% Promotie-omzet 2009
2010
Groei-index 2010 2009
Totaal Nederland
14.7%
16.5%
112
Jonge alleenstaanden
12.7%
15.0%
118
Tweeverdieners
14.5%
16.1%
111
Huishoudens met kinderen, beperkt inkomen
14.9%
16.3%
109
Huishoudens met kinderen, welgesteld
14.8%
16.6%
113
Kostwinners (2P)
15.0%
16.9%
113
Alleenstaanden
13.6%
15.4%
114
Gepensioneerd, beperkt inkomen
14.8%
16.9%
114
Gepensioneerd, welgesteld
15.3%
17.1%
112
GfK Consumer Tracking
Wil Klein
18 mei 2011
Oplopende promotiedruk heeft lang niet altijd effect op penetratie, conditionering van de consument lijkt de resultante; 31
GfK Consumer Tracking
Wil Klein
18 mei 2011
Promotie aandeel hoger in kleine shoppingtrips; met name kleine trip gedaan door huishoudens met kinderen. 32
Huishoudens zonder kinderen / kleine shopping trip
Huishoudens zonder kinderen / grote shopping trip
17.9 (=108)
13.5 (=82) Promotie-aandeel 2010: 16.5 (=100)
19.6 (=119) Huishoudens met kinderen / kleine shopping trip
bestedingen, 2010
13.6 (=82) Huishoudens met kinderen / grote shopping trip
GfK Consumer Tracking
Wil Klein
18 mei 2011
Kengetallen grote en kleine boodschappen
Basis: 2006 – 2010
33
Met kinderen
Totaal Food 2006
Bezoeken Besteed bedrag per bezoek
Groot
Bestedingen =
Besteed bedrag per bezoek Bestedingen
Klein =
2008
2009
2010
9,5%
9,4%
9.1%
8,8%
8,6%
€51,05
€51,85
€ 54.46
€55,36
€55,78
24,8%
24,4%
24.1%
23,2%
22,8%
€6.7 miljard
€6.9 miljard
€7.2 miljard
€7.2 miljard
€7.2 miljard
2006
Bezoeken
2007
Zonder kinderen
2007
2008
2009
2006
Bezoeken Besteed bedrag per bezoek Bestedingen =
2010
28,4%
28,1%
28.1%
28,0%
27,6%
€14,19
€14,53
€ 15.13
€15,63
€15,77
20,5%
20,6%
20.6%
20,9%
20,6%
€5.6 miljard
€5.8 miljard
€6.2 miljard
€6.5 miljard
€6.5 miljard
Besteed bedrag per bezoek Bestedingen =
2008
2009
2010
8,2%
8,1%
8.0%
7,7%
7,8%
€47,02
€48,18
€ 49.98
€51,31
€51,40
19,7%
19,6%
19.3%
18,9%
19,0%
€5.4 miljard
€5.5 miljard
€5.8 miljard
€5.9 miljard
€6,0 miljard
2006
Bezoeken
2007
2007
2008
2009
53,9%
54,5%
54.7%
€12,76
€12,96
€ 13.59
35,0%
35,5%
36.1%
37,1%
37,6%
€9.5 miljard
€10.0 miljard
€10.8 miljard
€11.5 miljard
€11.8 miljard
Omzet aandeel kleine boodschappen van 55.5% naar 58.4%
55,5%
2010
€ 13,98
56,0%
€ 14,16
GfK Consumer Tracking
Wil Klein
Over 50 years old households – share of FMCG Value Europe ….. what has really been done to provide solutions?
Source: Europanel
18 mei 2011
34
GfK Consumer Tracking
Wil Klein
18 mei 2011
Hoogste klantentrouw aan Albert Heijn, grootste uitdaging voor de concurrent 35
Trouw ontwikkeling
Gemiddeld aantal winkels *
Index o.b.v 2010 vs. 2008
38,6 37,7 36,4
Albert Heijn 20,5 20,7 22,4
C1000 Aldi Lidl Super de Boer Jumbo Plus
etailconsult FM
14,6 15,2 15,9 13,5 12,8 13,0 13,6 14,9 15,6 18,3 19,3 20,4 16,2 16,7 16,6 20,3 19,5 21,5
Index
2008
2009
2010
Index
106.0
761
781
787
103.4
91.5
416
370
376
90.4
91.8
453
471
478
105.5
103.8
307
318
337
109.8
87.2
310
303
239
77.1
89.7
120
126
158
131.7
97.6
273
269
268
98.1
94.4
92
94
95
103.3
2010 2009 2008
* Bron: supermarktgids
Aantal bezoekers versus aantal winkels
GfK Consumer Tracking
Wil Klein
18 mei 2011
Ondanks sterk gestegen promo-verkopen worden niet meer verschillende formules bezocht dan in 2009. Omzetspreiding kan echter wel veranderen 36
Totaal Supermarkten
2006
2007
2008
2009
absoluut aantal % kopende kopende huishoudens huishoudens (klant) (x miljoen) 100 7.17
absoluut aantal % kopende kopende huishoudens huishoudens (klant) (x miljoen) 100 7.22
absoluut aantal % kopende kopende huishoudens huishoudens (klant) (x miljoen) 100 7.27
absoluut aantal % kopende kopende huishoudens huishoudens (klant) (x miljoen) 100 7.33
Albert Heijn Albert Heijn supermarkten AHXL Aldi Lidl C1000 Jumbo Super de Boer Plus Detailconsult FM (Dirk, Bas, Digros) Coop totaal Hoogvliet EM-TÉ Dekamarkt Vomar Spar Deen Nettorama Jan Linders Poiesz
79.3 58.4 49.6 56.5 22.0 38.2 22.4 24.9 9.5 9.8 3.7 8.8 7.7 7.4 4.9 6.6 5.1 3.5
Totaal aantal bezochte verschillende formules in top 18
4.18
5.69 4.19 3.56 4.05 1.58 2.74 1.61 1.79 0.68 0.70 0.27 0.63 0.55 0.53 0.35 0.47 0.37 0.25
81.2 57.2 52.5 55.3 27.3 37.7 28.9 24.9 12.5 11.5 9.3 8.9 7.9 7.9 5.3 7.4 5.6 3.8 4.45
5.86 4.13 3.79 3.99 1.97 2.72 2.09 1.80 0.90 0.83 0.67 0.64 0.57 0.57 0.38 0.53 0.40 0.27
82.9 81.7 14.3 59.0 55.3 53.5 29.0 33.9 29.6 26.1 12.6 12.0 10.5 8.8 8.2 8.5 6.0 7.4 5.7 4.1 4.53
6.03 5.94 1.04 4.29 4.02 3.89 2.11 2.46 2.15 1.90 0.92 0.87 0.76 0.64 0.60 0.62 0.44 0.54 0.41 0.30
84.0 81.6 15.6 60.3 58.0 53.8 30.0 33.7 30.1 27.2 12.7 12.1 10.3 9.2 8.4 8.4 6.7 7.6 6.3 4.1 4.63
2010
6.16 5.98 1.14 4.42 4.25 3.94 2.20 2.47 2.21 1.99 0.93 0.89 0.75 0.67 0.62 0.62 0.49 0.56 0.46 0.30
100
absoluut aantal kopende huishoudens (x miljoen) 7.39
84.6 82.0 16.9 59.4 58.6 54.6 35.2 30.7 29.1 26.6 12.5 12.1 11.3 9.5 8.4 8.2 7.0 6.7 6.2 4.2
6.25 6.06 1.25 4.39 4.33 4.03 2.60 2.27 2.15 1.96 0.92 0.89 0.83 0.70 0.62 0.61 0.52 0.49 0.46 0.31
% kopende huishoudens (klant)
4.65
GfK Consumer Tracking
Wil Klein
18 mei 2011
Samenvattend 37
Promotiedruk loopt dit jaar verder op in de richting van 17.5% en zal naar verwachting volgend jaar nog iets oplopen, er is ruimte voor groei; Omzetgroei in 2010 was simpelweg een gevolg van de ontwikkeling in promo omzet met een brede spreiding over alle huishoudens; Oplopende promotiedruk heeft lang niet altijd een positief effect op groei van de kopersgroep; Het gemiddeld aantal bezochte formules stijgt, dit wordt echter niet versterkt door de opgelopen promodruk, wel meer spreiding over formules en afname trouw Kleine boodschappen nemen in belang toe, relatief groot promo aandeel. Uitdaging of probleem voor Jumbo?
GfK Consumer Tracking
Wil Klein
18 mei 2011
38
• Vragen / opmerkingen
GfK Consumer Tracking
Wil Klein
18 mei 2011
39