3de leerjaar spreken
Thema 7 Activiteit 5
Rovers en piraten (3B) Mijn piratenvlag
Activiteit 5: Mijn Overzicht lesver
piratenvlag
loop
1 De leerlingen ontwerpen een pe rsoonlijke piratenv medeleerlingen in lag. Ze stellen hu een groepje van n vlag voor aan hu vier en geven elk n aar uitleg over de vlag.
50’
Ź spreken Ź luisteren
Doelstellingen
Ź vaardigheid verwerking 1 spreken structurerend
tekstsoort beschrijving (2)
publiek medelln. en leerkracht
wereld eigen piratenvlag (b)
Vooraf
De spreekopdrac ht kan worden ge analyseerd in he evaluatie. Zie an t kader van perm alyseschema sprek anente en en gesprek.
Lesverloop Ź Klassikale inle iding: pira
tenvlaggen Kom terug op de piratenvlaggen in het spellingboek leerlingen van de . Wat vonden de vlaggen? Kom ko rt terug op enkele betekenis. vlaggen en hun Laat de leerlinge n indien nodig ter ugkijken naar de spellingboek. vlaggen in het
De leerlingen zu llen nu zelf een pe rsoonlijke piratenv moet aan een aa lag maken. De vla ntal eisen voldoen g . Lees samen met de leerlingen de instructies in het opdracht: is het vo werkboek. Bespree or de leerlingen k de duidelijk wat ze mo in het werkboek eten doen? (de vra beantwoorden en op basis daarvan gen Bespreek hoe ze een vlag tekenen de opdracht kunn ) en aanpakken. De leerlingen mo gen zelf bepalen of ze de vragen mo beantwoorden. Ze ndeling of schrifte do lijk houvast enkele no en dat sowieso enkel voor zichzelf . Ze kunnen als tities maken, ma ar dat hoeven ge zijn. en volledige zinne n te WB 1. Hoe gaat je pir atenvlag eruitzien ? Beantwoord de vra gen. (Doe dat vo or jezelf. Je mag kort opschrijven.) Zorg ervoor dat de kleur van de vlag bij je past. Welke kleur kies je? (…) Waarom? (…)
-
Op de vlag staat iets je niet graag doet. waar je niet van houdt, wat je nie t leuk vindt of wa t Wat kies je? (…) Waarom? (…) Op de vlag staat iets wat je angstaa njagend vindt. Wat kies je? (…) Waarom? (…)
2. Ontwerp je eig De leerlingen on
Materiaal
-
werkboek p. 32 spellingboek p. 12 -14 losse tekenblade n
WB p. 32 zie werkwijze sp reken en gesprek : ideeën genereren : He eigen ideeën of rec bben de leerlingen ycleren ze voora l ideeën uit het sp ellingboek? Stel bijkomende vrage n aan leerlingen die weinig inspiratie hebben: Waarom kies je dat? Wat kan je erover vertellen? Welke elementen kan je er nog in verwerk en? Ga in betekeniso nderhandeling wa nn leerlingen het be eer grip kennen: Welke wo ‘angstaanjagend’ niet orden herken je erin? (angst, aanjagen) Wat betekenen die woorden? Zowel in deze ac tiviteit als in Activ iteit 4: ‘Piratenvlaggen’ gaan de leerlinge n actief om met het begrip ‘vl ag’. In Activiteit 4 probeerden ze de be achterhalen. In de tekenis van vlaggen te ze activiteit ontwe rpen de leerlingen een eig en vlag. Controle er of het begrip ‘vlag’ voor alle leerlingen du idelijk is.
en vlag.
twerpen hun vlag
op een los blad.
22 TotemTaal - The
ma 7: Rovers en
eindterm 2.1/2.3/2.6
SB p. 12-14
Ź Individuele vo orbereiding van de spreekopdracht: vlag maken
-
functie betekenis van vla g uitleggen (x)
piraten
© Wolters Planty n, Mechelen
3de leerjaar spreken
Thema 7 Activiteit 5
Rovers en piraten (3B) Mijn piratenvlag
Onderbreek de vo orbereiding kort indien je merkt da problemen hebb t veel leerlingen en met de opdra cht. Bouw een kla ssikale brainstor m in.
Ź Spreekopdrac ht in groepjes va n vier: vlag voorst (twee rondes) ellen
WB p. 32
De leerlingen ste llen hun vlag voor aan een groepje hierbij wat op de leerlingen. Zij ve vlag te zien is en rtellen waarom ze deze hebben. De ande elementen gekoze re leerlingen moge n n reageren door verduidelijking of vragen (om meer info) te ste llen of tips te geve Lees de instructi n. es samen met de leerlingen. WB 3. Vertel je klasg enoten over je vla g. Vertel wat je getek end hebt en waaro m dat bij jou past. De anderen moge n vragen stellen. Hebben ze ook tip s voor hoe je nog beter over je vlag kan vertellen? Verdeel de klas in groepjes van vie r. Geef elke leerlin nummer van één g in de groep ee tot vier. Leerling n vier krijgt de rol va leerling moet in elk n organisator. De groepje het gebe ze uren in goede ba nen leiden.
zie analyseschema spreken en gesp rek: Neem tijdens de ze twee voorstel lingsrondes voornamelijk een observerende ho uding aan. Observeer om de leerlingen tijdens de bespreking achte raf goede tips te kunnen geven en om tijd ens de spreektoets te kunnen vergelijk en met het verte llen tijdens de eerste en de tweede ronde. He t is niet de bedoeling nu al te beoordelen hoe de leerlingen het do en. Richtvragen voor de observatie: -
(zie werkwijze sa
menwerking - vo or) Leg vervolgens de werkwijze uit: Eerst stelt in elk groepje leerling 1 zijn vlag voor. Dan schuift leerlin g 1 door naar he t groepje links va daar zijn vlag vo n zijn groep en ste or. lt Alle andere leerlin gen blijven in hu n groepje zitten, zijn vlag voor. en leerling 2 stelt er Dan schuift leerlin g 2 door naar he t groepje links va daar zijn vlag vo n zijn groep en ste or. lt Alle andere leerlin gen blijven in hu n groepje zitten en zijn vlag voor. leerling 3 stelt er en zo verder tot alle leerlingen aa n de beurt gewees Bij de eerste voors t zijn. tellingsbeurt moge korte antwoorden n de leerlingen de ) in het werkboek vragen (en hun als houvast gebru voorstellingsbeurt iken. Bij de tweed worden de boeken e Na elke voorstel ge sloten. ling mogen de an dere leerlingen vra geven. Ze moge gen stellen of tip n vragen stellen s over dingen die ze hebben of waaro niet goed begrepe ver ze wat meer n uitleg willen. Zo kan elke leerlin g zijn vlag twee ke er voorstellen, in groepjes. Hij kan twee verschillende zijn van de reacties (vr verhaal aanpassen na de eerste vertelbeurt op ba agen en tips) van sis de andere leerlin gen. Laat de leerlinge n hun vlag voors tellen op organisatorisc h vlak zodat de be . Geef indien nodig extra richtlijnen schikbare tijd vo optimaal benut wo or de spreekopd rdt. racht De leerlingen zu llen hun vlag ook aan de leerkracht spreektoets). voorstellen (als WB 4. Vertel de leerkr acht over je vlag. Vertel wat je getek end hebt en waaro m dat bij jou past.
TotemTaal - The
ma 7: Rovers en
(boodschap) Vertelt de leerlin g over nietopvallende aspe cten van de vlag? duidelijkheid en organisatie: • Slaagt de lee rling erin om zijn boodschap zo te formuleren dat andere leerlinge n hem begrijpen? Past hij bij onbegri p zijn boodschap aan? Observeer en bevraag eventueel ook de andere leerlinge n: begrijpen zij de vla g? Blijkt uit hun gelaatsuitdrukkin g dat zij iets niet begrijpen? Stelle n ze vragen? Vraa g indien nodig meer uitleg. •
-
(monitoren van begrijpelijkheid) Voegt de leerling een inleiding en een afronding toe aan zijn praatje? (Daar is geen ex pliciete instructie over gegeven, he t is eerder een extraatje.) • Is het praatje van de leerling log isch opgebouwd? Ge bruikt hij de vrage n in zijn werkboek als houvast? vlotheid: • Praat de lee rling verstaanbaa r? Grijp snel in wanneer hij te stil of binnensmonds pra at, boodschap niet me waardoor de er duidelijk overkomt. • Laat de leerlin g bij een tweede voorstelling ook werken aan zijn lichaamstaal. He t is normaal dat hij zich de eerste ke er wat onzeker •
-
© Wolters Planty n, Mechelen
ideeën genereren /relevantie en volledigheid: • Slaagt de lee rling erin om zijn persoonlijke ideeë n (rond leuke dingen, dingen die angst aanjagen en passende kle ur) die resulteerde n in de vlag, over te brengen? Vertelt hij over de drie ele menten? • Verwoordt de leerling het verba nd tussen de vlag en zichzelf?
piraten
23
3de leerjaar spreken
Thema 7 Activiteit 5
Rovers en piraten (3B) Mijn piratenvlag
voelt. Dit kan zic h vertalen in wiegen, handenwr ingen, … Een tweede keer kan hij hier aandacht aan besteden. -
-
interactievaardigh eid: Slaagt de lee rling erin een duidelijk en afdoend antwo ord te geven op vrage n die andere lee rlingen of de leerkracht hem stellen?
reflectievaardigh eid: Ga na of de leerling zijn toelichting bij stuurt op basis va n de reacties (vragen en tips) van medeleerlingen of feedback wannee r hij zijn vlag een twe ede keer voorstel t. Schrijf enkele vra gen op het bord indien de leerlingen aangev en dat ze niet go ed weten op welke punten zij elkaar tips kunn en geven. Bijvoorbee ld: Wat vond je goed ? Wat kon beter? Heeft de spreker alles verteld wat je niet kan weten als je enkel de tekening van de vlag bekijkt?
Ź Afrondende be sp
reking
en reflectie: mijn Reflecteer over he vlag t voorstellen van de vlaggen nada hun vlag verteld t alle leerlingen ov hebben. Vraag de er leerlingen wat ze onthouden hebb van welke vlaggen en en sta stil bij de redenen waaro Hadden die vlagg m dat zo is: en een opvallend e afbeelding of ee boodschap? Iets n boeiende wat je nooit meer vergeet? Had het te make n met de manier waarop het verha Waarom was da al werd verteld? t bijzonder? (toffe manier van verte wekte veel span llen, de inleiding ning op, …) Vraag de leerlinge n naar Wat ging bij jou go hun spreekervaringen: ed? Hoe komt da t? Heb je verschillen gemerkt tussen de Welke? eerste en de twee de keer? Heb je ergens op gelet toen je de tw eede keer moes dat geholpen? t spreken? Heeft Indien de leerlinge n zelf weinig ideeë dingen die je geob n hebben, kun je ee serveerd hebt en de leerlingen daaro rst vertellen over Was dat goed ge daan? Wat had de p laten reageren : leerling nog kunn en doen? Geef aan dat de leerlingen over en kele activiteiten hu zullen voorstellen n vlag ook aan jou . Probeer samen met de leerlingen waaruit de leerlin tips te formuleren gen iets kunnen leren voor dat pra aandachtpunten atje. Voor belangri , kun je je baseren jke op de scoretabel verder) en de aa bij ndachtspunten in de analyse van de de spreektoets (zie eerder). Illustree spreektaak (zie r de tips met positi eve voorbeelden hebt. Bijvoorbee die je geobserve ld: erd X begon het praatj e heel mooi met een uitleg over he de vlag. Het praatj t ontwerpen van e is duidelijker als je je verhaal mooi afrondt. inleidt en X zag dat het gro epje niet begreep wat ze zei. X heeft opnieuw uitgeleg d, op een andere dan een stukje manier. Kijk of je begrepen hebben toehoorders je go . Als je ziet dat ze ed vragend of frons misschien een stu end kijken, moet kje op een andere je manier uitleggen, duidelijker praten moet je of duidelijk make n waarom je iets vertelt.
zie werkwijze sa menwerking - tijd ens: communicatie: Lu isteren de leerlin gen geïnteresseerd na ar elkaar? Laten ze elkaar uitspreken ? zie werkwijze sp reken en gesprek : reflectievaardigh eid: In deze afron dende bespreking krijge n de leerlingen in de vorm van tips (en kele) beoordelingscriter ia van de spreekto ets aangereikt. Zorg ervoor dat de lee rlingen deze tips goed be grijpen: je kunt ze eventueel op het bord schrijven, of in hun schrift laten schri eventueel in volge jven. Verwijs er nde spreektaken nog naar terug. Het ke nnen van beoordelingscriter ia helpt de leerlin gen om over hun eig en spreekgedrag na te denken en het te verbeteren.
24 TotemTaal - The
ma 7: Rovers en
piraten
© Wolters Planty n, Mechelen
3de leerjaar spreken
Thema 7 Activiteit 5
Rovers en piraten (3B) Mijn piratenvlag
Bespreek samen met de leerlingen: Wat vonden ze he t leukst aan de vo orstelling: luisteren naar an deren, zelf vertellen, de vlag maken, het voorstellen? Wat vonden ze mo eil Wat hebben ze erv ijk? Waarom? an geleerd?
Ź Individuele sp ellin
Dicteer de tweed
gopdracht: tip va
e tip. Deze tip be
SB 1. Schrijf elke tip op.
staat uit twee zin
n de kapitein
nen.
SB p. 16
zie werkwijze sp elling: regelweg: • leestekens/ho ofdletters: Zeg de leerlingen dat ze in de eerste zin ee n komma moeten pla atsen. Lees de zin opnieuw voor. Waar moet je ee n komma zetten?
Tip 2:
(De rover is kaal, maar niemand ma g het weten. Daarom draagt hij een pruik.) De leerlingen ve rbeteren hun tips in Activiteit 17.
(leestekens, hoofd letters)
Suggesties
De leerlingen ku nnen hun vlag oo k op een doek sc vlaggen aan een hilderen. Hang de touw omhoog in de klas.
© Wolters Planty n, Mechelen
TotemTaal - The
ma 7: Rovers en
piraten
25
3de leerjaar spreken
Thema 7 Activiteit 5
Rovers en piraten (3B) Mijn piratenvlag
Mijn piratenvla g 1. Hoe gaat je pi ratenvlag eruitz ien? Beantwoord de vragen. (Doe dat voor je zelf. Je mag kort opschrijven.) • Zorg ervoor da t de kleur van de vlag bij je past. Welke kleur kies je? ( Waarom? (
)
) • Op de vlag staa t iets waar je ni et van houdt, w at je niet leuk vi of wat je niet gr ndt aag doet. Wat kies je? ( Waarom? (
) )
• Op de vlag staa t iets wat je angs taanjagend vind t. Wat kies je? ( Waarom? (
) )
2. Ontwerp je ei gen vlag. 3. Vertel je klasge noten over je vl ag. Vertel wat je ge tekend hebt en waa
rom dat bij jou past.
De anderen mog en vragen stelle n. Hebben ze ook tips voor hoe je nog beter over je vlag kan vert ellen? 4. Vertel de leer kracht over je vl ag. Vertel wat je ge tekend hebt en waarom dat bij jou past.
32 THEMA 7: ROVE RS EN PIRATEN
3de leerjaar spreken
Thema 7 Activiteit 5
Rovers en piraten (3B) Mijn piratenvlag
Piratenvlagge n Bekijk de vlagge n. Wat zou elke vl ag betekenen? 1. Schrijf de uitle g bij de juiste vl ag. Weet je niet bij welke vlag de ui tleg hoort? Schrijf de uitleg dan bij 2.
12 THEMA 7: ROVE RS EN PIRATEN
3de leerjaar spreken
Thema 7 Activiteit 5
Rovers en piraten (3B) Mijn piratenvlag
2. Ik weet niet w aar deze uitleg hoort:
3. Kijk je tekst na . 4. Vergelijk je op lossingen met di e van je buur. Staat de uitleg bij de juiste vlag ? Is de uitleg ook juist geschreven ? 5. Verbeter je fo uten.
THEMA 7: ROVE RS EN PIRATEN
13
3de leerjaar spreken
Thema 7 Activiteit 5
Rovers en piraten (3B) Mijn piratenvlag
6. De meeste pi raten schrijven ve el fouten. Verbeter de fout en op deze vlag gen.
Be nde va n de ge mee ne pi ra aten
De scheeve schuit
Zeeven zeeschuimers
Vergeeten schurken
De schaten zoeker s
De waapenbroeder s
De fl es en sc hu it
Roodbuik, Geelvoet en Eenoog
14 THEMA 7: ROVE RS EN PIRATEN