tegenberichten inhoudsopgave Redactioneel 3 De aarde warmt op: true or false 4 Steeds opnieuw beginnen is behoorlijk deprimerend 6

tegenberichten mei 2011, 27e jaargang, nummer 4

inhoudsopgave Redactioneel 3 De aarde warmt op: true or false 4 Steeds opnieuw beginnen is behoorlijk deprimerend 6 De eerste stapjes naar een duurzame levensstijl 8 Bron van hoop in een veranderend klimaat 10 Herontdekking van de volheid van het Evangelie 12 Nieuws 14 Een kerk om trots op te zijn 16

Want zoals de aarde haar gewassen voortbrengt, zoals een tuin het gezaaide laat ontkiemen, zo laat God, de Heer, gerechtigheid ontkiemen en glorie voor het oog van alle volken (Jes. 61:11).

2

Dan knakt er iets Bij de groenteafdeling hark ik twee kilo Gieser Wildeman bij elkaar. Al met al een flinke zak. Pijpje kaneel erbij, een flinke scheut Port, verse vanille, en stoven zullen ze. Het valt me op hoeveel tijd ik ervoor neem om de mooiste exemplaren eruit te vissen. Dat vind ik kennelijk belangrijk.

Op wat pokdalige peren na is alles in de supermark mooi. Geen banaan is beurs, blikken staan strak in het gelid, en alle komkommers zijn precies even groot. Dat vinden we kennelijk belangrijk. O, natuurlijk. Die bak met peertjes is ook al een selectie van een nog grotere berg peren. En zo is er zoveel ‘speciaal voor u geselecteerd’. Hier wel tenminste. Hier is alleen het beste goed genoeg. Leg dat maar eens uit op plekken waar mensen niet kunnen kiezen tussen goed of beter. Op plekken waar het niet meer regent in het regenseizoen. Waar het wassende water uitgerekend in het droge seizoen huizen en dorpen wegvaagt. Ik de mooiste peren. En zij de gebakken. De profeet Jesaja kondigt de Here Jezus aan als de Dienaar die het riet dat geknakt is, niet verbreekt. Prachtig. Een grote les voor iemand als ik, geboren en getogen in een land

waar nauwelijks plek is voor geknakt riet. Jezus kwam niet voor toffe peren, maar voor misbaksels. En welvaart is rampzalig voor geknakt riet. Niets ontziend walst het de kwetsbare halmen tegen de vlakte. Welvaart knakt riet. En het herstelt niks. Dit magazine gaat over het klimaat dat langzaam verandert en zo verstoord is, dat mensen ver weg eronder lijden en moeten vrezen voor hun leven. U en ik kunnen die mensen hoop geven door anders te kiezen. Niet het beste. Maar het goede. Niet voor onszelf. Maar voor hen. Om te beginnen met kleine stapjes, net zoals Esther en Emanuel op pagina 8/9. Geniet van het goede!

Thimo den Hartog

Campagneleider Tear 3

“Wie zijn wij om de vingerafdruk van God uit te wissen?!”

De aarde warmt op: true or false door Annegina Randewijk

“Klimaatverandering, is dat niet een beetje aangedikt door Al Gore? En ga ik nu echt de opwarming van de aarde tegen als ik een spaarlamp in mijn nachtlampje draai?” Dit zijn veelgehoorde vragen. Soms gesteld vanuit cynisme, maar vaak ook vanuit oprechte nieuwsgierigheid. Meteoroloog Reinier van den Berg klaart de klimatologische lucht rondom dit onderwerp op.

4

Er zijn zoveel verschillende opvattingen over klimaatverandering. Wat is nu eigenlijk waar? Het is bewezen dat de aarde opwarmt. Ik was laatst in Groenland en heb daar zelf gezien hoe snel het landijs smelt. Elke minuut smelt er één vrachtwagen vol ijs weg. Hierdoor stijgt de zeespiegel. En zoals het er nu uitziet, zal de zee in het jaar 2100 met een halve meter, of misschien zelfs wel met een meter zijn gestegen. Hoelang gaat het nog goed voordat mensen op de vlucht slaan voor het zeewater, maar ook voor de droogte? De opwarming van de aarde is dus zeker geen hype, geen sprookje. Het is zoals Al Gore zegt: een ongemakkelijke waarheid! In verschillende ontwikkelingslanden zie je een trend van zwaardere regens en langere droogtes. Dat is zo’n enorm contrast, hoe is dat mogelijk? De aarde warmt op. Door de hogere temperatuur komt er meer waterdamp in de lucht, waardoor de regenbuien zwaarder worden en de overstromingen heviger. Vooral gebieden waar veel bergen zijn, hebben te kampen met grote modderstromen. Daardoor stroomt veel vruchtbare grond weg. In droge

“Laten we gaan leven naar het groene hart van God.” uitputten, dit zorgt aantoonbaar voor de opwarming van de aarde. Het gaat om bewustere keuzes maken op kleine schaal. Ga minderen met vlees, want voor het produceren van vlees wordt relatief veel grond gebruikt. Maar kijk ook naar je vervoer, je energieverbruik en ga voor fair trade producten.

gebieden gaat de temperatuur ook verder omhoog, waardoor het nog warmer en droger wordt. Zijn overstromingen en droogtes niet iets van alle tijden? Er zijn altijd cycli geweest in het klimaat. Eens in de zoveel tijd is er wel een droogte in de Sahel en een overstroming in Azië. Maar ook als je verder terug gaat in de tijd: er zijn ijstijden en warmere tijden geweest. Natuurlijke klimaatcycli blijven bestaan, maar daarbovenop komt de opwarming die de mens nu aan het veroorzaken is. Met de bijbehorende problemen als overstromingen, droogtes en de stijgende zeespiegel. Dat wordt dan maar gewoon afwachten. Je kunt hier toch niets tegen doen? We kunnen echt wel wat doen. Verbeter de wereld, begin bij jezelf. Het gaat eigenlijk allemaal om goed rentmeesterschap. Op dit moment jagen wij de fossiele brandstoffen er doorheen. Wij zijn de aarde totaal aan het

Dat klinkt allemaal wel heel idealistisch! Ons consumptiegedrag gaat werkelijk over de rug van andere mensen. Als je streeft naar ‘heb je naaste lief als jezelf’, dan kun je je hier niet aan onttrekken. Maar dit geldt ook voor de natuur. Wie zijn wij om de vingerafdruk van God op Zijn natuur uit te wissen? Kies daarom een levensstijl die past bij waar je voor staat. En praat erover met vrienden. Klimaatverandering lijkt zo’n ver-vanmijn-bedshow. Het is ook voor Nederland een issue. Alleen, in Nederland kunnen we onze broek nog wel even ophouden. We hebben genoeg geld om dijken te bouwen. In ontwikkelingslanden is dat niet het geval. Daarnaast kijken we altijd eerst naar onze eigen achtertuin. Wat er bij de

buren aan de hand is, vinden we niet zo erg. Maar als er mensen op de vlucht moeten vanwege klimaatverandering, ben ik benieuwd hoe we daarop reageren. Op dit moment doen we al moeilijk over een aantal vluchtelingen uit Libië. Dat klinkt wel als een doemscenario? Ja, maar aan de andere kant word je er ook innovatief van. Er worden allerlei creatieve oplossingen bedacht die helpen bij het voedselvraagstuk. Zoals het op grote schaal opvangen van regenwater in droge gebieden of het kweken van voedsel op verschillende etages. Maar laten we ook zelf de groene handschoen opnemen. Nu is de tijd om in je gezin, je gemeente en een nog wijdere kring een duurzame levensstijl te ontwikkelen. Zoals ik wel vaker zeg tijdens lezingen: ‘Laten we gaan leven naar het groene hart van God’.

Meer info? Meer weten over (bijvoor­ beeld) wat klimaat­ verandering te maken heeft met ons leven in Nederland? Ga dan voor meer informatie naar www.tear.nl/klimaat.

5

Aan de voet van het overweldigende Himalayagebergte ligt de Indiase deelstaat Bihar. Het klinkt als een prachtige locatie. Toch staat Bihar niet bekend vanwege zijn schoonheid, maar is berucht om zijn veelvuldige modderstromen. Alleen al in 2007 trof een watersnood zeker 15 miljoen mensen. Elk jaar opnieuw verwoest het water levens, huizen en stukken landbouwgrond. De allerarmsten raken op deze manier alles kwijt en zien vaak geen uitweg meer. door Annegina Randewijk

“Steeds opnieuw beginnen is behoorlijk deprimerend.”

Tear-partner Eficor strijd tegen terugkerende overstromingen Sanjeev Bhanja ondervindt elke dag de gevolgen van de klimaatverandering in deze regio. Met ondersteuning van Tear, lukt het hem om met de Indiase organisatie EFICOR de mensen weerbaarder te maken tegen het steeds heftiger wordende natuurgeweld. “Bi-

6

har is de meest overstromingsgevoelige regio van India en heeft elk jaar te kampen met watersnood. De stromen water zijn meestal het gevolg van hevige regenval in Nepal. Dit water komt dan door de rivieren Kosi, Bhadrak en Ganges terecht in India. Deze extreme regenval, met als gevolg enorme

overstromingen, zijn een negatief gevolg van de opwarming van de aarde”, vertelt Sajeev. Juist in deze regio heeft ‘de vloek van Bihar’, zoals de ‘locals’ de veelvuldige overstromingen noemen, een enorm effect op de kwaliteit van leven van de lokale bevolking. “De helft van de mensen leeft onder de armoedegrens. Na elke overstroming opnieuw je huis opbouwen, totdat het water weer al je (weinige) bezittingen meesleurt, is behoorlijk deprimerend. Met relatief kleine voorzieningen kunnen we mensenlevens redden en veranderen. We willen bijdragen aan de zelfredzaamheid van de mensen in deze regio.” Zelfredzaamheid EFICOR heeft vijf speerpunten als het gaat om het voorkomen van grotere rampen en het leren leven met de ‘nieuwe’ water-situatie.

Steun de strijd tegen klimaatverandering Wilt u organisaties als EFICOR ondersteunen in hun levens­ reddende werk? Stort uw bijdrage op rekeningnummer 41.400 (ING), onder vermelding van ‘magazine april’.

over gewassen die beter passen in het veranderende klimaat. Zoals rijst, tarwe en aardappelen, die de boeren voor het overstromingsseizoen kunnen oogsten. Maar het is volgens Sanjeev nog beter als de boeren zelf beschikken over de juiste kennis. “Het is mijn wens dat boeren op een dag over genoeg klimaatinformatie beschikken, zodat zij weten welke keuzes zij moeten maken als het gaat om het zaaien, oogsten en de opbrengst van het land.”

“We bouwen hooggelegen water­ putten, die niet onderlopen tijdens de overstromingen. Hierdoor heeft de lokale bevolking altijd toegang tot veilig drinkwater. Daarnaast hebben we ondertussen al drie schuilplaatsen aangelegd waar vooral vrouwen, ouderen en kinderen kunnen schuilen tijdens de extreme overstromingen. En we leggen ontsnappingsroutes aan naar hoger gelegen gebieden. Kwetsbare mensen zijn hierdoor in de gelegenheid om ook op tijd te ontsnappen aan het water.” Sanjeev vertelt dat het niet alleen gaat om de overstromingen, maar ook het veranderen van de regentijden. De moesson is onvoorspelbaar geworden. De lokale bevolking weet nu vaak niet wanneer zij moet zaaien en oogsten. Op dit moment geeft EFICOR voorlichting

Compensatie Op dit moment leert EFICOR vijftig dorpen hoe om te gaan met het water. Het gaat heel concreet over E.H.B.O., alarmsystemen, reddingsoperaties en het informeren van de mensen dat zij aanspraak kunnen maken op compensatie van de overheid. “Ik kan je hier wel een voorbeeld van geven”, zegt Sanjeev gedreven. “In 2004 werd het huis van de 59-jarige Ram Abatar Mahato weggespoeld. Hij verloor al zijn bezittingen. De overheid kwam kijken. Ambtenaren namen foto’s en verzekerden Ram Abatar dat hij een schadevergoeding zou krijgen. Hij heeft vijf jaar gewacht op compensatie, maar kreeg niets

meer te horen. Hij gaf de hoop op een beter leven op, totdat hij met ons in aanraking kwam in 2009. Ram Abatar deed mee aan een trainingprogramma en hier ontdekte hij ‘the Right To Information’. Gelijk klopte hij bij de overheid aan. Na een jaar van het kastje naar de muur gestuurd te zijn, kreeg hij zijn compensatie. Hij ontving 24.000 roepies (ongeveer 380 euro) en begon onmiddellijk aan de herbouw van zijn huis. Maar het belangrijkste is wel dat Ram Abatar Mahato weer hoopvol is over de toekomst.” Klimaatverandering Voor Sanjeev is het geen vraag waar de opwarming vandaan komt. “Het Westen moet zijn CO2-uitstoot drastisch verminderen. Niet alleen door minder te consumeren, maar gelijktijdig door het vernieuwen van de energieproductie en het financieel ondersteunen van ontwikkelingslanden en eilanden waarvan het voortbestaan op het spel staat. Daarnaast moeten de op­komende economieën, zoals China en India, hun manier van produceren zo snel mogelijk vergroenen. Natuurlijk is de opwarming van de aarde een onomkeerbaar proces. Maar het zou al een hele hoop schelen als de grootmachten zich realiseren wat een enorme impact hun manier van leven en produceren heeft op gebieden zoals Bihar.” Gelukkig ziet Sanjeev ook lichtpuntjes als het gaat om Bihar. “Mensen zijn zich steeds beter bewust van de opwarming van de aarde en hoe zich dat verhoudt tot hun eigen levensstijl. Daarnaast zie je dat de boeren in Bihar weerbaarder worden. Niet alleen als het gaat om de strijd tegen het water, maar ook als het gaat om assertiviteit. Dit zorgt voor meer zelfredzaamheid.”

Bid voor • Mensen in Afrika, Azië en Latijns-Amerika die getroffen worden door de gevolgen van klimaatverandering. Bid dat ze manieren vinden om hun leven menswaardig te kunnen blijven leiden op de plek waar ze wonen. • Voor organisaties als EFICOR (en andere partners van Tear) die de meest kwetsbare groepen willen helpen bestand te zijn tegen klimaatverandering. Bid om wijsheid, vindingrijkheid en doorzettingsvermogen zodat ze hoop mogen bieden en oplossingen voor de grote problemen die op ze afkomen.

7

De eerste stapjes duurzame leven Wat verandert er allemaal als je besluit duurzaam te gaan leven? Gooi je het roer radicaal om of doe je het rustig aan? Emanuel (29) en Esther (26) Blokker uit Ede doen dat laatste, met vallen en opstaan. “Daardoor weten we dat het geen bevlieging is.” door Alec Timmerman

Na het volgen van de Micha-cursus wilden Esther en Emanuel ernst maken met een duurzame levensstijl. “Bij ons begon het met de boodschappen”, vertelt Esther. “Koffie, zuivel en vlees. Daarna ga je steeds meer ontdekken. Het wordt een soort sport. Hoe kan het nog duurzamer?” Sportauto de deur uit Emanuel wist nog niet goed wat hij er allemaal van moest vinden. “Het eerste wat ik dacht was: ‘We hoeven toch niet moeilijk te doen hè?’ Ik lette eigenlijk nooit op wat ik in mijn winkelwagentje deed of hoe hard ik reed. Daar moest ik nu opeens bij stilstaan.” De sportauto ging gelijk de deur uit en werd vervangen door een auto met een kleine motorinhoud. “Niet ideaal, maar we vervuilen nu wel minder. Het is me zelfs gelukt om zuiniger te rijden”, lacht Emanuel. “Niet harder dan honderd. Dat scheelt nog geld ook. Als het loont is het leuk, zoals met zuinig rijden. Maar soms doet het ook pijn. Duurzaam eten en drinken is bijvoorbeeld duurder.” Esther geeft nu net zoveel geld uit aan biologisch vlees als ze voorheen aan ‘gewoon’ vlees deed. “Maar omdat ‘biovlees’ veel duurder is, eten we nu wel minder vlees.” Voorbeeldfunctie Esther en Emanuel zijn ouders van een eenjarig dochtertje Joy en in volle verwachting van hun tweede kindje. De Blokkers willen graag een voorbeeld zijn voor hun kinderen. Esther: “Ik wil ze bijbrengen dat je niet zomaar alles kunt kopen, ook al heb je geld zat. Alles wat je koopt heeft iets gekost.” Esther is niet erg hoopvol als het gaat om de toekomst van de aarde. “Ik zie gewoon dat we de wereld de vernieling in helpen en ik

8

naar een nsstijl ben bang dat het niet meer te keren is. Maar dat neemt niet weg dat God mij de verantwoordelijkheid heeft gegeven om goed te doen.” ‘Goed doen’ draait bij deze familie niet alleen om milieu en eerlijke handel. “Het moeilijkste vind ik om op mijn naaste af te stappen”, zegt Emanuel na lang nadenken. “Ik ben een keer met een bloemetje bij de onderburen langsgegaan toen hun dochter was overleden. Dat is een klein gebaar, maar het kan zoveel betekenen. Ik wil me er echt toe zetten om tijd te nemen voor die ander.” Niet in één keer “Soms weet je niet precies wat je moet doen”, geeft Esther toe. “We zijn hier net mee begonnen. Het is moeilijk je levensstijl om te gooien. Je stopt niet zomaar radicaal met iets. Je gaat ermee door, terwijl je zoekt naar alternatieven. Elke keer ontdek je weer wat nieuws. Pas hoorde ik dat je ook eerlijke en oneerlijke banken hebt. Als ik over een nieuw thema begin, wimpelt Emanuel het eerst af. Daarna komt het nog een paar keer ter sprake en dan pas besluiten we ons erin te verdiepen.”

Duurzaamheid in huize Blokker Een kleine inventarisatieronde maakt duidelijk dat Emanuel en Esther al verschillende duurzame veranderingen hebben doorgevoerd in hun huishouden. Kijk mee en laat je inspireren.

n Keuke

Biologisch: • Vlees • Zuivel • Chocopasta • Pasta (deegwaren) • Afwasmiddel

Emanuel: “Nu zijn we weer bezig met elektronica. Daarna komt er weer wat anders. Het hoeft echt niet allemaal in één keer. Daarom denk ik ook dat ons verlangen om duurzaam te leven geen bevlieging is. Nu we deze richting zijn ingeslagen, gaan we niet meer terug.”

Fairtrade: • Koffie • Hagelslag • Chocola

Hal • Verwarming uit • Spaarlampen

Trouwe God, wilt u me leren om Uw Evangelie handen en voeten geven door zorg te dragen voor de schepping en verbonden te zijn met de mensen om me heen. Mensen die door U gemaakt en geliefd zijn. Wilt U me eraan herinneren dat ik elke dag de keuze heb om goed te doen. En wilt U me zicht geven op wat mijn aandeel is in het zichtbaar maken van uw Koninkrijk op deze aarde.

Micha-cursus De Micha-cursus is een concrete uitwerking van de Bijbeltekst uit Micha 6:8. “Er is jou, mens, gezegd wat goed is, je weet wat de HEER van je wil: niets anders dan recht te doen, trouw te betrachten en nederig de weg te gaan van je God.” De cursus legt de nadruk op een levensstijl die recht doet aan de wereld om je heen: opkomen voor de armen en de verdrukten, eerlijke handel, verbonden met je medemens en zorgdragen voor de schepping. Kijk voor meer informatie op www.michacursus.nl.

Woonkamer • T  V uit in plaats van stand-by • Spaarlampen • De verwarming staat standaard een graadje lager

• Biologisch afbreekbaar wasmiddel • Eco-wasbol (voor in de wasmachine waardoor je minder wasmiddel verbruikt) • Zandloper in de douche • Minder vaak douchen

Badkamer

9

Bron van hoop in een veranderend klimaat Hoe klimaatverandering lokale kerken treft

door Alec Timmerman

Erosie, overstromingen, droogte en mislukte oogsten. Lokale kerken in Afrika, Azië en Latijns-Amerika kunnen niet om de impact van klimaatverandering heen. Zij ondervinden dagelijks de verwoestende gevolgen van klimaatverandering. Dus terwijl Nederlandse Kerken het onderwerp ‘klimaatverandering’ schoorvoetend op de agenda zetten, nemen hun broeders en zusters in ‘het Zuiden’ het voortouw. En steken letterlijk de handen uit de mouwen.

10

De Living Waters Church in Blantyre, de grootste stad van Malawi, mobiliseert lokale kerken in het hele land om de armen in hun gemeenschap te helpen. Omdat de kerk groot en stabiel is, heeft ze haar ‘Eagles Relief en Development Programme’ over het hele land kunnen verspreiden. Een belangrijk principe dat ‘Eagles’ hanteert bij hun hulp komt uit het Bijbelverhaal van de spijziging van de vijfduizend (Matth. 14: 13-21). Jezus begint het wonder met de vraag wat er beschikbaar is. In vertrouwen dat God voorziet, begint Hij uit te delen. En God vult aan. Deze gedachte bekrachtigt plaatselijke kerken om niet te wachten op hulp van buitenaf, maar zelf aan de slag te gaan. God voorziet En dat doen ze. Malawi behoort tot de armste landen ter wereld. Ontbossing is één van de voornaamste oorzaken van het mislukken van oogsten. De overheid doet onvoldoende om dit probleem aan te pakken met verschillende jaren van hongersnood (2001/ 2002 en 2005) tot gevolg. Kerken leggen moestuinen aan met een verscheidenheid aan gewassen. Daarnaast slaan gemeenteleden waterputten voor de aanvoer van schoon drinkwater. Kerkleden geven voorlichting over allerlei elementaire zaken als hygiëne, voedsel en landbouw. Inspirerend en motiverend Tear werkt bij voorkeur via lokale kerken in Afrika, Azië en LatijnsAmerika. Verhalen over de manier waarop de lokale kerk in Malawi, Bangladesh en Ethiopië omgaat met de gevolgen van klimaatverandering in hun leefomgeving, zijn inspirerend en motiverend. Ook voor kerken in Nederland. Want kerken in ‘het Zuiden’ kunnen een voorbeeld voor ons zijn in het bieden van hoop aan mensen in nood. Kerken bieden, met steun van (partners van) Tear, concrete hulp en hoop aan arme gemeenschappen. Kerk in Bangladesh De kerk in Bangladesh is ook een bron van inspiratie en herstel. Al decennialang zorgen zware moessonregens in dit land voor enorme overstromingen. Maar waar de regen vroeger altijd tussen mei en juli viel, vallen zware re-

gens nu tussen augustus en oktober. Doordat het grondwaterpeil nu in de zomer veel lager is, hebben veel mensen geen toegang tot schoon drinkwater en is er te weinig water om in het droge seizoen de akkers en velden mee te irrigeren. De gevolgen: besmettelijke ziektes en mislukte oogsten. Garo Baptist Convention (GBC) is partner van Tear in Bangladesh. GBC rust kerken, leiders en vrijwilligers toe om de gevolgen van klimaatverandering zo goed mogelijk het hoofd te bieden, bijvoorbeeld door het opzetten van een rampenplan, door voorlichting over en hulp bij het aanpassen aan de gevolgen van een veranderend klimaat. De kerken in Bangladesh helpen bij het aanleggen van nieuwe bossen in dichtbevolkte gebieden. Bos zorgt voor een stevige grond die minder snel wegspoelt bij overstromingen. Zo worden dorpen en landbouwgronden beschermd. Verder bouwen zij latrines en geven voorlichting over goede hygiëne, wat uiterst belangrijk is in gebieden met veel water. Tear-partner GBC helpt mensen in Bangladesh minder afhankelijk te worden van natuurlijke bronnen, want die kunnen makkelijk vernietigd worden als gevolg van het veranderende klimaat.

door ontbossing en overbegrazing steeds minder vruchtbaar. De Meserete Kristos Kerk uit het district Meta Robi werkt samen met de lokale bevolking om de voedselsituatie te verbeteren. Zij geven trainingen aan boeren over irrigatie, watermanagement, compost en het voorkomen van erosie. Zo leren boeren beter verbouwen en krijgen ze betere oogsten. Er wordt gewerkt aan bestrijding van veeziektes, het beschermen van natuurlijke hulpbronnen en het opzetten van spaar- en kredietgroepen waarmee boeren kleine bedrijfjes kunnen starten. Op die manier zijn ze niet langer alleen afhankelijk van landbouw.

Ethiopië: Leren omgaan met voedseltekort In Ethiopië hebben kerken vooral te maken met terugkerende hongersnood. Door het veranderende klimaat valt er in Ethiopië minder regen en regent het op verkeerde momenten. Daardoor blijft de oogst mager en is er voor de arme gezinnen chronisch voedseltekort. Bovendien wordt de grond

Waarde van de kerk

De lokale kerk is waardevol. Ze helpt gelo­ vigen hun Heer te kennen en te dienen en ze is een bron van hoop en inspiratie voor een wereld die lijdt. De Kerk is één Lichaam, de kerk van alle plaatsen en alle tijden. Bid (met je kerk) voor kerken in Afrika, Azië en Latijns-Amerika die zich inzetten om de liefde van Jezus vorm te geven in een wereld die worstelt met problemen en pijn. Geef: houd een collecte waarmee je kerken kunt steunen om arme gemeenschappen te helpen. En ga een

verbinding aan met een kerk in ‘het Zuiden’ en inspireer elkaar om letterlijk en figuurlijk verschil uit te maken in de wereld waarin wij leven. Kijk voor meer informatie op: www.tear.nl/kerken

11

Herontdekken

van de volheid van het Evangelie Ze werd geboren in Colombia en groeide op in Argentinië bij een Equadoriaanse vader en Amerikaanse moeder. Ruth Padilla heeft door haar achtergrond een schat aan crossculturele ervaringen opgedaan. Als theologe en lid van een kerk zijn onderwerpen als ‘de rol van de kerk in relatie tot armoede’ en ‘integral mission’ sprekende thema’s. “De kerk zorgt vooral voor verandering van gemeenschappen door – heel simpel – gewoon kerk te zijn.” 12

Hoe ziet u de rol en de relevantie van theologie in de huidige tijd? Theologie zou zich niet alleen bezig moeten houden met academische inspanningen waarbij alleen mensen uit de academischtheologische wereld betrokken zijn. Theologie kun je niet loskoppelen van het ‘gewone’ leven. Voor mij bevindt theologie zich vooral in de dialoog tussen de ‘praxis’ en het Bijbels onderwijs. Theologie bouwt bruggen tussen Woord en wereld. Wat is volgens u de belangrijkste missie van de kerk? Een van de helderste aspecten in Efeziërs 2 is de oproep aan de kerk om een gemeenschap te zijn die Gods Koninkrijk belichaamt. Een Koninkrijk dat door Jezus is geïnstalleerd maar nog niet tot haar volle uitdrukking is gekomen. De meest rechtstreekse uitdrukking van de

kerk is de lokale gemeenschap zijn: een plek waar mensen welkom zijn, van wederzijdse bemoediging, een plek waar je thuishoort. Maar kerk-zijn zegt ook iets over wat een kerk dóet. Kerken moeten goed gaan begrijpen dat ze een christelijke gemeenschap vormen in de wereld, niet om zichzelf te dienen, maar juist om anderen te dienen. Daarbij is compassie de eerste stap, maar tegelijk ook slechts het begin van een relatie met de realiteit van de armen en de zware lasten die zij dragen. Na compassie komt het herkennen van Gods beeltenis in alle mensen, inclusief de allerarmsten en de mensen met de minste macht. Wat verstaat u onder ‘Integral Mission’? In het Spaans wordt het woord ‘integral’ gebruikt in de zin van ‘volkoren’ (Pan Integral): een brood in zijn geheel. Je haalt

“Het Evangelie is goed nieuws voor alle aspecten van de mens.” niets uit het brood weg waardoor het witter of zachter zou worden. In die context betekent ‘integral’ dat je er niets uithaalt wat er oorspronkelijk in thuis hoort. ‘Integraal Evangelie’ betekent dan juist het ‘herontdekken’ van de volheid van het Evangelie. Het Evangelie is goed nieuws voor alle aspecten van de mens(elijke persoon). Je kunt het goede nieuws niet bekendmaken zonder het ook uit te leven, zonder te zoeken naar manieren om ook anderen het in de gehele volheid te laten ervaren. Dat betekent dat we gaan beseffen dat het Evangelie invloed heeft op onze kijk op economie, op politieke en sociale relaties en op ons ecologische perspectief. Waarom wordt ‘integral mission’ niet door meer kerken begrepen en toegepast? Omdat veel mensen onderwezen zijn in het Nieuwe Testament waarbij nauwelijks werd gekeken naar het Oude Testament. Mensen denken na over Jezus en over redding van hun ziel. Maar ze gaan niet terug naar de drieënige God

en Zijn schepping. Of naar de oproep tot gerechtigheid door de profeten en aan de eisen van de wet die is gemaakt om voor alle mensen leven in al zijn volheid te waarborgen. Jezus zei dat Hij gekomen is om leven te geven ‘in al zijn volheid’. Dat moeten we begrijpen in de context van al de betekenissen en ervaringen van de mensen van Israël vanaf het allereerste begin. Er is soms een tekort aan holistsisch onderwijs over de Schriften. Wat zijn de belangrijkste uitdagingen voor u vanuit Zuid-Amerika? Er zijn enorme uitdagingen die te maken hebben met gelijkwaardigheid en rechtvaardigheid in Latijns-Amerika. Wij hebben de grootste kloof tussen armen en rijken. Dat brengt gevaar voor geweld voort – de percentages voor moord en sociale conflicten zijn hoog. Het is een realiteit waarmee we in het dagelijks leven te maken hebben. Dan is er nog de ecologische verloedering en de verschrikkelijke impact van ons veranderende klimaat door ons onverantwoordelijke gebruik van natuurlijke hulpbronnen. Deze hebben vooral invloed op de armste en meest kwetsbare mensen die niet de middelen hebben om zichzelf te beschermen tegen de gevolgen van overstromingen of droogte. Hoe kunnen lokale kerken reageren op zulke grote uitdagingen in hun eigen gemeenschappen? Heel belangrijk daarbij is onze definitie van de lokale kerk. Als je aan de kerk denkt als een instituut – een plek waar je op zondag naartoe

Ruth Padilla

gaat – dan heeft de kerk geen tanden, geen relevantie. Ik definieer de kerk als een gemeenschap in alle verscheidenheid, maar met een gedeeld begrip van haar missie en identiteit in Christus. De eerste bijdrage van de kerk aan het veranderen van gemeenschappen is – heel simpel – alleen door de kerk te zijn, zoals in Handelingen twee en vier beschreven wordt en zoals ook door het hele Nieuwe Testament duidelijk wordt. Het is een gemeenschap waar mensen thuis horen en erkend worden als waardevol – door de Heilige Geest toebedeeld met gaven voor speciale taken. Iedereen – niet alleen de voor­ganger, de leider, de ster van de kerk. Elke vrouw, man en kind in de kerk heeft talenten om mee te bouwen aan de bredere gemeenschap en haar te dienen. Uit: Tear Times Spring 2011 Bewerking van een interview van Peter Shaw, Tearfund UK.

Integral mission en Tear De begrippen gerechtigheid, lokale kerk en ‘integral mission’ zijn thema’s uit het hart van Tear. Volgens Tear vergt de strijd tegen armoede en voor gerechtigheid een holistische aanpak

waarbij de lokale kerk een centrale rol speelt. Daarnaast heeft alles ook betrekking op de manier waarop wij (als christenen) ons leven en onze manier van consumeren invulling geven.

13

Nieuws

Warme Truienzondag een succes

Trinity

De eerste Warme Truienzondag zit erop. Vijf kerken deden officieel mee met de actie van Tear om een zondag te bezinnen en te besparen. Dit deden zij door de thermostaat een paar graden naar beneden te draaien. Eén graad lager zorgt namelijk voor 7% minder energieverbruik en dus 7% minder uitstoot van broeigassen. Een simpele en makkelijke actie om praktisch mee te helpen aan een betere leefomgeving voor arme gemeenschappen die slachtoffer zijn van klimaatverandering. Veel kerken zijn nu al van plan om mee te doen met de actie van volgend jaar. Zet de volgende Warme Truienzondag dus maar alvast in de agenda: zondag 12 februari 2012.

Onze ambassadeurs van Trinity timmeren hard aan de muzikale weg. Dit jaar komt hun eerste live-cd uit. Het concert werd 18 februari j.l. opgenomen. Er was veel animo voor het concert. De 1500 bezoekers pasten maar net in de zaal. De energieke nummers en het enthousiaste publiek maakten de avond tot een feestje om nooit te vergeten. De nieuwe cd gaat ‘Pueblos Todos’ heten, wat ‘alle volken’ betekent. Bij de cd is ook een Tear-dvd te bestellen met veel extra beeldmateriaal van Trinity’s reis naar Peru. Tijdens deze reis bezochten zij twee projecten van Tear. Voor meer informatie: www.bandtrinity.nl of twitter.com/bandtrinity.

Naar Kenia deze zomer?

Nieuwe partner Paz y Esperanza deelt kennis Onze partnerorganisaties in Peru en Bolivia krijgen binnenkort hulp van onze nieuwe partner Paz y Esperanza. Deze organisatie heeft veel ervaring in het betrekken van de lokale kerk en de lokale overheid bij hun werk. Zij willen graag hun kennis delen en hebben aangeboden om onze partnerorganisaties te helpen bij vraagstukken als: ‘Hoe krijgen we de lokale kerk betrokken bij ons werk?’ en ‘Hoe wijzen we de (lokale) overheid op haar verantwoordelijkheid t.a.v. onze doelgroep?’

Ga deze zomer mee met Kenia Indepth en grijp de kans om Kenia te zien door de ogen van Kenianen! Want aan deze leer-werkreis van Tear, World Servants en LISP (lokale partner van Tear in Kenia) doen Nederlandse én Keniaanse reizigers mee. Je komt bij Kenianen thuis en bezoekt hun kerk. Samen ontdek je wat de Bijbel zegt over armoede en onrecht. Je werkt mee met ontwikkelingsprojecten op het gebied van hiv- en aidsvoorlichting op scholen, voedselzekerheid voor de Maasai en het Tear United-project in de krottenwijken van Nairobi. Daar-

14

naast ga je op safari in een wildpark, en volg je colleges en workshops die te maken hebben met het land, de cultuur, maatschappelijke ontwikkelingen en de rol van de lokale kerk in ontwikkelingssamenwerking. Want Tear gelooft in de kracht van de lokale kerk in de strijd tegen armoede en onrecht. Kijk op www.tear.nl/indepth.

Fondsenwervingstraining voor partners uit Latijns-Amerika In de tweede week van maart kwamen alle partnerorganisaties van Tear, Tearfund Engeland en Tearfund Zwitserland uit Bolivia, Peru en Colombia samen voor een workshop fondsenwerving. Zij worden op deze manier getraind in het maken en indienen van een aanvraag bij institutionele donoren, maar ook kijken ze samen naar de mogelijkheden voor coalitievorming en lokale fondsenwerving. Daarnaast willen we bereiken dat de partners hierdoor de mogelijkheid krijgen om van elkaars ervaringen te leren en nieuwe contacten te leggen in de regio. De hoop is dat dit resulteert in nieuwe mogelijkheid om fondsen binnen te halen door de partner zelf.

Aanplant 2300 bomen in Oeganda

Kostenbesparing

Tear-partner Church of Uganda-KDDS in Noordoost-Oeganda gaat de ontbossing tegen door 2300 bomen aan te planten. Het gaat om fruitbomen zoals de mango- en avocadoboom, maar ook de inheemse tamarinde en moringa komen daarvoor in aanmerking. De tamarinde is een tropische boom van de droge Afrikaanse savanne. De boom is van grote betekenis omdat de inheemse bevolking praktisch alle delen van de boom gebruikt. De moringa wordt wel ‘het medicijnkastje van Moeder Natuur’ genoemd. Alle delen van deze tropische boom zijn eetbaar, voedzaam en geneeskrachtig.

Als Tear gaan we zorgvuldig om met de giften die wij ontvangen voor ons werk. We zijn daarom blij dat we onze kosten hebben kunnen verlagen, doordat we vanaf nu ons

magazine via rotatiedruk laten drukken. Dit betekent een kostenbesparing van zo’n 20% op de drukkosten.

Nacht Zonder Dak Extreme op Soul Survivor

De officiële aftrap van het nieuwe ‘Nacht Zonder Dak’-seizoen vindt plaats op het festival van Soul Survivor (30 april tot 4 mei 2011). Een groot aantal jongeren zal van maandagmiddag tot en met dinsdagmorgen gaan leven zoals miljoenen mensen in ontwikkelingslanden. Slapen in zelfgebouwde krotten, water verzamelen

en met beperkte ingrediënten de eigen maaltijd bereiden. De actie vindt plaats op het festivalterrein. Als je geen festivalbezoeker bent, moet je eerst een dagkaart kopen. Geef je nu snel op via www.nachtzonderdak.nl. Voor vragen kun je mailen naar [email protected].

Drinkwaterproject in Ethiopië in volle gang Het waterprogramma van de Kale Heywet Chuch in Ethiopië heeft het afgelopen halfjaar in 28 dorpen een nieuwe watervoorziening gemaakt. Twee boorinstallaties zijn in verschillende delen van Ethiopië actief om drinkwater aan te boren. De regentijd heeft het werk ietwat vertraagd, maar men verwacht tot juni nog veel meer putten te slaan. Hierdoor krijgen honderden mensen weer toegang tot schoon drinkwater, waardoor de kans op ziektes drastisch vermindert.

Colofon Tegenberichten is een gratis uitgave van Tear. Wij (Tear) zijn christenen met een passie voor God en voor mensen. Wij geloven in de kracht van de lokale kerk in de strijd tegen armoede en onrecht. Daarmee kunnen we op een duurzame manier wereldwijd mensenlevens veranderen. Gegevens Tear, Laan van Vollenhove 2941, 3706 AK Zeist, tel: +31 30 69 69 600, fax: +31 30 69 69 635, e-mail: [email protected], website: www.tear.nl. Bankrekeningen: 41 400 en 69.98.42.565. Tear staat ingeschreven bij de Kamer van Koophandel te Utrecht onder nummer: 41 177 385 Redactie Annegina Randewijk, Alec Timmerman, Suzanne Vermeulen en Betty Heynis.

Meer of minder post Wilt u meer of juist minder post ont­vangen van Tear, laat ons dan weten wat uw wensen zijn. Vormgeving www.dendj.nl Concept www.erikenik.nl Drukker De Groot, Goudriaan Tear draagt het CBF-keurmerk en is ISO-gecertificeerd Dit magazine is gedrukt op 100% gerecycled, ongebleekt papier. Bijbelteksten in deze uitgave zijn afkomstig uit de Nieuwe Bijbelvertaling ISSN 0169-4111

Verhuizen Wilt u bij verhuizing of onjuiste adressering de juiste gegevens aan ons doorgeven? Dat kan via onze website, per e-mail of telefonisch. Op die manier helpt u ons kosten te besparen. 15

Een kerk om trots op te zijn

Column

door Suzanne Vermeulen

Pastor Pride doet zijn naam eer aan. Want zijn verhalen maken me trots op een kerk die meeleeft en meelijdt. Pastor Pride is predikant in een van de arme buitenwijken van Bulawayo, de tweede stad van Zimbabwe. Zijn kerk telt nog geen honderd mensen, maar samen zorgen ze voor ongeveer dertig gezinnen met weeskinderen. We bezoeken verschillende gezinnen waarin (overgroot)oma’s zorgen voor (achter)kleinkinderen. Deze vrouwen hebben man en kinderen verloren, meestal aan aids. Zoveel verdriet, daar zou menigeen bitter en passief van worden. Maar het leven gaat door, er is zorg nodig en dat geven deze vrouwen. Alleen worden ze ouder, waardoor ze zelf niet meer voor brood op de plank kunnen zorgen. De moed zinkt me in de schoenen. Deze gezinnen hebben overal tekort aan: handen, geld, voedsel, hoop. De kerken in deze wijken zijn arm, maar ze voelen een grote verantwoordelijkheid. Iemand in Zimbabwe zei: ‘Een kerk die niet zorgt voor weduwen en

wezen, is geen kerk’. En weduwen en wezen zijn er in Zimbabwe in overvloed. Helaas kunnen kerkleden vaak niet méér doen dan luisteren, troosten en voor ze bidden. Maar dat is niet voldoende. Pastor Pride: “We hebben altijd tekort aan middelen om echt voor deze gezinnen te kunnen zorgen. We zamelen geld en voedsel in, maar onze gemeenteleden zijn zelf ook arm. Soms krijgen we kleding, voedsel en schoolgeld van partners van Tear. Dan kunnen we concreet iets doen voor deze gezinnen.” Terug in Nederland moeten veel ervaringen en gevoelens nog een plek in mijn hoofd en leven krijgen. Maar twee gevoelens komen nu al steeds naar boven: bewondering en trots. Bewondering voor predikanten en gemeenteleden die zoveel hulp, troost en hoop bieden, soms tegen de klippen op. En trots, omdat dit de kerk is waar ik ook deel van uit mag maken. Een kerk met haar fouten en beperkingen, maar tegelijk een kerk met liefde, moed en doorzettingsvermogen. Kortom: een kerk waar ik trots op ben en wil zijn!

stuur de bon in een envelop naar: Tear, antwoordnummer 7087, 3700 TB Zeist

Ja, ik wil betrokken zijn bij het werk van Tear! naam



adres



telefoon



voorletters

postcode





m/v

woonplaats

e-mail

bankrekening





geboortedatum



Ja, ik wil bidden voor Tear en geef mezelf op als gebedsvrijwilliger (ik ontvang 6x per jaar de digitale gebedsbrief). Ja, ik word donateur en machtig Tear om Ik ontvang Tegenberichten gratis.

€ 10

€ 25 €

per maand / kwartaal / jaar van mijn rekening af te schrijven;

Ja, ik word sponsor van Tear United en machtig Tear om maandelijks €20,- van mijn rekening af te schrijven. Ja, ik geef een eenmalige gift van

euro aan de projecten van Tear.

Ja, ik zet me graag in als vrijwilliger tijdens evenementen van Tear en u mag mij daarover nader informeren.

vriendennummer



handtekening