STUDIEGIDS HBO-PEDAGOGIEK

-

STUDIEGIDS 2011-2012 HBO-PEDAGOGIEK

Inhoudsopgave DE GRONINGSE AVONDOPLEIDING PEDAGOGIEK ................................. 5

1

ALGEMENE INFORMATIE ................................................................... 7 1.1 Studeren aan een avondopleiding .............................................................. 7 1.1.1 Een avondopleiding ....................................................................... 7 1.1.2 Studentenpopulatie......................................................................... 7 1.1.3 Examens in de vorm van tentamens ............................................... 7 1.1.4 Studierichtingen ............................................................................. 7 1.1.5 Status ............................................................................................. 8 1.2 Inschrijving ............................................................................................... 9 1.2.1 Vereiste vooropleiding ................................................................... 9 1.2.2 De inschrijving............................................................................... 9 1.2.3 Cursusgelden................................................................................ 10 1.2.4 Beëindiging van de studie ............................................................ 10 1.2.5 De examens/ diploma-uitreiking .................................................. 11 1.2.6 Studiefinanciering ........................................................................ 12 1.3 De organisatie ......................................................................................... 13 1.3.1 Het bevoegde gezag ..................................................................... 13 1.3.2 De studieleiding en studiecoördinatie .......................................... 13 1.3.3 Het studiesecretariaat ................................................................... 13 1.3.4 De docenten ................................................................................. 14 1.3.5 Studieondersteuning..................................................................... 15 1.3.6 Studeren met een functiebeperking .............................................. 15 1.3.7 Klachtenprocedure ....................................................................... 17 1.3.8 De opleidingscommissie .............................................................. 17 1.3.9 De onderwijsorganisatie .............................................................. 17 1.4 Bibliotheken ............................................................................................ 18 1.5 ACLO...................................................................................................... 19

2

DE OPLEIDING HBO-PEDAGOGIEK ................................................. 20 2.1 Visie van de opleiding............................................................................. 20 2.2 Beroepsperspectief .................................................................................. 20 2.3 Opzet van de opleiding ........................................................................... 22 2.4 Studielast ................................................................................................. 22 2.5 Overzicht studiepunten reguliere beroepsgerichte route ......................... 23 2.6 Overzicht studiepunten academische route ............................................. 27 2.6.1 Academische route Pedagogiek en Onderwijskunde ................... 28 2.6.2 Academische route Orthopedagogiek .......................................... 30 2.7 Examens en tentamens ............................................................................ 33 2.7.1 De examenregeling ...................................................................... 33 2.7.2 Het examenprogramma ................................................................ 33

2.7.3 Inpassingsregelingen .................................................................... 34 2.7.4 Vrijstellingen ............................................................................... 35 2.8 De kwaliteitsbewaking ............................................................................ 35 2.9 Doorstroming naar de universitaire opleidingen ..................................... 35 3 HET STUDIEPROGRAMMA HBO-PEDAGOGIEK ........................... 36 3.1 Algemeen ................................................................................................ 36 Studiebegeleiding en coaching studenten .................................................. 36 3.2 Het eerste studiejaar ................................................................................ 38 Pedagogiek 1 ............................................................................................. 38 Wiskunde ................................................................................................... 39 Sociologie 1 ............................................................................................... 40 Filosofie 1: Geschiedenis van de filosofie ................................................. 42 Psychologie................................................................................................ 43 Filosofie van opvoeding en onderwijs ....................................................... 45 Referaatpracticum...................................................................................... 47 3.3 Het tweede studiejaar .............................................................................. 48 Pedagogiek 2 ............................................................................................. 48 Filosofie 2: wetenschapsfilosofie .............................................................. 50 Statistiek 1 ................................................................................................. 51 Sociologie 2 ............................................................................................... 52 Andragogiek .............................................................................................. 54 Onderwijskunde ......................................................................................... 56 Vrije keuze................................................................................................. 58 3.4 Het derde studiejaar ................................................................................ 60 Visie en profilering (voorheen Scholing en opleiding) .............................. 60 Inleiding communicatie ............................................................................. 62 Beleid en organisatie ................................................................................. 64 Advisering en begeleiding ......................................................................... 66 Orthopedagogiek ....................................................................................... 68 Lerarenvariant............................................................................................ 70 Onderwijsbegeleiding ................................................................................ 73 Jeugdzorg................................................................................................... 75 Multiculturaliteit in onderwijs en jeugdzorg ............................................. 77 Methodologie/onderzoekspracticum .......................................................... 79 3.5 Vierde studiejaar ..................................................................................... 80 Terugkombijeenkomsten ........................................................................... 80 Stage..... ..................................................................................................... 82 Scriptie....................................................................................................... 84 4 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.6

BIJLAGEN ............................................................................................. 85 De beroepsspecifieke differentiaties, de stage & de scriptie ................... 86 Literatuurverwijzingen, literatuurlijst en tabellen in een werkstuk ......... 94 Protocol voor het beoordelen van een scriptie ........................................ 95 Protocol voor het beoordelen van het stageverslag ................................. 97 Onderwijs- en Examenregeling (OER) ................................................... 99 Plattegronden ........................................................................................ 111

DE GRONINGSE AVONDOPLEIDING PEDAGOGIEK

DE GRONINGSE AVONDOPLEIDING PEDAGOGIEK Geschiedenis In 1918 is de ‘Vereniging voor Pedagogisch Onderwijs aan de Rijksuniversiteit te Groningen’ opgericht. Deze vereniging verzorgde theoretische en praktische cursussen in de didactiek voor aanstaande leraren en voordrachten over pedagogische onderwerpen voor belangstellenden in het algemeen. In 1954 nam deze vereniging de verantwoordelijkheid op zich voor het geven van de reeds bestaande opleiding voor de Middelbare Akte Pedagogiek A. Tevens is toen besloten een opleiding voor de Middelbare Akte Pedagogiek B te beginnen. Deze opleidingen zijn bekend geworden als de MO-A en MO-B Pedagogiek. De ‘Vereniging’ is in 1965 omgezet in een ‘Stichting Pedagogisch Onderwijs aan de Rijksuniversiteit te Groningen’ (SPO). De opleiding MO-A Pedagogiek is in 1987 verbreed met een algemene pedagogisch-agogische beroepsvoorbereiding en wordt sindsdien tot het Hoger Pedagogisch en Sociaal-Agogisch Onderwijs gerekend. De opleiding MO-B Pedagogiek wordt in 1990 opgevolgd door een cursusaanbod gericht op doorstroming naar de afstudeerrichtingen Pedagogiek en de studierichting Onderwijskunde van de Rijksuniversiteit Groningen. Als reactie op de invoering van het bachelor-master systeem in het hoger onderwijs is dit cursusaanbod vanaf 2003 vervangen door schakelprogramma’s die eveneens gericht zijn op doorstroom naar de afstudeerrichtingen Pedagogiek en de studierichting Onderwijskunde. Deze schakelprogramma’s zijn bedoeld voor studenten die al beschikken over een (verwante) afgeronde HBO-opleiding. Per 1 september 1997 valt de opleiding HBO-pedagogiek onder de door de SPO in stand te houden Hogeschool voor Hoger Pedagogisch en Sociaal-Agogisch Onderwijs. De Hogeschool is als zodanig aangewezen door de Minister. Nadere informatie over de geschiedenis van de SPO is te vinden in het Gedenkboek SPO “75 jaar Vereniging/Stichting voor Pedagogisch Onderwijs” uit 1994 van J. Vermoolen (verkrijgbaar bij de SPO à € 7,-). De SPO De SPO treedt op als bevoegd gezag van de opleiding HBO-pedagogiek. De opleidingen van de SPO worden niet door de overheid gesubsidieerd. De SPO kan hierdoor de cursusgelden voor haar opleidingen vaststellen onafhankelijk van het landelijk beleid. De SPO neemt deel aan de landelijke Vereniging ter Bevordering van de Studie der Pedagogiek (VBSP). Opleiding HBO-pedagogiek De opleiding HBO-pedagogiek is een volwaardige, vierjarige HBO-opleiding met een programma van 240 ECTS. Afronding van de opleiding geeft recht op het voeren van de titel ‘Bachelor’. De opleiding kent drie beroepsdifferentiaties, te weten de Lerarenvariant, Jeugdzorg en Onderwijsbegeleiding. De Lerarenvariant valt onder het Hoger Pedagogisch Onderwijs (HPO), de Jeugdzorg en de Onderwijsbegeleiding (samen de Algemene Beroepenvariant) onder het Hoger Sociaal-Agogisch Onderwijs (HSAO). Daarnaast heeft de 5

DE GRONINGSE AVONDOPLEIDING PEDAGOGIEK opleiding een academische route met twee varianten: een route die rechtstreeks aansluit op de Groninger universitaire masteropleidingen Algemeen Pedagogische Wetenschappen en Onderwijskunde (academische route Pedagogiek en Onderwijskunde) en een route die het mogelijk maakt om na een verkort schakelprogramma door te stromen naar de master Orthopedagogiek (academische route Orthopedagogiek). Nadere informatie In deze studiegids staat de informatie over de opleiding HBO-pedagogiek inclusief de academische route. Voor het schakelprogramma en de academische IB-opleiding (Intern begeleider) bestaan aparte studiegidsen. Als men na lezing van de studiegids nader wil worden geïnformeerd over de opleiding (bijvoorbeeld over mogelijke vrijstellingen, instromen in een hoger studiejaar, etc.), dan kan men zich wenden tot de studiecoördinator A. Slijkhuis, tel. 050 363 7893, e-mail: [email protected]. Voor meer administratieve zaken (zoals vereiste vooropleiding, inschrijving, studiefinanciering) kan men terecht bij het studiesecretariaat. Het secretariaat is te bereiken op telefoonnummer 050 - 363 6525, e-mail: [email protected]. Belangrijke data collegejaar 2011-2012

Opening studiejaar (tevens uitreiking propedeutisch examen): Woensdag 7 september 2011 (16.30 uur kantine Heymansgebouw) Bachelorexamen (uitreiking en ondertekening getuigschriften): Woensdag 28 september 2011 Woensdag 25 januari 2012 Woensdag 27 juni 2012 Woensdag 26 september 2012 Vakanties (geen colleges): Herfstvakantie (15 oktober 2011 – 23 oktober 2011) Kerstvakantie (24 december 2011 – 8 januari 2012) Voorjaarsvakantie (25 februari 2012 – 4 maart 2012) Meivakantie (28 april 2012 – 6 mei 2012) Goede Vrijdag (vrijdag 6 april 2012) Pasen (zondag 8 en maandag 9 april 2012) Hemelvaartsdag (donderdag 17 mei) Pinksteren (zondag 27 en maandag 28 mei) Zomervakantie (14 juli 2012 – 2 september 2012)

6

ALGEMENE INFORMATIE

1

ALGEMENE INFORMATIE

1.1

Studeren aan een avondopleiding

1.1.1

Een avondopleiding

De opleiding HBO-pedagogiek is een avondopleiding. Dit houdt in dat de studie kan worden gevolgd naast de dagelijkse werkzaamheden. Het houdt ook in dat het aantal contacturen beperkt is en dat dus een groot beroep wordt gedaan op zelfstudie. Studenten moeten veel lezen, meestal in het Nederlands, maar er staan ook Engelstalige boeken op de lijst. Een avondopleiding is aantrekkelijk voor degenen die overdag niet in de gelegenheid zijn een opleiding te volgen. Een avondopleiding is bovendien aantrekkelijk voor werkzoekenden. Bij het volgen van een avondstudie komt in principe een werkloosheidsuitkering niet in gevaar (op mogelijk de stageperiode na), omdat men overdag beschikbaar blijft voor de arbeidsmarkt. Nadere informatie hierover kunt u verkrijgen bij het UWV Werkbedrijf in uw gemeente. 1.1.2

Studentenpopulatie

Aan de Groningse opleiding HBO-pedagogiek studeren overwegend volwassenen van uiteenlopende leeftijd. De opleiding gaat uit van de principes van volwasseneneducatie. Er wordt bijvoorbeeld regelmatig een beroep gedaan op wat de student zelf reeds aan ervaringen, inzichten en vaardigheden heeft opgedaan. Tevens wordt rekening gehouden met persoonlijke omstandigheden. Het aanbod van studieonderdelen is zodanig dat studenten zelf hun studietempo kunnen bepalen. 1.1.3

Examens in de vorm van tentamens

De opleiding kent twee examens: het propedeutisch examen aan het eind van het eerste studiejaar en het bachelor examen aan het eind van het laatste studiejaar. De examens hebben de vorm van een dossierexamen. Over de verschillende examenvakken worden tentamens afgenomen (door de eigen docenten). Op die manier wordt een dossier van tentamenresultaten opgebouwd. Men is geslaagd voor een examen zodra voor alle examenvakken een voldoende is behaald. 1.1.4

Studierichtingen

De studieduur van de opleiding HBO-pedagogiek bedraagt vier jaar (240 ECTS). Er worden twee studieroutes aangeboden: de reguliere beroepsgerichte route en de academische route. De reguliere beroepsgerichte route kent twee varianten: de Lerarenvariant (LV) en de Algemene Beroepenvariant (ABV). De academische route kent twee varianten: de academische route Pedagogiek en Onderwijskunde en de academische route Orthopedagogiek. De Lerarenvariant maakt onderdeel uit van de tweedegraads lerarenopleiding pedagogiek. De Algemene Beroepenvariant biedt een algemene beroepsvoorbereiding op pedagogische en sociaal-agogische beroepen. Hierbinnen kan worden gekozen voor het domein Jeugdzorg of het domein Onderwijsbegeleiding. 7

ALGEMENE INFORMATIE De varianten van de academische route bereiden voor op pedagogische masteropleidingen van de Rijksuniversiteit Groningen (zie 2.6). Reguliere beroepsgerichte route

Academische route

ABV

Jeugdzorg Onderwijsbegeleiding LV Lerarenvariant Ac. route Pedagogiek en Onderwijskunde Ac. route Orthopedagogiek

De Lerarenvariant leidt tot een tweedegraads lesbevoegdheid. Deze bevoegdheid is vereist voor het lesgeven in het VMBO en het MBO (Regeling bewijzen van bekwaamheid O.W.V.O., nr. 7.4, onderdeel m). De tweedegraads lesbevoegdheid pedagogiek verleent bevoegdheid tot het geven van de vakken Pedagogiek, Andragogiek, Psychologie, Onderwijskunde en Algemene didactiek. Het niveau van de ABV is te vergelijken met de tweedegraads lerarenopleiding en gelijkwaardig aan dat van andere HBO-opleidingen binnen de sector van het Hoger Sociaal-Agogisch Onderwijs. De ABV-studies zijn een voorbereiding op een groot aantal kaderfuncties in pedagogisch en sociaal-agogisch gerichte beroepscategorieën binnen jeugdzorg en onderwijsbegeleiding zonder op te leiden voor een specifiek beroep. De varianten van de academische route hebben een andere oriëntatie dan de varianten binnen de reguliere route. Zij zijn namelijk gericht op voorbereiding op de academische masterstudies. Het programma besteedt veel aandacht aan methoden en technieken van wetenschappelijk onderzoek. 1.1.5

Status

De opleiding HBO-pedagogiek is een onbekostigde, door de overheid aangewezen opleiding. Deze opleiding wordt verzorgd door de Hogeschool voor Pedagogisch Onderwijs aan de Rijksuniversiteit Groningen (SPO). De opleiding is geregistreerd onder de CROHO nummers: 35158 (Pedagogiek) en 35204 (Opleiding tot leraar). Beide opleidingen zijn geaccrediteerd tot 31 december 2012. In juni 2011 heeft opnieuw een visitatie plaatsgevonden. Zodra het nieuwe visitatierapport verschijnt wordt dit integraal gepubliceerd op de website: www.spo-groningen.nl. De opleiding valt onder het toezicht van de Inspectie van het onderwijs, gevestigd in Utrecht (Rijksinspectiekantoor Utrecht, Postbus 2730, 3500 GS Utrecht).

8

ALGEMENE INFORMATIE

1.2 1.2.1

Inschrijving Vereiste vooropleiding

Om tot de opleiding HBO-pedagogiek te worden toegelaten, moet men in het bezit zijn van: een diploma HAVO, of een diploma MBO niveau 4, of een diploma leidster bij het kleuteronderwijs, of een verklaring van een MTS dat met goed gevolg eindexamen is afgelegd zonder dat het praktijkjaar is doorlopen, of een diploma van hoger niveau dan de hierboven genoemde, of een niet in Nederland behaald diploma, dat naar het oordeel van het bevoegde gezag als bewijs van voldoende vooropleiding geldt. Voor bezitters van een erkend buitenlands diploma geldt de aanvullende toelatingsvoorwaarde dat zij voldoende kennis van de Nederlandse taal dienen te bezitten. De student dient aan deze kennis te voldoen door het met goed gevolg afleggen van het staatsexamen Nederlands als tweede taal of door het met succes afronden van een toelatingsonderzoek. Als u niet over de juiste vooropleiding beschikt voor inschrijving en u bent 21 jaar of ouder, dan kunt u worden toegelaten via een toelatingsonderzoek. Het toelatingsonderzoek bestaat uit de volgende onderdelen: Schriftelijke toetsen bij een Nederlandse en een Engelse tekst, beide met een redelijke moeilijkheidsgraad; doel is het peilen van de algemene ontwikkeling, van tekstbegrip, en het vermogen tot formuleren; Een mondelinge toets, gericht op het peilen van de geschiktheid voor de gekozen studierichting. Voor aanmelding tot het toelatingsonderzoek dient u zich te melden bij de studiecoördinator Ans Slijkhuis, tel. 050 - 3637893. Voor het toelatingsonderzoek is een bedrag van € 15,- aan kosten verschuldigd. Voor de schriftelijke toetsen kan vrijstelling worden verleend als men bijvoorbeeld een HAVO- of VWO- certificaat Nederlands en/of Engels bezit of is geslaagd voor een colloquium doctum bij een universiteit. Over deze en soortgelijke aangelegenheden kan men contact opnemen met de studiecoördinator. De student dient er rekening mee te houden dat voor sommige cursussen Engelstalige literatuur staat voorgeschreven. 1.2.2

De inschrijving

De inschrijving wordt verricht door de onderwijsinstelling en geldt telkens voor één cursusjaar van tien maanden, namelijk: de periode september t/m juni van het daaropvolgende jaar. Aan de inschrijving zijn rechten verbonden. Alleen de inschrijving verleent deze rechten. Als men de studie wil voortzetten, dient men zich ieder jaar opnieuw in te schrijven. Personen die zich niet inschrijven, mogen geen onderwijs volgen of examens afleggen. 9

ALGEMENE INFORMATIE Indien u zich voor het cursusjaar 2011-2012 wenst in te schrijven, dient u zich digitaal en schriftelijk aan te melden door middel van een volledig ingevuld en ondertekend aanmeldingsformulier. Het formulier is te downloaden via de website: www.spo-groningen.nl. Voor de eigen administratie dient u een kopie van de overeenkomst te maken en te bewaren. Bij een eerste aanmelding dient u tevens mee te zenden: twee recente pasfoto’s; fotokopie(ën) van diploma’s en/of cijferlijst(en), waaruit blijkt dat u over de vereiste vooropleiding beschikt; een kopie van uw identiteitsbewijs. Een student heeft gedurende het cursusjaar van inschrijving het recht: aan het onderwijs deel te nemen (colleges te volgen enz.) en tentamens af te leggen; van toegang tot en gebruik van de lesgebouwen en de daarin aanwezige voorzieningen (bibliotheek e.d.). Pas nadat u bent ingeschreven mogen in het cursusjaar van inschrijving colleges worden gevolgd en tentamens of examens worden afgelegd. Een docent kan een student de toegang tot een tentamen weigeren indien hij/zij geen geldige collegekaart kan tonen. 1.2.3

Cursusgelden

Het cursusgeld moet elk jaar opnieuw worden voldaan. Pas na ontvangst van het cursusgeld door de opleiding is de student officieel ingeschreven. De hoogte van het bedrag wordt jaarlijks vastgesteld door het bevoegde gezag van de opleiding, het bestuur van de Stichting voor Pedagogisch Onderwijs (SPO). Voor het studiejaar 2011-2012 is de hoogte van het cursusgeld € 1512,-. Het is mogelijk het cursusgeld in één termijn te betalen of gespreid, in vier termijnen. Bij gespreide betaling betaalt u € 15,- administratiekosten. Een formulier voor automatische incasso kunt u samen met het inschrijfformulier downloaden via de website. 1.2.4

Beëindiging van de studie

Als u in de loop van het cursusjaar de studie beëindigt, is in een aantal gevallen terugbetaling van een deel van het cursusgeld mogelijk. De restitutieregeling staat hieronder. Beëindiging van de studie dient u per aangetekend schrijven mee te delen aan het studiesecretariaat. Hierbij geldt een opzegtermijn van twee maanden. De opzegtermijn gaat in op de datum van poststempeling van het aangetekend schrijven. Voor elke maand na het einde van de opzegtermijn wordt een evenredig deel van het cursusgeld terugbetaald.

10

ALGEMENE INFORMATIE Betalingsregeling in geval van opzegging:

Uiterlijke opzegdatum: 30 september 2011 31 oktober 2011 30 november 2011 31december 2011 31 januari 2012 28 februari 2012 31 maart 2012

Maanden te betalen: september t/m november september t/m december september t/m januari september t/m februari september t/m maart september t/m april september t/m mei

U betaalt in 2011-2012: € 453,60 € 604,80 € 756,00 € 907,20 € 1058,40 € 1209,60 € 1360,80

In geval van opzegging na 31 maart 2012 vindt geen teruggave meer plaats. Na het behalen van het diploma wordt restitutie verleend vanaf de datum waarop het diploma is uitgereikt. 1.2.5

De examens/ diploma-uitreiking

Propedeutisch examen De uitreiking van het getuigschrift van het propedeutisch examen vindt jaarlijks plaats tijdens de opening van het nieuwe studiejaar. Het getuigschrift kan via de mail tot 15 augustus aangevraagd worden. Studenten die tijdens het studiejaar dit getuigschrift willen ontvangen, kunnen contact opnemen met het studiesecretariaat. Bachelorexamen Op drie momenten in het studiejaar vindt het bachelorexamen plaats. Het examen bestaat uit de uitreiking en ondertekening van de getuigschriften. Studenten krijgen tijdens de plechtigheid de gelegenheid om in maximaal tien minuten terug te blikken op hun studie of om iets over hun afstudeerproject te vertellen. Wanneer studenten hiervan gebruik willen maken, dienen zij dit van te voren te melden bij het secretariaat. De uitreiking van de getuigschriften bachelor HBO-pedagogiek vindt in 20112012 plaats op: woensdag 25 januari 2012, woensdag 27 juni 2012 en woensdag 26 september 2012 om 16.00 uur. De uitreiking is openbaar, d.w.z. dat familieleden, vrienden en medestudenten aanwezig mogen zijn. De examenkandidaten en de scriptiebegeleiders worden veertien dagen voorafgaand aan de uitreiking, schriftelijk uitgenodigd. Studenten die in aanmerking willen komen voor de uitreiking van het getuigschrift op één van bovengenoemde data, dienen vier weken daaraan voorafgaand de volgende bescheiden in te leveren bij het studiesecretariaat: het aanmeldingsformulier: dit formulier is te downloaden via de website; de scriptie in tweevoud. De student dient tijdig een afspraak te maken met het secretariaat om samen met een secretariaatsmedewerker te controleren of aan de eisen voor afstuderen is voldaan.

11

ALGEMENE INFORMATIE 1.2.6

Studiefinanciering

De opleiding HBO-pedagogiek wordt niet door de overheid gesubsidieerd. Studenten hebben geen recht op een studiebeurs of -lening op grond van de Wet op de Studiefinanciering. Wel bestaat er een regeling tegemoetkoming lerarenopleidingen. Leraren die de opleiding volgen ter verhoging van hun professionaliteit komen in aanmerking voor een lerarenbeurs. Informatie is te verkrijgen bij de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO). Omdat studenten geen recht kunnen doen gelden op studiefinanciering vermindert de studietijd, doorgebracht bij de opleiding HBO-pedagogiek, niet het recht op studiefinanciering voor een vervolgopleiding. Bovendien is de regeling omtrent verschuldigd instellingscollegegeld voor een tweede bacheloropleiding (stapelregeling) niet van toepassing. Wanneer de langstudeerregeling wordt aangenomen, zal ook deze regeling niet voor SPOstudenten van toepassing zijn. Wie zich na de opleiding laat inschrijven bij een door de overheid gesubsidieerde universiteit of hogeschool, en op dat moment voldoet aan de in de wet gestelde eisen, kan alsnog in aanmerking komen voor studiefinanciering en kan in principe tegen het wettelijk vastgesteld collegegeld ingeschreven worden. Studenten die zich inschrijven bij de opleiding HBO-pedagogiek kunnen bij de sociale dienst van hun gemeente informeren of zij in aanmerking kunnen komen voor een tegemoetkoming in de studiekosten. Deze tegemoetkoming wordt beoordeeld op basis van de individuele situatie van de student. De sociale diensten voeren een eigen beleid waarbij verbetering van de kwalificatie voor de arbeidsmarkt voorop staat. In sommige gevallen kunnen de studiekosten of een deel daarvan worden vergoed door het arbeidsbureau (UWV Werkbedrijf) of de eigen werkgever. Een eventuele vergoeding verschilt per uitkeringsinstantie. Ook kan een beroep worden gedaan op private fondsen. In aanmerking komen bijvoorbeeld: -

-

-

Stichting Provinciaal Groninger Studiefonds (www.provinciegroningen.nl/welzijnencultuur/onderwijs/studiekosten). Voor inwoners van de provincie Groningen, met uitzondering van inwoners van de gemeente Groningen; Stichting Talent Support (www.talentsupport.net). Niet bedoeld voor de reguliere student onder de 30 jaar, 2e fase student, stages; Stichting Het Scholten-Cordes Fonds. Voor het verlenen van studietoelages in die gevallen waarin de Wet Studiefinanciering niet voorziet; Stichting Neeltje Buis. Voor tweede kansonderwijs, vooral gericht op vrouwen; Dr L.A. Buma Stichting. Alleen voor personen geboren in de provincie Friesland, uit ouders die in Friesland wonen ten tijde van de aanvraag of daar overleden zijn.

Voor nadere informatie kan het Fondsenboek worden geraadpleegd; dit boek is beschikbaar op het secretariaat. 12

ALGEMENE INFORMATIE

1.3 1.3.1

De organisatie Het bevoegde gezag

Het bevoegde gezag van de opleiding HBO-pedagogiek berust bij de Stichting voor Pedagogisch Onderwijs aan de Rijksuniversiteit Groningen SPO). Het bestuur van de SPO is samengesteld uit de volgende personen: Voorzitter: Prof.dr. J.J.H. Dekker Secretaris: Dr. H.T.A. Amsing Penningmeester: J.G. van der Veen Leden: J. Kappen Prof.dr. A.E.M.G. Minnaert Drs. A. Spreen Prof.dr. M.P.C.van der Werf De bestuursleden zijn via het secretariaat te bereiken. 1.3.2

De studieleiding en studiecoördinatie

De dagelijkse leiding van de opleiding HBO-pedagogiek berust bij de studieleider mevr. dr. H.T.A. Amsing en bij de studiecoördinator mevr. A.A. Slijkhuis. Mevr. Amsing is te bereiken via het studiesecretariaat, tel. 050 - 363 6525, mevr. Slijkhuis op tel. 050 - 363 7893 / 6525. 1.3.3

Het studiesecretariaat

Het studiesecretariaat van de opleiding HBO-pedagogiek te Groningen is gevestigd in de Grote Rozenstraat 38 (kamer 004), 9712 TJ Groningen, tel. 050 – 363 6525. Het studiesecretariaat wordt verzorgd door mevr. M. Froma en mevr. E. Strating. Het e-mailadres van het secretariaat is: [email protected]. Het secretariaat is geopend op maandag, dinsdag, woensdag en donderdag. Voor de openingstijden van het secretariaat zie: www.spo-groningen.nl. Het studiesecretariaat is verantwoordelijk voor de studentenadministratie. De administratie bevat de studiegegevens van elke student (dossier met naam, adres, studieresultaten). Tevens worden hier de gegevens van oud-studenten (geslaagden/gestopten) en het archief van de scripties en stageverslagen van de opleiding beheerd. Doorgaans zijn de medewerkers van het secretariaat het eerste aanspreekpunt voor informatie over de studie en onderwijsorganisatorische aangelegenheden. Zij kunnen voor een vlotte doorgang zorgen in het overleg tussen studenten, docenten, coach en studieleiding. Studenten kunnen schriftelijk/telefonisch contact met hen opnemen of tijdens de openingsuren langskomen.

13


De docenten

Het onderwijs aan de opleiding HBO-pedagogiek te Groningen wordt verzorgd door: Docent mevr. dr. L.W.H. Bakker Advisering en begeleiding mevr. drs. A.J. Dijkstra Inleiding communicatie Terugkombijeenkomsten Referaatpracticum dhr. E.H. van Dulmen Wiskunde mevr. drs. J.A.M. Evers Filosofie van opvoeding en onderwijs

E-mailadres [email protected]

Adres / telefoon 06 – 20 21 31 26

[email protected]

06 – 49 93 09 54

[email protected]

Grote Rozenstraat 38 9712 TJ Groningen

mevr. drs. J.H. Faber Toegepaste psychologie

[email protected]

Psychologenpraktijk Huizumerpoort Faber Sixmastraat 24 8932 PA Leeuwarden 058 - 2131065

mevr. J.E. de Groot Studiebegeleiding en coaching studenten dhr. dr. D.H. Hak Sociologie 1 Sociologie 2

[email protected]

dhr. drs. A.L. Heinink Onderwijskunde

[email protected]

dhr. dr. R. Hoekstra Psychologie: introductie

[email protected]

mevr. drs. R. Jager Visie en profilering

[email protected] www.boponderzoek.nl

dhr. drs. J. Kramer Statistiek 1

[email protected]

14

[email protected]

[email protected]

Voortsweg 109a 7523 CD Enschede 06 – 46 24 34 18 www.durkhak.nl Viermorgen 79 6681 WJ Bemmel tel. 0481 - 465139 Rembrandt van Rijnstraat 286 9718 PV Groningen Kwinkenplein 8-3 9712 GZ Groningen tel. 050 - 3184055 Mozartstraat 18 9722 EC Groningen tel. 050 - 5799675 06 – 41 32 25 54

ALGEMENE INFORMATIE dhr. dr. D. Lechner Pedagogiek 1 Pedagogiek 2

[email protected]

Fruitstraat 6A 9741 AP Groningen 06 - 52306327

dhr. drs. J. Lensen Beleid en organisatie Andragogiek

[email protected]

De Klaproos Hornsedijk 4 9528 PK Buinen tel. 0599 - 212267

mevr. T.R. Maandag Multiculturaliteit in onderwijs en jeugdzorg dhr. A. Pel Lerarenvariant dhr. dr. P. A. van der Ploeg Filosofie 1 Filosofie 2 mevr. dr. T. Roggen Jeugdzorg Orthopedagogiek

[email protected]

[email protected]

tel. 050 - 5734480

[email protected] [email protected]

Grote Rozenstraat 38 9712 TJ Groningen

[email protected]

Grote Rozenstraat 38 9712 TJ Groningen tel. 050 – 363 6581 H. Colleniusstraat 68 9718 KW Groningen

mevr. drs. A.C.M. van Roy Onderwijsbegeleiding Methodologie dhr. drs. G.J. Steiger Lerarenvariant

[email protected] [email protected]

Eemskanaal ZZ 19 9623 PE Lageland tel. 050 - 3136259

[email protected]

mevr. drs. E. Voeten Visie en profilering

[email protected] www.boponderzoek.nl

dhr. drs. R .J. van Wetten Jeugdzorg

[email protected]

Rubensstraat 74 9718 ME Groningen tel. 050 - 3123071 Kwinkenplein 8-3 9712 GZ Groningen tel. 050 - 3184055 Vennenweg 23 9311 RB Nieuw-Roden tel. 050 - 5010029

1.3.5

Studieondersteuning

Voor vragen over de opleiding kunnen studenten zich wenden tot de studiecoördinator, Ans Slijkhuis of de studiecoach, Jetske Lysbeth de Groot. De studiecoach maakt eerstejaarsstudenten wegwijs in de opleiding en biedt studieondersteuning aan alle studenten. 1.3.6

Studeren met een functiebeperking

Studenten aan de SPO (HBO-pedagogiek) die een functiebeperking hebben, kunnen in aanmerking komen voor ondersteunende onderwijsvoorzieningen wanneer zij door deze beperking niet optimaal het onderwijs kunnen volgen of tentamens kunnen afleggen. De SPO volgt in de procedure inzake studenten met 15

ALGEMENE INFORMATIE een functiebeperking het beleid van de Rijksuniversiteit Groningen, vastgelegd in de notitie ‘Functie beperkt? Positie versterkt!’ (2005). In het bepalen van de toe te kennen voorziening wordt gebruik gemaakt van de richtlijnen door de RUG uitgegeven in: ‘Hoe het anders kan.’ (2005). Procedure Een student die een beroep wil doen op ondersteunende onderwijsvoorzieningen dient dit zelf, middels een schriftelijk verzoek, bij de studiecoördinator van de SPO aan te vragen. In dit verzoek moet de student aangeven om welke beperking het gaat en welke voorzieningen hij/zij noodzakelijk acht voor het goed kunnen volgen van het onderwijs en het afleggen van tentamens. Afhankelijk van de functiebeperking en gewenste voorziening dient de student de aanvraag van bewijsstukken te voorzien. Bewijsstukken zijn doorgaans een verklaring van een (huis)arts, specialist, therapeut, psycholoog, etc. Het moet duidelijk zijn of het een chronische dan wel tijdelijke functiebeperking betreft. Desgewenst kan de studiecoördinator een persoonlijk gesprek met de student aangaan voor het verkrijgen van extra informatie omtrent de functiebeperking en wensen voor onderwijsvoorzieningen. De studiecoördinator beoordeelt de aanvraag op basis van het verzoek, de bewijsstukken en het eventuele gesprek met de student. De studiecoördinator stelt een advies op en maakt een voorstel voor de te nemen onderwijsvoorzieningen en legt deze ter beoordeling en goedkeuring voor aan de examencommissie. Wanneer nodig wint de studiecoördinator voor een zo goed mogelijk advies informatie in bij derden/deskundigen. Wanneer de examencommissie akkoord is, wordt de uitslag schriftelijk of via de mail medegedeeld aan de student. Een kopie hiervan wordt toegevoegd aan het dossier van de student. De student moet, elk jaar van inschrijving, opnieuw een verzoek indienen voor studie ondersteunende voorzieningen. De praktische afhandeling voor invoering van de voorzieningen en communicatie naar student en docenten vindt plaats via de studiecoördinator en het studiesecretariaat van de SPO. De SPO kan alleen voorzieningen beiden die praktisch en financieel realistisch en haalbaar zijn. In alle andere gevallen moet in goed overleg met de student gezocht worden naar alternatieve mogelijkheden. Dyslexie (en dyscalculie) Aparte aandacht, wat betreft studeren met een functiebeperking, behoeft dyslexie (waaronder ook dyscalculie). Wanneer een student ondersteunende voorzieningen aanvraagt vanwege dyslexie dient hij/zij altijd een dyslexieverklaring en de rapportage behorende bij de dyslexieverklaring te overleggen. Een dyslexieverklaring mag niet ouder dan 6 jaar zijn. Wanneer nodig kan de studiecoördinator vragen om extra informatie zoals de rapportage behorende bij de dyslexieverklaring. De studiecoördinator wint, bij enige twijfel, altijd advies in bij een deskundige. 16


Klachtenprocedure

Studenten met een klacht betreffende een docent of een vak dienen zich allereerst tot de betreffende docent te wenden. In tweede instantie kunnen zij met hun klacht naar de coach of de studiecoördinator. Wanneer studenten een klacht hebben op het niveau van de organisatie dienen zij zich direct tot de studiecoördinator te wenden. Indien nodig leggen de coach of de studiecoördinator de klacht voor aan de studieleider. Studenten hebben bovendien collectief recht van beklag. Als tenminste vier studenten vinden dat de opleiding in een bepaald opzicht tekort schiet, kunnen zij rechtstreeks schriftelijk een klacht indienen bij de studieleider. Vaak is het echter verstandig om de klacht eerst via de docent, coach of studiecoördinator aan te kaarten. In laatste instantie kunnen studenten zich wenden tot het bestuur van de opleiding. Zie paragraaf 1.3.1. 1.3.8

De opleidingscommissie

De opleiding HBO-pedagogiek heeft een opleidingcommissie (OLC). De OLC bestaat uit drie docentleden en drie studentleden. De studentleden fungeren als aanspreekpunt voor de studenten. De namen van de leden van de OLC staan vermeld op de website: www.spo-groningen.nl. De OLC komt drie keer per cursusjaar bijeen. Tijdens deze bijeenkomsten wordt het onderwijs geëvalueerd en worden vernieuwingen in de opleiding voorgesteld en besproken. Studenten die contact willen opnemen met één van de commissieleden kunnen zich wenden tot het studiesecretariaat. 1.3.9

De onderwijsorganisatie

De gebouwen waar de colleges worden gegeven zijn: Muntinggebouw, Grote Kruisstraat 2 (Ingang: Grote Kruisstraat 2/1) Heymansgebouw, Grote Kruisstraat 2/1 Nieuwenhuisgebouw, Grote Rozenstraat 38 Boumangebouw, Grote Rozenstraat 31 GMWBL, Bloemstraat 36 Academiegebouw, Broerstraat 5 Zalen UMCG, A. Deusinglaan 1 Zie plattegronden achter in de studiegids. De colleges, werkgroepen e.d. worden op woensdagen donderdagavond aangeboden. In geval van overmacht kan worden uitgeweken naar de dinsdagavond. Vakken uit de academische route worden op dinsdag-, woensdagen donderdagavond geroosterd, bij overmacht ook op de maandagavond. Voor een aantal vakken uit de academische route geldt dat het tentamen overdag plaatsvindt, gelijktijdig met het tentamen van de bacheloropleiding Pedagogiek en Onderwijskunde van de Rijksuniversiteit Groningen. De lestijden zijn tussen 17.00/17.15 en 21.00/21.15 uur. De opening van het studiejaar 2011-2012 is op woensdag 7 september 2011 om 16.30 uur in de kantine van het Heymansgebouw, Grote Kruisstraat 2/1, Groningen. De eerste lesdag is, afhankelijk van het rooster, donderdag 8 september, dinsdag 13 of woensdag 14 september 2011. 17

ALGEMENE INFORMATIE Het les-, tentamen- en vakantierooster voor het gehele jaar wordt geplaatst op de website. De lokalen en tijden staan vermeld op het lesrooster. Tijdens het studiejaar kunnen wijzigingen optreden. Eventuele roosterwijzigingen worden tijdig vermeld op de website: www.spo-groningen.nl. In geval van absentie van een docent zal worden getracht deze te vervangen. Wanneer tengevolge van afwezigheid van een docent lessen uitvallen, dan zal hiervan vooraf mededeling worden gedaan via de website. !!!!! Raadpleeg voor vertrek naar college de website van de opleiding: www.spo-groningen.nl !!!!!

1.4

Bibliotheken

Aan de inschrijving is het recht verbonden gebruik te maken van de faciliteiten van de universitaire bibliotheken. Hiertoe dient men in het bezit te zijn van een lenerspas. Deze pas kan bij het uitleenbureau van de Universiteitsbibliotheek worden verkregen. Op de website staat nadere informatie over hoe deze pas aangevraagd kan worden. Adreswijzigingen moeten worden doorgegeven aan het uitleenbureau van de Universiteitsbibliotheek. Voor studenten van de opleiding HBOpedagogiek zullen vooral de volgende bibliotheken van belang zijn: Bibliotheek Gedrags- en Maatschappijwetenschappen: De bibliotheek is gehuisvest op de eerste verdieping van het Heymansgebouw. Naast een grote collectie boeken en gedrukte tijdschriften biedt de bibliotheek toegang tot veel elektronische tijdschriften en literatuurbestanden. In de bibliotheek kan men ook terecht om te studeren. Er zijn zo’n 130 studieplekken en 24 studentcomputers. Voor het lenen van materialen is een geldige studentenkaart nodig. Studenten mogen ook gebruik maken van andere RuG bibliotheken. Het adres is: Grote Kruisstraat 2/1 9712 TS Groningen Tel. 050 - 363 6555 E-mail: [email protected] Internet: www.rug.nl/gmw/bibliotheek De openingstijden van de Bibliotheek Gedrags- en Maatschappijwetenschappen zijn: maandag t/m donderdag van 9.00 - 21.30 uur en vrijdag van 9.00 - 17.00 uur. Universiteitsbibliotheek (UB): Broerstraat 4 (tegenover Academiegebouw), Groningen, tel. 050 – 363 5000. Openingstijden: ma t/m vrij 8.30 - 22.00 uur za en zo 10.00 - 17.00 uur* Het Uitleenbureau: ma, di, wo en vrij 8.30 - 17.30 uur do 8.30 - 21.30 uur za 10.00 - 12.30 uur * In tentamentijd van de RUG van 10.00 - 22.00 uur. Zie website www.rug.nl/bibliotheek. 18

ALGEMENE INFORMATIE

1.5

ACLO

Vanaf heden (2011-2012) mogen SPO studenten sporten bij de ACLO, tegen het tarief van € 52,- per jaar. De ACLO is de studentsportorganisatie van de Rijksuniversiteit Groningen en de Hanzehogeschool. Bij de ACLO kunnen tal van sporten worden beoefend en nadere informatie daarover is te vinden op www.aclosport.nl. Wanneer u een ACLO-kaart wilt aanschaffen, dient u rechtstreeks contact op te nemen met de ACLO. De informatiebalie van de ACLO bevindt zich op de locatie Zernike, Blauwborgje 16, 9747 AC, Groningen. Voor informatie kunt u van 8.30 -19.00 uur bellen naar de infobalie van de ACLO (050 – 363 8063).

19

DE OPLEIDING HBO-PEDAGOGIEK

2


2.1

Visie van de opleiding

De opleiding HBO-pedagogiek heeft als doel zodanige kennis, vaardigheid en inzicht bij te brengen op het gebied van de pedagogiek en sociale agogiek, dat de afgestudeerde in staat is tot een zelfstandige beroepsuitoefening binnen het pedagogisch en sociaal-agogisch werkveld. De academische route heeft tot doel studenten inzicht te geven in onderwijskundige en pedagogische vraagstukken en hen kennis en vaardigheden te bieden op het gebied van methoden en technieken van wetenschappelijk onderzoek. De academische route bereidt voor op drempelloze instroom in de universitaire masterstudies Algemeen Pedagogische Wetenschappen en Onderwijskunde en op instroom in een verkort schakelprogramma van de master Ortopedagogiek. Voor een pedagoog die werkzaam is op HBO-niveau is het kunnen verantwoorden van eigen handelen en ook het doorzien van pedagogische situaties in het algemeen een belangrijke vaardigheid. Reflectie op de pedagogische praktijk is daarom een belangrijk speerpunt van de opleiding. De opleiding relateert de praktijkkennis van haar studenten aan theoretische kennis en inzichten op het terrein van de pedagogiek en voor de pedagogiek relevante hulpwetenschappen. De theoretische kennis die studenten opdoen verschaft hen een breed referentiekader waarmee betekenis kan worden verleend aan concrete ervaringen en waarmee pedagogische praktijken kunnen worden doorzien en begrepen. Gezien de visie en de achtergrond van onze studenten, zet de opleiding, vergeleken met andere HBOopleidingen, stevig in op het bieden van een degelijke theoretische kennisbasis.

2.2

Beroepsperspectief

De opleiding HBO-pedagogiek biedt naast betekenis voor uw persoonlijke ontwikkeling de volgende beroepsperspectieven: De Lerarenvariant De Algemene Beroepen Variant De Lerarenvariant leidt op tot een tweedegraads lesbevoegdheid Pedagogiek. Hiermee bent u bevoegd tot het geven van Pedagogiek en aan de pedagogiek verwante vakken op tweedegraads niveau. Deze lesbevoegdheid is voornamelijk geschikt voor het geven van vakken in het MBO zoals pedagogiek, psychologie, didactiek en andragogiek. De Algemene Beroepen Variant bereidt u voor op kaderfuncties in pedagogische en agogische beroepsvelden zoals: onderwijsbegeleiding: op scholen of binnen schooladvies- en begeleidingsdiensten; jeugdzorg: bijv. jeugdwelzijn, jeugdhulpverlening, gehandicaptenzorg en geestelijke gezondheidszorg.

20

DE OPLEIDING HBO-PEDAGOGIEK De specialisatie onderwijsbegeleiding biedt studenten een opleiding richting de functie onderwijsbegeleider bij een schoolbegeleidingsdienst en particuliere begeleidingsdiensten of als zorgcoördinator in het Voortgezet Onderwijs en binnen het MBO. Hierbij is de invulling weer tweedelijns. Dit betekent dat men fungeert als spil in de zorg voor leerlingen en dat men leerkrachten begeleidt/coacht. U wordt opgeleid voor tweedelijnfuncties. Dit zijn functies waarin u als pedagoog minder rechtstreeks contact heeft met de doelgroep. Onze afgestudeerden staan in hun werk naast de directe opvoeders en ontvangers van opvoeding. U heeft in uw functie regelmatig contact met andere professionals (artsen, verpleegkundigen, leidsters kinderdagverblijf, leraren, inrichting medewerkers, groepswerkers, logopedisten, ergotherapeuten, juristen etc.). Tot het takenpakket behoort: voorlichting, advisering, coördinatie, toezicht houden, onderzoek, ontwikkeling en beleid voorbereiden. Daarin verschilt de opleiding HBO-pedagogiek van SPO van andere HBO-pedagogiek opleidingen, die veelal meer voorbereiden op de dagelijkse beroepspraktijk. U kunt uw beroepskwalificatie verbeteren door na het volgen van de academische route verder te gaan met de universitaire masteropleiding Algemeen Pedagogische Wetenschappen of masteropleiding Onderwijskunde aan de Rijksuniversiteit Groningen. Hieronder vindt u enkele voorbeelden van beroepen waarin u aan het werk kunt na afronding van de opleiding HBO-pedagogiek: docent pedagogiek in het mbo leidinggevende binnen de kinderopvang stafmedewerker onderwijs bij een gemeente of grote onderwijsinstelling trainer/counsellor opvoedingsvoorlichter coördinator groepsleiding binnen instellingen met mensen met een verstandelijke handicap stafmedewerker jeugd- en jongerenwerk jeugdbeschermer medewerker bij een SDJ (Stichting Dagbehandeling Jeugdhulpverlening), SPD (Sociaal Pedagogische Dienst), CJG (Centrum voor Jeugd en Gezin). casemanager binnen een jeugdhulpverleningsinstelling projectmedewerker randgroepenwerk pedagogische medewerkers in instellingen voor kinderen en jongeren hoofd van een educatief centrum voor verstandelijk gehandicapten onderwijsondersteuner studiebegeleider ondersteuner op het gebied van sociaal-emotionele problemen docentenondersteuner zorgcoördinator Voortgezet Onderwijs

21


2.3

Opzet van de opleiding

Het programma van de opleiding HBO-pedagogiek heeft een omvang van 240 ECTS. De opleiding wordt uitsluitend in de avonduren verzorgd. Het programma wordt in vier jaar aangeboden. Er zijn echter, afgezien van de geldigheidsduur van (deel)tentamens, geen beperkingen verbonden aan de studieduur van de opleiding. Het staat de student vrij om studievoortgang en studietempo binnen het kader van het aangeboden programma zoveel mogelijk aan te passen aan eigen mogelijkheden en wensen. Het is in principe dus mogelijk om studieonderdelen uit verschillende jaren naast elkaar te volgen, ook als niet alle onderdelen uit een eerder studiejaar zijn afgerond. Alleen voor de onderdelen methodologie, de beroepsdifferentiatie, de stage en de scriptie gelden entreevoorwaarden. Methodologie mag pas worden gevolgd na het behalen van Statistiek 1; een beroepsdifferentiatie pas na het behalen van het propedeutische examen en de scriptie pas na behalen van tenminste één beroepsdifferentiatie. De stage dient gekoppeld te zijn aan een beroepsdifferentiatie. Dit houdt in dat de stage in principe niet aan de betreffende beroepsdifferentiatie mag voorafgaan. De opleiding kent een eenjarige propedeuse en een driejarige postpropedeutische fase. Deze fasen worden afgesloten met een propedeutisch, respectievelijk, een bachelorexamen. Vanaf het derde jaar kan de student kiezen tussen de reguliere beroepsgerichte route (met daar binnen de keuze voor twee beroepsdifferentiaties) en de academische route (met daar binnen de keuze voor Pedagogiek en Onderwijskunde of Orthopedagogiek). In paragraaf 2.5 vindt u het overzicht van de opzet van de reguliere beroepsgerichte route, in paragraaf 2.6 de opzet van de academische routes.

2.4

Studielast

Met ingang van het studiejaar 2003-2004 is de opleiding overgegaan van studiepunten naar het European Credits Transfer System (ECTS). De opleiding kent in totaal 240 ECTS; 1 ECTS is 28 uur.. Als men de opleiding verlaat voordat deze geheel is afgerond, kan men verzoeken om een verklaring (certificaat) waarin staat vermeld welke onderdelen met goed gevolg zijn afgelegd. De studielast is per vak verantwoord door een expliciete toewijzing van uren over de onderdelen contacturen, zelfstudie en practicum. Voor het onderdeel zelfstudie geldt als norm dat studenten vijf pagina’s per uur kunnen bestuderen. Voor de academische route is de norm op zes pagina’s per uur vastgesteld.

22


2.5

Overzicht studiepunten reguliere beroepsgerichte route

Schematisch overzicht van de reguliere, beroepsgerichte opleiding Pedagogiek 1 Wiskunde Sociologie 1 Filosofie 1 Psychologie Filosofie Referaat van opv. practicum en ond.

JAAR 1: Propedeuse

15 4 7 Pedagogiek 2 Filosofie 2 Statistiek 1

60 JAAR 2

7 13 10 4 Sociologie Subdisciplines: Vrije keuze 2 Andragogiek (10) Onderwijskunde (10)

16 7 4 Taakvelden: 1)

8 8 20 Subdiscipline: Beroeps- Multiculturaliteit in Orthopedagogiek differen- onderwijs en jeugdzorg tiatie 2)

1 60 Methodologie JAAR 3

4x4=16 STAGE

10

10

44 1)

2)

2x9=18

6 SCRIPTIE

60 JAAR 4

16 60 Visie en profilering (voorheen Scholing en opleiding), Advisering en begeleiding, Beleid en organisatie, Inleiding communicatie Keuze uit: Lerarenvariant, Onderwijsbegeleiding, Jeugdzorg

Propedeuse De propedeuse omvat het eerste studiejaar. Het bestaat uit een basisprogramma met een oriënterend, motiverend en selecterend karakter. Het programma bevat inleidingen in het hoofdvak Pedagogiek, de hulpwetenschappen Filosofie, Psychologie en Sociologie, het steunvak Wiskunde en het vak Filosofie van opvoeding en onderwijs. De studielast van het basisprogramma bedraagt, inclusief onderwijscontacttijd en literatuurstudie, in totaal 60 ECTS. Daarbij is de volgende verdeling van toepassing: Eerste studiejaar: propedeuse Onderdelen Pedagogiek 1 Psychologie Sociologie 1 Filosofie 1 Wiskunde Filosofie van opvoeding en onderwijs Referaatpracticum

ECTS 15 13 7 7 4 10 4

23

DE OPLEIDING HBO-PEDAGOGIEK Het tweede studiejaar Het tweede studiejaar is het eerste jaar van het postpropedeutische programma. Het bevat een voortzetting en verdieping van het basisprogramma en een nadere oriëntatie in subdisciplines van de pedagogiek. De voortzetting en verdieping van het basisprogramma betreft het hoofdvak Pedagogiek, de hulpwetenschappen Sociologie en Filosofie (wetenschapsfilosofie) en het steunvak Statistiek 1. De subdisciplinaire oriëntaties zijn vakken die een verdieping geven van het hoofdvak Pedagogiek naar enkele subdisciplines, namelijk: Onderwijskunde, Andragogiek en Orthopedagogiek. In het tweede studiejaar dienen Andragogiek en Onderwijskunde te worden gevolgd. De oriëntaties vormen een voorbereiding op de beroepsdifferentiaties in het derde studiejaar. Daarbij gelden de volgende combinaties: Onderwijskunde bereidt voor op Onderwijsbegeleiding, Andragogiek en Orthopedagogiek op Jeugdzorg. De studielast bedraagt 60 ECTS en is als volgt verdeeld: Tweede studiejaar

Onderdelen Pedagogiek 2 Sociologie 2 Filosofie 2: Wetenschapsfilosofie Statistiek 1 Vrije keuze 2 subdisciplines: - Andragogiek - Onderwijskunde

ECTS 16 8 7 8 1 20

ECTS

10 10

Het derde studiejaar In het derde studiejaar gaan de wegen van studenten die de academische route volgen en van de studenten die de beroepsgerichte reguliere routes volgen (LV en/of ABV) uiteen. Voor studenten die het beroepsgerichte reguliere programma volgen, is het derde studiejaar een beroepsgericht jaar. Het bestaat uit een verdieping van het vak Pedagogiek in de subdiscipline Orthopedagogiek. Daarnaast krijgen studenten het vak Methodologie. Beroepsvoorbereiding vindt plaats in vier taakveldonderdelen, de beroepsdifferentiaties en het ondersteunende vak Multiculturaliteit in onderwijs en jeugdzorg. De taakvelden hebben betrekking op typen functies, die binnen allerlei beroepssectoren kunnen worden vervuld. De volgende algemene taakveldonderdelen worden onderscheiden: Visie en profilering, Advisering en begeleiding, Beleid en organisatie en Inleiding Communicatie. De beroepsdifferentiatie verzorgt de opleiding tot de tweedegraads lesbevoegdheid en/of geeft een algemene beroepsvoorbereiding op enkele pedagogische/agogische werkterreinen. De student moet twee differentiaties kiezen uit de volgende drie mogelijkheden: 24

DE OPLEIDING HBO-PEDAGOGIEK Lerarenvariant (LV), Onderwijsbegeleiding (ABV), Jeugdzorg (ABV). Ter ondersteuning van de beroepsdifferentiaties wordt het vak Multiculturaliteit in onderwijs en jeugdzorg aangeboden. De studielast van het derde jaar bedraagt in totaal 60 ECTS. Hierbij geldt voor de studenten van de reguliere beroepsgerichte route de volgende verdeling.

Derde studiejaar: reguliere beroepsgerichte route. Onderdeel Onderverdeling Beroepsdifferentiatie: 1e Beroepsdifferentiatie 2e Beroepsdifferentiatie Multiculturaliteit in onderwijs en jeugdzorg Methodologie en onderzoekspracticum

ECTS 18

ECTS 9 9

6 10

Subdiscipline: Orthopedagogiek 4 Taakvelden:

10 16

Visie en profilering (voorheen Scholing en opleiding) Advisering en begeleiding Beleid en organisatie Inleiding communicatie

4

4 4 4

Het vierde studiejaar Het vierde studiejaar bestaat uit een stage en een afronding van de studie in de vorm van een scriptie. De stage bestaat uit 44 ECTS. Studenten mogen de stage splitsen in twee halve stages van 22 ECTS. De combinatie van een beroepsdifferentiatie met een stage van tenminste 22 ECTS levert de aantekening van specialisatie van de betreffende beroepsdifferentiatie op. Alleen de aantekening specialisatie Lerarenvariant leidt tot een tweedegraads lesbevoegdheid in de Pedagogiek. De scriptie wordt in het laatste deel van het vierde studiejaar gedaan. Deze bevat een vraagstelling die zowel theoretisch als empirisch wordt onderzocht. De scriptie binnen de reguliere beroepsgerichte routes omvat 16 ECTS. De totale omvang van het vierde studiejaar bedraagt 60 ECTS en is voor studenten binnen de reguliere beroepsgerichte route als volgt verdeeld:

25


Vierde studiejaar: reguliere beroepsgerichte route Onderdelen Stage

ECTS 44

Stage bij 1e of 2e beroepsdifferentiatie Stageverplichtingen met twee specialisaties: Stage bij 1e beroepsdifferentiatie Stage bij 2e beroepsdifferentiatie Scriptie

ECTS

44 22 22 16

Overgangsregeling in verband met wijzigingen programma Studenten die halverwege hun studie geconfronteerd worden met wijzigingen in het programma, waardoor ze in de problemen komen wat betreft het aantal ECTS, kunnen aanspraak maken op het programma waarin ze zijn ingestroomd. Dit recht vervalt wanneer sprake is van een tijdelijke onderbreking van de studie.

26


2.6

Overzicht studiepunten academische route

Schematisch overzicht van de academische route Pedagogiek 1 Wiskunde Sociologie 1 Filosofie 1 Psychologie Filosofie Referaat van opv. practicum en ond. 15 4 7 Pedagogiek 2 Filosofie 2 Statistiek 1

JAAR 1: Propedeuse

7 13 10 4 60 Sociologie Subdisciplines: Vrije keuze JAAR 2 2 Andragogiek (10) Onderwijskunde (10)

16 7 8 8 20 1 60 1 Taakveld1) 1 BeroepsSubdiscipline Acad.vakken4) Statistiek Methodologie JAAR 3 2 Differentiatie2) Orthopedagogiek/ Schakelvariant3) 4 9 10 21 6 10 60 STAGE SCRIPTIE 1 Taakveld1) 4 Methodologie vakken: JAAR 4 Testtheorie (4) Statistiek 3 (voorheen Multivariate analyse) (4) Grondslagen van onderzoek (3) Methoden en Technieken van onderzoek (3) 4 14 22 20 60 1) Visie en profilering (voorheen Scholing en Opleiding), Advisering en begeleiding, Beleid en organisatie, Inleiding communicatie 2) Keuze uit: Lerarenvariant, Onderwijsbegeleiding, Jeugdzorg 3) Studenten uit de academische route Pedagogiek en Onderwijskunde volgen het reguliere HBO-vak Orthopedagogiek, studenten uit de academische route Orthopedagogiek volgen de schakelvariant van het vak. Ze krijgen hiervoor wel 10 ECTS. 4) Academische route Pedagogiek en Onderwijskunde: keuze van drie uit vier vakken (Psychologie, Effectiviteit van Onderwijs, Jeugd & Gezingspedagogiek, Werkplek leren). Zie tabel derde studiejaar academische route Pedagogiek en Onderwijskunde. Academische route Orthopedagogiek: vrije keuze van minimaal 21 punten uit aanbod inhoudelijke vakken Schakelprogramma Orthopedagogiek. Zie tabel derde studiejaar academische route Orthopedagogiek.

De academische route kent twee varianten. Wanneer studenten de academische route Pedagogiek en Onderwijskunde succesvol doorlopen, biedt hun diploma rechtstreeks toegang tot de master Algemeen Pedagogische Wetenschappen en de master Onderwijskunde. De academische route Orthopedagogiek geeft toegang tot een verkort schakelprogramma waarmee de student uiteindelijk kan doorstromen naar de master Orthopedagogiek. Voor nadere informatie over de 27

DE OPLEIDING HBO-PEDAGOGIEK masters kunnen studenten de studiegids van de masteropleiding aanvragen bij de onderwijsbalie van de Faculteit Gedrags- en Maatschappijwetenschappen, Grote Kruisstraat 2/1, Groningen. Telefoonnummer 050 – 363 6301. De beschrijvingen van de vakken die behoren tot de academische route zijn opgenomen in de studiegids van de schakelprogramma’s, die bij het secretariaat verkrijgbaar is. Overigens staat het studenten uit de reguliere beroepsgerichte route vrij om vakken uit de academische route als extracurriculaire vakken te volgen. 2.6.1

Academische route Pedagogiek en Onderwijskunde

De keuze voor de academische route vindt plaats in het derde jaar. De eerste twee jaar komen dus overeen met de reguliere beroepsgerichte route en staan beschreven in paragraaf 2.5. Het derde studiejaar Voor studenten die de academische route volgen, vervallen twee taakvelden, één beroepsdifferentiatie en het vak Multiculturaliteit in onderwijs en jeugdzorg. Hiervoor komen vakken uit het schakelprogramma Pedagogiek en Onderwijskunde in de plaats. Het gaat daarbij om een aantal academische vakken, waaronder vijf methodologische vakken: Methodologie en onderzoekspracticum, Statistiek 2 (Pabap029), Statistiek 3 (voorheen Multivariate analyse) (Paba3065), Testtheorie (Paba2064), Methoden en technieken van onderzoek (Paba2062) en Grondslagen van onderzoek (Paba2061A). Daarnaast maken studenten, afhankelijk van het gewenste mastertraject een keuze van drie uit vier vakken (zie het volgende overzicht).

28

DE OPLEIDING HBO-PEDAGOGIEK Derde studiejaar: academische route Pedagogiek en Onderwijskunde Onderdelen

ECTS 39

Algemeen Orthopedagogiek Methodologie & onderzoekspracticum Statistiek 2 (Pabap029) 1 beroepsdifferentiatie 1 taakveld Gedifferentieerd deel master Onderwijskunde: Verplichte onderdelen

ECTS 10 10 6 9 4

21 14 Psychologie (Ontwikkelingsen leerpsychologie) Effectiviteit van onderwijs en volwasseneneducatie

Keuzeonderdelen 1 uit 2

7 7 7

Jeugd en gezinspedagogiek Werkplek leren Gedifferentieerd deel master Algemeen Pedagogische Wetenschappen: Keuze 3 uit 4 vakken

7 7 21

Psychologie Effectiviteit van Onderwijs Jeugd en gezinspedagogiek Werkplek leren

7 7 7 7

Het vierde studiejaar Het vierde studiejaar bestaat in de academische route uit de scriptie, de stage en enkele vakken. De stage is korter dan in de reguliere beroepsgerichte route (22 i.p.v. 44 ECTS) en wordt gevolgd in aansluiting op de gekozen beroepsdifferentiatie. Aan de scriptie van de academische route worden zwaardere eisen gesteld en dit studieonderdeel kent daarom een hogere studielast (20 i.p.v. 16 ECTS). Vierde studiejaar: academische route Pedagogiek en Onderwijskunde Onderdelen ECTS 1 taakveld 4 Statistiek 3 (voorheen Multivariate analyse) (Paba3065) 4 Testtheorie (Paba2064) 4 Grondslagen van onderzoek (Paba2061A) 3 Methoden en technieken van onderzoek (Paba2062) 3 Stage 22 Scriptie 20

29

DE OPLEIDING HBO-PEDAGOGIEK 2.6.2

Academische route Orthopedagogiek

Voor de academische route Orthopedagogiek geldt dat studenten na het doorlopen van deze route nog een schakelprogramma moeten volgen, voordat zij naar de master van Orthopedagogiek van de Rijksuniversiteit Groningen kunnen. Normaal gesproken heeft dit schakelprogramma een studielast van 120 ECTS en duurt dus minimaal twee jaar. Wanneer studenten kiezen voor de academische route Orthopedagogiek binnen de HBO-Pedagogiek opleiding, kunnen zij, afhankelijk van de vakken die ze kiezen, tenminste 66 ECTS binnen de HBOopleiding volgen, zodat er nog maximaal 54 ECTS resteren voor het schakelprogramma. Omdat het kan voor komen dat de resterende vakken in het rooster overlappen, dient de student er rekening mee te houden dat na het doorlopen van dit programma toch nog twee jaar geschakeld moet worden, voordat kan worden overgestapt naar de master. Het schakelprogramma wordt in de avonduren gegeven (ook op maandag en dinsdagavond), maar de tentamens vinden deels overdag plaats. We raden studenten aan om contact op te nemen met de studiecoördinator voor het maken van een studieplanning. Het derde studiejaar Voor studenten die de academische route volgen, vervallen twee taakvelden, één beroepsdifferentiatie en het vak Multiculturaliteit in onderwijs en jeugdzorg. In plaats van het HBO-vak Orthopedagogiek volgen deze studenten het vak Inleiding orthopedagogiek uit het schakelprogramma van Orthopedagogiek. Voor de vakken die vervallen komen vakken uit het schakelprogramma Orthopedagogiek in de plaats, waaronder vijf methodologische vakken: Methodologie en onderzoekspracticum, Statistiek 2 (Pabap029), Statistiek 3 (voorheen Multivariate analyse) (Paba3065), Testtheorie (Paba2064), Methoden en technieken van onderzoek (Paba2062) en Grondslagen van onderzoek (Paba2061A). Daarnaast maken de studenten een vrije keuze uit het aanbod van het Schakelprogramma Orthopedagogiek voor minimaal 21 ECTS. Daarbij zullen roostertechnische beperkingen een rol spelen.

30

DE OPLEIDING HBO-PEDAGOGIEK Derde studiejaar: academische route Orthopedagogiek Algemeen

ECTS 39

Orthopedagogiek (schakelvariant) Methodologie & onderzoekspracticum Statistiek 2 (Pabap029) 1 beroepsdifferentiatie 1 taakveld Gedifferentieerd deel master Orthopedagogiek: Vrije keuze uit aanbod schakel Orthopedagogiek voor minimaal 21 ECTS.

ECTS 10 10 6 9 4

21

Personen met beperkingen I (Paba5232) Leer- en onderwijsproblemen I (Paba5251) Gedrags- en opvoedingsproblemen I (Paba5243) Ontwikkelingspsychologie (Paba2050) Psychopathologie kind en jeugdige (Paba5272) Diagnostiek en behandeling (Paba5212) Diagnostische vaardigheden (Paba5311) Ontwikkelingsneuropsychologie (Paba5372) Opvoeden van personen met beperkingen: evidence based intervention A (Paba5334) Opvoeden van personen met beperkingen: evidence based intervention B (Paba5335) Practicum OPB Diagnostiek en interventie: leerproblemen A (Paba5351) Diagnostiek en interventie: leerproblemen B (Paba5352) Practicum Leerproblemen Jeugdzorg: Gedrags- en opvoedingsproblemen 2 (Paba5344) Jeugdzorg: kwaliteit en effectiviteit van de jeugdzorg (Paba5345) Practicum Jeugdzorg

6 6 6

5 6 6 7 5 5

8

1 7 6 1 7 6 1

31

DE OPLEIDING HBO-PEDAGOGIEK Het vierde studiejaar Het vierde studiejaar bestaat in de academische route uit de scriptie, de stage en enkele vakken. De stage is korter dan in de reguliere beroepsgerichte route (22 i.p.v. 44 ECTS) en wordt gevolgd in aansluiting op de gekozen beroepsdifferentiatie. Aan de scriptie van de academische route worden zwaardere eisen gesteld en dit studieonderdeel kent daarom een hogere studielast (20 i.p.v. 16 ECTS). Vierde studiejaar: academische route Orthopedagogiek Onderdelen 1 taakveld Statistiek 3 (voorheen Multivariate analyse) (Paba3065) Testtheorie (Paba2064) Grondslagen van onderzoek (Paba2061A) Methoden en technieken van onderzoek (Paba2062) Stage Scriptie

ECTS 4 4 4 3 3 22 20

Wanneer studenten de academische route Orthopedagogiek volgen, krijgen ze voor minimaal 66 ECTS punten vrijstelling in het Schakelprogramma van Orthopedagogiek. Het betreft de volgende vakken: Vrijstellingen in het schakelprogramma Orthopedagogiek Vak Wiskunde Statistiek 1 (Pabap028) Statistiek 2 (Pabap029) Methodologie (Paba030) Bibliotheekpracticum / referaat Inleiding Orthopedagogiek (Paba027) Statistiek 3 (Paba3065) Schakelwerkstuk Methoden en technieken van onderzoek (Paba2062A) Grondslagen van onderzoek (Paba2061A) Testtheorie (Paba2064) Inhoudelijke vakken divers

32

ECTS in schakelprogramma 5 5 4 2 9 4 6 3 3 4 minimaal 21


2.7 2.7.1

Examens en tentamens De examenregeling

De examenregeling voor de opleiding HBO-pedagogiek is neergelegd in een Onderwijs- en Examenreglement (OER). Een exemplaar van het OER is opgenomen in bijlage 4.5 van deze studiegids. Het examen van de opleiding HBO-pedagogiek is een dossierexamen, dat wordt afgenomen in de vorm van tentamens. Daarbij zijn in ieder geval de volgende regelingen van toepassing: -

-

-

-

2.7.2

een examenvak wordt afgesloten met een tentamen, een werkstuk of een opdracht. Een werkstuk kan de vorm hebben van een opgave over de literatuur (take-home), het schrijven van een betoog of verslag of het schrijven van een plan voor diagnose, behandeling, voorlichting of opleiding. Een opdracht kan de vorm hebben van een presentatie, maar kan ook een andere opdracht zijn, bijv. het uitvoeren van een dataanalyse. Men is geslaagd voor een examenvak indien op het tentamen, het werkstuk en/of de opdracht een cijfer 5,5 of hoger is behaald. Het cijfer wordt afgerond op maximaal 1 één decimaal. Voor vakken uit de academische routes die zijn getentamineerd met een RuG tentamen geldt doorgaans dat er geen cijfers tussen de 5,0 en 6,0 worden gegeven; als een (deel)tentamen meer dan eenmaal wordt afgelegd, geldt het hoogste cijfer; er wordt tenminste tweemaal per studiejaar de gelegenheid geboden (deel)tentamens af te leggen; de examinator stelt de uitslag van een tentamen vast binnen twee weken nadat het is afgelegd en verschaft de administratie van de opleiding de nodige gegevens ten behoeve van de uitslag aan de student. Gedurende tenminste zes weken na bekendmaking van de uitslag van een schriftelijk tentamen heeft een student recht op inzage van het beoordeelde werk. Een afspraak voor inzage van het tentamen kan worden gemaakt bij het studiesecretariaat; de examinator stelt de uitslag van de beoordeling van een werkstuk vast binnen zes weken na de dag waarop de inlevertermijn is verstreken; tegen beslissingen van de examencommissie, respectievelijk een examinator kunt u schriftelijk en gemotiveerd beroep aantekenen bij het bestuur van de Stichting Pedagogisch Onderwijs; een student ontvangt tenminste eenmaal per jaar een overzicht van de behaalde studieresultaten. Het examenprogramma

Het examenprogramma bestaat uit een aantal examenvakken. De examenvakken worden vermeld op de cijferlijst die bij het diploma wordt uitgereikt. Het examenprogramma is gesplitst in een propedeutisch examen en een bachelorexamen. 33

DE OPLEIDING HBO-PEDAGOGIEK Het examenprogramma propedeuse bestaat uit de vakken: Pedagogiek 1, Psychologie, Sociologie 1, Filosofie 1, Wiskunde, Filosofie van opvoeding en onderwijs en het Referaatpracticum. Men is geslaagd voor het propedeutische examen indien voor de afzonderlijke vakken minimaal een 5,5 is behaald. Het examenprogramma van de bachelor bestaat uit de tentamens voor de studieonderdelen uit het tweede, derde en vierde studiejaar, evenals het stageverslag en de scriptie. Hierbij geldt een keuze van twee uit de drie beroepsdifferentiaties. Men is geslaagd voor het bachelorexamen indien voor alle examenonderdelen minimaal een 5,5 is behaald. Sommige onderdelen worden getoetst met een werkstuk. In het geval van een schriftelijk betoog (essay) dient de student een tekst te schrijven over een door de docent aangedragen of een zelf geformuleerd probleem. Zowel de inhoud als de opzet wordt beoordeeld. Ten aanzien van de inhoud geldt dat het betoog blijk moet geven van theoretisch inzicht. Ten aanzien van de opzet geldt dat het betoog een inleiding heeft waarin de (maatschappelijke) relevantie van het centrale probleem uiteengezet wordt. De inleiding bevat een vraagstelling/these en kan al (een aanzet tot) de beantwoording van het probleem bevatten. De inleiding wordt gevolgd door een gedeelte waarin de argumentatie aan bod komt en waarin de conclusie van het betoog wordt geformuleerd. Het stuk kan eindigen met een resumé, een evaluatie van het geheel, vraagstukken die nader onderzoek behoeven of ander commentaar. Het betoog is een samenhangend adequaat geordende tekst, waarin goed gebruik wordt gemaakt van titels en kopjes en kent een correcte bronvermelding (APA-richtlijnen, zie bijlage 4.2 studiegids). Er moet sprake zijn van een juiste woordkeuze en een vloeiende zinsopbouw. 2.7.3

Inpassingsregelingen

Studenten die al een andere hogere beroepsopleiding of een wetenschappelijke opleiding hebben gevolgd, kunnen in aanmerking komen voor een inpassingsregeling. Een dergelijke regeling houdt in dat men voor een aantal vakken wordt vrijgesteld. De studiecoördinator, daartoe gemachtigd door de examencommissie, stelt per student een inpassingsregeling op. Hierbij wordt onder meer gelet op de jaren waarin de betreffende opleiding is gevolgd, het type opleiding, de betreffende onderwijsinstelling, de gevolgde vakken en de literatuur voor deze vakken. Studenten met een verwante middelbare beroepsopleiding niveau 4 (o.a. MBOIW, MBO-SPW, MBO-SAW) kunnen in aanmerking komen voor een gedeeltelijke vrijstelling voor de stage. In sommige specifieke gevallen wordt op basis van relevante werkervaring vrijstelling van de stage verleend. Studenten met een HAVO- of VWO-diploma met wiskunde als examenvak kunnen onder voorwaarden in aanmerking komen voor een vrijstelling voor het tentamen wiskunde. Studenten die menen in aanmerking te komen voor een inpassingsregeling dienen zo spoedig mogelijk na inschrijving contact op te nemen met de studiecoördinator. Zij dienen bewijsstukken te overleggen waarin bovengenoemde gegevens zijn vermeld. 34

DE OPLEIDING HBO-PEDAGOGIEK 2.7.4

Vrijstellingen

Naast of in plaats van een inpassingsregeling kan een student op grond van de genoten vooropleiding in aanmerking komen voor een individuele vrijstelling voor een tentamen of een deel daarvan. Vrijstellingen worden verleend door de examencommissie. Vrijstellingen kunnen bij de studiecoördinator aangevraagd worden. Alle verzoeken tot vrijstellingen dient men te onderbouwen met bewijsstukken. Het is aan te bevelen de aanvragen voor vrijstellingen zo spoedig mogelijk na inschrijving in te dienen.

2.8

De kwaliteitsbewaking

Het bewaken van de kwaliteit van de opleiding HBO-pedagogiek geschiedt door: -

-

toezicht op de voortgang van de opleiding door de studieleiding; een periodiek overzicht per student en per examenvak van de studieresultaten schriftelijke evaluatie van de studieonderdelen. Dit gebeurt anoniem, doorgaans direct na afloop van het tentamen, maar evaluatieformulieren mogen ook naar huis worden meegenomen en worden opgestuurd; periodiek overleg van de opleidingscommissie; periodiek overleg tussen docenten en studieleiding; overleg binnen examencommissie; een interne programma-evaluatie, waarbij het werkveld wordt betrokken; toezicht door de inspectie; visitatie in het kader van accreditatie.

2.9

Doorstroming naar de universitaire opleidingen

-

De opleiding HBO-pedagogiek wordt gekenmerkt door de nauwe band met de Rijksuniversiteit Groningen. Veel docenten zijn of waren werkzaam bij de universitaire studierichtingen Pedagogiek en Onderwijskunde. Daarnaast verzorgt de SPO schakelmogelijkheden naar de universitaire mastertrajecten binnen de Pedagogische Wetenschappen & Onderwijskunde. Naast de academische route binnen de opleiding HBO-pedagogiek organiseert de SPO een schakelprogramma voor studenten met een HBO-diploma. Studenten met een SPO-diploma HBO-pedagogiek die niet de academische route hebben gevolgd maar toch naar de universiteit willen, kunnen vrijstellingen binnen dit schakelprogramma aanvragen.

35

HET STUDIEPROGRAMMA HBO-PEDAGOGIEK

3


3.1

Algemeen

Studiebegeleiding en coaching studenten Docent: Vakinhoud:

J. E. de Groot Eerstejaarsstudenten Bij de opening van het studiejaar is er na afloop van het algemene programma een speciale bijeenkomst voor studenten die met de opleiding HBO-pedagogiek starten. Naast een korte rondleiding door de gebouwen en de bibliotheek komen relevante zaken betreffende de studie aan de orde. Gedurende de rest van het studiejaar worden nog twee begeleidingsbijeenkomsten georganiseerd. Tijdens de bijeenkomsten komen allerlei onderwerpen aan de orde, zoals: -

algemene studieaangelegenheden, (studieroutes, beroepen, planning, tentamens, samenwerken, de studiegids enz.) het uitwisselen van ervaringen reflecteren op de studie methodisch handelen De studenten kunnen zelf ook onderwerpen aandragen voor de begeleidingsbijeenkomsten. In de bijeenkomsten worden studievaardigheden besproken waarbij de reader “Studievaardigheden” wordt gebruikt. Deze reader staat op de website, maar is ook te verkrijgen via het secretariaat. Alle studenten Alle studenten kunnen persoonlijke studiebegeleiding aanvragen. De student neemt daarvoor zelf het initiatief. Begeleiding met meerdere studenten tegelijk is ook mogelijk. Met de coach kunnen allerlei zaken aangaande de studie besproken worden. Eventueel kan de studiecoach zaken doorverwijzen en/of bespreekbaar maken bij de studieleiding. De begeleiding vindt plaats door middel van een persoonlijk gesprek op afspraak, telefonisch of via de mail. ECTS:

0

Onderwijsvorm: Hoorcollege en intervisie 36

HET STUDIEPROGRAMMA HBO-PEDAGOGIEK Literatuur:

-

-

Toetsvorm:

Winkelaar, P. (2001 of later). Methodisch werken: inleiding tot methodisch handelen met en voor mensen. 4e dr. Utrecht: De Tijdstroom. ISBN 978 058980144. (€ 31,00). Dl. II, 58 p. Reader Studievaardigheden (website SPO of via het secretariaat)

-

37


3.2

Het eerste studiejaar

Pedagogiek 1 Docent:

dr. D. Lechner

Doelstelling :

De student verwerft kennis van en theoretisch inzicht in elementaire pedagogische concepten, en plaatst de ontwikkeling ervan in historisch perspectief.

Vakinhoud:

Het vak biedt een inleiding in de pedagogiek en haar basisconcepten, zoals natuurlijke ontwikkeling, groei, vorming, autonomie, burgerschap, kindgerichtheid. Dit gebeurt via een historisch overzicht van de geschiedenis van het denken over opvoeding en onderwijs vanaf de oude Grieken tot aan de dag van vandaag. Aan de orde komen dichotomieën en dilemma’s als algemene vs. beroepsvorming, vrijheid vs. binding, kindgerichtheid vs. het bieden van structuur en natuurlijke ontwikkeling vs. maatschappelijke relevantie. Denkers en stromingen die behandeld zullen worden zijn onder andere Plato, Comenius, Locke, Rousseau, de geesteswetenschappelijke pedagogiek, de kritische pedagogiek en de invitational theory.

ECTS:

15 Onderverdeling en studiebelasting in uren: - contacturen - practicum - zelfstudie

36 uur 225 uur 159 uur

Onderwijsvorm: Hoor- en discussiecolleges; werkcolleges. Literatuur:

1

2

3 Toetsvorm:

38

Lodewijks-Frencken, E. (1999). Op opvoeding aangewezen. - 7e dr. Den Haag: Boom Lemma. - 194 p. - ISBN 9789024405305. (€ 23,50) Overige literatuur zal op het eerste college bekend worden gemaakt. Een deel zal in pdf-vorm worden aangeboden; een ander deel in readervorm, die de student verplicht dient af te nemen (tot max. 450 p.). Zelfgekozen en zelf gevonden aanvullende literatuur (UB, OPC, internet). ± 150 p.

Werkstuk in de vorm van take-home opdrachten (deels individuele, deels groepsopdrachten).


Wiskunde Docent:

E.H. van Dulmen

Doelstelling :

Voorbereiding op het gebruik van wiskunde zoals dat bij de voortgezette studie aan de orde komt, voornamelijk in de vakken Statistiek en Methodologie. De algebrastof voor HAVO/VWO staat hierbij centraal.

Vakinhoud:

Behandeld zullen onder meer worden: getallen, bewerkingen, vergelijkingen, functies en grafieken, sommeren.

ECTS:

4 Onderverdeling en studiebelasting in uren: - colleges 20 uur - zelfstudie 92 uur

Onderwijsvorm:

Er ligt een groot accent op zelfstudie. In de colleges wordt de theorie behandeld en worden problemen met de gemaakte opgaven besproken.

Literatuur:

Franken, W.M. & Bouts, R.A. (2002). Wiskunde voor statistiek. - 2e dr. Bussum: Coutinho. - 135 p. - ISBN 9062833179. (€ 16,50)

Toetsvorm:

Schriftelijk tentamen

39


Sociologie 1 Docent:

dr. D.H. Hak

Doelstelling :

De student vertrouwd doen raken met de sociologische benaderingswijze van de samenleving en zijn maatschappelijke instellingen en het sociale handelen vanuit een theoretisch perspectief.

Omschrijving

Sociologie is een cumulatieve theoretisch-empirische wetenschap, waarin drie hoofdvragen kunnen worden onderscheiden. Sociologen houden zich met de beantwoording van deze vragen bezig. De vragen zijn: het ongelijkheidsvraagstuk (wie krijgt wat en waarom?) het cohesie- of ordeprobleem (wat maakt dat mensen vreedzaam met elkaar samenleven?), en de rationaliseringsprocessen (hoe heeft de westerse samenleving een geheel eigen, rationeel karakter gekregen?). De antwoorden en de manier waarop van Karl Marx (1818-1883), Émile Durkheim (1858-1917) en Max Weber (1864-1920) - de grondleggers van de moderne sociologie- hebben aanleiding gegeven tot drie benaderingen, respectievelijk het historischmaterialistische paradigma, het structureel functionalisme en de interpretatieve sociologie. Hiernaast bestaat een vierde belangrijke stroming die zich baseert op ideeën van Adam Smith (1723-1790): het utilitaristisch- individualisme.

Vakinhoud:

Centraal in de cursus staat hoe de ontwikkeling binnen bovengenoemde paradigma’s plaatsvindt. Door in te gaan op de theoretische en empirische resultaten die zijn bereikt, wordt het cumulatieve karakter van de sociologie zichtbaar. Hierbij komen aan de orde de plaats die theorievorming in de sociale wetenschappen inneemt, hoe hypotheses worden gevormd en hoe wordt getoetst. Het leren toepassen van de theorie in ‘levensechte’ situaties wordt nadrukkelijk geoefend.

ECTS:

7 Onderverdeling en studiebelasting in uren: - colleges - practicum - zelfstudie

40


HET STUDIEPROGRAMMA HBO-PEDAGOGIEK Onderwijsvorm:

Hoor- en werkcolleges. Door de opzet van de cursus, ‘leren door doen’, wordt van de deelnemers een actieve inbreng verwacht. Het stellen van het probleem, het bedenken van de oplossing, i.c. een theorie, en het voorstel hoe het onderzoek uit te voeren, wordt plenair geoefend. Aanwezigheid bij de hoor- en werkcolleges is dan ook een eerste vereiste. De inbreng van de cursisten bestaat uit responsie, het houden van een kort referaat, het co-refereren van de bijdrage van medecursisten en deelname aan de plenaire discussies. Ook wordt nadrukkelijk aandacht besteed aan vaardigheden als presenteren, refereren en logisch redeneren.

Literatuur:

Ultee, W., Arts, W. & Flap, H. (2003). Sociologie: vragen, uitspraken, bevindingen. - 3e dr. (of later) Groningen: Noordhoff. - 679 p. - ISBN 9789068905793. (€ 71,00)

Toetsvorm:

Werkstuk: Een huiswerkopdracht die bestaat uit de (theoretischempirische) analyse van een sociologisch probleem vanuit een der vier theoretische perspectieven. Het stellen van het probleem, het bedenken van de oplossing, i.c. een theorie, en het voorstel hoe het onderzoek uit te voeren staan hierin centraal. Het betoog moet logisch consistent zijn, dat wil zeggen, er moet een logisch verband bestaan tussen het probleem, i.c. de probleemstelling, de theorie en de hypothesen. De probleemstelling, theorie en hypothesen mogen geen interne tegenspraak bevatten en de centrale begrippen van de theorie moeten op een eenduidige wijze worden gedefinieerd. De stilistische opbouw moet in orde zijn (inleiding, tussenstuk(ken) en afsluiting of conclusie). De beoordeling van alle onderdelen maakt deel uit van de eindbeoordeling. Het werkstuk heeft een omvang van maximaal 1500 woorden (= 4 à 5 A4tjes) en moet in goed Nederlands worden geschreven met behulp van een tekstverwerker. Het eindcijfer bestaat uit de beoordeling van het referaat (1/4) en de huiswerkopdracht (3/4). De huiswerkopdracht moet met een voldoende - 5,5 of hoger - worden gewaardeerd. Zij die een 5 halen krijgen de mogelijkheid tot het maken van een herstelopdracht – eenmaal per jaar - die bij voldoende resultaat met een 6 wordt gewaardeerd. Voor degenen met een onvoldoende op de huiswerkopdracht bestaat – eenmaal per jaar de mogelijkheid van een schriftelijk tentamen over de behandelde stof.

41


Filosofie 1: Geschiedenis van de filosofie Docent: Doelstelling :

dr. P.A. van der Ploeg Kennismaking met en oefening in filosofisch vragen en redeneren. Kennismaking met de geschiedenis van de filosofie.

Vakinhoud:

Filosofie, met name: logica, epistemologie en ethiek.

ECTS:

7 Onderverdeling en studiebelasting in uren: colleges zelfstudie

24 uur 172 uur

Onderwijsvorm:

Hoor- & werkcolleges

Literatuur:

Scruton, R. (2004; oorspr.1994.). Modern philosophy: an introduction and survey. - London: Random House/Pimlico. 624p. - ISBN 9781844131068. (€ 23,80)

Toetsvorm:

Schriftelijk tentamen (essayvragen, ‘open boek’).

42


Psychologie Docent:

dr. R. Hoekstra : introductie psychologie drs. J.H. Faber: toegepaste psychologie

Doelstelling :

De student: -

-

is in hoofdlijnen bekend met de geschiedenis van de psychologie is bekend met de basisstromingen van de psychologie; is op de hoogte van diverse psychologische theorieën en bijbehorende wetenschappelijke onderbouwing; kan aan de hand van psychologische theorievorming praktische situaties en concrete vraagstukken analyseren en bespreken; ontwikkelt een eigen kritische visie op psychologische vraagstukken; ontwikkelt een bewuste houding ten opzichte van het vak en wordt gestimuleerd tot een blijvende belangstelling voor en betrokkenheid bij mensen.

Vakinhoud:

In de colleges worden de volgende stromingen besproken: behaviorisme, cognitieve psychologie, psychoanalyse, humanistische psychologie, systeemtheorie, omgevingspsychologie, ontwikkelingspsychologie, sociale psychologie, persoonlijkheidspsychologie, klinische psychologie en ook wordt aandacht besteed aan (onderdelen van) functieleer.

ECTS:



Onderwijsvorm: Hoor- en werkcolleges aan de hand van (actuele) literatuur en opdrachten. Het schrijven van een essay of diagnose- en behandelplan in tweetallen. Literatuur:

1

2

Gray, P. (2010). Psychology. – 6e dr. New York: W.H. Freeman. - 674 p. - ISBN 978-1-4292-5245-4. (€57,35) Eerdere of latere ongewijzigde drukken toegestaan. Rigter, J. (2008). Het palet van de psychologie: stromingen en hun toepassingen in de hulpverlening. 4e dr. Bussum: Coutinho. - 415 p. ISBN 9789046900109. (€ 32,50) 43

HET STUDIEPROGRAMMA HBO-PEDAGOGIEK Toetsvorm:

Het onderdeel psychologie wordt getoetst aan de hand van een schriftelijk tentamen en het schrijven van een essay of diagnose- en behandelplan (werkstuk). Voor beide onderdelen dient men een voldoende te behalen.

Opm.

Een deel van de colleges wordt gegeven als hoorcolleges samen met studenten van het schakelprogramma Pedagogiek en Onderwijskunde.

44


Filosofie van opvoeding en onderwijs Docent:

drs. J.A.M. Evers

Doelstelling :

Deze cursus beoogt bij studenten gevoeligheid voor de normativiteit van (ped)agogisch denken en handelen te ontwikkelen. Deze gevoeligheid is een belangrijke voorwaarde voor kritische reflectie op eigen en andermans handelwijze. Door het analyseren van actuele pedagogische thema’s, o.a. in de vorm van presentaties en discussie, wordt het vermogen tot kritische reflectie ontwikkeld en aangescherpt.

Vakinhoud:

Aan alle agogisch handelen liggen keuzen ten grondslag, of het nu gaat om gezinsopvoeding, onderwijs of jeugdzorg. Wat dragen we over aan onze kinderen? Heeft de school een taak in de overdracht van waarden en normen, of is dit voorbehouden aan het gezin? Wanneer, waarom en hoe meten we schoolprestaties van kinderen? Welke betekenis kennen we toe aan de uitslag? Welke rol kan/moet de overheid spelen in opvoeding en onderwijs? Wanneer moeten/mogen hulpverleners in de opvoeding interveniëren? Om op deze vragen een antwoord te kunnen geven, maken we keuzes. Al deze keuzes bevatten een normatieve component, hoe stevig de argumentatie ook gefundeerd is in ‘harde’ cijfers of andere empirische gegevens. Mensbeelden bijvoorbeeld spelen, impliciet of expliciet, altijd een rol. In de cursus maken we kennis met verschillende mensbeelden en de implicaties ervan voor opvoeding en onderwijs. We leren in deze cursus om met een kritische blik te kijken naar onderscheidingen zoals lichaam-geest, nature-nurture, mens-dier, kindvolwassene en individu-gemeenschap. Aan de hand van wijsgerig-pedagogische en filosofische teksten analyseren we concrete opvoedingsdilemma’s. Terugkerend thema daarbij is de relatie tussen opvoeding, onderwijs en cultuur.

ECTS:

10 Onderverdeling en studiebelasting in uren: - contacturen - practicum 1: themacollege - practicum 2: essay - zelfstudie

26 uur 55 uur 100 uur 99 uur

Onderwijsvorm: Hoor- en werkcolleges

45


1

Toetsvorm:

Themacollege (groepsopdracht) en werkstuk (individueel essay).

46

Meijer, W.A.J. (2000). Perspectieven op mens en opvoeding. - 6e dr. Baarn: HB uitgevers. - 140 p. -. ISBN 9789055742653. (€ 23,90). Hieruit hfdst. 1. 2 Meijer, W.A.J. e.a. (1997). Algemene pedagogiek en culturele diversiteit. - 2e dr. Baarn: HB uitgevers. 134 p. - ISBN 9026661045. (Dit boek is niet meer verkrijgbaar in de boekhandel. Het is beschikbaar in de bibliotheek Sociale Wetenschappen van de RUG.) 3 Ritzen, R. (2004). Filosofie van het onderwijs: een analyse van acht hoofdvragen. - Budel: Damon. - 108 p. - ISBN 9789055734634. (€ 12,90) Deze titel wordt tijdens het eerste college bekendgemaakt.


Referaatpracticum Docent:

drs. A.J. Dijkstra

Vakinhoud:

Studenten schrijven een paper (literatuurverslag) over een onderwerp op het gebied van pedagogiek, onderwijskunde of orthopedagogiek en oefenen de beginselen van het presenteren.

ECTS:

4 Onderverdeling en studiebelasting in uren: - contacturen 12 uur - practicum 1: bibliotheek 2 uur - practicum 2: paper 88 uur - zelfstudie 10 uur

Onderwijsvorm: Hoorcolleges, werkcolleges, bibliotheekinstructie. Literatuur:

Reader (20 p.)

Toetsvorm:

Werkstuk (schriftelijke opdracht)

47


3.3

Het tweede studiejaar

Pedagogiek 2 Docent: Doelstelling :

dr. D. Lechner De student leert vanuit relevante pedagogische theorieën te kijken naar actuele ontwikkelingen en vernieuwingen in het veld van opvoeding, onderwijs en jeugdzorg. En oriënteert zich op het pedagogische beroepenveld.

Vakinhoud:

1 Trends & Thema’s, Vernieuwingen & Ontwikkelingen Aan de orde komen actuele ontwikkelingen als het nieuwe leren, vermarkting en bureaucratisering, schaalvergroting en medicalisering; medialisering & mediawijsheid; actuele denkers als M. de Winter, M. Delfos en A. Verbruggen; en vernieuwingen als competentiegericht leren, cliëntparticipatie en zorgplicht voor het onderwijs. Deze trends en ontwikkelingen worden in verband gebracht met de in Pedagogiek 1 behandelde pedagogische theorieën, aangevuld met de reformpedagogiek en de participatiepedagogiek van J. Dewey. 2 De rol van de professionele pedagoog Daarnaast komen de (beroepsethische) competenties aan de orde die een professionele pedagoog nodig heeft. In dit kader zal de student een werkveldoriëntatie uitvoeren, werken aan de presentatievaardigheden, en uitgenodigd worden tot reflectie op het eigen (toekomstige) professionele pedagogisch handelen.

ECTS:

16 Onderverdeling en studiebelasting in uren: contacturen practicum zelfstudie


Onderwijsvorm:

Hoor-, discussie- en activiteitencolleges; werkveldoriëntatie.

Literatuur:

1

2

48

Overige literatuur zal tijdens de colleges bekend worden gemaakt. Een deel zal in pdf-vorm worden aangeboden; een ander deel in boek- of readervorm, die de student verplicht dient af te nemen (tot max. 450 pp.). Zelfgekozen en zelf gevonden aanvullende literatuur (UB, OPC, internet). 150 p.

HET STUDIEPROGRAMMA HBO-PEDAGOGIEK 3

Toetsvorm:

Winkelaar, P. (2001 of later). Methodisch werken: inleiding tot methodisch handelen met en voor mensen. - 4e dr. Utrecht: De Tijdstroom. - 235 p. - ISBN 9789058980144 ingenaaid. (€ 32,00). Dl. II (totaal 58 p.).

Werkstuk in de vorm van take-home opdrachten (deels individuele, deels groepsopdrachten) en opdrachten in de vorm van groepspresentaties.

49


Filosofie 2: wetenschapsfilosofie Docent: Doelstelling :

dr. P.A. van der Ploeg Kennismaken met wetenschapsfilosofie.

Vakinhoud:

De aard en de problemen van wetenschappelijk onderzoek en wetenschappelijke theorievorming, met name die van gedrags- en maatschappijwetenschappelijk(e) onderzoek en theorievorming.

ECTS:

7 (5 theorie + 2 opdracht) Onderverdeling en studiebelasting in uren: - contacturen - zelfstudie - opdrachtdeel

Onderwijsvorm:

Hoorcolleges

Literatuur:

1 2

3


Digitale reader (online beschikbaar) ± 170 p. Philips, D.C. & Burbules, N.C. (2000). Postpositivism and educational research. - Lanham/ Oxford: Rowman & Littlefield. - 112 p. - ISBN 9780847691227. (€ 19,95) Koningsveld, H. (2006). Het verschijnsel wetenschap. Amsterdam: Boom. - 286 p. -. ISBN 9789085061373. (€ 29,50)

Toetsvorm:

Theoriegedeelte: Schriftelijk tentamen: essayvragen, ‘open boek’ over collegestof en literatuur Opdrachtgedeelte: opdracht.

Opmerkingen

Het 5 ECTS gedeelte wordt aangeboden aan studenten van de academische IB-opleiding, studenten van de facultaire minor en aan studenten van het schakelprogramma Pedagogiek en Onderwijskunde.

50


Statistiek 1 Docent:

drs. J. Kramer

Vakinhoud:

In deze cursus komen aan de orde: het verzamelen van gegevens, beschrijvende statistiek (centrum- en spreidingsmaten), grafische voorstellingen van gegevens, steekproeffluctuatie, normale verdeling, univariate regressie, correlatie en andere samenhangmaten, elementaire kansrekening, steekproevenverdelingen van statistics. De cursus omvat tevens het practicum SPSS.

ECTS:



Onderwijsvorm: Hoor/ werkcolleges/ practicum. ICT ondersteuning. Literatuur:

Titel wordt via de digitale leeromgeving bekendgemaakt.

Toetsvorm:

Schriftelijk tentamen.

Opm.

Deelname aan het practicum is een voorwaarde voor het met succes afronden van het onderdeel.

.

51


Sociologie 2 Docent:

dr. D.H. Hak

Doelstelling :

De student vertrouwd maken met het bestaan van cultuur(verschillen) op nationaal niveau, en het belang ervan in het verklaren van menselijk gedrag

Omschrijving:

In Sociologie 1 (Inleiding sociologie) is gebleken dat sociologen drie hoofdvragen kennen: de vraag naar de oorzaken en gevolgen in de samenleving van ongelijkheid, cohesie en rationaliseringsprocessen. Hierbij lag het accent op de structurele aspecten. In Sociologie 2 (Cultuurverschillen) ligt de nadruk op de structurerende invloed van (nationale) culturen bij deze vragen.

Vakinhoud:

Culturen, ‘verzamelingen van mogelijke reacties van mensen vanuit een gemeenschappelijke mentale programmering’ kennen op landenniveau min of meer vaste waardesystemen. Ze zijn: machtsafstand, collectivisme tegenover individualisme, femininiteit tegenover masculiniteit, onzekerheidsvermijding, en tenslotte lange termijngerichtheid tegenover korte termijngerichtheid. Voor het minimumprogramma van de sociologie –mensen handelen doelgericht onder beperkende sociale en culturele omstandigheden, met veelal onbedoelde gevolgen op collectief niveau- heeft dit vergaande gevolgen. Immers zowel de instrumentele doelen als de ‘kosten’ van willen bereiken van de doelen worden in hoge mate mede bepaald door de verschillende waardesystemen.

ECTS:


Onderwijsvorm:

52


Hoor- en werkcolleges. Na de inleidende colleges wordt met de studenten plenair geoefend om onderdelen van de sociologische hoofdvragen aan de hand van de genoemde dimensies te analyseren. Verder moeten de studenten een mondeling referaat houden, als ook een co-referaat.

HET STUDIEPROGRAMMA HBO-PEDAGOGIEK Er wordt aandacht besteed aan vaardigheden als het presenteren, refereren en logisch redeneren. Literatuur:

Hofstede, G. & Hofstede, G.J. (2008). Allemaal andersdenkenden: omgaan met cultuurverschillen. - 26e dr. of later. Amsterdam/Antwerpen: Contact. - 572 p. - (met uitzondering van enkele hoofdstukken). - ISBN 9789025480899 (€ 39,95).

Toetsvorm:

Mondelinge referaten aan de hand van door de studenten zelf gevonden kranten- en tijdschriftenartikelen waarin cultuurverschillen een belangrijke rol spelen (opdracht), en een essay (werkstuk). Het essay is een huiswerkopdracht, die bestaat uit een kort essay met de analyse van een sociologisch probleem waarin de nationale waardesystemen. Het eindcijfer bestaat uit de beoordeling van de mondelinge referaten (1/2) en de huiswerkopdracht (1/2). De huiswerkopdracht moet met een voldoende - 5,5 of hoger worden gewaardeerd. Zij die een 5 (vijf) halen krijgen de mogelijkheid tot het maken van een herstelopdracht die bij voldoende resultaat met een 6 (zes) wordt gewaardeerd. Degenen met een onvoldoende gemaakte huiswerkopdracht krijgen – 1x per jaar- de mogelijkheid van het afleggen van een schriftelijk tentamen over de behandelde stof.

Opm.

Door de aard van de cursus ‘leren door doen’ wordt van de deelnemers een actieve inbreng verwacht. Aanwezigheid bij de hoor- en werkcolleges is dan ook vereist.

53


Andragogiek Docent:

drs. J. Lensen

Doelstelling :

Kennis nemen en leren hanteren van veranderkundige begrippen en modellen ten dienste van het ontwikkelen en verbeteren van eigen professioneel methodisch handelen als (ped)agoog. De student is in staat om bij een sociaal probleem een adequate interventie te kiezen en deze interventie te verantwoorden

Vakinhoud:

- Andragogiek gaat over hoe volwassen mensen leren. Leren kun je zien als veranderen van gedrag. De wijze waarop mensen veranderingen vormgeven, zich daarbij laten beïnvloeden, maar ook zelf beïnvloeden is daarbij het onderwerp van de lessen. - Theoretische oriëntaties op en opvattingen over andrago(lo)gie worden onder de loep genomen. Dat gaat over het denken over veranderen beïnvloedingsprocessen in de diverse werkterreinen. Daarbij kijken we naar de ethische kant (de normatieve andragogie), maar vooral ook naar de praktische andragogiek, waarin het handelen van de agoog centraal staat. Welke methodieken staan hem ter beschikking? - Methodiek en systematiek om te komen tot probleemoplossingen. - Communicatieve vaardigheden, presenteren, werken met groepen.

ECTS:


Onderwijsvorm:

Literatuur:

54


Bij dit vak wordt een grote diversiteit aan werkvormen gebruikt. Van hoorcolleges tot rollenspel; van theoretische beschouwing tot praktische probleemanalyse. 1. 2.

Reader (wordt tijdens de colleges uitgereikt). 55 p. Donkers, G. (2001). Veranderkundige modellen. 9e herz. dr. Den Haag: Boom. - 295 p. - ISBN 9789024414826. (€ 38,00)

HET STUDIEPROGRAMMA HBO-PEDAGOGIEK 3.

4.

5.

Winkelaar, P. (2001 of later). Methodisch werken : inleiding tot methodisch handelen met en voor mensen. - 4e dr. Utrecht: De Tijdstroom. – 235 p. ISBN 9789058980144 ingenaaid. (€ 32,00). Hfdst. 2, 9, 10, 13 en 14. (totaal 51 p.). Ravelli, A., Doorn, L. van & Wilken, J.P. (2009). Werk(en) met betekenis: dialooggestuurde hulp- en dienstverlening. - Bussum: Coutinho. - 176 p. ISBN 9789046901533. (€ 21,50) Brakkee, S. (2008). Zelfmanagement. - 2e dr. Groningen: Noordhoff. - 140 p. - ISBN 9789001712228. ( € 26,50)

Toetsvorm:

Werkstuk over de literatuur, methodiektoepassing en presentatie (take-home). Maken van en werken aan een Persoonlijk Ontwikkelings Plan (POP) (opdracht).

Opm.

Participatie en presentatie zijn voorwaarden voor het met succes afronden van het vak. Bij de laatste drie dubbele colleges is participatie verplicht.

55


Onderwijskunde Docent:

drs. A.L. Heinink

Doelstelling :

Algemene introductie op de wetenschappelijke grondslagen en de geschiedenis van de onderwijskunde; Oriëntatie op centrale vraagstellingen en probleemstellingen in het onderwijs en van het hedendaagse onderwijsonderzoek; Kennismaking met de belangrijkste deelgebieden en thema’s binnen de onderwijskunde; Oriëntatie op mogelijke beroepsvelden van de onderwijskunde.

Vakinhoud:

In dit studieonderdeel wordt ingegaan op de interdisciplinaire fundamenten van de onderwijskunde en op in dat verband centrale thema's: onderwijs, samenleving en zeggenschapsverhoudingen; onderwijsbestel en onderwijsbeleid, de interne vormgeving van het schoolonderwijs; de relatie tussen leren, ontwikkeling en onderwijzen, etc.

ECTS:

10 Onderverdeling en studiebelasting in uren: - contacturen - zelfstudie

Onderwijsvorm:

Hoor- en werkcolleges (discussie).

Literatuur:

1

56

36 uur 244 uur

Klapper Onderwijskunde en wetenschap. Circa 100 p. (± € 5,00).Te bestellen bij docent. 2 Klapper Het onderwijssysteem in Nederland 2010. Circa 200 p. (± € 10,00). Te bestellen bij docent. 3 Standaert, R. (2007) Vergelijken van onderwijssystemen. – 2e dr. - Leuven: Acco. - 243 p. -. ISBN 9789033464867. (€ 30,00) 4 Lowyck, J. & Verloop, N. (red.) (2003). Onderwijskunde: een kennisbasis voor professionals. Groningen: Noordhoff. - 474 p. ISBN 9789001545338. (€ 58,95) 5 Parreren, C.F. van (2001) Ontwikkelend onderwijs. Amersfoort: Acco. - 170 p. - ISBN 9789033417139. (€ 18,50) Niet alle hoofdstukken behoeven te worden bestudeerd van Het onderwijssysteem in Nederland Vergelijken van onderwijssystemen Onderwijskunde: een kennisbasis voor professionals

HET STUDIEPROGRAMMA HBO-PEDAGOGIEK De docent specificeert de Capita Selecta aan het begin van de collegereeks en zet de specificatie op de digitale leeromgeving. Toetsvorm:

Schriftelijk tentamen met open vragen.

57


Vrije keuze Docent:

A.A. Slijkhuis

Doelstelling :

Vergroting van algemene ontwikkeling, (pedagogische) belangstelling en inzicht in het pedagogisch werkveld.

Vakinhoud:

In dit studieonderdeel neemt de student deel aan het extra onderwijsaanbod (zie website) en aan het internationaliseringsprogramma dat SPO heeft in samenwerking met de International Master of Education van de Rijksuniversiteit Groningen (IME). In totaal dient de student deel te nemen aan vijf activiteiten. Het organiseren van een excursie aan studenten van IME telt voor vier activiteiten. In aanmerking komen: a. actualiteitencolleges verzorgd door Pedagogiek en Onderwijskunde RuG b. excursies verzorgd door Pedagogiek en Onderwijskunde RuG c. aanbod van Studium Generale d. deelnemen aan workshops verzorgd door studenten van de IME e. organiseren van een excursie voor studenten van de IME (door max. drie studenten per excursie) Studenten dienen van deze activiteiten een portfolio aan te leggen. In dit portfolio komen ten eerste de bewijzen van deelname. Voor de onderdelen a, b en d betekent dit dat zij de activiteit ter plaatse dienen te laten aftekenen of afstempelen op een bij SPO verkrijgbare stempelkaart. Voor activiteit c en e dient de student in een kort verslag (half A4) aan te geven waar (in geval van c) de lezing over ging of (in geval van e) met wie de de student de excursie heeft georganiseerd en wat er is georganiseerd. Daarnaast dient de student per activiteit in een kort verslag (half A4) terug te blikken op de activiteit. Daarbij kan worden ingegaan op vragen als: waarom heb ik voor deze activiteit gekozen? Wat heb ik ervan opgestoken? Op welke wijze sluit deze activiteit aan bij wat ik tot nu toe in de opleiding heb geleerd? In overleg met Ans Slijkhuis kan ook deelname aan andere activiteiten dan hier genoemd onder a t/m e voor invulling van de vrije keuzeruimte in aanmerking komen. Het moet gaan om activiteiten die gerelateerd kunnen worden aan de opleiding. Hierbij valt bijvoorbeeld te denken aan het bezoeken van een congres.

58

HET STUDIEPROGRAMMA HBO-PEDAGOGIEK ECTS

1 Onderverdeling en studiebelasting in uren: - practicum 28 uur

Onderwijsvorm:

Lezingen, organiseren van of deelnemen aan excursies.

Literatuur:

-

Toetsvorm:

Werkstuk in de vorm van een portfolio.

Opm.

Het wordt aangeraden de activiteiten te verdelen over de loop van de studie, studenten kunnen dus al vanaf het eerste jaar beginnen met dit onderdeel.

59


3.4

Het derde studiejaar

Visie en profilering (voorheen Scholing en opleiding) Docent:

drs. R. Jager en drs. E. Voeten

Doelstelling :

Doel van de cursus is dat de student: kennismaakt met het proces van visie- en identiteitsontwikkeling; deze visie en identiteit kan vertalen naar profileringsitems en een profiel; inzicht krijgt in het belang van interne communicatie voor draagvlakontwikkeling; handvatten krijgt voor het voorbereiden en houden van een gedegen interview.

Vakinhoud:

De student kiest een school of (zorg)instelling. De student houdt samen met een medestudent een diepte-interview met de directeur van de school of instelling. In dit interview achterhalen de studenten o.a. het antwoord op de volgende vragen: Wat zijn de missie, visie en identiteit van de organisatie? Hoe zijn deze tot stand gekomen? Op welke wijze is draagvlak voor visie gecreëerd? Wat is het doel van de positionering? Wat is het imago van de organisatie? Wat zijn de sterke en zwakke punten van de organisatie? Wat is de concurrentiepositie van de organisatie? Op basis van de uitkomsten van het interview, ontwikkelen de studenten een profiel van de organisatie. De studenten presenteren het profiel aan medestudenten (‘de medewerkers’ van de organisatie) met als doel draagvlak voor het profiel te creëren bij de ‘medewerkers’. Medestudenten moeten mede op basis van de literatuur een kritisch oordeel vormen over het welslagen van het profiel. Het interview en het profiel dienen tevens als startpunt voor de colleges van het vak Inleiding Communicatie.

60

HET STUDIEPROGRAMMA HBO-PEDAGOGIEK ECTS:



Onderwijsvorm:

Werkcolleges: studenten werken samen in groepen van twee personen en zoeken o.a. op het internet de benodigde informatie. Presenteren en discussiëren: studenten presenteren het profiel aan de groep; de groep vormt een kritisch oordeel over het welslagen van het profiel.

Literatuur:

1

2

3

Michels, W.J. (2010). Communicatiehandboek: identiteit, imago, merk, media. – 3e dr. (of later) . Groningen: Noordhoff. - ISBN 978-90-01-78268-9. (€ 49,95) Hfdst. 5, 8, 9, 10, 11. NB: Dit boek wordt ook gebruikt bij het vak ‘Inleiding Communicatie’. Emans, B. (2002). Interviewen: theorie, techniek en training. – 4e dr. Groningen: Noordhoff. – 236 p. ISBN 9020730878. (€ 44,95) De te bestuderen literatuur wordt tijdens het 1e college bekend gemaakt. Een door de docent samengestelde reader.

Aanbevolen literatuur: Jager, R.A.E., & Voeten, E.C. (2009). STANDAARDboekje: onderwijspositionering en communicatie. Groningen: BOP onderzoek en communicatie. ISBN/EAN 9789081411615. (ca. € 15,-). Bij de docenten te bestellen. Toetsvorm:

Opdracht en opgaven over de literatuur (take-home).

61


Inleiding communicatie Docent:

drs. A.J. Dijkstra

Doelstelling :

Studenten maken kennis met verschillende vormen van communicatie. Ze krijgen inzicht in en worden zich bewust van de rol en invloed van (professionele) communicatie in het eigen werkveld en de hedendaagse samenleving.

Vakinhoud:

De cursus besteedt aandacht aan: massacommunicatie en persoonlijke communicatie; verbale en non-verbale communicatie; kernbegrippen en basismodellen uit de communicatiewetenschap; communicatie en beïnvloeding; creatief taal- en beeldgebruik; communicatieonderzoek en communicatieplannen; omgaan met de pers; gebruik van nieuwe (‘social’) media.

ECTS:



Onderwijsvorm: Gemengde hoor-/werkcolleges. Let op!! Het verdient de voorkeur het vak “Inleiding communicatie” te volgen na het vak “Visie en profilering”.In dat geval kunt u namelijk voortbouwen op de opdracht die u daar hebt gedaan. Wanneer dat niet mogelijk is, krijgt u een alternatieve opdracht. 1 Michels, W.J. (2010). Communicatiehandboek: Literatuur: identiteit, imago, merk, media. – 3e dr. (of later). – Groningen: Noordhoff. – ISBN 978-90-01-78268-9. (€49,95) Hfdst. 1, 2, 3, 6, 10, 13, 14. (ca. 120 blz.) NB: Dit boek wordt ook gebruikt bij het vak ‘Visie en profilering’. 2 Winkelaar, P. (2001 of later). Methodisch werken : inleiding tot methodisch handelen met en voor mensen. - 4e dr. Utrecht: De Tijdstroom. – 235 p. - ISBN 97890-58-980144. (€32,00) Hfdst. 3, 12 t/m 14 (ca. 40 blz.).

62


4 Toetsvorm:

Boschma, Jeroen & Groen, Inez (2010). Generatie Einstein: slimmer, sneller en volwassener. – 3e dr. (of later). - Utrecht: Bruna. – 264 p. - ISBN 978-90-2299903-5. (€ 19,95) Een door de docent samengestelde reader.

Tentamen, opdracht en mondelinge presentatie.

63


Beleid en organisatie Docent:

drs. J. Lensen

Algemeen:

Iedereen die werkt in een organisatie heeft te maken met Organiseren, Veranderen en Managen. Iedereen heeft daarmee ervaring; positieve en minder positieve. Hoe bruisend het is in organisaties hangt veel af van wat er politiek en economisch gebeurt. Die dynamiek, waarin mensen samenwerken aan een doel en hoe je dat kunt beïnvloeden vanuit verschillende posities, staat centraal in dit vak. Daarom is het Lerend vermogen uitgangspunt bij dit vak. Dat is de bekwaamheid te begrijpen en daarop te anticiperen. Dat vraagt om steeds weer te leren van het eigen handelen en dit handelen aan te passen aan wat we geleerd hebben.

Doelstelling :

Globale kennis van de organisatiekunde, haar theorie, ontwikkelingen en toepassingen. Bewust worden hoe jij invloed kunt uitoefenen op je eigen werk in de organisatie.

Vakinhoud:

In de module komen aan de orde: organisatietheorie en geschiedenis organisatiebegrippen zoals structuur, cultuur, strategie en beleid, systeem, macht en hiërarchie, communicatie, het leren van organisaties stijlen van leidinggeven en managementvaardigheden coaching en werken met teams organisatieverandering en ontwikkeling continuïteit en verandering, een symbiose

ECTS:

Onderwijsvorm:

64


18 uur 8 uur 86 uur

Vanuit de vooraf bestudeerde literatuur gaan we in gesprek over eigen ervaringen in organisaties. Vanuit hoorcolleges worden theoretische kaders aangereikt en met praktijkopdrachten zullen we die ontmoetingen trachten te integreren. Studenten maken bijvoorbeeld een leiderschapstest en reflecteren op de uitkomst, bespreken casuïstiek gericht op kwaliteitssystemen in organisaties en oefenen in leiderschapsvaardigheden zoals het geven van instructie.


Literatuur:

1

2

3

Toetsvorm:

Schermer, K., Quint, P. (2005). De organisatie als hulpmiddel. - 4e dr. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum. - 368 p. - ISBN 9789031352562 (€ 39,95). Winkelaar, P. (2001 of later). Methodisch werken : inleiding tot methodisch handelen met en voor mensen. - 4e dr. Utrecht: De Tijdstroom. – 235 p. ISBN 9789058980144. (€ 32,-). Hfdst. 11 t/m 15 (66 p.). Een door de docent samengestelde reader waarvan de artikelen op de leeromgeving worden geplaatst.


65


Advisering en begeleiding Docent:

dr. L.W.H. Bakker

Doelstelling :

Advisering en begeleiding spelen een belangrijke rol als taakvelden binnen de jeugdzorg en het onderwijs. De doelstelling van dit college is een beeld krijgen van deze taakvelden in de jeugdzorg (waaronder ook de jeugdbescherming en de geestelijke gezondheidszorg) in samenwerking met het (speciaal) onderwijs. Daarnaast zullen aan de hand van praktijkvoorbeelden enkele theoretische begeleidingsinvalshoeken worden behandeld, waaronder de medische, de leertheoretische, de psychodynamische, de systeemtheoretische invalshoek, de pedagogische en de oplossingsgerichte invalshoek.

Vakinhoud:

-

-

-

ECTS:

Onderwijsvorm:

66

inleiding over de fase van aanmelding en onderzoek en daarmee samenhangend de relatie van adviseren en begeleiden met diagnostiek en behandeling; bespreken van de betekenis van advisering en begeleiding ten aanzien van kinderen/jeugdigen en volwassenen; begeleiden en adviseren van (gezins)hulpverleners; inleiding in gesprekstechnieken toegespitst op advisering- en begeleidingsgesprekken. 4 Onderverdeling en studiebelasting in uren: - contacturen - practicum - zelfstudie


Hoor- en eventueel discussiecolleges, casuïstiek aan de hand van dvd-materialen en inbreng van de groep en docent.


1

2

3

4

Bakker, L.W.H. (2001). De Pedagogische Variabelen Lijst (PVL) : de ontwikkeling van een pedagogisch diagnostisch instrument voor de gezinsvoogden van de Ambulante Jeugdhulpverlening en Jeugdbescherming van het Leger des Heils (AJL). Apeldoorn/Leuven: Garant. Bestuderen hfdst. 1t/m 3. 81 p. (Niet geheel tentamenstof). Link via website docent. Pas, A. van der (2000). Handboek methodische ouderbegeleiding: aanmelding en onderzoek. - Dl. 4. Rotterdam: Donker. - 180 p. - ISBN 9789061004349. (€ 19,90) Winkelaar, P. (2001 of later). Methodisch werken: inleiding tot methodisch handelen met en voor mensen. - 4e dr. Utrecht: De Tijdstroom. – 235 p . ISBN 9789058980144 ingenaaid. (€ 32,-). Hfdst. 13. 10 p. Blokland, G. (2010). Over opvoeden gesproken. NJI: Utrecht. Bestuderen hfdst. 2 en 3. 91 p.

Toetsvorm:

Werkstuk over collegestof en literatuur (take-home).

Opm.

Deelname aan het practicum is voorwaarde voor het succesvol kunnen afronden van deze cursus.

67


Orthopedagogiek Docent:

dr. T. Roggen (m.m.v. gastdocenten)

Doelstelling :

Zicht krijgen op het gebied van de orthopedagogiek.

Vakinhoud:

Bekend raken met denkrichtingen, gangbare theorieën, begrippen binnen de orthopedagogiek. Bezinning op de problematiek betreffende de relatie theorie – praktijk; ontwikkelen van metaniveau. Een gastdocent komt iets vertellen over de hulpverleningspraktijk (diagnostiek, behandeling enz.) van een orthopedagogische instelling.

ECTS:

Onderwijsvorm:

Literatuur:


Het onderdeel wordt aangeboden in de vorm van hoorcolleges. De nadruk ligt op inleidende theorievorming. 1.

2.

3.

4.

5.

68

32 uur 248 uur

Winkelaar, P. (2001 of later). Methodisch werken : inleiding tot methodisch handelen met en voor mensen. - 4e dr. Utrecht: De Tijdstroom. – 235 p. ISBN 9789058980144. (€ 32,-). Hfdst. 8, 9, 10, 13 en 14 (70 p.). Ruijssenaars, A.J.J.M., Bergh, P.M. van den & Schoorl, P. (2008). Orthopedagogiek: ontwikkelingen, theoriën en modellen: een inleiding. Leuven: Garant. - 281 p. - ISBN 9789044122640. (€ 26,80). Hieruit: hfdst. 1, 2, 3 en 4. Baartman, H., Leij, A. van der, & Stolk, J. (2001). Het perspectief van de orthopedagoog. - 2e dr. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum. - 238 p.-. ISBN 9789031334537. (€ 38,95). Hieruit: Hfdst. 1 t/m 4 en 11 t/m 13. N.V.O. brochure: Beroepscode van de orthopedagoog (te bestellen bij de NVO: informatiebrochure, tel. 030-2322407, e-mail: [email protected], www.nvo.nl. Phorza, beroepsvereniging voor sociaal-agogische professionals. (2009). Beroepscode voor sociaalagogisch werkers. Te bestellen via Phorza.

HET STUDIEPROGRAMMA HBO-PEDAGOGIEK 6.

7.

Toetsvorm:

Roggen, T. (2009). Omgangskwaliteit voor orthopedagogen. - 2e dr. Utrecht: Agiel. – 368 p. - ISBN 9789077834183. (€ 55,00). Het boek is via de boekhandel of uitgever te bestellen. Hieruit hfdst. 1, 2 en 3. 83 p. (Het boek wordt later bij het vak Jeugdzorg weer gebruikt). Grietens, H., Vanderfaeillie, J., Hellinckx, W., & Ruijssenaars, W. (Red.) (2005). Handboek orthopedagogische hulpverlening: een orthopedagogisch perspectief op kinderen en jongeren met problemen. Leuven/Voorburg: Acco. - 425 p.- ISBN 9789033459788 (€ 34,50). Hierover wordt een opdracht gemaakt.

Opdracht en schriftelijk meerkeuzevragen.

tentamen

met

open

en

69


Lerarenvariant Docent:

drs. G. J. Steiger A. Pel

Doelstelling :

Tijdens de lessen zullen handvatten worden aangereikt waarmee de student zich zelfstandig als (aankomend) docent verder kan ontwikkelen. Het verwerven van didactische vaardigheden en begeleidingsvaardigheden, die nodig zijn voor het lesgeven op het gebied van de pedagogiek en aanverwante vakken op tweedegraads niveau (Mboonderwijs), staan hierbij centraal. De te verwerven competenties sluiten nauw aan bij de competenties zoals die staan vermeld in de wet op de beroepen in het onderwijs (wet BIO). Naast het vermelden van docentcompetenties gaat de wet BIO uit van het voortdurend onderhouden van de eigen bekwaamheid. Er zal daarom ook aandacht worden besteed aan de gevolgen hiervan voor docenten. Meer informatie is o.a. te vinden op www.lerarenweb.nl.

Vakinhoud:

De nadruk ligt op de toepassing van onderwijskundige kennis in de praktijk. Leren is het centrale thema. Onder meer komen lesvoorbereiding, didactische werkvormen, het vinden en gebruiken van (digitaal) lesmateriaal en presentatievaardigheden aan de orde. De inhoud is deels vraaggestuurd en kan daardoor aangepast worden aan vragen zoals die op dat moment bij studenten leven. Instituutspracticum Het geven van een college (instituutspracticum) is een onderdeel van de Lerarenvariant. Studenten die de Lerarenvariant hebben gehaald verzorgen een college van drie kwartier bij één van de vakken uit de opleiding die ze al met succes hebben afgerond. De basis voor het geven van het college vormt een vooraf opgesteld én goedgekeurd lesplan. Veldoriëntatie Studenten voeren een opdracht uit in de onderwijspraktijk van een Mbo-opleiding en maken hiervan een schriftelijk verslag. De tijdens de lessen opgedane kennis kan zo aan de praktijk worden gekoppeld. Daarnaast wordt studenten de mogelijkheid tot het deelnemen aan een intervisiebijeenkomst

70

HET STUDIEPROGRAMMA HBO-PEDAGOGIEK geboden. Op deze bijeenkomst, worden alumni lerarenvariant SPO en studenten samengebracht om aan de hand van een actueel thema te discussiëren en informatie uit te wisselen over het leraarschap. Thema’s worden vooraf vastgesteld aan de hand van vragen die leven bij alumni en studenten en/of actuele onderwijsontwikkelingen. ECTS:

9 waarvan: Instituutspracticum Veldoriëntatie Onderverdeling en studiebelasting in uren: - contacturen - practicum - zelfstudie

1 ECTS 1 ECTS 28 uur 107 uur 117 uur

Onderwijsvorm: Er zal een brede kennisbasis worden geboden. Om het bestuderen van de literatuur te vergemakkelijken zijn er diverse verwerkingvragen beschikbaar via de digitale studieomgeving. Daarnaast zijn er diverse mogelijkheden om te oefenen met doceren (micro-teaching) en presentatievormen. Steeds zal hierbij de koppeling met de theorie worden gelegd. Centraal staat daarbij het leren mét en van elkaar. Op basis van deze kennis en deze vaardigheden bereid iedere student vervolgens zelfstandig een les voor en voert een deel van het gemaakte lesplan daadwerkelijk uit. Deze les zal worden opgenomen en met de desbetreffende student worden geanalyseerd. Digitale leeromgeving Binnen het moderne Mbo-onderwijs maken docenten en studenten veel gebruik van digitale leeromgevingen en technische randapparatuur. Het (leren) werken met een deel van deze mogelijkheden maakt dan ook integraal deel uit van dit vak. Literatuur:

1

2

Standaert, R. & Troch, F. (2006). Leren en onderwijzen: inleiding tot de algemene didactiek. - 5e dr. Amersfoort: Acco. - 358 p. - ISBN 9789033461279. (€ 28,00) Veen, Tj. van der & Wal, J. van der (2008). Van leertheorie naar onderwijspraktijk. – 4e geactualiseerde dr. - Groningen: Noordhoff. - 215 p. ISBN 9789001702342. (€ 37,95)

71


Toetsvorm:

72

Via de digitale leeromgeving kunnen de diverse benodigde documenten voor het instituutspracticum en de veldoriëntatie worden opgevraagd en is er aanvullend materiaal beschikbaar. Ook opdrachten zullen hier worden klaargezet.

Schriftelijk tentamen met open vragen. Succesvol afronden van een lesvoorbereiding en de uitvoering hiervan. Opdracht: Succesvol afronden instituutspracticum (1 ECTS). Opdracht:Succesvol afronden van de veldoriëntatie (1 ECTS).


Onderwijsbegeleiding Docent:

drs. A.C.M. van Roy

Doelstelling :

Kennis van de verschillende probleemgebieden waarin een onderwijsbegeleider functioneert en inzicht in handelingsopties die hij heeft. Inzicht in de actuele ontwikkeling en vraagstukken met betrekking tot begeleiding van het onderwijs. Oriëntatie op het werkveld.

Vakinhoud:

-

Korte schets van veranderingen in het onderwijs en het ontstaan van de onderwijsbegeleiding. Schets van de Nederlandse onderwijsverzorgingsstructuur. Onderwijsondersteuning bij primaire processen in de school. Hierbij zijn (ortho)didactische en pedagogische kennis en vaardigheden onontbeerlijk. Interne begeleiding en coaching binnen de leerlingenzorgroute zijn belangrijke componenten van het vak.

-

ECTS:



Onderwijsvorm: In de colleges wordt getracht via afwisselende werkvormen kennis en vaardigheden uit te wisselen. Het analyseren van gesprekken (m.b.v. videofragmenten) en het oefenen van gespreksvaardigheden (o.a. middels de methodiek CLB) zijn belangrijk onderdelen van de cursus. Ieder college van 2 uur bestaat uit een gedeelte hoorcollege (verzorgd door de docent) en een gedeelte werkcollege, grotendeels verzorgd door interactieve presentaties van studenten. Aanwezigheid is verplicht i.v.m. presentaties. Literatuur:

1

2

Meijer, W. (2009). Leerkrachten begeleiden bij passend onderwijs. - Amersfoort: CPS. - 180 p. - ISBN 9789065086068. (€ 28,90) Bongaards, B., & Sas, J. (2008). Praktijkboek leerlingenzorg: omgaan met zorgleerlingen in de school. - 2e dr. Groningen: Noordhoff. - 393 p. - ISBN 9789001702359. (€ 43,95). Hfdst. 2, 5 t/m 12.

73


4

Toetsvorm:

74

Landelijke beroepsgroep voor intern begeleiders. (2010). De beroepsstandaard voor de intern begeleider. - Huizen: Pica. - 68 p. - ISBN 9789077671436 (€ 12,50). Winkelaar, P. (2001 of later). Methodisch werken : inleiding tot methodisch handelen met en voor mensen. - 4e dr. Utrecht: De Tijdstroom. - 235 p. - ISBN 9789058980144 ingenaaid). (€ 32,-). Hfdst. 2.2. en hfdst. 3 (14 p.).

Het opstellen van een ‘begeleidingsplan’ en een werkstuk over de literatuur en de collegestof (take-home).


Jeugdzorg Docent:

dr. T. Roggen en drs. R.J. van Wetten (m.m.v. gastdocenten)

Doelstelling :

Oriëntatie op het werkveld van de jeugdhulpverlening en jeugdbescherming. Studenten maken kennis met de uitgangspunten en de structuur van de jeugdhulpverlening. Het accent zal liggen op de relatie respectievelijk de kloof tussen theorie en praktijk van de Jeugdzorg. Naast het bespreken van beroepsspecifieke problemen wordt het belang van professionalisering benadrukt. Zo mogelijk wordt een gastdocent aangetrokken die college zal geven over de praktijk van de jeugdzorg.

Vakinhoud:

Bespreken van en discussies over actuele kwesties in de hulpverlening. Het analyseren van de hulpverleningspraktijk en beroepsspecifieke problemen aan de hand van theoretische uitgangspunten en gangbare stromingen. Gericht bezig zijn met professionaliteit, grondhouding en management. Kritische reflectie en training op metaniveau. Ontwikkelingen binnen de Jeugdzorg. Dilemma's tussen jeugdhulpverlening en jeugdbescherming. Kennis over en inzicht in specifieke jeugdproblemen: discussie over oplossingen.

ECTS:

A: 5 ECTS Onderverdeling en studiebelasting in uren: - contacturen - practicum - zelfstudie B: 4 ECTS Onderverdeling en studiebelasting in uren: - contacturen - practicum - zelfstudie


18 uur 8 uur 86 uur

Onderwijsvorm: Hoor- en discussiecolleges, vaardigheidstraining. Groepscommunicatie is essentieel, mede daarom is presentie belangrijk.

75


Roggen: Deel A 1 Roggen, T. (2006). Omgangskwaliteit voor orthopedagogen. - 2e dr. - Utrecht: Agiel. - 368 p. - ISBN 9789077834183. (€ 55,-) . Hieruit hfdst. 4 t/m 7. Het boek is reeds in bezit of te bestellen via boekhandel of uitgever. 2 Hermanns, J., e.a. (red.) (2005). Handboek jeugdzorg I: stromingen en specifieke doelgroepen. - Houten: Stafleu Van Loghum. – 516 p. - ISBN 9789031346400. (€ 51,95). Vooral deel B goed bestuderen! Deel A en C: doorlezen. Van Wetten: Deel B 1 Literatuurklapper (bij docent verkrijgbaar) 2 Hermanns, J., e.a. (red.) (2005). Handboek jeugdzorg II: methodieken. - Houten: Stafleu Van Loghum. - 568 p. ISBN 9789031346417. (€48,95)

Toetsvorm:

A: Schriftelijk tentamen over de collegestof en de literatuur. B: Schriftelijk tentamen over de collegestof en de literatuur.

Opm.:

Voor zowel deel A als deel B dient een voldoende gehaald te worden, wil men deze beroepsvariant kunnen afsluiten.

76


Multiculturaliteit in onderwijs en jeugdzorg Docent:

T.R. Maandag

Doelstelling :

De student: verwerft achtergrondkennis over de belangrijkste groepen allochtonen in Nederland; verwerft kennis en inzicht over aspecten van interculturele communicatie.

Vakinhoud:

De immigratie van voornamelijk Marokkanen, Turken, Surinamers, Antillianen en een heterogene groep vluchtelingen heeft de Nederlandse samenleving een multicultureel karakter gegeven. Veel pedagogen, leerkrachten en hulpverleners zullen in hun beroepspraktijk met deze multiculturele samenleving te maken krijgen. De opvoeding en ontwikkeling van kinderen zijn processen die plaatsvinden in de sociaal-culturele context van de samenleving. Doordat allochtone ouders in een andere cultuur zijn opgegroeid dan de Nederlandse, worden ze na hun immigratie geconfronteerd met andere waarden en normen, die zij deels overnemen en deels verwerpen. Al met al is dit een ingrijpend acculturatieproces. Met behulp van de boeken van Eldering en Van Keulen en Van Beurden zal geprobeerd worden achtergrondkennis over de grootste groepen allochtonen te geven. Het gaat dan onder andere over de migratiegeschiedenis, verschillen in culturele normen en waarden en specifieke opvoedings- en onderwijsproblemen. Er zal verder aandacht zijn voor interculturele communicatie. Naast theoretische (denk)kaders zal er in zowel de literatuur als de colleges ook aandacht zijn voor de praktijk.

ECTS:


Onderwijsvorm:

Hoor- en discussiecolleges.

Literatuur:

1

18 uur 150 uur

Eldering, L. (2006). Cultuur en opvoeding: interculturele pedagogiek vanuit ecologisch perspectief. - 5e dr. Rotterdam: Lemniscaat. - 347 p.-. ISBN 9789056378493 (€ 34,95).

77


3 Toetsvorm:

78

Keulen, A. van, & Beurden, A. van (2002 of later). Van alles wat meenemen: opvoedingsstijlen in multicultureel Nederland. - 2e dr. Bussum: Coutinho. – 240 p. - ISBN 9789046900116. (€ 23,50) Reader.



Methodologie/onderzoekspracticum Docent:

drs. A.C.M. van Roy

Doelstelling :

In dit studieonderdeel staat het verkrijgen en toepassen van inzicht in de methoden van het sociaalwetenschappelijk onderzoek centraal.

Vakinhoud:

In de cursus komt een verscheidenheid aan onderwerpen aan de orde, waaronder: het onderzoeksproces, probleemstelling, theorie en conceptueel model, onderzoekselementen (steekproeftrekking), dataverzamelingsmethoden (interviews en observaties), validiteit en betrouwbaarheid, verwerking van gegevens, soorten onderzoek etc. In het onderdeel voeren studenten een onderzoekje uit, in het kader waarvan ook aandacht zal worden besteed aan (automatische) literatuurontsluiting.

ECTS:



Onderwijsvorm:

Hoor- en werkcolleges, het schrijven van onderzoeksvoorstellen, het opzetten en uitvoeren van kleinschalig onderzoek (in groepen), het mondeling presenteren van resultaten, schriftelijke rapportage. Verder wordt aandacht geschonken aan het invoeren en verwerken van onderzoeksgegevens met behulp van SPSS en aan het ontsluiten van literatuur.

Literatuur:

Baarda, D.B., & Goede, M.P.M. de (2001). Basisboek methoden en technieken. - 4e dr. Groningen: Noordhoff. 376 p. - ISBN 9789020733150. (€ 49,95)

Toetsvorm:

Schriftelijk tentamen. Het voldoende afronden van het practicum is een voorwaarde voor de afronding van dit onderdeel. Bij het vak methodologie is kennis van Statistiek 1 vereist.

79


3.5

Vierde studiejaar

Terugkombijeenkomsten Docent:

drs. A.J. Dijkstra

Doelstelling :

De terugkombijeenkomsten voor stage en scriptie zijn bedoeld als vorm van extra begeleiding voor studenten die zich in de laatste, vaak wat eenzame fase van hun studie bevinden. De bijeenkomsten geven studenten de gelegenheid om, onder begeleiding van een docent, met elkaar de voortgang en problemen rondom hun stage en scriptie te bespreken. Daarnaast zijn de bijeenkomsten bedoeld voor reflectie op de eigen ervaringen, opvattingen en vaardigheden in relatie tot de inhoud van stage resp. scriptie.

Algemeen:

De terugkombijeenkomsten zijn bestemd voor studenten die bezig zijn met hun stage en/of hun scriptie, of op het punt staan dat te gaan doen. Gezien de aard van de bijeenkomsten is het van belang dat studenten alle bijeenkomsten aanwezig zijn; samenloop met andere vakken/colleges dient zoveel mogelijk vermeden te worden. Er vinden zes terugkombijeenkomsten per collegejaar plaats: begin september, begin oktober, medio december, medio januari, begin maart en medio mei. De bijeenkomsten duren elk drie uur. Bij de terugkombijeenkomsten wordt gewerkt in groepen van 5 tot 8 studenten. Zo nodig worden parallelle groepen gevormd.

ECTS

0

Onderwijsvorm: Centraal in de terugkombijeenkomsten staat het principe van intervisie: het uitwisselen van ervaringen en het geven van feedback op elkaars werk. Er wordt een groot beroep gedaan op de actieve houding en eigen inbreng van studenten. Daarnaast wordt door de docent informatie gegeven over de eisen die SPO aan stage en scriptie stelt. Op basis van vragen en problemen van studenten kan de docent ingaan op allerlei inhoudelijke en/of organisatorische aspecten van stage en scriptie. 80


1

2

3

4

5

Winkelaar, P. (2001 of later). Methodisch werken : inleiding tot methodisch handelen met en voor mensen. 4e dr. Utrecht: De Tijdstroom. – 235 p. - ISBN 9789058980144 (€ 32,-). Hfdst. 3, 4, 5 en 15. Oost, H. & Markenhof, A. (2010) Een onderzoek voorbereiden. - Baarn: HB uitgevers. - 79 p. - ISBN 9789006978131 . (€ 17,90) Oosterbaan, W. (2009) Een leesbare scriptie. - 10e dr. Amsterdam: Prometheus. - 72 p. - ISBN 9789044615807. (€ 10,-) Soudijn, K. (2005) Onderzoeksverslagen schrijven: praktische handleiding bij het schrijven van scripties en andere werkstukken voor HBO en WO. - Houten: Bohn Stafleu Van Loghum. - 128 p.-. ISBN 9789031343362. (€ 31,95) Baarda, D.B., Goede, M.P.M. de & Dijkum, van (2003) Basisboek statistiek met SPSS: handleiding voor het verwerken en analyseren van en rapporteren over (onderzoek)gegevens. - 3e dr. Groningen: Noordhoff. 212 p. - ISBN: 9789001700102. (€ 30,25)

NB: Behalve bij nr. 1 gaat het hier om aanbevolen literatuur; dus schaf niet meteen van alles aan, maar bekijk eerst wat je nodig hebt, respectievelijk nuttig vindt. Het boek van Winkelaar wordt ook bij andere vakken gebruikt en is met name nuttig tijdens je stage. De boeken nrs. 2 t/m 5 zijn nuttig voor scriptieschrijvers. Nr. 2 maakt deel uit van een serie over het gehele proces van onderzoek doen; nrs. 3 en 4 leggen het accent meer op het schijven van het onderzoeksverslag; nr. 5 is een handleiding bij SPSS en dus alleen van belang wanneer je kwantitatief-empirisch onderzoek gaat doen.

81


Stage Docent:

Eén van de docenten van de drie beroepsdifferentiaties of van een aan de beroepsdifferentiaties verwant vak (zie stagebegeleiding bijlage 4.1).

Doelstelling:

Het verkrijgen van praktijkervaring op een relevant werkterrein en in staat zijn tot reflectie op dit werkterrein en het eigen functioneren. De student: gaat een pedagogische relatie aan en onderhoudt deze; geeft een pedagogisch klimaat vorm dat ontwikkelingskansen biedt; ontwikkelt gevoeligheid voor de normativiteit van (ped)agogisch denken en handelen; kan aan de hand van theorievorming concrete vraagstukken analyseren en daarop reflecteren; ontwikkelt een beroepshouding en een eigen visie op pedagogische vraagstukken; kan in teamverband werken; is in staat tot methodisch denken en handelen en kan hierover schriftelijk rapporteren.

Vakinhoud:

De stage kan worden gedaan in één geheel of in twee gelijke delen. Indien de stage in twee delen wordt gedaan kan ervoor worden gekozen om stages te volgen op het terrein van twee verschillende beroepsdifferentiaties. Onderdelen van de stage: stagevoorbereiding, uitmondend in een stageplan waarin de stageopdracht is vastgelegd. Het stageplan moet worden goedgekeurd en ondertekend door een vertegenwoordiger van de stage-instelling en de begeleidende docent. De student mag pas na goedkeuring met de uitvoering van de stageopdracht beginnen; stagewerkzaamheden, inhoudende een oriëntatie op de stage-instelling en het onder toezicht uitvoeren van een stageopdracht. De stagewerkzaamheden moeten gericht zijn op het behalen van persoonlijke leerdoelen op het gebied van beroepsspecifieke (sociale) vaardigheden en op reflectie op de pedagogische praktijk; stageverslag.

82

HET STUDIEPROGRAMMA HBO-PEDAGOGIEK ECTS:

44 ECTS of 2 x 22 ECTS 80% van de studietijd dient te worden besteed aan het praktische deel van de stage. De overige 20% kan worden besteed aan de stagevoorbereiding en het schrijven van een stageverslag.

Onderwijsvorm: De student loopt stage op een relevant werkterrein en wordt daarbij begeleid door een docent van de opleiding. Daarnaast vinden terugkombijeenkomsten plaats onder leiding van een docent, waarin studenten ervaringen kunnen uitwisselen en waarin ze aangezet worden tot reflectie Literatuur:

Winkelaar, P. (2001 of later). Methodisch werken : inleiding tot methodisch handelen met en voor mensen. - 4e dr. Utrecht: De Tijdstroom. - 235 p. - ISBN 9789058980144 (ingenaaid). (€ 32,-)

Toetsing:

Stageverslag

Opm.

Studenten die binnen een verwante HBO-opleiding aan de stageverplichting hebben voldaan, komen in aanmerking voor een volledige vrijstelling. Studenten die binnen een verwante MBO-opleiding aan de stageverplichting hebben voldaan, komen in aanmerking voor een vrijstelling voor een halve stage. In bijzondere gevallen wordt stagevrijstelling verleend op basis van werkervaring. Bij het verlenen van stagevrijstellingen wordt nagegaan of de bij “doelstelling” genoemde onderdelen in voldoende mate zijn gerealiseerd. Voor studenten die zijn ingestroomd in of na het studiejaar 2001-2002 geldt dat alleen beroepsdifferentiaties waarin de student stage heeft gelopen (of daarvan op grond van de vooropleiding vrijstelling heeft gekregen) als specialisatie op het diploma worden vermeld. Richtlijnen voor het uitvoeren van de stage en het schrijven van het stageverslag zijn opgenomen als bijlage in deze studiegids en op te vragen bij het studiesecretariaat. Er wordt geen cijfer toegekend aan de stage. De stage wordt beoordeeld met voldoende of onvoldoende.

83


Scriptie Docent:

Eén van de docenten van de opleiding HBO-pedagogiek. Daaraan kan - in overleg met de studiecoördinator- een begeleider van buiten worden toegevoegd.

Doelstelling:

Naar aanleiding van een praktijkprobleem zelfstandig een (literatuur-)onderzoek verrichten en daarover schriftelijk rapporteren.

Vakinhoud

De student dient een pedagogische situatie te analyseren in relatie tot relevante theoretische uitgangspunten, de samenleving en waarden en normen. Onderdelen van het proces zijn: in overleg met de docent een probleemstelling formuleren en een onderzoeksopzet maken; verrichten van literatuurstudie; uitvoeren van een onderzoek onder supervisie van de begeleidende docent; rapporteren over literatuurstudie en onderzoek en het formuleren van conclusies in relatie tot de oorspronkelijke probleemstelling. De docent geeft aanwijzingen ten aanzien van verslaglegging op basis van conceptteksten; uitwisselen van ervaringen en reflecteren op het onderwerp van de scriptie in door een docent begeleide terugkombijeenkomsten

Onderwijsvorm: Individuele begeleiding/terugkombijeenkomsten. ECTS:

16 ECTS, 20 ECTS (academische route)

Toetsing:

Werkstuk

Opm.:

Richtlijnen voor de scriptie zijn opgenomen als bijlage in deze studiegids en op te vragen bij het studiesecretariaat. Voor een scriptie binnen de academische route gelden nadere, in de richtlijnen geformuleerde, eisen.

84

BIJLAGEN

4

BIJLAGEN

4.1 4.2

Beroepsspecifieke differentiaties, de stage & de scriptie Literatuurverwijzingen, literatuurlijst en tabellen in een werkstuk Protocol voor het beoordelen van een scriptie Protocol voor het beoordelen van het stageverslag Onderwijs- en examenregeling (OER) Plattegronden

4.3 4.4. 4.5 4.6

86 94 95 97 99 111

85

BIJLAGEN

4.1

De beroepsspecifieke differentiaties, de stage & de scriptie

In het derde jaar van de opleiding HBO-pedagogiek zijn opgenomen twee beroepsdifferentiaties en in het vierde jaar een scriptie en een stage. De studielast is 2 x 9 ECTS voor de beroepsdifferentiaties, 44 ECTS voor de stage in de reguliere route en 22 ECTS voor de stage in de academische route, 16 ECTS voor de scriptie in de reguliere route en 20 ECTS voor de scriptie in de academische route.

De beroepsspecifieke differentiaties Voor de beroepsspecifieke differentiatie kan worden gekozen uit drie mogelijkheden: Lerarenvariant (leidt op tot de tweedegraads lesbevoegdheid pedagogiek); Onderwijsbegeleiding; Jeugdzorg. De Lerarenvariant valt onder het Hoger Pedagogisch Onderwijs (HPO); de overige differentiaties onder Hoger Sociaal Agogisch Onderwijs (HSAO). Er dienen in principe twee differentiaties te worden gevolgd. Indien u vrijstelling heeft voor een differentiatie hoeft u nog maar één van de overige twee differentiaties te volgen. Studenten mogen meer differentiaties volgen dan minimaal vereist is.

De stage Vrijstellingen Studenten met een afgeronde, verwante HBO-opleiding inclusief een stage, waarbij de student tenminste een (ped)agogisch klimaat heeft vormgegeven en een (ped)agogische relatie is aangegaan en heeft onderhouden, hebben bij aanmelding voor de opleiding HBO-pedagogiek een volledige vrijstelling gekregen voor de stage. Studenten met een afgeronde, verwante MBO-opleiding inclusief een stage, hebben bij aanmelding een vrijstelling gekregen voor de stage van 22 ECTS, d.w.z. de helft van de stageverplichting in de reguliere route. Voor nadere richtlijnen over stagevrijstellingen zie de beschrijving van het studieonderdeel ‘stage’ in paragraaf 3.5. De relatie tussen differentiatie en stage De stage is gekoppeld aan een beroepsspecifieke differentiatie. Wanneer u twee differentiaties volgt, kunt u kiezen binnen welke differentiatie de stage wordt gedaan. Ook is het mogelijk om per differentiatie een halve stage van 22 ECTS te doen. Beroepsdifferentiaties die gekoppeld zijn aan een stage worden als specialisatie op het diploma vermeld. De tweedegraads lesbevoegdheid wordt verleend aan de specialisatie lerarenvariant.

86

BIJLAGEN Stagebegeleiding De stage wordt in principe begeleid door de docent van de beroepsdifferentiatie, maar de student kan er ook voor kiezen om een docent van een nauw aan de differentiatie verwant vak te kiezen als stagebegeleider. In onderstaand overzicht is opgenomen welke vakken worden beschouwd als nauw aan de differentiatie verwante vakken. Lerarenvariant - Inleiding communicatie - Onderwijskunde - Andragogiek Onderwijsbegeleiding - Onderwijskunde - Multiculturaliteit in onderwijs en jeugdzorg - Scholing en opleiding - Beleid en organisatie Jeugdzorg - Orthopedagogiek - Multiculturaliteit in onderwijs en jeugdzorg - Advisering en begeleiding De stageplaats De stage zal in de regel plaatsvinden in een instelling waar die werkzaamheden verricht worden die tijdens de opleiding in het kader van de beroepsspecifieke differentiatie zijn behandeld. De eigen werkplek kan fungeren als stageplaats indien aan twee voorwaarden wordt voldaan: er kunnen werkzaamheden worden verricht die pedagogisch/agogisch relevant zijn. Van belang is dat de student in staat wordt gesteld een (ped)agogische relatie aan te gaan en deze te onderhouden en een (ped)agogisch klimaat vorm te geven dat ontwikkelingskansen biedt. de werkzaamheden zijn op HBO-niveau. De beoordeling hiervan is ter competentie van de begeleidende docent. Indien men geen werkplek heeft die aan bovenstaande voorwaarden voldoet zal op een andere wijze een stageplaats moeten worden verworven. Dit kan als volgt: de student kan zelf het initiatief nemen bij het zoeken van een stageplaats; een medestudent kan bemiddelen bij het verkrijgen van de stageplaats; de docent kan bemiddelen bij het verkrijgen van een stageplaats. via het studiesecretariaat. De opbouw van een stage Een stage omvat drie fasen: de voorbereiding van de stagewerkzaamheden; 87

BIJLAGEN de feitelijke werkzaamheden op de stageplaats; het stageverslag. Alle drie fasen behoren tot de stage. De nadruk ligt op de feitelijke werkzaamheden: de student dient 80% van de studietijd die aan de stage wordt besteed aan feitelijke werkzaamheden te besteden; de overige 20% kan worden benut voor de stagevoorbereiding en het stageverslag. De stagevoorbereiding Het resultaat van de stagevoorbereiding dient te zijn: een stageplaats; een stageplan: volgens het door de opleiding vastgestelde format. Dit format is te downloaden vanaf de website: www.spo-groningen.nl. De stagewerkzaamheden De stagewerkzaamheden dienen te voldoen aan de hiervoor genoemde voorwaarden van relevantie en niveau. In het algemeen zullen onder de stagewerkzaamheden onder meer vallen: een oriëntatie op de aard en positie van de stage-instelling, o.a. door gesprekken met diverse werknemers binnen deze instelling en/of cliënten van deze instelling; observatie van werkzaamheden van werknemers binnen deze instelling; voorbereiding van eigen werkzaamheden, daarbij gebruik makend van diverse kennisbronnen, waaronder wetenschappelijke literatuur; uitvoering van eigen werkzaamheden; daarbij hoort in ieder geval dat de student een pedagogisch klimaat vormgeeft dat ontwikkelingskansen biedt en dat de student een pedagogische relatie aangaat en onderhoudt; evaluatie van deze werkzaamheden, waarbij met name gereflecteerd wordt op het eigen professioneel functioneren; Tip: houdt een logboek bij. Methodische cyclus voor professioneel handelen (inhoud). Van belang is dat in de stagewerkzaamheden cycli van methodisch handelen worden gevolgd. Dit wil zeggen dat de student: -

-

-

88

een pedagogische analyse kan maken inclusief herkenning en definiëring van problemen. De student formuleert een probleemstelling. (Winkelaar, 2001 of later, Hfdst. 4); een adequate interventie kan kiezen uit de beschikbare alternatieven en de interventie kan plannen. Formuleren van doelstellingen en strategie en vaststellen van een programmering. (Winkelaar 2001 of later, Hfdst. 5.1, 5.2 en 5.3); een interventie zelf kan uitvoeren en de uitvoering ervan kan coördineren; (Winkelaar 2001 of later, 5 Hfdst. 4); de effecten van de drie voorafgaande stappen systematisch kan evalueren; (Winkelaar 2001 of later, Hfdst 5.5);

BIJLAGEN -

-

mogelijke pedagogische probleemgebieden kan signaleren en de implicaties daarvan voor preventie, beleid en theorievorming kan aangeven; elke stap uit deze methodische aanpak kan verantwoorden tegenover het forum van vakgenoten en daarbij gebruik kan maken van wetenschappelijke inzichten.

De methodische aanpak voor de leraar pedagogiek bestaat in het hanteren van de didactische cyclus. Het stageplan dient te worden goedgekeurd en ondertekend door een vertegenwoordiger van de stage-instelling en de begeleidende docent. De student mag pas na goedkeuring met de uitvoering van de stageopdracht beginnen. Methodische cyclus voor persoonlijke professionele ontwikkeling. De methodische cyclus is ook van toepassing op de persoonlijke professionele ontwikkeling van de student (zie Winkelaar (2001 of later), Dl. II. De cyclus kan dan als volgt worden vertaald: -

analyse maken van kracht en verbeterpunten van de eigen persoonlijke professionaliteit als (ped)agoog en dit vertalen in leerdoelen; een persoonlijk ontwikkelingsplan uitzetten; het uitvoeren van dit plan; effecten van het uitvoeren van het persoonlijke ontwikkelingsplan systematisch evalueren; signaleren van probleemgebieden in het eigen professioneel functioneren en implicaties daarvan aangeven.

Het stageverslag Het stageverslag is een helder en beknopt verslag dat duidelijk gerelateerd is aan de stageopdracht en de leerdoelen. In het stageverslag dient de student te laten zien dat hij/zij in staat is tot reflectie op de pedagogische praktijk en dat de stage heeft bijgedragen tot het ontwikkelen van een beroepshouding. Het stageverslag dient inzicht te geven in de werkzaamheden die zijn verricht en in de persoonlijke professionele ontwikkeling die de student heeft doorgemaakt. In de beschrijving van zowel de werkzaamheden als de persoonlijke professionele ontwikkeling dient de cyclus van methodisch handelen te worden gevolgd. In het verslag moet de privacy van betrokkenen worden gewaarborgd door anonimisering.

89

BIJLAGEN De opzet van het stageverslag is als volgt: een inleiding die uitmondt in de formulering van de stageopdracht en de leerdoelen. Deze leerdoelen dienen voor een belangrijk deel betrekking te hebben op (nader) te ontwikkelen beroepsvaardigheden; korte beschrijving van de stageplaats (maximaal 450 woorden); beschrijving van de uitvoering en de opbrengst van de uitgevoerde stageopdracht, in het stramien van de cyclus van methodisch handelen (van pedagogische analyse tot signaleren van mogelijke pedagogische probleemgebieden en de implicaties daarvan); beschrijving van persoonlijke professionele ontwikkeling, in het stramien de cyclus van methodisch handelen, toegepast op de persoonlijk professionele ontwikkeling zoals boven is uitgewerkt (dus van analyse tot signaleren van probleemgebieden en implicaties daarvan); algemene terugblik op stage-ervaringen en ontwikkeling persoonlijke professionaliteit, waarbij een relatie wordt gelegd met de opleiding. Het stageverslag dient een voorkant, een titelblad en een inhoudsopgave te bevatten. Op het titelblad wordt vermeld: de aanduiding ‘stageverslag’, de naam van de opleiding (HBO-pedagogiek van de SPO), de naam van de stageinstelling, het jaartal, de naam van de student en de naam van de begeleider. Voor de eisen die gesteld worden aan het stageverslag is een protocol voor het beoordelen van een stageverslag opgesteld. Dit protocol is opgenomen als bijlage in deze studiegids. Tevens dient het stageverslag als document dat, samen met het oordeel van de externe stagebegeleider, de basis vormt voor de beoordeling door de SPO docent. Zonder volledig stageverslag zal geen tentamenbriefje worden uitgereikt. Het stageverslag dient in tweevoud ingeleverd te worden bij het studiesecretariaat. Tussen de stage en de scriptie kan een koppeling worden gemaakt.

De scriptie De relatie scriptie - stage beroepsspecifieke differentiatie De scriptie is niet bij voorbaat gekoppeld aan de beroepsspecifieke differentiatie of de stage. Het kan echter praktisch handig zijn om wel bij deze onderdelen aan te sluiten. De begeleiders van de scriptie De student dient zelf een docent te benaderen als begeleider van de scriptie. Dit kan dezelfde docent zijn als de differentiatiedocent, resp. stagebegeleider. Echter, ook andere docenten van de opleiding HBO-pedagogiek kunnen hiervoor worden benaderd. Wanneer de student begeleiding van buiten de opleiding wenst, dient eerst te worden overlegd met de studiecoördinator. De docent benadert in samenspraak met de student de tweede beoordelaar. Deze tweede 90

BIJLAGEN beoordelaar mag een deskundige van buiten de opleiding zijn. Hij wordt op twee momenten bij het proces betrokken. Ten eerste moet hij goedkeuring geven aan de scriptieopzet, ten tweede moet hij zich buigen over de concepteindversie. Eventueel commentaar van de tweede beoordelaar dient door de student te worden verwerkt. De eerste begeleider is verantwoordelijk voor de uiteindelijke beoordeling van de scriptie. De werkwijze De werkwijze zal in het algemeen als volgt zijn: de student maakt een opzet (1-2 pag.) voor de beoogde scriptie. Een opzet houdt in een afbakening van het probleemgebied, de keuze voor een bepaalde vraagstelling (of probleemstelling, doelstelling), een verantwoording van de wijze waarop deze vraagstelling wordt onderzocht, een globale aanduiding van de hoofdstukindeling, en een globale tijdsplanning. De student overlegt hierover met de beoogde begeleider. Als resultaat van dit overleg is er overeenstemming over een uiteindelijke opzet. Deze opzet dient vervolgens voorgelegd te worden aan de tweede beoordelaar. Pas wanneer ook deze akkoord is kan daadwerkelijk met het onderzoek worden begonnen. Na het verzamelen van het empirische materiaal volgt het schrijven van het uiteindelijke werkstuk. Literatuurvereisten en eigen onderzoek Voor elke scriptie geldt dat er ter verdieping van de vraagstelling literatuur wordt bestudeerd. Hiervoor geldt een minimum van tien titels, waarvan er tenminste drie als wetenschappelijk te kwalificeren zijn. Daarnaast omvatten werkstukken in het algemeen een empirisch deel. Het empirisch deel heeft in het algemeen betrekking op onderzoeksmateriaal dat zelf is verzameld (bijv. op de eigen werkplek, in verwante instellingen of door een zelfstandig onderzoek). Het is echter ook mogelijk gebruik te maken van onderzoeksmateriaal dat door anderen is verzameld, van historische bronnen, hedendaagse documenten, of in het geval van een metatheoretische studie, van andere literatuur. Er dient altijd een verantwoording te worden gegeven van de wijze waarop het empirische materiaal tot stand is gekomen. Aan een scriptie die binnen de academische route wordt geschreven, worden zwaardere eisen gesteld. Deze zwaardere eisen betreffen enerzijds de theoretische diepgang van de scriptie (literatuurlijst van minimaal 15 titels, waarvan 8 wetenschappelijk) en anderzijds worden er specifieke eisen gesteld aan de methoden van dataverzameling en -analyse. Een scriptie die wordt geschreven binnen de academische route dient altijd een empirisch deel te bevatten, waarbij de data worden geanalyseerd met behulp van inductieve statistiek.

91

BIJLAGEN Inhoud van de scriptie De scriptie bevat in ieder geval het volgende: de gekozen vraagstelling voor de scriptie en een verantwoording ervan (theoretische en/of praktische aanleiding voor deze vraagstelling en afbakening in de zin van wat wel en wat niet zal worden behandeld), alsmede daaruit voortvloeiende deelvragen; een verantwoording van de methoden en bronnen waarmee de vraagstelling wordt onderzocht (d.w.z. een nadere specificatie van de literatuurstudie en het empirisch deel, de stage of een onderzoek); de inhoudelijke resultaten van de theoretische literatuurstudie, met conclusies die zijn gerelateerd aan de vraagstelling; een weergave van het empirische gedeelte (eigen onderzoek) met conclusies die aan de vraagstelling zijn gerelateerd; een nabeschouwing waarin aan de hand van de resultaten van het theoretische en het praktische deel van het project de vraagstelling opnieuw wordt besproken (conclusies, eventuele aanbevelingen of vragen voor vervolgonderzoek, kritische reflectie op de praktijk); een lijst van gebruikte literatuur met per boek een vermelding van: auteur, titel, jaar, uitgever en plaats, of per tijdschrift: de titel van het tijdschrift, de jaargang, jaar en nummer; In geval van artikelen uit een boek of tijdschrift: eerst de auteur en titel van het artikel vermelden en na vermelding van de hoofdbron, de pagina's. Het werkstuk dient in de tekst een goede bronvermelding -overeenkomstig de APA-regels- te bevatten. Raadpleeg hiervoor het door de opleiding opgestelde document over literatuurverwijzingen (digitale leeromgeving, website). De scriptie dient een titelblad te bevatten, waarop behalve de titel van de scriptie, de aanduiding ‘scriptie’, het jaartal, de naam van de student en de naam van de opleiding, ook de namen van de begeleider en tweede beoordelaar worden vermeld. In het verslag moet de privacy van betrokkenen worden gewaarborgd door anonimisering. Bij het studiesecretariaat zijn op afspraak voorbeelden in te zien van scripties uit voorgaande jaren. Nadere informatie Wie na lezing van het voorgaande en het bijwonen van de voorlichtingsbijeenkomst (in september na de opening van het nieuwe studiejaar) nog vragen over de stage of de scriptie heeft, kan als volgt handelen. Voor vragen van algemene aard kunt u zich wenden tot de studiecoördinator, tel. 3637893. Voor vragen van administratieve aard (bijv. m.b.t. de diploma-uitreiking) kunt u zich wenden tot het studiesecretariaat, kamer 004, Grote Rozenstraat 38, tel. 0503636525.

92

BIJLAGEN Voor vragen van inhoudelijke aard dient u zich te wenden tot de begeleidende docent van de betreffende beroepsspecifieke differentiatie. De docenten van de drie beroepsspecifieke differentiaties zijn, buiten de colleges om, als volgt bereikbaar: Lerarenvariant: Kelly Steiger (050-3123071) en Andreas Pel (0505734480) Onderwijsbegeleiding: Marieke van Roy (050-3136259) Jeugdzorg: Rob van Wetten (050-5010029) en Trijntje Roggen (0503636581) De overige SPO docenten staan vermeld in de studiegids. Ans Slijkhuis, studiecoördinator SPO Grote Rozenstraat 38 9712 TJ Groningen Tel. 050-3637893

93

BIJLAGEN

4.2

Literatuurverwijzingen, literatuurlijst en tabellen in een werkstuk

Elk wetenschapsgebied heeft regels voor het verwijzen naar literatuur en het opstellen van tabellen en grafieken. In de sociale wetenschappen gelden de regels van de American Psychological Association (APA) als internationale standaard. Bij de SPO sluiten we aan bij deze standaard. Dat betekent dat in alle schrijfopdrachten en in het afstudeerwerkstuk van de SPO volgens de APAregels moet worden verwezen naar literatuur. Ook de literatuurlijst moet volgens de APA-regels worden opgesteld. Op de digitale leeromgeving van de SPO (onder het vak Referaatpracticum) vind je een compacte handleiding/ Verwijzen naar literatuur/ waarin APA-regels voor de meest voorkomende situaties wordt weergegeven. Gebruik deze handleiding als richtlijn en naslagwerk bij alle werkstukken die je inlevert. Wanneer je in een werkstuk verslag doet van empirisch onderzoek kan het zinvol zijn bepaalde gegevens in een tabel of grafiek te presenteren, naast of in plaats van een weergave in de tekst. De tabellen en grafieken die je invoegt mag je niet rechtstreeks knippen en plakken vanuit SPSS; je moet ze opzetten en vormgeven op een manier die past bij jouw onderzoeksverslag (dus b.v. geen Engelse benamingen in een grafiek, terwijl je hele onderzoeksverslag in het Nederlands is). Voor het gebruik en de lay-out van tabellen gelden ook APA-regels. Je vindt deze in de algemene handleiding.

94

BIJLAGEN

4.3

Protocol voor het beoordelen van een scriptie

Het protocol bestaat uit zeven categorieën, geordend van meest naar minder belangrijk. Per categorie is een nadere operationalisatie gemaakt. Deze lijst ligt aan de basis voor het beoordelen van de scriptie, maar biedt tevens houvast voor studenten bij het schrijven. 1. Argumentatielijn -

Is het verhaal overzichtelijk en adequaat opgebouwd (vraagstelling, theoretisch kader, resultaten, conclusie, nabeschouwing)? Is de vraagstelling op een zinvolle wijze gelegitimeerd/ingekaderd? Wordt er een aan de vraagstelling gerelateerde conclusie gegeven? Worden voldoende argumenten aangedragen voor de argumentatie en is deze consistent? Worden de eigen onderzoeksresultaten duidelijk voor het voetlicht gebracht?

2. Theorie -

-

Is het werkstuk voldoende theoretisch onderbouwd? De literatuurlijst dient tenminste tien relevante titels te bevatten, waarvan tenminste drie als wetenschappelijk te kwalificeren zijn. Voor een scriptie in de academische route geldt een minimum van 15 titels, waarvan tenminste acht wetenschappelijk. Geeft de scriptie blijk van goed begrip van de gebruikte literatuur? Wordt goed gebruik gemaakt van de literatuur (bijvoorbeeld in het instrument)? Bevat de scriptie literatuurverwijzingen in de tekst?

3. Reflectie -

Kan de student met afstand -vanuit de onderzoeksresultaten/literatuur naar de praktijk kijken? Geeft de student heldere en logisch uit de resultaten voortvloeiende aanbevelingen? Schat de student vanuit zijn methodologische kennis, z’n eigen onderzoek op waarde (maakt de student bijvoorbeeld kritische kanttekeningen bij het eigen onderzoek indien nodig)?

95

BIJLAGEN 4. Methodologie -

-

Wordt de methode helder uiteengezet? Past de gekozen methode bij de vraag? Is de kwaliteit van het instrument in orde? Academische route: is het gehanteerde onderzoeksinstrument geborgd in theoretisch kader en worden resultaten in de conclusie afgezet tegen dit kader? Academische route: worden methodologische keuzen verantwoord? Academische route: is de onderzoeksopzet toetsend van aard?

5. Proces -

Heeft de student zelf voldoende initiatieven genomen? Heeft de student goed in kunnen schatten wanneer hij een beroep moest doen op zijn begeleider? Heeft de student optimaal gebruik gemaakt van aanwijzingen van de begeleider? Heeft de student goed gecommuniceerd met alle betrokkenen? Heeft de student het project naar behoren georganiseerd?

6. Taal/stijl -

Is de scriptie geschreven in een adequate, dat wil zeggen vrij zakelijke en vlotte stijl? Is de scriptie wat spelling en grammatica betreft (nagenoeg) foutloos?

7. Lay-out -

96

Is de lay-out adequaat? Heeft de literatuurlijst een consistente standaardvorm (APA)? Zijn de verwijzingen in de tekst opgesteld volgens een standaard format (APA)?

BIJLAGEN

4.4

Protocol voor het beoordelen van het stageverslag

Het stageverslag wordt beoordeeld met een voldoende / onvoldoende. Het verslag is voldoende wanneer de studenten op de onderdelen A, B en C van dit protocol voldoende scoort. Dit protocol sluit aan bij de richtlijnen voor stage, zoals opgenomen in de studiegids.

A

Methodische cyclus van professioneel handelen (inhoud) 1. Beschrijving stageopdracht op basis van een pedagogische analyse.

2. Verantwoording interventie

3. Beschrijving van uitvoering interventies

4. Evaluatie

OORDEEL

B

Voldoende Onvoldoende

O O

Methodische cyclus voor persoonlijke professionele ontwikkeling 1. Analyse van persoonlijke professionaliteit en opstellen van leerdoelen (persoonlijk ontwikkelingsplan)

2. Beschrijving uitvoering persoonlijk ontwikkelingsplan

3. Evaluatie persoonlijke leerdoelen

OORDEEL


O O

97

BIJLAGEN C

Algemeen 1. Opbouw van het verslag

2. Taalgebruik

3. Lay-out

OORDEEL


O O

TOTAALOORDEEL


O O

98

BIJLAGEN

4.5

Onderwijs- en Examenregeling (OER)

Stichting voor Pedagogisch Onderwijs Opleiding HBO-pedagogiek Bacheloropleiding Onderwijs- en Examenregeling 2011 (OER)

Inhoud: 1.

Algemene bepalingen

2.

Opbouw van de opleiding

3.

De propedeutische fase van de opleiding

4.

De postpropedeutische fase van de opleiding

5.

Tentamens en examens van de opleiding

6.

Vooropleiding

7.

Studiebegeleiding

8.

Overgang- en slotbepalingen

99

BIJLAGEN

PARAGRAAF 1: Algemene bepalingen Artikel 1.1 Toepasselijkheid van de regeling Deze regeling is van toepassing op het onderwijs en de examens van de bacheloropleiding HBO-pedagogiek, hierna te noemen: de opleiding. De opleiding wordt verzorgd door de Hogeschool voor Hoger Pedagogisch en Sociaal-Agogisch Onderwijs Groningen waarvan de Stichting voor Pedagogisch Onderwijs aan de Rijksuniversiteit Groningen het bevoegd gezag vormt. Artikel 1.2 Begripsbepalingen In deze regeling wordt verstaan onder: - de wet: de Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek (WHW); - student: degene die is ingeschreven aan de hogeschool voor het volgen van het onderwijs en/of het afleggen van de tentamens en de examens van de opleiding; - propedeuse: de propedeutische fase van de bacheloropleiding, bedoeld in artikel 7.8 van de wet (WHW 2002); - postpropedeuse: het gedeelte van de bacheloropleiding, dat volgt op de propedeutische fase; - onderdeel: een onderwijseenheid van de opleiding, in de zin van de wet; - practicum: een praktische oefening, als bedoeld in art. 7.13 van de wet, in een van de volgende vormen: a. het maken van een scriptie, b. het maken van een werkstuk of een proefontwerp, c. het uitvoeren van een onderzoekopdracht, d. het deelnemen aan veldwerk of een excursie, e. het doorlopen van een stage, f. of het deelnemen aan een andere onderwijsleeractiviteit, die gericht is op het bereiken van bepaalde vaardigheden. - examen: het propedeutisch of het bachelor examen van de opleiding. De overige begrippen hebben de betekenis die de wet daaraan toekent. Artikel 1.3 Doel van de opleiding Met de opleiding wordt beoogd verwerven door de studenten van: kennis en inzicht op het gebied van de Pedagogiek en de Agogiek; handelingbekwaamheid met betrekking tot tenminste één Pedagogisch of Agogisch werkveld; academische vaardigheden. Artikel 1.4 Vorm van de opleiding De opleiding wordt in deeltijd verzorgd.

100

BIJLAGEN

PARAGRAAF 2: Opbouw van de opleiding Artikel 2.1 Indeling en examens van de opleiding In de opleiding kunnen de volgende examens worden afgelegd: a. het propedeutisch examen; b. het afsluitend of bachelorexamen. De opleiding is opgedeeld in een propedeutische fase en een postpropedeutische fase. Artikel 2.2 Studielast 1 2 3

De opleiding heeft een studielast van 240 ECTS, waarbij één ECTS gelijk staat aan 28 uren studie. De propedeutische fase heeft een studielast van 60 ECTS. De studielast wordt uitgedrukt in hele ECTS.

PARAGRAAF 3: De propedeutische fase van de opleiding. Artikel 3.1 Samenstelling propedeutische fase De propedeutische fase omvat de volgende onderdelen met de daarbij vermelde studielast Onderdeel ECTS 1. Wiskunde 2. Pedagogiek 1 3. Filosofie 1 4. Sociologie 1 5. Filosofie van opvoeding en onderwijs 6. Psychologie 7. Referaatpracticum Totaal

4 15 7 7 10 13 4 60

Artikel 3.2 Propedeutische practica De volgende onderdelen van de propedeuse omvatten, naast het onderwijs in de vorm van hoorcolleges, een practicum in de daarbij aangegeven vorm en van de daarbij vermelde omvang: Onderdeel

Vorm

Omvang in uren

2. 4. 5. 6. 7.

b, f b, f, c b, f b, f b, f

225 118 155 126 90

Pedagogiek 1 Sociologie 1 Filosofie van opvoeding en onderwijs Psychologie Referaatpracticum

101

BIJLAGEN

PARAGRAAF 4: De postpropedeutische fase van de opleiding Artikel 4.1 Samenstelling postpropedeutische fase De postpropedeuse omvat de volgende onderdelen met de daarbij vermelde studielast: Onderdeel

ECTS

1. Statistiek 1 2. Pedagogiek 2 3. Filosofie 2: Wetenschapsfilosofie 4. Sociologie 2 5. Subdiscipline: Onderwijskunde 6. Subdiscipline: Andragogiek 7. Subdiscipline: Orthopedagogiek / of Orthopedagogiek schakelvariant (PABAP027) 8. Methodologie /onderzoekspracticum 9. Taakveld: Visie en profilering (voorheen Scholing en opleiding) 10. Taakveld: Advisering en begeleiding 11. Taakveld: Beleid en organisatie 12. Taakveld: Inleiding Communicatie 13. Multiculturaliteit in onderwijs en jeugdzorg Academische route Pedagogiek en Onderwijskunde. Drie vakken uit 14, 15, 16, 17 afhankelijk van route.

8 16 7 8 10 10 10 10 4 4 4 4 6 21

14. Psychologie (introductie en leerpsychologie) (academische route Pedagogiek & Onderwijskunde) (7) 15.

Jeugd en gezinspedagogiek (academische route Pedagogiek & Onderwijskunde) (7) 16. Effectiviteit van onderwijs en Levenslang leren (academische route Pedagogiek & Onderwijskunde) (7) 17. Werkplek leren (academische route Pedagogiek & Onderwijskunde) (7) Academische route Orthopedagogiek. Vrije keuze uit de vakken 18 t/m 34 voor minimaal 21 ECTS 18. Personen met beperkingen I (Paba5232) (academische route Orthopedagogiek) 19. Leer- en onderwijsproblemen I (Paba5251) (academische route Orthopedagogiek) 20. Gedrags- en opvoedingsproblemen I (Paba5243) (academische route Orthopedagogiek) 21. Ontwikkelingspsychologie (Paba2050) (academische route Orthopedagogiek) 22. Psychopathologie kind en jeugdige (Paba5272) (academische route Orthopedagogiek) 23. Diagnostiek en behandeling (Paba5212) (academische route 102

21 6 6 6 5 6 6

BIJLAGEN Orthopedagogiek) 24. Diagnostische vaardigheden (Paba5311) (academische route Orthopedagogiek) 25. Neuropsychologie (Paba5372) (academische route Orthopedagogiek) 26. Opvoeden van personen met beperkingen: evidence based intervention A (Paba5334) (academische route Orthopedagogiek) 27. Opvoeden van personen met beperkingen: evidence based intervention B (Paba5335) (academische route Orthopedagogiek) 28. Practicum OBP (academische route Orthopedagogiek) 29. Diagnostiek en interventie: leerproblemen A (Paba5351) (academische route Orthopedagogiek) 30. Diagnostiek en interventie: leerproblemen B (Paba5352) (academische route Orthopedagogiek) 31. Practicum Leerproblemen (academische route Orthopedagogiek) 32. Jeugdzorg: Gedrags- en opvoedingsproblemen: interventies (Paba5344) (academische route Orthopedagogiek) 33. Jeugdzorg: Gedrags- en opvoedingsproblemen: kwaliteit en effectiviteit van de jeugdzorg (Paba5345) (academische route Orthopedagogiek) 34. Practicum Jeugdzorg (academische route Orthopedagogiek) 35. Statistiek 2 (academische route) 36. Testtheorie (academische route) 37. Statistiek 3 (academische route) (voorheen Multivariate analyse) 38. Grondslagen van onderzoek (academische route) 39. Methoden en technieken van onderzoek (academische route) 40. Stage (reguliere route / academische route) 41. Scriptie (reguliere route / academische route) 42. Verplichte keuze 2 uit 3 beroepsdifferentiaties 42a. Lerarenvariant (9) 42b. Onderwijsbegeleiding (9) 42c. Jeugdzorg (9) 43. Vrije keuze Totaal reguliere route / academische route

7 5 5 8 1 7 6 1 7

6

1 6 4 4 3 3 44/22 16/20 18

1 180

103

BIJLAGEN Artikel 4.2. Postpropedeutische practica. De volgende postpropedeutische onderdelen, als genoemd in art. 4.1, omvatten, naast het onderwijs in de vorm van hoorcolleges, een practicum in de daarbij aangegeven vorm en van de daarbij vermelde omvang: Onderdeel

Vorm Omvang in uren

1 2 3 4

f b, d, f f b, c, f, b, f

Statistiek 1 Pedagogiek 2 Filosofie 2: Wetenschapfilosofie Sociologie 2

124 284 56 126

6 Subdiscipline: Andragogiek 116 7 Subdiscipline: Orthopedagogiek / of Orthopedagogiek schakelvariant (PABAP027) 8 Methodologie / onderzoekspracticum b, c, 166 f, 9 Taakveld: Visie en profilering (voorheen Scholing en b, f 47 opleiding) 10 Taakveld: Advisering en begeleiding b, f 42 11 Taakveld: Beleid en organisatie b, f 8 12 Taakveld: Inleiding communicatie b, f 53 15. Jeugd en gezinspedagogiek (academische route b 90 Pedagogiek & Onderwijskunde) 16. Effectiviteit van onderwijs en Levenslang leren b, f 120 (academische route Pedagogiek & Onderwijskunde) 17. Werkplek leren (academische route Pedagogiek & b, f 18 Onderwijskunde) 18. Personen met beperkingen I (Paba5232) (academische b 32 route Orthopedagogiek) 20. Gedrags- en opvoedingsproblemen I (Paba5243) b, f 22 (academische route Orthopedagogiek) 24. Diagnostische vaardigheden (Paba5311) (academische b, f 6 route Orthopedagogiek) 26. Opvoeden van personen met beperkingen: evidence b 6 based intervention A (Paba5334) (academische route Orthopedagogiek) 28. Practicum OBP (academische route Orthopedagogiek) b 28 29. Diagnostiek en interventie: leerproblemen A b 28 (Paba5351) (academische route Orthopedagogiek) 31. Practicum Leerproblemen (academische route b, f 28 Orthopedagogiek) 33. Jeugdzorg: Gedrags- en opvoedingsproblemen: b 40 kwaliteit en effectiviteit van de jeugdzorg (Paba5345) 104

BIJLAGEN (academische route Orthopedagogiek) 34. Practicum Jeugdzorg (academische route Orthopedagogiek) 35. Statistiek 2 (academische route) 36. Testtheorie (academische route) 37. Statistiek 3 (academische route) (voorheen Multivariate analyse) 40. Stage (reguliere route / academische route) 41. Scriptie (reguliere route / academische route) 42a. 42b. 42c. 43.

Lerarenvariant Onderwijsbegeleiding Jeugdzorg Vrije keuze

b, f

28

f f f

88 10 14

b, e 1232/616 a, c, 448/616 ar d, f 107 b, f 147 f 16 f 28

Met betrekking tot de volgende onderdelen geldt het practicum als (onderdeel van) de afsluitende toetsing of voorwaarde voor deelname aan het tentamen: Onderdeel 1 Statistiek 1 2 Pedagogiek 2 3 Filosofie 2: Wetenschapfilosofie 4 Sociologie 2 6 Subdiscipline: Andragogiek 7 Subdiscipline: Orthopedagogiek / of Orthopedagogiek schakelvariant PABAP027) 8 Methodologie /onderzoekspracticum 9 Taakveld: Visie en Profilering (voorheen Scholing en opleiding) 10 Taakveld: Advisering en begeleiding 12 Taakveld: Inleiding communicatie 15. Jeugd en gezinspedagogiek (academische route Pedagogiek & Onderwijskunde) 16. Effectiviteit van onderwijs en Levenslang leren (academische route Pedagogiek & Onderwijskunde) 17. Werkplek leren (academische route Pedagogiek & Onderwijskunde) 18. Personen met beperkingen I (Paba5232) (academische route Orthopedagogiek) 20. Gedrags- en opvoedingsproblemen I (Paba5243) (academische route Orthopedagogiek) 28. Practicum OBP (academische route Orthopedagogiek) 29. Diagnostiek en interventie: leerproblemen A (Paba5351) (academische route Orthopedagogiek) 31. Practicum Leerproblemen (academische route Orthopedagogiek) 33. Jeugdzorg: Kwaliteit en effectiviteit van de jeugdzorg (Paba5345) 105

BIJLAGEN (academische route Orthopedagogiek) 34. Practicum Jeugdzorg (academische route Orthopedagogiek) 35. Statistiek 2 (academische route) 36. Testtheorie (academische route) 37. Statistiek 3 (academische route) (voorheen Multivariate analyse) 40. Stage (reguliere route / academische route) 41. Scriptie (reguliere route / academische route) 42a. Lerarenvariant 42b. Onderwijsbegeleiding 43. Vrije keuze

PARAGRAAF 5: Tentamens en examens van de opleiding Artikel 5.1 Verplichte volgorde 4

Aan de tentamens van de hierna te noemen onderdelen kan niet eerder worden deelgenomen dan nadat de tentamens van de daarbij vermelde onderdelen zijn behaald: a. propedeuse: niet van toepassing b. postpropedeuse: 8 na behalen van 1 40 ná behalen van de voor de stage relevante beroepsdifferentiatie 41 ná behalen van propedeuse en één beroepsdifferentiatie. 5 Op verzoek van de student kan de examencommissie hem toelaten tot het afleggen van de onderdelen 40 en/of 41 zonder dat aan artikel 5.1.1.b is voldaan; 6 Het verzoek onder 2 wordt gemotiveerd en de examencommissie geeft alleen toestemming indien zij ervan overtuigd is dat het behalen van de doelen van de onderdelen 40 en/of 41 niet wordt belemmerd. Artikel 5.2 Tijdvakken en frequentie tentamens 7 8

106

Voor de in art. 3.1. en art. 4.1 genoemde onderdelen worden elk jaar twee tentamenkansen aangeboden; Wanneer de student door aantoonbare overmacht aan één van beide kansen niet kan deelnemen en de voortgang van de studie in het geding is, kan de student bij de examencommissie een verzoek indienen voor een extra kans.

BIJLAGEN Artikel 5.3 Vorm van de tentamens 9 10 11

De tentamens van de onderdelen, genoemd in artikel 3.1. en artikel 4.1. worden schriftelijk afgelegd; Op verzoek van de student kan de examencommissie toestaan dat een tentamen op een andere wijze dan vorenbedoeld wordt afgelegd; Aan studenten met een functiestoornis wordt de gelegenheid geboden de tentamens op een zoveel mogelijk aan hun individuele handicap aangepaste wijze af te leggen. De examencommissie wint zo nodig deskundig advies in alvorens te beslissen.

Artikel 5.4 Mondelinge tentamens 12 13

Mondeling wordt niet meer dan één persoon tegelijk getentamineerd, tenzij de examencommissie anders heeft bepaald; Het mondeling afnemen van een tentamen is openbaar, tenzij de examencommissie of de desbetreffende examinator in een bijzonder geval anders heeft bepaald, dan wel de student daartegen bezwaar heeft gemaakt.

Artikel 5.5 Vaststelling en bekendmaking tentamenuitslag 14

15

16

17

18

19

De uitslag van het tentamen wordt uitgedrukt in een schaal lopend van 0 (geen prestatie geleverd) tot 10 (uitmuntend). Het cijfer kan maximaal één decimaal hebben. Een cijfer van 5,50 of hoger telt als voldoende resultaat. De examinator stelt meteen na het afnemen van een mondeling tentamen de uitslag vast en reikt de student een desbetreffende schriftelijke verklaring uit; De examinator stelt de uitslag van een schriftelijk tentamen vast binnen twee weken na de dag waarop het is afgelegd en verschaft de administratie van de opleiding de nodige gegevens ten behoeve van de uitreiking van het schriftelijk bewijsstuk omtrent de uitslag aan de student; De examinator stelt de uitslag van de beoordeling van een werkstuk vast binnen zes weken na de dag waarop de door de docent verplicht vastgestelde inlevertermijn is verstreken; Voor een op andere wijze dan mondeling of schriftelijk af te leggen tentamen bepaalt de examencommissie tevoren op welke wijze en binnen welke termijn de student een schriftelijke verklaring over de uitslag zal ontvangen; Op de schriftelijke verklaring over de uitslag van een tentamen wordt de student gewezen op het inzagerecht, bedoeld in artikel 5.7, eerste lid, alsmede op de beroepsmogelijkheid bij het college van beroep voor de examens.

107

BIJLAGEN

Artikel 5.6 Geldigheidsduur 20 21

De geldigheidsduur van behaalde onderdelen is onbeperkt; In afwijking van het bepaalde in het eerste lid kan de examencommissie voor een onderdeel, waarvan het tentamen langer dan zes jaar geleden is behaald, een aanvullend dan wel vervangend tentamen opleggen, alvorens de student wordt toegelaten tot het afleggen van het desbetreffende examen.

Artikel 5.7 Inzagerecht 22

23

24 25

Gedurende tenminste zes weken na de bekendmaking van de uitslag van een schriftelijk tentamen krijgt de student op zijn verzoek inzage in zijn beoordeeld werk en in de normen aan de hand waarvan de beoordeling heeft plaatsgevonden. Tevens wordt hem op zijn verzoek tegen kostprijs een kopie verschaft van het eigen gemaakte werk; Gedurende tenminste zes weken na de bekendmaking van de uitslag van een werkstuk krijgt de student op zijn verzoek inzage in zijn beoordeeld werk en in de normen aan de hand waarvan de beoordeling heeft plaatsgevonden; De examencommissie kan bepalen, dat de inzage of de kennisneming geschiedt op een vaste plaats en op tenminste twee vaste tijdstippen; Indien de betrokkene aantoont door overmacht verhinderd te zijn of te zijn geweest op een aldus vastgestelde plaats en tijdstip te verschijnen, wordt hem een andere mogelijkheid geboden, zo mogelijk binnen de in het eerste lid genoemde termijn.

Artikel 5.8 Vrijstelling De examencommissie kan de student op diens verzoek, gehoord de desbetreffende examinator, vrijstelling verlenen van een tentamen, indien de student een, qua inhoud en niveau, overeenkomstig onderdeel van een universitaire of hogere beroepsopleiding heeft voltooid. Artikel 5.9 Examen De examencommissie stelt de uitslag van het examen vast, zodra de student voldoende bewijzen overlegt van door hem behaalde tentamens. Alvorens de uitslag van het examen vast te stellen kan de examencommissie zelf een onderzoek instellen naar de kennis van de student met betrekking tot een of meer onderdelen of aspecten van de opleiding, indien en voor zover de uitslagen van de desbetreffende tentamens haar daartoe aanleiding geven. Artikel 5.10 Graad 26 27

108

Aan degene die het examen met goed gevolg heeft afgelegd, wordt de graad “Bachelor of Education" verleend; De verleende graad wordt op het getuigschrift van het examen aangetekend.

BIJLAGEN Artikel 5.11 Cum Laude Cum laude wordt verleend aan studenten die op alle onderdelen van de studie met uitzondering van de stage en scriptie gemiddeld een acht hebben en op de scriptie tenminste een acht. Vrijstellingen worden niet in de berekening betrokken. Studenten met meer dan 50% vrijstellingen van het totaal aantal ECTS komen niet in aanmerking voor de cum laude regeling.

PARAGRAAF 6: Vooropleiding Artikel 6.1 Vervangende eisen deficiënties Niet van toepassing. Artikel 6.2 Nederlandse taal In geval van een (erkend) buitenlands diploma wordt aan de eis inzake voldoende beheersing van de Nederlandse taal voldaan door het met goed gevolg afleggen van het staatsexamen Nederlands als tweede taal of door het met succes afronden van een toelatingsonderzoek. Artikel 6.3 Gelijkwaardige vooropleiding Niet van toepassing. Artikel 6.4 Colloquium doctum Het toelatingsonderzoek, bedoeld in art. 7.29 van de wet, heeft betrekking op de volgende vakken: Nederlands en Engels op HAVO-niveau.

PARAGRAAF 7: Studiebegeleiding Artikel 7.1 Studievoortgangsadministratie 28 29

De opleiding registreert de individuele studieresultaten van de studenten. De opleiding verschaft de student eens per jaar een overzicht van de door de student behaalde resultaten.

Artikel 7.2 Studiebegeleiding 30

31

De opleiding draagt zorg voor de introductie en de studiebegeleiding van de studenten, die voor de opleiding zijn ingeschreven, mede ten behoeve van hun oriëntatie op mogelijke studiewegen in en buiten de opleiding; De opleiding benadert eenmaal per jaar studenten met een laag studierendement en biedt hen een gesprek en, indien gewenst, studiebegeleiding aan.

109

BIJLAGEN Artikel 7.3 Studieadvies eerste jaar Desgevraagd geeft de opleiding de student advies over de voortzetting van zijn studie in of buiten de opleiding en over eventuele andere ontwikkelingsmogelijkheden.

PARAGRAAF 8: Overgang- en slotbepalingen Artikel 8.1 Wijzigingen 32 33

34

Wijzigingen van deze regeling worden door de opleiding, gehoord de opleidingscommissie bij afzonderlijk besluit vastgesteld; Een wijziging van deze regeling heeft geen betrekking op het lopende studiejaar, tenzij de belangen van de studenten daardoor redelijkerwijs niet worden geschaad; Een wijziging kan voorts niet ten nadele van studenten van invloed zijn op enige andere beslissing, die krachtens deze regeling door de examencommissie is genomen ten aanzien van een student.

Artikel 8.2 Bekendmaking 35 36

De opleiding draagt zorg voor een passende bekendmaking van deze regeling, van de wijziging van deze stukken; Elke belangstellende kan op het secretariaat van de opleiding een exemplaar van de in het eerste lid bedoelde stukken verkrijgen.

Artikel 8.3 Inwerkingtreding Deze regeling treedt in werking op 1 september 2011. Op 22 juni 2011 aldus vastgesteld door het bestuur van de Stichting voor Pedagogisch Onderwijs aan de Rijksuniversiteit Groningen.

110

BIJLAGEN

4.6

Plattegronden

Plattegrond SPO / GMW

111

BIJLAGEN

112

BIJLAGEN

113

STUDIEGIDS HBO-PEDAGOGIEK

Recommend Documents