Stichting Kunstencentrum De Kunstbeweging Ondernemingsplan 2014-2017
12 augustus 2014
1
Inhoudsopgave
1. Inleiding
3
2. Missie en Visie
4
3. Strategische doelstellingen en ambitie
5
4. Twee kerntaken
7
5. Huisvesting en faciliteiten
10
6. Organisatie
11
7. Communicatie & Marketing
14
8. Financiën
15
2
1. Inleiding Voor u ligt het ondernemingsplan van Stichting Kunstencentrum De Kunstbeweging. Een nieuwe stichting die zich met nieuw elan begeeft in het veld van kunst en cultuur in de regio Zuidoost Drenthe. Kunstencentrum De Kunstbeweging beschikt over bevlogen medewerkers met veel kennis en kunde, ervaring en intrinsieke motivatie op het gebied van Cultuureducatie en Amateurkunst. In de marktsegmenten van Primair Onderwijs, Voortgezet Onderwijs, Brede School, Amateurkunst en Cultuurparticipatie is veel expertise aanwezig doordat in de nieuwe stichting mensen werken die werkzaam waren voor het voormalige Projectbureau van CQ Centrum voor de Kunsten. Reeds bestaat er goede samenwerking met scholen, verenigingen, welzijnsorganisaties, EOP's, de Emmense en Drentse professionele cultuurinstellingen, cultuurcoaches, de cultuureducatieaanjager en de gemeente Emmen. Een nieuwe werkwijze is ingezet van aanbodgericht naar vraaggericht, waarbij het externe spectrum op bovenstaande gebieden is verkend. Samenwerking staat centraal. Verbindingen leggen is de core-business. In dit plan is een duidelijke splitsing gemaakt naar doelstellingen voor de korte termijn (seizoen 2014-2015) en middellange termijn (2015-2017). Wij zijn ervan overtuigd dat wij met dit plan het fundament leggen voor een kleine, professionele, flexibele, gezonde en transparante organisatie die een zonnige toekomst tegemoet gaat. De koers en het gezicht van De Kunstbeweging zijn die van een organisatie die adviseert, innovatieve projecten ontwikkelt, daarvan de organisatie en uitvoering op zich neemt, en volop samenwerkt met anderen. Stichting Kunstencentrum De Kunstbeweging is aangesloten bij de brancheorganisatie Kunstconnectie.
3
2. Missie en Visie Missie De Kunstbeweging stimuleert de creativiteit in de samenleving door zoveel mogelijk mensen kunst en cultuur te laten ervaren, beoefenen en waarderen. Visie Kunst en Cultuur zijn basisbehoeften en worden door iedereen zowel passief als actief, bewust en onbewust iedere dag weer ervaren en beleefd. Zij maken onlosmakelijk deel uit van onze samenleving. In wijken, op scholen, in organisaties en bedrijven. Kunst en Cultuur zijn belangrijk voor het welzijn van de mens en dragen bij aan een tolerante, sociale en open samenleving en aan een prettig woon- en leefklimaat. De Kunstbeweging organiseert, stimuleert, coördineert, faciliteert, ontwikkelt en adviseert op het gebied van kunst en cultuur en is een lokale netwerkorganisatie, een spin in het web voor alle inwoners van de gemeenten Emmen en Borger-Odoorn.
1
●
De achterliggende gedachte is dat mensen zich persoonlijk ontwikkelen, dat de sociale cohesie tussen mensen en groepen wordt versterkt en daarmee de leefbaarheid van de omgeving toeneemt. ‘Kunst en Cultuur vergroten de belevingswereld van het individu, dragen bij aan betrokken en actieve burgers en bieden de levendigheid die nodig is voor economische bloei.’1
●
De Kunstbeweging positioneert zich als een kleine, flexibele netwerkorganisatie. Samen met netwerken van zelfstandig professionals en andere samenwerkingspartners worden vraaggericht producten en diensten ontwikkeld en uitgevoerd in het reguliere onderwijs en in de samenleving.
●
Lokale bekendheid en zichtbaarheid is het uitgangspunt.
●
De Kunstbeweging hanteert hierbij vier kernwaarden. Zij is: a. Verbindend De Kunstbeweging wil en kan samenwerken met tal van organisaties in de regio en heeft de ambitie om uit te groeien tot een regionale instelling. b. Bekwaam De Kunstbeweging heeft kwaliteit als speerpunt en is voortdurend bezig deze kwaliteit te verbeteren en nadrukkelijk te bewaken. Scholingsmogelijkheden voor medewerkers hebben hierin volop de aandacht. c. Innovatief De Kunstbeweging wil voortdurend vernieuwen en op zoek gaan naar nieuwe ontwikkelingen, met de blik zowel intern als extern gericht. d. Maatschappij bewust De Kunstbeweging heeft een maatschappelijke functie. Zij wil en kan ondersteunen bij tal van projecten voor uiteenlopende doelgroepen (kinderen, jongeren, volwassenen en senioren) en doelgebieden (op school, in wijken en dorpen en binnen de amateurkunst). Op vragen uit de maatschappij wordt een maatwerk antwoord geformuleerd.
Maak het mee! Kunst en cultuur in Emmen, Cultuurnota 2013-2016 Gemeente Emmen, p.12
4
3. Strategische doelstellingen en ambitie Korte termijn 2014-2015 Stichting De Kunstbeweging continueert bestaande afspraken met onderwijs en amateurkunst die door CQ Centrum voor de Kunsten in seizoen 2013-2014 reeds zijn aangegaan en waarvoor een opdracht door de Gemeente Emmen is geformuleerd. In het seizoen 2014-2015 wordt actief ingezet op samenwerken. De Kunstbeweging is spil voor amateurkunst en cultuureducatie. Verticaal met andere cultuurinstellingen, culturele uitvoerders, onderwijs, Brede School, Sedna, gemeente, amateurveld, erfgoedveld. Ook horizontaal worden verbindingen gelegd en gecontinueerd met andere kunstencentra. De Kunstbeweging maakt deel uit van het Drentse subsidieloket Compenta, dat uitvoering geeft aan de regeling Cultuureducatie met Kwaliteit (= CemK). In dezen vertegenwoordigt zij het belang van de gemeente Emmen in dit gremium. In goede samenwerking met de cultuureducatieaanjager van de gemeente Emmen en de cultuurcoaches worden basisscholen aangespoord om subsidie aan te vragen bij Compenta voor de regeling CemK voor het schooljaar 2015-2016. Samenwerking wordt aangegaan op het gebied van huisvesting. In seizoen 2014-2015 gaat De Kunstbeweging zich huisvesten in het gebouw van de Openbare Bibliotheek Emmen aan het Noorderplein te Emmen. Afspraken zijn gemaakt met de OBE over de huur van faciliteiten. Gedurende het seizoen 2014-2015 worden verdere verkenningen gedaan naar ook inhoudelijke samenwerking. Met de gemeente Borger-Odoorn wordt gesproken over het continueren van de afspraken die zijn gemaakt met CQ Centrum voor de Kunsten. De Kunstbeweging tracht daarnaast eigen extra inkomsten te verwerven die niet ten laste komen van de subsidie van de gemeente Emmen en Borger-Odoorn.
Middellange termijn 2015-2017 Gedurende het seizoen 2014-2015 wordt met de gemeente Emmen en Borger-Odoorn de dialoog aangegaan over continuering van de opdracht voor de periode 2015-2017. De Kunstbeweging heeft de ambitie uit te groeien tot een toonaangevende culturele organisatie in Zuidoost Drenthe. De Kunstbeweging wil het ‘Dak boven de Amateurkunst’ zijn. Verder facilitaire en inhoudelijke samenwerking is aangegaan met de OBE. Er wordt gezamenlijk gewerkt aan een ‘Huis voor Cultuur’. Nieuwe diensten op het gebied van Cultuuronderwijs en Amateurkunst worden ontwikkeld en in samenwerking met culturele partners en uitvoerders in de samenleving uitgevoerd. Nieuwe projecten worden aangejaagd. Vanuit efficiency en het vergroten van de samenwerking wil De Kunstbeweging de plek zijn waar cultuureducatieaanjager, cultuurcoaches en de eigen cultuuradviseurs zijn
5
ondergebracht. Zowel fysiek als eventueel in dienstverband. Op deze wijze ziet De Kunstbeweging het grootst mogelijk rendement voortkomen uit alle inspanningen welke door diverse partijen worden geleverd en kan gestuurd worden op implementatie en ondersteuning van cultuuronderwijs en is de doorgaande leerlijn (voorschoolsbinnenschools-buitenschools) en de verbinding met Amateurkunst gecentreerd en daardoor overzichtelijker. Ten slotte: Voor de toekomst ziet De Kunstbeweging een bredere taakstelling, bijvoorbeeld op het gebied van talentontwikkeling en kunst en cultuur aanbod voor ouderen.
6
4. Twee kerntaken
Algemeen De Kunstbeweging wil hét centrum zijn op het gebied van cultuureducatie in het Onderwijs en cultuurparticipatie binnen de Amateurkunst. Kerntaken zijn advisering, organisatie van projecten en product- en beleidsontwikkeling. Hiervoor heeft De Kunstbeweging ruime expertise in huis. De Kunstbeweging onderscheidt twee gebieden waarin zij haar kerntaken uitvoert: A. Cultuur op school B. Cultuur in de samenleving A. Cultuur op school In het Onderwijs heeft De Kunstbeweging de ambitie om in samenwerking met het onderwijs en professionals een leidende rol te spelen bij het ontwikkelen en uitvoeren van cultuureducatie. Hierdoor worden nagenoeg alle kinderen en jongeren bereikt. Zorgpunt van scholen is dat er voor het intern ontwikkelen, organiseren van cultuureducatie en het verantwoorden van gelden te weinig tijd beschikbaar is. De Kunstbeweging ziet het als haar taak om scholen en leerkrachten te ontzorgen door lesstof ondersteunende producten, door een goede advisering/begeleiding, organisatie en communicatie te bieden. Uitgangspunt hierbij is aansluiting bij de leergebieden en kerndoelen van het onderwijs. ●
Producten
Klasse!muziek, Klasse!Orkest, Modulepakket, een maatwerkproject (zie onder; toelichting per product in product- en dienstenboek) ●
Advisering
Onderwijsexperts van De Kunstbeweging adviseren en ondersteunen scholen in het uitvoeren van de regeling CemK: het vormgeven van het cultuureducatiebeleid en het vertalen van dat beleid naar projecten en lessen. ●
Begeleiding op het gebied van inkoop van cultuureducatieve producten ICC'ers hebben behoefte aan een plek waar vraag en aanbod samenkomt en van waaruit producten gericht ontwikkeld worden Ondersteuning bij vervolgaanvragen CemK 2015-2016 en 2016-2017 Ondersteuning bij hulpvragen in verband met het invullen van EVI van Compenta Ondersteuning bij het herformuleren en actualiseren van cultuurbeleidsplannen Jaarlijks twee adviesgesprekken per school
Deskundigheidsbevordering
Bij het ontwikkelen en uitvoeren van projecten en lesmateriaal betrekt De Kunstbeweging de scholen, zelfstandig professionals en de lokale culturele omgeving. Om kennis en vaardigheden binnen het onderwijs te borgen ondersteunt en adviseert De Kunstbeweging de leerkrachten door het verzorgen van teamtrainingen. Deskundigheidsbevordering wordt op meerdere manieren geborgd: - Het aanbieden van een Cursus Interne Cultuur Coördinator (ICC) voor leerkrachten PO (basis- en speciaalonderwijs); - ICC-vervolgtraining: actuele ontwikkelingen;
7
-
-
•
Op vraag rond kunstvakdisciplines en erfgoed en media in aansluiting op de kerndoelen en leerlijnen cultuureducatie; Op vraag gekoppeld aan een thema of gebeurtenis (bijv. kinderboekenweek); Op vraag gekoppeld aan het vormgeven van een doorgaande leerlijn; Het inrichten en onderhouden van een lokaal ICC-netwerk voor ICC´ers en cultuuronderwijsdeskundigen waar twee- á driemaal per jaar bijeenkomsten voor worden georganiseerd; Het trainen van (eigen) cultuureducatieve medewerkers en zzp'ers met als doel kennis te verkrijgen rond CemK en producten te kunnen maken passend bij de doelstellingen van CemK.
Talentontwikkeling op school
De projecten en activiteiten van De Kunstbeweging dragen bij aan de ‘ontkieming’ van talent. Door projecten als Kunstbende krijgen jongeren de gelegenheid hun ontkiemde talent eerder te ontwikkelen. De Kunstbeweging werkt samen met Zelfstandig Professionals om toptalenten - al dan niet met de ambitie professional te worden - kansen te bieden dit talent te verdiepen. ●
Externe rollen -
Overleg cultuurcoaches en cultuureducatieaanjager Emmen en cultuuradviseurs Deelname aan netwerk cultuurcoaches Drenthe en landelijk Coördinator Compenta als vertegenwoordiging uit de regio Zuidoost Drenthe en specifiek gemeente Emmen Deelname aan landelijke overlegstructuren: LCKA
Overzicht producten (P) en diensten (D) Markt
Klantgroepen
Onderwijs
Primair onderwijs
Voortgezet onderwijs
Code
Producten & Diensten
P
Klasse!muziek
P
Klasse!orkest (overname relatie met Oranjefonds)
P
Maatwerk projecten binnenschools
P
Teamtrainingen en deskundigheidsbevordering
D
Advisering
D
Productontwikkeling
P
Kunstontmoetingsdag
P
Cultuur kleurt je Wereld (overname relatie met CPfonds en PBC-fonds) CemK VMBO
P
Structurele (standaard-)projecten binnenschools
P
Maatwerk projecten binnenschools (o.a. talentontwikkeling)
D
Advisering
D
Productontwikkeling
8
B. Cultuur in de samenleving Kunst en cultuur zijn overal in de samenleving. De Kunstbeweging vervult een netwerkfunctie en is als een spin in het web voor alle inwoners van de gemeente Emmen. Zij faciliteert, adviseert, ondersteunt en zoekt actief contact met de verschillende doelgroepen in de maatschappij. Deze doelgroepen bestaan uit kunstenaars, organisaties, verenigingen, bedrijven en particulieren, zoals daar zijn: zorg- en welzijnsorganisaties, verenigingen zoals buurtverenigingen, koren en orkesten, erfgoedinstellingen en professionele culturele organisaties. Specifiek voor de muziekverenigingen verzorgt De Kunstbeweging de examens die behoren bij de opleiding van de HaFaBra verenigingen in de gemeente Emmen. Zij coördineert en organiseert in samenwerking met de verenigingen en de zelfstandige muziekdocenten theorielessen, theorie- en praktijkexamens. In samenwerking met de culturele samenwerkingspartners in de gemeente Emmen, lokale horeca, lokale initiatieven en de plaatselijk horeca biedt De Kunstbeweging beginnende artiesten de mogelijkheid zich te presenteren.
Overzicht diensten (D) Markt
Klantgroepen
Code
Producten & Diensten
Amateurkunst
Samenwerkingspartners
D
Spilfunctie netwerk Amateurkunst
D
Faciliteiten en ondersteuning
D
Deskundigheidsbevordering
D
Loket HaFaBra
D
Faciliteiten en ondersteuning
D
Presentatie- en podiumplek
D
Deskundigheidsbevordering
HAFABRA verenigingen
Amateurkunst
9
5. Huisvesting en faciliteiten Voor het uitvoeren van de producten en diensten zijn huisvesting en faciliteiten nodig. De Kunstbeweging wordt een organisatie die adviseert, innovatieve projecten ontwikkelt, daarvan de organisatie en uitvoering op zich neemt en volop samenwerkt met andere partijen, maar niet vanuit een gezamenlijke huisvesting. ●
De Kunstbeweging heeft onderdak gevonden in de OBE, waar haar medewerkers hun kantoor hebben als basis van waaruit gewerkt wordt. Kleinere projecten, trainingen en vergaderingen kunnen hier (mogelijk) ook plaatsvinden.
●
Voor de overige activiteiten zoekt De Kunstbeweging naar geschikte ruimtes voor de uitvoering van (multidisciplinaire) projecten, welke voldoende groot zijn en voorzien in de benodigde faciliteiten. Dit kunnen scholen zijn, maar ook collega culturele instellingen of gebouwen in wijken en dorpen. Activiteiten waarvoor ruimte nodig is zijn o.a. de Kunstontmoetingsdag VO, Teamtrainingen PO, CemK VMBO, Maatwerk culturele educatie VO en Podium Amateurkunst.
●
Inhuur facilitair proces is nodig voor de volgende onderdelen uit het productboek: Klasse!orkest, Kunstontmoetingsdag VO, CemK VMBO, Maatwerk Culturele Educatie VO, Podiumfunctie Amateurkunst , Netwerkfunctie Amateurkunst.
10
6. Organisatie Inrichting van de organisatie Met dit plan wordt ten aanzien van de organisatie het volgende gerealiseerd: 1. De Kunstbeweging heeft een structureel lage subsidiebehoefte voor overhead en huisvesting (zie hoofdstuk 8 voor de toelichting); 2. In de organisatie wordt de externe gerichtheid in alle facetten geborgd; 3. De Kunstbeweging is lokaal zichtbaar; 4. De organisatie is zo plat mogelijk georganiseerd, waarbij rekening wordt gehouden met de menselijke maat (span of control en taak/rolvolwassenheid medewerkers); 5. De organisatie is toekomstgericht ingericht met het oog op samenwerking van de gemeentelijke kunstencentra en K&C binnen Drenthe.
Bestuursmodel De Kunstbeweging hanteert een bestuursmodel met een Raad van Advies en een directeurbestuurder. De directeur-bestuurder bestuurt De Kunstbeweging en is verantwoordelijk voor het resultaat van de organisatie. Het gaat daarbij om het uitzetten van de strategie van de organisatie en het vertalen van de strategie naar concrete doelstellingen. Ook stelt de directeur-bestuurder de kaders vast voor het beleid. De directeur-bestuurder ontwikkelt het beleid voor de gehele Stichting en voert hierover overleg met de medwerkers. Het beleid wordt vastgesteld door de directeur-bestuurder en goedgekeurd door de Raad van Advies. De directeur-bestuurder heeft op grond van de statuten de positie van bevoegd gezag. De Raad van Advies (RvA) heeft tot taak om toe te zien op de directeur-bestuurder en met name op en in hoeverre de directeur-bestuurder door middel van strategie, beleid en beheer het doel van De Kunstbeweging realiseert, met oog voor de daarbij aan de orde zijnde belangen, processen, effecten en risico's. De werkzaamheden en bevoegdheden van de Raad van Advies zijn vastgelegd in de statuten van De Kunstbeweging. De directeur-bestuurder legt volgens een vastgestelde verantwoordingscyclus en toezichtskader verantwoording af aan de Raad van Advies. De leden van de Raad van Advies zijn afkomstig uit verschillende sectoren uit de samenleving.
Het Primair Proces De Kunstbeweging richt zich op cultuureducatie in de markt Onderwijs en kunstparticipatie in de markt Amateurkunst. Dat gebeurt met samenwerkingspartners in een voortdurend proces van ontwikkelen, organiseren en uitvoeren. Ontwikkelen Het ontwikkelen van producten en diensten gebeurt in een continu proces in teams van wisselende samenstellingen met medewerkers van De Kunstbeweging en Zelfstandig Professionals, die op basis van expertise en competenties aansluiten. Het initiatief kan vanuit De Kunstbeweging komen of van de Zelfstandig Professionals. In deze ontwikkelingsfase wordt het initiatief of het idee uitgewerkt tot een business case, waarin het idee op marktpotentie, organisatorische en financiële haalbaarheid is getest. Waar mogelijk, bijvoorbeeld in het Onderwijs, wordt ook de klant bij de ontwikkeling betrokken.
11
Organiseren In deze fase wordt de business case verder uitgewerkt en worden de mensen en middelen georganiseerd die voor uitvoering nodig zijn. Uitvoeren De uitvoering ligt vooral bij de Zelfstandig Professionals en een enkele keer bij De Kunstbeweging (bijvoorbeeld inzet van de adviesdiensten of trainingen). Om redenen van kwaliteitsborging naar de klant is het van belang dat in de uitvoeringsfase De Kunstbeweging nauw samenwerkt met de Zelfstandig Professionals en de kwaliteitsverwachtingen en servicelevels goed op elkaar zijn afgestemd, geëvalueerd en bijgesteld waar nodig. Relatiebeheer/marketing: een continue proces In het hele proces van ontwikkelen, organiseren en uitvoeren hebben relatiebeheer en marketing een belangrijke plek. Dit omdat het Primair Proces begint en eindigt bij de klant/opdrachtgever. Relatiebeheer en marketing moeten strategisch (in de plannen), tactisch (bij het bepalen van doelen en middelen) en operationeel (in gedrag en uitingen) stevig in de organisatie verankerd zijn.
Personele bezetting De Kunstbeweging bestaat uit adviseurs onderwijs & amateurkunst, medewerkers productorganisatie en staf en ondersteuning. Elke adviseur heeft een of meerdere gemeente(s) met het culturele veld (waaronder de netwerkpartners) en het onderwijsveld als aandachtsgebied. De organisatie kenmerkt zich door een platte organisatiestructuur. De medewerkers zijn veelal projectmatig aan het werk. De leiderschapsstijl is dienend en coachend. Medewerkers krijgen veel eigen verantwoordelijkheid en worden daarin ondersteund. Ook de organisatiecultuur is ondersteunend aan de veranderde opdracht van De Kunstbeweging. De volgende cultuurkenmerken zijn leidend: ● ● ● ● ● ●
Flexibiliteit: snel kunnen reageren en aanpassen; Samenwerking vanuit gelijkwaardigheid; Externe oriëntatie: focus van organisatie en mensen is op klant en markten gericht; Ondernemend: kansen benutten; Lerende houding: evalueren en verbeteren; Vertrouwen: relaties zijn gebaseerd op vertrouwen.
12
Personeelsbestand functies en fte’s
Functies
Emmen
Borger Odoorn
Docent/Trainer
Inhuur Emmen 4,5
Inhuur Borger Odoorn 0,3
FTE Totaal Niet in loondienst
Adviseur Cultuureducatie
1,6
0,4
2,0
Adviseur Amateurkunst
0,7
-
0,7
Medewerker Productorganisatie
0,8
0,2
1,0
Totaal Primair Proces
8,5
Directeur-bestuurder
0,7
Administrateur
0,7
Medewerker Administratie
0,4
Fondsenwerver
Niet in loondienst
Adviseur Marketing & Communicatie
Niet in loondienst
Vormgeving
Niet in loondienst
Totaal Secundair Proces
1,8
Totaal
10,3
13
7. Communicatie & Marketing Communicatie Goede communicatie is onontbeerlijk voor een organisatie. Zowel intern, met collega’s, als extern met gemeenten, andere culturele instellingen en uitvoerders niet-in-loondienst. Iedere medewerker handelt vanuit zijn/haar eigen taakverantwoordelijkheid en is zich bewust van de kernwaarden van waaruit wordt gewerkt: verbindend – bekwaam – innovatief – maatschappij bewust. Marketing Voor het seizoen 2014-2015 worden diensten en faciliteiten ingekocht. Hierbij wordt gedacht aan advies voor Marketing en Communicatie, vormgeving, website en social media. Aan de start van het seizoen wordt een Marketing- en Communicatieplan uitgewerkt.
14
8. Financiën Een meerjarenbegroting is niet bijgeleverd aangezien voor eerst afspraken kunnen worden gemaakt voor seizoen 2014 - 2015. De begroting 2014 - 2015 wordt separaat verzonden.
15
