Stad Genk Jaarverslag 2013
Inhoudstafel Voorwoord 3 Demografische context
4
Beleidsdomeinen Wonen Ondernemen & Werken Onderwijs & Educatie Welzijn Beleven Leefmilieu Mobiliteit Veiligheid Administratieve dienstverlening Communicatie Stadsprojecten Interne organisatie Algemene financiering
10 14 20 24 32 42 46 48 52 54 56 60 66
Bijlage
68
2
Voorwoord Voorliggend jaarverslag is opgevat als een realisatieverslag van het Genkse stadsbestuur in het jaar 2013. Dit overzicht beperkt zich dus tot de meest markante en vooral nieuwe beleidsrealisaties. De belangrijkste verwezenlijkingen worden beschreven. De structuur is opgebouwd volgens de verschillende beleidsdomeinen, zoals ze beschreven zijn in de strategische nota 2008-2013. Per beleidsdomein zijn ook verwijzingen opgenomen naar de website www.genkincijfers.be, die aan de hand van de meest recente cijferreeksen een beeld geeft van de Genkse omgeving waarin het stedelijke beleid zich in de verschillende domeinen afspeelt en waarin de demografische context uiteraard een belangrijke plaats inneemt. Voorts vindt de lezer in dit jaarverslag ook grafische en fotografische illustraties. Een voorlaatste maar belangrijk hoofdstuk is gewijd aan de algemene financiële toestand en de financiering, zodat duidelijk wordt welke financiële aspecten verbonden zijn aan het beleid dat in 2013 werd gevoerd. De bijlage tenslotte biedt een reeks administratieve inlichtingen over het stadsbestuur van Genk.
Rudi Haeck stadssecretaris
Wim Dries burgemeester
3
Demografische context 1
Op 1 januari 2014 telde de stad Genk 65.363 inwoners: 32.194 mannen en 33.169 vrouwen. Daarenboven wonen er nog 135 personen die ingeschreven zijn in het wachtregister. Daarin worden alle personen ingeschreven waarvan de asielprocedure nog in behandeling is. De wetgeving bepaalt dat die personen niet mogen worden meegeteld in het bevolkingsregister. De oppervlakte van Genk bedraagt circa 8.785 ha; dit betekent een bevolkingsdichtheid van 744 inwoners per km². In vergelijking met het vorige jaar steeg de bevolking met 195 personen. Sinds 2000 groeide de Genkse bevolking aan met 2.503 personen of met 3,9%.
Belgen en niet-Belgen Genk heeft 7.920 inwoners met een niet-Belgische nationaliteit; dat is 12,1% van de totale bevolking. Als gevolg van diverse maatregelen inzake nationaliteitsverwerving daalt het aandeel niet-Belgen in de totale bevolking jaar na jaar. Zo bedroeg het aandeel niet-Belgen in 1990 nog 30%, in 2000 nog 20%, en momenteel dus nog 12,1%. Mannen 1
Dit zijn voorlopige cijfers. Ze zijn gebaseerd op de bevolkingscijfers van het Rijksregister en kunnen afwijken van de officiële bevolkingscijfers die zullen gepubliceerd worden door de Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie (ADSEI) van de Federale Overheidsdienst Economie. Omwille van laattijdige aangiften van geboorten, overlijdens en adreswijzigingen kunnen immers nog correcties doorgevoerd worden.
4
Vrouwen
Totaal
Belgen
28.303
29.140
57.443
87,9%
Niet-Belgen
3.891
4.029
7.920
12,1%
TOTAAL
32.194
33.169
65.363
100,0%
Er werden 105 verschillende nationaliteiten geteld. De meest voorkomende (na de Belgen) zijn: Italianen (3.321), Turken (1.040), Nederlanders (962), Marokkanen (459) en Grieken (362). Opvallend is de aangroei van nationaliteiten uit het vroegere Oostblok: Polen 200 personen (t.o.v. 75 in 2004) en Bulgaren, 181 personen (t.o.v. 9 in 2004).
Aantal
Aandeel op
Aandeel op
niet-Belgen
inwoners
De Genkse wijken
1.136
Nieuw-Sledderlo
1.973
Boxbergheide
4.823
Nieuw-Termien
2.250
Italië
3.321
41,3%
5,1%
Bret
3.125
Nieuw-Texas
396
Turkije
1040
12,9%
1,6%
Driehoeven
1.140
Nieuwe Kempen
1.746
Nederland
962
12,0%
1,5%
Gelieren
731
Oud-Sledderlo
1.876
Marokko
459
5,7%
0,7%
Genk-Centrum
3.380
Oud-Termien
2.500
Griekenland
362
4,5%
0,6%
Genk-Centrum-
5.880
Oud-Waterschei
3.787
Spanje
320
4,0%
0,5%
Noord
Polen
200
2,5%
0,3%
Hasseltweg
1.774
Oud-Winterslag
1.811
Bulgarije
181
2,3%
0,3%
Hoevenzavel
1.790
Vlakveld
1.997
Duitsland
156
1,9%
0,2%
Industrieterrein 17
Waterschei-Noord
3.909
Waterschei-Zuid
3.043
Winterslag 1
3.015
Winterslag 2 en 4
2.914
Genk-Noord
Etniciteit Sinds kort zijn er ook officiële cijfers over de etniciteit van de Genkenaren. De meest recente gegevens betreffen het jaar 2011. Hierbij wordt gekeken naar de eerste niet-Belgische nationaliteit van de persoon zelf. Bij kinderen/jongeren die nog thuis wonen kijkt men naar de oudste niet-Belgische nationaliteit van de moeder en/of de vader . In 2011 was 53,9% van de Genkenaren van nietBelgische origine. 50,3% waren mannen, 49,7% waren vrouwen. Het grootste aandeel werd gevormd door Genkenaren afkomstig uit Zuid-Europa (19,40%), gevolgd door personen uit kandidaat EU-landen, inclusief Turkije (17,5%). 5,60% is afkomstig uit de Maghreblanden.
2
Bokrijk
Industrieterrein 790
Uit de verdeling van de bevolking over de 30 wijken blijkt dat de wijk Genk-Centrum-Noord de meeste inwoners telt (5.880 of 9% van de totale bevolking), gevolgd door Boxbergheide (4.823), WaterscheiNoord (3.909), Oud-Waterschei (3.787) en GenkCentrum (3. 380). De wijken Nieuw-Texas en Industrieterrein GenkNoord hebben het minst aantal inwoners: respectievelijk 396 en 17.
Genk-Zuid Kattevenne-Mo- 970 lenblook Kolderbos
3.014
Langerlo
988
Zwartberg-Noord
2.027
Nieuw-Driehoeven
680
Zwartberg-Zuid
1.881
Deze gegevens zijn samen gebracht door de Studiedienst van de Vlaamse regering en zijn gepubliceerd in de “Lokale inburgerings- en integratiemonitor”.
5
Leeftijdsstructuur
In 2013 werden 223 huwelijken voltrokken en werden er 125 echtscheidingen geregistreerd. Daarnaast werden er 147 wettelijke samenwoonsten en 25 ontbindingen van wettelijke samenwoonsten geregistreerd.
Op 1 januari 2014 was 22,7% van de Genkse bevolking jonger dan 20 jaar, 54% was tussen 20 en 59 jaar, terwijl de 60-en-plussers iets meer dan 23% van de totale bevolking uitmaken. De gemiddelde leeftijd van de Genkenaar is 40,6 jaar. De Genkse man is gemiddeld 39,3 jaar oud, de Genkse vrouw gemiddeld 41,7 jaar. In 1990 was nog 30% van de Genkenaren jonger dan 20 jaar; 14% was 60 jaar of ouder. In de periode 1990-2014 is de jonge bevolking met 18% afgenomen; het aantal 60-en-plussers daarentegen is met 72% toegenomen.
Gezinnen
Burgerlijke staat Mannen 0-19 jaar
7.662
Vrouwen 23,8%
7.219
Totaal 21,8%
14.881
22,8%
20-39 jaar
8.359
26,0%
8.233
24,8%
16.592
25,4%
40-59 jaar
9.440
29,3%
9.338
28,2%
18.778
28,7%
60 j. en +
6.733
20,9%
8.379
25,3%
15.112
23,1%
TOTAAL
32.194
100%
33.169
100%
65.363
100%
Gemiddelde leeftijd
39,34
41,75
40,56
Op 1/1/2014 was 42,2% van de Genkenaren ongehuwd, 43,8% gehuwd, 6,4 weduwe of weduwnaar en 7,6% gescheiden. Het aandeel weduwen/weduwnaars ligt bij de vrouwen aanzienlijk hoger: er zijn meer dan viermaal meer weduwen (3.375) dan weduwnaars (788); dat is onder andere te verklaren door de hogere levensverwachting voor vrouwen. Mannen
6
Ongehuwd
14.865
Vrouwen 46,2%
Totaal
12.732
38,4%
27.597
42,2%
Gehuwd
14.301
44,4%
14.341
43,2%
28.642
43,8%
Weduwstaat
788
2,4%
3.375
10,2%
4.163
6,4%
Gescheiden
2.240
7,0%
2.721
8,2%
4.961
7,6%
TOTAAL
32.194
100,0%
33.169
100,0%
65.363
100,0%
Op 1/1/2014 telde Genk 25.273 particuliere gezinnen of huishoudens en 29 collectieve gezinnen/ huishoudens (o.a. bejaardentehuizen, kloostergemeenschappen, …). Een Genks gezin telt momenteel gemiddeld 2,56 personen. Tussen 1990 en 2014 nam het aantal particuliere gezinnen met 24% toe, terwijl de bevolking in die gezinnen met 6,5% aangroeide. Dat duidt op toenemende gezinsverdunning. Particuliere gezinnen aantal
25.273
personen
64.691
gemiddelde grootte
2,56
Collectieve gezinnen aantal
29
personen
672
Het aandeel gezinnen dat bestaat uit 1 persoon bedraagt 27,2% (6.875 gezinnen). Uitgedrukt op het totaal aantal inwoners betekent dit dat 10,5% van de Genkenaren alleen woont.
Een huishouden met twee personen is het meest voorkomende type: 30,9%. Het aandeel grote huishoudens (5 personen en meer) bedraagt 10,4%. Tussen 1990 en 2014 vermeerderde het aantal eenpersoonshuishoudens met 70,0%, terwijl het aantal grote huishoudens verminderde met 18,0%.
Alleenwonende mannen Alleenwonende vrouwen
Loop van de bevolking in 2013 Geboorten
640
Overlijdens
556
Natuurlijk saldo
+84
Immigratie (*) uit rest België
1.891
Aantal
Aandeel
uit buitenland
473
3.152
12,5%
verandering van register
22
14,7%
herinschrijvingen
211 2.597
3.723
2 personen
7.804
30,9%
subtotaal
3 personen
4.168
16,5%
Emigratie (*)
4 personen
3.793
15,0%
5 personen
1.690
6,7%
6 personen
667
2,6%
7 personen
182
0,7%
8 personen en meer
94
0,4%
TOTAAL
25.273
100,0%
naar rest België
1.960
naar buitenland
197
ambtshalve schrappingen
308
subtotaal
2.465
Migratiesaldo intern (binnenland)
-69
extern (buitenland)
+201
totaal
+132
Aangroei (inclusief statistische correctie)
+195
* We hanteren de nieuwe definities en berekeningswijze van de FOD Economie: • Immigratie = interne (binnenlandse) inwijkingen + externe (buitenlandse) inwijkingen + verandering van register (d.i. asielzoekers die het statuut van vluchteling krijgen of op een andere wijze geregulariseerd worden) + herinschrijvingen na schrapping • Emigratie = interne (binnenlandse) uitwijkingen + externe (buitenlandse) uitwijkingen + ambtshalve schrappingen
7
De natuurlijke groei • In 2013 werden 640 kinderen geboren: 337 jongens en 303 meisjes. • Er werden 556 overlijdens geregistreerd: 284 mannen en 272 vrouwen. • Het natuurlijk saldo of de natuurlijke groei (verschil tussen geboorten en overlijdens) is positief en bedraagt 84 personen.
Migratie • In 2013 kwamen er 2.597 personen in Genk wonen, terwijl er 2.465 uit de stad wegtrokken. Het migratiesaldo is bijgevolg positief: +132. • Van de 2.597 personen die in Genk kwamen wonen: o komen er 473 uit het buitenland (onder meer 71 uit Nederland, 51 uit Italië, 48 uit Bulgarije, 41 uit Turkije, 32 uit Spanje) o komen er 1.891 uit een andere gemeente van België; de overgrote meerderheid daarvan (1.592) komt uit een andere Limburgse ge meente o daarnaast zijn er nog 211 herinschrijvingen van ambtshalve geschrapte personen en 22 veran deringen van register.
8
• Van de 2.465 personen die emigreerden uit Genk: o waren er 197 die vertrokken naar het buiten land (onder meer 39 naar Turkije, 32 naar Nederland, 21 naar Duitsland en 15 naar Italie) o waren er 1.960 die uitweken naar een andere Belgische gemeente; daarvan waren er 1.617 personen die verhuisden naar een andere gemeente in de provincie Limburg; 123 per sonen verhuisden naar een Vlaams-Brabantse gemeente en 94 naar een gemeente in Antwerpen. o daarnaast werden nog 308 personen ambts halve geschrapt uit de bevolkingsregisters. • Indien de migraties worden opgedeeld in interne (binnenlandse) versus externe (buitenlandse) migratie blijkt dat het binnenlands migratiesaldo negatief is: 69 meer uitwijkingen naar andere Belgische gemeenten dan inwijkingen uit andere Belgische gemeenten. Het buitenlands migratiesaldo is positief: er zijn 276 meer inwijkingen uit het buitenland dan uitwijkingen naar het buitenland (zoals reeds vermeld worden ambtshalve schrappingen gelijkgesteld met emigratie naar het buitenland, terwijl herinschrijvingen en veranderingen van register worden gelijkgesteld met immigratie vanuit het buitenland).
• Uit de verdeling van de in- en uitwijkingen volgens nationaliteit blijkt dat het migratiesaldo voor de Belgen negatief is (-197); dat van de niet-Belgen daarentegen is positief (+329).
Evolutie van het intern, extern en totaal migratiesaldo
Aangroei De totale groei van de Genkse bevolking in 2013, dat is de som van de natuurlijke aangroei en het migratiesaldo, is (na de daling in 2012) weer positief, en bedraagt 216 personen meer dan in 2012. Daarnaast moet nog rekening gehouden worden met een negatieve statistische correctie (o.a. laattijdig uitgevoerde correcties) van 21 personen, waardoor de Genkse bevolking in 2013 steeg met 195 personen. De groei van de Genkse bevolking, die in de periode 1997-2013 nagenoeg integraal te wijten was aan een positieve natuurlijke groei (meer geboorten dan overlijdens), is nog steeds stijgend. Het aantal mensen dat in Genk kwam wonen was in 2013 hoger dan in het jaar voordien.
Evolutie van de natuurlijke groei, het migratiesaldo en de totale groei
Focu s • Op de website www.genkincijfers.be worden de meest actuele cijfergegevens over Genk en de Genkenaren ter beschikking gesteld. 9
Wonen
Intergemeentelijk samenwerkingsverband ‘lokaal woonbeleid GAOZ’
Dag van de Architectuur en de Architectuurlezingen
In 2013 is binnen de intergemeentelijke samenwerking lokaal woonbeleid GAOZ gewerkt aan verschillende acties. Zo zijn Genk, As, Opglabbeek en Zutendaal ver gevorderd met de voorbereiding van een gezamenlijk lokaal toewijzingsreglement voor sociale huurwoningen in de vier gemeenten. Begin 2014 wordt dit proces afgerond en ter goedkeuring voorgelegd aan de minister. Ook de vier woonbeleidsplannen zijn verder uitgewerkt. De goedkeuring moet hier van de vier gemeenteraden komen en is voorzien voor februari 2014.
Op zondag 13 oktober vond in Genk de Dag van Architectuur plaats. Een 15-tal gebouwen werd opengesteld en er werden begeleide wandelingen, een fietstocht en een busrondrit georganiseerd. De architectuurlezingen vonden plaats in november en verliepen in samenwerking met Architectuurwijzer vzw en het C-mine cultuurcentrum en konden rekenen op een zeer goede opkomst.
Een ruimtelijk toetsingskader voor verdichting Ook dit is een meerjarig traject, waaraan in 2013 voortgewerkt is. Naar aanleiding van de vele vragen over opsplitsing van woningen en de verdere verdichting van woonwijken, heeft de Dienst Woonbeleid onderzocht in welke Genkse gebieden het wenselijk is de woonwijken nog verder te verdichten en onder welke voorwaarden dat zou kunnen.
10
Ruimte voor wonen Om nieuwe bijkomende woongelegenheden te creëren en zo de kwaliteiten van Genk als aantrekkelijke woonstad verder te ontwikkelen, blijft de stad zoeken naar innovatieve vormen. Via een procedure Meesterproef werd de uitwerking van twee vastgoedprojecten opgestart: Stadsbaken aan de Hasseltweg en Parkways & Boulevards aan de André Dumontlaan. Een aantal strategisch gelegen percelen werden aangekocht en hier en daar werden ook onteigeningsdossiers opgestart om deze gebieden volgens de uitgewerkte visie te kunnen ontwikkelen. Om kwaliteitsvolle, betaalbare en duurzame woongelegenheden te bouwen werden in 2013 een tiental losse percelen bouwgrond openbaar verkocht.
Het onderhoud van woonwijken Het groenonderhoud in de woonwijken behelst onder meer het maaien van grasperken en het onderhoud van de beplanting en gebeurt door de Dienst Groenbeheer, maar wordt gedeeltelijk ook uitbesteed. Bijzondere aandacht gaat in bepaalde wijken naar het onderhoud van de grasperken en de beplanting. In 2013 gebeurde dat in Waterschei, Winterslag, Zwartberg, Termien, Sledderlo, Kolderbos en in Gelieren-Noord door verschillende aannemers. De eigen medewerkers stonden in voor het onderhoud van laanbomen, waarbij ze met een hoogtewerker de dorre en overhangende tak11
ken verwijderen. De vervanging van laanbomen en grote snoeiwerken worden uitbesteed maar om besparingsredenen zijn geen nieuwe laanbomen aangeplant. De Dienst Groenbeheer staat in eigen beheer in voor onkruidbestrijding en doet dit met veel aandacht voor het milieu: er wordt enkel nog gebruik gemaakt van gedoogde middelen of men verbrandt het onkruid. Ook de opvolging en de ondersteuning van natuur- en bosbeheerswerken staat op de opdrachtenlijst van de Dienst Groenbeheer evenals de inplanting van nieuwe groenelementen. Vaak gebeurt dat naar aanleiding van herinrichtingswerken. Onkruid is één zaak; de natuur brengt ook mooie dingen uiteraard en ook daar speelt de stad op in, onder meer via de jaarlijkse bebloemingsactie. Er waren: de deelname aan de 1-meistoet, de verdeling van Vlijtige Liesjes voor Moederdag, de Dag van het Park en de jurering en bekroningsavond van de bebloemingswedstrijd. De jury werkte voor het eerst met de categorieën goud, zilver en brons. En tot slot zijn er op het palmares van de Dienst Groenbeheer ook de bijzondere vormen van ‘onderhoud’ zoals de bestrijding van muskusratten (sinds 2008 uitgegeven aan de Vlaamse Milieu Maatschappij) en van bruine ratten, alsook de sterilisatie van zwerfkatten in samenwerking met het Felixproject. 12
Focu s In het kader van het wijkontwikkelingsbeleid en de focus op responsabilisering van bewoners, zijn in de wijken al langer en onder aansturing van de Dienst Groenbeheer buurtwerkplaatsen actief.
• Genk telde 26.384 woongelegenheden in 2013.
En tenslotte al evenmin onbelangrijk voor wie in Genk woont: de opcentiemen op de onroerende voorheffing van het Gewest (1.190) en de aanvullende stadsbelasting op de personenbelasting (7 %) bleven in 2013 ongewijzigd.
• In 2013 werden bij de stad Genk 762 bouwaanvragen ingediend, 537 dossiers werden in hetzelfde jaar afgehandeld. Hiervan hadden er 163 betrekking op nieuwbouw en 237 op verbouwingen. Van de 762 bouwaanvragen waren er 207 aanvragen voor zowel nieuwbouw als uitbreiding van woningen (eengezinswoningen en appartementsgebouwen); in totaal ging het over 335 woongelegenheden.
• In 2013 werden 87 stedelijke tuinwijkrenovatiesubsidies uitgereikt, voor een totaal bedrag van ruim 169.056 euro. • In het kader van de nieuwe subsidie ”duurzaam wonen” werden 395 dossiers goedgekeurd voor een bedrag van 161.850 euro.
13
Ondernemen en Werken
Het bedrijfsleven Bij de opmaak van het meerjarenplan 2014-2019 van de stad, bracht de Dienst Economie via een intensief traject een aantal stakeholders samen om voeding te geven aan het beleidsdomein ‘Ondernemende stad’. Dat traject resulteerde in de formulering van beleidsdoelstellingen met een sterke focus op de versterking van het industriële weefsel na het vertrek van Ford uit Genk. Het aantrekken van nieuwe maakeconomie en logistiek, de ontwikkeling van creatieve economie op C-mine en kenniseconomie op Thor Park zijn de krachtlijnen van dat beleid. Samen met de Vereniging Industriëlen Genk werd verder gewerkt aan een verbetering van de samenwerking tussen de stad en het bedrijfsleven. De Dienst Economie breidde zijn capaciteit uit met een stafmedewerker bedrijfsleven waardoor vragen en opmerkingen van ondernemers een snelle respons krijgen. De VIG vervolgde haar peterschapswerking met een nieuwe reeks ontmoetingen, waarbij topics die de ondernemers aanbelangen op de agenda staan en een waardevolle aanzet zijn om de samenwerking tussen stad en bedrijfsleven te verbeteren. Het industriële bewegwijzeringsproject ‘Poort Genk’, dat onder impuls van de VIG startte, werd in 2013 uitgevoerd. Ook in samenwerking met de VIG werd een eerder opgezet project van collectieve
14
bewaking van de bedrijventerreinen opgevolgd. Om de kwaliteit van de bedrijfsterreinen te verbeteren, de gronden optimaal te benutten en de kwaliteit van de omliggende leefomgeving te verbeteren heeft de stad in 2013 het plan opgevat zowel in Genk-Zuid als in Genk-Noord bufferzones aan te kopen. In Genk-Noord werd de openbare infrastructuur van het industrieterrein Zwartberg II overgenomen en een gedeelte van het oude mijnterrein, in de omgeving van de directeursvilla, aangekocht. Voor dit terrein werd een realisatieovereenkomst met kunstenaar Koen Vanmechelen onderhandeld zodat hij er z’n Open University of Diversity kan uitbouwen (zie beleidsdomein Beleven).
In Genk-Zuid kregen twee vestigingslocaties een herbestemming naar industrie. Het gaat om gronden rond het voormalige landbouwbedrijf aan de Nieuwpoortlaan/Putwijerstraat en om de terreinen van de voormalige voetbalclub aan de Mieënbroekstraat. De al lang aangekondigde hervorming van de motorenbelasting naar de zogenaamde K-taks werd in 2013, omwille van de aangekondigde sluiting van Ford Genk, herbekeken. In nauw overleg met vertegenwoordigers van de ondernemers is besloten de motorenbelasting per 1 januari 2014 af te schaffen maar de K-taks niet in te voeren want die zou voor een aantal bedrijven de fiscale druk gevoelig verhogen én zorgen voor een grotere administratieve last. Ter compensatie worden vanaf 2014 de gemeentelijke opcentiemen op de onroerende voorheffing licht te verhogen, waardoor de fiscale druk gelijkmatiger verspreid is. In functie van de economische ontwikkelingen op Thor Park Waterschei en C-mine werden heel wat stappen gezet (zie beleidsdomein Stadsprojecten). De herfst van 2012 was economisch een dieptepunt voor de stad: 24 oktober 2012 zal in ieders geheugen gegrift staan als de dag dat Ford de intentie tot sluiting van de vestiging in Genk aankondigde, dag op dag 50 jaar na de eerste steenlegging
van de fabriek. Dit nieuws sloeg in als een bom en plaatst de Genkse samenleving, 25 jaar na de sluiting van de steenkoolmijnen, opnieuw voor een bijzonder grote uitdaging. In 2013 is de situatie zeer nauw opgevolgd met onder andere een actieve deelname van de stad in de opmaak van het Strategisch Actieplan Limburg in het Kwadraat maar ook een doorbraak, eind 2013, inzake de Ford-terreinen. Na het vastleggen van een akkoord tussen Ford en de Vlaamse overheid over de verwerving van de terreinen en een ander akkoord tussen de Vlaamse overheid en het stadsbestuur van Genk over de herontwikkeling van de terreinen, wordt de Ford-site één van de belangrijkste uitdagingen in de komende jaren.
Handel & horeca In 2013 vonden heel wat evenementen plaats, waaronder koopweekends en braderieën, zowel in het centrum als in de bovenlokale handelsstraten. Van mei tot september vond voor het derde jaar op rij Iedereen Donderdagt plaats, het maandelijkse recept voor een avondje slow timen. De vaste ingrediënten waren opnieuw een gezellige sfeermarkt met lekkere hapjes en leuke hebbedingetjes, muzikaal entertainment in en aan de horecazaken, unieke sfeerterrassen en een hele waaier aan happy hour-varianten, van gunstig geprijsde drankjes tot voordeelmenu’s.
Horeca-uitbaters kregen in 2013 een opleiding sociale media en voor hen werd ook de actie ‘symfonie à la carte’ uitgewerkt: in de deelnemende restaurants wordt een specifiek driegangenmenu aangeboden, omkaderd door hoogstaande muzikale intermezzi. Voor de eindejaarsperiode werd een ideaal decor voor sfeervol eindejaarsshoppen gecreëerd, inclusief animatie en optredens. In het kader van het actieplan tegen leegstand werd een volledige inventaris gemaakt van handel en horeca, inclusief leegstaande panden, in het afgebakende kernwinkelgebied van het centrum. Om leegstand van handelspanden – ook buiten het stadscentrum - tegen te gaan, hanteerde de stad ook in 2013 een subsidiereglement dat onder meer gevelrenovatie ondersteunt en maakte ze ook werk van eigen renovatieprojecten zoals de heraanleg van enkele straten in het centrum en van de Vennestraat. Er zijn ook dossiers opgestart voor de vernieuwing van de Stalenstraat. Specifiek gaat het dan om de bestemmingswijziging van het Elia-terrein en om de ontwikkeling van Zol-campus André Dumont, in samenwerking met het Ziekenhuis Oost-Limburg.
15
Een belangrijk project voor het Genkse handelslandschap is de uitbreiding en renovatie van Shopping 1. Wereldhave breidt het oudste overdekte shoppingcentrum van het land uit met circa 11.500 m² , verdeeld over een veertigtal bijkomende winkelpanden. Het parkeergebouw biedt plaats aan 1.250 wagens, waarmee de parkeercapaciteit met ongeveer 550 eenheden stijgt. Tezelfdertijd wordt het bestaande gedeelte volledig gerenoveerd zodat het geheel opnieuw aansluit bij de wensen en noden van de shoppers en de retailers van morgen. Deze uitbreiding en renovatie zal het Genkse stadscentrum een nieuwe impuls geven op het vlak van winkelbeleving waarvan ook de gevestigde handelaars en horeca-uitbaters kunnen meegenieten. Inmiddels zijn er al enkele nieuwe zaken opgestart in de grotendeels vernieuwde shopping.
16
In de Vennestraat vorderde de heraanleg tot de ‘Straat van de Zintuigen’ goed, mede dankzij voortdurend overlegd met de lokale handel en horeca. Bovendien werden verdere acties ondernomen om, samen met de handelaarsvereniging en Stebo, de Vennestraat te versterken: een heruitgave van de succesvolle avondmarkt, de creatie van een popup shop en een pop-up restaurant, de ontwikkeling van een promo app, verderzetting van het project Designinnovatie, waarbij onder meer professionele begeleiding werd opgezet voor een aantal ondernemers die hun handels- of horecazaak willen opwaarderen. Om de herontwikkeling van deze handelsstraat mogelijk te maken, verwierf de stad ook een aantal percelen.
Tot slot besloot de stad in 2013 een belasting te heffen op nachtwinkels. Sinds 2013 betalen nachtwinkels jaarlijks een belasting van 1.500 euro en nieuwe nachtwinkels een openingstaks van euro 6.000. Ook ondernemers die volgens de milieuwetgeving zogenaamde hinderlijke inrichtingen van eerste en tweede klasse uitbaten zullen voortaan een belasting betalen voor de melding van het openen, veranderen, uitbreiden of hernieuwen van die inrichtingen. Als de stad in verband met deze aanvragen publicatiekosten doet, zal er ook een retributie geheven worden.
Tewerkstelling Na de markante stijging van de werkloosheid met bijna 12% in 2012, groeide dat percentage in 2013 met nog eens 3,5% aan. Vooral laaggeschoolden en jongeren zijn de primaire doelgroepen. Het werkloosheidsvraagstuk baart Genk dus zorgen, zeker in tijden van economisch laagtij en met de sluiting van Ford-Genk in het vooruitzicht. Toch blijft de stad zich sterk inzetten om samen met de partners de tewerkstelling in Genk te doen toenemen. Ze doet dit door werk te maken van een verhoogde scholingsgraad en door werkzoekenden te ondersteunen bij het zoeken naar een gepaste job, zowel in het reguliere als in het alternatieve circuit.
17
Het stadsbestuur en het OCMW werkten in 2013 samen met de VDAB aan een actieplan dat zeer sterk focust op een goede samenwerking en op een betere afstemming tussen alle partners in het arbeidsmarktnetwerk. Daarnaast werd gewerkt aan een meer sectorgerichte arbeidsmarktbegeleiding en de focus ligt daarbij niet zelden op laaggeschoolde, werkzoekende jongeren uit de impulswijken, waar de jongerenwerkloosheid erg hoog ligt. De sector van de huishoudhulp blijft een speerpunt van werkgelegenheid maar ook andere sectoren bieden mogelijkheden. Zo nam ‘GenkBouwt’ in 2013 een start met als doel bouwberoepen aantrekkelijker te maken voor schoolverlaters en werkzoekenden en hen toe te leiden naar tewerkstelling in de bouwsector. Andere sectoren die voor Genk interessant zijn vanuit het perspectief van het werkgelegenheidsbeleid zijn de zorgsector en de logistieke sector. In 2013 werd het Servicepunt Transport & Logistiek gelanceerd in de Werkwinkel. In mei 2013 ging het opleidingsproject ‘Stage-hands’ (podiumbouwers) van start, een opleiding die de stad samen met de VDAB en vzw Alternatief op poten zette en die bewust ingaat op het interesseveld van de jongeren zelf. En met succes.
18
Naast het reguliere arbeidsmarktcircuit, blijft ook de sociale economie een belangrijk aandachtspunt. Via de methodiek van integrale trajectbemiddeling, schenkt de stad bijzondere aandacht aan kansengroepen. Ook worden projecten van derden die deze risicogroepen in hun zoektocht naar werk begeleiden, opleiden of een werkervaring aanbieden, door de stad ondersteund. De stad Genk neemt in het kader van de uitbouw van de lokale diensteneconomie een actieve regierol op in ons zorggebied: Genk, Zutendaal, As en Opglabbeek sloten een intergemeentelijke samenwerkingsovereenkomst af waarin Genk de beherende gemeente wordt. De doelstelling van de lokale vereniging is de uitoefening van een gezamenlijke regierol om de uitbouw van de lokale sociale economie en het maatschappelijk verantwoord ondernemen te stimuleren. Eind 2013 waren er voor het zorggebied Genk 12 projecten lokale diensteneconomie goedgekeurd met in totaal 65,4 voltijdse arbeidsplaatsen, ingevuld door 93 personen.
1. In 2013 waren er in Genk 1.263 handelspanden, waarvan 531 winkels, 283 horecazaken en 449 overige handelszaken en diensten. 2. Het drukst bezochte punt van Genk-Centrum bevindt zich ter hoogte van de kledingwinkel H&M op het St-Martinusplein. Hier telde men op 5 oktober 2013 17.300 passanten. Op diezelfde dag passeerden er op het stadsplein ook nog ruim 17.000 mensen. Op de wekelijkse donderdagmarkt in het centrum kon men ook in 2013 zijn gading vast vinden bij één van de 173 standhouders, die samen hun waar aanboden op 1.838 lopende meter. De zaterdagmarkt in de Vennestraat telde 41 standhouders over in totaal 434 lopende meter marktkramen.
Focu s 3. Er werden in 2013 77 Genkse bedrijven failliet verklaard, waaronder 18 bouwbedrijven, 19 handelszaken en 11 horecazaken en 19 dienstverleners. 4. In de Genkse bedrijven waren er bijna 41.000 arbeidsplaatsen (cijfers van 2011). 33,0% daarvan situeert zich in de secundaire sector (industrie en bouw), 38,3% in de tertiaire sector (handel, horeca, vervoer, …) en bijna 27,9% in de quartaire sector (openbaar bestuur, onderwijs, welzijns- en gezondheidszorg, …).
5. De Cel Tewerkstelling ontving in 2013 151 werkzoekenden op zijn infovergaderingen. Samen met 89 werkzoekenden werd een jobscreening uitgevoerd, waarbij onder meer naar oplossingen werd gezocht voor zaken die een terugkeer naar de arbeidsmarkt belemmeren (kinderopvang, vervoer, ervaring, enz.). 59 werkzoekenden werden bemiddeld naar werk in de sociale economie (vooral als huishoudhulp), waarbij de werkzoekende onder meer werd voorbereid op het sollicitatiegesprek. 6. Eind 2013 werden er in Genk 3.681 niet-werkende werkzoekenden geteld: 1.995 mannen en 1.686 vrouwen. 864 van deze werkzoekenden (23,5%) zijn jonger dan 25 jaar.
2.008 werkzoekenden (54,6%) zijn minder dan 1 jaar werkzoekend; 25,2% is langer dan 1 jaar op zoek naar werk. 2.047 werkzoekenden (55,6%) zijn laaggeschoold, 1.306 werkzoekenden (35,5%) zijn middengeschoold en 328 (8,9%) zijn hooggeschoold. 2.193 werkzoekenden (59,6%) zijn van origine etnisch EU-burger; 1.292 werkzoekenden (35,1%) zijn van origine Turk of Maghrebijn. • Met de inzet van Vlaamse stedenfondsmiddelen, kon de stad 10 projecten financieel ondersteunen. Daardoor konden 91 voltijdse arbeidsplaatsen voor kansengroepen gecreëerd worden in enerzijds persoonsgerichte of buurtgerichte diensten voor de inwoners en anderzijds werkervaringsprojecten en toeleiding door derden. Daarnaast werden ook stedenfondsmiddelen gebruikt om 127 personen te ondersteunen in hun zoektocht naar werk.
19
Onderwijs en Educatie
20
Het Genkse lokale onderwijsbeleid kwam in 2013 op kruissnelheid in nauw overleg en samenwerking met alle partners uit de onderwijswereld. Het onderscheidt vier belangrijke strategische onderdelen.
Een aanpak van segregatie in het basisonderwijs Genk Noord is het eerste gebied in Genk waar de basisscholen en het stadsbestuur samen met de organisatie School In Zicht en een aantal buurtpartners willen zoeken hoe ze ouders kunnen stimuleren om ook te kiezen voor een basisschool in de buurt. In 2012 werd de bekende School In Zicht aanpak een eerste maal uitgevoerd. Het succes bleef eerder beperkt, maar ouders uit het gebied bleken zich toch actiever te informeren vooraleer een schoolkeuze te maken. In 2013 zijn er twee deeltrajecten opgezet: een dialoog met ouders en een vormingsaanbod over reputatiemanagement voor scholen. Dit laatste is eerst als pilot ontwikkeld in een aantal basisscholen.
De versterking van het taalbeleid van de Genkse basisscholen Omgaan met steeds meer diversiteit en anderstaligheid bij kleuters blijft een grote uitdaging. Het stadsbestuur ondersteunt daarom de vorming en begeleiding van alle Genkse schoolteams van het basisonderwijs. Vanaf januari werd in samen-
werking met het Centrum voor Taal en Onderwijs een trainingsprogramma gerealiseerd voor alle schoolteams van de Genkse basisscholen. Directies, zorgcoördinatoren en onderwijzers werden daarbij opgeleid tot experts in taalbeleid op school. Na de algemene fase volgde er schoolspecifieke ondersteuning om per school te bekijken hoe de taalvaardigheidsaanpak versterkt kon worden. Tegelijkertijd werd dit programma wetenschappelijk geëvalueerd. De eerste resultaten toonden een positief resultaat op het beleidsvoerend vermogen van de scholen. Op basis daarvan werd een tweede fase gestart waarbij er schooloverstijgende trainingssessies waren inzake diverse aspecten van taalvaardigheid en intervisiemomenten waarin scholen good practices uitwisselden en reflecteerden over leervragen.
De brede leer-en leefomgeving Het stadsbestuur wil al langer de talentontwikkeling van kinderen in het basisonderwijs versterken. Daarbij spelen niet alleen de scholen maar ook een heel netwerk van buitenschoolse partners een belangrijke rol. Samen met het Centrum voor Ervaringsgericht onderwijs wordt onderzocht hoe rijk de leer- en leefomgeving van Genkse kinderen is en op welke wijze er op buurtniveau nieuwe initiatieven kunnen gerealiseerd worden om een breder en rijker aanbod te realiseren waardoor de aanwezige talenten beter gestimuleerd kunnen worden. In de wijk
Kolderbos werd opnieuw met talentambassadeurs gewerkt; in Sledderlo werd een breed aanbod van talentproeftuinen gerealiseerd, waarin kinderen hun talenten kunnen ontdekken. In Waterschei werd het lerend netwerk waarin scholen en buitenschoolse partners uitwisselen hoe men concreet in elke organisatie de talenten van kinderen kan stimuleren, verder gezet. In Genk-Centrum en Termien werden netwerken ontwikkeld waaraan heel wat vrijwilligersorganisaties deelnemen. Zij ontwikkelden eveneens een aantal workshops of lieten kinderen op zoek gaan naar de mogelijkheden tot talentontwikkeling die organisaties uit de buurt te bieden hebben.
De pedagogische comfortzone Het gehele Genkse onderwijs-en welzijnsveld beseft het belang van een stevige start van peuters bij aanvang van het kleuteronderwijs en van kleuters bij de overstap naar het eerste leerjaar. In Genk werden al een aantal goede programma’s ontwikkeld zoals het succesvolle Instapje dat jaarlijks 120 gezinnen begeleidt in Genk-Noord en Genk-Zuid. Met de ontwikkeling van de Huizen van het Kind wil de stad in een drietal gebieden een stap verder zetten en iedereen die in een bepaald gebied actief is inzake gezinnen met kinderen van 0-6 jaar, stimuleren om samen gebundeld vanuit een gemeenschappelijke visie te kijken hoe men een zo 21
optimaal mogelijke ondersteuning kan bieden aan alle jonge gezinnen in de buurt. Daarbij worden alle organisaties uit kinderopvang, gezinsondersteuning, kleuteronderwijs en welzijn betrokken, samen met de stad, het OCMW en Opvoedingswinkel. Tegelijkertijd wordt zo een nieuwe dynamiek gecreëerd rondom de consultatiebureaus, waarbij er intensiever samengewerkt wordt tussen de preventieve gezinsondersteuning en het medische domein. Het pilootproject, dat kadert binnen het beleid van minister van Welzijn Jo Vandeurzen, liep verder in 2013. Samen met 13 sleutelpartners ontwikkelde het stadsbestuur een basisconcept voor de Pedagogische Comfortzone en Huizen van het kind. Op basis van het gezamenlijk engagement van de 13 sleutelpartners. In Genk-Zuid en Genk-Centrum werden Kick offmomenten georganiseerd waar ruim 200 deelnemers vernamen welke de krijtlijnen zijn van de Huizen van het Kind. In Genk-Zuid is al een eerste breed aanbod ontwikkeld; in GenkCentrum lag de nadruk op de ontwikkeling van de nieuwe infrastructuur.
22
Focu s Genk studentenstad Wat betreft studentenbeleid werd sterk gefocust op de Genker student kick-off met studentenvereniging Ingeniosa en Moeder Mijnlamp. De stuurgroep studentenbeleid boog zich over huisvesting, mobiliteit, beleving, e.d. Er werd ook een Dag van de Student georganiseerd met de prijswinnaars van de proclamatie van elke school.
7. In het schooljaar 2012-2013 genoten bijna 13.518 leerlingen onderwijs in de Genkse scholen: 2.668 in het kleuteronderwijs, 4.460 in het lager onderwijs, 6.390 in het secundair onderwijs en 404 in het hoger onderwijs. 8. In het gewoon lager onderwijs hadden 823 leerlingen (20,3%) minstens 1 jaar schoolachterstand; in de 1ste graad van het secundair onderwijs hadden 539 leerlingen (29,3%) schoolachterstand; in het Genkse secundair onderwijs van de 2de en 3de graad hadden 1.708 leerlingen (41,3%) één of meerdere jaren achterstand opgelopen. In het beroepssecundair onderwijs loopt dit aandeel op tot 63,7%.
9. Door de Genkse Opvoedingswinkel en de Dienst Diversiteit en Educatie werden 1.232 gezinnen met opvoedingsvragen individueel begeleid; 3.912 gezinnen namen deel aan diverse thematische programma’s (voorlichtingsavonden, trainingen, …). Daarnaast werden 680 beroepsopvoeders en hulpverleners begeleid. Aan diverse voor- en vroegschoolse programma’s zoals Bibus, Taaltoren, Instapje, Speel’wij namen 311 kinderen deel.
23
Welzijn
Kinderopvang In het begin van 2013 kantelde het Centrum voor Kinderopvang vzw De Vloot in in de stedelijke dienst kinderopvang die uitgebouwd werd met drie medewerkers. Sindsdien worden een aantal taken inzake kinderopvang door de stad verzorgd: informatie- en adviesverstrekking over vraag en aanbod aan kinderopvang in Genk, coördinatie, bemiddeling en opvolging van de match tussen vraag en aanbod en tot slot de ontwikkeling en ondersteuning van het kinderopvangbeleid en van de opvangorganisaties. Tegelijk met de versterking van de stedelijke dienst werd ook de structuur van de adviesraad voor kinderopvang omgevormd. De raad heeft nu een algemene vergadering, een dagelijks bestuur, een inspiratiegroep en twee themagroepen: één over voorschoolse kinderopvang en één over buitenschoolse kinderopvang. In samenwerking met de raad werd in het voorjaar een project op touw gezet om de sociale functie in de kinderopvang te versterken. Het masterplan kinderopvang heeft in het najaar zijn definitieve vorm gekregen, na uitvoerig overleg en in dialoog met alle partners in de kinderopvang. Het plan bevat tien ambities die ook in het meerjarenplan 2014-2019 van de stad zijn opgenomen. Met ondersteuning van de stad, konden in 2013 drie nieuwe initiatieven voor voorschoolse kinder-
24
opvang hun deuren openen. Bovendien zag de vzw Familia haar kandidatuur tot centrum inclusieve opvang die ze had ingediend met ondersteuning van de stad en de adviesraad, goedgekeurd door Kind & Gezin. Familia kreeg in mei van Kind & Gezin ook een erkenning voor 15 bijkomende plaatsen. In november kon de bvba Goed Gemutst 17 plaatsen omvormen naar inkomensgerelateerde plaatsen. Daarmee telt Genk 695 plaatsen in de voorschoolse kinderopvang en haalt daarmee bijna de Barcelona-norm. Voor de buitenschoolse kinderopvang kocht de stad drie units aan die voor en na de schooluren en tijdens de schoolvakanties ingezet kunnen worden. Ter versterking van de schoolgebonden initiatieven werden bovendien een 35-tal opvangbegeleiders ingezet.
Het Sociaal Huis is een begrip Het bezoekersaantal van het Sociaal Huis van de stad blijft gestaag groeien. In 2013 telde het Sociaal Huis 14.230 bezoekers. Vooral het aantal pensioenaanvragen (+8,9%), de mantelzorgtoelage (+10,7%) en de stedelijke tussenkomst voor nutsvoorzieningen (+6,6%) namen toe. Conform de statuten werden de adviesraden begin 2013 opnieuw samengesteld. Door de overweldigende belangstelling voor de seniorenraad werden twee nieuwe werkgroepen geïnstalleerd: het verdiepingsteam dat actuele thema’s zal uitdiepen en grondig bestuderen zodat gefundeerde adviezen uitgebracht kunnen worden en de werkgroep medioren die het beleid zal adviseren over aangelegenheden die de Genkse 55-65-jarigen aanbelangen.
De adviesraden namen een actieve adviserende rol op bij de voorbereiding van de opmaak van het meerjarenplan en het nieuwe Horizon- en Ballonplan. De Dienst Sociaal Welzijn organiseerde daarvoor in samenwerking met de seniorenraad een denkdag voor alle leden, waaruit volgende aandachtspunten voortvloeiden: het belang van toegankelijke informatie, de opleiding seniorenconsulent en het vrijwilligerswerk, systematische aandacht voor het rechtenonderzoek, de fysieke toegankelijkheid van het openbaar domein, mobiliteit, de klussendienst, de diversiteit binnen de medioren/seniorengroep, eenzaamheid en het (on)veiligheidsgevoel. Deze resultaten werden tijdens de denkdag lokaal sociaal beleid voorgesteld aan alle betrokken interne en externe diensten. Verder organiseerden de Dienst Sociaal Welzijn en de seniorenraad voor de Genkse medioren/senioren de tweejaarlijkse opleiding seniorenconsulent, het fotoproject ‘Familiegeluk’, een grote seniorenuitstap naar Dendermonde, fiets- en verkeerslessen en een geslaagde seniorenveertiendaagse. Ook de adviesraad voor personen met een handicap organiseerde een denkdag voor alle leden. De resultaten van deze denkdag kunnen samengevat worden onder volgende thema’s: het belang van toegankelijke informatie en het rechtenonderzoek, aandacht voor de toegankelijkheid van het openbaar domein, voor de adviesfunctie van de advies-
raad, voor levenslang wonen, positieve beeldvorming, hulp aan huis, diversiteit binnen handicap, samenwerking en overleg tussen alle betrokkenen en respect voor de keuzevrijheid van de personen met een handicap. Daarnaast organiseerden de Dienst Sociaal Welzijn en de adviesraad voor personen met een handicap in 16 klassen van de Genkse basisscholen het project ‘Een dag in de huid van’ om de leerlingen te laten kennismaken met verschillende aspecten van handicap. De toegankelijkheidsprijs 2013 stond in het teken van de toegankelijkheid van dagbladhandelaars en werd toegekend aan dagbladhandel Vandevenne. Voor de eerste keer werd de ‘Toegenkelijk award’ uitgereikt aan een stedelijke dienst die bijzondere aandacht besteedde aan personen met een handicap. De Dienst Evenementen mocht de eerste award in ontvangst nemen. Het Noord-Zuidbeleid werd verder ontwikkeld en geïmplementeerd in overleg en samenwerking met het Genks Comité voor Ontwikkelingssamenwerking, een aantal interne en externe diensten. Op vlak van sensibilisering werden volgende projecten georganiseerd en ondersteund: wereldkijkdoos, fair trade picknick, deelname aan Zuiddag, zwemmen en tweedehandsboekenverkoop t.v.v. 11.11.11. De stad won de ‘Fair Trade Toffee’ voor haar inspanningen op vlak van eerlijke handel. De stedenband met Francistown werd verder uitgebouwd. Er vonden wederzijdse werkbezoeken plaats en 25
ook de stage-uitwisseling tussen Regina Mundi en een Francistownse opleiding verpleegkunde werd gecontinueerd. Verder behandelde de Dienst Sociaal Welzijn 253 huwelijks- en kloosterjubilea, werden 8 honderdplussers gevierd en werd door 55 verenigingen een gratis vrijwilligersverzekering aangevraagd.
Diversiteit Superdiversiteit is intussen ook in Genk een realiteit en dat is onder meer zichtbaar aan de uit alle hoeken van de wereld komende deelnemers aan inburgerings- en taaltrajecten Deze superdiversiteit stelt nieuwe uitdagingen aan het stedelijk beleid, maar biedt zeker ook nieuwe kansen. In januari 2012 ging het project ‘Samen Inburgeren’ in Genk van start. In de loop van 2012 werden een 35-tal duo’s gevormd die elkaar op regelmatige tijdstippen ontmoetten. In 2013 werden een 45-tal nieuwe duo’s gevormd. Daarnaast organiseerde de Dienst Diversiteit en Educatie ook groepsactiviteiten voor coaches en inburgeraars, die telkens druk bijgewoond werden. Met dit project behaalde stad Genk de vijfde plaats in de wedstrijd ‘Gastvrije gemeente’ van Vluchtelingenwerk Vlaanderen. Het project loopt nog tot en met 2014. Het project VriendENtaal is in 2012 gestart en ook in 2013 nemen wekelijks circa 18 anderstalige volwassenen deel aan deze laagdrempelige gespreksgroepen, die begeleid worden door een 10-tal enthousiaste en gedreven vrijwilligers. Onder het motto ‘Bijt-in-je-Vrije-Tijd’ organiseerde de stad eind december 2013 een interactieve doe-beurs waaraan 194 anderstalige volwassenen en 35 andertalige kinderen met hun leerkrachten deelnamen.
26
Zomertaalbad, een taalbadweek voor anderstalige nieuwkomertjes, vond in 2013 voor het eerst tijdens de zomervakantie plaats. Tijdens een goed gevulde startweek aan het begin van de zomervakantie, maakten 40 kinderen kennis met het vrijetijdsaanbod in Genk en deden ze tal van activiteiten waarbij ze ondergedompeld werden in een Nederlands taalbad. Ook de ouders werden hierbij betrokken en aan het eind van de zomervakantie was er een terugkomdag voor kinderen én ouders. Dit concept zal in 2014 verder uitgewerkt worden tot een heuse Zomerschool voor anderstalige kinderen.
Gelijke kansen In 2013 werden de eerste stappen gezet naar een vernieuwd genderbeleid, waarin de focus ligt op vrouwen in de diverse Genkse samenleving vanuit de visie dat er veel meer is wat vrouwen verbindt, dan wat hen scheidt. Nog meer dan voorheen zet de stad in op ontmoeting tussen alle Genkse vrouwen en op hun versterking en empowerment in de rol die ze opnemen in het gezin, de wijk, het bedrijfsleven, de samenleving en het stedelijke beleid. Maar ook vaste Genkse waarden, zoals de viering van de Internationale Vrouwendag met Bella! op C-Mine en een druk bijgewoond Intercultureel Vrouwenfeest in juni, bleven in 2013 hun plaats houden in het nieuwe vrouwenbeleid.
Helemaal nieuw in 2013 was de focus op holebi’s en transgenders. Met een zeer geslaagde brainstormavond op 24 april werd in Genk het startschot gegeven voor de uitwerking van een holebi- en transgenderbeleid. Op 17 mei, de Internationale Dag tegen Homo- en Transfobie, ondertekende stad Genk mee het charter van het Limburgse Regenbooghuis, wapperde de regenboogvlag voor de eerste keer aan het stadhuis en kon het 7-speerpuntenplan voorgesteld worden. Dit plan geeft aan waaraan de stad de komende zes jaar wil werken om van Genk een holebi- en transgendervriendelijke stad te maken waarin iedereen zich goed voelt.
Tenslotte slaagde het Genkse Meldpunt Discriminatie erin om, samen met het Meldpunt van Hasselt, 11 Limburgse burgemeesters en schepenen te overtuigen om mee te werken aan 11 ludieke, maar ook confronterende filmpjes over discriminatie. De 11 filmpjes werden voorgesteld op 21 maart, de Internationale Dag tegen Racisme en Discriminatie. Daarnaast werd een educatief pakket ontwikkeld dat samen met de filmpjes aan alle Limburgse secundaire scholen bezorgd werd.
In oktober 2013 stond de G 360bis op het programma, waarbij de deelnemers aan de G 360 feedback kregen over wat er met hun ideeën gebeurd is en wat de hoofdlijnen van het toekomstige beleid zijn. Opnieuw vond er een gesprek tussen ruim 180 aanwezige Genkenaren en stadsmedewerkers plaats, deze keer over wat de Genkenaar in dit beleidsverhaal kan of zou kunnen betekenen.
Participatie In 2013 werd in de stadsorganisatie een interne werkgroep participatie opgericht. Participatie is een belangrijk beleidsprincipe in het bestuursakkoord en is als horizontale beleidslijn opgenomen in het meerjarenplan 2014-2019 van de stad. In het kader van een stadsbreed participatiebeleid is een visie op participatie uitgeschreven. De participatiewerkgroep staat in voor de opvolging en bewaking van het uitrollen van een participatiebeleid. Een eerste actie in het kader van het participatiebeleid vond plaats in het kader van de opmaak van het meerjarenplan gehangen en kreeg de naam G 360 mee. Op 3 en 4 maart dachten ruim 450 Genkenaren samen met stadsmedewerkers na over het stedelijk beleid voor de komende jaren. Daarnaast werden met verschillende adviesraden trajecten opgestart om eveneens beleidsinput of feedback te verzamelen. 27
Werken aan wijken Algemeen ging er in dit eerste jaar van de nieuwe legislatuur veel aandacht naar de voorbereiding, organisatie en opvolging van de participatietrajecten G360 en de G360 Bis. Ook de opvolging van de wijkbudgetaanvragen in Zwartberg (hondenweide), Boxbergheide (verplaatsing Grotkapel), en Oud Waterschei (Nacht Van de Schans) zorgden voor heel wat dynamiek. Verder kreeg de realisatie en opvolging van de wijkfilmketting tussen de Genkse wijken en de wijken in Francistown veel aandacht. De vertoning van deze wijkfilmketting tijdens het jaarlijks bezoek van de delegatie uit Francistown, was een voltreffer. Ook was de dienst nauw betrokken bij de voorbereiding van de Genkse E-portemonné en bij de plaatsing en opening van heel wat buitenfitnesstoestellen in verschillende Genkse wijken, waaronder Kolderbos, Sledderlo en Boxbergheide. In het gebied Genk-Zuid (Sledderlo) werd in 2013 in het kader van LO 2020 gestart met de nieuwbouw voor de jongerenwerking, centraal in NieuwSledderlo. Omwonenden werden uitgenodigd voor een informatieavond en bij de start van de werken werd een feestelijke ‘eerstesteenlegging’ georganiseerd voor de hele buurt. Het project ‘brede leef- en leeromgeving’ kwam in stroomversnelling. Er werden in samenwerking met verschillende organisaties en verenigingen diverse workshops 28
georganiseerd voor kinderen uit de wijk om hen te prikkelen om hun talenten te leren kennen en verder te ontwikkelen. Een heropstart van het verenigingenplatform waarbij de nadruk vooral kwam te liggen op het ontmoeten en de uitwisseling tussen verenigingen zorgde voor een grotere betrokkenheid van verenigingen bij het wijkgebeuren. Verschillende verenigingen sloegen de handen in elkaar om mee te werken aan een gemeenschappelijke activiteit in 2014 (Dag van het Park). In Genk-Noord hebben de wijkpartners in 2013 intensief gezocht naar manieren om burgers (jongeren en volwassenen) aan te zetten tot meer inzet voor elkaar en de buurt. Inspiratie werd gehaald in Gent (De Robotwijk – Torekes) er zijn contacten geweest met LETS Vlaanderen. Een complementaire munt voor Zwartberg is uitgewerkt. De werkgroep Volkspark en vrijwilligers met groene vingers hebben samen een bezoek gebracht aan een groenproject in Antwerpen. Ook in 2013 is werd de Dag van het Park aan de volkstuinen georganiseerd. De projectgroep “Kunst spreekt” is onder leiding van de Nieuwe Opdrachtgevers en met medewerking van de cultuurbeleidscoördinator van start gegaan. Er zijn een zestal bijeenkomsten geweest. Dit traject wordt in 2014 verder gezet en moet uitmonden in een nieuw kunstwerk voor Zwartberg.
In Genk-Oost (Waterschei) ging er veel aandacht naar het Macondoproject, dat resulteerde in een bijzonder buurt- en kinderfeest dat volledig in het teken stond van talenten van kinderen en van de buurt. Ook werd het participatietraject over de Onderwijslaan opgevolgd en ondersteund. De kerngroep bestond uit een mix van handelaars en bewoners die samen met de Dienst Ruimtelijke Ordening & Woonbeleid, het studiebureau Althea en de wijkmanager aan de slag gingen. Verder startte het buurtwerk met een interessante vormingsreeks “maxi leven , met een mini budget”. Deze vorming bleek echt aan te slaan en is zeker overdraagbaar naar andere wijken. Tot slot sprong het artistiek project over rouw en verlies in het oog. Hierbij gingen jongeren van het fotografieproject Zwiep in gesprek met senioren die geconfronteerd waren met verlies. Dit project resulteerde in een serene tentoonstelling in de hal van de voormalige cinema in de Vennestraat. In stadsdeel Kolderbos-Langerlo werd de samenwerking tussen de wijkpartners in het kader van de brede leer en leeromgeving verder uitgewerkt. Naast interne vormingstrajecten binnen de school en de jeugdwelzijnswerking, werden 15 wijkbewoners bereid gevonden om als talentambassadeur hun talent te delen met de kinderen van de wijk. Dit resulteerde in 15 verschillende activiteiten met meer dan 100 deelnemende kinderen. Met het
project wijkgevoel, waarbij de buurtwerkster en de wijkmanager een aantal straatcontacten aan de appartementen in Kolderbos organiseerden, kregen zowel nieuwe als oude Genkenaren op die manier de kans om hun buren (nog) beter te leren kennen. Tot slot vond de jury voor de Wijkaward voor Francistown in 2013 plaats in Kolderbos. Een enthousiaste groep buurtbewoners kon zo de projecten uit Francistown beoordelen terwijl ze tegelijkertijd meer betrokken werden bij de stedenband. In het stadsdeel Bret-Gelieren ging er veel aandacht naar de opstart en ondersteuning van de nieuwe bewonersgroep “Mijnboretumpjes”. Deze nieuwe groep zet zich in voor de “woon”-omgeving in en rond het Arboretum van Bret. Verder ging er opnieuw veel aandacht naar de opvolging van het Campus Bret-overleg in samenwerking met De Lijn, de scholen, de politie en het Veiligheidshuis. In Gelieren was er heel wat aandacht voor een proces met jongeren en omwonenden over overlast op het speelpleintje in Gelieren-Noord. In Genk-West (Winterslag & Boxbergheide) organiseerden de buurtwerker, de wijkmanager en een groep vrijwilligers een herdenkingsavond op C-mine naar aanleiding van de 25ste verjaardag van de mijnsluiting. Verder werd er in de Krokusstraat samen met bewoners en Nieuw Dak ge-
werkt aan een opfrissing van de tuintjes en van het binnenplein. In juni werd de nieuwe socio-culturele infrastructuur aan de Dynamo-site ten behoeve van Buurthuis Passerel, de KWB, en de Marokkaanse vereniging MICV feestelijk geopend. Hiervoor staken de drie nieuwe gebruikers de koppen bij elkaar. In september werden er straatbabbels gehouden in de Krokusstraat (verder kijken na de opruimactie), het St.-Eventiusplein (de opfrissing van het speelplein) en in de Bijenstraat (evaluatie na 1 jaar heraanleg binnenplein). Later op het jaar werd de preventiecampagne “Graag zien is laten kijken” over borst- en baarmoederhalskankerscreening uitgerold in Winterslag & Boxbergheide, in samenwerking met de Provincie Limburg, het Vrouwencentrum, het OCMW Genk en een aantal stedelijke diensten. In overleg met een aantal bewoners van Boxbergheide en met de VHTL werden plannen gesmeed om het Heideblomplein in het voorjaar van 2014 her aan te leggen. Tot slot werd in 2013 de voorbereiding van de derde editie van Winterslag Feest in 2014 gestart. In het stadsdeel Genk-Midden gingen de sociale huisvestingsmaatschappij Nieuw Dak, het Buurtwerk en de Dienst Wijkontwikkeling in het voorjaar van 2013 in gesprek met de bewoners van de gele appartementsblokken in Termien. Deze gesprekken gingen over het samenleven daar en de meeste bewoners gaven aan dat ze de mix aan culturen
en leeftijden in hun buurt een meerwaarde vonden. Als afsluiter van deze blokgesprekken vond er in het najaar een succesvol buurtfeest plaats. Daarnaast werd het project ‘een uur voor mijn buur’ uitgebreid van het centrum van Genk naar Termien. Dit project kadert in het Interreg-project ‘Seniors Network Support’ en is gebaseerd op het LETSsysteem (Local Exchange and Trade System). Bij ‘een uur voor mijn buur’ werkt men zonder munteenheid, maar het is wel een ruilsysteem waarbij leden een uur inzet voor elkaar kunnen ruilen. Verder werd een eerste aanzet gegeven voor de uitbouw van een brede leer- en leefomgeving in Termien. In D’Ierd was er een constructieve vergadering met wijkpartners en enkele bewoners over de overlastproblematiek voor het jeugdhuis. In het stadsdeel Genk-Centrum werd, na een succesvol proefproject vorig jaar, ook in 2013 een winterdagopvang ingericht voor een groepje Genkse volwasssenen met een onzekere verblijfplaats. Verder werd de aanpak van de overlast in de bibliotheek, aan het station en op het stadsplein opgevolgd.
29
Jeugdwelzijn Op het vlak van jeugdwelzijn werd Gigos vzw ondersteund om in impulswijken een aanbod voor kinderen, tieners en jongeren uit te werken. In Sledderlo werd gestart met de bouw van een nieuw jeugdhuis. Markante projecten waren onder andere de dansvoorstelling Onkaloo en de zinnekesparade. Action Date werd georganiseerd om de verschillende jeugdwerkvormen met elkaar kennis te laten maken. (zie ook beleidsdomein beleven). Ook De Uitdaging is bijzonder actief als het over kwetsbare jongeren gaat. Door middel van laagdrempelige sportinitiatieven wordt gewerkt aan weerbaarheid. De voornaamste speerpunten lagen in 2013 bij de verdere uitbouw van de groepstrajecten, het project ‘OpBoksen’ en de viering van zijn 20-jarig bestaan en het verder uitwerken van laagdrempelige buurtsportinitiatieven. De Uitdaging organiseerde 42 groepstrajecten, bestaande uit minimaal drie dagdelen. In totaal namen 502 jongeren hieraan deel. Dit zorgde voor een zeer hoog aantal contactmomenten waardoor de trajecten ook verder geïntensifieerd zijn. Het aantal aanmeldingen vanuit het basisonderwijs nam sterk toe en er werd meer en meer gebruik gemaakt van de groepstrajecten om klasversterkend te werken.
30
Het project OpBoksen vierde in 2013 zijn 20ste verjaardag en dat werd uitgebreid gevierd, met onder andere een theatervoorstelling, een academische zitting en een groot boksgala met 8 boksers en 1.500 enthousiaste toeschouwers. De Uitdaging staat tenslotte ook voor de organisatie van buurtsportinitiatieven. In 2013 waren dat er twee. Street Action is een project van het Vlaams Instituut voor Sportbeheer en Recreatiebeleid en wil jongeren op een laagdrempelige manier aan het sporten brengen en hen stimuleren om zelf initiatieven te nemen in hun eigen wijk of buurt. In Genk is dit geresulteerd in de oprichting van een klimgroep die jongeren opleidt tot kliminstructuur. Acht jongeren namen deel waarvan zeven hun diploma behaalden. Onder hun begeleiding vonden wijkgebonden activiteiten plaats in Waterschei, Zwartberg, Winterslag, Kolderbos en Sledderlo. Daarnaast werd een voorbereidende cursus bewegingsanimator opgezet die in 2014 zal plaatsvinden. Een ander buurtsportinitiatief heet Electrabel Street Heroes en is een pannavoetbaltornooi. 93 jongeren namen deel aan zes wijktornooien en 16 Genkenaren namen uiteindelijk deel aan de nationale finale in Brussel. Voor de organisatie van het rijke activiteitenprogramma waaraan een steeds grotere groep mensen deelnemen, heeft de Uitdaging zijn vrij-
Focu s willigerswerking verstevigd. 12 vrijwilligers hielpen wekelijks bij de praktische organisatie van reguliere trainingen maar boden ook ondersteuning aan jongeren die het moeilijker hebben omwille van diverse probleatieken.
10. De 6 Genkse opvanginitiatieven voor voorschoolse opvang (0-3 jaar), verspreid over 65 opvanglocaties, hadden midden 2013 een capaciteit van 557,13 opvangplaatsen. In de tellingsweek van 1 februari waren er in totaal 733 kinderen aanwezig. • In het werkingsjaar 2012-2013 waren in de 16 initiatieven voor buitenschoolse kinderopvang (3-12 jaar) in totaal 3.109 kinderen ingeschreven. Per dag werden er gemiddeld 927 kinderen opgevangen. • Er werden 160 straatactiviteiten en 31 wijkfeesten gesubsidieerd.
• Er waren 187 gouden bruiloften in 2013, 44 diamanten bruiloften, terwijl er 17 koppels hun briljanten bruiloft vierden. • Er werden voor ruim 50.000 euro subsidies uitgekeerd aan ngo’s, ontwikkelingsprojecten van Genkenaren in het Zuiden en verenigingen die actief zijn rond Noord-Zuid in Genk. • De werking van de Genkse seniorenbonden mocht in 2013 rekenen op een financiële toelage van bijna 30.000 euro. • In het kader van het gezinsbeleid werd ongeveer 8.600 euro uitgereikt aan de Genkse afdelingen van Kind & Gezin en aan gezinsvriendelijke organisaties en instellingen. • Er werd voor bijna 37.800 euro aan geboortepremies uitgereikt in de vorm van geschenkbonnen. • De diverse groepstrajecten in “de Uitdaging” kenden een bereik van ruim 500 jongeren. De bokstrainingen, zowel in “de Uitdaging” als in Zwartberg, werden gevolgd door 185 individuele boksers. • De buurtsportinitiatieven die door “de Uitdaging” gecoördineerd werden, verwelkomden heel wat deelnemers. Onder meer de campagne “Electrabel Street Heroes”waar 175 jongeren opdaagden. • Het jeugdwelzijnswerk bereikte in 2013 werden 2.108 jongeren . De jongeren worden begeleid door 43 beroepskrachten en 196 vrijwilligers. 31
Beleven
De Academie voor Muziek, Woord en Dans verbreedt haar kwaliteit En dat was onder meer duidelijk tijdens de opendeurdag in het eerste weekend van februari 2013. Op zaterdag 2 februari werden onder het thema ‘Kunstkramers’ de hal en de gangen in een Oosterse sfeer gedompeld en kon de bezoeker genieten van optredens. ‘s Anderdaags vond het jaarlijks Concert Jong Talent plaats, een samenwerking tussen de 12 Limburgse Academies en het Limburgs Orkest Jeugd & Muziek. Saxofonist Maarten Vergauwen wist zich te plaatsen via de audities en mocht de Genkse kleuren verdedigen. Verspreid over het jaar vonden meerdere workshops voor leerlingen plaats en traditiegetrouw gingen ook de AMC-klassen op studiereis naar het instrumentenmuseum van Peer. Ook de leerkrachten konden rekenen op navorming. Naast de pedagogische studiedag – waarvoor de beide Genkse academies samenwerkten – en het reguliere aanbod van het OVSG, de koepelorganisatie van het stedelijk en gemeentelijk onderwijs, begeleidde deze navormingsdienst ook in 2013 de ICT-werkgroep, om vanaf september meer vanaf de zijlijn te werken door de ICT-coördinator te ondersteunen. OVSG kwam ook naar Genk en gaf er de leerkrachten in hun eigen academie maar liefst vier navormingen.
32
Tijdens het schooljaar 12/13 startte de academie een concertreeks ‘Bib your Friday’, waarbij de leerlingen een podium aangereikt kregen in de Bib. De formule werd wegens succes hernomen in het volgende schooljaar. Voor deze tweede editie kreeg de academie bovendien van de firma BolOrchestra een heel schooljaar lang een splinternieuwe vleugelpiano ter beschikking. Daarnaast was er het reguliere concertenaanbod: het aperitiefconcert, de instrumentenvoorstellingen, de concertjes ‘Mijn eerste optreden’ in de filialen van Diepenbeek en Opglabbeek, de Zing- Dansen Speeldag, een Muziektheatervoorstelling, het Folkbal, het Kids-concert, de promotievoorstellingen in september, het Sinterklaasconcert, de kersthappening in Genk en de filialen, een ‘Minikerstconcert’ in de Sint-Martinuskerk (koper, zang,
orgel), twee concerten van Jonge Talenten, de concertexamens van de laatstejaarsleerlingen, de jaarlijkse deelname van de beste Academiecombo’s aan Genk On Stage en de proclamatieconcerten. Aansluitend bij haar Folkafdeling, organiseerde de academie in samenwerking met Folk in Limburg en Muziekmozaïek ook dit jaar weer een zestal ‘Tune Learning Sessions’ en richtte de personeelskring opnieuw een Folkbal in. En dan zijn er de projecten. De Projecten Kunstinitiatie, die in enkele basisscholen lopen, werden opnieuw verlengd, met – sinds september – een focus op ‘Drama’. Ook het pilootproject ‘Kunstenbad’ mag, in samenwerking met de Genkse Academie voor Beeldende Kunst & Media, zijn tweede jaar ingaan. Naar aanleiding van het toekomstige nieuwe decreet, waarbij men de academies wil samensmelten tot Kunstacademies waar de vijf domeinen (muziek, woord, dans, beeldende kunst en media) worden aangeboden, werd besloten om de fusie van de beide Genkse academies al voor te bereiden voor uitvoering vanaf september 2016. Zo werd het mandaat van ‘algemeen directeur’ toegewezen en streven beide academies vanaf september 2013 een intensere samenwerking na om een zekere efficiëntiewinst te bekomen. Administratieve
taken worden gereorganiseerd, promotie en communicatie worden gezamenlijk opgezet, enzovoort.
De Academie Beeldende Kunst & Media leidt druk bestaan In samenwerking met het lerarenteam vernieuwde de Academie in 2013 haar Arstistiek Pedagogisch Project, met behoorlijk wat nieuwe krachtlijnen. Zo zal er sterker ingezet worden op het ontdekken, activeren en versterken van de artistieke aanleg van leerlingen. Bovendien wordt de focus niet enkel op vaktechnische kennis gelegd maar ook op hedendaagse kunstuiting waarvoor de Academie ruimte voor experiment wil maken. Om zoveel mogelijk kinderen tussen 6 en 11 jaar en vooral minder vanzelfsprekende doelgroepen te kunnen aanspreken, zal de Academie wijkafdelingen voor de lagere graad oprichten in de verschillende wijken; het lessenpakket in die vestigingsplaatsen heeft een experimenteel karakter met blik op diversiteit in de wereld. De Academie zal haar leerlingen ook meer aanzetten om deel te nemen aan het culturele leven door interesse voor tentoonstellingen, theater, muziek-en dansvoorstellingen te stimuleren en contacten te leggen met professionele en amateurkunstenaars en met kunstkringen. En tot slot wil de Academie nog meer informatietechnologie in het lessenpakket integreren.
De Academie voor Beeldende Kunst en Media werkte ook aan de kwaliteit van de leeromgeving. Zo vergrootten de technische en pedagogische mogelijkheden van de academie door investeringen in infrastructuur, waaronder een papiermolen, een RAKU-oven en digitale apparatuur. Tegelijkertijd hielden een aantal opleidingen en gastdocenten zowel cursisten als leerkrachten op de hoogte van het actuele kunstgebeuren en van nieuwe materiaalmogelijkhden.
33
De academie trad naar buiten op de dag van het DKO en organiseerde een kunstveiling ten voordele van de vzw ‘Wormstrong’ die kankerpatiënten steunt. Met de tentoonstellingen ‘kleur kennen’ in de academie, ‘zwart/wit’ in het stadhuis en de ‘eindejaartentoonstelling’ in het Thorpark trad de academie naar buiten. Parallel werden een aantal aansluitende voordrachten georganiseerd. De academie werkte mee met de jeugddienst tijdens het project ‘de bezetters’, organiseerde een workshop animatie in de Marokkaanse Moskee en de leerlingen van de lagere graad zorgden voor de versieringen in het zwembad tijden de week van het zwembad. De culturele horizon van onze leerlingen en cursisten werd verbreed door een aantal uitstappen naar tentoonstellingen in Brussel, Rotterdam, Keulen en Parijs.
Bibliotheek verwelkomt record aantal bezoekers In 2012 zag de Bibliotheek een daling van het aantal bezoekers en een stijging van het aantal uitleningen. In 2013 is die beweging omgekeerd. Er is een record aantal bezoekers genoteerd, gemiddeld zo’n 1100 per dag. Tegelijkertijd is er een lichte daling van de uitleningen en daarvoor bestaan meerdere verklaringen. De bibliotheek wordt meer en meer een belevingsbibliotheek wordt, een plek die er niet enkel is voor 34
Digitale Week, de Bibliotheekweek en de Voorleesweek. Veel tijd en inzet gaan naar rondleidingen op maat, naar voorleesmomenten en naar de organisatie van tentoonstellingen. De Bibliotheek gaat ook steeds meer samenwerkingsverbanden aan om de juiste doelgroepen te bereiken.
boekenwurmen, maar waar iedereen welkom is, ongeacht de reden van het bezoek. Een belangrijk aandeel van de daling in de uitleningen situeert zich in de muziekafdeling en ook dat is met de huidige informatietechnologie verklaarbaar: mensen halen hun favoriete muziek van het internet. Ook het aantal leden blijft stijgen in 2013. Nog altijd wordt de belangrijkste stijging genoteerd bij de jeugd en de jongeren: 38 % van de bibliotheekleden is jonger dan 18 jaar. Verder valt op dat de bibliotheek ook buiten de stadsgrenzen populair blijft; één op drie leners woont buiten Genk. De regionale uitstraling blijft dus belangrijk. De Bibliotheek blijft ook inzetten op publieksgerichte activiteiten in zoals de Jeugdboekenweek, de
Tijdens de Digitale Week werden laagdrempelige workshops en activiteiten georganiseerd waarbij er aandacht was voor zowel het digitale aanbod van de Bibliotheek als de praktische vragen van een ruim publiek. Ook in de toekomst blijft dit een belangrijke focus.
Ook Cultuurcentrum C-Mine, gesmaakt bij publiek en artiesten C-mine cultuurcentrum heeft ondertussen zijn positie en betekenis op de site verankerd. De bezoeker is onder de indruk van omgeving en kwaliteit van de accommodatie, maar zeker ook van de aangeboden activiteiten. Het gaat dan om evenementen die het reguliere aanbod vaak overschrijden en op deze manier een divers en ruim publiek aanspreken. Belangrijk hierbij zijn de talrijke locatie- en sociaalartistieke projecten én de mogelijkheid voor jong talent om te creëren en zich te tonen in een professionele entourage. Maar daar stopt het uiteraard niet. Receptieve gebruikers hebben in C-mine cultuurcentrum een belangrijke partner gevonden voor
het exploiteren, annonceren of etaleren van hun product. Verder kon je doorheen het jaar in C-mine terecht voor een gevarieerd aanbod aan concerten (met o.a. een eerste editie van Little Waves, met internationale kleppers en plaats voor lokale singer songwriters), dans, theater, vorming, familievoorstellingen, expo’s (Jonge Turken) en projecten zoals Kunstenaarsdorp en Theater in het Zadel/op het Plein.
Kunst en erfgoed Het Emile Van Dorenmuseum bracht met de tentoonstelling ‘Onder de loep’ het verhaal van de landschapsschilders in dialoog met de natuurwetenschappers die in de 19e eeuw op expeditie kwamen naar Genk. Drie kunstenaars in residentie (Stijn Cole, Bert Jacobs en Stefan Peters) actualiseerden deze bijzondere geschiedenis met nieuw werk. In de rand waren er geleide natuurwandelingen naar de duivelsstenen van Kattevennen, het Wik in Bokrijk en de spinnen in de Maten. Met de Kamerspelen biedt het museum nu ook een educatief spel aan voor kinderen. De museumcollectie werd in 2014 aangevuld met enkele aankopen en schenkingen, waaronder een schilderij van Emile Van Doren dat aangeboden werd door de Paters Dominicanen.
Erfgoeddag stond in het teken van erfgoedzorg met het thema ‘Stop de tijd’ en Heemkring Heidebloemke en Bibliotheek Genk brachten met de tentoonstelling Alfons Jeurissen het verhaal van de schrijver en zijn liefde voor de Kempen. In samenwerking met Erfgoedcel Mijn-Erfgoed ging de archivering van het fotoarchief van Johnny Harsch van start. Naar aanleiding van de Dag van de Architectuur en in de nasleep van de Vlaamse Monumentenprijs verscheen een cahier over de geschiedenis en het herbestemmingstraject van C-mine. Het sociaalartistieke totaalproject VertelGenkVertel bracht een verzameling verhalen van Genkenaren samen, die ruim een eeuw geschiedenis omspannen. Kunstenaar Koenraad Tinel verbeeldde ze in tekening, de cursisten van de opleiding Literaire Creatie van de Academie Muziek, Woord en Dans
schreven ze uit, onder redactie van Stefan Brijs. Dit alles resulteerde in een boek, een podiumvoorstelling en een tentoonstelling. Crowdfunding maakte het mogelijk het beeld van Sint-Barbara van Sofie Muller een definitieve plek te geven op C-mine. Het beeld werd ingehuldigd bij de herdenking van 25 jaar mijnsluiting Winterslag. Ieve Epnere voltooide haar opdracht binnen de Meesterproef Vlaams Bouwmeester een maakte ‘De verlegen vogel van Genk’, een audiovisuele installatie in de omgeving van het stadhuis. Tijdens de zomermaanden toonde fotograaf Gleb Kosorukov de indrukwekkende reeks Heroes of Labour in het hoofdgebouw van Waterschei. Aan Odile Kinart werd de opdracht toegekend voor nieuw werk voor het balieplein van het stadhuis.
Gemeenschappenvorming In 2012 kocht de stad het klooster in Hoevenzavel om ook in deze omgeving een polyvalente socioculturele ontmoetingsplek te creëren. In 2013 betrokken zo’n 15 socioculturele verenigingen dit gebouw, waaronder Italiaanse en Turkse verenigingen, parochiale verenigingen, theaterverenigingen en een blindengeleidehondenschool. Het maandelijks overleg tussen de diensten Wijkontwikkeling en Cultuur met het oog op afstemming over de situatie en bestemming van buurtgebonden ontmoetingsinfrastructuur en buurtoverschrijdende gebouwen, werd verbreed met de diensten Jeugd 35
en Sport. Bedoeling is een sectoroverschrijdend ondersteuningsbeleid voor verenigingen te ontwikkelen en vooral om een efficiënter polyvalent gebruik van de beschikbare infrastructuur te realiseren. 280 verenigingen kregen een werkingstoelage. Het systeem van ‘basistoelage’ dat startende of kleinere verenigingen op een uiterst eenvoudige wijze een beperkte toelage toekent, werkt erg drempelverlagend en optimaliseert de toegang naar andere subsidie- en ondersteuningssystemen. De Dienst Cultuur organiseerde twee grote ontmoetingsmomenten waarbij bewust werd ingezet op diversiteit: De Nieuwjaarsreceptie voor het sociocultureel verenigingsleven in zaal Fleketeer bereikte een breed publiek van zo’n 130 verenigingen. Belangrijker was het voorbereidend traject waarbij een 15-tal verenigingen de ontvangst en receptie op touw zetten. De opening van het ‘socioculturele seizoen’ stond in het thema van een 13-tal ‘ontdekkingsreizen’ doorheen het socioculturele veld. Op een creatieve doe-manier werd zo in kleinere groepjes uitwisseling gefaciliteerd en georganiseerd. Per werksoort werden ook nieuwe netwerken gestart. Zo werden stedelijke muziekprogrammatoren en lokale Turkse programmatoren en muzikanten samengebracht, wat leidde tot een aantal ‘Genkse’ avonden. Het project ‘Sound of Colours’ 36
bracht muzikanten van allerlei origine samen om een muziekclip op te nemen. Om het publiek van de Genkse theaterverenigingen te verbreden brachten ze een gezamenlijke programmabrochure uit. De kandidatuur van Maastricht en Euregio om in 2018 de titel van Culturele hoofdstad te mogen dragen, bracht verschillende trajecten in het veld van de amateurkunsten met zich mee. Zeer bijzonder was de muzikale samenwerking tussen een Turkse muziekgroep en enkele klassiek geschoolde Vlaamse muzikanten in trompet, tuba en viool; deze mooie crossover werd getoond op het Feest van de Amateurkunsten in Maastricht. Het bestuur van de Cultuurraad werd opnieuw samengesteld. Ook hier werd een verjongings- en verbredingsoperatie doorgevoerd. Op beleidsadviserend niveau werd het BBICCbeleidsplatform opnieuw samengesteld in een nieuwe formule : de beheersraden van het Cultuurcentrum en de Bibliotheek smolten samen met de adviesraad voor cultuurbeleid met de bedoeling om belangrijke (Genkse) beleidsthema’s inzake lokaal cultuurbeleid vanuit een brede context te bespreken.
Jong beleven Jongerencultuur bleef ook in 2013 voor de Dienst Jeugd een prioriteit en kreeg vorm door de organisatie van Factor J podia op Genk on Stage, door workshops zoals de zelf georganiseerde Factor
J Works of in samenwerking met Villa Basta en STAMPmedia. Absolutely Free Festival kon rekenen op ondersteuning. Er werd een eerste editie georganiseerd van jongerencultuurzone De Bezetters. Bijzondere klemtoon werd gelegd op hiphop, met de organisatie van workshops en de CD-release van de Genkster squad. Jeugdverenigingen werden ondersteund via werkingssubsidies en kamp-, vormings- en projectsub-sidies, waarvoor de reglementen werden geactualiseerd. Twee infrastructuurprojecten werden quasi afgerond: Berk en Brem in Bokrijk en Chiroheem meisjes in Boxbergheide. Er zijn ook kleine infrastructuurwerken gebeurd aan chirohuis Zwartberg. De speelpleincommissie en de verschillende speelpleinwerkingen werden waar mogelijk ook ondersteund. Het stedelijk vrijetijdsaanbod werd gecommuniceerd via een jongerenmagazine, sociale media (met sterke en hernieuwde focus op Facebook),
en andere stedelijke kanalen. Dit vrijetijdsaanbod werd overigens aangevuld met organisaties van de jeugdraad, waaronder Jongstuimig, Cinema Shabang en de Dag van de Jeugdbeweging. Grabbel & Co en Swap werd uitgewerkt als een aanvullend aanbod voor kinderen en tieners. Er is ook een nieuwe visie ontwikkeld die in 2014 in werking zal treden met onder andere voormiddagactiviteiten. Projecten zoals kindercarnavalstoet en Kids on Stage, waren succesvol. Ook werd opnieuw deelgenomen aan de Vlaamse buitenspeeldag, met onder meer een huttenbouwwedstrijd. Qua avond- en nachtbeleving werd een aanvullend optreden- en fuifaanbod opgezet waaronder een concert van Gabriel Rios, een eerste editie van de Nacht van de Jeugdbeweging en een clubavond met Urbanice en Yellow Claw. Er werden ook verschillende Club Woensdags georganiseerd, zoals Compact Disc Dummies. Externe organisatoren van fuiven en jeugdmuziekfestivals konden beroep doen op ondersteuning op het vlak van security. Volgend op de in 2012 georganiseerde bevraging over het Genkse uitgaansleven werden verschillende focusgesprekken met organisatoren georganiseerd, waaruit een beleid over fuiven en festivals zal gepuurd worden. Op vlak van jeugdruimte werd een nieuw skatepark geopend aan de Hooiplaats. Er werd ook verder ingezet op de methodiek van de speelscans en de integratie met het GIS. Ook de speeltuin van Kol-
derbos werd op een creatieve en effectieve manier vernieuwd met een eigen ontwerp en eigen materialen. De campagne ‘respect voor rondhangen met respect’ werd uitgevoerd vanuit de hernieuwde visie op rondhangen (in de publieke ruimte). En bij dit beleid kregen kinderen en jongeren inspraak. De jeugdraad coördineerde verschillende inspraakrondes in de verschillende fasen van de opmaak van het meerjarenplan 2014-2019. Er waren ook vier algemene vergaderingen van de jeugdraad over onder andere werkgelegenheid en subsidiereglementen. De Dienst Jeugd organiseerde bijeenkomsten van het kinderteam alsook ad hoc inspraaktrajecten en -momenten. Thema’s die de kinderen nauw aan het hart lagen waren onder meer speelruimte maar ook de promotie en communicatie die de Dienst Jeugd voert.
Sport De voornaamste prioriteit in het sportbeleid 2013 was het startschot voor de realisatie van een nieuwe sporthal aan het stedelijk sportcentrum. De bouw van deze hypermoderne sporthal duurt twee jaar en zal waarschijnlijk eind 2014 afgerond zijn. Een ander in het oog springend infrastructuurproject was de verdere uitbouw van het voetbalcomplex aan de Meistraat waar twee nieuwe natuurgrasvelden in gebruik genomen werden.
Op sportpromotioneel vlak speelde de Dienst Sport in op de tendens dat mensen meer en meer op een ongedwongen, laagdrempelige manier willen sporten in de natuur in de eigen omgeving. Zo werden er buitenfitnesstoestellen geplaatst in Zwartberg, Sledderlo, Termien, Kolderbos en Waterschei. Ook het succes van de Finse piste die als eerste in Vlaanderen al in 1982 aan het sportcentrum werd aangelegd, kreeg een vervolg: in het Zonnebos op D’Ierd ligt nu een tweede piste. Om zoveel mogelijk Genkenaren te laten proeven van een uitgebreid, laagdrempelig en betaalbaar sportaanbod werd de Nacht van Start to Move georganiseerd waaraan 568 mensen deelnamen. 319 mensen schreven zich in voor initiatielessen. Daarnaast was er de eerste editie van Genk Loopt, goed voor 1700 deelnemers. Nieuw was ook het diabetes-project, een specifieke cursus met sporten gezondheidstips voor diabetici. Senioren kregen het volledige sportprogramma in een kalender gebundeld. Voor kinderen blijven de sportkampen een jaarlijks succesnummer: 2223 kinderen namen deel. Er was ook heel wat belangstelling voor het zwembadprogramma waarbij 178 kinderen en volwassenen leerden zwemmen, 205 mensen deelnamen aan start to swim en aquaspinning en 258 aan aquajogging.
37
Genk was ook in 2013 gaststad voor een aantal grote sportevenementen, waaronder de Charityrace motorcross Everts & Friends, het wereldkampioenschap zijspannen, een aantal internationale wedstrijden op het kartcircuit en het Belgisch jeugdkampioenschap zwemmen. Dansclub Bounce, de Genker Watersportvereniging, KRC Genk en KVC Racing Genk kregen stadssubsidies voor respectievelijk de bouw van een nieuwe dansstudio, een nieuwe botenloods, een jeugdcomplex voetbal en een volleybalhal. Ook werden tien sportclubs financieel ondersteund voor de verdere uitbouw, verfraaiing of renovatie van hun accommodaties.
38
De Genkse sportclubs dragen ook graag hun steentje bij aan de ontwikkeling van het sportbeleid. In het kader van de opmaak van het meerjarenplan 2014-2019 van de stad droegen zo’n 80 Genkenaren niet minder dan 500 originele en uitdagende ideeën aan voor de verdere uitbouw van het Genkse sportbeleid.
Evenementen
Maar 2013 bracht ook uitzonderlijke events. Zo was er de bekerfinale in het Belgische voetbal waarbij KRC Genk de beker mee naar huis nam. De match was te volgen op een groot scherm en na afloop brak een volksfeest met zo’n 8.000 feestvierders los. Voetbal is altijd een feest in Genk, ook toen België zich tegen Kroatië plaatste voor deelname aan de wereldbeker en die overwinning in Genk op groot scherm te zien was.
Genk telde in 2013 heel wat evenementen, waarvan de Cel Evenementen hoofdorganisator was of waaraan ze ondersteuning bood. Er waren de klassiekers als Carnaval, 1 mei, Genk on Stage, de Zondagsmarkten, Parkies, Sint-Martinus en de ondertussen ingeburgerde New Year’s Bang en uiteraard ook de grotere ‘particuliere’ Hutten-, Heide- en Herenstraatfeesten.
Van 5 juli tot 1 september vormde het binnenplein van C-mine het decor voor Exp-O, een verzameling van de mooiste mobiele creaties uit de O-parade met ontwerpen van Stijn Meuris, Nicky Vankets, Koen Vanmechelen en Koenraad Tinel. Curator was designer Roel Vandebeek. Zo’n 30.000 mensen kwamen deze unieke verzameling bekijken.
Toerisme Op het programma van de Cel Toerisme stond in 2013 vooral de ontwikkeling van nieuwe toeristische producten. Een aantal daarvan kregen een permanent karakter want ze werden verankerd in de toeristische poot van C-mine: de ontwikkeling van een educatief spel voor scholen, de organisatie van noctures aan C-mine expeditie, de ontwikkeling van de steenkooltruffel, de release van de Engelstalige versie van de C-mine guide tour met ipod en de herinrichting van het bezoekersonthaal van de site. In Winterslag werd de culinaire wandeling A’petit geïntroduceerd waarbij de bezoeker in elk restaurant een stukje van het menu voorgeschoteld krijgt terwijl de gids boeiende (mijn)verhalen vertelt.
In de maanden juli en augustus zakten 45.000 mensen af naar het Thor Park voor een bezoek aan Harmonic Fields, een instrumentenverzameling bespeeld door de wind, die vorm kreeg door een samenwerkingsverband van verschillende sectoren van de stad, waaronder C-mine cultuurcentrum en de Dienst Toerisme & Evenementen. De Molenvijver kreeg meer beleving door de verhuur van roeibootjes tijdens de zomermaanden. En in Kattevennen werden bezoekers zo’n 500 miljoen jaar terug in de tijd gebracht tijdens een tentoonstelling met levensechte dinosauriërs en hun skeletten. De expo en de diverse workshops kregen een stormloop aan deelnemers over de vloer.
In 2013 kende ook de ontwikkeling van de voormalige zoo van Zwartberg een doorbraak. de stad was al langer eigenaar van de vroegere directeursvilla en van de terreinen van de zoo. In 2013 kocht ze ook andere terreinen in de omgeving om op die manier de realisatie van een toeristisch-cultureel project in samenwerking met onder meer kunstenaar Koen Vanmechelen mogelijk te maken. De site zal Biomista heten, een naam die verwijst naar biocullturele diversiteit. Het project krijgt vorm door de uitbouw van een kunstenaarsatelier, een intellectuele dierentuin en een Open University of Diversity. Deze OpUnDi wordt een laboratorium dat Genk moet inspireren om te groeien tot een kosmopolitische stad. De promotie van het toeristische aanbod in Genk, kreeg een behoorlijk boost met onder meer: de plaatsing van displaymodules bij toeristische attracties en logies, met de inzet van kwaliteitsvolle gidsen; het herdenken van het vrijetijdsonthaal na de sluiting van het Uit in Genk-kantoor in de Bibliotheek door de ontwikkeling van een toeristische brochure en zomerpocket en de uitgifte van een nieuwe wandel- en fietsroute.
39
Focu s • In 2013 waren er in Genk 22 overnachtingsmogelijkheden met in totaal 544 kamers. • De UiT in Genk en het C-mine-bezoekersonthaal kregen in 2013 ruim 71.000 bezoekers over de vloer (n.v.d.r. de locatie “Uit in Genk” in de bibliotheek sloot begin november 2013 de deuren). • In 2013 waren er ruim 950.000 personen die de C-mine site bezochten. 15.000 personen participeerden aan activiteiten die plaatsvonden in de Barenzaal. Er waren ruim 51.000 bezoekers voor het designcentrum. 41.000 mensen bezochten de C-mine Expeditie en er waren een kleine 200.000 bezoekers die de mijn gebouwen verkenden onder leiding van een gids. • Het Cultuurcentrum organiseerde in 2013 2.289 activiteiten, gaande van podiumkunsten (theater, muziek, dans…) tot tentoonstellingen.
40
• Bijna 21.000 bezoekers vonden hun weg naar het bezoekersonthaal van het Nationaal Park Hoge Kempen (Kattevennen), een verdrievoudiging t.o.v. 2012, dankzij de tentoonstelling rond dinosaurissen. Zo’n 47.000 bezoekers werden geboeid door het Europlanetarium. • Ruim 9.000 personen bezochten Goalmine (KRC Genk), en meer dan 1.700 personen gingen een kijkje nemen in het Emile Van Doren-museum, … Daarnaast waren er nog 784 groepen (senioren, scholen, ….) die Genk ontdekten via een dagtrip. • De tijdelijke muzikale constructies van “Harmonic Fields” trokken 40.000 geïnteresseerden. • De diverse evenementen in Genk lokten ook in 2013 weer heel wat bezoekers. Zo trokken de 1Meifeesten met de O-parade 160.000 kijkers, konden de standhouders op de zondagsmarkten in juli en augustus hun tweedehands spullen aanbieden aan 135.000 kooplustigen, genoten 120.000 toeschouwers van de optredens op de diverse podia op Genk on stage, waren er bijna 40.000 toeschouwers voor de carnavalstoet, …
• De eerste editie van het Winterevenement trok 15.000 toeschouwers. • In het Cultuurcentrum van Genk genoten in totaal 187.599 deelnemers / bezoekers / toeschouwers van de 2.289 georganiseerde activiteiten. • In 2013 waren er 712 verenigingen aangesloten bij een stedelijke adviesraad: 371 bij de cultuurraad, 204 bij de sportraad, 25 bij de seniorenraad, 31 bij de adviesraad voor personen met een handicap, 33 bij de raad voor ontwikkelingssamenwerking, 40 bij de jeugdraad en 8 bij de leefmilieuraad. • I n 2013 ontving de stedelijke bibliotheek 359.800 bezoekers. • Er waren 36.892 personen lid van de bibliotheek; 23.179 leden wonen ook in Genk.
Focu s • De leners van de bib hebben een collectie van ruim 227.000 materialen ter beschikking, waarvan 185.411 boeken en 41.598 audiovisuele materialen. • 769 Kinderen, 651 jongeren en 416 volwassenen schreven zich voor het schooljaar 20132014 in aan de Academie Muziek, Woord en Dans, waardoor ze in totaal 1.836 leerlingen telde. De afdeling Muziek telt nu 1.528 leerlingen, Woord 316 leerlingen en Dans 132 leerlingen.
• De bib organiseerde in 2013 ook weer heel wat activiteiten om haar werking te promoten; ruim 10.300 personen namen hieraan deel. 1.119 kinderen kwamen naar de wekelijkse voorleesmomenten, 1.600 personen naar de literaire en auteurslezingen, … Er werden 7 tentoonstellingen georganiseerd die bezocht werden door ruim 1.600 personen. • Er werden ruim 585.000 bib-uitleningen geregistreerd: 421.527 boeken en 163.982 audiovisuele materialen.
• De Academie Beeldende Kunst en Media telt in het schooljaar 2013-2014 alles bij mekaar 1.044 leerlingen. Er zijn 477 leerlingen in de lagere graad (basisonderwijs), 222 jongeren volgen les in de middelbare graad, 345 volwassenen kozen voor een verdere opleiding (hogere graad) of een specialisatie. • Er waren 204 verenigingen aangesloten bij de stedelijke sportraad. Hiervan zijn er 130 niet-gesubsidieerd (inclusief scholen en federaties/bonden) en 76 gesubsidieerd. Bij de gesubsidieerde sportverenigingen waren ruim 11.000 leden aangesloten.
• In 2013 werden in de stedelijke zwembaden 311.596 zwemmers geteld. In de sporthallen leefden 197.515 gebruikers zich sportief uit. • Genk organiseerde in 2013 diverse jeugdactiviteiten, waaronder de Grabbelpas (355 deelnemers), de Swappas (65 deelnemers), de kinderkarnavalstoet (2.150 deelnemers) en Jongstuimig Genk (1.050 deelnemers). • Er werden in 2013 werkingssubsidies uitgekeerd aan het jeugdwerk, vakantiespeelpleinwerk, jeugdhuizen en jongerenwerkingen voor een bedrag van ruim 113.000 euro.
41
Leefmilieu
De problematiek van Genk-Zuid Het E-Missieplan Genk-Zuid is in uitvoering. Met dit plan tracht het stadsbestuur in samenwerking met allerlei instanties en actoren zoals huisartsen, de gemiddelde luchtkwaliteit van Vlaanderen ook in Genk-Zuid te bereiken tegen 2020. Naast de bronaanpak is er op de tweede plaats ook aandacht voor een gezonde levensstijl bij de inwoners. De verwezenlijking van dit plan wordt geleid door een deskundige. De provinciale stuurgroep Genk-Zuid volgt de toestand van de luchtverontreiniging verder op. Uit de recentste resultaten blijkt dat de aanwezigheid van sommige zware metalen in het fijn stof verder daalde in 2013. Het gehalte van het metaal Nikkel is voor het eerste jaar in alle meetposten onder de Europese norm gebleven maar de hoeveelheid van het kankerverwekkende 6-waardige Chroom is nog te hoog volgens de aanbevelingen van de Wereldgezondheidsorganisatie.
Duurzame Ontwikkeling Met de actie “Genk isoleert” tracht het stadsbestuur via Stebo en het Centrum Duurzaam Bouwen de minder kapitaalkrachtigen te sensibiliseren en ondersteuning te bieden bij de isolatie van oude woningen. Het eerste werkjaar is van start gegaan in november 2012 en liep eind oktober 2013 af. De resultaten van dit eerste werkjaar zijn: 334 deelnemers, waarvan 236 in een van de verschillende 42
fases van het begeleidingstraject zaten, 129 van deze dossiers op 19 november al als afgehandeld beschouwd konden worden en 98 dossiers niet tot ontwikkeling konden gebracht worden. Op initiatief van Infrax is in de wijk Bret-Gelieren een project lopende met een 25-tal “slimme meters” ten behoeve van het Vlaamse testproject in dat thema. Genk is, naast onder andere Heerlen, Gent en Antwerpen, ook één van de deelnemende steden aan het onderzoek “Verbetering van de energie-efficiëntie in de gebouwde omgeving”. Dit project is geïnitieerd door het secretariaat-generaal van de Benelux, en is beter gekend onder de noemer “Urbiscoop”. Het stadsbestuur stimuleert de inwoners tot een duurzame mobiliteit oa. door het promoten van autodelen via het Cambio-project. Cambio installeerde 2 huurwagens aan de Europalaan bij het station in 2011. 2013 zijn al een 30 tal inwoners, net als het stadsbestuur, lid geworden van Cambio. Met betrekking tot de uitvoering van de engagementen binnen de Samenwerkingsovereenkomst is zoals voorgaande jaren actie ondernomen op vlak van duurzame aankopen, milieuvriendelijke voertuigen, duurzaam woon- werkverkeer…
De Genkse natuur Het meerjarige aannemingscontract van de intergemeentelijke schaapskudde eindigde in december 2012. In 2013 werd een gezamenlijke offerte uitgeschreven met de gemeente As en het Agentschap voor Natuur en Bos. Inmiddels is de nieuwe opdracht aan een nieuwe firma toevertrouwd en zal er vanaf 2014 opnieuw een schaapskudde ingeschakeld worden bij het heidebeheer. In het eerste Ruimtelijk Uitvoeringsplan Ecologische verbindingen werden negen gebieden voorgedragen om een groene bestemming te krijgen. De plenaire zitting van dit plan vond plaats begin 2013. De inventarisatie van Kleine LandschapsElementen (KLE’s) werd uitgevoerd door de Bosgroep Zuid Nederland en de fiches zijn ingevoerd in het GIS. Er werden maar liefst 1.940 KLE’s ingebracht. In 2014 wordt hiervoor een beheerplan opgemaakt. In het kader van het herinrichtingsproject voor de Stiemerbeekvallei is door de VLM een Inrichtingsplan ontworpen voor het Schansbroek. Dit plan omvat naast waterbeheerwerken en groenherinrichting ook de aanpak van randzones en nieuwe fiets- en wandelverbindingen. Dit plan werd in 2013 goedgekeurd door de gemeenteraad en door de Minister van Leefmilieu. Ondertussen werden via een bemiddelingsopdracht door Stebo de overtredingen in het natuurgebied van de Schansbroek aangepakt. 43
De natuurploeg van het Heempark heeft in 2013 de Genkse natuur beheerd. Zo werkte de natuurploeg in de natuurgebieden Opglabbekerzavel, Dorpsbeekvallei, buffers van de Hoogzij en Boxbergheide en voerde acties uit die vervat zitten in het bosbeheersplan. Er werd ook gewerkt in de omgeving van de nieuwe schapenstal en er werd een afsluiting geplaatst rond de poelen van de Schemmersberg om verstoring en vervuiling tegen te gaan. Door een combinatie van goed weer, een actief cafetaria en een goede organisatie waren de verschillende evenementen van het Heempark zoals de bomenmarkt, de dag van het Park en de zomerse zondagen een succes. Einde september 2013 werd een drukbezochte opendeurdag gehouden waar naast de typische tuin-, neerhof- en natuuractiviteiten ook een ruim aanbod inzake duurzame mobiliteit werd gepresenteerd met onder andere fietsgraveren, elektrische fietsen testen en een ritje meerijden met een elektrische wagen.
Afval
Water en afwatering
Om bodemverontreiniging te vermijden is er sinds geruime tijd bij het stadsbestuur een subsidie mogelijk voor het buitengebruikstellen van stookolietanks. In 2013 werden 54 dossiers gesubsidieerd.
In 2013 is de aanleg van gescheiden riolering in Zwartberg verdergezet. Hierbij worden bewoners verplicht afvalwater en hemelwater te scheiden op eigen terrein. Verder zijn ook de rioleringswerken op de grens en in samenwerking met Diepenbeek afgerond.
44
Met de inzet van eigen medewerkers, aannemers en sociale werkplaatsen wordt dag na dag getracht om Genk zuiver te houden. In de loop van 2013 werd de overstap naar Limburg.net voorbereid, waardoor het afvalverwijderingssysteem, zowel aan huis als in de container- en recyclageparken met ingang van januari 2014 verandert met onder meer volgende maatregelen: het gebruik van gftcontainers wordt betalend, de prijs van de restafvalzak stijgt en op de parken wordt de hoeveelheid aan te brengen afval geplafonneerd.
Bodem Het beschrijvend bodemonderzoek van de oude stortplaats aan de Wiemesmeerstraat is verder gezet in 2013. Het grondwater wordt in dit kader halfjaarlijks onderzocht. Tot nu toe moet er geen sanering gebeuren, maar verder grondwateronderzoek is door OVAM opgelegd.
Focu s Communicatie In 2013 heeft het stadsbestuur een aantal openbare informatievergaderingen gehouden naar aanleiding van milieuvergunningsaanvragen klasse 1 voor onder andere windturbineparken in Winterslag. Er waren ook informatievergaderingen over het ontwerp van inrichtingsplan voor de Schansbroek en over de stand van zaken van het E-missieplan Genk-Zuid voor de bewoners in de omgeving van Genk-Zuid. Verder zijn er ook twee edities van de nieuwsbrief ‘Milieu en Gezondheid Genk-Zuid’ verspreid.
• In 2012 (meest recente, nog niet door OVAM gevalideerde cijfers) werd in totaal 33.663.281 kilo huishoudelijk afval opgehaald, of 516,6 kg per inwoner. Bijna 73% daarvan was selectief ingezameld afval (papier, karton, glas, GFT, …); het restafval bedroeg 40,2 kg per inwoner.
• Er werd per Genkenaar 26,96 kg glas, 6,46 kg papier/karton en 15,08 kg groente-, fruit- en tuinafval ingezameld. • In 2013 werden 2.573 leefmilieuklachten bij de Genkse stadsdiensten en de lokale Politie ingediend. Hiervan hadden 888 klachten te maken met lawaaihinder (nacht-, buren en horecalawaai) en gingen 658 klachten over sluikstorten (vooral slingervuil). • De Genkse container- en recylageparken registreerden 181.935 bezoekers.
45
Bipoolen,
Mobiliteitvlot in en rond de stad! Naar één mobiliteitsplan voor Genk en Hasselt
Genk 46
In 2009 werd de studie voor het vernieuwen van het Genkse mobiliteitsplan opgestart. Het huidige mobiliteitsplan dateert van 1999 en was dringend aan vernieuwing toe. Zo moet er rekening gehouden worden met de veranderde toestand die een aantal strategische projecten zoals het Spartacusplan, de ruimtelijke ontwikkelingen Waterschei, Zwartberg, C-mine, enzovoorts met zich meebrengen. Noemenswaardig is het feit dat de stad dit mobiliteitsplan samen met de stad Hasselt opmaakt. Op deze manier willen beide centrumsteden tot een gezamenlijk verbetering van de mobiliteit voor de ganse regio Hasselt-Genk komen. In 2012 werd de laatste fase van de studie gestart. In 2013 werd een participatietraject doorlopen: er werd een informatiebrochure verspreid alsook een informatieavond georganiseerd. Inhoudelijk werden ook de laatste aanpassingen aan het plan doorgevoerd. De goedkeuring is voorzien in 2014. Ondertussen is de Dienst Mobiliteit gestart met de opmaak van een parkeerbeleidsplan, dat als een bijlage van het mobiliteitsplan wordt opgevat. Promotie van het openbaar vervoer, gebeurt onder meer door de kosten voor de gebruikers zo laag mogelijk te houden. In 2013 is dit beleid geëvalueerd en toen bleek dat de kosten niet in verhouding waren tot het gebruik van het systeem, zijn bepaalde tegemoetkomingen afgeschaft; zo zullen Genkse 60- tot 64-jarigen niet meer gratis met de bus kunnen rijden.
Hasselt
Focu s De stad tracht sterk werk te maken van veilige schoolomgevingen. Daartoe brengt ze op regelmatige basis het scholennetwerk samen en organiseert ze flankerende mobiliteitsacties. Investeren in verkeersveiligheid gebeurt niet zelden ook op het vlak van de verkeersinfrastructuur. Zo is er in 2013 onder meer gewerkt in Genk-Centrum en in de Vennestraat en werden ook een aantal kilometers fietspaden gerenoveerd. Ook zijn plannen ontwikkeld voor herinrichtingswerken, onder andere in de Onderwijslaan, de Landwaartslaan, Nieuwe Kempen en de Wintergroenstraat. De technische dienst van de stad heeft er overigens ter ondersteuning van zijn taken een belangrijk instrument bij: in het Geografische Informatiesysteem van de stad is in 2013 ook een module ‘Mobiliteit’ geïmplementeerd. Interessante informatie over bijvoorbeeld verkeerssignalisatie, snelheidsreglementering, parkeerbeleid enzovoort wordt nu voor iedereen makkelijk raadpleegbaar.
• In totaal liggen er voor 447,1 kilometer aan wegen in Genk: 8,5 km autosnelweg, 68,2 km gewestwegen en 370,4 km gemeentewegen. Er zijn in totaal 270 km fietspaden. • In 2012 (meest recente cijfers) gebeurden er op de Genkse wegen 391 verkeersongevallen met doden en gewonden. Hierbij vielen 10 doden, 45 zwaargewonden en 517 lichtgewonden.
• In het handelsgebied Genk-Centrum en de bovenlokale handelsgebieden waren er in 2013 6.781 parkeerplaatsen. 47
Veiligheid
Administratieve sancties bij kleine overtredingen In 2011 trad een nieuwe ambtenaar bevoegd voor gemeentelijke administratieve sancties in dienst van het Genkse stadsbestuur. Deze ambtenaar kan administratieve geldboetes opleggen en dus sanctionerend optreden bij kleine overtredingen of overlast. Dat gaat soms over het achterlaten van slingervuil of het laten loslopen van huis- of andere dieren. Het sinds enkele jaren gevoerde beleid is in 2013 niet gewijzigd, noch is de aanpak veranderd. 2013 was goed voor 358 dossiers in de gehele GAOZ-zone ten opzichte van 337 in 2012 en 345 in 2011. Een belangrijke verklaring daarvoor is de inzet van camera’s om sluikstorters te kunnen betrappen: het aantal GAS-pv’s voor deze overtreding is gestegen van 45 in 2012 naar 66 in 2013.
Het Veiligheidshuis De FOD Binnenlandse Zaken verlengde het Genkse Strategische Veiligheids- en preventieplan een laatste keer in 2013. Ondanks de onzekerheid over de continuïteit van het veiligheidsbeleid voor de stad en haar partners, bouwt Genk het veiligheidsbeleid toch verder uit. De opmaak van een nieuw plan voor de periode 2014-2017 is in 2013 begonnen met een grondige evaluatie van het huidige plan. 48
Samen met verschillende partners zoals het OCMW, de Centra voor Alcohol en andere Drugproblemen, de Centra Algemeen Welzijnswerk, het Limburgs Steunpunt Straathoekwerk, de lokale politie GAOZ en een vertegenwoordiging van de huisartsenkring Prometheus is een nieuwe Genkse stuurgroep inzake drugproblematieken opgericht die een lokaal drugsbeleid uitgewerkte. Eén van de concrete acties was de organisatie van een winterdagopvang voor dak- en thuislozen, die in december 2013 opnieuw van start ging. Een ander opvallend nieuw gegeven zijn de bibambassadeurs die een antwoord moeten bieden op de systematische overlast die rondhangende jongeren in de Bibliotheek veroorzaakten. De ambassadeurs zijn een groepje vrijwillige jongeren die als een brugfunctie fungeren en preventief bemiddelend optreden ten aanzien van deze rondhangers. De leefbaarheid in de Genkse bib is sterk verbeterd. Drukte en chaos maakten weer plaats voor orde en rust. Deze ambassadeurs worden intensief omkaderd en begeleid. Het project zal in 2014 geëvalueerd worden en eventueel toegepast worden binnen andere settingen.
Om sluikstorten en zwerfvuil in te dijken werd in samenwerking met de Dienst Reiniging een systeem van tijdelijk vaste camerabewaking op risicolocaties voorzien. Het doel is tweeledig: enerzijds potentiële vervuilers ontraden en anderzijds daders opsporen en sanctioneren. De stad bereidt ook een integraal beleid inzake camerabewaking in de publieke ruimte voor. In 2013 werd ook een eerste aanzet gedaan aangaande Crime Prevention Through Environmental Design, vrij vertaald als: hoe grijpen de inrichting en het beheer van de ruimte in op veiligheid? Er werd een literatuurstudie gedaan en een eerste checklist ontworpen. Het pilootproject ‘bestuurlijke aanpak van georganiseerde criminaliteit’ kwam dankzij Europese subsidies op kruissnelheid. De uitwisseling van bestuurlijke informatie en de gecoördineerde controleacties op het terrein werden een feit. Zo werden in 2013 alle Genkse nachtwinkels doorgelicht. Hieruit worden bestuurlijke mogelijkheden om de slagkracht van de gemeente te verhogen, gepuurd. In het najaar werd de kick-off gegeven voor de opleiding van personeel in het herkennen van signalen van mensenhandel. Ook vond een eerste uitwisseling plaats met de Deense projectpartner, in zowel Genk als Maastricht.
49
Het fuifbeleid werd aangepast aan de nieuwe geluidsnormen. Ter ondersteuning van organisatoren kocht de stad geluidsmeters aan, die vanaf 2014 uitgeleend kunnen worden. Er werd een veiligheidsformat uitgewerkt voor Cmine, geziene de locatie veel gebruikt wordt voor evenementen. Ondertussen werd ook bekeken hoe zo’n veiligheidsformat in Bokrijk zou werken. Met het oog op een efficiëntere dienstverlening en opvolging is er gewerkt aan de digitalisering van vragen naar afwezigheidstoezicht; vanaf het voorjaar 2014 wordt dit nieuwe systeem operationeel.
De brandweer Voor Brandweer Genk was 2013 een erg druk jaar. Voor het eerst klom het aantal uitgevoerde ambulanceritten tot boven de 3000: de ambulanciers rukten in 2013 niet minder dan 3.124 uit. Het totale aantal interventies bedroeg 6321. Naast het bestendigen en het optimaliseren van de eigen werking en de werking van de voorpost in Helchteren, werd veel energie gestoken in de voorbereiding van de nieuwe zonale werking. Brandweer Genk maakt deel uit van de prezone OostLimburg en werkt ten volle mee aan de realisatie van deze zone.
50
Om de eigen werking te bestendigen en te optimaliseren werden er zowel op personeels- als operationeel vlak, heel wat acties ondernomen, waarvan opleiding, zowel intern als extern, de belangrijkste rol speelde. De Brandweer investeerde tenslotte in de aankoop van een ambulancevoeruig, individuele droogpakken voor het duikteam, radiocommunicatieapparatuur en veiligheidssignalisatie.
Focu s • De Brandweer van Genk voerde in 2013 in het werkingsgebied As, Genk, HouthalenHelchteren, Opglabbeek en Zutendaal 6.321 interventies uit. Zo moest de brandweer 436 keer uitrukken wegens brand, 3.124keer voor ambulancevervoer en 2.761 keer voor andere interventies (onder meer wateroverlast, storm, opruimen van de openbare weg, verkeersongevallen en verdelging van wespennesten).
• In het kader van de Gemeentelijke Administratieve Sancties stelde de sanctionerend ambtenaar 358 inbreuken vast in 2013. Bijna de helft van de inbreuken had betrekking op loslopende dieren, ongeveer 20% op afval/ slingervuil en ruim 11% op nachtlawaai.
• De stad Genk stelt tijdens de wekelijkse donderdagmarkten, de zondagmarkten in juli en augustus en tijdens een aantal evenementen en festiviteiten bewaakte fietsenparkings ter beschikking. In 2013 maakten goed 4.000 fietsers hiervan gebruik.
• De hoogste GAS-boete die in 2013 werd opgelegd bedraagt 100 euro, in het merendeel van de dossiers bedraagt de boete 25 à 50 euro.
• De bemiddelaar van het Veiligheidshuis bemiddelde in 126 burenconflicten. Die conflicten hadden onder meer te maken met geluidsoverlast, overhangende takken/bomen en pesterijen.
• Er waren in totaal 16 dossiers met minderjarige overtreders, waarmee meestal een bemiddelingsgesprek gehouden wordt en minder vaak een boete wordt opgelegd. In 2013 kreeg slechts één minderjarige een geldboete. • In 13 dossiers van 2012 waarbij een geldboete werd opgelegd omdat er geflyerd werd zonder toestemming van de burgemeester is er in 2013 hoger beroep aangetekend bij de politierechtbank. De procedures waren eind 2013 nog niet afgerond.
• Na een overgangsjaar in 2012, nam het Veiligheidshuis het preventiebeleid alcohol, drugs en gokken in 2013 volledig onder haar hoede (voorheen ism “de Uitdaging”). Men organiseerde 14 trajecten, met specifieke thema’s en naar specifieke doelgroepen, met in totaal 336 deelnemers. • Eveneens vanuit het Veiligheidshuis werd voor het eerst een winterdagopvang georganiseerd. In de winter 2012-2013 werden 97 personen opgevangen.
• De politie en de gemeenschapswachten voerden 443 afwezigheidstoezichten uit op woningen van inwoners die op vakantie of voor langere tijd afwezig waren. 51
Administratieve dienstverlening
Balieplein kroon op het werk van het Genks Integraal Dienstverleningssysteem Op 29 april opende het balieplein op de gelijkvloerse verdieping van het stadhuis zijn deuren. Een klantenbegeleidingssysteem verwijst de bezoekers, via het onthaal, naar de juiste locatie op het balieplein, ofwel naar de baliezaal ofwel naar de snelbalies ofwel naar een spreekruimte. Ook bezoekers die elders in het stadhuis worden verwacht, worden via het balieplein naar de juiste plaats verwezen. Alle directe klantencontacten vinden in het balieplein plaats. Om de wachttijden tot een minimum te beperken, werden de openingsuren verruimd tot 39 uur per week en er is een laatavondopening op donderdag. Tijdens de eerste zes maanden van het balieplein werd de werking van zeer nabij gemonitord. In oktober leidde deze monitoring tot een evaluatierapport waarin zeven verbetersporen beschreven zijn. Tegelijkertijd met de opening van het balieplein voor een betere fysieke dienstverlening, werd ook de digitale en telefonische dienstverlening verder verfijnd met het oog op een hogere klantentevredenheid. Eind 2013 waren er al 95 producten die de klant van thuis uit via het digitaal loket kan aanvragen en waarvoor hij zich de verplaatsing naar het stadhuis kan besparen.
52
Eerder al, in 2012, was het klantencontactcentrum, waar klanten met telefonische vragen terecht kunnen, boven het doopvont gehouden. Een enquête wees in het voorjaar uit dat de klantentevredenheid over deze nieuwe manier van telefonische dienstverlening, erg hoog is. In november werd ook het nieuwe intranet online gezet met onder meer een interne productencatalogus en een intern digitaal loket. Daarvoor werden ook al de eerste digitale aanvraagformulieren voor interne producten ontwikkeld. Het Genkse dienstverleningsmodel wordt in Vlaanderen op de voet gevolgd. 14 lokale en andere besturen zakten in 2013 naar Genk af om kennis te maken met het MidOffice, het klantencontactcentrum en het balieplein. De medewerkers van de sector dienstverlening gingen ook meermaals op pad om tijdens studiedagen van allerlei organisaties het Genkse dienstverleningssysteem uit de doeken te doen. En ondertussen bereidde de afdeling Burgerzaken zich voor op de uitreiking van biometrische paspoorten vanaf 2014.
Focu s • Het klantencontactcenter (KCC) registreerde in 2013 34.806 inkomende telefonische oproepen, daarvan werd 47% in eerste lijn afgehandeld. Via het digitaal loket en het midoffice kwamen er in 2013 ruim 14.100 vragen binnen. • In mei 2013 ging het balieplein open, de verzamelplek voor de fysieke dienstverlening in het stadhuis. In de periode van mei tot december 2013 kwamen er 74.497 klanten over de vloer, en waren er in totaal 96.896 interacties.
• In 2013 ontving het Sociaal Huis-locatie stadhuis 14.230 cliënten. De meeste vragen hebben te maken met tegemoetkomingen voor personen met een handicap, stedelijke voordelen (tussenkomst voor nutsvoorzieningen, gratis huisvuilzakken, …) en pensioenen. • In 2013 waren er 2.230 gerechtigden op een financiële tussenkomst in de huur voor nutsvoorzieningen voor water- en elektriciteitsmeters (ter vervanging van de tegemoetkoming in de kosten voor huisvuilophaling).
53
Communicatie
Het digitale verhaal wordt steeds belangrijker in zowel de dienstverlening als de promotionele communicatie. In 2013 werd daarom voortgewerkt aan de stedelijke website www.genk.be en de deelsites van stad Genk, met onder meer een verbetering van de zoekfunctie en van de nieuwsbriefmodule. In 2013 werd ook hard gewerkt aan de zaalzoeker, die een overzicht biedt van Genkse publieke vergader- en feestzalen en waarvan de lancering voorzien is begin 2014. Ook op vlak van de sociale media bewoog er een en ander. De stedelijke facebookpagina’s werden verder uitgebouwd. Pagina’s als Visit Genk, Bibliotheek Genk, C-mine en stad Genk kregen hierdoor flink wat nieuwe ‘klanten’. De graad van interactie en dienstverlening steeg op alle pagina’s. In maart 2013 kreeg de stadspagina haar 3600ste like; de liker werd dan ook letterlijk in de bloemetjes geplaatst. Opvallende Facebook-acties waren er over Harmonic Fields en over de eindejaarsactie IJsbeer. De nieuwjaarskaart 2013 was een goed voorbeeld van een Genks co-creatieproject. Iedereen kon zijn/ haar nieuwjaarswensen uploaden op de nieuwjaarswebsite www.genk.be/2014, via de website zelf maar ook door het gebruik van de hashtag #genk2014 op Twitter of Instagram. Bij afsluiting telde de grote Genkse nieuwjaarskaart meer dan 180 wensen voor #Genk2014!
54
Een ander digitaal project was de vernieuwing van de Genk on Stage app, die nu ook meldingen stuurde bij de aanvang van optredens en toeliet favorietenlijstjes samen te stellen en te delen en ook foto’s te delen. De app werd meer dan 2000 keer gedownload. Begin december werd het vernieuwde intranet gelanceerd. Het intranet richt zich met een interne productcatalogus en een ‘ik wil-blokje’ rechtstreeks naar de interne medewerker. De integratie van het takenbakje, nieuwsberichtgeving en de verschillende links naar interne toepassingen maken van het intranet meer dan enkel maar een ‘interne website’. Ook enkele printmedia werd opgefrist. Van juni tot augustus 2013 werkte de Dienst Communicatie aan een coachingstraject voor het informatieblad stadsmagazine 3600 en het personeelsblad Ogen(k)blik, met als doel in 2014 twee vernieuwde magazines uit te geven. Onder begeleiding van communicatiebureau Stapel uit Gent werden 3600 en Ogen(k)blik grondig doorgelicht en geanalyseerd, met als resultaat twee nieuwe publicatieplanken en een beter format en bladritme voor de twee tijdschriften. In de coaching zaten ook nuttige tips voor de redactieraden, fotografen en vormgevers om met de vernieuwde formats aan de slag te gaan.
De Dienst Communicatie ondersteunde in 2013 ook weer enkele sensibiliseringscampagnes, waarvan de campagne voor duurzaam verkeer het meest in het oog sprong omwille van de affiches met paardenhoofd. Een andere belangrijke campagne was die voor de opening van het balieplein op 29 april 2013, met een campagnebeeld en een promotiefilm die volledig in eigen beheer werd gemaakt, inclusief de modellen die gerecruteerd werden onder de baliepleinmedewerkers. De stadsfotografen hadden eerder op het jaar al hun bijdrage geleverd aan het interieur van het balieplein met sobere maar stijlvolle zwart-wit kunstfotografie. Wat fotografie betreft waren er in 2013 ook enkele nieuwe investeringen. De Dienst Communicatie kocht een digitale Hasselbad-camera en -lenzen aan voor de uitwerking van campagnebeelden. In de kelderruimte van het stadhuis werd een lokaal ingericht als nieuwe fotostudio en montagecel voor videofilms. Er werd ook mobiel studiomateriaal zoals flitslampen, softboxen en batterijen aangekocht. Om de herkenbaarheid van de stadsfotografen in het straatbeeld te verhogen zijn ze nu ook herkenbaar aan hun specifieke jas, T-shirt en polo.
Stadsmarketing Stad Genk heeft de afgelopen jaren sterk ingezet op een nieuw stadsaanbod. Enerzijds worden profilerende sites ontwikkeld die Genk op een onderscheidende wijze op de kaart zetten. Anderzijds
worden projecten gerealiseerd die tonen dat Genk een labofunctie wil opnemen ten aanzien van uitdagingen voor de toekomst. Daarnaast brengt Genk ook eigen sfeervolle activiteiten en evenementen die mensen laten genieten van de stad. Deze ontwikkelingen waren en zijn nodig om het imago van Genk te keren en te laten waarderen als een stad waar het interessant is om te leven, te verblijven, te investeren en te ondernemen. Om deze systematische omslag van Genk weerklank te doen vinden in de perceptie van de diverse doelgroepen die Genk wil aanspreken, werd ook in 2013 een brede media mix gehanteerd. Enerzijds werden de ‘producten’ van de stad gecommuniceerd via de diverse mediakanalen waarmee de stad al eerder een overeenkomst had, zoals TVL, Concentra Media, Roularta en ook met Radio 2 waarmee in 2013 een overeenkomst werd afgesloten. Deze overeenkomsten werden aangevuld met specials in de Standaard en het NRC Handelsblad die een bijzondere inhoud kregen en waarbij ook ingezet werd op blikvangende fotografie van onder meer Stijn Bollaert en Felix Baumsteiger. Daarnaast kreeg de online marketingstrategie vorm in diverse campagnes of facebook en werd ook ingespeeld op opportuniteiten van Vlaamse tv-zenders. De stad haalde VTM Terrazza en de zomertalkshow Vanthilt on Tour naar Genk waarbij het aanbod van Genk in de kijker kon geplaatst worden. Ze steunde ook de productie van de film Marina en verlengde de
overeenkomst met VMMA voor de Danni Lowinskireeks. Naar aanleiding van de Bekerfinale voetbal van KRC organiseerde de stad een marketingactie waarbij de Genkenaren zich een supportersvlag konden aanschaffen om zo de stad blauw te laten kleuren. En met succes, zo bleek na de match.
Focu s • In 2013 telde de stedelijke website www.genk.be 490.000. bezoekers. Dat komt neer op 1.342 bezoekers per dag. • In het kader van allerhande acties werden bijna 732 SMS-berichten verzonden door de stedelijke diensten. • De agenda van de gemeenteraad werd verstuurd aan 515 abonnees. • In 2013 werden in totaal 216 persberichten uitgestuurd. • De facebook-pagina stadgenk had 4.588 fans; voor de pagina “genkonstage” waren er dat 8.590. • Het aantal volgers van het twitterprofiel stadgenk groeide tot 2.442. 55
Stadsprojecten
56
Met de ontwikkeling van de zoo van Zwartberg krijgen de drie voormalige mijnsites een nieuwe, betekenisvolle functie die de Genkse identiteit versterken. C-mine wordt aanjager van creativiteit, Thor Park moet Genk op de kaart zetten als technologiestad en Zwartberg wordt een broedplaats voor diversiteit.
Thor Park De invulling van Thor Park in Waterschei begint een duidelijk gezicht te krijgen. Naast de bouw van de IncubaThor, startten in 2013 ook de werken voor de realisatie van EnergyVille en zijn de plannen voor de renovatie en de herbestemming van het hoofdgebouw verder uitgewerkt en klaargemaakt voor de bouwvergunningsaanvraag. Tegelijkertijd is een procedure voor het aantrekken van een exploitant voor het hoofdgebouw voorbereid. De ontwikkelingspartners maakten in het ontwikkelaarsoverleg ook heel wat afspraken over de implementatie van parkmanagement, de mentale en visuele identiteit van Thor Park, de acquisitie en branding van de kennisas Leuven-Genk en de aanstelling van een sitecoördinator. Belangrijk is ook de verruiming van het concept van het Thor Park tot technologiepark en de introductie van onderwijs en opleiding voor zowel leerlingen, werkenden en werkzoekenden, zoals die vorm krijgt in de zogenaamde T²-campus of technologietalentcampus. Aangezien de renovatie van het hoofdgebouw pas voor 2014 geprogrammeerd staat, werd in het voorjaar van 2013 een overeenkomst afgesloten met de vzw Mijn-Verleden om tot aan de start van de renovatiewerken het hoofdgebouw ter beschikking te kunnen stellen voor occasionele evenementen. Ondertussen staat de teller op 30 evenementen…
57
C-mine “C-Mine heeft bewezen dat de herbestemming tot ontmoetingsplaats, waar leren, ondernemen en beleven centraal staat, een groot draagvlak heeft bij de bevolking en dus sociaal een grote impact heeft”, zei minister van onroerend erfgoed Geert Bourgeois bij de uitreiking van de Monumentenprijs 2013. Daaraan hebben meerdere sectoren van de stad bijgedragen: het C-mine cultuurcentrum, de Dienst Toerisme en Evenementen en de Dienst Economie. Waar voorheen de focus vooral lag op de uitbouw van het culturele en toeristische aspect, was 2013 het jaar waarin belangrijke economische stappen gezet werden. In de ontwikkeling van creatieve economie was in 2013 de afwerking van C-mine crib in het voormalige kantoorgebouw zo een stap van formaat. De ‘crib’ werd in september geopend en kende van in de beginfase een groot succes: kort na de opening werd al een bezetting van ruim 80% genoteerd. Ook het dossier voor de aanleg van het plein aan C-mine crib is zodanig voorbereid dat het in 2014 kan uitgevoerd worden. In de zone tussen de oude mijngebouwen en de achterliggende industriezone, de zogenaamde verwevingszone, is met de vestiging van Deusjevoo een eerste ontwikkeling gerealiseerd, waarin bovendien nog twee andere creatieve bedrijven onderdak vonden.
58
Vanuit C-mine werden in 2013 ook een reeks interessante projecten en acties op gebied van creativiteit, innovatie en design gelanceerd. In het project C-my Portfolio kregen creatieve talenten gratis advies van 37 experts uit de Euregio. Startstroom organiseerde samen met Flancers DC een aantal seminars en workshops voor creatieve starters over creatief ondernemerschap. Onder de naam Marked 2013 vond de vierde editie van het design-adviesproject ‘C-mine pop-up shop Marked’ plaats, een tijdelijk presentatie en verkoopplatform om op die manier getalenteerde designers in hun ondernemerschap te coachen. Tenslotte was er de tentoonstelling Conflict & Design, een triënnale die focust op de manier waarop designers omgaan met conflictsituaties en op de impact van hun ontwerpen op onze samenleving.
Lo 2020 In 2013 zijn er een aantal concrete acties uit het masterplan Lo 2020 uitgevoerd. In Nieuw-Sledderlo is de sociale huisvestingsmaatschappij Nieuw Dak begonnen aan de heropbouw van de eerste 58 wooneenheden op drie locaties. Door de herlegging van het tracé van de Oosterring in 2011, kwam er ruimte vrij om een groenbuffer aan te leggen. De grondwerken daarvoor werden in 2012 al uitgevoerd en in 2013 volgde de beplanting. Jongerenwerking Gigos begon aan de bouw van een nieuw jeugdhuis.
De Dienst Wijkontwikkeling heeft in samenwerking met andere betrokken diensten en partners, het participatietraject inzake dit omvangrijke stadsproject verder uitgevoerd. Veel aandacht ging daarbij ook naar de milieuproblematiek in Genk-Zuid.
De Genks In het kader van het proces van de denktafels van De Genks en de daaruit voortgekomen aanbevelingennota werd een voorzet gedaan voor het project Bruggenbouwers. Ook in de resultaten van de G 360 kwam het positief in de kijker zetten van Genkenaren of processen die bijdragen aan een warme Genkse samenleving, regelmatig terug. Dezelfde positieve benadering was er ook voor het samenleven in diversiteit. Mede versterkt door de vaststelling dat de sociale samenhang in Genk in sommige gevallen toch nog versterkt kon worden, werd in de loop van 2013 nagedacht over de invulling van een project inzake sociale cohesie. In 2013 ondersteunde De Genks twee acties in het kader van een sterkere sociale cohesie: de campagne Genk voor Syrië en de organisatie van een open forum over samenleven in Genk.
sociale huisvestingsmaatschappij Nieuw Dak voorbereidingen getroffen voor de sloop van het ziekenhuis en de bouw van hedendaagse seniorenflats en een ondergrondse parking.
Centrum Een belangrijk project in Genk-Centrum is uiteraard de uitbreiding en renovatie van Shopping 1 (zie beleidsdomein Ondernemen & Werken).
De Welzijnscampus Voor de ontwikkeling van de voormalige site van het Sint-Jansziekenhuis tot Welzijnscampus werden in samenwerking met het OCMW en met de 59
Interne organisatie
60
Over beleid en organisatie Een stad runnen vergt visie en strategie, vooral als zo’n stad voor belangrijke uitdagingen staat. Begin 2013 ging er bijzonder veel aandacht naar de aangekondigde sluiting van Ford en de opmaak van voorstellen die de stad indiende in het kader van het Strategisch Actieplan Limburg in het Kwadraat. SALK koos het Genkse voorstel om op het Thor Park een Technologie Talentcampus uit te bouwen als het project waaraan de grootste pot financiële middelen werd toegekend. Nog in de loop van 2013 faciliteerde de stad het ontwikkelingsproces van deze campus, in samenwerking met Syndra, VDAB en TSO Genk en organiseerde ze zich intern op de voorbereiding van andere projecten die Genk na de Ford-sluiting een blijvende betekenis moeten geven. 2013 was ook het jaar waarin de stad een nieuw meerjarenplan voor de periode 2014-2019 opmaakte. Die opmaak gebeurde participatief en deed beroep op de inbreng van heel wat Genkenaren en andere experten die in brainstormsessies en tafelgesprekken mee bouwden aan de toekomststrategie. De ontwikkeling van de visie en van de te maken beleidskeuzes werd voorafgegaan door de opmaak van een zogenaamde omgevingsanalyse, een blauwdruk van het Genk anno 2013 en de uitdagingen waarvoor het in de komende jaren staat. Vanaf september werd deze meerjarige strategie vertaald in een concreet actieprogramma waaraan
ook budgetten gekoppeld werden. Deze budgettaire vertaling verliep volgens de nieuwe Vlaamse regelgeving over de zogenaamde beleids- en beheerscyclus van steden en gemeenten en in samenwerking met het OCMW: de stad, het OCMW en het AGB beschikken voor de periode 2014-2019 over hetzelfde strategische beleidsdoelstellingenkader. Eind 2013 tekende de stad ook een nieuwe manier uit om de beleidsuitvoering sector- en dienstoverschrijdend te coördineren. Ook in 2013 zette de stadsorganisatie in op de interne beheersing van haar werkzaamheden, in het Gemeentedecreet ook wel ‘interne controle’ genoemd. De focus lag daarbij nog steeds op de verbetering van de klantgerichte, kanaalonafhankelijke dienstverlening, met oog voor voort-durende optimalisatie, interne vereenvoudiging en efficiëntieverbetering van de externe en interne dienstverleningsprocessen. Het in 2011 geïnstalleerde midoffice biedt hiervoor de nodige softwarematige ondersteuning, maar het is met name de voor elk proces uitgevoerde businessanalyses door een team van interne experten die hiervoor garant staat. De interne werking heeft er dus baat bij, maar zeker ook de klant. In 2013 werden bovendien de fundamenten gelegd voor de uitbouw van het Genks Informatieen Archiefbeheersplan (GIA-plan). Zo werd verder
gewerkt aan de inventaris van archiefdocumenten en werd het stadsarchief in de kelder van het stadhuis uitgebreid met 11 nieuwe archiefrekken om de groeiende hoeveelheid papieren documenten op een duurzame manier te kunnen bewaren en te ontsluiten. Tegelijkertijd is digitale dossiervorming verder voorbereid; hier ligt immers de troef om procesgericht te kunnen werken en dossiers sneller, efficiënter en met veel meer respect voor het milieu te kunnen afhandelen. De invoering van de nieuwe beleids- en beheercyclus tenslotte, vormde een belangrijke hefboom voor de interne organisatiebeheersing in de stad. Enerzijds besteedde ze bij de opmaak van het strategisch meerjarenplan inhoudelijk veel aandacht aan diverse ‘interne controle’-aspecten in het beleidsthema ‘slagkrachtige stad’ en nam anderzijds ook vormelijke en technische beslissingen met effect op het interne controlesysteem van de stad. Ook monitoring is een belangrijk gegeven voor de beleidsvoering en past naadloos in het Genkse streven naar interne organisatiebeheersing. Naast de permanente actualisering van www.genkincijfers.be, het data-instrument dat de stad zelf beheert, was 2013 het jaar waarin de permanente monitoring van de Genkse omgevingscontext eens te meer zijn nut bewees en wel bij de opmaak van het meerjarenplan 2014-2019. Tegelijkertijd werd de hervorming van Genk in Cijfers in functie van de
nieuwe thematische indeling van het meerjarenplan voorbereid en werd een nieuw indicatorenmodel ontwikkeld dat niet alleen input-, maar ook proces- en effectindicatoren vooropstelt. In functie van de nieuwe reglementering inzake sectorale beleidsplanning, kregen de diensten ondersteuning bij de ontwikkeling van nieuwe beleidsindicatoren in functie van de beleidsrapportering aan de Vlaamse overheid én in functie van eigen monitoringbehoeften. Tot slot werd in de tweede helft van 2013 een bevraging georganiseerd over de verhuismotieven van mensen die Genk als woonplaats verlaten. De resultaten van dergelijke bevragingen zijn immers van groot belang voor de eigen beleidsontwikkeling, in dit geval de verdere uitbouw van het woonbeleid.
Personeel In 2013 verhuisde de personeelsdienst van het OCMW naar het stadhuis om er geïntegreerd samen te werken met de stedelijke Dienst Personeel. De eerste stappen van deze integratie zijn gezet met gezamenlijke werkpraktijken inzake tijdsregistratie, hospitalisatie- en arbeidsongevallenverzekering, pensioendossiers en een aantal opleidingen. Op vlak van interne communicatie werd het personeelsmagazine Ogen(k)blik grondig doorgelicht en van een nieuw format voorzien dat vanaf 2014 ingang vindt. Bovendien werd in het najaar een nieuw intranet boven het doopvont gehouden, dat meer ruimte laat voor interactie. Met de focus op interne communicatie van, naar en tussen de diensten werd een nieuwe methodiek toegepast die de toepasselijke naam ‘middenkadermoment’ kreeg. Ook waren er enkele edities van ‘roddelen aan de toog’. De rechtspositieregeling werd op een aantal punten gewijzigd. Zo zijn de diplomavereisten bij aanwervingen in bepaalde gevallen versoepeld, zijn er nieuwe functionele loopbaanmogelijkheden voor bepaalde leidinggevenden en is de dienstvrijstelling voor afgifte van bloed en plasma verstrengd. In functie van de opening van het balieplein had de Dienst Personeel in 2012 al het arbeidsreglement 61
Het onthaal van nieuwe personeelsleden is bijgestuurd naar aanleiding van een evaluatie door recente nieuwkomers maar ook door meters en peters. De terugkomdag is afgeschaft en de onthaaldag en het meter- en peterschap zijn inhoudelijk opgefrist. Vorming blijft een belangrijk HR-instrument. Berekeningen leren dat per VTE-personeelslid ongeveer 22 uren vorming gevolgd werden. Er waren groepopleidingen over onder meer upgrade naar Windows 7 en Office 2010, face to face communicatie met klanten en competentiegericht evalueren. Veel energie werd ook gestoken in de voorbereiding van de baliepleinmedewerkers om ervoor te zorgen dat ze niet alleen kundig maar ook gedreven hun ambassadeursplaats in het nieuwe balieplein zouden opnemen.
aangepast. Een aantal aanpassingen, waaronder het terugbrengen van de verplichte middagpauze duur van 45 naar 30 minuten, werden bij de opening van het balieplein eind april veralgemeend voor het voltallige personeel. Een aantal andere wijzigingen, waaronder het in- en uittikken bij rookpauzes, werd voorbereid om ze te laten ingaan vanaf 1 januari 2014.
62
Naar aanleiding van de nakende Ford-sluiting en het effect daarvan op de stadskas, heeft de stad een aantal besparingsmaatregelen op personeelskosten aangekondigd. Zo is eind 2013 een consultant aangesteld om de ontwikkeling van een nieuw organisatiemodel voor stad en OCMW te begeleiden. Dat model moet, na de in 2013 al voltooide integratie van de diensten personeel, financiën en informatica, onder meer leiden tot een vermindering van het personeelsbestand van beide organisaties met 115 voltijds equivalenten. Eén van de
maatregelen is dat slechts één op de vier personeelsleden vervangen worden. Verder is het recht op dienstvrijstelling voor sociaal verlof beperkt, zijn de collectieve koffiepauzes afgeschaft, is het uitstapverlof bij loopbaanbeëindiging gewijzigd, worden pensioenvieringen voortaan collectief en niet meer individueel georganiseerd en wordt intensief gezocht naar alternatieve vormen van tewerkstelling en seizoensgebonden tewerkstelling.
Een degelijke werkomgeving Het stadsbestuur wil voor zijn werknemers een werkomgeving creëren waar iedereen in optimale omstandigheden en op een veilige manier zijn werkzaamheden kan uitvoeren. Om het dynamische karakter van het veiligheidsbeleid te garanderen, voerde de Dienst Preventie en Bescherming op het Werk, in samenwerking met de betrokken diensten, ook in 2013 een periodieke evaluatie van het jaaractieplan uit. Een belangrijk aandachtspunt was de update van de asbestinventaris van alle gebouwen die door de stad beheerd worden. De Dienst Preventie en Bescherming op het Werk was ook nauw betrokken bij het in uitbouw zijnde balieplein. Naast ergonomie waren brandveiligheid en evacuatie maar ook mogelijk ongewenst gedrag van bezoekers aan het stadhuis belangrijke aandachtspunten.
63
Met betrekking tot het thema brand en evacuatie werden de procedures voor het sportcentrum geactualiseerd en werden voor het C-mine cultuurcentrum nieuwe procedures opgesteld. In samenwerking met een erkende onderhoudsfirma werden alle brandblussers in de stadsgebouwen voorzien van een barcode en geregistreerd in een digitale databank. Diverse opleidingen werden georganiseerd, waaronder ‘veilig en gezond werken’, ‘heffen en tillen’, EHBO en ergonomie voor beeldschermwerkers.
64
De infrastructuur Het technisch beheer van het stedelijk gebouwenpatrimonium vraagt behoorlijk wat energie, tijd en middelen. In overleg met betrokken diensten, dragen de medewerkers en de diverse ploegen van de schrijnwerkerij, feestelijkheden, elektriciens, sanitair en cv, metsers, ververs en de onderhoudsploeg van de Dienst Gebouwen bij tot meer welzijn en veiligheid op de werkplek maar ook tot een duurzaam energie- en zorgsysteem. Voor het technische beheer van enkele grotere gebouwen, doet de stad beroep op de NV Cofely, waarmee ze in 2013 een nieuw contract voor de komende tien jaar aanging. Verder zijn er raamcontracten afgesloten voor het onderhoud van C-mine, voor de huur van waterautomaten in de stedelijke gebouwen, voor de huur van schoonloopmatten en containers voor dameshygiëne en voor het onderhoud van ramen en glaswerk. Concrete andere inrichtings-, verbouwings- en bouwdossiers waren: - schilderen van de gemeenschappelijke ruimte en de podiumvloeren op C-mine - de aanbesteding en toewijzing van de renovatie van de stookplaats in het Europlanetarium - het verwijderen van asbestisolatie op diverse plaatsen waaronder de directeursvilla in Zwartberg - het plaatsen van leuningen en aanpassen van de buitenaanleg van het jeugdhuis in de Hortensiastraat
- de vervanging van het buitenschrijnwerk aan het wijkbureau van Zwartberg.
De drukkerij, een interne dienstverlener Enige tijd geleden al zag de stedelijke drukkerij haar bestaande klantengroep van stadsdiensten en de politiezone, uitbreiden met het OCMW maar ook met Pleegzorg, de Huisartsenpost en allerlei niet-commerciële projecten. De drukkerij investeert voortdurend in de aflevering van kwalitatief drukwerk aan deze klanten. Zo was er in 2013 de aankoop van een zogenaamde bookletmaker, een drukafwerkingsmachine die het makkelijker maakt om klanten op hun wenken te bedienen. De workflow in de drukkerij is aanzienlijk verbeterd door de automatisatie van aanvragen en opdrachten via het intranet.
Focu s • De stad Genk stelde in 2013 1.097 personeelsleden tewerk, samen goed voor 886,2 voltijds equivalenten. Bovendien kon de stad ook nog rekenen op de inzet van 88 brandweervrijwilligers en 131 personeelsleden van de kunstacademies. In totaal telt de stad dus 1.316 personeelsleden. • Van de 1.097 personeelsleden (dus exclusief brandweervrijwilligers en personeel van de kunstacademies) zijn er 592 mannen (54%) en 505vrouwen (46%). Bijna 38% van de personeelsleden is ouder van 50 jaar. Slechts 9% is jonger dan 30 jaar.
• In 2013 werden door 2.361 personeelsleden in totaal 18.795 uren vorming gevolgd. • De frequentiegraad van arbeidsongevallen (de verhouding tussen het aantal ongevallen en het aantal aan risico’s blootgestelde uren, vermenigvuldigd met 1.000.000) in 2013 bedroeg 25,40. De ernstgraad (de verhouding tussen het aantal verletdagen door een arbeidsongeval en het aantal aan risico’s blootgestelde uren, vermenigvuldigd met 1.000) bedroeg 0,34.
65
Algemene financiering
Laatste jaarrekening in een oud kleedje Met de jaarrekening van 2013 wordt het laatste boekhouddocument van de zogenaamde Nieuwe Gemeentelijke Boekhouding aan de gemeenteraad voorgelegd. De invoering van de nieuwe Beleids- en Beheercyclus zorgt er immers voor dat de vertrouwde begrotingsrekening er vanaf 2014 helemaal anders zal uitzien. Genk sluit de budgettaire rekening af met een resultaat dat in de lijn van de vorige jaren ligt. In het exploitatiebudget is er een begrotingsresultaat van 8.994.067,06 euro of ongeveer 1,4 miljoen meer dan in 2012. De buitengewone dienst sluit met een evenwicht. De resultatenrekening vertoont een batig resultaat van 555.933,24 euro. Het eigen vermogen neemt af met 1,2 procent, terwijl het vreemde vermogen stijgt met 4,5 procent. De verhoging van deze schulden is vooral te wijten aan een hoger bedrag aan openstaande aanrekeningen (voor leveranciers en te betalen toelagen) en bijgevolg minder openstaande vastleggingen. De verklaring ligt in de opstart van de nieuwe BBC. De algemene financiële toestand (begrotingsresultaat en reserves) eindigt op 20.302.978,06 euro.
66
Voor een beleidsmatige analyse is de opvolging van de algemene financieringsbronnen interessant. Deze algemene financiële middelen worden immers ingezet in de verschillende beleidsdomeinen ter financiering van het operationele doelstellingenkader en de diverse activiteiten en programma’s. Voor het exploitatiebudget werd er in 2013 voor een bedrag van 33.325.024,04 euro aan fondsen en 49.649.426,30 euro aan fiscale ontvangsten gerealiseerd. Dit is samen 82.974.450,34 euro aan algemene financiering, naast 35.020.700,19 euro specifieke financiering (prestaties, toelagen en schuldontvangsten). Het gerealiseerde investeringsbudget van 17.949.116,28 euro werd gefinancierd met boni van 2012 ten bedrage van 1.506.421,82 euro, een bedrag van 1.739.770,13 euro aan toelagen, 384.986.69 euro aan kapitaalontvangsten (verkoop van activa en aandelen), 3.375.563 euro aan leningen (inclusief doorgeefleningen) en 10.942.392,64 euro overboekingen van het exploitatiebudget. Stad Genk is nog altijd financieel gezond. Het eigen dienstjaar van het exploitatiebudget was positief. De besparingen in het exploitatiebudget leverden ruimte voor financiering met eigen middelen in het investeringsbudget, waardoor de gebudgetteerde leningen maar voor de helft aangesproken moesten worden.
Focu s Het Autonoom Gemeentebedrijf Gedurende de laatste jaren, en zeker ook in 2013, is het Genkse Autonoom Gemeentebedrijf aardig gegroeid. Zo kreeg het AGB Genk in 2013 een tweeledige uitbreiding van haar opdracht: enerzijds richtte het AGB een nieuw filiaal C-mine crib nv op onder de vorm van een exploitatievennootschap met LRM als partner; anderzijds kreeg het AGB de ontwikkeling van het hoofdgebouw van het Thor Park onder zijn hoede en dokterde daarvoor een globaal ontwikkelingsconcept uit. Al eerder opgestarte projecten en filialen kenden in 2013 een succesrijke voortgang. De bouw van de nieuwe sporthal aan het sportcentrum met het AGB als bouwheer ging van start en het AGB runde ook een eerste werkjaar van de bedrijfsafdeling van C-mine, met name de energiegebouwen en de daarin gehuisveste infrastructuur (het cultuurcentrum, C-mine expeditie en het bezoekersonthaal), het kantoorgebouw (met daarin ondertussen C-mine crib) en de parkeerinfrastructuur. De in vorige jaren gestarte exploitatie van het sportcentrum, het jeugdcentrum en de bibliotheek en de werkzaamheden van de al bestaande AGB filialen Holding Wetenschapspark Waterschei nv en Mo-Thor nv liepen in 2013 verder. Voor het Wetenschapspark waren in 2013 vooral de bouwwerken van het eerste incubatorgebouw en van de Campus Energyville van groot belang. Ook Mo-Thor
zette in 2013 in op de planvorming voor de eerste bouwfase en op de voorbereiding van de commercialisatie van het project. Het AGB boog zich in 2013 over een nieuw ontwikkelingsspoor, dat mogelijk vanaf 2014 geactiveerd wordt: duurzame energie, waarvoor de stad al langer een sterk beleid wil voeren. Via een nieuwe projectmatige opdracht zou het AGB ingeschakeld kunnen worden om, samen met andere partners waaronder bijvoorbeeld Energyville, initiatieven te ontwikkelen in de opwekking, verdeling en het verbruik van duurzame energie enerzijds en het streven naar CO²-neutraliteit anderzijds. Tot slot was 2013 voor het AGB ook een jaar van reorganisatie. Naar aanleiding van de gemeenteraadsverkiezingen van 2012 en de installatie van de nieuwe gemeenteraad, werden zowel de beheersstructuur van het AGB als zijn beheersovereenkomsten met de stad grondig herzien. Dit heeft onder meer een belangrijke impact gehad op de samenstelling van de bestuursorganen, zowel in het moederbedrijf als in de AGB-filialen. Daarnaast voegde het AGB ook zijn beheers- en beleidspraktijk in in de nieuwe Vlaamse BBC-regelgeving en daarmee in de geïntegreerde beleids- en beheercyclus van de stad en het OCMW.
• In 2013 bedroegen de belastingtarieven 7% personenbelasting en 1.190 opcentiemen op onroerende voorheffing. • Het gemiddeld inkomen van de Genkenaar bedroeg in 2011 (aanslagjaar 2012) 14.666 euro.
67
Bijlage
68
1.1.1 POLITIEKE ORGANEN – toestand 31.12.2013 1.1.1.1 De gemeenteraad Tabel aanduidende de samenstelling van de gemeenteraad, opgemaakt ingevolge artikel 50 van het Gemeentedecreet Voornaam en naam Burgemeester Wim DRIES Schepenen Joke QUINTENS
Geboorteplaats en datum
Anciënniteit gemeentebestuur
Partij
Hasselt schepen vanaf 21.06.1973 02.01.2013
PRO GENK
Ali ÇAGLAR
Genk schepen vanaf 10.12.1972 02.01.2007
CD&V
Anniek NAGELS
Sint-Truiden schepen vanaf 28.02.1975 18.12.2009
CD&V
Michaël DHOORE
Genk schepen vanaf 30.03.1961 07.02.2000
CD&V
Angelo BRUNO
Genk schepen vanaf 19.12.1961 02.01.2013
PRO GENK
Geert SWARTENBROEKX
Genk schepen vanaf 13.05.1967 01.01.2001
CD&V
Guido VANDEBROUCK
Genk schepen vanaf 30.08.1956 02.01.2013
CD&V
Erik GERITS
Genk schepen vanaf 16.08.1968 01.07.2010
CD&V
Genk burgemeester vanaf CD&V 24.03.1972 18.12.2009
Raadsleden Luc DULLERS
Genk 12.06.1959
Fonny ANTHONISSEN
Genk raadslid vanaf 28.10.1951 02.01.1989
Stijn VANGENEUGDEN
Fatma KUTUK-YILDIZ
Aybasti raadslid vanaf 01.03.1956 02.01.2007
CD&V
Chris JANSSENS
Genk raadslid vanaf 08.11.1977 02.01.2007
VL. BELANG
CD&V
VL. BELANG
Kathleen PARTHOENS
Antwerpen raadslid vanaf 24.06.1971 02.01.2007
CD&V
Genk raadslid vanaf 17.03.1944 02.01.2007 Hasselt raadslid vanaf 21.07.1954 15.02.1996
PRO GENK
Luc GIERAERTS
Genk raadslid vanaf 13.04.1969 02.01.2007
OPEN VLD
Yves GROUWELS
Genk raadslid vanaf 08.10.1957 01.01.1995
CD&V
Kamiel BOLLEN
Genk raadslid vanaf 27.07.1937 19.06.1997
N-VA
Jeannine STEYVERS
Genk raadslid vanaf 11.02.1958 01.01.2001
CD&V
Nancy DILLEN
Genk raadslid vanaf 04.12.1968 25.06.2009
VL. BELANG
Annita LAPORTE
Heusden raadslid vanaf 02.06.1958 01.01.1995
CD&V
Kristien KEMPENEERS
Genk raadslid vanaf 01.11.1974 20.10.2011
PRO GENK
Jo VANDEURZEN
Genk raadslid vanaf 22.10.1966 22.04.2004
CD&V
Mehmet KAYACAN
Heusden raadslid vanaf 29.07.1966 02.01.2013
CD&V
Tom ARTS
Genk raadslid vanaf 30.03.1964 01.01.2001
N-VA
Giel VALKENEERS
Genk raadslid vanaf 02.01.1990 02.01.2013
CD&V
Jos LANTMEETERS
Genk raadslid vanaf 19.09.1969 02.01.2007
CD&V
Hugo KNEVELS
Bree raadslid vanaf 28.10.1966 02.01.2013
N-VA
Ann BAPTIST
Ieper raadslid vanaf 02.06.1948 02.01.2007
PVDA+
Lotte TRIPPAERS
Genk raadslid vanaf 26.02.1986 02.01.2013
CD&V
Harrie DEWITTE
Marleen VRANCKEN
Genk raadslid vanaf 24.08.1975 02.01.2013
N-VA
voorzitter gemeenteraad sedert 02.01.2013 raadslid vanaf 02.01.1989 CD&V
69
Gianni CACCIATORE
Genk raadslid vanaf 05.12.1969 02.01.2013
PRO GENK
Alessandro CUCCHIARA
Genk raadslid vanaf 02.02.1989 02.01.2013
PRO GENK
Yasin KILIC
Genk raadslid vanaf 23.07.1985 02.01.2013
PRO GENK
Kris MERCKEN
Genk raadslid vanaf 08.04.1976 02.01.2013
N-VA
Karine BOBBAERS
Genk raadslid vanaf 06.11.1970 02.01.2013
N-VA
Bianca BOOMS
Bree raadslid vanaf 22.05.1973 02.01.2013
PVDA+
Georges HOUTMEYERS
Diest raadslid vanaf 14.11.1955 02.01.2013
PVDA+
70
Samenstelling commissies van de gemeenteraad volgens evenredige verdeling 1ste Commissie: Algemeen Bestuur & Personeelszaken, Veiligheid (Politie en Brandweer), Beleidsplanning, Strategisch Stadsbeleid & Innovatiebeleid, Communicatie Burgemeester Wim DRIES CD&V: 9 leden PRO GENK: 4 leden NV-A: 4 leden VL. BELANG: 2 leden OPEN VLD: 1 lid PVDA+: 2 leden 2de Commissie: Wijkontwikkeling, Participatiebeleid & Gelijke Kansen, Leefmilieu & Duurzaamheid Schepen Joke QUINTENS CD&V: 8 leden PRO GENK: 4 leden NV-A: 4 leden VL. BELANG: 2 leden PVDA+: 2 leden 3de Commissie: Openbare Werken & Ontwerp en Meting, Sport en Informatica Schepen Ali ÇAGLAR CD&V: 9 leden PRO GENK: 4 leden NV-A: 3 leden VL.BELANG: 2 leden PVDA+: 1 lid VLD: 1 lid
4de Commissie: Cultuur, Bibliotheek & Academies, Jeugd & Studentenbeleid, Voorzitter AGB Schepen Anniek NAGELS CD&V: 9 leden PRO GENK: 3 leden N-VA: 3 leden VL. BELANG: 1 lid PVDA+: 2 leden 5de Commissie: Ruimtelijke Ordening & Woonbeleid, Grondzaken en Mobiliteit Schepen Michaël DHOORE CD&V: 10 leden PRO GENK: 3 leden NV-A: 4 leden VL. BELANG: 1 lid VLD: 1 lid PVDA+: 1 lid 6de Commissie: Werk en Financiën Schepen Angelo BRUNO CD&V: 9 leden PRO GENK: 3 leden NV-A: 3 leden VL. BELANG: 2 leden PVDA+: 2 leden VLD: 1 lid
7de Commissie: - Sociale Zaken, Onderwijsbeleid, Gezin, Kinderopvang & Opvoedingsondersteuning - Dienstverlening ( GIDS, Bevolking, Burgerlijke Stand en Begraafplaatsen), Erediensten Schepen Geert SWARTENBROEKX Schepen Guido VANDEBROUCK CD&V 7 leden PRO GENK: 3 leden N-VA: 3 leden VL. BELANG: 1 lid PVDA+ 1 lid 8ste Commissie: Economie, Toerisme en Evenementen Schepen Erik GERITS CD&V/N-VA: 9 leden PRO GENK: 3 leden NV-A: 3 leden VL. BELANG: 1 lid PVDA+: 1 lid
71
1.1.1.2 Het schepencollege Ambtsbevoegdheden Wim DRIES Burgemeester Algemeen Bestuur & Personeelszaken, Veiligheid (Politie en Brandweer), Beleidsplanning, Strategisch Stadsbeleid & Innovatiebeleid, Communicatie Joke QUINTENS 1° schepen Wijkontwikkeling, Participatiebeleid & Gelijke Kansen, Leefmilieu & Duurzaamheid Ali Çaglar 2° schepen Openbare Werken & Ontwerp en Meting, Sport en Informatica Anniek NAGELS 3° schepen Cultuur, Bibliotheek & Academies, Jeugd & Studentenbeleid, Voorzitter AGB Michaël DHOORE 4° schepen Ruimtelijke Ordening & Woonbeleid, Grondzaken en Mobiliteit Angelo BRUNO 5° schepen Werk en Financiën Geert SWARTENBROEKX 6° schepen Sociale Zaken, Onderwijsbeleid, Gezin, Kinderopvang & Opvoedingsondersteuning Guido VANDEBROUCK 7° schepen Dienstverlening ( GIDS, Bevolking, Burgerlijke Stand en Begraafplaatsen), Erediensten Erik GERITS 8° schepen Economie, Toerisme en Evenementen Ria GRONDELAERS voorzitter OCMW 72
1.1.1.3 AUTONOOM GEMEENTEBEDRIJF GENK (AGB) RAAD VAN BESTUUR • Anniek NAGELS • Kathleen PARTHOENS • Lotte TRIPPAERS • Fonny ANTHONISSEN • Gianni CACCIATORE • Alessandro CUCCHIARA • Hugo KNEVELS • Bianca BOOMS • Stijn VANGENEUGDEN • Luc GIERAERTS DIRECTIECOMITÉ • Anniek NAGELS • Annita LAPORTE • Wim DRIES • Tom ARTS • Angelo BRUNO COLLEGE VAN COMMISSARISSEN • Luc DULLERS • Yasin KILIC • AN HAVERMAET-GROENWEGHE (bedrijfsrevisoren)
1.1.1.4 Afgevaardigden externe organismen
ALG. VERGADERING
RAAD VAN BESTUUR
AGB-filiaal HOLDING WETENSCHAPSPARK
• Anniek Nagels
• Tom Arts (voorzitter raad van bestuur)
WATERSCHEI nv
• Wim Dries (afgevaardigd bestuurder)
ENERGYVILLE nv
• Wim Dries
• Tom Arts
INCUBATHOR WETENSCHAPSPARK
• Wim Dries
• Annita Laporte
AGB-filiaal MO-THOR WATERSCHEI nv
• Wim Dries
• Anniek Nagels
AGB-filiaal C-MINE CRIB nv
• Annita Laporte
• Anniek Nagels
• Angelo Bruno
BASISEDUCATIE, CENTRUM VOOR –
• Geert Swartenbroekx
(OPEN SCHOOL VOOR VOLWASSENEN vzw)
• Johan Boucneau
BOSGROEP HOGE KEMPEN
• Ali Çaglar
• Joke Quintens (afgevaardigde)
CENTRUMMANAGEMENT vzw
• Erik Gerits
• Erik Gerits
• Pieter-Jan Haesen
• Pieter-Jan Haesen
• Paul Olaerts
• Paul Olaerts
• Francine Quanten
• Hilde Bellen
• Hilde Bellen
CIPAL
• Jeannine Steyvers (afgevaardigde)
• Yasin Kilic (plaatsvervanger)
• Kathleen Parthoens (lid adviescomité)
DE LIJN, Vlaamse vervoersmaatschappij
• Michaël Dhoore
COMMISSARIS
WATERSCHEI nv
• Angelo Bruno
73
ALG. VERGADERING
ERKEND REGIONAAL SAMENWERKINGS-
RAAD VAN BESTUUR
• Wim Dries
VERBAND vzw ETHIAS LEVEN (voorheen OMOB-PENSIOENKAS) • een raadslid (lid toezichtscomité) FORUM LOKALE WERKGELEGENHEID Genk
• Wim Dries (voorzitter)
• Angelo Bruno
(vertegenwoordiger van het schepencollege)
• Erik Gerits
• Francine Quanten
• Paul Salmon
• Bart Soons
• Winnie Froyen
• Karel Hertogen
GEMEENTELIJKE HOLDING nv
• Wim Dries
GE-TEAM
• Erik Gerits
GENKER WATERSPORTVERENIGING vzw
GENK SHOPPING STAD vzw
• Erik Gerits
• Myriam Schols
• Pieter-Jan Haesen (kandidaat-bestuurder)
• Erik Gerits (plaatsvervanger)
GOLFCLUB SPIEGELVEN
• Erik Gerits
I-CLEANTECH VLAANDEREN
• Joke Quintens
• Ali Çaglar (plaatsvervanger)
I.G.L.
• Geert Swartenbroekx (afgevaardigde)
• Guido Vandebrouck (effectief)
• Fonny Anthonissen (plaatsvervanger)
• Luc Gieraerts (raadgev. stem)
74
• Guido Vandebrouck
COMMISSARIS
ALG. VERGADERING
RAAD VAN BESTUUR
I.M.L.
• Anniek Nagels (afgevaardigde)
• Kathleen Parthoens (plaatsvervanger)
INTERAQUA en INTERELECTRA
• Mehmet Kayacan
• Fatma Kutuk-Yildiz (plaatsvervanger)
INFRAX LIMBURG
• Yasin Kilic
• Giel Valkeneers (plaatsvervanger)
INTER-ENERGA
• Giel Valkeneers (effectief)
• Yasin Kilic (plaatsvervanger)
INTER-MEDIA bvba
• Annita Laporte
• Jeannine Steyvers (plaatsvervanger)
INTER-REGIES
• Yasin Kilic
KATTEVENNEN-EUROPLANETARIUM vzw
• Erik Gerits
• Erik Gerits
• Patrick Uminski
• Patrick Uminski
• Luc Dullers
• Kathleen Monard
• Michelle Accardo
• Michelle Accardo
• Kathleen Monard
KRC GENK
• burgemeester en schepen van sport
(van ambtswege)
• Luc Dullers
• Alessandro Cucchiara
LANDWAARTS cvba – BOUW
• Mustafa Harraq
• Gianni Cacciatore
• Geert Swartenbroekx
• Marcel Bollen
COMMISSARIS
• Ali Çaglar
• Angelo Bruno
• Yasin Kilic
75
ALG. VERGADERING
RAAD VAN BESTUUR
COMMISSARIS
LANDWAARTS cvba – SOCIAAL WOONKREDIET • Mehmet Kayacan
• Ghislain Beelen
• Kathleen Parthoens (plaatsvervanger)
• Jessinka Nurski
LIMBURGHAL
• Yasin Kilic (afgevaardigde)
• Annita Laporte (voorzitter)
• Yves Grouwels (plaatsvervanger)
• Fonny Anthonissen, (ondervoorzitter)
• Angelo Bruno
• Michel Driessen
LIMBURG.NET OV
• Yves Grouwels
• Ali Çaglar
• Kathleen Parthoens (plaatsvervanger)
LIMBURGSE INTEGRATIERAAD
• Geert Swartenbroekx
LIMBURGSE VLEUGELS vzw
• Ali Çaglar (raadgevende stem)
LOKAAL WOONBELEID GAOZ
• Michaël Dhoore (mandataris in het beheerscomité)
• Wim Dries (plaatsvervanger)
• Ganaël Vanlokeren (stedelijk vertegenwoordiger in de stuurgroep)
MIJNSTREEK – projectvereniging
• Anniek Nagels (kandidaat-bestuurder)
• Ann Baptist (kandidaat- bestuurder met raadgevende stem)
• Emmy Vandersmissen (deskundige met raadgevende stem)
NATIONAAL PARK HOGE KEMPEN
Bestuurlijk afgevaardigde in de stuurgroep,
Ambtelijk afgevaardigde in de projectgroep,
effectief en plaatsvervanger:
effectief en plaatsvervanger:
• Erik Gerits
• Kathleen Monard
• Joke Quintens
• Sabine Neyens
76
ALG. VERGADERING
RAAD VAN BESTUUR
NIEUW DAK cvba
• François Meeuwissen
• Gianni Cacciatore
• Houcine Talmssou
• Fatma Kutuk-Yildiz
• Wouter Warnants
• Christos Knieper
NUHMA nv
• Joke Quintens (afgevaardigde)
• Angelo Bruno (plaatsvervanger)
O.V.S.G.
• Mehmet Kayakan (afgevaardigde)
• Geert Swartenbroekx (plaatsvervanger)
PLAATSELIJK WERKGELEGENHEIDS-
• Wim Dries
AGENTSCHAP vzw (PWA)
• Angelo Bruno
• Fabienne Voorter
• Mehmet Kayakan
• Marida Godderie
• John Vermeulen
• Davy Wypychowski
PROVINCIALE COMMISSIE VOOR
COMMISSARIS
• Anniek Nagels
• Michaël Dhoore
VERKEERSVEILIGHEID (P.C.V.) PROVINCIALE PENSIOENKAS VOOR
• Michiel Vandeloo
GEMEENTEAGENTEN –
• Chris Jansen (effectief en plaatsvervangend
RAADGEVENDE COMMISSIE
afgevaardigde in de raadgevende commissie
REGIONAAL LANDSCHAP
• Joke Quintens
77
ALG. VERGADERING
RAAD VAN BESTUUR
KEMPEN EN MAASLAND
• Erik Gerits (plaatsvervanger)
SCHARNIER vzw,
• Michaël Dhoore
HET SOCIAAL VERHUURKANTOOR
• Ganaël Vanlokeren
STUDIECENTRUM VOOR ECOLOGIE vzw
• Wim Dries
• Michaël Dhoore (kandidaat-bestuurder)
TENNISDEL nv
• Guido Vandebrouck (kandidaat-bestuurder)
TOERISME LIMBURG vzw
• Erik Gerits
VERENIGING VOOR OPENBAAR GROEN vzw
• Mehmet Kayakan (afgevaardigde)
• Yasin Kilic (plaatsvervanger)
VLAAMSE MAATSCHAPPIJ VOOR
• Kathleen Parthoens (met stemrecht)
WATERVOORZIENING
• Jeannine Steyvers (zonder stemrecht)
VLAAMSE MAATSCHAPPIJ
• Joke Quintens (vertegenwoordiger)
VOOR WATERVOORZIENING –
• Angelo Bruno (plaatsvervanger)
• Ali Çaglar
PROVINCIAAL COMITE LIMBURG V.V.S.G.
• Anniek Nagels (afgevaardigde)
• Wim Dries (plaatsvervanger)
BEHEERSCOMITE VOOR HET
• Wim Dries
WETENSCHAPSPARK WATERSCHEI-LEUVEN
• Francine Quanten
Plaatsvervangers:
• Angelo Bruno
• Ivo Carlens
78
• Wim Dries (kandidaat-bestuurder)
COMMISSARIS