Sigrid van Iersel
Zeven fabelachtige verhalen
Je idee is goed… Je idee is goed. Misschien wel briljant zelfs! Maar geldt dat ook voor het bijbehorende verhaal? De ‘verkoop’ van je idee aan je collega’s, directie of opdrachtgever is een kunst op zich. Niemand raakt opgewonden van een A4tje met een reeks voorstellen. Ook een presentatie met bullet points is vaak niet voldoende om enthousiasme op te wekken. Wat dan wel?
“He who tells the story rules the world.” Hopi Indianen
… maar je verhaal kan beter Gebruik een inspirerend verhaal om mensen enthousiast te maken. Vertel waarom je dit doet en waarvoor dit idee een oplossing is. Wees niet bang om de pijnpunten te benoemen. Maak de noodzaak duidelijk. Als alles op rolletjes loopt, is er immers geen aanleiding om iets te veranderen. Alleen als je iemand in zijn hart weet te raken, heeft je verhaal impact. Maar er is nóg iets nodig: verrassing. Daarmee krijgt je verhaal de wowfactor: je publiek zal je idee omarmen en doorvertellen. Uit zichzelf, omdat we onze verwondering, verbazing en opwinding graag delen. Er zijn diverse manieren om je verhalen die kracht te geven. Soms moet je daarvoor iets toevoegen aan het idee. Andere keren kies je een andere invalshoek. Het vereist creatief denken en een vleugje toverkracht. Hierbij zeven voorbeelden van fabelachtige verhalen. Grootse verhalen, maar ook verhalen uit je directe nabijheid. Laat je inspireren!
“People are hungry for stories. It’s part of our being.” Studs Terkel
1. Geef het jouw kleur Heb je je ooit afgevraagd waarom wortelen oranje zijn? Misschien dacht je – net als ik – dat ze zo oorspronkelijk in de natuur te vinden zijn. Niets is minder waar. Inheemse wortelen waren vaak paars. Later kwam via Afghanistan en Turkije de gele wortel naar Europa. Maar waarom dan toch die oranje wortel? Dat hebben we te danken aan boeren in de buurt van Hoorn. Zij ontdekten omstreeks 1750 een wortel waarvan de kleur naar oranje neigde. Ze kweekten hieruit het eerste cultuurras met een oranje kleur. Er gaan verhalen dat zij Hollandse patriotten waren, die doelbewust deze oranje wortel creëerden. Op die manier bekenden ze letterlijk kleur: de wortel vormde een steunbetuiging aan de Prins van Oranje. Een letterlijk geval van kleur bekennen. En een verhaal!
Zo doe jij het: Kleuren zijn niet alleen eyecatchers, maar hebben ook een belangrijke symbolische waarde. Kleuren worden bovendien gemakkelijk onthouden door ons brein. Een idee raakt mensen namelijk meer als je het niet alleen kunt horen, maar ook kunt zien, voelen, proeven of ruiken. Dus geef je idee een geur, kleur of smaak. Hoe meer je idee de zintuigen beroert, des te makkelijker zullen mensen het omarmen.
Hoe breng jij jouw verhaal op kleur, geur en smaak?
2. Voeg stippen toe Of blokjes. Of krullen. Of wat jij maar wilt. De Japanse kunstenaar Yayoi Kusama werkt alleen met Polkadots. Zij maakte een nieuwe versie van het boek Alice in Wonderland van Lewis Carroll: ze illustreerde het hele boek met kleurrijke stippen. Simpeler kan het bijna niet, maar het resultaat is overweldigend. Een oud boek met een bekend verhaal, maar dankzij deze ingreep krijgt de lezer een totaal nieuwe leeservaring.
Lees: www.brainpickings.org/index.php/2012/04/18/yayoi-kusama-alice-in-wonderland
Zo doe jij het: Stippen (of andere toevoegingen) vormen een verpakking van het verhaal, niet het verhaal zelf. Maar onderschat dit element niet. Als het verhaal niet goed verpakt is, zal het je publiek nooit bereiken. Denk dus goed na over de vorm waarin je je verhaal giet. Bied structuur en beeldende herkenningspunten, zoals de stippen. Maak het duidelijk, helder en aantrekkelijk.
Wat voeg jij toe aan je verhaal?
3. Wees eigenzinnig Eén van de vliegtuigen van Icelandair draagt de naam Eyjafjallajökull: de roemruchte vulkaan op IJsland, die in 2010 het halve Europese luchtruim lam legde. Je moet maar durven. Door de uitbarsting van deze vulkaan moest Icelandair zijn toestellen aan de grond houden, net zoals veel andere Europese vliegmaatschappijen. Na de uitbarsting was het hoog tijd om het beschadigde imago op te vijzelen. IJsland introduceerde de campagne Inspired by Iceland, waarbij Icelandair de presentatie van het thuisland tot core business verhief. Zo bevatten de vliegtuigstoelen teksten met bijzonderheden over de IJslandse taal. Bij binnenkomst horen passagiers IJslandse muziek, die uiteraard ook te koop is in het vliegtuig. Het uitgereikte kussentje is bedrukt met de tekst van een IJslands slaapliedje. De stewardessen serveren gletsjerwater van eigen bodem. De campagne sloeg geweldig aan: een recordaantal toeristen kwam naar IJsland.
Zo doe jij het: Een eigenzinnig verhaal wordt zeer gewaardeerd. Want eigenzinnigheid is opvallen. En dat kun je heel goed gebruiken als jij je verhaal in de wereld wilt zetten. Lezers zijn gek op verhalen, waarin iemand (of een organisatie) het anders doet dan anders. Dat onverwachte element heeft namelijk plakkracht: het blijft hangen in ons geheugen. Kies je eigen koers. Wees afwijkend. En verras je publiek.
Waarmee verras jij je publiek?
4. Steek je nek uit Richard Branson was in 2009 te gast op de Big Improvement Day in Amsterdam. Na deze bijeenkomst zou hij direct doorvliegen naar Washington om de inauguratie van Obama bij te wonen, vertelde hij aan de presentator. Daarna beantwoordde Branson vragen van het publiek over ondernemerschap. Brave vragen met degelijke antwoorden. Lennard Hulsbosch en zijn vriend Omar Kbiri gooiden het over een hele andere boeg en stuurden een sms: ‘Richard, is there room for 2 more broke students on the plane to DC?’ Richard Branson reageerde verrast. ‘Als je je paspoort bij je hebt mag je mee’, grijnsde hij. Het duo meldde zich op Schiphol bij de privéjet van Branson. En zo vlogen de twee studenten mee naar Washington. Dankzij hun lef hadden zij daarna een onvergetelijk verhaal.
Zo doe jij het: De organisatie van de Big Improvement Day gaf alle ruimte aan de stunt van de twee studenten. Daardoor werd ook het evenement onvergetelijk. Dit verhaal werd talloze malen doorverteld op marketingblogs en sociale media. Enthousiasme is besmettelijk. Dus werk mee. Haak aan. Draag het verder.
Waar geef jij ruimte aan?
5. Overdrijf De HEMA had veel last van winkeldiefstal. Ondanks de aandacht die de winkelketen aan het hardnekkige probleem besteedde, hadden de media er geen interesse meer in. De HEMA creëerde daarom speciale schappen met de vijf producten die het meest gestolen werden. Op onbetwiste nummer 1 in deze top-5 stonden potten voedingssupplementen; daarna volgden oplaadbare batterijen, lipgloss, cd's en fietslampjes. De schappen werden overdreven goed bewaakt door extra camera's. Om de actie aangenaam te presenteren aan het publiek, bood de HEMA deze producten aan met tijdelijk 25 procent korting. De actie leverde veel landelijke publiciteit op. En daarmee was het eerste doel bereikt, namelijk het onder de aandacht brengen van het grote probleem van winkeldiefstal.
Zo doe jij het: Anders dan anders, maar de stunt was wel ‘echt HEMA.’ Pas daarom eens een creatieve twist toe om je boodschap (of idee) onder de aandacht te brengen. Kies een andere invalshoek: keer je uitgangspunten om en toon lef.
Hoe kies jij een andere invalshoek voor je verhaal?
6. Maak het makkelijk De Amersfoortse bibliotheek Zonnehof ging verhuizen naar een nieuw gebouw. Gewoonlijk is dit een operatie waar de gebruikers van de bibliotheek vooral veel last van hebben. De Amersfoortse bieb gooide het over een andere boeg. Leden mochten extra veel materialen lenen in de oude vestiging en deze terugbrengen in de nieuwe centrale bibliotheek Het Eemhuis. Ook mochten de leden de materialen langer in huis houden. Bovendien kregen ze speciale verhuisdozen uitgereikt. Daarop stond een duidelijke routekaart naar de nieuwe bibliotheek. Leden die aan de actie meededen, hielpen op deze manier dus mee aan de verhuizing van de collectie. Op een makkelijke manier, waarbij ze zelf ook voordelen genoten.
Zo doe jij het: Maak het je publiek zo makkelijk mogelijk om mee te doen. Letterlijk, zoals met de verhuisdozen van de Amersfoortse bieb. Maar ook door het mensen makkelijk te maken je verhaal te verspreiden en in actie te komen. Zo krijgt het verhaal vleugels: dit verhaal wordt doorverteld.
Hoe maak jij het makkelijk?
7. Vertel het verhaal verder In juni 2014 zond de NCRV de documentaire Het beste voor Kees uit. Hierin volgen we Kees Momma (49): een man met een autistische handicap, die nog bij zijn ouders woont. De ontroerende documentaire over zijn onzekere toekomst trekt een miljoenenpubliek: bijzonder voor een dergelijk programma. Na de uitzending regent het opdrachten voor Kees, die zich zo ontwikkelt tot gebouwentekenaar. Daar blijft het niet bij. Op de Facebookpagina van de documentaire plaatst filmmaakster Monique Nolte de brieven die zij ontvangt van Kees. Daarin doet Kees zo aansprekend verslag van zijn ervaringen, dat nrc next hem een column aanbiedt. De les hieruit: als kijkers meeleven, zijn ze ook benieuwd naar het vervolg. Monique Nolte en nrc next hebben dat goed begrepen en laten Kees het verhaal verder vertellen. Kees is een bekende Nederlander geworden. De aandacht voor zijn specifieke kijk op de wereld heeft bovendien veel begrip opgeleverd voor mensen met soortgelijke stoornissen.
Zo doe jij het: Stop niet bij het publiceren van het verhaal, maar draag het verder. Kriebel de nieuwsgierigheid van het publiek en vertel dat er nog veel meer te vertellen is. Houd je publiek op de hoogte wat er daarna gebeurt. Maak er een serie van. Vertel ‘hoe het afloopt’.
Hoe vertel jij je verhaal verder?
Met een verhaal gaat het vliegen Want: Verhalen zetten onze verbeeldingskracht in werking, waardoor we het idee of het doel levendig voor ons zien. Verhalen doen een beroep op emoties: essentieel in het maken van onze keuzes Verhalen leveren echte aandacht en betrokkenheid op. We onthouden verhalen veel gemakkelijker dan feiten: ons brein is zo geprogrammeerd. En we vertellen verhalen heel graag door!
Verhalen zijn toverballen voor het brein
Excelleren met ideeën Verhalen vragen om een onverwachte twist. Een creatieve draai, die je publiek verrast. Een emotionele treffer, die het hart raakt. Heb je daarbij hulp nodig?
Stap voor stap volg je precies de tactieken van succesvolle creatieve experts om betere resultaten te boeken. Meer informatie: Sigridvaniersel.nl/winkel/excelleren-met-ideeen
Hoe geef jij jouw idee plakkracht?
Foto: Unsplash
Doe dan mee met het online programma Excelleren met Ideeën. Dit programma bevat een gericht Zevenmijlslaarzenplan om meer en betere ideeën te vinden, te vormen en uit te werken.
Jouw fabelachtige verhaal Heb jij ook een fabelachtig verhaal nodig om jouw idee of plan te laten vliegen? Een verhaal dat zich verder verspreidt en mensen raakt? Ik beantwoord graag vragen over dit onderwerp, dus aarzel niet als je meer wilt weten.
www.sigridvaniersel.nl Facebook: Toverballenvoorhetbrein Twitter: @SigridvanIersel
Uitgave: Verhaallijnen 2014
