Schoolbeleidsplan Cultuureducatie

Schoolbeleidsplan Cultuureducatie 2013 – 2017

CBS “DE SPRANKEL” Felixwei 17 9051 KE STIENS 058-2571225 www.cbs-desprankel.nl [email protected]

Vereniging voor Christelijk Basis Onderwijs Het Bildt – Leeuwarderadeel (CBOG2) 2014-03 De Sprankel DH

1. De algemene visie op onderwijs in relatie tot cultuureducatie Onze school wil cultuureducatie meer aan bod laten komen binnen het onderwijs. Hiermee willen we de kwaliteit van onderwijs verhogen.

Visie van de school: 1

Hoe zien wij de mens en de samenleving? - Ieder mens, ieder kind is uniek; - Mensen hebben andere mensen nodig om zich te kunnen ontwikkelen; - Een mens, een kind, leert dagelijks en ontwikkelt zich gaandeweg; - Leren doe je van en met elkaar; - Mensen, kinderen, maken binnen hun eigen ontwikkeling voortdurend keuzes. Als school, als leerkrachten helpen wij kinderen in het maken van de keuzes en wij ondersteunen ze daarbij; - Mensen, kinderen verschillen van elkaar in aanleg, interesses, karakter, enz.

2 -

-

-

-

-

Wat zijn voor ons centrale waarden? Verantwoordelijkheid : het nemen en geven van verantwoordelijkheid, het tonen en voelen van verantwoordelijkheid voor de verenigingsvisie, de kernwaarden en de eigen ontworpen schoolvisie Communicatie : het voeren van een open communicatie, anderen daarop willen aanspreken en zelf daarop aangesproken willen worden en daarbij het gezamenlijk schoolbelang als richtinggevend te nemen Respect : o het zorgvuldig omgaan met elkaar, o het openstaan voor andermans mening, o het correct omgaan met vertrouwde informatie. Vertrouwen : ons vertrouwen in elkaar en daarin hebben we de bereidheid om verder te kijken dan ons individuele belang. Zorg: o het tonen van aandacht voor de persoon en o het geven van ruimte voor persoonlijke ontwikkeling en ontplooiing.

3

Wat zijn de doelen die we ons als school stellen? - Wij willen onze leerlingen een stimulerende leeromgeving bieden waarin ze zich prettig en veilig voelen en waar ze plezier hebben. - In die stimulerende omgeving vindt het leren van en met elkaar plaats. In die omgeving kunnen leerlingen zich ontwikkelen tot zelfstandige, sociale mensen die vol vertrouwen de wereld tegemoet treden. - Daartoe bieden wij een veilig schoolklimaat waarin wij de gezamenlijkheid en saamhorigheid benadrukken en tevens de individuele ontwikkeling van kinderen en volwassenen stimuleren

4

Wat vormt de kern van ons onderwijs? In het bijzonder geldt voor onze school:

Brede ontwikkeling Het onderwijs op onze school is niet eenzijdig gericht op kennisoverdracht. Wij streven een brede ontwikkeling na waarbij verstandelijke ontwikkeling zoveel mogelijk hand in hand gaat met de emotionele ontwikkeling, de ontwikkeling van de creativiteit en de ontwikkeling van sociale, culturele

2014-03 De Sprankel DH

en lichamelijke vaardigheden. Kinderen moeten kunnen uitgroeien tot complete mensen. Wij helpen ze daarbij. Sociaal-emotioneel welbevinden Kinderen moeten goed in hun vel zitten. Dat is een belangrijke voorwaarde om te komen tot leren, tot zelfontplooiing. Het sociaal-emotioneel welbevinden van kinderen heeft onze voortdurende zorg en aandacht. Zelfstandigheid Onze leerlingen mogen niet afhankelijk gemaakt worden van de sturing van het onderwijsproces door de leerkracht. Leerlingen worden in toenemende mate bewust gemaakt van het feit dat ze verantwoordelijkheid dragen voor hun eigen handelen en leren. We leren kinderen kritisch naar zichzelf te kijken en verantwoordelijkheid te nemen voor het eigen leerproces. Plezier, vaardigheden, kennis Volwassen en kinderen moeten met plezier naar school gaan. Humor, enthousiasme en flexibiliteit horen bij onze standaarduitrusting. Vanuit het plezier in het werken en omgaan met elkaar ontwikkelen kinderen vaardigheden. Vanuit die vaardigheden komen kinderen tot kennis, weten ze kennis te vergaren en leren ze die toe te passen. Afstemming Er is geen sprake van een standaard leermodel waar alle kinderen en leerkrachten zich naar moeten voegen. Vanuit ons leerstofaanbod en didactisch handelen leveren wij maatwerk. Dat wil zeggen dat wij rekening houden met verschillen tussen kinderen. Kinderen worden niet afgestemd op het onderwijs, maar wij stemmen ons onderwijsaanbod waar nodig en waar mogelijk af op de kinderen. Dat is voor ons een voortdurend leerproces dat nooit af is.

Missie van de school: Samen zorg voor ieder kind Je bent meer dan je uiterlijk laat zien Je bent meer dan je innerlijk kunt uiten Je bent meer dan een ander van je denkt Je bent meer dan een ander over jou kan zeggen Je bent meer dan over jou kan worden geschreven Je bent meer dan je zelf soms denkt Uit de zorg voor ieder kind vinden wij het belangrijk dat kinderen zich niet alleen cognitief ontwikkelen, maar ook sociaal-emotioneel. Wij zien graag dat kinderen die onze school verlaten dit doen met voldoende zelfvertrouwen en zelfstandigheid. Cultuureducatie draagt bij tot de totale ontwikkeling van het kind. Dit betekent, dat wij ten aanzien van cultuureducatie, wij ons in eerste instantie richten op het enthousiasmeren van leerkrachten en vergroten van leerkrachtvaardigheden op het gebied van de kunstvakken om daarmee hun didactisch aanbod te vergroten. Enthousiasme van leerkrachten is nodig om leerlingen enthousiast te kunnen maken voor de verschillende kunstvakken. Door in te zetten op leerkrachtvaardigheden worden de lessen levendiger en aantrekkelijker en de kwaliteit van lesgeven neemt toe. Met dit plan kiezen we voor de kunstvakken om deze doelen te bereiken. Erfgoededucatie en mediaeducatie krijgt vorm via de reguliere methodes. Daar waar mogelijk wordt gekeken naar uitstapjes in de directe omgeving. Bij de leerlingen ligt de nadruk op beleving, ervaring en ontdekking. Als basisschool vinden wij het belangrijk dat kinderen in de basis in aanraking komen met diverse disciplines binnen cultuureducatie. Wij willen dat kinderen zich cultuur eigen maken, zien en kunnen verwerken en daarbij mogelijk hun talenten ontdekken. De beleidsnotitie 'Hart(d) voor Cultuur' is ons achterliggend visiedocument. Deze notitie beschrijft 3 scenario’s. Onze school zit momenteel in scenario 1 “Komen en gaan” en wil graag toewerken naar scenario 2 “Vragen en aanbieden”. (zie meerjarenplanning) 2014-03 De Sprankel DH

Onze school gaat voor cultuureducatie met kwaliteit en dat betekent dat we in de periode 2013-2016 gebruik van de regeling “cultuureducatie met kwaliteit” KEK! Een leerkracht en de directeur volgen de cursus Interne Cultuur Coördinator, drie leerkrachten volgen de tekencursus en twee leerkrachten volgen de cursus drama. Het eerste KEK-jaar richten wij ons op drama. In alle groepen wordt door een dramadocent zes dramalessen gegeven. Na alle dramalessen vindt er een gezamenlijke afsluiting plaats in De Harmonie in Leeuwarden. Alle kinderen kunnen vul trots laten zien wat ze geleerd en gedaan hebben. Het tweede KEK-jaar zal in het teken staan van tekenen en het derde KEK-jaar zal in het teken staan van muziek.

2. De missie van het onderwijs in relatie tot cultuureducatie We sluiten aan bij de kerndoelen Kunstzinnige Oriëntatie 54 t/m 56. Cultuureducatie sluit soms aan bij andere kerndoelen. Waar mogelijk worden onderwerpen gebruikt die samenhangen met die uit andere leergebieden. Het onderwijs wordt daardoor meer samenhangend en mede daardoor betekenisvoller voor leerlingen. Maar voorop staat natuurlijk de authentieke bijdrage van kunstzinnige oriëntatie aan de ontwikkeling van kinderen. Hier ligt ook een raakvlak met de Canon van Nederland. Onze school biedt daarom het volgende aan: Kerndoel 54: De leerlingen leren beelden, taal, muziek, spel en beweging te gebruiken om er gevoelens en ervaringen mee uit te drukken en om er mee te communiceren. Op school gebruiken we voor tekenen, muziek en drama de methode: 'Moet je doen' van uitgeverij Thieme Meulenhoff om expliciet vorm te geven aan dit kerndoel. Voor handvaardigheid gebruiken we diverse bronnenboeken. Verder wordt internet ingezet ter ondersteuning.

Kerndoel 55: De leerlingen leren op eigen werk en dat van anderen te reflecteren. Op school proberen we dat vorm te geven in samenhang met o.a. de kerndoelen Mondeling taalonderwijs, kerndoelen 1 t/m 3. Daarbij gebruiken we de methode Taal Actief. Groep 1 en 2 zet Schatkist in en groep 3 Veilig Leren Lezen. Op school komt dit ook naar voren in een methode voor Sociaal Emotionele Ontwikkeling: de Kanjertraining en in de methode voor godsdienstige vorming: Kind op Maandag.

Kerndoel 56: De leerlingen verwerven enige kennis over en krijgen waardering voor aspecten van cultureel erfgoed. Op school gebruiken we voor de Oriëntatie op jezelf en de wereld de volgende methodes: Voor het vak en vormingsgebied Aardrijkskunde: Wijzer door de Wereld Voor het vak en vormingsgebied Geschiedenis: Tijdstip Voor het vak en vormingsgebied Biologie: Nieuws uit de Natuur en Natuur Buitengewoon Groep 1 en 2: Thema’s uit Schatkist.

2014-03 De Sprankel DH

Deze methodes geven naast de Canon van Nederland voldoende mogelijkheden om aandacht te schenken aan het cultureel erfgoed. Daarnaast willen we d.m.v. ons excursiebeleid het schoolnabije erfgoed (dorp/provincie) een plaats geven bij dit kerndoel (zie Bijlage 1: Jaarlijks activiteitenplan). Ook vinden we dat de Fryske Taal de culturele ondersteuning kan geven bij dit kerndoel. Hiervoor gebruiken we vanaf groep 4 Studio F. Groep 1 t/m 3 biedt Frysk spelenderwijs aan.

Parel van onze school (optie) Eens in de twee jaar wordt in het voorjaar door de hele school drie weken lang thematisch gewerkt, waarin de bovenstaande gebieden aan de orde komen. Het project wordt afgesloten met een presentatie voor de ouders. Naast de jaarlijkse kerk-school-gezinsdienst geven we aandacht aan vieringen met Kerst, Pasen en Pinksteren. Jaarlijks worden in groep 5 en 6 schaatslessen gegeven in de IJshal in Leeuwarden. De elfstedentocht is een stukje erfgoed waar we in deze omgeving trots op zijn. De schaatslessen passen hier goed in. Jaarlijks vinden er kennismakingslessen plaats met muziekvereniging Studio en showband Tacostu. Onze school wil in de komende jaren toewerken naar een school die cultuureducatie als volgt vormgeeft. Wij richten ons in eerste instantie op het enthousiasmeren van leerkrachten en vergroten van leerkrachtvaardigheden op het gebied van de kunstvakken om daarmee hun didactisch aanbod te vergroten. Enthousiasme van leerkrachten is nodig om leerlingen enthousiast te kunnen maken voor de verschillende kunstvakken. Door in te zetten op leerkrachtvaardigheden worden de lessen levendiger en aantrekkelijker en de kwaliteit van lesgeven neemt toe. Met dit plan kiezen we voor de kunstvakken om deze doelen te bereiken. Erfgoededucatie en mediaeducatie krijgt vorm via de reguliere methodes. Daar waar mogelijk wordt gekeken naar uitstapjes in de directe omgeving. In het schooljaar 2013-2014 volgen twee leerkrachten een cursus drama en drie leerkrachten een tekencursus. De expertise van deze leerkrachten willen we graag inzetten voor onze school. In het schooljaar 2013-2014 staat drama centraal. Twee leerkrachten volgen de cursus Wy Spylje. Alle groepen krijgen 6 dramalessen door vakdocenten van Muzarthe. De afsluiting van dit project doen we heel feestelijk door alle leerlingen de kans te geven eens op te treden in een schouwburg met familie als toeschouwers. De Harmonie in Leeuwarden is hiervoor afgehuurd. Voor de leerlingen ligt hierbij de nadruk op beleving, ontdekking en ervaring. Deze leerkrachten geven in het schooljaar 2014-2015 een workshop aan hun collega’s om de opgedane kennis met hen te delen. Het schooljaar 2014-2015 staat dan ook in het teken van tekenen. Mede-teamleden worden enthousiast gemaakt voor het vak tekenen en leren door middel van het volgen van workshops van hun collega’s de tekentaal over te brengen op de leerlingen. Streven is om in 2014-2015 te komen tot een doorgaande lijn op het gebied van tekenen. Het schooljaar 2015-2016 staat in het teken van muziek. Dit is bewust zo gepland om ook alvast voldoende geld te kunnen begroten voor aanschaf van instrumenten. Graag willen we op het gebied van muziek de samenwerking aangaan met fanfare Studio Stiens. Door deze samenwerking zoeken we ook de verbinding met het dorp. Leerkrachten worden gevraagd scholing te volgen op het gebied van muziek. Uit het voorgaande blijkt dat we inzetten op breed geschoolde teamleden. Iedereen moet uit de voeten kunnen met drama, muziek en tekenen. Mogelijk krijgt dit nog een vervolg door in te zetten op dans. 2014-03 De Sprankel DH

Alle kinderen komen op deze manier in de basis in aanraking met de verschillende kunstvakken. Talenten van de kinderen op deze gebieden kunnen ontdekt worden. We willen als school deze talenten zoveel mogelijk laten groeien. Kan er een podium in de school gerealiseerd worden om hiermee regelmatig dramatalenten een kans te geven? Is er een tekenproject mogelijk met inzet van onze tekentalenten? Is een schoolorkest mogelijk? In het schooljaar 2016-2017 willen we alle ideeën die zijn ontstaan een plekje geven in de jaarplanning. Voor zowel leerkrachten als leerlingen zullen de komende jaren een ontdekkingsreis worden.

3. Meerjarenplanning Cultuureducatie omvat veel aspecten. We spreken van: actieve, receptieve en reflectieve aspecten van cultuureducatie. In de meerjarenplanning willen we op systematische wijze aandacht schenken aan deze drie aspecten. (zie ook Bijlage 1: Jaarlijks activiteitenplan) 2013 – 2014

Accent op drama

Doel: enthousiasmeren van leerkrachten en leerlingen. Vergroten van leerkrachtvaardigheden. Ontdekken van talenten van leerlingen.

2014 - 2015

Accent op tekenen

Doel: enthousiasmeren van leerkrachten en leerlingen. Vergroten van leerkrachtvaardigheden. Ontdekken van talenten van leerlingen. Komen tot een doorgaande lijn.

2015 - 2016

Accent op muziek

Doel: enthousiasmeren van leerkrachten en leerlingen. Vergroten van leerkrachtvaardigheden. Ontdekken van talenten van leerlingen. Oriëntatie op duurzaamheid en inbedden in het onderwijs.

2016 - 2017

Start inbedding

Opgedane ideeën staan ingepland in de jaarplanning.

4. Taakverdeling Binnen ons team hebben we een interne coördinator cultuureducatie (ICC'er). Tevens heeft de directeur de opleiding tot ICC’er gevolgd. Samen zijn ze verantwoordelijk voor het opstellen, uitvoeren en implementeren van het cultuurbeleid. De taak van deze collega is als volgt gefaciliteerd: • •

valt binnen de reguliere niet lesgebonden schooltaak; krijgt, indien nodig en organisatorisch mogelijk (nooit ten koste van nog meer mensen voor de groep), af en toe verlof. Dit in overleg met directie en medezeggenschapsraad.

De beide coördinatoren cultuur zijn samen verantwoordelijk voor:  visie-, beleids- en planontwikkeling samen met het team;  beleidsontwikkeling en sturing;  planning en voortgang;  cultuureductie-coördinatie;  informatie en communicatie;  programma-aanbod;  professionalisering;  externe contacten;

Voor een specifieker onderverdeling van taken; zie de takenlijst. De directeur is verantwoordelijk voor financiën en contracten. 2014-03 De Sprankel DH

Naast deze twee ICC’ers is er in de bovenbouw een leerkracht die vanuit het taakbeleid belast is als aanspreekpunt cultuur bovenbouw. Zijn taken zijn als volgt:  draagt ideeën aan voor het cultuureducatie beleidsplan;  adviseert gevraagd en ongevraagd;  bereidt voor en organiseert cultuureducatie in teamvergaderingen;  is bereid tot regelmatig intern overleg;  verzorgt PR over cultuureducatie aanpak in de school  zorgt voor passages over cultuureducatie-beleid en gebruik in schooldocumenten/website  schrijft mede artikelen over cultuureducatie- beleid en activiteiten  ondersteunt in communicatie naar ouders/vrijwilligers  verzorgt info op de website  maakt afspraken over onderlinge taakverdeling bij voorstellingen (infoverspreiding, klaarzetten, ontvangst, vervoer, bgl ouders) en bereidt de lessen voor voor de groepen 5 t/m 8.  Foto’s maken. Wie doet het? Wie regelt het?  Is bereid tot reflecteren op eigen rol (in de vormgeving van) cultuureducatie op school  Brengt de scholingsbehoefte mede in kaart  Bereidt voor en organiseert cultuureducatie studiebijeenkomsten.  Neemt deel aan bijeenkomsten voor deskundigheidsbevordering  Neemt deel aan bijeenkomsten van relevante platforms  Legt en onderhoudt contacten met milieuorganisatie, bijv. in verband met cultureel erfgoed.  Aanbod aanpassen aan de realiteit van het onderwijs samen met ICC’ers  Doelstellingen van de instelling helder formuleren samen met de ICC’ers  Plaats bepalen in het culturele veld en afstemmen samen met de ICC’ers

5. Communicatie Onze school voert een actief communicatiebeleid. Dit heeft betrekking op de interne en externe communicatie. Intern gebruiken we de volgende communicatiemogelijkheden:  personeelsvergaderingen;  interne nieuwsbrief: de wekelijkse mededelingen;  e-mail leerkrachten  publicatiebord personeelskamer Externe partners (ouders, bestuur, schoolbegeleidingsdienst, bibliotheek en culturele instellingen) worden op de hoogte gesteld d.m.v. een tweewekelijkse nieuwsbrief: het Sprankelnijs. Ook wordt er via onze website gepubliceerd www.cbs-desprankel.nl. Daarnaast wordt de schoolgids ingezet als communicatiemiddel. Het schooljaarplan/jaarverslag dient ter verantwoording aan de inspectie. De ICC'er heeft de taak om binnen de verschillende communicatiedragers de cultuureducatie een gezicht te geven. Daarbij wordt specifieke aandacht geschonken aan het formuleren van de juiste vraagstelling aan de aanbieders van kunst- en erfgoedinstellingen. Daardoor zal onze school meer gaan werken vanuit scenario 2 uit 'Hart(d) voor cultuur'.

6. Resultaten Onze school werkt met een halfjaarlijks schoolrapport. Daarin zijn de volgende onderdelen t.a.v. kunstzinnige oriëntatie opgenomen: Creatieve vorming: Tekenen Handenarbeid/textiele werkvormen/techniek Muziek Drama 2014-03 De Sprankel DH

7. Financiën De begroting cultuureducatie is een onderdeel van de schoolbegroting. Jaarlijks ontvangt de ICC'er van de directeur/bestuur een overzicht van de beschikbare middelen. In samenspraak met de teamleden stelt de ICC'er een begroting op voor het jaarlijks activiteitenplan (zie Bijlage 1: Jaarlijks activiteitenplan met begroting). Deze middelen bestaan uit de door het ministerie beschikbaar gestelde gelden die via het bestuur voor de jaarbegroting worden binnengebracht. De rijkssubsidie versterking cultuureducatie bedraagt dit schooljaar 276 x €10,90 = € 3008.40 In samenspraak met de teamleden stelt de ICC-er een begroting op voor:  excursies;  inhuren van aanbieders;  aankopen methodisch materiaal/ verbruiksmateriaal  andere kosten  etc.

2014-03 De Sprankel DH

Bijlage 1 Jaarlijks activiteitenplan met begroting - schooljaar 2013-2014 Groeidocument Groep 1 en 2

Groep 3 en 4

Groep 5 en 6

Groep 6A-7A

September

Oktober

Groep 7 en 8

Rondleiding Molen Birdaard Naar het bos

November

Bibliotheek bezoek

December

Januari

Uur cultuur

Februari

Uur cultuur

Maart

Klassefilm

Uur Cultuur

Natuurmuse um ook 4/5

Natuur Museum

April

Bezoek boerderij (schapen)

Mei

Juni

Ziekenhuis knuffelpoli groep 3 Bezoek Doniastate

2014-03 De Sprankel DH

Pieter Roelf Jeugd concert NNO groep 6

Planetarium

Bezoek bedrijf

Uur Cultuur

Uur Cultuur

Fryske Gea Molen Birdaard

Verzetsmus eum

Pieter Roelf Jeugd Concert NNO

Begroting