Samenvatting Jaarbericht 2012

Samenvatting Jaarbericht 2012 Hierbij presenteren wij een overzicht van de belangrijkste productiecijfers van 2012. Verder treft u een overzicht aan van een aantal van onze activiteiten. Aanvullende informatie vindt u op onze website www.bevolkingsonderzoekzuid.nl. Op onze website is ook het financiële en sociale jaarverslag te vinden.

Bevolkingsonderzoek borstkanker

Detectiecijfer Het detectiecijfer geeft aan hoeveel cliënten terecht zijn doorverwezen. Het percentage wordt berekend door het aantal terecht positieve cliënten te delen door het aantal onderzoeken. Het detectiecijfer van 2012 kan pas in de tweede helft van 2013 berekend worden. In onderstaande tabel staan de detectiecijfers van 2011, 2010 en 2009. In

Resultaten

1

2011 is het verwijscijfer gestegen. Dit heeft waarschijnlijk

In onderstaande tabel staan de opkomst- en verwijscijfers van de laatste 3 jaren. Het opkomstpercentage is met 0,4% iets gestegen ten opzichte van het jaar ervoor. Omdat het screeningsinterval 2 jaar is, is het beter om het opkomstcijfer van 2012 te vergelijken met dat van 2010. We zien dan een daling van 0,7%. De daling komt overeen met de landelijke trend. Er wordt landelijk en regionaal onderzocht wat de oorzaak is van deze daling. Resultaten van dit onderzoek zullen waarschijnlijk pas op langere termijn beschikbaar komen. Het verwijspercentage vertoont nog steeds een stijgende trend. Een belangrijke oorzaak voor deze stijging is de digitalisering. Er is een lichte stijging te zien van het percentage afmeldingen. Dat is positief nieuws als je het afzet tegen de daling van het aantal non-responders (cliënten die niet deelnemen en zich niet afmelden). Meer cijfers, zoals de opkomst per leeftijdscohort en per gemeente, vindt u op onze website www.bevolkingsonderzoekzuid.nl.

2012 2011 2010

aantal uitnodigingen

274.967

256.834

253.602

aantal onderzoeken

227.772

211.704

211.864

opkomst in %

82,8

82,4

83,5

afmeldingen in %

7,5

7

7,3

non-response in %

9,6

10,6

9,3

aantal verwijzingen

5.638

4.941

4.370

verwijzingen in %

2,5

2,3

2,1

kosten per onderzoek

€ 60,90

€ 63,60

€ 60,10

te maken met de digitalisering. In 2011 is ook het detectiecijfer gestegen. Van de 2,3% van de onderzochte cliënten die verwezen zijn voor nader onderzoek bleek 0,7% daadwerkelijk borstkanker te hebben.

2011

2010

2009

detectiecijfer in %

0,7

0,6

0,5

Samenvatting Jaarbericht 2012

Opleiding tot MBB’er in de screening in eigen beheer Eind 2010 heeft het RIVM - Centrum voor bevolkingsonderzoek - besloten dat de onderwijstaken voor de opleiding tot MBB‘er in de screening niet meer tot het pakket van het LRCB (Landelijk Referentiecentrum voor

ontwikkeld. Het is een totaalplan dat zowel de opleiding als de continuering van de professionele ontwikkeling beschrijft. In 2013 zal de implementatie van het plan gerealiseerd worden.

Mass-trial Eind 2012 is de laatste cliënt geïncludeerd voor de

bevolkingsonderzoek op Borstkanker) zou behoren. Sinds

Mass-trial. Het doel van de Mass-trial is het verbeteren

1 januari 2011 zijn de screeningsorganisaties zelf

van de verwijsstrategie voor cliënten uit het bevolkingson-

verantwoordelijk voor de opleiding tot MBB’er in de

derzoek borstkanker. In totaal hebben 27 onderzoeksme-

screening. In eerste instantie is gewerkt aan een interim

dewerkers van de 5 screeningsorganisaties, 10 ziekenhui-

oplossing voor de korte termijn. Begin 2011 is de opleiding in eigen beheer gestart. Deze interim oplossing is in samenwerking met het LRCB opgestart.

zen en 3 diagnostische centra meegewerkt aan dit onderzoek. Landelijk zijn er circa 400 cliënten geïncludeerd in de studie. Vanuit Bevolkingsonderzoek Zuid

Vervolgens is gezocht naar meer samenhang in de

namen 172 cliënten deel aan de Mass-trial. Dit is een

post-hbo opleiding MBB’er in de screening. Daarom is in

mooi resultaat.

2012 het landelijke opleiding- en bij- en nascholingsplan

Bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker Resultaten

2012*

2011*

2010*

aantal uitnodigingen

160.316

164.640

165.282

aantal onderzoeken

106.160

109.279

110.770

opkomst in %

66,2

66,4

67

beschermingsgraad in %

70

70,2

71,2

verwijzingen naar

1.035

998

1.080

1,0

0,9

1,0

3.340

3.194

3.020

3,2

2,9

2,7

gynaecoloog verwijzingen naar gynaecoloog in % advies herhaling

De tabel laat de resultaten zien van het bevolkingsonder-

na 6 maanden

zoek baarmoederhalskanker van de laatste 3 jaren. Het

advies herhaling

opkomstcijfer in 2012 is, net als in 2011, licht gedaald.

na 6 maanden in %

Dit is conform de landelijke trend. Er wordt onderzocht

afmeldingen in %

8,7

8,8

9,1

waarom het opkomstcijfer is gedaald.

non-response in %

25

24,9

23,8

kosten per onderzoek

€ 56,33

€ 56,98

€ 51,45

De cijfers zijn elk jaar op dezelfde datum berekend, zodat

ze met elkaar vergeleken kunnen worden. Na deze

Toelichting bij de tabel:

peildatum stijgt het opkomstcijfer altijd nog licht. Er zijn

Het opkomstcijfer wordt berekend door het aantal

immers vrouwen die het onderzoek uitstellen, bijvoorbeeld

onderzoeken te delen door het aantal uitnodigingen. Bij

in verband met zwangerschap. Het definitieve opkomst-

het berekenen van de beschermingsgraad worden de

cijfer van 2010 is 68,1% en van 2011 is dit 68%. Het

cliënten bij wie de baarmoederhals en/of baarmoeder is

opkomstcijfer van 2012 zal naar verwachting ook nog

verwijderd en de cliënten die recent een uitstrijk hebben

iets stijgen. Meer cijfers vindt u op onze website

laten maken bij het aantal onderzochte cliënten opgeteld.

www.bevolkingsonderzoekzuid.nl

Dit aantal wordt gedeeld door het aantal uitnodigingen.


* peildatum: 14 mei

2

Bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker Huisartsenvragenlijst In 2012 is in kaart gebracht hoeveel huisartspraktijken hun taken voor het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker uitvoeren. In samenwerking met IQ healthcare, onderzoekscentrum UMC St. Radboud, heeft Bevolkingsonderzoek Zuid hiervoor een gevalideerde vragenlijst opgesteld. Dankzij de 95 respondenten die de vragenlijst ingevuld hebben (responspercentage van 25%) is een beter inzicht verkregen over de werkwijze en de kwaliteit van de taken voor het bevolkingsonderzoek baarmoeder-

Een enkeling maakt het speculum huishoudelijk schoon, wat een mogelijk risico voor de overdracht van HPV met zich meebrengt. Bij een uitslag ≥ Pap 3a wordt door iets meer dan de helft van de praktijken dezelfde dag nog contact opgenomen met de vrouw. In bijna alle gevallen gebeurt dit telefonisch door de huisarts. Ondanks relatief kleine aantal respondenten, zien we een sterk gevarieerd beeld in handelswijze tussen de huisartsen. Dit komt vaak door onwetendheid, gebrek aan duidelijke richtlijnen of door onbekendheid met de eigen rol in relatie met de werkwijze van andere ketenpartners in het bevolkingsonderzoek. Er wordt door Bevolkingsonderzoek Zuid op verschillende manieren gewerkt aan een betere ondersteuning van huisartspraktijken. Er is een scholing ontwikkeld voor praktijkassistenten. Daarnaast ondersteunen praktijkondersteuners huisartspraktijken door een praktijkbezoek af te leggen. Bevolkingsonderzoek Zuid is in contact met de landelijke partners RIVM en NHG om de richtlijnen aan te scherpen.

halskanker in de huisartspraktijken.

Visitatie laboratoria

3

In het najaar van 2012 zijn de laboratoria in Bergen op Zoom, Helmond en Den Bosch gevisiteerd door de manager bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker en de regionaal coördinerend patholoog (RCP). In het geval van Den Bosch, werd de RCP voor zijn eigen lab gevisiteerd door een collega RCP van een andere regio. Het laboratorium werd tijdens de visitatie vertegenwoordigd door een patholoog en een hoofdanalist die direct leiding De meeste cliënten worden liever uitgestreken door een vrouw. Uit de resultaten blijkt dat in 77% van de gevallen dit ook gebeurt. Over de deskundigheidsbevordering geeft tweederde van de uitstrijkers aan dat bijscholing minimaal 1,5 jaar geleden is gevolgd. De frequentie van het uitstrijken loopt uiteen, maar een meerderheid van 80% van de uitstrijkers maakt wekelijks uitstrijkjes, 1,5% enkele keren per jaar. Bij bijna driekwart van de praktijken duurt het maken van een uitstrijk 10-20 minuten, bij een kwart kost dit minder dan 10 minuten. Bij 48% van de praktijken worden de uitstrijkjes opgehaald en naar het lab gebracht, 39% verstuurt dit per post. Acht procent legt deze verantwoordelijkheid bij de cliënt neer en geeft het uitstrijkje mee om af te leveren bij het laboratorium. In meeste gevallen (76%) wordt het speculum volgens hygiënische richtlijnen in een autoclaaf gesteriliseerd.

geeft aan de uitvoering, dan wel de uitvoering coördineert. De basis voor de visitatie wordt gevormd door de geldende versie van de NVVP richtlijn voor cervixcythologie, de (contractuele) afspraken met de screeningsorganisatie, en de uitkomsten van de laboratoriumgegevens (o.a. de follow-up en de carcinoomaudit). Er wordt getoetst op de naleving van deze afspraken en richtlijnen en de laboratoriumuitslagen worden vergeleken met die van de andere laboratoria in de regio. De gevisiteerde laboratoria werken volgens geldende richtlijnen en hebben oog voor kwaliteit. Er zijn enkele verbeterpunten gesignaleerd en schriftelijk gerapporteerd. De laboratoria hebben 1 jaar de tijd om de verbeterpunten aan te pakken en te rapporteren aan Bevolkingsonderzoek Zuid.


Scholing praktijkassistenten blijkt succesvol

vanaf het begin te voorzien in een grote behoefte aan een praktijkgerichte scholing in het maken van uitstrijkjes. In 2012 heeft de basiscursus 10 keer plaatsgevonden, de opfriscursus 11 keer. Er zijn 163 praktijkassistenten opgeleid voor de basiscursus en 274 voor de opfriscursus.

Sinds 2011 leidt Bevolkingsonderzoek Zuid praktijkassistenten op om op een goede manier uitstrijkjes te maken.

In navolging van het succes van de scholing van Bevol-

In veel huisartspraktijken worden de uitstrijkjes door de

kingsonderzoek Zuid is in 2012 gestart met de ontwikke-

praktijkassistenten uitgevoerd. Het is belangrijk dat zij

ling van een landelijke scholingsmodule. De scholing is

op de hoogte zijn van de vereiste kwaliteitseisen en de

verder ontwikkeld en verbeterd in samenwerking met alle

relevante regelgeving.

landelijke betrokken partijen (RIVM, NHG, NVDA, laboratoria, screeningsorganisaties). De geaccrediteerde Basis

Sinds 2012 heeft Bevolkingsonderzoek Zuid 2 praktijkon-

Scholingsmodule Cervixscreening bestaat uit een online

dersteuners in huis die huisartsen en assistenten onder-

e-learning en 2 praktijkavonden. In januari 2013 is deze

steunen bij de uitvoering van de werkzaamheden ten

nieuwe scholingsmodule door Bevolkingsonderzoek Zuid

behoeve van het bevolkingsonderzoek baarmoederhals-

in gebruik genomen.

kanker. Zij coördineren ook de scholing. De scholing bleek

Bevolkingsonderzoek darmkanker Voorbereidingen in volle gang Sinds minister Edith Schippers in 2011 bekend maakte dat er een bevolkingsonderzoek darmkanker zou komen, is gestart met de voorbereidingen, zowel landelijk als regionaal. Om de invoering van het bevolkingsonderzoek in onze regio te begeleiden, is in 2012 Yvonne van Oosterhout aangesteld als projectleider.

goed; van vrijwel alle coloscopiecentra waren vertegenwoordigers aanwezig. In 2012 zijn de Regionaal Coördinerend MDL-arts en de Toetsing Coördinerend MDL-arts geworven om de beoordeling van coloscopiecentra en endoscopisten in 2013 onder hun hoede te gaan nemen. Ook op het gebied van communicatie en kwaliteit zijn er voorbereidingen getroffen voor de invoering van het nieuwe bevolkingsonderzoek. Op landelijk niveau zijn er diverse aanbestedingen gegund, onder andere die voor de iFOBT ontlastingstest en voor de bouw van een automatiseringssysteem dat het hele proces ondersteunt: ColonIS. Er zijn kwaliteitseisen voor coloscopiecentra, endoscopisten en pathologen ontwikkeld en er is veel werk in de steigers gezet. Kortom, er is hard gewerkt om het bevolkingsonderzoek darmkanker in 2013 in te kunnen voeren. Voor meer informatie over het nieuwe bevolkingsonderzoek en over de verschillende aanbestedingen, zie onze

In juni is de werving voor coloscopiecentra en endoscopis-

website www.bevolkingsonderzoekzuid.nl

ten van start gegaan. Er is een registratiemodule voor endoscopisten op de website van Bevolkingsonderzoek Zuid verschenen. Endoscopisten kunnen zo 100 scopieën registreren, één van de toelatingseisen om als endoscopist toegelaten te worden als screenend arts. Op 27 september vond er in de regio van Bevolkingsonderzoek Zuid een informatiebijeenkomst voor coloscopiecentra en endoscopisten plaats. De opkomst was zeer


4

Reacties van cliënten

Er zijn 2 schadeclaims ingediend bij de aansprakelijk-

Bevolkingsonderzoek Zuid ontvangt jaarlijks reacties van

de landelijke klachtencommissie.

heidsverzekering. Er zijn geen klachten ingediend bij

cliënten. De meeste reacties komen bij de onderzoekscentra en de informatiepunten binnen. Daar kunnen ze meestal direct worden afgehandeld door de laboranten of

Bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker

de medewerkers van de informatiepunten. Zij geven

Er zijn 11 reacties binnengekomen die betrekking hadden

antwoord op de meeste vragen. Het is ook mogelijk om

op het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker; 7

een reactie te geven via de klachtenfunctionaris. Dat kan

klachten en 4 vragen/suggesties. Alle reacties waren van

een vraag, suggestie, compli-

organisatorische aard. Er zijn in 2012 geen klachten

ment of klacht zijn.

ingediend bij de landelijke klachtencommissie.

Bevolkingsonderzoek borstkanker

Externe Audit:

In 2012 hebben 1.095 cliënten een reactie gegeven. Bij een aantal reacties betrof het verschillende onderwerpen (bijvoorbeeld een compliment met een vraag). Hierdoor is het aantal onderwerpen hoger dan het aantal cliënten dat gereageerd heeft. 5

Het absolute aantal reacties is licht gestegen in vergelijking met 2011. Dit is te verklaren door het feit dat er in 2012 meer cliënten zijn onderzocht dan in 2011. Het aantal reacties is relatief gezien hetzelfde als vorig jaar. 0,5% van de onderzochte cliënten heeft gereageerd.

Behoud HKZ-certificering bevolkingsonderzoek borstkanker en ISO-certificering bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker In juni 2012 heeft de externe audit plaatsgevonden. Dit keer zowel voor het bevolkingsonderzoek borstkanker als voor het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker. De auditor heeft een positieve indruk gekregen van onze organisatie. Er is 1 tekortkoming geconstateerd. HKZ eist

Aantal reacties afgehandeld door klachtenfunctionaris 2012 1.095 reacties

1 op de 209 onderzochte cliënten

2011 1.010 reacties


2010 784 reacties


Meest voorkomende onderwerpen (totaal 1.365) Complimenten

47%

(641)

Klachten

34%

(464)

• organisatorisch

10%

(139)

• pijn

9%

(119)

• standplaats

6%

(88)

• bejegening

6%

(81)

Vragen en suggesties

19%

(260)

• organisatorisch

8%

(107)

• pijn

6%

(85)

dat er een gedocumenteerde procedure is vastgesteld om de beheersinstrumenten te definiëren die nodig zijn voor de identificatie, het opslaan, de bescherming, het terugvinden, het bewaren en de vernietiging van registraties. In 2012 is tijdens de externe audit als tekortkoming geconstateerd dat binnen de organisatie niet duidelijk is waar documenten geregistreerd zijn en wat de bewaartermijn van registraties is. Bevolkingsonderzoek Zuid heeft middels een plan van aanpak aangegeven met welke maatregel zij deze tekortkoming gaat oppakken. Dit plan is geaccepteerd en wordt tijdens de externe audit in 2013 geverifieerd in de praktijk. Bevolkingsonderzoek Zuid heeft een verlenging gekregen van het HKZ-certificaat voor het bevolkingsonderzoek borstkanker en voor het eerst een ISO certificaat voor het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker ontvangen.


Samenvatting Jaarbericht 2012

Recommend Documents