onderwijsbrochure 2010-2011
Jongeren Tegen Racisme vzw
Samen leven, kan je leren!
www.schoolzonderracisme.be
Kleur je klas! W
il ook jij je inzetten om jongeren op te voeden tot wereldburgerschap? Of ben je op zoek naar een eenmalige vorming? Zoek je ideeën voor een multiculturele dag? Of wil je een wereldburgerschapstraject op je school uit de grond stampen? Dan zet deze folder je alvast op weg! Je vindt hier tal van vormingen, activiteiten, creatieve lesmomenten en leuke methodieken die jongeren van verschillende leeftijden aan het denken kunnen zetten. Vooroordelen aanpakken en jongeren inzichten bijbrengen in het hoe en het waarom van racisme, zullen hen helpen om op te komen voor waarden als verdraagzaamheid, vriendschap en gelijkheid. School Zonder Racisme vindt het belangrijk dat jongeren zich ontplooien tot wereldburgers zodat ze goed kunnen functioneren in een samenleving die gekenmerkt is door een grote etnische, culturele en sociale diversiteit. Daarom bieden we je graag ondersteuning bij het uitwerken van een wereldburgerschapstraject. We gaan samen met de school op zoek naar een geschikte en haalbare module. Een engagement voor verdraagzaamheid mag immers geen eendagsvlieg zijn! We maken er samen het beste van!! School Zonder Racisme
School Zonder Racisme
Pagina 3 2010 - 2011
Maak van je school een …
‘School Zonder Racisme’
Je school wordt ‘School Zonder Racisme’ als:
W
■ discriminatie, racistische uitspraken en propaganda niet aanvaard worden. ■ er wetenschappelijke en correcte informatie wordt gegeven over racisme, migratie en andere culturen. ■ er elk jaar antiracistische initiatieven worden georganiseerd om zo de verdraagzaamheid en de solidariteit te bevorderen. ■ 60 % van je school akkoord gaat met de ‘Oproep voor een School Zonder Racisme’. Deze oproep geldt zowel voor het basis-, secundair als hoger onderwijs. Meer informatie vind je op de website www. schoolzonderracisme.be
JTR vzw
Pagina 4 2010 - 2011
anneer je school voldoet aan deze voorwaarden krijgt ze de titel ‘School Zonder Racisme’ en verbindt ze zich tot een blijvend engagement voor vriendschap en gelijkheid. Dit kan je kenbaar maken aan je omgeving door het ontvangen bordje ‘School Zonder Racisme’ aan je schoolpoort op te hangen. Indien je de oproep wil lanceren in je school, kan je op de hulp rekenen van de medewerkers van School Zonder Racisme. We komen graag naar je school om je te ondersteunen bij de concrete uitwerking van dit project. Zo kunnen we gedurende één schooljaar een Leertraject WereldburgerZin op poten zetten waarbij we zoveel mogelijk vakoverschrijdende eindtermen integreren. Word je geen ‘School Zonder Racisme’ maar werk je aan een eigen project dat binnen dit thema past? Aarzel dan niet om ons te contacteren. Wij staan klaar om samen met jou te zoeken naar boeiende activiteiten of lesmomenten.
School Zonder Racisme
Pagina 5 2010 - 2011
Basisonderwijs
Secundair onderwijs
S
W
tellen je leerlingen vragen over andere culturen of hebben ze stereotype opvattingen over anderen? Wil je graag op kindermaat werken rond vooroordelen, uitsluiting en racisme? Dan ben je bij School Zonder Racisme aan het juiste adres.
erk je wel eens rond discriminatie, vooroordelen en racisme in je klas maar ben je op zoek naar nieuwe ideeën? Dan helpen volgende vormingen je alvast op weg. Met sommige vormingen kan je zelf aan de slag, maar je kan ook kiezen voor een vorming die wij deskundig begeleiden.
Vorming à la carte! School Zonder Racisme bouwde intussen zijn kennis rond antiracistisch werk grondig uit. Voor het basisonderwijs staan wij klaar om rond verschillende thema’s, verwant aan wereldburgerschap, een vormingsaanbod samen te stellen. Contacteer ons gerust, wij helpen je graag verder.
Een kijk op de ander Mensen van verschillende origine vertellen aan de hand van foto’s hun levensverhaal. Via dit vooroordelenspel werken we rond positieve beeldvorming en diversiteit. De fotomap, met tal van didactische methodieken, is een goed hulpmiddel om vooroordelen en stereotypen bij jongeren te doorbreken. Duur: 2 lesuren Vorming door educatief medewerker: € 100 + vervoersonkosten Deze fotomap kan je ook aankopen voor € 50.
School Zonder Racisme
Pagina 7 2010 - 2011
Secundair onderwijs
Secundair onderwijs
Vluchtelingenspel in samenwerking met Foyer
Je Studeert Voor Je ’t weet!
In dit spel kruip je in de huid van een vluchteling. In acht ontmoetingen met andere spelers, maak je kennis met de asielprocedure, opvangcentra, inburgering, illegaliteit, huisvesting, clandestiene tewerkstelling, vrijwillige terugkeer, uitwijzing, enz. Tijdens dit traject moet je proberen om zo hoog mogelijk te scoren op je welzijnsbarometer. In het spel worden de spelers voor ‘moeilijke’ keuzes geplaatst. In de nabespreking worden deze situaties hernomen in de vorm van een stellingenspel. Dit spel is een product van integratiecentrum Foyer - www.foyer.be Duur: 2 lesuren Vorming door educatief medewerker: € 100 + vervoersonkosten
Verder studeren aan het hoger onderwijs is niet voor iedereen weggelegd. Het is algemeen bekend dat allochtone studenten ondervertegenwoordigd zijn in hogere opleidingen. Daarom hebben hogeschoolstudenten van de KHLeuven dit spel ontwikkeld. Dit spel is gebaseerd op hindernissen waarmee allochtone leerlingen te maken krijgen in het secundair onderwijs. De obstakels worden op een speelse wijze in het spel verwerkt. Op deze manier leren leerlingen dat er voor elke hindernis een mogelijke oplossing bestaat. Duur: 2 lesuren Vorming door educatief medewerker: € 100 + vervoersonkosten
Safispel Safi is Marokkaans voor ‘Genoeg!’. Via speelse doe-opdrachten ondervinden de leerlingen, in de huid van een ander personage, wat het is om ongelijk behandeld te worden. Doorheen het spel ervaren de leerlingen tal van hindernissen of succeservaringen en komen ze in contact met wettelijke en feitelijke discriminaties. Ze beseffen dat niet iedereen gelijke kansen en rechten krijgt op het vlak van onderwijs, werk, vrije tijd en wonen. Duur: 2 lesuren Vorming door educatief medewerker: € 100 + vervoersonkosten
JTR vzw
Pagina 8 2010 - 2011
Vorming à la carte Zit je met een specifieke vraag? Wil je inspelen op een bepaalde situatie die zich voordoet in je school of in de actualiteit? We zijn expert in verschillende thema’s waaronder bijvoorbeeld media en racisme of de geschiedenis van de migratie. We maken ook gebruik van meerdere methodieken (stellingenspelen, rollenspelen, cases,…) om voor voldoende variatie te zorgen. Prijs voor 2 lesuren: € 100 + vervoersonkosten
School Zonder Racisme
Pagina 9 2010 - 2011
Secundair onderwijs
Secundair onderwijs
Uitstap: Brussel Anders Bekeken
THEMATISCHE TOCHTEN
Brussel als hoofdstad van België is meer dan het Atomium, de Grote Markt en Manneken Pis. Met ‘Brussel Anders Bekeken’ worden de leerlingen via een educatieve daguitstap vertrouwd gemaakt met een Brusselse wijk. Ze komen in contact met verschillende culturen en leren over de manier waarop racisme, sociale uitsluiting en discriminaties in onze maatschappij verweven zitten. Er is in de voormiddag keuze uit verschillende thematische tochten (half dagdeel) en in de namiddag kunnen we tal van workshops (één tot twee uur) voorzien.
■ vluchtelingen Hoe komt men in België terecht en wie kan er asiel aanvragen? Waarom vluchten mensen? Wie wordt als vluchteling erkend, wat is de conventie van Genève en wat is het verschil tussen een open en gesloten centrum? Dit zijn enkele vragen die vaak onbeantwoord blijven. Tijdens de tocht vluchtelingen trachten we hierop een antwoord te geven. Daarnaast zullen de leerlingen ook verschillende voorzieningen zoals de Dienst Vreemdelingenzaken, Commissariaat Generaal voor de Vluchtelingen en Staatslozen en het centrum Klein Kasteeltje leren kennen. Na de zoektocht volgt een nabespreking waarbij de leerlingen de kans krijgen om vragen te stellen. In een tweede deel volgt een getuigenis van een persoon met een vluchtverhaal.
■ kolonisatie Bij de zoektocht kolonisatie gaan we op zoek naar het koloniaal verleden van België. De leerlingen maken kennis met de Afrikaanse cultuur en andere culturen die terug te vinden zijn in de Matongéwijk. We belichten de periode van Leopold II en de wijze waarop gebouwen zijn neergezet met het geld uit het Afrikafonds. Naast een gegidste wandeling zullen de leerlingen het contrast zien tussen het dagelijkse leven in de Matongéwijk en het economisch politiek klimaat in de Europese wijk. In een nabespreking staan we stil bij het begrip neokolonialisme en bespreken we open of directe vormen van slavernij, overheersing en uitbuiting in de wereld. deze tekening is gemaakt door onze vrijwilliger Daïf
JTR vzw Pagina 10 Preshiny, een persoon met een vluchtverhaal. 2010 - 2011
School Zonder Racisme
Pagina 11 2010 - 2011
Secundair onderwijs
Secundair onderwijs
■ islam en oriëntaalse culturen
WORKSHOPS
Leerlingen ontdekken via een zoektocht verschillende oriëntaalse culturen. Door het uitvoeren van opdrachten komen ze in contact met elementen uit de Arabische erfenis, oriëntaalse muziek en voeding. Er zal aandacht zijn voor de vijf peilers binnen de islam en de begrippen “halal en haram”. In een nabespreking staan we onder andere stil bij de negatieve rol van de media ten opzichte van de islamitische cultuur en moslims. Via deze weg willen we de vooroordelen ten opzichte van deze gemeenschap bespreekbaar maken. Dit wordt aangeboden in combinatie met een moskeebezoek in de namiddag waarbij de leerlingen een beter zicht krijgen op de islamitische godsdienst.
In de namiddag bieden we verschillende workshops aan die één tot twee uur duren:
■ migratie en sociale uitsluiting
Tijdens dit bijzonder ontmoetingsmoment maken jongeren kennis met inburgeraars van Bon vzw. Het gaat niet om een vrijblijvende babbel maar via tal van methodieken trachten we de interculturele horizon van de leerlingen te verruimen en hen meer inzicht te geven in de leefwereld van de inburgeraars. Hiermee worden ze zich bewust van hun eigen vooroordelen. Daarnaast hebben we het over de raakvlakken en verschillen in ieders cultuur en over hoe we kunnen samenleven. • uitwisseling met een Brusselse school in samenwerking met Jeugd en Stad Brussel • moskeebezoek: we bieden dit aan in combinatie met de zoektocht islam en oriëntaalse culturen.
De Brabantwijk is een stationsbuurt en een ‘transitwijk’ gelegen ten noorden van de vijfhoek van Brussel- Centrum. Buitenstaanders karakteriseren die wijk als een gettowijk. Maar klopt dit beeld en is dit niet eerder een vorm van sociale uitsluiting? Leerlingen zullen via een zoektocht de geschiedenis en het intercultureel karakter van de wijk leren kennen. In een nabespreking wordt er stilgestaan bij de complexe realiteit en het turbulente leven in en rond deze stationsbuurt.
■ migratie en sociale verdringing In de Chicagowijk komen de leerlingen in aanmerking met de migratiegeschiedenis van de wijk. Migratie komt vaak op een negatieve manier in de media: hongerstakingen, uitwijzigingen en regularisatie. Deze berichten werken wantrouwen en angst in de hand en vragen om verduidelijking. De leerlingen maken kennis met volgende dynamieken: kansarmoede, sociale mix en intercultureel leven. Daarnaast hebben we ook aandacht voor de betekenis van stadsvernieuwing in een grootstedelijke context.
JTR vzw
Pagina 12 2010 - 2011
• educatief spel: zie pagina 7-9 • sportieve workshops waaronder hiphop, kickboks, capoeïra, jiu-jitsu en Afrikaanse dans • creatieve workshops waaronder henna, percussie en Afrikaans koken.
Diavers
• voor tijdelijke tentoonstellingen en activiteiten neem een kijkje op onze website www.schoolzonderracisme.be Duur: volledige/halve dag Aantal: min 15 lln, max 25 lln Prijs: volledige dag 14 € p.p. / halve dag: 8 € p.p. + eventuele meerprijs Meer informatie over het dagprogramma vind je op de website www.schoolzonderracisme.be
School Zonder Racisme
Pagina 13 2010 - 2011
Leerkrachten en studenten
Vorming voor hogeschoolstudenten
Zin om jongeren bewust te maken van hun eigen opvattingen en gedragingen rond racisme en vooroordelen? Durf ook jij stereotype beelden doorbreken en studenten aanzetten tot verandering? Met dit vormingsaanbod willen we niet alleen enthousiasmeren, maar ook inhoudelijke stimulansen geven.
Ons vormingsaanbod voor het secundair onderwijs is ook interessant voor de hogeschoolstudenten. We houden rekening met hun capaciteiten en interesses en passen onze werkvormen aan. Dit doen we ervaringsgericht en vraaggestuurd. Daarnaast willen we ook inspelen op specifieke vragen of bepaalde situaties. Zo maken we waar mogelijk een vorming op maat. Neem gerust contact op met het secretariaat van School Zonder Racisme, dan zoeken we samen naar een geschikte vormingsmodule.
Trop is Te Veel
Educatief materiaal
Vooroordelen tussen de Nederlandstalige en Franstalige gemeenschap in België komen vaak voor. ‘Trop is te veel’ is een interactief tweetalig project dat vooroordelen tussen de taalgemeenschappen wil wegwerken. Deze workshop brengt Vlamingen en Franstaligen samen om op een speelse manier te discussiëren over dit thema en op zoek te gaan naar mogelijke samenwerkingsverbanden. We integreren deze vorming bij voorkeur in een uitwisselingsproject tussen scholen. Duur: 2 lesuren Vorming door educatief medewerker: € 100 + vervoersonkosten
NIET OPNIEUW
Effectief reageren op racistische uitspraken Wanneer je geconfronteerd wordt met racistische uitspraken is het niet makkelijk om hierop te reageren. Via deze vorming onderzoeken we het ontstaan van bepaalde opvattingen, vooroordelen en clichédenken. We zoeken naar manieren om hier effectief op te reageren. Uitwisseling van eigen ervaringen, aangevuld met tips. Duur: 2 uren Vorming door educatief medewerker: € 100 + vervoersonkosten
JTR vzw
Pagina 14 2010 - 2011
Leerlingen uit het college van Menen gingen een jaar aan de slag met lezen, praten en schrijven over de laatste overlevenden van de concentratiekampen. Het resultaat is ‘Niet opnieuw’, een boek dat veel meer is dan een verzameling van kampenverhalen. Het gaat niet enkel over ‘vroeger’ alleen, maar ook over vandaag. Het werd een lang gesprek tussen twee generaties tieners: die van 1940 en die van vandaag. Het boek is een gebundelde oproep voor vrede, vriendschap en solidariteit ➜ Bij dit boek kan je ook een educatieve cd-rom bestellen met achtergrondinformatie. Het gaat om uitgewerkte lespakketten die aansluiten bij de inhoud van dit project. Prijs boek: € 18 Prijs educatieve cd-rom: € 7,5
BROCHURE VLUCHTELINGEN In deze brochure trachten we op een beknopte manier een antwoord te geven op de vele vragen rond het vluchtelingenthema. We gaan in op de redenen waarom mensen vluchten en nemen de asielprocedure onder de loep. Ook staan we stil bij de situatie van mensen zonder papieren. Pagina 15 2010 - 2011
Contact
JONGEREN TEGEN RACISME Lange Nieuwstraat 147, 2000 Antwerpen Tel: 03/707.29.62
SCHOOL ZONDER RACISME BRUSSEL Cellebroersstraat 37, 1000 Brussel Tel: 02/511.16.36 • Fax: 02/503.37.40 Mail:
[email protected] Website : www.schoolzonderracisme.be
Subsidies KLEUR BEKENNEN Zoek je financiële tegemoetkoming voor een mondiale vorming of project op je school? Onze vormingen zijn opgenomen in het aanbod van de koepelorganisatie Kleur Bekennen. Activiteiten gekaderd binnen een ruimer project krijgen een financiële ondersteuning (tot 75%). School Zonder Racisme helpt je bij het uitwerken van zo een multicultureel project in je school.
Redactie : team SZR – Layout : Steven Struyf VU: Lisette Vanhees, Cellebroersstraat 37, 1000 Brussel
