2008-2009
RODE ZAAL
Philippe Decouflé Compagnie DCA
Cœurs croisés wo 11, do 12, vr 13 mrt 2009
2008-2009 / DANS DO 25, VR 26, ZA 27 SEPTEMBER 2008 Akram Khan Company & Nationaal Ballet van China VR 14, ZA 15 NOVEMBER 2008 Mathilde Monnier . CCN de Montpellier Languedoc-Roussillon WO 19, DO 20, ZA 22 NOVEMBER 2008 William forsythe . Koninklijk Ballet van Vlaanderen VR 28, ZA 29 NOVEMBER 2008 Dave St-Pierre WO 3, DO 4 DECEMBER 2008 Boris Charmatz . Association Edna WO 10, DO 11, VR 12, ZA 13 DECEMBER 2008 Alain Platel & Fabrizio Cassol . Les Ballets C de la B WO 21, DO 22 JANUARI 2009 William forsythe . Ballet de l’opéra de Lyon DO 19, VR 20, ZA 21, zo 22 FEBRUARI 2009 Sidi Larbi Cherkaoui & Antony Gormley & Monniken van de Shaolintempel WO 11, DO 12, VR 13 MAART 2009 Philippe Decouflé . Compagnie DCA DO 26, VR 27 MAART 2009 Grace Ellen BarkeY . Needcompany WO 1, DO 2, VR 3 APRIL 2009 Vincent Dunoyer . Rosas WO 22, DO 23, VR 24, ZA 25 APRIL 2009 bouge B #2 WO 20 MEI 2009 Xavier Le Roy . le kwatt / in situ productions
Philippe Decouflé Compagnie DCA
Cœurs croisés
gelieve uw GSM uit te schakelen
regie, choreografie Philippe Decouflé compositie muziek Cyril Lefebvre, Joseph Racaille, Matthieu Ballet met Blanche Alix, Marianne Chargois, Sophie Cornille, Ludovic Gauthier, Nathalie Hauwelle, Sean Mombruno, Stéphanie Petit, Hélène Risterucci, Alice Roland muzikale uitvoering Aude Lemoigne, Eric Ghesquiere, Joseph Racaille, Matthieu Ballet, Michel Schick technische leiding Lahlou Benamirouche licht Denis Gobin geluid Claire Thiebault kostuums Jean Malo productie Frank Piquard, Perrine Brudieu
De inleidingen kan u achteraf beluisteren via www.desingel.be Selecteer hiervoor voorstelling/concert/tentoonstelling van uw keuze.
reageer & win
Op www.desingel.be kan u uw visie, opinie, commentaar, appreciatie, … betreffende het programma van deSingel met andere toeschouwers delen. Selecteer hiervoor voorstelling/concert/tentoonstelling van uw keuze. Neemt u deel aan dit forum, dan maakt u meteen kans om tickets te winnen. Bij elk concert worden cd’s te koop aangeboden door ’t KLAverVIER, Kasteeldreef 6, Schilde, 03 384 29 70 > www.tklavervier.be
foyer de kunsthaven enkel open bij avondvoorstellingen in rode en/of blauwe zaal open vanaf 18.40 uur kleine koude of warme gerechten te bestellen vóór 19.20 uur broodjes tot net vóór aanvang van de voorstellingen en tijdens pauzes Hotel Ramada Plaza Antwerp (Desguinlei 94, achterzijde torengebouw ING) Restaurant HUGO’s at Ramada Plaza Antwerp open van 18.30 tot 22.30 uur Gozo-bar open van 10 uur tot 1 uur, uitgebreide snacks tot 23 uur deSingelaanbod: tweede drankje gratis bij afgifte van uw toegangsticket
Reclamepanelen omringen de bouwwerf van deSingel. De plaatsing van deze panelen levert extra middelen op om de bouwkosten te financieren. De toelating voor het plaatsen van de advertentiepanelen geldt voor de periode van de bouwwerken. Wij hopen op uw begrip.
De voorstelling duurt ongeveer een uur en dertig minuten. Redactie programmaboekje deSingel
Cœur Croisé: (letterl.: gekruist hart; Engels: Cross Your Heart) Een waar succesverhaal. Dit model van BH dat de dames meer comfort verschaft, werd door Playtex uitgevonden in 1968. Josephine Baker
© Agathe Poupeney
Over Coeurs croisés Als adept van de ‘derrièrologie’ – deze wetenschap van verholen uitvluchten – tast Philippe Decouflé dit keer de grenzen af van intimiteit en exhibitionisme. Met de vraag: “Waarom verdomme ontkleden mensen zich?”. De vraag is van enig gewicht, wanneer we nog maar denken aan de opwarming van onze planeet, of aan de dichotomie van lichaam en geest. Op dit alles biedt deze voorstelling beeldrijke antwoorden. We kunnen hier slechts een deel onthullen van deze ontblote creatie. Laten we gewoon zeggen dat alles er aanleiding wordt om te strippen. De nummers worden aangekondigd door schaamteloze ouvreuses. Een levensgrote Betty Boop, incluis minirok en naaldhakken, heeft de algehele toon aan. Het licht herinnert nu eens aan de neons van Pigalle, dan weer aan het brandend zand van een strand. Aan deze zwoele atmosfeer verleent de muziek van Cyril LeFebvre en Joseph Racaille een Hawaïaanse loomheid en exotische toetsen die dit genre van ontkleden zo goed inkleden. Op het grote toneel der verleiding treffen professionele stripteaseuses, danseressen, of novices in het stripwezen elkaar. Met zijn magische taal herschept Decouflé dat alles in een cocktail van circus, dans, komedie, music hall en pastiches van stripacts. Hier komen de schoonheidsidealen regelrecht uit het rariteitenkabinet. Het is reeds gezegd, getoond en aangetoond dat Decouflé van het lichaam houdt in zijn anatomische diversiteit, vleselijke ronding en weelderigheid. Dit is een waarlijk vrolijke en ongelooflijk frisse voorstelling. O la la! Elke vertolkster en vertolker beheerst ontegensprekelijk zijn stof; vrolijke en ongeremde seksualiteit worden onthuld, codes en clichés op hun kop gezet. Er wordt gelachen, gezongen, gedanst, geijkte scala’s worden verward, de wetten van ‘t milieu worden omgedraaid – in een orgie van energie en een sublimatie van lust. Laten we echter aanstippen dat ‘Coeurs croisés’ ook ernstig geïnspireerd amusement is. In zekere zin is Decouflé de incarnatie van “de koning der losse toespelingen” om met Mallarmé te spreken. Denk maar aan de ongelooflijke rijkdom van zijn bronnen! Van de Heilige Augustinus vergeet hij de aanbeveling van seksualiteit zonder genot. Doch van The Marx Brothers, Buster Keaton en Mae West bewaart hij de acrobatieën en de situatiehumor. Van Joséphine Baker
Lily Saint-Cyr
Cabaret Fledermaus © Moritz Jung
herinnert hij zich dat zij ons wilde naaktheid bijbracht. Van de danseressen uit de Amerikaanse gouden eeuw, Lily Saint-Cyr of Rose la Rose, begroet hij de ontketende erotiek. Decouflé roept de verlegen nieuwsgierigheid op tegenover mensen met een ongewoon uiterlijk. Terloops staat hij stil bij de Natuurlijke Historie van Plinius om hulde te brengen aan het volk der Monocolen, waarvan de leden toegerust waren met slechts één been waarmee ze verbazingwekkend goed rondsprongen. Laten we tenslotte onderstrepen dat ‘Coeurs croisés’ het eeuwige dispuut omtrent de problematiek van geest en lichaam gemakkelijk uit de weg had kunnen gaan. Integendeel, niet zonder enige durf tracht hij dit voor deze tijden te berde te brengen. Want Decouflé weet dat elke internaut eindigt met slapende handen en een pijnlijk achterwerk. Wat Moest Bewezen Worden: we zijn nog steeds wezens van vlees en bloed, hersenen inbegrepen. Zo slaagt ‘Coeurs croisés’ erin de spot te drijven met de porno-industrie: geen close-ups, geen macho’s; lichamen in hun geheel, niet in stukjes. Het ontkleden is hier zaak van inkleden. Uit: dossier Philippe Decouflé
Een Monocolus Monopoden, Monoculi of Eenvoeters zijn mythologische dwergachtige wezens met één enkele grote voet aan een groot been in het midden van hun lichaam. Ze werden voor het eerst beschreven door Plinius de Oudere (23-79) in zijn Naturalis Historia. Hij zegt dat ze reeds vermeld werden door de Griek Ktesias (5e eeuw v.C.), die ze situeerde in Indië: “Hij (Ktesias) heeft het ook over een ander ras van mensen, die bekend staan als Monocoli, die slechts één been hebben, maar verbazend handig kunnen rondspringen. Deze mensen worden ook Sciapodae genoemd, omdat ze in staat zijn op hun rug te liggen in extreme hitte, en zich tegen de zon beschermen door de schaduw van hun voet.” Het is mogelijk dat de mythe ontstond uit de observatie van Indische yogi’s, die soms mediteren op één been. Het zou ook te maken kunnen hebben met de tropische ziekte elephantiasis. Uit: Weltchronik van Schedel (1493)
Tegenover erotiek opent zich voor de menselijke geest een fundamenteel dilemma. Erotiek heeft een lachwekkend aspect. De erotische toespeling heeft altijd de macht om ironie uit te lokken. Zelfs wanneer ik spreek van de Tranen van Eros, kan ik – dat weet ik – verleid worden tot lachen. Daarom is Eros niet minder tragisch. Wat zeg ik? Eros is op de eerste plaats de tragische god. Het is bekend dat de Eros van de antieken als jongeling, vaak als jonge knaap optrad. Maar is de liefde tenslotte niet des te beangstigender wanneer ze tot lachen verleidt? De basis van erotiek vormt de seksuele activiteit. Nu wordt echter op deze activiteit een verbod gelegd. Het is onvoorstelbaar! Het is verboden te beminnen! Als dat zo is, doet men het in ‘t geheim. Wanneer we het dan toch in ‘t geheim doen, verklaart en belicht het verbod het voorwerp van het verbod met een tegelijk rampzalig en goddelijk licht: het wordt omgeven door een religieuze schijn. Georges Bataille, De tranen van Eros, 1961
© Agathe Poupeney
Mensen hebben behoeften die ze willen bevredigen. Kunnen ze zich aan de meest fundamentele ervan met de daaraan gekoppelde bevredigingsobjecten onttrekken? Neen. We moeten dus ophouden te menen dat er mensen bestaan die niet verslaafd zijn. De idee dat je je via ascese en zelfkastijding boven alles kunt verheffen is een waangedachte. Denken dat je je eigen behoeften volledig kunt beheersen, is een domme arrogantie, zo zijn wij niet gemaakt. Laten we niet verloren lopen. We moeten niet tegen alle vormen van afhankelijkheid opboksen, dat is onbegonnen werk, maar die gedragsvormen aanpakken die onszelf of anderen in waarde doen verminderen. Daartoe is het nodig een onderscheid te maken tussen schadelijke, onschuldige en heilzame verslavingen. Er zijn kleine en grote verslavingen. De kleine, uiteindelijk minder belangrijke behoren tot het domein van de dorps- of stadspsycholoog/psychiater, terwijl de politicus de meest belangrijke en meest schadelijke voor zijn rekening neemt. Psychologen en psychiaters winden zich op over tabak, alcohol, drugs, koffie, snoepgoed, seks, slaappillen en pijnstillers en publiceren plichtsgetrouw dikke rapporten over hun bevindingen. De grote maatschappelijke kwalen bevinden zich op macrosociaal vlak en dat gebied wordt door politici bestuurd. Op dat terrein domineren de diepe verslavingen van de heersende sociale groepen en organisaties en die processen worden niet gecontroleerd, en nauwelijks bestudeerd. Jaap Kruithof, in: Ingaan op de dingen, 1991
Mae West
Interview met Philippe Decouflé Met ‘Coeurs croisés’ stapt u af van de grote machines die u voorheen maakte. Beantwoordt dit aan een verlangen? Alles vloeit voort uit het toeval. ‘Coeurs croisés’ is geen opdracht, maar een eigen productie. Ik ben geen verhalenverteller. Ik doe grote projecten en kleinere dingen. Ik had dus zin om te veranderen van schaal en van type spektakel. Ik had het verlangen om te tonen dat het theater een lichtvoetige en erotische plek wordt, niet vulgair echter… Vandaar het idee voor een ‘neo-burlesque’ stripteasevoorstelling. Het is heel apart, het is puur amusement. Het zal één van mijn grappigste voorstellingen zijn, wellicht de grappigste van al. Ze is een soort grote gekte, ze is licht, ze is knotsgek, ze moet tweedegraads gezien worden… maar ze is het zien waard! En u inspireerde zich op de Amerikaanse ‘New Burlesque’? De ‘burlesque’ was een stijl van grappige stripacts, die in de Verenigde Staten eind jaren ‘50 geweldig in de mode was. Hij is aangepast aan de huidige smaak door die golf van jonge getatoeëerden en gepierceten. Het is alleszins zo dat ik daar altijd zin in gehad heb. Het is pure ‘burlesque’. Met een glaasje op zie je dat zo. In feite was mijn idee een Walt Disney op speed. Het is vrij cartoonesk… Met deze voorstelling verlaat u ook het klassieke circuit? Het is een bizarre en soms choquerende voorstelling. Bijgevolg is het lastig mee te draaien in het traditioneel theatercircuit. Er treedt een soort gêne op, bijvoorbeeld in Bretagne… Zeker met ‘Sombrero’, mijn andere voorstelling die parallel loopt, is het echt een probleem. De mensen verwachten een gladgepolijst spektakel. ‘t Is gek, maar met het bedroevend peil van de televisie, is men verplicht erop te wijzen dat het gaat om ‘tweedegraad’. Dat het om ‘tweedegraad’ gaat, is niet opgemerkt? Wanneer men mijn naam ziet, is men gewoon aan voorstellingen voor het grote publiek, heel rijk, heel afgewerkt. ‘Sombrero’, mijn jongste werk, is algemeen aanvaard, het bevalt elk publiek. Nu zitten we in een totaal onwaarschijnlijke en bizarre vorm.
Hoe is deze voorstelling ontstaan? Het is begonnen met een troep onwaarschijnlijke artiesten die me op een dag kwamen opzoeken met de vraag hen een voorstelling te helpen opzetten. Ik kon niet nee zeggen, want ze waren zo aandoenlijk, lief, raar… Er was een kleintje bij, een hele grote, het waren echt allemaal speciale personages. Ik kreeg er zin in hen te helpen, en beetje bij beetje is het een project geworden dat het jammer genoeg moeilijk heeft om te overleven. We reizen heel weinig, dus we hebben het lastig om te overleven in even goede omstandigheden als bij de voorstellingen die ik gewoonlijk kan maken. We zitten niet in een onafhankelijk systeem, en de gesubsidieerde theaters deinzen ervoor terug om belastingsgeld te stoppen in een stripteasespektakel. Wil u conventies aan het wankelen brengen? Het spruit voort uit een dorst naar vrijheid. In werken met zich naakt uitkleden, had ik als choreograaf allang zin. Ik vind dat vrij modern. Daarbij, er zijn niet alleen meisjes, maar ook mannen die uit de kleren gaan. Er is dus eten en drinken voor iedereen. En er is echter niet alleen dat – ook al is het luik striptease dan iets dat men onthoudt – het is op de eerste plaats komisch. Ik zei het al, het is ‘burlesque’ striptease, het is tussen strip en komiek. Er is wat dans, wat muziek, het is vrij compleet. Gans mijn werk gaat in die richting: nieuwe vormen van amusement voorstellen, namelijk deze die ik graag zie. Het is de music-hallversie van mijn universum. De acteurs komen uit de wereld van de striptease. Hoe ging dat om ze te engageren? We hebben een auditie gehouden via internet. De keuze gebeurde op basis van affiniteit. Het zijn geen professionele dansers, maar allemaal kunnen ze bewegen en hebben ze smaak in exhibitionisme. Want je moet wel erg exhibitionist zijn om dit te doen. Hen gaat het om het plezier en de nood zich voor jan en alleman onbeschaamd naakt te kijk te zetten. Hoe ging u te werk bij de opbouw van de voorstelling? De meeste acteurs arriveerden met hun eigen act en kostuums. Ik doe zowat alles of niets, maar ik werk eraan. Als er wat slechte smaak aanwezig is, gooi ik het er uit. Elke dag veranderen we de voorstelling. Ik hou ervan dat het voortdurend in beweging is. In mijn voorstellingen probeer ik zelfs meer en meer die weg op te gaan. Uit: dossier Philippe Decouflé
Philippe Decouflé
Al van bij zijn eerste dansstuk, dat hij maakte toen hij tweeëntwintig was, charmeerde Philippe Decouflé, geboren in 1961, door zijn zin voor ritme, humor en beeld. Decouflé had onbetwistbaar de toon en het grafisme van zijn generatie gevonden. Zijn personages waren theatrale vergrotingen van stripfiguren. Na een opleiding in dans, circus en mime danste Philippe Decouflé bij Régine Chopinot, Karole Armitage en Alwin Nikolaïs. Nochtans is het Merce Cunningham die doorslaggevend was voor zijn latere evolutie. In New York volgde Philippe Decouflé bij de Amerikaanse meester videostages, waarbij hij leerde de problemen van afstand en geometrie te beheersen, de elementaire regels van de optiek en van de beweging. In 1983 richtte hij zijn eigen gezelschap, DCA (‘Diversité, Camaraderie, Agilité) op. In 1989 organiseerde hij de défilé ‘Bleu Blanc Goude’ in het kader van de feestelijkheden ter gelegenheid van twee honderd jaar na de Franse Revolutie. In 1992 regisseerde hij een groots opgezet openluchtspektakel bij de opening en afsluiting van de Olympische Winterspelen in Albertville/Savoie. In 1995 installeerde DCA zich in ‘La Chaufferie’, een oude fabriek in Saint Denis. De dans van Philippe Decouflé zit vol humor, maar is nooit wars van poëzie en beeldrijke lyriek. In 1987 was de choreograaf voor het eerst in deSingel te zien met ‘Codex’. Daarna volgde ‘Technicolor’, ‘Triton’, ‘Decodex’, ‘Shazam!’, een nieuwe versie van ‘Triton’ uit 1999, ‘Solo’ en ‘Sombrero’.
dans in desingel GRACE ELLEN BARKEY NEEDCOMPANY THE PORCELAIN PROJECT
DO 26 , VR 27 MAART 2009 € 12 / (-25/65+) € 10 / (<19 jaar) € 8
De kunstcampus groeit + 12.000 m2 Een bouwproject van de Vlaamse Gemeenschap en de Artesis Hogeschool Antwerpen voor deSingel internationale kunstcampus en het Conservatorium van de Hogeschool Antwerpen.
Permanente toelichting vestiaire deSingel wo>zo/14>18 uur & aansluitend bij voorstellingen/concerten
2008-2009 architectuur theater dans muziek deSingel Desguinlei 25 / B-2018 Antwerpen ma vr 10 19 uur / za 16 19 uur www.desingel.be
[email protected] T +32 (0)3 248 28 28 F +32 (0)3 248 28 00
deSingel is een kunstinstelling van de Vlaamse Gemeenschap en geniet de steun van hoofdsponsor
mediasponsors