rechten masteropleiding
2013 2013
uantwerpen.be
Inhoud Welkom 3 Waarom studeren aan de Universiteit Antwerpen?
4
Rechten binnen de Universiteit Antwerpen
5
De opleiding rechten
5
Doelgroep en toelatingsvoorwaarden
6
Loopbaanperspectieven 8 Studieprogramma 10 Semestermodules 12 Opleidingsonderdelen 26 Meesterproef 29 Verder studeren
31
Nuttige info over je studietraject
32
Studiebegeleiding 33 Studeren in het buitenland
35
Infomomenten 36 Nuttige websites
37
Welkom Je hebt de weg naar de Universiteit Antwerpen gevonden. Misschien is dit je eerste kennismaking met onze universiteit. Misschien heb je hier je bacheloropleiding voltooid. In elk geval word je masterstudent en wil je informatie over onze masteropleidingen. Hopelijk helpt dit boekje je een stap vooruit in je keuzeproces. Aan de Universiteit Antwerpen studeren zo’n 15 000 studenten in de meest uiteenlopende vakgebieden. In heel Antwerpen zijn er dat nog veel meer. Daarom werken we nauw samen met de Antwerpse hogescholen binnen de Associatie Universiteit & Hogescholen Antwerpen. Onze universiteit stelt alles in het werk om je studietijd zo aangenaam mogelijk te maken en de kwaliteit van de opleidingen op topniveau te houden. Daarom worden onze opleidingen geregeld bijgestuurd en aangepast aan de maatschappelijke evolutie. Als je naar een van onze informatiedagen komt, zal je merken dat het prettig studeren is aan de Universiteit Antwerpen. We nodigen je alvast uit op onze open campusdagen op zaterdagen 23 maart en 27 april 2013 en op de infomarkt op woensdag 4 september 2013. Prof. dr. Alain Verschoren Rector Universiteit Antwerpen
Waarom studeren aan de Universiteit Antwerpen? Prof en student staan dicht bij elkaar De Universiteit Antwerpen staat voor studentgerichtheid. Dit betekent bijvoorbeeld dat je zo veel mogelijk les volgt in kleine groepen. Dat maakt een vlotte interactie met je proffen mogelijk: je kan rechtstreeks bij hen terecht met vragen en problemen. De communicatie tussen docenten, assistenten en studenten wordt mee ondersteund door de digitale leeromgeving Blackboard. De Universiteit Antwerpen is bekend voor haar goede studentenbegeleiding en -ondersteuning. Je staat er dus nooit alleen voor. We spelen zo veel mogelijk in op jouw individuele noden. Bovendien nodigen we jou uit om actief deel te nemen aan het beleid: in verschillende adviesorganen en raden zijn onze studenten vertegenwoordigd. Academische opleidingen op topniveau De Universiteit Antwerpen biedt innoverende academische opleidingen, die oog hebben voor theorie én voor praktijk. De opleidingen zijn stevig verankerd in sterk wetenschappelijk onderzoek dat ook internationale faam geniet. De ‘ivoren’ academische toren werd al lang geleden gesloopt. Academici hechten veel belang aan een voortdurende uitwisseling met de steeds evoluerende samenleving. Tijdens je opleiding aan de Universiteit Antwerpen staat niet het memoriseren van feitenkennis centraal, maar bouw je kennis en vaardigheden op die je nodig hebt om beroepsrelevante opdrachten en problemen op te lossen. De bachelor-masterstructuur schept ruimte voor vernieuwing en verbetering. Daardoor kunnen we voortdurend inspelen op maatschappelijke uitdagingen. Door nieuwe opleidingen in te voeren en door keuzemogelijkheden binnen bestaande opleidingen te verruimen. Een moderne leeromgeving We omringen jou met de meest moderne infrastructuur: goed uitgeruste les- en computerlokalen, laboratoria, bibliotheken en studielandschappen. In alle publieke ruimten zijn er hotspots waar je draadloos kan surfen. Momenteel heeft de universiteit vier campussen. Eentje in hartje Antwerpen, drie in de zuidelijke stadsrand. Met de komst van een aantal nieuwe opleidingen, die vanaf volgend academiejaar integreren in de Universiteit Antwerpen, komen er nog locaties bij. Om het toenemend aantal studenten op te vangen en jou een aangename leeromgeving te bieden, investeren we op grote schaal in nieuwe gebouwen. Enkele staan er al. Voor andere liggen de plannen op tafel. |4
Meer dan een opleiding We willen jou niet alleen een opleiding, maar ook een brede vorming aanbieden: jou helpen opgroeien tot een professional met een kritische ingesteldheid, een tolerante en constructieve houding. De Universiteit Antwerpen kiest resoluut voor pluralisme en verwelkomt diversiteit bij personeel en studenten, en in haar studieprogramma’s. Antwerpen Studeren is niet alleen met je neus in de boeken zitten. Wie in Antwerpen komt studeren, kiest voor een studentenstad die meer is dan de universiteit en de hogescholen: het is een bruisende metropool met een uniek cultuurhistorisch aanbod, een wereldhaven, een overvloed aan cafés en restaurants, gezellige pleintjes, cultuur, architectuur, mode, sportinfrastructuur, ... Kort samengevat: een stad waarin Antwerpenaars, bezoekers en studenten zich thuisvoelen.
Rechten binnen de Universiteit Antwerpen De Universiteit Antwerpen heeft zeven faculteiten en vier campussen. De master in de rechten is een opleiding binnen de Faculteit Rechten en wordt georganiseerd op de Stadscampus. Neem een kijkje op de website van de Faculteit Rechten: www.ua.ac.be/rechten.
De opleiding rechten De master in de rechten streeft zes doelstellingen na: 1. je basiskennis in de juridische disciplines, die je in de bacheloropleiding hebt verworven, verruimen en verdiepen; 2. je aanzetten om te reflecteren over het recht vanuit een bredere maatschappelijke, sociaal-economische, historische en filosofische context; 3. in samenhang hiermee je een attitude bijbrengen die de spanning tussen recht en ethiek voortdurend bevraagt; 4. je verder bewust maken van de internationale en vooral de Europese context waarbinnen het recht functioneert, om je de contextgebondenheid in tijd en ruimte van ons eigen rechtssysteem te doen inzien; 5. het aanscherpen van je juridische redeneerkracht en van het probleemoplossende vermogen, zodat je in staat bent om autonoom en creatief met het recht om te gaan; 6. je wetenschappelijke attitude en vaardigheden versterken en inoefenen, zodat je als master in de rechten in staat bent om zelfstandig wetenschappelijk werk te verrichten.
5|
Om deze doelstellingen te bereiken, bieden we je de mogelijkheid om een studieprogramma op maat samen te stellen. Je kan opteren voor een doorgedreven algemene vorming in het recht, een major-minorprogramma of een specialisatie. Je kan ook een deel van je opleiding aan een buitenlandse universiteit vervolmaken of in Antwerpen Engelstalige cursussen volgen. Tijdens je masteropleiding werk je aan je meesterproef: via een stage sla je de brug met de toekomstige beroepswereld van de jurist. Je sluit, in aansluiting op je stage, je opleiding af met een wetenschappelijke scriptie (thesis).
Doelgroep en toelatingsvoorwaarden Toelatingsvoorwaarden Rechtstreekse instroom • academische bachelor in de rechten (Belgisch diploma) Instroom via een schakelprogramma • professionele bachelor in het bedrijfsbeheer/bedrijfsmanagement, optie rechtspraktijk Met het schakelprogramma behaal je niet het academische bachelordiploma in de rechten, maar verwerf je een getuigschrift dat je toegang geeft tot de masteropleiding in de rechten. Via het schakelprogramma kan je als voltijds student dit getuigschrift behalen in twee jaar. Meer informatie op www.ua.ac.be/rechten/schakelprogramma. Instroom via een bachelor met studieduurverkorting • professionele bachelor in het bedrijfsbeheer/bedrijfsmanagement, optie rechtspraktijk • houder van een universitair kandidaats-, licentiaats-, bachelor- of masterdiploma of van een niet-universitair diploma hoger onderwijs van twee cycli; • afgestudeerde van het hogeschoolonderwijs van één cyclus (na onderzoek van het diploma) Via de verkorte bachelor kan je als voltijds student een bachelordiploma behalen in twee jaar in plaats van drie. Meer informatie op www.ua.ac.be/rechten/verkortebachelor. Instroom via een buitenlands programma • bachelor in de rechten met een diploma van een buitenlandse universiteit
|6
Buitenlandse rechtendiploma’s kunnen in de regel slechts gedeeltelijk gelijkwaardig verklaard worden met de graad van master in de rechten uitgereikt aan een Vlaamse universiteit. Het buitenlandse studieprogramma wijkt inzake nationale wetgeving fundamenteel af van de Vlaamse juridische opleiding. Houders van een buitenlands bachelordiploma rechten kunnen studieduurverkorting bekomen (zie hoger). Om de beoogde gelijkwaardigheid en het diploma van de master in de rechten te behalen, zal je nog een aantal opleidingsonderdelen moeten volgen aan de Universiteit Antwerpen. Meer informatie op www.ua.ac.be/rechten/buitenlandsrechtendiploma. Vereiste voorkennis Je hebt een basiskennis van en een basisinzicht in de grondslagen, de beginselen en de structuren van de belangrijkste juridische vakgebieden. Je hebt ook een basisinzicht in de wisselwerking tussen de Belgische, de Europese en de internationale rechtsorde. Je bent vertrouwd met de bronnen van het recht, je kan die bronnen zelfstandig raadplegen en de gevonden informatie op een wetenschappelijk verantwoorde manier verwerken. Je bent in staat rechtsregels en rechtsproblemen te identificeren en je bezit een onderzoekende houding ten aanzien van de ordening van het menselijk leven in de maatschappij. Je bezit algemene intellectuele vaardigheden, zoals het logisch kunnen redeneren, het analyseren en synthetiseren van teksten, het schrijven van een korte verhandeling, het voeren van en deelnemen aan een initiërend juridisch debat, het boekhoudkundig rapporteren door ondernemingen. Je bent in staat kritisch te reflecteren ten aanzien van het recht. Je kan je zowel mondeling als schriftelijk behoorlijk uitdrukken in de Nederlandse taal en je bent vertrouwd met het juridische taalgebruik, zowel in het Nederlands als in het Frans, Engels en Duits. Je kan een juridische redenering correct verwoorden en een eenvoudige juridische argumentatie opbouwen. Je bent in staat om eenvoudige juridische teksten en/of rapporten met een juridische invalshoek op te stellen. Je bezit praktische vaardigheden die afgestemd zijn op de toenemende informatisering van de samenleving en van het recht in het bijzonder. Je hebt tevens relationele vaardigheden, zoals het kunnen werken in teamverband en het deelnemen aan vergaderingen. Je kan over een rechtsmaterie helder communiceren met zowel leken als juristen.
7|
Loopbaanperspectieven De masteropleiding geeft je de mogelijkheid je optimaal voor te bereiden op je toekomstige werkomgeving. Uiteraard kan je later aan de slag in de zogenaamde togaberoepen: de advocatuur, de magistratuur of het notoriaat. Anderzijds kan je evenzeer een adviserende of leidinggevende functie opnemen in de bedrijfswereld, bij de overheid, in een internationale organisatie, in de sociale sector of in de non-profitsector. Advocatuur De advocatuur oefent nog altijd de grootste aantrekkingskracht uit op afgestudeerde juristen. Om het beroep van advocaat te kunnen uitoefenen, volg je een driejarige stage. Je sluit je aan bij de balie, die alle advocaten van een gerechtelijk arrondissement groepeert. Daarnaast moet je via een examen een bekwaamheidsattest behalen. De verplichting de stage te volgen belet niet dat je als advocaat-stagiair reeds het beroep uitoefent en – op enkele uitzonderingen na – dezelfde rechten hebt als andere advocaten. Je mag dan ook een eigen cliënteel uitbouwen. Het is niet eenvoudig om je als zelfstandige advocaat te vestigen en een eigen cliënteel uit te bouwen. Dat is de reden waarom de helft van de stagairs tijdens de stage het bedrijfsleven of de overheidssector opzoekt. Ongeveer de helft van de ingeschreven advocaten verlaat de balie binnen de tien jaar na de eerste inschrijving. Momenteel oefent ongeveer 25 procent van de juristen het vrij beroep van advocaat uit. In grote centra komen er meer en meer associaties van advocaten tot stand. Hierdoor kunnen advocaten zich sterker specialiseren. Doordat het economische leven behoorlijk geïnternationaliseerd is, ontstaan er meer internationale advocatenbureaus waartoe advocaten van verschillende nationaliteiten, rechtsdisciplines en taalstelsels behoren. Magistratuur De magistratuur of de rechterlijke macht stelt ongeveer 10 procent van de juristen tewerk bij rechtbanken en gerechtshoven en dit zowel bij de zittende magistratuur of de rechters en de staande magistratuur of het openbaar ministerie. Jaarlijks wordt het aantal vacante plaatsen voor stagiairs in de magistratuur bekendgemaakt. Om in aanmerking te komen, moet je minstens een jaar stage aan de balie of een andere juridische functie achter de rug hebben en geslaagd zijn in het vergelijkend toelatingsexamen. Dit examen wordt elk jaar georganiseerd. De stage duurt drie jaar en omvat een theoretische opleiding en een praktische vorming die in verschillende stadia verloopt. Als stagiair werk je achtereenvolgens bij een dienst van het parket, in een strafinrichting of bij een politiedienst en in een rechtbank. De stage tot het ambt van openbaar ministerie duurt achttien maanden.
|8
Wie al enige jaren juridische praktijkervaring heeft en slaagt voor een examen inzake beroepsbekwaamheid, kan worden benoemd in een ambt van de magistratuur. Notariaat Ongeveer 8 procent van de juristen is actief in het notariaat, ofwel als notaris, ofwel als notarismedewerker. Om notaris te kunnen worden, moet je een bijkomend diploma van master in het notariaat behalen. Je moet ook drie jaar stage op een notariskantoor verrichten. Na deze periode en na een vergelijkend examen, kan je kandidaat-notaris worden. Om het notarisambt te kunnen uitoefenen moet je als kandidaat-notaris hetzij benoemd worden tot notaris-titularis, hetzij zich associëren met een notaris-titularis. Het aantal notariskantoren is bij wet bepaald. Privésector Hoewel slechts een kwart van de jonge juristen een loopbaan in de privésector begint, is uiteindelijk ongeveer de helft van de juristen er tewerkgesteld. Tot de privésector behoren onder meer industriële en handelsondernemingen, bank- en verzekerings instellingen, sociale en beroepsorganisaties, politieke partijen en belangengroepen en ook de dienstensector. Een aantal functies in de privésector liggen in de juridische sfeer, bijvoorbeeld de functies juridisch adviseur en fiscaal raadgever. Door de oprichting van het Instituut voor Bedrijfsjuristen is ook het beroep van bedrijfsjurist wettelijk erkend. Deze erkenning is vergelijkbaar met deze van andere gereglementeerde beroepen zoals het beroep van advocaat of bedrijfsrevisor. Verder zijn er heel wat administratieve, commerciële en organisatorische functies waarvoor je geen specifieke juridische opleiding nodig hebt, maar waarvoor men toch mensen met een hogere opleiding zoekt. Denk maar aan functies bij de personeelsdienst, public relations, directiesecretariaat, verkoopspromotie, administratief beheer en management. Overheidssector In de overheidssector vindt ongeveer 10 procent van de juristen werk. Ze komen terecht in plaatselijke administraties, gemeenten, provincies, intercommunales, bij de Vlaamse en federale overheid, in internationale organisaties en in de diplomatie. Een aantal onder hen vervult algemene ambtenarenfuncties; sommigen vervullen specifiek juridische functies. De federale overheidsdiensten werven aan op basis van vergelijkende examens. Deze worden georganiseerd door Selor. Onderzoek Een aantal afgestudeerden kiest voor een carrière als onderzoeker. Sommige onderzoekers schrijven een doctoraat, andere voeren beleidsvoorbereidend onderzoek uit of werken in een studiedienst. De doctoraatsopleiding bereidt onderzoekers voor op 9|
functies binnen de academische sector (bv. als docent) en daarbuiten. Voor het verkrijgen van onderzoeksbeurzen spelen de behaalde studieresultaten een belangrijke rol.
Studieprogramma De Antwerpse masteropleiding in de rechten omvat 120 studiepunten (sp.), wat overeenkomt met twee jaar voltijds studeren. De opleiding heeft een heel eigen profiel: het programma bestaat uit een beperkt verplicht gedeelte en een ruim keuzegedeelte. De masteropleiding kan zowel in dag- als in avondonderwijs worden gevolgd. In avondonderwijs kan het diploma ook via deeltijdse studie worden behaald. Wat de modules betreft geldt in het avondonderwijs een alternerend aanbod. Leerlijnen In navolging van het bachelorprogramma vind je in de masteropleiding drie types opleidingsonderdelen terug: • grondslagen en hulpwetenschappen • juridische opleidingsonderdelen • juridische vaardigheden Grondslagen en hulpwetenschappen zijn opleidingsonderdelen waarin het recht wordt benaderd vanuit andere wetenschappelijke disciplines. De juridische opleidingsonderdelen die in de masteropleiding opgenomen worden veronderstellen voorkennis van het recht – of toch minstens van belangrijke delen van het recht – die in de bachelorjaren werd opgedaan. Rechten is niet alleen een zaak van ‘kennen’ maar ook van ‘kunnen’. Daarom worden ook praktijkgerichte opleidingsonderdelen geprogrammeerd. Deze opleidingsonderdelen leren specifiek die juridische vaardigheden aan die je nodig hebt op de arbeidsmarkt. Aan deze drie types opleidingsonderdelen wordt, specifiek voor de masteropleiding, de meesterproef toegevoegd. Meer informatie over de meesterproef vind je op bladzijde 29.
| 10
Verplichte opleidingsonderdelen en keuzemogelijkheden Het studieprogramma bevat acht verplichte opleidingsonderdelen: • ethiek • deontologie • fundamentele rechten en vrijheden • internationaal privaatrecht • rechtsrelativiteit en rechtsvergelijking • insolventierecht met inbegrip van zekerheden • bemiddelen en onderhandelen • meesterproef (stage en thesis) Een inhoudelijke beschrijving van deze opleidingsonderdelen vind je op de bladzijden 26 tot en met 29. Voor het overige biedt het programma van de master verschillende keuzemogelijkheden. 1. Je kiest één keuzeopleidingsonderdeel van het type grondslagen en hulpwetenschappen, in beginsel te kiezen uit de door de faculteit vooropgestelde lijst van opleidingsonderdelen: • rechtsfilosofie • rechtspsychologie • rechtssociologie • rechtsgeschiedenis • wetgevingsleer • economische analyse van het recht Volgende opleidingsonderdelen kunnen gekozen worden in de plaats van een opleidingsonderdeel van het type grondslagen en hulpwetenschappen: • kinderrechten • discriminatie- en diversiteitsrecht 2. Je stelt drie semestermodules samen uit een reeks van zeven modules die inhoudelijk zijn afgestemd op verschillende rechtsdomeinen: burgerlijk recht, fiscaal recht, internationaal en Europees recht, ondernemingsrecht, publiekrecht, rechtshandhaving en sociaal recht. Elke semestermodule moet bestaan uit: • twee grondige studies • één vergelijkende studie • één bijzondere studie Studenten die een deel van hun masteropleiding in het buitenland doorlopen, volgen 1 of 2 modules “internationale mobiliteit”, waarin de buitenlandse opleidingsonderdelen worden ondergebracht. Meer informatie vind je onder ‘Studeren in het buitenland’ (p.25). 11 |
De tabel op de volgende bladzijde geeft een overzicht van de opleiding weer. Master eerste jaar Eerste semester Ethiek Deontologie Fundamentele rechten en vrijheden Internationaal privaatrecht
sp. 3 6 6 6
Rechtsrelativiteit en rechts vergelijking
3
Insolventierecht met inbegrip van zekerheden
6
Tweede semester Semestermodule naar keuze: • grondige studie 1 • grondige studie 2 • vergelijkende en internationale studie 1
sp. 6 6 3
• bijzondere studie 1 Meesterproef: deel 1 (stage)
3 12
Tweede semester Semestermodule naar keuze: • grondige studie 5 • grondige studie 6
sp.
Master tweede jaar Eerste semester Semestermodule naar keuze: • grondige studie 3 • grondige studie 4
sp. 6 6
• vergelijkende en internationale studie 2
3
• bijzondere studie 2
3
Keuzeopleidingsonderdeel: type grondslagen/hulpwetenschappen
3
• vergelijkende en internationale studie 3 • bijzondere studie 3 Bemiddelen en onderhandelen Meesterproef: deel 2 (thesis)
6 6 3 3 3 18
Meesterproef: deel 2 (thesis)
Semestermodules Je kiest in je masterprogramma in totaal drie semestermodules: één in het tweede semester van het eerste masterjaar, twee in het tweede masterjaar (één per semester). Het soepele keuzesysteem laat je toe je opleiding toe te snijden op wat je zelf wenst of op wat van jou in de beoogde sector van tewerkstelling verwacht zal worden. Opbouw van een semestermodule In elke module worden drie types opleidingsonderdelen aangeboden: • grondige studies • vergelijkende studies • bijzondere studies | 12
De grondige studies zijn erop gericht de juridische basiskennis te verdiepen en de student autonoom en creatief te leren werken met het recht. In de vergelijkende studies komt de vergelijking van het eigen recht met het recht van andere staten aan bod, alsook de internationalisering en europeanisering van de rechtsverhoudingen. Bedoeling is niet zozeer de rechtsvergelijkende methode aan te leren, maar het recht in een context te plaatsen van waaruit er methodisch aan vergelijking van recht wordt gedaan. De bijzondere studies zijn opleidingsonderdelen die in het verlengde liggen van een basisopleidingsonderdeel (bijvoorbeeld bewijsrecht, verzekeringsrecht, familiaal procesrecht) of opleidingsonderdelen die betrekking hebben op een bepaald domein van het maatschappelijk leven (bijvoorbeeld medisch recht, migratie- en migrantenrecht). Het zijn dus deels opleidingsonderdelen met specifieke rechtsinhouden, deels opleidingsonderdelen waarin het recht uit de basisopleidingsonderdelen in een bijzonder deelgebied wordt toegepast. Een overzicht van de opleidingsonderdelen die per module aangeboden worden, vind je op de bladzijden 15 tot en met 18. Bij het samenstellen van een semestermodule maak je binnen een rechtsdomein een combinatie van: • twee grondige studies (2 x 6 sp.) • één vergelijkende studie (3 sp.) • één bijzondere studie (3 sp.) Een semestermodule bestaat in totaal dus uit vier opleidingsonderdelen. Deze worden gekozen binnen eenzelfde semester. Meer of minder specialiseren via semestermodules Aan de hand van de semestermodules kan je als student zelf in grote mate een invulling aan jouw masteropleiding geven. Hierbij kan je opteren voor een verder doorgedreven algemene vorming in het recht, een major-minoropleiding of een specialisatie in één van de zeven rechtsdomeinen. Kies je voor een algemeen vormende opleiding, dan stel je je semestermodules samen uit drie verschillende rechtsdomeinen. Voorbeeld • semestermodule 1: rechtsmodule burgerlijk recht • semestermodule 2: rechtsmodule fiscaal recht • semestermodule 3: rechtsmodule sociaal recht
13 |
Kies je voor een major-minoropleiding, dan stel je twee semestermodules samen uit eenzelfde rechtsdomein en één semestermodule uit een ander rechtsdomein. Op je diploma supplement krijg je dan de vermelding ‘major in het (bijvoorbeeld burgerlijk) recht’. Voorbeeld • semestermodule 1: rechtsmodule burgerlijk recht • semestermodule 2: rechtsmodule burgerlijk recht • semestermodule 3: rechtsmodule sociaal recht Je minor situeer je best in het tweede semester van het eerste masterjaar of in het tweede semester van het tweede masterjaar. Zo bewaar je de grootste keuzevrijheid binnen je majormodule. De gespecialiseerde opleiding houdt in dat je de drie semestermodules samenstelt uit hetzelfde rechtsdomein. Zo kan je je bijvoorbeeld goed voorbereiden op een gespecialiseerde functie zoals fiscalist of strafpleiter. Als je specialiseert, krijg je de vermelding ‘specialisatie in het (bijvoorbeeld burgerlijk) recht’ op je diplomasupplement. Voorbeeld • semestermodule 1: rechtsmodule burgerlijk recht • semestermodule 2: rechtsmodule burgerlijk recht • semestermodule 3: rechtsmodule burgerlijk recht Op de bladzijden 20 tot en met 23 wordt er per rechtsdomein een voorbeeld uitgewerkt van een specialisatietraject. Aanbod van opleidingsonderdelen per module Volgende tabellen bieden een overzicht van de aangeboden opleidingsonderdelen per rechtsdomein. Elk module-opleidingsonderdeel is ondergebracht in een welbepaald rechtsdomein: je kan er niet zelf voor kiezen om een module-opleidingsonderdeel tot een ander rechtsdomein te laten behoren. De semestrialisering van de opleiding maakt dat je een opleidingsonderdeel niet in elk semester kan kiezen. Bovendien is het zo dat de opleidingsonderdelen die in het eerste semester staan geprogrammeerd in een modeltraject slechts één keer kunnen worden gekozen, met name in het eerste semester van het tweede masterjaar. Daarom strekt het tot aanbeveling je bij de start van de master een goed beeld te vormen van de opleidingsonderdelen die je over de twee masterjaren heen wenst te volgen. Voor meer info over de masteropleiding, kan je ook terecht op de masterbeurs die de faculteit elk voorjaar organiseert. Opgelet Hiernavolgende semestrialisering geldt onder voorbehoud van wijzigingen door de Onderwijscommissie van de Faculteit Rechten.
| 14
Module/rechtsdomein burgerlijk recht
sp.
sem.
6
1
6
1
6 6 6
2 2 2
3
1
3
2
3 3 3 3 3
1 1 2 2 2
sp.
sem.
Grondige studies Grondige studie personenbelasting Grondige studie boekhoudrecht Grondige studie vennootschapsbelasting Grondige studie BTW Grondige studie fiscale procedure
6 6 6 6 6
1 1 2 2 2
Vergelijkende studies Internationaal en vergelijkend fiscaal recht Internationaal en Europees sociaal recht
3 3
1 2
Bijzondere studies Lokale en regionale belastingen Registratie- en successierechten European tax law Fiscaal strafrecht Douane en accijnzen
3 3 3 3 3
1 1 1 2 2
Grondige studies Grondige studie zakenrecht Grondige studie buitencontractueel aansprakelijkheidsrecht en risicoverzekering Grondige studie personen- en familierecht Grondige studie familiaal vermogensrecht Grondige studie verbintenissen- en overeenkomstenrecht Vergelijkende studies Vergelijkend verbintenissen- en aansprakelijkheidsrecht Vergelijkend personen- en familierecht, met inbegrip van familiaal vermogensrecht Bijzondere studies Medisch recht Medische terminologie en evaluatie van menselijke schade Verzekeringsrecht Familiaal procesrecht Opstellen van privaatrechtelijke akten Module/rechtsdomein fiscaal recht
15 |
Module/rechtsdomein internationaal en Europees recht
sp.
sem.
Grondige studies Advanced course on international law Advanced course on European law: free movement Grondige studie internationaal privaatrecht Grondige studie recht van de Europese Unie: institutioneel recht Grondige studie recht van de Europese Unie: kartelrecht
6 6 6 6 6
1 1 2 2 2
Vergelijkende studies Vergelijkend en Europees internationaal privaatrecht Vergelijkend en Europees gerechtelijk recht
3 3
1 2
Bijzondere studies Law and globalisation European information and communication law Law of the World Trade Organisation External relations of the European Union European private law
3 3 3 3 3
2 1 2 2 2
sp.
sem.
Grondige studies Grondige studie vennootschapsrecht, verenigingen en stichtingen Grondige studie insolventierecht met inbegrip van zekerheden Grondige studie recht van de Europese Unie: kartelrecht Grondige studie recht van de onrechtmatige mededinging Grondige studie financieel recht
6 6 6 6 6
1 1 2 2 2
Vergelijkende studies Vergelijkend en Europees intellectueel eigendomsrecht Vergelijkend, Europees en internationaal handelsrecht
3 3
1 2
Bijzondere studies Maritiem recht Maritiem- en transportverzekeringsrecht Handelscontracten Law of the World Trade Organisation Verzekeringsrecht
3 3 3 3 3
1 1 2 2 2
Module/rechtsdomein ondernemingsrecht
| 16
Module/rechtsdomein publiekrecht
sp.
sem.
Grondige studies Grondige studie staatsrecht Grondige studie publiek procesrecht Grondige studie bestuursrecht Grondige studie rechten en vrijheden Grondige studie instrumentarium van de overheid
6 6 6 6 6
1 1 2 2 2
Vergelijkende studies Vergelijkend staatsrecht Vergelijkend bestuursrecht
3 3
1 2
Bijzondere studies Milieurecht Onderwijs en recht Migratie- en migrantenrecht Recht van de ruimtelijke ordening Rechtspositie van het overheidspersoneel
3 3 3 3 3
1 1 2 2 2
sp.
sem.
Grondige studies Grondige studie strafprocesrecht Grondige studie publiek procesrecht Grondige studie strafrecht Grondige studie gerechtelijk recht Grondige studie internationaal privaatrecht
6 6 6 6 6
1 1 2 2 2
Vergelijkende studies Vergelijkend en internationaal straf- en strafprocesrecht Vergelijkend en Europees gerechtelijk recht
3 3
1 2
Bijzondere studies Strafrechtelijk sanctierecht Bewijsrecht Bijzonder strafrecht Jeugd(beschermings)recht Pleitoefeningen
3 3 3 3 3
1 1 2 2 2
Module/rechtsdomein rechtshandhaving
17 |
Module/rechtsdomein sociaal recht
sp.
sem.
Grondige studies Grondige studie sociale bescherming zelfstandigen Grondige studie fundamenten van sociaal recht Grondige studie individueel arbeidsrecht Grondige studie collectief arbeidsrecht Grondige studie sociale bescherming van werknemers
6 6 6 6 6
1 1 2 2 2
Vergelijkende studies Vergelijkend sociaal recht Internationaal en Europees sociaal recht
3 3
1 2
Bijzondere studies Medische terminologie en evaluatie van de menselijke schade Socialprofitondernemingen Juridische aspecten inzake welzijn op het werk Migratie- en migrantenrecht Rechtspositie van het overheidspersoneel
3 3 3 3 3
1 1 2 2 2
Module ‘internationale mobiliteit’ voor uitwisselingsstudenten
sp.
sem.
18 24 24 39
2 1 2 1+2
In deze module worden de opleidingsonderdelen ondergebracht die je als uitwisselingsstudent aan de (buitenlandse) gastuniversiteit opneemt. Het minimum vereiste aantal studiepunten dat je in het buitenland moet behalen is als volgt: 2de semester van het 1ste masterjaar 1ste semester van het 2de masterjaar 2de semester van het 2de masterjaar 1ste + 2de semester van het 2de masterjaar Meer informatie vind je onder ‘studeren in het buitenland’ (p.25)
| 18
Specialisatietrajecten uitgewerkt In de tabellen op de volgende bladzijden werd per module een voorbeeld van een specialisatietraject uitgewerkt. Opgelet Als je specialiseert, word je verplicht in het tweede semester van het tweede masterjaar de volgende drie types opleidingsonderdelen uit een ander rechtsdomein te kiezen: • één grondige studie • één vergelijkende studie • één bijzondere studie Stemt je keuze van opleidingsonderdelen uit die andere rechtsdomeinen niet overeen met de modelsemestrialisering, dan moet je aan het Uitgebreid Dagelijks Bestuur (UDB) toestemming vragen voor een afwijking (bijvoorbeeld door het volgen van een zogenaamd asymmetrische semestermodule). Meer informatie over het Uitgebreid Dagelijks Bestuur vind je op www.ua.ac.be/rechten
19 |
Burgerlijk recht
Fiscaal recht
| 20 Master tweede jaar, eerste semester
• Internationaal en vergelijkend fiscaal recht • European tax law • of: Registratie- en successierechten • of: Lokale en regionale belastingen
• Internationaal en Europees sociaal recht
• Fiscaal strafrecht • of: Douane en accijnzen
• Bijzondere studie uit ander rechtsdomein
• Vergelijkende studie uit ander rechtsdomein
• Grondige studie vennootschapsbelasting • Grondige studie uit ander rechtsdomein
• Grondige studie btw • Grondige studie fiscale procedure
• Grondige studie personenbelasting • Grondige studie boekhoudrecht
• Bijzondere studie uit ander rechtsdomein
• Vergelijkend verbintenissen- en aanspra- • Vergelijkende studie uit ander rechtskelijkheidsrecht domein
• Grondige studie familiaal vermogensrecht • Grondige studie uit ander rechtsdomein
Master tweede jaar, tweede semester
• Verzekeringsrecht • Medisch recht • of: Opstellen van privaatrechtelijke akten • of: Medische terminologie en evaluatie • of: Familiaal procesrecht van menselijke schade
• Vergelijkend personen- en familierecht, met inbegrip van familiaal vermogensrecht
• Grondige studie verbintenissen- en over- • Grondige studie buitencontractueel aaneenkomstenrecht sprakelijkheidsrecht en risicoverzekering • Grondige studie personen- en familierecht • Grondige studie zakenrecht
Master eerste jaar, tweede semester
21 |
Internationaal en Europees recht
Ondernemingsrecht
• Vergelijkende studie uit ander rechtsdomein
• Grondige studie internationaal privaatrecht • Grondige studie uit ander rechtsdomein
• Grondige studie vennootschapsrecht, verenigingen en stichtingen • Grondige studie insolventierecht met inbegrip van zekerheden • Vergelijkend en Europees intellectueel eigendomsrecht • Maritiem recht • of: Maritiem en transportverzekeringsrecht
• Grondige studie recht van de Europese Unie: kartelrecht • Grondige studie recht van de onrechtmatige mededinging
• Vergelijkend, Europees en internationaal handelsrecht
• Handelscontracten • of: Law of the World Trade Organisation • of: Verzekeringsrecht
• Bijzondere studie uit ander rechtsdomein
• Vergelijkende studie uit ander rechtsdomein
• Bijzondere studie uit ander rechtsdomein
• Law and globalisation • European information and communi• of: Law of the World Trade Organisation cation law • of: External relations of the European Union • of: European private law
• Vergelijkend en Europees internationaal privaatrecht
• Vergelijkend en Europees gerechtelijk recht
Master tweede jaar, tweede semester • Grondige studie recht van de Europese Unie: kartelrecht • Grondige studie uit ander rechtsdomein
Master tweede jaar, eerste semester
• Grondige studie recht van de Europese • Advanced course on European law: free Unie: institutioneel recht movement • Grondige studie internationaal privaatrecht • Advanced course on international law
Master eerste jaar, tweede semester
Publiekrecht
Rechtshandhaving
| 22 • Grondige studie publiek procesrecht • Grondige studie strafprocesrecht
• Grondige studie strafrecht • Grondige studie gerechtelijk recht
• Bewijsrecht • of: Strafrechtelijk sanctierecht
• Milieurecht • Onderwijs en recht
• Rechtspositie van overheidspersoneel • of: Recht van de ruimtelijke ordening • of: Migratie- en migrantenrecht
• Pleitoefeningen • of: Bijzonder strafrecht • of: Jeugd(beschermings)recht
• Vergelijkend staatsrecht
• Vergelijkend bestuursrecht
• Vergelijkend en internationaal straf- en strafprocesrecht
• Grondige studie publiek procesrecht • Grondige studie staatsrecht
• Grondige studie bestuursrecht • Grondige studie rechten en vrijheden
• Vergelijkend en Europees gerechtelijk recht
Master tweede jaar, eerste semester
Master eerste jaar, tweede semester
• Bijzondere studie uit ander rechtsdomein
• Vergelijkende studie uit ander rechtsdomein
• Grondige studie internationaal privaatrecht • Grondige studie uit ander rechtsdomein
• Bijzondere studie uit ander rechtsdomein
• Vergelijkende studie uit ander rechtsdomein
• Grondige studie instrumentarium van de overheid • Grondige studie uit ander rechtsdomein
Master tweede jaar, tweede semester
23 |
Sociaal recht
Master tweede jaar, tweede semester
• Vergelijkend sociaal recht
• Bijzondere studie uit ander rechtsdomein
• Vergelijkende studie uit ander rechtsdomein
• Grondige studie sociale bescherming • Grondige studie sociale bescherming van zelfstandigen werknemers • Grondige studie fundamenten van sociaal • Grondige studie uit ander rechtsdomein recht
Master tweede jaar, eerste semester
• Rechtspositie van het overheidspersoneel • Medische terminologie en evaluatie van • of: Juridische aspecten inzake welzijn op menselijke schade het werk • of: Socialprofitondernemingen • of: Migratie- en migrantenrecht
• Internationaal en Europees sociaal recht
• Grondige studie individueel arbeidsrecht • Grondige studie collectief arbeidsrecht
Master eerste jaar, tweede semester
Uitzonderingen op de semestermodules Een semestermodule stel je in principe steeds samen binnen eenzelfde rechtsdomein, maar er zijn een aantal uitzonderingen. Equivalenties Je kan bepaalde opleidingsonderdelen uit je semestermodule vervangen door andere activiteiten met toelating van het Uitgebreid Dagelijks Bestuur (UDB). Dit geldt voor alle studenten. Hieronder vind je een overzicht van de equivalenties. Type opleidingsonderdeel
Equivalent met
Grondige studie
•
Bijzondere studie
• • • Bijzondere studie / Grondslagen • en hulpwetenschappen
internationale pleitwedstrijd (in functie van de inhoud) Leerstoel Kruithof opleidingsonderdeel van een gasthoogleraar themacollege aangeduide keuzeopleidingsonderdelen van het postgraduaat in het transport- en maritiem recht
Als je specialiseert, mag je een opleidingsonderdeel uit de masteropleiding van een andere faculteit kiezen, op voorwaarde dat je een specifieke aanvraag daartoe richt volgens de instructies op de facultaire webpagina’s. Je aanvraag kan aanvaard worden als: • er geen equivalent of gelijkwaardig opleidingsonderdeel door de Faculteit Rechten wordt aangeboden; • de doelstellingen en eindtermen overeenstemmen met die van het vervangen opleidingsonderdeel; • het Uitgebreid Dagelijks Bestuur de aanvraag goedkeurt. Asymmetrische semestermodules Asymmetrische semestermodules kunnen enkel in de gespecialiseerde opleiding, in de minor-majoropleiding en voor studenten die in het buitenland studeren. Het asymmetrische aspect heeft betrekking op een afwijking van de voorziene semesterindeling, die je in de regel bindt om per semester te kiezen voor twee grondige studies, één vergelijkende studie en één bijzondere studie. In het raam van een specialisatieprogramma geef je bijvoorbeeld voorkeur aan het volgen van twee bijzondere studies binnen één semester, of wil je graag de opleidingsonderdelen uit het andere rechtsdomein in het eerste semester in plaats van in het tweede semester van het tweede masterjaar volgen.
| 24
Het is dus een flexibiliteit die geldt voor zowel de grondige studies, de vergelijkende studies als de bijzondere studies, en dit zowel voor het rechtsdomein waarin gespecialiseerd wordt als voor de opleidingsonderdelen die uit een ander rechtsdomein moeten worden gekozen. Als je een asymmetrische semestermodule wil samenstellen, ben je verplicht hiervoor een aanvraag in te dienen bij het UDB, volgens de instructies op de facultaire web pagina’s, met een volledig overzicht van je masterprogramma (eerste en tweede masterjaar), inclusief de semestrialisering (zie voorbeeld op bladzijde 19). Studeren in het buitenland Tijdens je masteropleiding kan je deelnemen aan een Europees uitwisselingsprogramma. Je studeert dan ofwel één semester, ofwel het hele tweede masterjaar aan een buitenlandse (of Franstalige Belgische) universiteit. Het eerste semester van het eerste masterjaar kan je niet op uitwisseling. Als je tijdens het tweede semester van het eerste masterjaar op uitwisseling gaat, dan volg je in het buitenland 18 studiepunten. Aan de Universiteit Antwerpen volg je in dat academiejaar dan nog: • de verplichte opleidingsonderdelen van het eerste semester (30 sp.) • de meesterproef (stage) (12 sp.) Als je tijdens het eerste of tweede semester van het tweede masterjaar op uitwisseling gaat, dan volg je in het buitenland 24 studiepunten. Aan de Universiteit Antwerpen volg je dan nog: • twee grondige studies (12 sp.) • één vergelijkende studie (3 sp.) • de meesterproef (thesis) (18 sp.) • het opleidingsonderdeel ‘bemiddelen en onderhandelen’ (3 sp.) Als je gedurende het volledige tweede masterjaar op uitwisseling gaat, dan volg je in het buitenland 39 studiepunten. Aan de Universiteit Antwerpen volg je dan nog: • de meesterproef (thesis) (18 sp.) • het opleidingsonderdeel ‘bemiddelen en onderhandelen’ (3 sp.) Mobiliteit en modules De module “internationale mobiliteit” is niet ingedeeld naar aard van de vakken (GS, VS, BS etc.. ). Het buitenlandse studieaanbod heeft vaak een andere samenstelling en kan meestal niet binnen eenzelfde rechtsdomein worden gekwalificeerd. De samenstelling ervan moet wel voldoen aan criteria van aantal studiepunten, niveau en inhoud, waarbij overlap met aan de Universiteit Antwerpen gevolgde vakken streng bewaakt wordt.
25 |
Je buitenlandse vakkenpakket krijgt dus afhankelijk van de duur van je studieverblijf een minor of major “internationale mobiliteit” toegekend. Indien je toch een major of specialisatie in een welbepaald rechtsdomein wenst te behalen, dan kan je je buitenlandse vakkenpakket op aanvraag als een andere module laten erkennen. In dat geval moeten de buitenlandse vakken voor minstens 18 studiepunten behoren tot het aangevraagde studiedomein. Om de grootste keuzevrijheid te bewaren binnen je majormodule, situeer je je buitenlandse studieverblijf of minor best in het tweede semester. Meer informatie in verband met een verblijf in het buitenland vind je op bladzijde 35.
Opleidingsonderdelen In deze brochure kan je kennismaken met de inhoud van de verplichte opleidingsonderdelen van de master in de rechten. Op www.ua.ac.be/rechten vind je meer uitgebreide informatie terug over de volgtijdelijkheid, de werk- en evaluatievormen en het noodzakelijk en aanbevolen studiemateriaal. Het masterprogramma van de Faculteit Rechten telt acht verplichte opleidingsonderdelen. Grondslagen- en hulpwetenschappen Ethiek Deontologie
sp. 3 6
Juridische vakken Fundamentele rechten en vrijheden Internationaal privaatrecht Rechtsrelativiteit en rechtsvergelijking Insolventierecht met inbegrip van zekerheden
6 6 3 6
Vaardigheden en meesterproef Bemiddelen en onderhandelen Meesterproef
3 30
Totaal
63
| 26
Grondslagen en hulpwetenschappen Ethiek De cursus van het opleidingsonderdeel ethiek bestaat uit twee delen. Het eerste deel handelt over de drie belangrijkste hedendaagse modellen en het onderscheid tussen moderne en postmoderne ethiek. In het tweede deel worden aan de hand van artikels en actuele casussen een aantal thema’s besproken zoals bijvoorbeeld: pers en gerecht, mensenrechten en terreur, het onderscheid tussen neutraliteit en objectiviteit en ‘bestaat er een recht op satire?’. Deontologie In dit opleidingsonderdeel wordt de deontologie van elk van de bestaande juridische beroepen onderzocht: de magistraat, de notaris, de advocaat, de gerechtsdeurwaarder, de gerechtsdeskundige, de bedrijfsjurist, de accountant, de belastingsconsulent, de bemiddelaar en de arbiter. Er zal aangetoond worden dat de uiteenlopende deontologische regels ingedeeld kunnen worden in vier basishoedanigheden waaraan degene die een juridisch beroep uitoefent moet voldoen: bekwaamheid, loyauteit, objectiviteit en vertrouwelijkheid. Dit wordt geïllustreerd met voorbeelden die verband houden met de juridische beroepen. De wijze waarop elke beroepsdeontologie zich tot de wet verhoudt, wordt onderzocht. De verschillende middelen die de naleving van de deontologische regels moeten waarborgen, worden aangegeven (onder andere tuchtrechtelijke sancties, de strafwet, de burgerlijke aansprakelijkheid en reglementeringen van beroepsorganisaties).
Juridische opleidingsonderdelen Fundamentele rechten en vrijheden Dit opleidingsonderdeel biedt een grondige, voor elke rechtenstudent relevante studie van de mensenrechten. De nadruk ligt op de Europese bescherming van de mensenrechten en de doorwerking in de Belgische rechtsorde. Doorheen de analyse van een selectie van specifieke rechten komen transversale thema’s aan bod, zoals positieve verplichtingen, horizontale werking, botsing van grondrechten, een geïntegreerde benadering, jurisdictie, appreciatiemarge enzovoort. Het opleidingsonderdeel is als volgt opgebouwd: 1. het begrip mensenrechten, grondslagen en categorieën; 2. het institutioneel kader: verdragen en toezichtsmechanismen binnen en buiten Europa; 3. bescherming in België en de verhouding tussen rechtsordes;
27 |
4. specifieke rechten: recht op leven, verbod van foltering, recht op een eerlijk proces, recht op eerbiediging van het privé- en gezinsleven, vrijheid van vereniging, recht op gezondheid, recht op huisvesting en recht op onderwijs; 5. thematiseren van transversale thema’s. Internationaal privaatrecht Het internationaal privaatrecht (IPR) regelt de problemen die ontstaan wanneer privaatrechtelijke rechtsbetrekkingen niet volkomen besloten liggen in één rechtsorde. De locatie van een rechtsfeit, de vreemde nationaliteit van de betrokkene(n) en/of zijn verblijfplaats in het buitenland, vormen potentiële elementen die toepassing van de IPRregels vereisen. Het IPR strekt zich uit over drie verschillende deeldomeinen: de internationale bevoegdheidsvraag, het toepasselijk recht en de erkenning en tenuitvoerlegging van buitenlandse beslissingen of authentieke akten. In de opbouw van de colleges vindt men het onderscheid tussen de drie domeinen duidelijk terug. Rechtsrelativiteit en rechtsvergelijking In een eerste deel van deze cursus staan de methodologie en de doelstellingen van de rechtsvergelijking centraal: wat zijn de functies en doelstellingen ervan, welke soorten van rechtsvergelijking bestaan er, hoe kan ik in het licht van de doelstellingen het rechtssysteem waarmee ik vergelijk op een adequate manier bestuderen? Daarna volgt een overzicht van een aantal belangrijke rechtstradities. Het opzet is hier om door middel van het in kaart brengen van een aantal specifieke kenmerken van een rechtstraditie (bijvoorbeeld de motiveringspraktijk van hoogste gerechtshoven, de creatieve rol van de rechter in common en civil law, de soevereiniteit van het parlement, de grondwettigheidstoetsing door de rechter, de sharia, scheiding van kerk en staat, enzovoort) de betreffende traditie te bespreken. Het betreffende kenmerk is dan de ‘lens’ waardoor de rechtstraditie bestudeerd zal worden. De cursus wordt afgesloten met een capita selecta van een aantal specifieke thema’s. Insolventierecht met inbegrip van zekerheden Insolventie komt van ‘in solvere’: niet kunnen betalen. Het insolventierecht heeft betrekking op de situatie waarbij de schuldenaar zijn schuldeisers niet kan betalen. Wanneer meerdere schuldeisers hun aanspraken laten gelden op het vermogen van de schuldenaar, is er sprake van samenloop. In geval van samenloop, moeten alle schuldeisers in beginsel gelijk worden behandeld, tenzij een schuldeiser beschikt over een zekerheidsrecht. Zekerheden verschaffen de schuldeiser een bijzondere positie, waardoor hij bij voorrang wordt betaald of kan uitwijken naar een derde vermogen. De verschillende insolventieprocedures (waaronder de faillissementprocedure) voorzien in regels om naargelang de situatie van de schuldenaar (een deel van) het vermogen te vereffenen | 28
en te verdelen onder de schuldeisers. Zekerheidsrechten spelen vanzelfsprekend een belangrijke rol bij de afwikkeling van deze insolventieprocedures. De cursus insolventierecht bestaat uit vier delen. Het inleidend deel schetst de basisbegrippen van het insolventierecht: vermogen, samenloop, zekerheidsrechten en insolventieprocedures. In het tweede deel wordt uitgebreid ingegaan op de verschillende zekerheidsrechten: de persoonlijke zekerheden, de zakelijke zekerheden, de zekerheden met zakelijke werking en de ‘nieuwe’ zekerheidsmechanismen. Vervolgens worden de onderscheiden insolventieprocedures besproken. Het laatste deel is gewijd aan insolventierecht in internationaal perspectief.
Vaardigheden en meesterproef Bemiddelen en onderhandelen Dit opleidingsonderdeel bereidt voor op de bemiddelingstaak van de jurist. Naast enkele theoretische lessen met betrekking tot het wettelijk kader van de alternatieve wijzen van geschilbeslechting, worden de studenten tijdens een vijftal oefencolleges in kleine groepjes vertrouwd gemaakt met de basistechnieken van het bemiddelen en het onderhandelen. Deze oefencolleges worden verzorgd door praktijklectoren, die ter zake bijzondere praktische ervaring hebben. Meesterproef De meesterproef is het kroonstuk van de Antwerpse masteropleiding: ze slaat een brug tussen de universiteit en het afnemend veld. De meesterproef bestaat uit twee componenten: een stage en een thesis. Aan de meesterproef worden 30 studiepunten toegekend, 12 sp. aan de stage en 18 sp. aan de thesis. Hiermee wordt het belang van dit opleidingsonderdeel in het mastercurriculum benadrukt.
Meesterproef Het unieke kroonstuk van de Antwerpse masteropleiding is de meesterproef. Daarin wordt de wetenschappelijke opleiding verbonden met een thesis en een stage in de advocatuur, de magistratuur, het notariaat, de administratie, een sociale organisatie of een onderneming van het brede Antwerpse hinterland. Zo slaat de rechtenopleiding de brug met de toekomstige beroepswereld van de jurist. Het aan de Universiteit Antwerpen ontwikkelde concept van meesterproef is uniek in Vlaanderen en werd door de visitatiecommissie van het onderwijs in de rechten bijzonder positief onthaald.
29 |
De meesterproef is erop gericht: • je juridisch vakmanschap verder uit te bouwen; • je schriftelijke, mondelinge en communicatieve vaardigheden verder te ontplooien. De meesterproef wordt in zijn geheel gekoppeld aan een module/rechtsdomein. Ze wordt gespreid over beide masterjaren en bestaat uit een stage en een thesis. De module ‘internationale studentenmobiliteit’ komt hiervoor niet in aanmerking. 1. Je doet minstens tien werkdagen stage – een juridische ‘exposure’ – in een onderneming, een bestuur, een advocatenkantoor, een rechtbank enzovoort. Via overleg tussen de meesterproefcoördinator en de stagemeester of ‘mentor’ (een advocaat, magistraat, notaris, parketmagistraat, bankier, verzekeraar, bedrijfsjurist of andere jurist met ruime praktijkervaring) wordt een ‘ervaringstraject’ uitgetekend. Je loopt stage tijdens het het tweede semester van het eerste masterjaar (in de periode tussen 1 januari en 31 augustus). Je moet de stage niet noodzakelijk in één aansluitende periode doorlopen. Over deze stage stel je een stagerapport op, dat een logboek en in hoofdzaak de bespreking van één oplossingsproces bevat. Dit oplossingsproces is bijvoorbeeld een pleitdossier, de oplossing van een geschil in der minne, het onderhandelen en opmaken van een contract, het doorvoeren van een herstructurering enzovoort. 2. Je schrijft een wetenschappelijke thesis onder leiding van een promotor (een professor van de Faculteit Rechten). Hierbij dien je een zelfstandig gevonden oplossing voor een originele probleemstelling binnen de gekozen module schriftelijk uit te werken. De thesisonderwerpen worden toegewezen in het tweede semester van het eerste masterjaar. Ten slotte verdedig je jouw thesis mondeling op het einde van het tweede masterjaar voor je promotor en een assessor. De verdediging bestaat uit een toelichting over de thesis en het beantwoorden van vragen van de promotor en assessor. Aan de twee componenten van de meesterproef worden 30 studiepunten toegekend (12 sp. stage en 18 sp. thesis). De evaluatie van deze componenten vindt plaats op het einde van het tweede masterjaar. In de masteropleiding geldt een full credit systeem: je moet dus voor elk opleidingsonderdeel een creditbewijs behalen om het diploma van master in de rechten te behalen. Tijdens de eerste week van oktober geeft de meesterproefcoördinator een toelichting bij de meesterproef. Meer informatie kan je ook vinden in het reglement van de meesterproef op de facultaire webpagina’s.
| 30
Verder studeren Specifieke lerarenopleiding De specifieke lerarenopleiding bereidt je voor op een baan als leraar. Je kan de opleiding zowel tijdens als na je masterjaren volgen. Ze bestaat uit een pedagogische opleiding die aansluit bij je vakdiscipline. Door middel van theoretische lessen, didactische oefeningen en stages ontwikkel je de vaardigheden die je als leerkracht moet beheersen. In het secundair onderwijs en het niet-universitair hoger onderwijs – vooral in het economisch, sociaal en paramedisch hoger onderwijs – kunnen juristen met dit diploma aan de slag als docent in rechtsvakken. Meer informatie over de specifieke lerarenopleiding vind je op www.ua.ac.be/ioiw. Master-na-masteropleidingen Master in het fiscaal recht De master-na-masteropleiding in het fiscaal recht wil een diepgaande kennis en onderzoeksvaardigheid verschaffen in de diverse deelgebieden van het fiscaal recht. Gelet op de vaak onduidelijke en snel wijzigende belastingwetteksten, wordt in de opleiding de nadruk gelegd op het bijbrengen van vaardigheden om zelfstandig, creatief en synthesegericht de belastingwetgeving te bestuderen. In dit licht wordt uiteraard aandacht besteed aan de wisselwerking tussen het belastingrecht enerzijds en de andere rechtstakken en economische disciplines anderzijds. Deze opleiding richt zich tot juristen en economen. Niet-juristen moeten slagen in een schriftelijke toelatingsproef. Wie het programma met succes aflegt, behaalt de academische graad ‘master in het fiscaal recht’. Master in het ondernemingsrecht Deze master-na-masteropleiding wil de studenten een totaalbeeld geven van de wijze waarop het recht in ondernemingen werkt. Het programma beoogt op academische wijze en door praktijkinbreng inzicht te verschaffen in het recht met betrekking tot de onderneming, vanaf het ontstaan tot de beëindiging. De master in het ondernemingsrecht is uitsluitend bedoeld voor juristen. De deelnemers moeten beroepservaring als jurist kunnen voorleggen. Wie het programma met succes aflegt, behaalt de academische graad ‘master in het ondernemingsrecht’. Een overzicht van de master-na-masteropleidingen binnen andere studiegebieden vind je op www.ua.ac.be/studiekiezer.
31 |
Doctoraatsopleiding Na je masteropleiding kan je een doctoraatsopleiding volgen. Je traint je onderzoeksvaardigheden en vele andere competenties, zoals je sociale vaardigheden en persoonlijke efficiëntie, zodat je klaar bent voor een carrière als internationale toponderzoeker, kennisexpert in de industrie of als lesgever. Meer informatie vind je via de Antwerp Doctoral School: www.ua.ac.be/ads Postacademische vorming Na je bachelor- of masteropleiding kan je, ook nadat je al werkervaring hebt opgedaan, terugkomen naar de universiteit om je verder in een vakgebied te verdiepen of je kennis erin te verbreden. De Universiteit Antwerpen organiseert in dit kader zowel korte als langere opleidingstrajecten. Het Centrum voor Beroepsvervolmaking in de Rechten (CBR) organiseert aan de Universiteit Antwerpen postacademische vorming voor iedereen die beroepshalve wordt geconfronteerd met de toepassing van het recht, zoals advocaten, magistraten, notarissen, gerechtsdeurwaarders, bedrijfsjuristen, ambtenaren-juristen, docenten, enzovoort. Het vaste jaarprogramma van zes studieavonden gespreid over een academiejaar streeft een evenwicht na tussen nieuwe wetgeving enerzijds en actuele tendensen in de rechtspraak en rechtsleer anderzijds. Meer informatie over het CBR is terug te vinden op www.ua.ac.be/cbr Verder worden ook postacademische opleidingen en workshops georganiseerd die van belang zijn voor de juridische praktijk van een beperkte doelgroep. Zo is er onder meer het postgraduaat in het transport- en maritiem recht (www.ua.ac.be/actramar) en het postgraduaat in het sociaal recht (www.ua.ac.be/pavosociaalrecht).
Nuttige info over je studietraject Masteropleidingen binnen de bachelor-masterstructuur Om te kunnen inschrijven voor een masteropleiding, moet je in het bezit zijn van een professioneel of een academisch bachelordiploma. Afhankelijk van het diploma dat je reeds op zak hebt, kan je: • rechtstreeks instromen in een masteropleiding • eerst een schakelprogramma volgen (na een professionele bacheloropleiding) • eerst een voorbereidingsprogramma volgen (na een academische bacheloropleiding)
| 32
academische bachelor professionele bachelor
à
rechtstreekse instroom
à
à
voorbereidingsprogramma
à
à
schakelprogramma
à
academische master
Dankzij de bachelor-masterstructuur heb je als student vaak keuzemogelijkheden bij het invullen van je studieprogramma. In elke faculteit adviseren studietrajectbegeleiders je over de samenstelling van je programma en over de aangeboden keuzemogelijkheden. Leerkrediet Het is belangrijk dat je voldoende studievoortgang boekt in je studietraject: als je studiepunten opneemt is het de bedoeling dat je ze opnieuw verwerft door te slagen voor je examens. Om je studievoortgang te bewaken, is het leerkrediet in het leven geroepen. Alle info over het leerkrediet vind je op www.ua.ac.be/leerkrediet. Als je geen studievoortgang boekt en op een negatief leerkrediet strandt, is het te laat. Daarom heeft de Universiteit Antwerpen een systeem van studievoortgangsbewaking en -begeleiding opgezet: de faculteit zal je studieprestaties volgen en kan je bindende voorwaarden opleggen wanneer je niet de helft van de studiepunten van je studieprogramma hebt behaald. Meer info vind je op www.ua.ac.be/studievoortgangbewaking.
Studiebegeleiding Studieadvies en studentenbegeleiding De Dienst voor Studieadvies en Studentenbegeleiding is er om je te helpen vanaf het moment dat je je voor het eerst inschrijft tot aan het moment waarop je je diploma in handen krijgt. •
Informatie en advies over studeren in het hoger onderwijs Stel ons al je vragen over opleidingen binnen en buiten de Universiteit Antwerpen, het onderwijs- en examenreglement, het leerkrediet…
•
Begeleiding bij het maken van je studiekeuze en bij twijfel over je studierichting Weten wat je wilt, is soms makkelijker gezegd dan gedaan. Samen met een studentenbegeleider kan je aan de hand van gesprekken meer zicht krijgen op je persoonlijkheid, capaciteiten, interesses en de opleidingen die daarbij passen, al dan niet in het kader van heroriëntering. Oefeningen uit het werkboek ‘Kijk op kiezen: stappenplan voor studie- en beroepskeuze’ kunnen jou hierbij helpen.
33 |
•
Erkenning van eerder verworven competenties (EVC) Contacteer de EVC-coördinator voor informatie, een adviesgesprek en het opstarten van de procedure. Meer info vind je op www.ua.ac.be/evc.
•
Begeleiding omtrent studievaardigheden, studieplanning en uitstelgedrag Een studentenbegeleider kan je begeleiden in het aanscherpen van je studievaardigheden. Hoe verwerk je grote hoeveelheden leerstof? Hoe maak je een schema? Hoe maak je goede nota’s? We helpen je ook realistische planningen te maken en doen oefeningen om uitstelgedrag tegen te gaan.
•
Psychologische begeleiding en psychotherapie Ook wanneer je kampt met persoonlijke problemen die je studies belemmeren (faalangst, rouwverwerking, relatieproblemen, …) kan je terecht bij een studentenbegeleider die samen met jou nagaat welke hulp je het best kan gebruiken.
•
Begeleiding van studenten met een functiebeperking Heb je een functiebeperking zoals een fysieke handicap, chronische ziekte, leer probleem, concentratieprobleem, stoornis binnen het autismespectrum of psychisch probleem? Ook dan kan je bij ons terecht voor begeleiding. Als je beschikt over een geldig attest kan je ook bijzondere faciliteiten aanvragen voor onderwijs en/of examens. Dien je aanvraag tijdig in via www.ua.ac.be/functiebeperking.
•
Begeleiding van studenten met een topsport- of kunstbeoefening Beoefen je sport of kunst op een hoog niveau, dan kan je eveneens bijzondere faciliteiten aanvragen voor onderwijs en/of examens. De Sportcommissie beoordeelt aanvragen van topsporters, de Commissie Cultuur die van kunstbeoefenaars. Meer info vind je op www.ua.ac.be/sportenkunst.
•
Afstudeerbegeleiding Tot slot kan je bij ons terecht voor hulp in je zoektocht naar jobs die passen bij je persoonlijkheid, capaciteiten en interesses en voor informatie over verdere studies.
Informatie en afspraken verlopen verder steeds via het Studenteninformatiepunt (STIP): • info: T +32 3 265 48 72 of stip.ua.ac.be • afspraken: enkel telefonisch: T +32 3 265 48 72 Neem ook een kijkje op www.ua.ac.be/studentenbegeleiding. Studietrajectbegeleiding Voor specifieke vragen over je individuele studieprogramma en vrijstellingen kan je terecht bij de studietrajectbegeleider van je faculteit. Contactgegevens vind je op www.ua.ac.be/contactpersonenslb.
| 34
Taalbegeleiding: academisch Nederlands Bij het ‘Monitoraat op maat’ kan je terecht voor gratis taalondersteuning academisch Nederlands. Tijdens individuele sessies helpen taaldocenten je met je taalvragen. Voor ondersteuning bij o.a. het schrijven van een academische paper of het lezen van wetenschappelijke teksten, organiseren ze contactmomenten in kleine groep. De ondersteuning sluit aan bij je eigen werkstukken en studiemateriaal. Meer informatie vind je op www.ua.ac.be/monitoraatopmaat.
Studeren in het buitenland De Universiteit Antwerpen neemt actief deel aan uitwisselingsprogramma’s binnen en buiten Europa, waarvan het Erasmus programma ongetwijfeld het bekendste voorbeeld is. Studenten die deelnemen aan een uitwisselingsprogramma worden vrijgesteld van inschrijvingsgeld aan de gastuniversiteit en betalen het gewone collegegeld aan de Universiteit Antwerpen. De studieperiode aan de gastuniversiteit wordt, na goedkeuring van het gekozen studiepakket, academisch erkend. De Faculteit Rechten stimuleert haar studenten om een deel van de studies in het buitenland (of aan een Franstalige Belgische universiteit) door te brengen: één op de vier afgestudeerde rechtenstudenten studeerde minstens één semester aan een buitenlandse universiteit. Tijdens de masteropleiding zijn er vier mogelijkheden: het tweede semester van het eerste masterjaar, het eerste of het tweede semester van het tweede masterjaar, of het volledige tweede masterjaar. De faculteit heeft ongeveer 120 studentenplaatsen in een 50-tal partneruniversiteiten in 20 landen, waarvan een aantal buiten Europa. Een volledige beschrijving van het mobiliteitsreglement en de partnerinstellingen vind je op de facultaire webpagina’s. Algemene informatie en informatie over beurzen vind je op de website van de dienst Internationale Samenwerking: www.ua.ac.be/dis. Naast een studieverblijf in het buitenland, kan je als masterstudent ook deelnemen aan enkele kortere internationale initiatieven, zoals de studiereis naar Genève, de Internationale Pleitwedstrijd, de India-stage en tal van zomerscholen. Voor meer informatie over al deze opties, kan u terecht bij de cel internationalisering van de faculteit en op de facultaire webpagina’s.
35 |
Infomomenten Nog vragen? Kom ze ons persoonlijk stellen. Een overzicht van alle infodagen en masterbeurzen in 2013 vind je op www.ua.ac.be/infomomenten. Open campusdagen Op 23 maart en 27 april ben je welkom op onze open campusdagen. Dé gelegenheid om alle informatie uit de eerste hand te krijgen. Babbel met proffen, studenten en studenten begeleiders. Bezoek bib, aula en labo. Kortom: snuif de sfeer aan de Universiteit Antwerpen op. www.ua.ac.be/opencampusdagen Infomarkt Twijfel je in september nog over je studiekeuze? Of wil je graag bevestiging van je keuze? Kom dan naar de infomarkt op 4 september: alle infostanden van alle opleidingen op één plaats. Laatste kans om vragen te stellen, cursussen te doorbladeren en brochures mee naar huis te nemen. www.ua.ac.be/infomarkt Masterbeurs Elk academiejaar organiseert de faculteit in de loop van het tweede semester een masterbeurs. De masteropleiding komt in al haar aspecten aan bod tijdens een algemene infosessie en toelichtingssessies over de verschillende modules. Heel wat medewerkers van de faculteit zijn dan aanwezig zodat je ook verdere informatie tijdens een persoonlijk gesprek kan inwinnen. Infosessie studeren in het buitenland De facultaire informatievergadering rond studeren in het buitenland vindt gewoonlijk plaats tijdens de eerste of tweede week van december voor mobiliteit tijdens het daaropvolgende academiejaar. Deze informatiesessie is complementair aan de algemene informatiesessies van de dienst Internationale Samenwerking, die in dezelfde periode doorgaan. Studenten kandideren online met een deadline eind februari. De selectie en toekenning van de bestemming vindt plaats voor eind maart Infosessies studietrajectbegeleiding Voorafgaand aan het academiejaar organiseert de facultaire studietrajectbegeleider een aantal infosessies. Je kan daarbij algemene informatie bekomen over onder meer het samenstellen van een studieprogramma. Je kan ook zelf vragen stellen. Meer informatie vind je op www.ua.ac.be/rechten. | 36
Nuttige websites Opleidingsaanbod Op www.ua.ac.be/studiekiezer vind je uitgebreide informatie over alle opleidingen die de Universiteit Antwerpen aanbiedt. Inschrijven Een (master)opleiding gekozen? Alle praktische informatie over inschrijven vind je op www.ua.ac.be/inschrijven. Ook op de website www.ua.ac.be/rechten vind je nuttige info. Blackboard Na je inschrijving krijg je toegang tot de digitale leeromgeving Blackboard. Je vindt er niet alleen aanvullingen op je cursussen, maar ook je webmail, de academische kalender, informatie over financiering van je studies, huisvesting, studentenjobs ... Inloggen kan via https://blackboard.ua.ac.be. Campussen Op www.ua.ac.be/route vind je campusplannetjes en de wegbeschrijvingen naar onze campussen.
37 |
Nuttige contactgegevens Faculteit Rechten Onderwijssecretariaat Stadscampus, Gebouw V, Lokaal S.V.001 Venusstraat 23 2000 Antwerpen T +32 3 265 54 45
[email protected] www.ua.ac.be/rechten Studietrajectbegeleider Ingrid Goesaert T +32 3 265 50 87
[email protected]
| 38
39 |
| 40
41 |