Recht Op Jaargang 12 nummer 3 april 2001 Inhoudsopgave
Redactioneel ...................................................................................................................... 2 Van de voorzitter ............................................................................................................... 2 ACTIVITEITENprogramma 2002..................................................................................... 3 Excursie SER.................................................................................................................... 4 De rijdende rechter............................................................................................................. 6 RechtEvenRedig in de gevangenis...................................................................................... 8 Waar woont U?.............................................................................................................. 10 Geslaagd !!....................................................................................................................... 11
Redactioneel door Jan Weda Derde Pikmeerarrest? De meer dan twintig slachtoffers van de vuurwerkramp in Enschede zijn nog niet gewroken. De twee directeuren van S.E. Fireworks zijn door de rechtbank mild gestraft. Hoe de van brandstichting verdachte André de V. er van afkomt blijft nog een verrassing. Wel heeft de rechtbank met een beschuldigende vinger richting de gemeente Enschede en het ministerie van defensie gewezen. Maar die vingerwijzing betekent nog geen strafrechtelijke vervolging van een overheid. Het openbaar ministerie zag af van vervolging van de overheid met in het achterhoofd het tweede Pikmeerarrest van de Hoge Raad. In dit arrest oordeelden de wijze rechtsgeleerden dat het strafrechtelijk vervolgen van overheden niet wenselijk is bij taken die slechts door deze overheden kunnen worden uitgevoerd. Ofwel: nu vergunningverlening en toezicht houden exclusieve taken van de overheid zijn, kunnen ambtenaren die verantwoordelijk zijn voor fouten of tekortschieten bij de uitvoering van deze taken niet strafrechtelijk worden vervolgd. Inmiddels heeft de Commissie Roelvink geadviseerd de mogelijkheid voor strafrechtelijke vervolging van overheden uit te breiden. Het kabinet heeft echter nogal terughoudend gereageerd op dit advies. Het is vooralsnog de vraag hoelang het tweede Pikmeerarrest na Enschede en Volendam nog stand houdt. Het is en blijft een moeilijke, maar ook boeiende discussie. Gezond voer voor juristen (in spe)! Mijn laatste keer ‘Mijn eerste keer’, luidde het kopje boven het eerste redactioneel dat ik schreef voor de RechtOp uitgave van juli 1999. Bijna drie jaar later schrijf ik mijn laatste redactioneel. Ik hoop u als lid van RechtEvenRedig te (blijven) ontmoeten bij excursies en lezingen die RER onverminderd blijft organiseren!
Van de voorzitter door Wilma Duijst Oplossingen Nadat er een tijd wat problemen in de wereld zijn geweest is de tijd van oplossingen aangebroken. Om maar eens een paar oplossingen te noemen: De Verinigde Staten komen nu eindelijk met een goed nucleair aanvalsplan, gericht tegen alle landen met terroristische activiteiten. In de VS heb je sowieso al niets meer te vrezen, zelfs niet als dode. Na je dood mag je heerlijk tot rust komen in de vrije natuur. België gaat na 6 jaar Dutroux voor allerlei kleine vergrijpen berechten bij verschillende rechtbanken; dit om er zeker van te zijn dat de redelijke termijn is verlopen. Israël is op weg naar
de vrede; de geschiedenis heeft immers geleerd dat na een totaal oorlog de vrede komt. In ons land wordt artikel 1 van de grondwet afgeschaft; dit als opmaat voor het afschaffen van de hele grondwet en het EVRM. Nederland heeft nu ook eindelijk (zoals elk land dat zichzelf respecteert) een extreem rechtse partij. Deze partij lost in een keer het asielzoekerprobleem en het WAO probleem op; de WAO wordt helemaal opgelost. De NS zijn uit de problemen. Eindelijk is een groep voetbalsupporters bereid gevonden de vertraging te veroorzaken, zodat we ophouden de NS de schuld te geven van de vertragingen. Voor bepaalde politici is er weer toekomst. Neem Aznar en Oudkerk. Beide ‘heren’ blijken te beschikken over een enorme biologische kennis; Aznar is de man van de lul-verhalen en Oudkerk de man van de kut-Marokkanen. Hun toekomst moet dan ook maar op het biologische vlak liggen. Ik wilde de ‘heren’ een gezamenlijke functie als chef hydrocultuur binnen het groensegment van de gemeente Amsterdam aanbieden. En om het allemaal nog mooier te maken hebben we een Apache helikopter die zich zelf kan neerschieten. Zoveel oplossingen. Het wordt tijd voor nieuwe problemen. RER-actief RechtEvenRedig heeft de afgelopen maanden veel activiteiten georganiseerd. De omvang van RechtOp is te gering, om in dit aprilnummer van al deze activiteiten verslag te doen. Daarom worden het verslag van de lezing van de heer K. Jansen en het verslag van het bezoek aan Bureau HALT opgenomen in het juli-nummer van 2002!
ACTIVITEITENprogramma 2002 Op donderdag 16 mei 2002 is het weer zover: u bent van harte uitgenodigd uw bestuur te onderwerpen aan een vragenvuur over het reilen en zeilen van de vereniging! Tijdens de jaarvergadering legt het bestuur verantwoording af over de bestuursdaden in het afgelopen jaar. Bovendien wordt de aanwezigen gevraagd een stem uit te brengen op één van de nieuwe kandidaat-bestuursleden. En om vervolgens alle hierdoor ontstane spanning te temperen, staat er na de vergadering een borrel op ons te wachten. En voor de ‘Bob’ natuurlijk een glas priklimonade. Betrokkenheid van u als lid van RechtEvenRedig wordt zeer op prijs gesteld! Plaats en tijd: OU-studiecentrum in Zwolle, 16 mei 2002 om 20.00u Toegang: gratis Aanmelden: via ou.nl/open/rerzwolle, of bellen naar 038 465 8 333. Nota bene: de agenda voor de jaarvergadering en de jaarrekening over 2001 zijn wegens ruimtegebrek niet in deze RechtOp geplaatst. U treft ze aan in de envelop waarin deze RechtOp is verzonden! Studiejaar 2002-2003
Aan het activiteitenprogramma voor het volgend studiejaar wordt hard gewerkt. Heeft u suggesties voor lezingen of excursies? Deze zijn van harte welkom! Neem in dat geval via e-mail of telefonisch contact op met één van de bestuursleden
Excursie SER door Yvette de Smidt Op 19 februari 2002 is RER naar de Sociaal Economische Raad geweest. De heer Prakke, hoofd voorlichting van de SER, kon ondanks de drukte rondom de WAO toch tijd voor ons vrijmaken. Gezeten in de zetels van de overlegruimte van de SER, met uitzicht op de joggers in de Haagse bossen, was het verhaal van de heer Prakke goed te volgen. Allereerst werd onze trots “het poldermodel” van tafel geveegd; eigenlijk bestaat er geen poldermodel. Het poldermodel staat voor overlegeconomie. Dit lijkt voor ons vanzelfsprekend, maar in het buitenland is dat niet zo: de werelden van werknemers en werkgevers raken elkaar niet. Dat de overlegeconomie zich bij ons heeft ontwikkeld is te verklaren doordat Nederland een laag land is onder de zeespiegel en dat iedereen daar last van heeft. Wij moeten dus overleg voeren om te overleven. Ook zit het in onze genen: wij hebben een minderheidspolitiek en moeten met elkaar overleggen om een meerderheid te krijgen. Overleg alleen is echter niet genoeg, er moet draagvlak zijn voor genomen besluiten. Wij hebben een overlegeconomie op 3 niveaus: -
Ondernemingsraden;
-
CAO’s;
-
SER en Stichting van de Arbeid.
De SER is in 1950 bij wet opgericht en is een adviesorgaan voor regering en parlement. De SER is een adviserend orgaan voor de lange termijn. De SER bestaat uit 11 kroonleden; dit zijn onafhankelijke deskundigen die hun sporen reeds hebben verdiend, zoals bijvoorbeeld de president van de Nederlandse Bank en de directeur van het Centraal Planbureau. Zij zijn bruggenbouwers en hoeders van het algemeen belang. Verder hebben elf leden namens de ondernemers (VNO/NCW en het MKB) en elf werknemers van FNV, CNV en Unie MHP zitting in de SER. Doelstellingen van het sociaal-economische beleid zijn: ·
evenwichtige economische groei, passend binnen het streven naar duurzame ontwikkeling;
·
een zo groot mogelijke arbeidsparticipatie;
·
de totstandkoming van een redelijke inkomensverdeling.
Taken van de SER zijn:
·
adviseren van de regering en parlement over sociale vraagstukken;
·
toezicht houden op product- en bedrijfsschappen;
·
uitvoering van een aantal wetten, bijvoorbeeld de assurantiewet;
·
opstellen fusiecode.
Werkwijze: er kan een aanvraag komen of de SER kan uit eigener beweging een advies uitbrengen. Eerst is er een voorbereiding in commissies en vervolgens wordt de achterban geraadpleegd. Tevens zijn er openbare raadsvergaderingen. Als er adviezen uitgebracht worden, betekent dat niet dat iedereen het er mee eens moet zijn. Het advies kan verdeeld zijn wanneer bijvoorbeeld de CNV het er niet mee eens is en de FNV wel. Wat voor adviezen staan er zoal op de rol? ·
maatschappelijk ondernemen;
·
arbeidsmobiliteit in Europa;
·
arbeidsparticipatie van minderheden;
·
kenniseconomie;
·
duurzame ontwikkelingsstrategie;
·
vergrijzing en tekorten op de arbeidsmarkt;
·
concurrentiepositie en globalisering.
Voorwaarden voor succes zijn: ·
onafhankelijke organisaties van werknemers en ondernemers;
·
de bereidheid om met elkaar voor langere termijn tot overeenstemming te komen;
·
organisaties moeten representatief zijn voor vrij grote delen van de samenleving;
·
aanwezigheid van permanente fora van overleg tussen sociale partners en de regering;
·
en tot slot is heel belangrijk: wederzijds vertrouwen, begrip voor elkaars positie en je houden aan afspraken.
De WAO De discussie over de WAO ging over een onderhandelingsakkoord; het had nog niet de status van een advies.
De eerste vraag uit het onderhandelingsakkoord betrof de discussie hoe men aan het werk kan blijven. Er moet een omkering in het denken komen, niet uitgaande van wat iemand niet meer kan maar wat iemand nog wel kan. Er kunnen drie klassen arbeidsongeschikten onderscheiden worden. Of iemand arbeidsongeschikt wordt, wordt bepaald door een onafhankelijke commissie. Probleem met de berekening die het CPB had gemaakt is dat zij in zwart/wit rekenen en niet het grijze gebied meerekenen. Zij kunnen dus maar een deel van de werkelijkheid berekenen. Na een voortreffelijke lunch zijn wij ingewijd in de geheimen van de Nieuwspoort. De heer Prakke was voor zijn aanstelling bij de SER journalist en politiek redacteur. Geen wonder dat hij wel het een en ander te vertellen had! Al met al een zeer geslaagde dag.
De rijdende rechter door Jaap Duijst Relaas van een slepend conflict, voorgelegd door mevrouw Seri, (met haar dochtertje van tien) aanwezig zijnde bij het NCRV-televisieprogramma “de Rijdende Rechter” van Mr. Frank Visser, opgenomen op vrijdag 11-01-’02, onder de bekwame leiding van Mieke v/d W. Schotelantenne Nadat eerst (drie keer) het applaus van aanwezig publiek was opgenomen, werd het verhaal uit de doeken gedaan over een schotelantenne die aan de verkeerde kant van een flatgebouw zou zijn geplaatst. Woningbouwvereniging “Stedelijk Wonen” is als stichting te Enschede professioneel betrokken bij zaken waar ‘haken en ogen’ aan zitten. Voorzitter van de stichting is de heer Wisselink. De 84 eigenaren betalen servicekosten voor te verrichten onderhoudswerkzaamheden. Eén van hen heeft een betaalde baan. Vanwege slechte zenderontvangst heeft mevrouw Seri bij de woningbouwvereniging een schriftelijk verzoek ingediend tot plaatsing van een schotelantenne, aan de oostkant van het gebouw. Een jaar later werd er een ledenvergadering belegd, die als ‘weinig flexibel’ en ‘zeer formeel’ kan worden gekarakteriseerd! De afweging was slechts: “Is het in ons belang?” Met afgegeven machtigingen was er stemrecht voor meer dan 90% van de leden. Men stemde tégen! In 2 minuten viel het besluit. Géén schotel op gemeenschappelijke ruimte! Bewoners waren bang voor waardevermindering van hun flat. Ook veiligheidsaspecten, het boren van gaten in 3 kozijnen en het zicht van bedrading speelden een rol. Als creatieve oplossing werd nog genoemd: “de bedrading door de regenpijp…”. Na de voor haar negatieve beslissing is door mevrouw Seri het recht in eigen hand genomen. (Zij is werkzaam als tolk, voor openbaar ministerie gezondheidszaken, in
de regio Enschede). Zij vond dat ze grof was bejegend, want binnen 7 dagen moest de gewraakte schotel worden weggehaald en dat… terwijl zij op vakantie was in haar Turkse geboorteland. In een gesprek was zij ook voor “een zielig iemand” uitgemaakt. Zij belde een advocaat, want ook de kabel was doorgeknipt. Zoals altijd, ligt de dader op het kerkhof. Zij hield het op ‘pesterij’! Het beginsel van ‘gelijkheid’ voor ogen houdend, zou Mr. Frank Visser proberen de éénheid onder de bewoners te bevorderen… Met een portofoon in de hand, sprak hij: “Wij hebben nog steeds zwart beeld op 5, het is niet echt geweldig.” Vervolgens beklom Mr. Visser het hoge dak van het grote flatgebouw. Toegankelijkheid voor de brandweer zou géén belemmering zijn!
Hoorzitting In kunstenaarsrestaurant “Het Paradijs” te Enschede is een hoorzitting gehouden, waar ook projectleider Dijkhuis aanwezig was, alsmede schoteldeskundige de heer Timmerman. Wij hoorden dat een grote schotel voor 84 aansluitingen zo’n € 200.000 zou kosten. Er waren bedenkingen om ‘toegang’ te verlenen tot het dak. Professionele mensen halen de sleutel op en tekenen ervoor. Voor het plaatsen van schijnwerpers en het drogen van de was heb je concessie nodig van de ledenvergadering. Aan de oostkant hangen inmiddels méérdere schotels… Door de handtekeningenactie was er een collectief standpunt ingenomen! “Niemand voor plaatsing?”, zo luidde de vraag op de ledenvergadering. Niemand stak zijn hand op. Iedereen zat zwijgend te luisteren… “Niemand tégen?”, dat is niet gevraagd! Mevrouw Seri wil de Turkse zender duidelijk ontvangen om haar woordenschat actueel te kunnen houden. Haar dochtertje vertelde, dat haar oma vond dat zij niet goed Turks sprak. Gelet op Art. 10 van het Verdrag van Europese rechten van de mens (de horizontale werking van het grondrecht), kan in de uitspraak van mr. Visser worden gezegd, dat het hier om ernstige bezwaren gaat. De schotelantenne hoeft niemand tot last te zijn. Wel dienen de aanwijzingen van het bestuur te worden opgevolgd, want het moet er netjes uitzien! Mogelijke schade is voor risico van Mevrouw Seri. Op de vraag of mevrouw Seri gedacht had dit te winnen, antwoordde zij ontkennend. Zij wilde het als aandachtspunt onder de mensen brengen, om van deze zaak te leren.
Slot Na afloop werd nog van de mogelijkheid gebruik gemaakt moeilijke vragen te stellen aan mr. Visser. “De Rijdende Rechter” kan geen uitspraak doen in strafzaken, echtscheidingen of zaken die reeds door de rechter zijn behandeld. De T.V.-uitzending zal plaatsvinden in juni 2002.
RechtEvenRedig in de gevangenis door Yvette de Smidt …“PERSONEEL MOET GEILE TOEZICHTCHEF SLIKKEN”… verzucht onze PR-man van de penitentiaire inrichting te Lelystad, terwijl hij dit artikel uit de Volkskrant van die dag aan ons, verbaasde studenten, voorleest. Hierover later meer. Kortom een aardige binnenkomer voor de juristen in spe, die zich hadden aangemeld voor de excursie van RER naar de PI Lelystad. De excursie bestond uit een inleiding, een discussie en een rondleiding. De bewoners De penitentiaire inrichting van Lelystad is met 384 mannelijke gedetineerden vanaf 18 jaar een middelgrote instelling. Een deel van de instelling is gevangenis (daarin zitten de mannen hun straf uit) en een deel is huis van bewaring (waar mensen zitten die nog niet definitief veroordeeld zijn). Soms kan het wel een aantal jaren duren totdat hoger beroep in kracht van gewijsde is gegaan. Het regime in beide instellingen is verschillend. Zo is werken in de gevangenis verplicht, in het huis van bewaring niet. Wij zijn altijd nieuwsgierig wat voor “soort” mensen hier zitten: schrik niet… 80% van de mensen heeft een andere culturele achtergrond. Er zitten mensen van 30 tot 70 verschillende nationaliteiten. Nogmaals schrikken: van de Nederlanders is bijna 30% analfabeet. Verder zitten er veel drugsgebruikers en mensen met psychiatrische problemen. Veel problemen zijn er met mensen die in een jeugdhuis hebben gezeten, uit gescheiden gezinnen komen en uit sociaal zwakke milieus waarin alcohol en/of drugs werd(en) gebruikt. Kortom: mensen die in hun jeugd hechtingsproblemen hebben gehad en weinig liefde hebben gekend. Soms ziet het personeel mensen wel 20 keer terug. Het is moeilijk voor het personeel (de piw’ers) om niet gedemotiveerd te raken. Het resocialiseren is een heilige opdracht maar in dergelijke gevallen frustrerend. Dit noemen ze onderuitputting van het personeel: je kan zo weinig bereiken met je kennis en ervaring. Humaan Opvallend was het belang wat gehecht wordt aan het zien van de gevangene als individu en het uitgangspunt van humaniteit; er wordt een relatie aangegaan met de
gevangene. Dit wordt psychologische beveiliging genoemd. Signalen worden opgevangen, bijvoorbeeld als iemand bij 30 graden met een dikke jas aan rondloopt. Als de blaadjes van de bomen vallen of juist als het lente wordt slaat de onrust onder de gevangenen toe. Hier spelen de piw’ers meteen op in. Gevangenen zijn gebaat bij een goede relatie met de medewerkers. Machtsmisbruik is niet aan de orde, wel het gébruik ervan. Personeel geeft aan dat er geen veiligere plek is dan de gevangenis. Dit kan alleen als er geen misbruik van macht wordt gemaakt. Gevangen kunnen eventueel in beroep bij een commissie van toezicht. Personeel Er zijn 350 tot 370 personeelsleden, dus bijna 1 op 1. Een gevangenis is een miniatuur maatschappij, een gecomprimeerde samenleving die moeilijk in evenwicht te houden is met name door de onderlinge spanningen. Er heerst een absolute pikorde onder de gevangenen: de “witte boorden” bovenaan en verkrachters onderaan. In de gevangenis is het verplicht om 20 uur per week te werken. De werkweigeraar blijft 24 uur “op cel”. (3 bij 3 meter. Niet standaard met t.v., deze kan met het verdiende geld gehuurd worden.) Doel van het werk is onder andere om structuur te bieden. Ook sport is een verplichting. Drugs zijn verboden maar niet uit te bannen. Cellen worden wel doorzocht. Het belangrijkste doel is om het gebruik beheersbaar houden. Alles gaat op vaste tijden en volgens vaste regels. Beheersbaarheid is voor alles het motto. Hierdoor zijn de gevangenen wel volledig “gehospitaliseerd”. In de rondleiding werden we listig niet in contact gebracht met de gedetineerden. Waarom niet? Het zou niet de eerste keer zijn dat iemand zijn buurman er ziet die al enige tijd op vakantie is. Discussie wordt gevoerd over het cellentekort. Er wordt aangegeven dat er vroeger altijd cellen leegstonden voor calamiteiten. Nu zit alles vol. Personeelstekort en tendens naar hogere straffen. Het lijkt wel te kloppen: als er lege cellen zijn, zijn rechters geneigd om hogere celstraffen geven. De reden van het voorlezen van het artikel uit de Volkskrant (zie kop) was om de discussie over onze “tolerante samenleving” aan te zwengelen. Zijn wij eigelijk wel zo tolerant en zo ja, in welk opzicht? Als tolerantie inhoudt dat wij van onze leidinggevenden moeten accepteren dat ze ongewenste seksuele intimiteiten kunnen uithalen zonder meteen op staande voet ontslagen te worden zijn we toch goed fout bezig. In de gevangenis staan verkrachters onder aan de sociale ladder, maar in de “normale” maatschappij kunnen dergelijke figuren leidinggevende functies bekleden. Het lijkt wel een omgekeerde wereld, ik snap er in ieder geval niets meer van… Tot slot nog een paar suggesties: Een zeer intelligente (ging hij ook nogal prat op) Amerikaan had vluchtplannen. Zulke mooi op papier uitgewerkte plannen laat je natuurlijk niet open en bloot op tafel in je cel liggen; het zou wel eens kunnen zijn dat een bewaker die vindt. Slim hoor. Eerst lakens nat maken voordat je ze aan elkaar knoopt, anders raken de knopen los voordat je op de grond staat, toch jammer…
Kop van artikel uit Volkskrant 14 januari 2002 van Weert Schenk. Waar woont U? door F.Senex Een student gaat met vakantie naar Nepal, hij valt bij een klimpartij in een ravijn en overlijdt in een ziekenhuis aldaar. Zijn nalatenschap - hij kan van zijn jong overleden moeder of van een suikertante geërfd hebben - moet worden verdeeld volgens het recht van zijn sterfhuis. Volgens de meeste rechtstelsels is dat niet het ziekenhuis in Nepal, maar de plaats waar hij laatstelijk woonde. Misschien studeerde hij in Leiden en woonde daar op kamers, of was hij spoorstudent en woonde nog bij zijn ouders in Rotterdam. Zijn domicilie is Rotterdam en het Nederlandse erfrecht is van toepassing. In de tijd van de Republiek der Verenigde Nederlanden leidde de regel 'sterfhuis is laatste woonplaats' in het land van Rembrandt tot rechtsgeschillen. Velen die in die tijd hun geluk in de West of de Oost zochten, overleden op de zeereis of werden door wilde dieren of tropische ziekten geveld. Kwamen zij uit Holland, dan gold het Hollandse erfrecht, kwamen zij uit Zeeland, dan was het Zeeuwse erfrecht van toepassing. Vooralsnog geen probleem. Maar onder Jan Pietersz Coen gingen Amsterdamse weesmeisjes naar Batavia, die aldaar degelijk huwden met kooplieden en militairen en bloeiende gezinnen stichtten. Sommigen dachten met heimwee, velen met huivering aan de koude en natte lage landen aan de Noordzee. Na afloop van hun diensttijd waren er die de animo om terug te keren naar het vader- of moederland hadden opgegeven. Zij waren immigranten geworden, die in het nieuwe land woonden, leefden en stierven. In dat laatste geval was dat dan het erfrecht van Batavia, Kaapstad of Paramaribo, waarbij de vraag rijst of daar overzee het Hollandse, het Zeeuwse of een ander erfrecht gold. Eeuwenlang - pas de wetgeving van Napoleon heeft eenheid van recht gebracht was het Hollandse erfrecht principieel anders dan het Zeeuwse. Het verschil kwam het duidelijkst naar voren in het geval van onze student, die zelf nog geen kinderen had en die van zijn jong overleden moeder een buitenplaats op Walcheren had geërfd. Volgens het Zeeuwse recht ging die buitenplaats terug naar de familie van de moeder, haar neven en nichten, omdat het familiegoed in de familie moet blijven waar het vanouds thuis hoort en weer naar terug moet gaan; volgens het Hollandse recht - en zo is het ook nu - zou de nalatenschap naar de naaste bloedverwant gaan, de vader van onze student. In de 18e eeuw lag de grens tussen het Hollandse en het 'Zeeuwse' erfrecht bij de landscheidingsweg, die loopt over het viaduct waar de rijksstraatweg, komend van Wassenaar richting Den Haag, onderdoor gaat. Een rijke bierbrouwer had zijn bedrijf, zijn woning, zijn paarden en rijtuigen in 's-Gravenhage. Zijn eveneens vermogende vrouw is overleden en heeft hem een ziekelijk zoontje nagelaten, dat van zijn moeder had geërfd. Op 3 maart 1731 huurt pa een buitenverblijf bij Leiden; op 31 maart sterft het zoontje Titus in Den Haag. Volgens het Zeeuws-Haagse erfrecht erft een oom van moederszijde van Titus. Neen, zegt de vader, wij zijn onlangs verhuisd naar de Leidse landouwen. Ons domicilie - en dus het sterfhuis van Titus - is Leids, alwaar het Hollandse erfrecht geldt, volgens hetwelk ik enig erfgenaam van Titus ben. Al in
oktober doet de Hollandse Hoge Raad uitspraak. 'Met eenparigheid van stemmen' wordt de erfenis aan de oom toegewezen 'uit hoofde dat het domicilie niet veranderd was'. Cornelis van Bijnkershoek, de eerste Zeeuw die president werd van de Hoge Raad, beschrijft deze zaak en zegt dat de zogenaamde verhuizing geen ander doel had dan van erfrecht te veranderen. In dit geval is het duidelijk dat de verhuizing om andere redenen dan de gezondheid, of de levensvreugde van het kind was geënsceneerd, maar de omstandigheden kunnen anders zijn. 'Ik weet dat dit, terwijl ik raadsheer of president ben geweest, noch twee of drie malen is voorgevallen'. Maar 'gelijk men dat gewoon is in twijffelachtige zaken te doen' hebben partijen het op een akkoord gegooid en 'is er niets gedecideert'.
Geslaagd !! C. Kuiper
Rechtsgeschiedenis 2
13 mrt
G.C. de Leur
Rechtsfilosofie
13 feb
Inleiding bestuursrecht
29 jan
Rechtsgeschiedenis 1
6 mrt
H. Pol
Grondrechten
22 jan
D. Schepers
Rechtsgeschiedenis 2
13 dec
A.C. Sneevliet
Overeenkomstenrecht
23 jan
O.A. van Strien
Inleiding Ned. Economie Rechtsgeschiedenis 1
20 feb 30 mrt
A.H.C. Vereecken
Inleiding staatsrecht
23 jan
S.M.H. Vinke
Basiscursus recht
21 jan
R. Volkers
Volkenrecht 2
28 feb
J. Weda
Rechtspersonenrecht 1 Rechtspersonenrecht 2
19 dec 13 feb
A. van der Weerd
Inleiding privaatrecht
27 feb
N. Migchelsen
